fbpx
Wikipedia

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Qərargahı

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Qərargahı və ya BMT-nin Baş QərargahıNyu-York şəhərində yerləşən BMT-yə aid bina kompleksi. Planı Volles Harrisonun (ing.) rəhbərlik etdiyi heyət tərəfindən hazırlanıb və Harrison & Abramovits memarlıq şirkəti tərəfindən inşa edilib. Kompleks 1952-ci ildə inşası başa çatdıqdan sonra BMT-nin rəsmi baş qərargahı kimi fəaliyyət göstərib. Manhettenin Tertl Bey məhəlləsində, İst-River çayına baxan 17–18 akr (6.9–7.3 hektar) ərazidə yerləşir. Qərbində Birinci Xiyaban, cənubunda 42-ci küçə, şimalında 42-ci küçə, şərqində isə İst-River çayı yerləşir. "Tertl Bey" ifadəsi bəzən BMT-nin Baş Qərargahı və ya bütövlükdə BMT-yə münasibətdə metonimiya kimi işlənir.

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Qərargahı
ing. Headquarters of the United Nations

BMT-nin Baş Qərargahının Ruzvelt adasından görüntüsü. Sağda Kraysler Binası görünür. 2014-cü il.
Alternativ adları Headquarters of the United Nations
ərəb. مقر الأمم المتحدة‎‎
çin 联合国总部大楼
fr. Siège des Nations unies
rus. Штаб-квартира Организации Объединенных Наций
isp. Sede de las Naciones Unidas
Ümumi məlumatlar
Memarlıq üslubu Beynəlxalq üslub
Yerləşmə Nyu-York
(Beynəlxalq ərazi)
Ünvan 760 BMT Plaza
Manhetten, Nyu-York, Nyu-York ştatı 10017
ABŞ
Ölkə
Koordinatlar 40°44′58″ şm. e. 73°58′05″ q. u.
Təməlatma 14 sentyabr 1948
Tamamlanıb 9 oktyabr 1952
Qiymət 65.000.000 $
Sahibi Birləşmiş Millətlər Təşkilatı
Hündürlük
Hündürlük 155.3 metr (510 ft)
Texniki detallar
Mərtəbə sayı 39
Dizayn və konstruksiya
Memar Oskar Nimeyer, Le Korbuzye
Memarlıq şirkəti Harrison & Abramovits
Əsas podratçı Fuller, Terner, Sletteri və Volş
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Baş Qərargahda Baş MəclisTəhlükəsizlik Şurası da daxil olmaqla BMT-nin əsas qurumları yerləşir, Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi isə Haaqadadır. BMT-nin üç əlavə, köməkçi, regional qərargahı, başqa sözlə qərargah bölgələri də var. Bunlar 1946-cı ildə Cenevrədə (İsveçrə), 1980-ci ildə Vyanada (Avstriya) və 1996-cı ildə Nayrobidə (Keniya) açılmışdır. Bu əlavə ofislər BMT-nin maraqlarını təmsil edir, diplomatik fəaliyyətə kömək edir və müəyyən eksterritorial imtiyazlara malikdir, lakin əsas orqanların yerlərini tutmur.

Nyu-Yorkda yerləşsə də, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının qərargahının yerləşdiyi torpaq və tutduğu bina sahələri ABŞ hökumətinin deyil, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının təkbaşına nəzarətindədir. Bu sahələr ABŞ hökuməti ilə bağlanan müqaviləyə əsasən, texniki cəhətdən eksterritorialdırlar. Bununla belə, yerli polis, yanğından mühafizə və digər xidmətlər qarşılığında Birləşmiş Millətlər Təşkilatı yerli, dövlət və federal qanunları qəbul etməyə razılaşır.

BMT-nin 15 ixtisaslaşmış qurumundan (UNESCO kimi) heç biri baş qərargahda yerləşmir. Lakin BMT Uşaq Fondu kimi bəzi "müstəqil köməkçi orqanlar"ın qərargahları buradadır.

Tarixi

Layihələndirmə

Məkan

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının qərargahı İst-River çayının yanında, daşınmaz əmlak agenti Vilyam Zekendorfdan satın alınmış 17-18 akr (6.9 və ya 7.3 ha) ərazini tutur. O vaxtlar, ərazi sallaqxanalar və kirayə binalarla dolu Tertl Beyin bir hissəsi idi. 1910-cu illərdə, Tertl Beydə indiki BMT qərargahının yerində bir qələm fabriki və qaz şirkəti qurulmuşdu. BMT-nin yerləşdiyi hazırkı ərazinin şimalındakı Satn Pleys və Bikmen Pleysin inkişafı 1920-ci illərə təsadüf edirdi. 1925-ci ildə ərazidə yaxta klubu açmaq təklif olundu, lakin bunun baha-başa gələcəyi təsdiqləndi.

1946-cı ildə Zekendorf ərazidə "İks-Siti" (ing. "X City") yaratmaq məqsədilə torpağı satın aldı. Bu kompleks hər biri 57 mərtəbədən ibarət bir ofis binası və bir otel və onların arasında yerləşən əyləncə kompleksindən ibarət olacaqdı. Burada həmçinin daha kiçik mənzillər və ofis qüllələrinin olması nəzərdə tutulurdu. Lakin "İks-Siti" üçün lazım olan 8,5 milyon dollar (2018-ci ildə 72 milyon dollar) maliyyə vəsaiti təmin edilmədi və Nelson Rokfeller Zekendorfun Tertl Beydəki dəniz sahilindəki ərazisi üçün opsion satın aldı. Satış Nelsonun atası Con Devison Rokfeller tərəfindən maliyyələşdirildi. Rokfeller ailəsi Zekendorfun ərazisindən Birinci Xiyabanın qarşısında yerləşən Tüdor Siti mənzil kompleksinin sahibi idi. Kompleks, öz növbəsində, ərazini təmizləmək üçün 5 milyon dollar (2018-ci ildə 43 milyon dollar) xərcləmişdir.

Dizayn

 
BMT-nin Baş Qərargahının holland dilində xəritəsi. Yaşıl düzbucaqlı Daq Hammarşeld Kitabxanası, bənövşəyi düzbucaqlı Katiblik, mavi trapesiya Konfrans Binası, boz hissə isə Baş Məclisin Binasıdır.

Birləşmiş Millətlər Təşkilatı yeni dünya kapitalı üçün müstəqil bir şəhər qurmağı arzulayarkən, bir çox maneələr təşkilatı tezliklə planlarını azaltmağa məcbur etdi. Nəhayət, torpaq boş olduğuna və sahibləri tanınmış olduqlarına görə, Rokfellerin İst-Riverdə yerləşən torpaq sahəsində tikintiyə qərar verdilər. İst-Riverdəki olduqca kiçik sahə Rokfeller Mərkəzi tipli dik şaquli kompleksin tikintisini tələb etdiyindən, Katibliyin yüksək ofis qülləsində yerləşdirilməsi nəzərdə tutuldu. Fevral ayından etibarən 1947-ci ilin iyun ayınadək keçirilən görüşlərdə əməkdaşlıq qrupu ən az 45 dizayn və variasiya təqdim etmişdi. Baş Qərargahın dizaynının layihələndirilməsi üçün rəqabət təşkil etmək əvəzinə, BMT, layihə üzərində işləyən bir çox millətlərdən olan aparıcı memarlardan ibarət komandanı işə cəlb etmək qərarına gəldi. Harrison layihələndirmə direktoru seçildi. Dizayn Məsləhətçiləri Şurası üzv dövlətlər tərəfindən irəli sürülmüş memarlar, layihəçilər və mühəndislərdən ibarət idi. Şuranın tərkibinə Nikolay Bassov (SSRİ), Qaston Brunfaut (Belçika), Ernest Kormye (Kanada), Le Korbuzye (Fransa), Lyan Sıçen (Çin), Sven Markelius (İsveç), Oskar Nimeyer (Braziliya), Hovard Robertson (Böyük Britaniya), Soyleks (Avstraliya) və Xulio Vilamajo (Uruqvay) daxil idi.

Nimeyer Nyu-York şəhərinə çatdıqdan qısa müddət sonra Korbuzyenin istəyi ilə onunla görüşmüşdü. Korbuzye özünün hazırladığı "Layihə 23"-ü tanıtmaq üçün çox təbliğat aparmış, lobbiçilik etmişdi; bu səbəbdən də Nimeyerdən xahiş edirdi ki, öz dizaynını təqdim etməsin. Əvəzində gənc memara ona bu layihədə yardım etməyi təklif elədi. Nimeyer yığıncaqlardan uzaq durmağa başladı. Yalnız Volles Harrison və Maks Abramovitsin memarın iştirak etməsi ilə bağlı çoxsaylı təkidindən sonra Nimeyer öz layihəsini təqdim etməyə razı oldu. Nimeyerin hazırladığı "Layihə 32" nəhayət seçilmişdi. Korbuzyenin layihəsindən fərqli olaraq, qəbul edilən layihə ərazinin mərkəzində həm Məclis Zalı və həm də şuraların olduğu bir binanı nəzərdə tuturdu (iyerarxik olaraq ən mühüm bina olduğu üçün). Nimeyerin planında şuralar Məclis Zalından ayrı yerləşdirilmişdi: şuralar çayın sahilində, zal isə katibliyin sağ tərəfində olacaqdı. Bu, ərazini bölməyəcəkdi, əksinə, geniş sahə yaradacaqdı.

 
BMT-nin Baş Katibi Daq Hammarşeld Baş Məclis binasının qarşısında (1950-ci illər)

Çoxsaylı müzakirələrdən sonra yığıncaqların koordinatoru Harrison müəyyən etdi ki, Nimeyerin "Layihə 32" və Le Korbuzyenin "Layihə 23" proyektlərinə əsaslanan dizayn son layihə üçün təkmilləşdirilsin. Le Korbuzyenin layihəsi cənubdan beton lövhə kimi görünən Katibliyin binası ilə ərazinin mərkəzinə yaxın yerdə olan, Məclis Zalı və Şura Palatalarını özündə ehtiva edən böyük bir binadan ibarət idi. Nimeyerin planı reallıqda inşa edilənə daha yaxın idi: ayrıca Baş Məclis binası, digər yığıncaq otaqlarının yerləşdiyi uzun, alçaq, üfüqi blok və hündür Katiblik qülləsi. Lakin kompleks tikilərkən Nimeyerin Baş Məclisi başqa yerdə — bu üçhissəli quruluşun şimalında yerləşdirildi. Bu plana həmçinin ictimai plaza da daxil idi. Əslində BMT-nin Baş Qərargahının cənuba doğru 46-cı küçə ilə şimala doğru 49-cu küçə arasında Üçüncü Xiyaban və ya Leksinqton Xiyabanından şərqə doğru uzanan böyük bir bulvarın sahilində olması təklif olunmuşdu. Bu planlar daha sonra İkinci Xiyabanın şərqindəki 47-ci küçənin cənubunda yerləşən kiçik bir plaza — Daq Hammarşeld Plazaya görə ixtisar edildi.

Volles Harrisonun köməkçisi, memar Corc Dadli sonralar qeyd edirdi ki: "Məkanın düzənlik ərazisinin Birinci Xiyabandan çaya qədər boş qaldığını, üzərində sadəcə üç strukturun sərbəst durduğunu, dördüncünün isə onların arxasında çayın kənarı ilə uzandığını görmək həqiqətən nəfəsimizi kəsdi… Nimeyer də qeyd edirdi ki, "binalar doğru yerdə olarsa, gözəl görünəcək!". Mənə elə gəlirdi ki, Le Karbuzyenin ağır blokları ilə Nimeyerin heyrətləndirici, zərif birləşmiş kompozisiyası arasındakı müqayisə hər kəsin diqqətindədir…" Daha sonra Karbuzye bir daha Nimeyerin yanına gələrək Məclis Zalını ərazinin mərkəzinə yerləşdirməsini istədi. Belə bir dəyişiklik Nimeyerin böyük sahəli meydanla bağlı planlarını məhv edərdi. Lakin, nəhayət, dəyişikliyi qəbul etmək qərarına gəldi: "Mən Karbuzyenin öz layihəsini gerçəkləşdirmək istədiyini hiss etdim və o, öz işinin ustası idi. Qərarımdan peşman deyiləm." Onlar birlikdə, inşa edilmiş və bu gün də görülə bilən Layihə 23–32-ni təqdim etmişdilər. Dizayn Məsləhətçiləri Şurasının digər üzvlərindən gələn təkliflərlə birgə, bu layihə 42G layihəsinə çevrildi. Bina sonuncu layihəyə bir sıra ixtisar və düzəlişlər edilməklə qurulmuşdur.

Təklif olunan alternativlər

 
Üzv dövlətlərin əlifba sırası ilə düzülmüş bayraqları

Nyu-York şəhəri seçilməzdən əvvəl, bir çox şəhərlər BMT Baş Qərargahının ərazisinin ev sahibi olmaq şərəfinə nail olmaq üçün mübarizə aparırdı. İst-River ərazisinin seçilməsi bir ildən çox müddətə ABŞ-dakı bir çox ərazilərin uzun müddət öyrənilməsi və müzakirə edilməsindən sonra baş tutmuşdur. Nümayəndələr arasındakı güclü bir qrup İsveçrənin Cenevrə şəhərindəki keçmiş Millətlər Liqası kompleksinə geri qayıtmağı dəstəkləyirdi. Təkliflər olduqca çox və geniş əhatəli idi. Onların arasında tək yüksək bir binada bütün kompleksi ehtiva edən açıq dənizdə gəmi kimi fantastik təkliflər də vardı. Həvəskar memarlar dizaynlar təqdim edir, yerli hakimiyyət orqanları park sahələri təklif edirdilər; lakin Nyu-York şəhərinin busterlərinin Qrover Veyln, Tomas UotsonNelson Rokfeller də daxil olmaqla müəyyən qrupu, güclü inşaat koordinatoru Robert Mozes və Vilyam O'Dvayer ilə məqbul müvəqqəti imkanları müzakirə etmək üçün səy göstərirdilər. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Müvəqqəti Ərazi Komitəsinin onların iştirakı ilə təyin etdiyi görüşlər, Nyu-York ərazisində bir çox yerlərdə baş tutan ilkin görüşlərlə nəticələndi.

Kaliforniyada San-Fransisko (Prezidio da daxil olmaqla) və Marində müəyyən ərazilər; Missuridə Sent-Luis; Massaçusetsdə Boston; İllinoysda Çikaqo; Ferfild (qraflıq, Konnektikut); Nyu-Yorkda Vestçester və Flaşinq-Medouz; Oklahomada Tuskahoma; Cənubi Dakotada Blek Hilz; Miçiqanda Detroytda Bell Ayiel Park və ABŞ-Kanada sərhədindəki Nevi Aylend əraziləri BMT qərargahı üçün potensial sahələr hesab edilmişdir. BMT Baş Qərargahının nümayəndə heyətinin keçirildiyi San-Fransisko öz ölkələrinə yaxın yerləşdiyinə görə Avstraliya, Yeni Zelandiya, ÇinFilippin tərəfindən dəstəkləndi. Birləşmiş Millətlər Təşkilatı və onun nümayəndələrinin əksəriyyəti qərargah üçün Filadelfiyanı nəzərdə tutmuşdular; şəhər də öz növbəsində Feyrmaunt Parkı, Andorra və Mərkəzi Şəhər də daxil olmaqla, seçilmiş bir neçə ərazidə torpaq təklif eləmişdi. Təklifə görə qərargah dənizqırağı yol boyunca İndependens Holldan Pennz Ləndinqədək olan ərazidə yerləşəcəkdi. Con Devison Rokfeller İst-River çayının sahilində yerləşən ərazini satın almaq üçün 8,5 milyon dollar bağışlamağı təklif etdikdən sonra son nəticədə Filadelfiya deyil, Manhetten seçildi. Rokfellerin Maunt Plezntdakı Kaykat malikanəsi Manhettendən çox təcrid edilmiş hesab edildikdən sonra Robert Mozes və Rokfeller Nelson Rokfelleri həmin torpağı satın almağa inandırdılar.

Əvvəlki müvəqqəti məkanlar

1945–46-cı illərdə Baş Məclisin ilk iclası Londonda Metodist Sentral Hollda, Təhlükəsizlik Şurasının isə Kilsə Evində keçirildi. Baş Məclisin üçüncü və altıncı sessiyaları 1948 və 1951-ci illərdə Parisdə Şayo Sarayında baş tutub. Hazırkı kompleksin tikintisinə qədər 1946–1952-ci illərdə qərargah müvəqqəti olaraq Lonq Aylenddə Nassoda şəhərin şərqində Leyk Saksesdə yerləşən Sperry şirkətinin ofislərində mövcud olmuşdur. Təhlükəsizlik Şurası 1946-cı ilin mart-avqust aylarında öz sessiyalarını həm də o zamankı Hanter Kollecinin (indiki Limen Kollecinin ərazisi) Bronks kampusunda keçirir. BMT həmçinin o zamanlar 1939 Nyu-York Dünya Sərgisi üçün Nyu-York şəhər Pavilyonu kimi tikilmiş indiki Kuins Muzeyində də görüşlər keçirmişdir. Lonq Aylend dəmiryolu xətti əvvəlki Dünya Sərgisi stansiyasını BMT stansiyası (indiki Mets-Villets Point stansiyası) kimi yenidən açmışdı. Hətta Baş Məclis əvvəllər buz meydançası olmuş məkanda da iclaslar təşkil edib. BMT Manhetten qərargahına köçdükdən sonra bina yenidən qurulmuş, 1964 Nyu-York Dünya Sərgisi üçün pavilyon kimi qısa müddət istifadə edilmişdi. Daha sonra yenidən inşa edilərək 2008-ci ilədək buz meydançası kimi fəaliyyət göstərir. 2008-ci ildə isə bütün binada geniş muzey obyektlərinin yaradılması üçün uzunmüddətli təmir başlanır.

Tikinti

Şəhərlə bağlanan razılaşmaya görə, binalar yerli yanğın təhlükəsizliyi və tikinti standartlarının yalnız bir qisminə cavab verirdi. 1948-ci ilin aprelində ABŞ prezidenti Harri Trumen Konqresdən tikintinin maliyyələşdirilməsi üçün 65 milyon dollar faizsiz krediti təsdiq etməsini xahiş etdi. ABŞ Nümayəndələr Palatası 6 avqust 1948-ci ildə Birləşmiş Millətlər Təşkilatının krediti 1951-ci ilin iyulundan 1952-ci ilin iyulunadək on iki ay ərzində aylıq ödənişlərlə ödəməsi şərtilə krediti təsdiq etdi. 65 milyon dollardan 25 milyonu Yenidənqurma Maliyyə Korporasiyasından dərhal əldə edildi. Lakin casusluqda ittiham olunan və 1949-cu ilin martında mühakimə olunmuş BMT əməkdaşı Valentin A. Qubitçev və KQB casusu Cudit Kaplenin işi ilə əlaqədar ilk olaraq tam kreditin verilməsindən imtina edildi. Palata, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının qərargahının bu iki şəxsin diplomatik immunitetini təmin edəcəyindən narahat olduğu üçün 65 milyon dolları vermək istəmirdi. BMT müvəqqəti olaraq Yenidənqurma Maliyyə Korporasiyasının verdiyi 25 milyon dollardan istifadə etdi. Məhkəmə işinin nəticəsində BMT əməkdaşlarının toxunulmazlığı məhdudlaşdırıldı. Pula qənaət etmək məqsədilə BMT qərargah tamamlandıqdan sonra sökülməsi nəzərdə tutulmuş Manhetten ərazisindəki mövcud binanı saxlamaq qərarına gəldi. 1950-ci ilədək BMT ianələr qəbul edilməsini qadağan edən siyasəti əsas gətirərək, baş qərargahın tikintisinə ayrılmış xüsusi ianələri qəbul etməkdən imtina etdi.

İlk binaların təməlqoyma mərasimi 14 sentyabr 1948-ci ildə keçirilmişdir. Fuller, Terner, Sletteri və Volş, Manhetten və Kuinsdən müqavilə bağlayan şirkətlərin konsorsiumu Katiblik binası, həmçinin qalan binaların özülünün tikintisi üçün seçilmişdi. Oktyabr ayında Harrison BMT-nin 58 üzvü və ABŞ-ın 48 ştatından binanın konfrans zallarının interyer dizaynının hazırlanmasında iştirak etmələrini xahiş etdi. Belə güman edilirdi ki, əgər kifayət qədər çox dövlət öz otaqlarını dizayn edərsə, BMT xərclərini azalda biləcək. İlk əvvəl qərargahın, 1950-ci ildə Katiblik binasına "ilk sakinlər"in köçməsi ilə, 1951-ci ildə tamamlanması nəzərdə tutulmuşdu. Bununla belə, noyabr ayında Nyu-York şəhərinin tikinti koordinatoru Robert Mozes tikinti işlərinin planda göstəriləndən iki ay geridə qaldığını bildirdi. Həmin vaxta qədər qərargah ərazisinin 60%-i qazılmışdı. Elə həmin ay, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Məclisi yekdilliklə qərargahın tikintisindəki roluna görə milli, dövlət və şəhər hökumətlərinə rəsmi şəkildə təşəkkür edir. Katiblik binası üçün 23,8 milyon dollarlıq müqavilənin dəyəri 1949-cu ilin yanvarında ödənilmişdi.

1949-cu il aprelin 18-də bütün din adamları üçün dua məkanı elan edildi. O zamana qədər BMT dua otağı mövzusundan yan keçirdi, çünki imkansız olmasa da, müxəlif dinlərə uyğunlaşdırılacaq dua otağı yaratmaq çətin idi. Bu bəyanatdan iki gün sonra işçilər Katiblik binası üçün ilk polad dirəkləri ucaltdılar. Katiblik binasında işləyən konsorsiumun binada 13 min ton poladdan istifadə ediləcəyini və polad işinin güclü bir külək dəstək sistemindən meydana gələcəyini açıqladı, çünki 72 ilə 287 fut (22 ilə 87 metr) struktur olduqca dar idi. İlk dirəyin qurulmasını müşahidə edən çox sayda izləyiciyə nümayiş etdirilməsi üçün ilk dirəkdə Birləşmiş Millətlər Təşkilatının bayrağı ucaldılmışdı. Katiblik binası 1 yanvar 1951-ci ildən gec olmayaraq tamamlanmalı və əgər Fuller, Terner, Sletteri və Volş konsorsiumu son tarixi uzadarsa, BMT-yə gecikdirilmiş hər gün üçün minimum 2,500 dollar dəbbə pulu ödəməli idi. Tikinti xərclərini azaltmaq məqsədilə kompleksin layihəçiləri Katiblik binasının mərtəbələrinin sayını 42-dən 39-a endirmişdilər.

Baş qərargahın guşə daşının ilk olaraq 10 aprel 1949-cu ildə qoyulması nəzərdə tutulmuşdu. Lakin həmin ilin martında Trumenin mərasimdə iştirak etməyəcəyini öyrənən Baş katib Trüqve Li mərasimi təxirə saldı. Yeddi ay sonra oktyabrın 11-də Trumen oktyabrın 24-də keçirilməsi planlaşdırılan guşə daşının qoyulma mərasimində iştirak etmək barədə dəvəti qəbul edir. Mərasimdə Nyu-Yorkun qubernatoru Tomas Edmund Dyui qərargahın guşə daşını qoyur.

1949-cu ilin iyununda BMT rəsmiləri American Bridge Company-yə məktub yazaraq 10,000–11,000 ton polad almaq niyyətində olduqlarını ifadə edirlər. Poladdan kompleksin qalan hissəsinin, eləcə də qərargahın şərq hissəsində FDR magistralının tikintisi üçün istifadə ediləcəkdi. İnşaatın sürətləndirilmiş cədvəlinə uyğun olaraq, polad sentyabr ayına qədər çatdırılmalı idi. Layihəyə Birinci Xiyabanda 2,28 milyon dollarlıq dörd zolaqlı tunel də daxil idi; bu tunelin tikintisi ilə BMT-nin sessiyaları dövründə tıxacın qarşısını almaq üçün alternativ yol təmin ediləcəkdi. Tunelin tikintisinə 1 avqust 1949-cu ildə başlandı. Mürəkkəb olduğundan tunelin iki il ərzində tikintisi planlaşdırılmışdı. Qərargahın düz qərbində yerləşən Tüdor Sitiyə məxsus torpaq sahəsinin bir qismi də əldə edilmişdi ki, BMT Baş Qərargahının ətrafındakı iki küçə genişləndirilə bilsin. Genişləndirilmiş küçələrin tikintini sürətləndirəcəyi gözlənilirdi. FDR magistralının üzərindən biri BMT Baş Qərargahının şimalına, digəri isə cənubuna doğru iki rampanın qurulmasını nəzərdə tutan müqavilənin dəyəri 1949-cu ilin oktyabrında ödənildi. BMT qərargahına aparan əsas dəhlizin — 42-ci küçənin yenidən qurulması üzrə müqavilənin dəyəri isə həmin ilin dekabr ayında ödənildi.

Sonuncu polad lövhəsi tamamlandıqdan sonra 1949-cu ilin oktyabrında Katiblik binasında tikintinin başa çatması qeyd edildi. Bu hadisəni qeyd etmək məqsədilə yenicə tamamlanmış polad lövhənin dam örtüyündə BMT bayrağı qaldırıldı. Katiblik binasının mebellərlə təchizatı sürətləndirilmişdi; odur ki, bina 1951-ci ilin yanvarında açıla bilərdi. 1950-ci ilin fevralında BMT, Katiblik binası üçün 2 milyon dollar dəyərində mebel təklif etmək üçün 37 ölkədən şirkətləri dəvət etdi. Bir ay sonra BMT fiziki şəxslər, hüquqi şəxslər və ya təşkilatlardan olan bütün ianələri də qəbul edəcəyini açıqladı. Bu, BMT-nin bütün ianələri rədd etməyi nəzərdə tutan əvvəlki siyasətindən geri çəkilməsi mənasına gəlirdi. İnşa edilməli olan sonuncu struktur hissənin — Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Məclisinin tikintisi haqqında 1,7 milyon dollarlıq polad müqaviləsinin dəyəri 1950-ci ilin aprelində ödənildi. Bu zaman polad istehsalının gecikməsinə də səbəb olmuş polad işçilərinin tətili səbəbindən binanın 1952-ci ilədək tamamlanacağı gözlənilmirdi. Apreldə platformanın ilk hissələri FDR magistralının üzərindən əraziyə qaldırıldı. 1950-ci ilin iyununda Norveç kompleksin Təhlükəsizlik Şurası palatasını dekorasiya edib təchiz etməyi təklif etdi və BMT qeyri-rəsmi olaraq Norveçin təklifini qəbul edir.

1949-cu ilin dekabrında Robert Mozes BMT qərargahında oyun meydançasının qurulmasını təklif etsə də, bu plan ilk əvvəl rədd edildi. Sonradan BMT 1951-ci ilin aprelində öz mövqeyini dəyişdi və Li qərargah ərazisinin şimal-şərqində 100–140 fut (30–43 m) sahəsi olan oyun meydançasının tikintisinə razı oldu. Bununla belə, BMT bu ərazidə qeyri-adi "model meydança"nın tikintisi təklifini rədd etdi və bunun əvəzinə Nyu-York şəhərində mövcud digər meydançalara oxşar oyun ərazisinin tikintisini seçdi.

Açılış

BMT-nin ilk 450 əməkdaşı Katiblik binasında 22 avqust 1950-ci ildə işləməyə başlayır. BMT rəsmi olaraq Katiblik binasına 8 yanvar 1951-ci ildə köçür. Həmin vaxta qədər binada 3,300 əməkdaş fəaliyyət göstərirdi. Bu zaman Katiblik binasının çox hissəsi bitməmişdi və BMT fəaliyyətinin böyük hissəsini hələ də Leyk Saksesdə keçirirdi. Kompleks daxilində əlaqəni asanlaşdırmaq üçün mərkəzləşdirilmiş telefon rabitəsi sistemi qurulmuşdur. May ayında BMT Leyk Saksesdəki qərargahını tamamilə tərk edir. Binanı əhəng daşı ilə təmin edən Britaniya əhəng daşı karxanasında şiddətli qar yağdığından, Baş Məclis binası üçün əhəng daşı çatışmazlığı yaranmış və binanın inşası təxirə salınmışdı. Binanın karkasının qurulmasına 1952-ci ilin fevralında başlandı. 10 oktyabr 1952-ci ildə Manhetten qərargahının tamamlandığı bəyan edildi. Hesabatlara görə tikinti xərcləri üçün 65 milyon dollarlıq büdcədən istifadə edilmişdi. 1953-cü ildə iyirmi bir dövlət BMT qərargahını mebellə təchiz etmiş və ya dekor etmək ilə bağlı təkliflər irəli sürmüşdü.

1952-ci ildə BMT qərargahı üçün yeni bir kitabxana binası təklif edildi. Mövcud BMT kitabxanası, əvvəllər Nyu-York Şəhər İcra Hakimiyyətinin (NYCHA) sahibi olan 6 mərtəbəli bir strukturu çox az idi. Mövcud BMT kitabxanası, əvvəllər Nyu-York Şəhər Əmlak İdarəsinin tabeliyində 6 mərtəbəli kiçik bir yer idi. Bu binada yalnız 170,000 kitab saxlanıla bilərdi, halbuki BMT öz kitabxanasında ən az 350,000–400,000 kitab yerləşdirmək niyyətində idi. Yeni tikilinin dəyəri 3 milyon dollar olacaqdı. 1955-ci ilədək kitab kolleksiyası Katiblik binasında saxlanıldı: "Nyu-York Tayms"a görə, burada "dünyanın hər dilində" 250,000 cild kitab vardı. Harrison & Abramovits tərəfindən dizayn edilən kitabxana 1961-ci ilin noyabrından Daq Hammarşeldin şərəfinə rəsmi olaraq Daq Hammarşeld Kitabxanası adlanır.

İlk illər

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş qərargahında olan bağlar əvvəlcə ictimaiyyətə bağlı elan edilmişdi. 1958-ci ildən isə ictimaiyyətin istifadəsinə verildi.

1962-ci ilədək BMT-nin fəaliyyəti o qədər artmışdı ki, artıq qərargah təşkilatın bütün tədbirlərinə ev sahibliyi edə bilmirdi. Nəticədə, BMT yaxınlıqdakı ofis sahəsini icarəyə götürmək niyyətinin olduğunu açıqladı. Üç il sonra BMT Uşaq Fondu (UNİCEF) və BMT-nin İnkişaf proqramı (UNDP) 2 BMT Plazada yerləşən icarəyə götürülmüş ofisə köçdü. İst-River-Tertl Bey Fondu təklif etdi ki, BMT 41-ci və 42-ci küçələrin kəsişməsində Robert Mozes oyun meydançası və Kuins Midtaun tunelinin ventilyasiya binasında, Baş qərargahın cənubunda yerləşən 3 akr (1.2 ha) ərazini satın alsın. BMT-nin Baş Qərargahının ətrafındakı ərazinin təkmilləşdirilməsi üzrə bu radikal təklif 1968-ci ildə irəli sürüldü. Reallaşacağı təqdirdə bu təklif 43-cü və 45-ci küçələrdə Birinci Xiyabanın bağlanmasına; 43-cü və 45-ci küçələr arasında iki 44 mərtəbəli göydələndə yeni bir qonaq mərkəzinin tikintisinə; və yeni qonaq mərkəzinin ictimai park vasitəsilə mövcud qərargahla əlaqələndirilməsinə səbəb olacaqdı. Plan Nyu-York şəhər hökumətinə 1969-cu ildə təqdim olunsa da, icra edilmədi.

BMT-nin heyəti artmaqda davam edirdi: 1969-cu ilədək Nyu-York qərargahında təşkilatın 3,500 əməkdaşı çalışmaqda idi. BMT 485 Leksinqton Prospektində və qərargahdan üç məhəllə qərbdə yerləşən Krausler İst kompleksində əlavə obyekt icarəyə götürdü. Təşkilat, həmçinin 41-ci və 42-ci küçələr arasında yeni bir saxlama binası qurmaq niyyətini də elan etdi. BMT-nin qeyd edilən mülklərindən heç biri qərargaha verilmiş ekterritoriallıq statusunu almadı.

Yenidənqurma

28 iyul 2007-ci ildə BMT-nin səlahiyyətli şəxsləri kompleksin yenidənqurma işlərinin payızda başlayacağını və bunun 1 milyard dollara başa gələcəyini açıqladı. İsveç firması Skanska AB, Konfrans, Baş Məclis və Katiblik binaları da daxil olmaqla, kompleksi əsaslı təmir etdirmək üçün keçirilən tenderi qazandı. Kompleksin açıldığı 1950-ci ildən etibarən ilk dəfə keçiriləcək yenidənqurma işlərinin 7 ilə tamamlanması nəzərdə tutulmuşdu. Tamamlama işlərindən sonra kompleksdə enerjidən daha səmərəli istifadə ediləcəyi və təhlükəsizliyin güclənəcəyi gözlənilirdi. Yenidənqurma işlərinin getdiyi dövrdə BMT-nin "kritik tədbirləri"nə ev sahibliyi etməsi üçün müvəqqəti olaraq 140 milyon dollarlıq "North Lawn Building" tikildi. İşlər 5 may 2008-ci ildə başlasa da, layihə bir qədər təxirə salındı. 2009-cu ilədək işlərin xərci 1.2 milyard dollardan 1.6 milyarda qədər yüksəldi; bəzi ehtimallara görə xərclər 3 milyard dollara yüksələ bilərdi. Rəsmilər yenilənmiş binaların LEED Gümüş reytinqinə çatacağını ümid edirdilər. Bəzi gecikmələrə və tikinti xərclərindəki artımlara baxmayaraq, bütün BMT qərargahında təmir işləri sürətlə gedirdi. 2012-ci ilədək Katiblik Binasının yeni şüşə fasadının quraşdırılması başa çatdı. Yeni şüşə divar orijinal fasad görünüşünü saxlayır, lakin daha çox enerjiyə qənaət edirdi. Katiblik binasının yenilənməsi başa çatdı və BMT əməkdaşları 2012-ci ilin iyul ayında yeni binaya köçdülər.

Yenidənqurma dövründə alternativ ərazilər müvəqqəti məkanlar kimi nəzərə alınmışdı. 2005-ci ildə səlahiyyətli şəxslər köhnə Leyk Saksesin yerində yeni bir müvəqqəti məkan qurulmasını araşdırdı. Bruklin də müvəqqəti məkan kimi təklif edilmişdi. Müvəqqəti qəragah üçün digər alternativ ərazi və ya yeni daimi məkan isə Dünya Ticarət Mərkəzi idi. Yenə də, bu planlar həm Birləşmiş Ştatlar, həm də BMT və Nyu-York hökumətləri tərəfindən müqavimətlə qarşılaşdı və rədd edildi.

2015-ci ilin sentyabrınadək yeniləmə işləri tamamlanmaq üzrə idi; xərclər isə 2.15 milyard dollaradək yüksəlmişdi. "North Lawn Building"in dağıdılmasına 2016-cı ilin yanvarında başlandı. Bina açıq plaza ilə əvəz edildi və materiallarının əksəriyyəti təkrar emal edildi.

Beynəlxalq xarakteri

BMT ərəb, çin, ingilis, fransız, rusispan dillərini özünün altı rəsmi dili kimi müəyyən edir. Bu dillərdən hər hansı birində danışan nümayəndələrin çıxışları digər dillərə sinxron tərcümə edilir və bu məqsədlə iştirakçılar qulaqlıqla təmin edilirlər. Nümayəndənin qeyri-rəsmi dildə çıxış eməsinə icazə verilir, lakin o, ya tərcüməçinin iştirakını, ya da rəsmi dilə tərcümə edilmiş ifadələrinin yazılı surətini təmin etməlidir. İngilis və fransız dilləri BMT Katibliyində gündəlik ünsiyyət zamanı çox istifadə edildiyindən, həm də Baş qərargahda işarələrin əksəriyyəti bu dillərdə olduğundan Katibliyin işlək dilləri hesab olunur.

Eksterritoriallıq və təhlükəsizlik

 
Kitabxana, Katiblik və Baş Məclis binalarının Birinci Xiyabandan görüntüsü.

BMT-nin Baş qərargahının ərazisi eksterritoriallıq statusuna malikdir. Bu da BMT qaydalarının Nyu-York şəhər qanunvericiiyini üstələdiyi zamanlarda hüquq-icra mexanizminə təsir edir. Lakin eksterritoriallıq burada cinayət törədən şəxslərə immunitet vermir. Bundan əlavə, BMT-nin Baş qərargahı ABŞ qanunlarının təsiri altında və yurisdiksiyasında qalır. Buna baxmayaraq, BMT əməkdaşlarının bəzi nümayəndələrinin diplomatik immuniteti olduğundan Baş katib tərəfindən diplomatik immunitetdən imtina edilmədiyi təqdirdə onlar yerli məhkəmələr tərəfindən təqib edilə bilməzlər. 2005-ci ildə Baş katib Kofi Annan Neft-Qida Proqramı ilə əlaqədar Benon Sevan, Aleksandr Yakovlev və Vladimir Kuznetsovun immunitetindən imtina etmişdi. Onların hamısı Nyu-York cənub bölgəsi ABŞ dairə məhkəməsində ittiham edilmişdilər. Benon Sevan daha sonra Birləşmiş Ştatlardan Kiprə qaçmış, Aleksandr Yakovlev və Vladimir Kuznetsov isə məhkəmə qərarının verilməsini gözləmək qərarına gəlmişdilər.

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təhlükəsizlik işçiləri ümumilikdə BMT qərargahında təhlükəsizlik üçün məsuliyyət daşıyırlar. Onlar silah və qandal ilə təchiz olunmuşdur və formaları oxşar olduğundan bəzən NYPD işçiləri ilə səhv salınırlar. NYPD-nin 17-ci bölməsi kompleksin yaxınlığında və ətrafındakı əraziyə nəzarət edir, lakin yalnız Baş katibin tələbi ilə rəsmi surətdə BMT-nin qərargahına daxil ola bilər.

Kompleksdən xəbər hazırlayan jurnalistlər eksterritoriallıq xüsusiyyətlərini nəzərə alaraq, olduqları yeri bildirmək üçün "Nyu-York şəhəri" əvəzinə "BMT" ifadəsini işlədirlər.

Valyuta və poçt

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının qərargahında işlək valyuta ABŞ dollarıdır. BMT-nin poçt markaları ABŞ dolları nominasiyalarında verilir. ABŞ poçt tarifləri tətbiq edilməlidir.

Kompleksin ünvanı aşağıdakı kimidir: Nyu-York, NY, 10017, ABŞ. Təhlükəsizlik səbəbi ilə bu ünvana göndərilən bütün poçtlar sterilizə olunur, buna görə də deqradasiyaya məruz qalan maddələr kuryer vasitəsilə göndərilə bilər. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Poçt İdarəsi binadan göndərilən möhürlənmiş poçtda istifadə edilməli olan möhürləri buraxır.

Radio

Mükafat məqsədləri üçün həvəskar radio operatorları DXCC kimi bəzi mükafat proqramlarında BMT qərargahını ayrı bir "şəxs" hesab edirlər. Rabitə üçün BMT təşkilatlarının beynəlxalq səviyyədə tanınmış İTU prefiksi var: 4U. Bununla yanaşı, yalnız BMT-nin Nyu-Yorkdakı qərargahı və İTU ilə qurulan əlaqələr ayrıca şəxslər hesab edilirlər. Dünya Bankı kimi BMT-nin digər təşkilatlarında isə olduqları dövlət və ya ölkədə sayılırlar. BMT Heyətinin bərpası Şurası 4U1UN həvəskar radiostansiyasını işlədir və bəzən 4U prefiksi ilə xüsusi çağırış işarələrindən istifadə edir və BMT miqyasında keçirilən müxtəlif tədbirləri xatırladır.

Strukturu

Kompleksdə mühüm əhəmiyyətli binaların bir neçəsi yerləşir. Katiblik binası qərargahın təsvirlərində əsas yeri tutsa da, bura həmçinin Baş Məclis binası, Baş Məclis və Katiblik binaları arasında yerləşən və yalnız FDR magistralı və ya İst-Riverdən görünən Daq Hammarşeld Kitabxanası, eyni zamanda Konfrans Zalı və Qonaq Mərkəzi də daxildir. Kompleksdə BMT-nin üzvü olan 193 dövlətin bayrağı, bundan əlavə BMT-nin bayrağı dalğalanır. Bayraqlar ingilis əlifba sırası ilə düzülüb.

Baş Məclis binası

 
BMT Baş Məclisinin zalı

BMT-nin Baş Məclisinin yerləşdiyi Baş Məclis binasında 1,800 nəfərlik tutumu olan Baş Məclis Zalı yerləşir. 165 fut (50 m) uzunluğu, 115 fut(35 m) eni olmaqla zal kompleksin ən böyük otağıdır.

Zalda fransız rəssam Fernan Lejenin müəllifi olduğu iki divar rəsmi var. Palatanın qarşısında Baş Məclisin prezidenti, Baş katibin əyləşdiyi yaşıl mərmər masa və spikerlərin çıxış etməsi üçün kürsü mövcuddur. Kürsünün arxasında fonda BMT-nin qızılı rəngdə simvolu görünür. Kürsünün bir tərəfində palatanın ön hissəsini əhatə edən və tavana yaxın yerləşən yarımdairəvi panel divar mövcuddur. Panel divarların qarşısında qonaqlar üçün oturacaqlar və divarda şərhçilərə prosesi izləməyə imkan verən pəncərələr mövcuddur. Zalın hündürlüyü 75 futdur (23 m). Zala girişdə İran şairi Sədi Şirazinin Gülüstan əsərindən bir təsvir yerləşir.

İlkin layihələrdə kürsüdən arxada, Baş Məclis binasının arxa divarının 1952-ci ildə BMT-nin üzvü olmuş altmış ölkənin möhürü ilə bəzədilməsi nəzərdə tutulmuşdu. Əlli dörd ölkənin möhürü vurulsa da, sonradan 1955-ci ildə bu layihədən imtina edildi; çünki Baş katib Daq Hammarşeld düşünürdü ki, görülən işlər zalın məqsədləri ilə bir araya sığmır. Üzvlərin artması ilə yerlərin sayının da artması zərurəti yarandığından Baş Məclis zalı sonuncu dəfə 1980-ci ildə dəyişdirildi. 192 nümayəndə heyətinin hər birinin zalda üçü masada, üç əlavə oturacaq isə onların arxasında olmaqla, altı oturacağı var.

Binanın ikinci mərtəbəsində İqtisadi və Sosial Şuranın İsveçin hədiyyəsi olan palatası yerləşir. Palata Sven Markelius tərəfindən dizayn edilmiş və 2013-cü ildə yenilənmişdir. Yeniliklərdən biri Enn Edhomun müəllifi olduğu "Dialoqlar" adlanan pərdə dəsti idi.

Konfrans binası

Konfrans binası Baş Məclis və Katiblik binalarının arasında İst-River çayı ilə üzbəüz yerləşir. Binada Norveçin hədiyyəsi olan və Norveç memarı Arnsteyn Arneberq tərəfindən dizayn edilmiş Təhlükəsizlik Şurasının palatası mövcuddur. Otağın qarşısında Norveç rəssamı Per Kroqun müəllifi olduğu küllərindən doğan simurq təsvirinin canlandırıldığı yağlı boya rəsmi asılıb.

Katiblik binası

39 mərtəbəli Katiblik binası 1952-ci ildə tamamlanmışdır. Burada Baş katib, BMT-nin hüquq müşaviri və tərksilah məsələləri üzrə ofislər, eləcə də Baş Məclis və Konfrans İdarəçiliyi üzrə Departament yerləşir.

Daq Hammarşeld Kitabxanası

 
Daq Hammarşeld Kitabxanası

Kitabxananın əsası Birləşmiş Millətlər Təşkilatı ilə birlikdə 1946-cı ildə qurulmuşdur. Əvvəllər BMT Kitabxanası, daha sonra BMT Beynəlxalq Kitabxanası adlandırılmışdır. 1950-ci illərin sonunda Fond Fordu yeni kitabxana binasının tikintisi üçün BMT-yə qrant vermişdir; Daq Hammarşeld yeni binanın maliyyələşdirilməsinin təmin edilməsində əhəmiyyətli rol oynamışdır. 16 noyabr 1961-ci ildə Kitabxana Daq Hammarşeldin xatirəsinə adlandırılmışdır. Bina Fond Fordunun hədiyyəsi olub qərargahın cənub-qərbində Katiblik binasının yaxınlığında yerləşir. Kitabxanada 400,000 kitab, 9,800 qəzet və periodik başlıq, 80,000 xəritə və Millətlər Liqasının sənədlərinin 8,600 tirajını və 6,500 əlaqədar kitab və pamfleti özündə ehtiva edən Vudro Vilson Kolleksiyası saxlanılır. Kitabxananın İqtisadi və Sosial Məsələlər Kolleksiyası DC-2 binasında saxlanılır.

Digər binalar

Kompleksdən başqa qərargaha təşkilatın agentlikləri və proqramları üçün ofis kimi xidmət göstərən iki böyük ofis binası da daxildir. DC-1 və DC-2 kimi tanınan bu binalar müvafiq olaraq 1 və 2 BMT Plazalarında yerləşirlər. DC-1 1976-cı ildə tikilmişdir. Köhnə bank şöbəsi daxilində, 46-cı küçədə, əvvəlcədən akkreditə olunmuş diplomatlar, jurnalistlər və digərlərinin giriş əldə edə bildikləri identifikasiya şöbəsi də var. BMT Uşaq Fondu (3 BMT Plaza) və UNİTAR-ın binaları (807 BMT Plaza) da qərargahın tərkib hissəsidir. Bundan əlavə, BMT üçün Kilsə Mərkəzi (777 BMT Plaza) Birləşmiş Metodist Kilsəsi tərəfindən bir neçə qeyri-hökumət təşkilatının ofislərinin yerləşdiyi dinlərarası bir məkan kimi xüsusi binadır. Daxili Nəzarət Xidmətləri İdarəsi (OİOS) 380 Medison prospektində yerləşir.

Təklif edilən bina

2011-ci ilin oktyabrında şəhərştat rəsmiləri yeni müqavilə təklif etdilər; buna əsasən, hazırkı Robert Mozes oyun meydançasının yerində mövcud kampusa bitişik, BMT-nin yeni ofis binası qurulacaqdı. Əvəzində BMT-yə İst-River boyunca İst-River Qrinveyi tamamlayacaq meydan və sahilyanı piyada və velosiped yolu tikməyə imkan verəcəkdi. Yerli hökumət planın müddəaları ilə razılaşsa da, layihənin icrası üçün BMT-nin razılığı tələb olunurdu. Layihə məzmun olaraq 2000-ci ildə bəyan edilmiş, lakin icra edilməmiş təklifə oxşar idi.

İncəsənət kolleksiyası

 
Uşaqların bağışladığı sikkələrdən hazırlanan Yapon Sülh Zəngi
 
BMT-nin Baş Qərargahının qarşısında sərgilənən "Zülmə yox" heykəli

Kompleksdə bağlar mövcuddur, hansı ki yalnız 1958-ci ildə ictimaiyyətə açıq elan edilmişdir. Kompleks özünün bağları, eləcə də həyətindəki memarlıq nümunələri ilə diqqət çəkir. İkonik heykəllər sırasına Lüksemburq hökumətindən hədiyyə olan, "Düyünlənmiş silah" və ya "Zülmə yox" adlanan, lüləsində düyün təsvir edilmiş Colt Python revolverinin heykəli; həmçinin Sovet İttifaqının hədiyyəsi olan "Qılıncları kotanla döyəcləyək" adlı heykəl daxildir. Sonuncu heykəl Yeşaya 2:4-də yer alan "qılıncları kotanla döyəcləmək" ifadəsinin təcəssümüdür. Düşünülənlərin əksinə, sitat BMT binalarının heç birində həkk olunmayıb. Əslində Birinci Xiyabanın qarşısındakı Ralf Banç parkında "İsa divarı"nda həkk edilib. BMT binasının həyətində həmçinin Berlin divarının bir hissəsi saxlanılır.

Kompleksin həyətində sərgilənən digər görkəmli incəsənət əsərlərinə Mark Şaqalın Daq Hammarşeldin vəfatını xatırladan, Sülh adlı vitraj pəncərə əsəri; yaz gecə-gündüz bərabərliyi və Baş Məclisin hər sessiyasının açılışında səsləndirilən Yapon Sülh Zəngi; 1974-cü ildə hazırlanmış Çin fil dişi oyması (1989-cu ildə fil dişi ticarəti qadağan olunmazdan əvvəl); və Norman Rokvellin Qızıl Qayda rəsmini əks etdirən Venesiya mozaikası daxildir. Jaklin de la Baume Dürrbaxın müəllifi olduğu, Pablo Pikassonun Gernika əsərinin tam ölçüdə qobelen variantı Təhlükəsizlik Şurasının zalına girişdə divarda yerləşdirilib. 1952-ci ildə Fernan Lejenin iki divar rəsmi Baş Məclis Zalına quraşdırıldı. Əsərlərin heç biri simvolik xarakter daşımayıb sadəcə dekorasiya məqsədlə istifadə edilmişdir. Onlardan birinin cizgi film personajı Baqz Banniyə bənzədiyi deyilir, bir digər əsərə isə ABŞ Prezidenti Harri Trumen "Çırpılmış yumurtalar" adını vermişdir.

Braziliyalı rəssam Kandidu Portinarinin müəllifi olduğu Guerra e Paz (Müharibə və Sülh) adlanan iki böyük divar rəsmi nümayəndə heyətləri zalında yerləşir. Əsərlər ABŞ-ın BMT Assosiasiyasından hədiyyədir və Portinari həmin əsərləri ABŞ-da hazırlamaq niyyətində idi. Lakin kommunist əqidəsinə görə ona viza verilməsindən imtina edilmiş və rəssam əsərini Rio-de-Janeyroda çəkmək qərarına gəlmişdi. Daha sonra onlar qərargahda toplanmışdı. 1957-ci ildə əsərlər tamamlandıqdan sonra, onsuz da şedevri yaratmağa başlayarkən xəstə olan Portinari həkimlərin ona imtina etməsini tövsiyə etdiyi piqmentlərdən zəhərləndi.

Köçürülmə təklifləri

 
Baş Qərargahdakı BMT loqosu

Təşkilatın əhəmiyyəti nəzərə alınaraq bəzən qərargahın köçürülməsi ilə bağlı təkliflər edilib. Qərargahın hazırkı yeri ilə bağlı şikayət edənlər sırasına ABŞ-dan viza əldə etməyin çətin olduğunu düşünən diplomatlar, yüksək vəzifəli şəxslərin səfər etməsinə görə ətraf yolların bağlanması zamanı yaranan narahatçılıqdan və eyni zamanda şəhərdə qiymətlərin yüksək olmasından şikayət edən yerli sakinlər daxildir. 2001-ci ildə ABŞ-da keçirilmiş telefon sorğusunda məlum olmuşdu ki, respondentlərin 67%-i BMT-nin Baş Qərargahının ölkədən köçürülməsinin tərəfdarıdır. ABŞ-ı tənqid edən Rusiya və İran kimi dövlətlər BMT-nin hazırkı yerinin dəyişdirilməsi məsələsində ABŞ hökumətinin düşmən ölkələr üzərində üstünlük əldə etmək məqsədilə digər dövlətlərdən olan siyasətçilərə seçici yanaşaraq Baş Məclisin işini manipulyasiya edə biləcəyini mübahisələndirir və bunu xüsusilə vurğulayırlar. Snouden qlobal nəzarət ifşasından sonra BMT-nin Baş Qərargahının yerinin dəyişdirilməsi məsələsi yenidən müzakirə olunmağa başladı, bu dəfə təhlükəsizlik səbəbi ilə.

BMT-nin Baş Qərargahının yerləşəcəyi yeni şəhərlər arasında Sankt-Peterburq, Monreal, Dubay, QüdsNayrobi də var.

Köçürülmə məsələsi ilə bağlı tənqidçilər qeyd edirlər ki, bu fikir olduqca baha-başa gələcək və ABŞ-ın təşkilatdan çıxması, nəticə etibarilə də agentliyin maliyyə mənbəyinin əksəriyyətinin itirilməsi ilə nəticələnə bilər. Tənqidçilər həmçinin bildirirlər ki, təkliflər adi bəyanatlardan o tərəfə keçə bilməyiblər.

İctimai toplantılar

Birbaşa Birinci Xiyabanda irimiqyaslı protestlər, nümayişlər və digər sərbəst toplaşma növləri keçirilməyib. Bəzi toplantılar Ralf Banç parkında baş tutub, lakin onların hər biri kiçik nümayişlər olub. Nyu-York Polis Departamentinin nümayişçilərə icazə verdiyi qərargaha ən yaxın ərazi 47-ci küçədəki qonaqların girişindən bir, yüksək səviyyəli diplomatların istifadə etdiyi girişdən dörd və ümumi heyətin girişindən beş məhəllə uzaqda yerləşən Daq Hammarşeld Plaza və Birinci Xiyabandır.

Yalnız diplomatların və alimlərin iştirak etdiyi toplantılar istisna olmaqla, BMT-də müntəzəm olaraq tədbirlər keçirən bir neçə təşkilat var. ABŞ-ın BMT Assosiasiyası qeyri-hökumət təşkilatı konfrans otaqlarının birində ənənəvi olaraq "üzvlük günü" tədbiri keçirir. ABŞ-ın BMT Assosiasiyası, Milli Kollegiya Konfransı Assosiasiyası və Beynəlxalq Model BMT Assosiasiyasının sponsorluğu ilə Model Birləşmiş Millətlər Təşkilatı öz sessiyalarının bir qismini Baş Məclis Zalında keçirir. Eyni zamanda Seton Holl Universitetinin Diplomatiya Məktəbi baş qərargahda özünün BMT yay tədrisi proqramını keçirir.

Populyar mədəniyyətdə

 
Alfred Hiçkokun "Şimal-qərbdən şimala" filmində BMT-nin Baş Qərargahının görüntüsü

Beynəlxalq siyasətdəki roluna görə BMT-nin Baş Qərargahı tez-tez kinofilmlərdə nümayiş etdirilir. Əslində BMT Qərargahının yerləşdiyi ərazidə yalnız iki film ərsəyə gətirilib: əfsanəvi Hollivud ssenaristi/rejissoru/prodüseri İvan Torsun "Şüşə divar" (1953) və rejissor Sidni Pollakın Tərcüməçi (2005) filmi. BMT-nin Baş Qərargahında film çəkmək üçün icazə ala bilməyən rejissor Alfred Hiçkok 1959-cu il istehsalı olan "Şimal-qərbdən şimala" filmində Keri Qrantı gizlincə lentə almışdı. Qərargahdakı səhnələrdən başqa, digər bir səhnədə Qrantın binanın damından aşağı baxaraq plaza boyunca getdiyi görünür. Bu, bir rəsmdən istifadə edilərək yaradılmışdı. 1976-cı il istehsalı "Çəhrayı Panter yenə zərbə alır" komediya filmində Dreyfus "Qiyamət günü maşını" ilə binanı buxarlandırır. "Heyrətamiz reys"-in Amerika versiyasının 21-ci mövsümündə sonuncu yol maneəsi də bu binanın qapıları arxasında baş vermişdi və yarış zamanı eşitdikləri fərqli "salam" və "əlvida" deyən, dövlət bayraqları olan komandalar var idi.

1952-ci ilin noyabrında dərc edilən "Atom müharibəsi!"nin birinci sayında 1960-cı ildə Nyu-York şəhərinə BMT-nin Baş Qərargahına Sovet İttifaqı atom bombası atır. Şəhərin bombardmanı zamanı Empayr Steyt Bildinq və Kraysler Bildinqin dağılması nümayiş etdirilir.

Binanı 2008-ci il istehsalı Grand Theft Auto IV oyununda da görmək mümkündür, lakin burada Sivilizasiya Komitəsi Binası adlanır. Bina, həmçinin The Crew oyununda Nyu-York ərazisində görünür.

Həmçinin bax

Qeydlər

  1. Mənbələrdə sahə fərqli göstərilir: 17 akr (6.9 ha) və ya 18 akr (7.3 ha).

İstinadlar

  1. Hamilton, Thomas J. (10 oktyabr 1952). "Work Completed on U.N. Buildings". The New York Times. İstifadə tarixi: 20 avqust 2011.
  2. "4 Companies Join Forces To Construct U.N.'s Home" (PDF). The New York Times (ingilis). 19 dekabr 1948. ISSN 0362-4331. İstifadə tarixi: 20 dekabr 2017.
  3. archINFORM — 1994.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P5383"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P5604"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q265049"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P5573"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P5508"></a>
  4. Google Maps — 2005.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q12013"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P3749"></a>
  5. Emporis Building Directory
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P8563"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P455"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q52701206"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P2270"></a>
  6. http://architectuul.com/architecture/united-nations-headquarters
  7. . United Nations. 24 sentyabr 2010 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 oktyabr 2011.
  8. "Turtle Bay blog". Foreign Policy. foreignpolicy.com. İstifadə tarixi: 24 oktyabr 2011.
  9. http://www.unon.org/
  10. "Welcome to the United Nations Office at Vienna!". United Nations. İstifadə tarixi: 24 oktyabr 2011. referring to the office at Vienna as "the third United Nations Headquarters
  11. Kelsen, Hans (1950). The law of the United Nations: a critical analysis of its fundamental problems. The Lawbook Exchange, Ltd. səh. 350. ISBN 1-58477-077-5.
  12. Jackson, Kenneth T (2010). The Encyclopedia of New York City (2nd ed.). New Haven: Yale University Press: 1349–1350. (#accessdate_missing_url)
  13. Boland, Ed Jr. (8 iyun 2003). "F.Y.I." The New York Times. İstifadə tarixi: 9 iyul 2010.
  14. Gray, Christopher (2010-04-25). "The U.N.: One Among Many Ideas for the Site". The New York Times. İstifadə tarixi: 2017-12-26.
  15. . United Nations. 18 noyabr 2010 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 yanvar 2011.
  16. . United Nations. December 2014. 5 noyabr 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: November 4, 2014.
  17. Philippou S., Curves of Irreverence, YALE
  18. Niemeyer, A Vida é um Sopro, Fabiano Maciel
  19. Dudley, George A., A Workshop for Peace: Designing the United Nations Headquarters, (Cambridge, MA and London, England: MIT Press and the Architectural History Foundation, 1994) p. 314. Dudley provides an accurate and detailed account of the Design meetings as well as discussing the evolution of the final design.
  20. Phipps, Linda S., "'Constructing' the United Nations Headquarters: Modern Architecture as Public Diplomacy," Ph.D. thesis, Harvard University, 1998; Chapters 1 and 2.
  21. Atwater, Elton (April 1976). "Philadelphia's Quest to Become the Permanent Headquarters of the United Nations". The Pennsylvania Magazine of History and Biography. Pennsylvania: The Historical Society of Pennsylvania; University of Pennsylvania Press. 27 mart 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 26 mart 2019.
  22. Mires, Charlene (April 2, 2013). "Detroit's Quixotic Bid to Host the United Nations". Foreign Policy. 27 mart 2019 tarixində . İstifadə tarixi: March 26, 2019.
  23. Historical Society of Philadelphia (23 noyabr 2018). "When the United Nations Almost Chose Philly For Its HQ". Hidden City Philadelphia. March 27, 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 26 mart 2019.
  24. Harr, John Ensor Harr & Johnson, Peter J. (1988). "Estate offered as site for the UN headquarters". The Rockefeller Century: Three Generations of America's Greatest Family. New York: Charles Scribner's Sons. 432–33.
  25. . Newsday. New York. 23 may 2006 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: March 22, 2009.
  26. "About Lehman College". Lehman College. 9 oktyabr 2007 tarixində . İstifadə tarixi: 22 mart 2009.
  27. "The Story of United Nations Headquarters" (PDF). United Nations. İstifadə tarixi: 8 sentyabr 2009.[ölü keçid]
  28. "United Nations Station". Arrt's Arrchives. 14 avqust 2004. 16 oktyabr 2011 tarixində . İstifadə tarixi: 24 oktyabr 2011.
  29. "The History of Ice Skating in New York City Parks". New York City Department of Parks and Recreation. 24 noyabr 2010 tarixində . İstifadə tarixi: 26 noyabr 2010.
  30. "Truman Asks Loan for U.n. Buildings" (PDF). The New York Times (ingilis). 8 aprel 1948. ISSN 0362-4331. İstifadə tarixi: 20 dekabr 2017.
  31. "HOUSE PASSES BILL FOR U.N. SITE LOAN; Vote Is 164 to 27 'Home for Stalin's Agents,' Foe Says -- Joy at Lake Success HOUSE PASSES BILL FOR U.N. SITE LOAN" (PDF). The New York Times (ingilis). 6 avqust 1948. ISSN 0362-4331. İstifadə tarixi: 20 dekabr 2017.
  32. "Spy Charge May Adversely Affect Bills" (PDF). Buffalo Courier-Express. March 7, 1949. səh. 2. İstifadə tarixi: 20 dekabr 2017 – Fultonhistory.com vasitəsilə.
  33. Spencer, Melvin J. (1950). "International Law: Jurisdictional Immunity of United Nations Employees: The Gubitchev Case". Michigan Law Review. 49 (1): 101–110. doi:10.2307/1284159. JSTOR 1284159.
  34. "U.N. MAY CONVERT A BUILDING ON SITE; Rising Costs Cause the Capital Planners to Consider Using Manhattan Structure" (PDF). The New York Times (ingilis). 1948. ISSN 0362-4331. İstifadə tarixi: 20 dekabr 2017.
  35. Barrett, George (1950-03-04). "U.N. ACCEPTS GIFTs FOR NEW BUILDINGS; Private Donations Will Be Used to Complete and Furnish East River Headquarters" (PDF). The New York Times (ingilis). ISSN 0362-4331. İstifadə tarixi: 2017-12-25.
  36. "U.N. TO ASK NATIONS TO DO DECORATING; 58 Countries and 48 States to Be Called On for Aid at East Side Capital" (PDF). The New York Times (ingilis). 11 oktyabr 1948. ISSN 0362-4331. İstifadə tarixi: 20 dekabr 2017.
  37. "WORK ON U.N. SITE BEHIND SCHEDULE; Moses Blames 'Metropolitan Difficulties' for 2-Month Lag -- City Doing All It Can" (PDF). The New York Times (ingilis). 25 noyabr 1948. ISSN 0362-4331. İstifadə tarixi: 21 dekabr 2017.
  38. "ASSEMBLY HAILS U.N. SITE PROGRESS; Without a Dissent, It Votes Formal Thanks to U.S. and to City and State" (PDF). The New York Times (ingilis). 19 noyabr 1948. ISSN 0362-4331. İstifadə tarixi: 21 dekabr 2017.
  39. Hamilton, Thomas J. (28 yanvar 1949). "U. N. Lets $23,809,573 Contract For Its Permanent Headquarters" (PDF). The New York Times (ingilis). ISSN 0362-4331. İstifadə tarixi: 21 dekabr 2017.
  40. Barrett, George (18 aprel 1949). "U.N. to Establish Prayer Chamber Of All Faiths in New Headquarters" (PDF). The New York Times (ingilis). ISSN 0362-4331. İstifadə tarixi: 21 dekabr 2017.
  41. "Spectators Watch and Wonder As Beam Is Raised on East Side; Sidewalk Superintendents Only Witnesses of Beginning of Framework for World Peace Capital Building" (PDF). The New York Times (ingilis). 20 aprel 1949. ISSN 0362-4331. İstifadə tarixi: 21 dekabr 2017.
  42. "U. N. to Make $2,250,000 Steel Contract Soon To Start Second Unit of East River Project" (PDF). The New York Times (ingilis). 1949-06-20. ISSN 0362-4331. İstifadə tarixi: 2017-12-22.
  43. Pett, Saul (23 oktyabr 1949). "U.N. Has Trimmed Its Housing Plan To Fit Its Pocketbook" (PDF). Utica Observer-Dispatch. səh. 5B. İstifadə tarixi: 25 dekabr 2017 – Fultonhistory.com; Associated Press vasitəsilə.
  44. "CORNERSTONE FETE POSTPONED BY U. N.; Lie Puts Off Indefinitely the Plan Set for April 10 Here as Truman Drops Trip" (PDF). The New York Times (ingilis). 25 mart 1949. ISSN 0362-4331. İstifadə tarixi: 20 dekabr 2017.
  45. "TRUMAN TO SPEAK AT U.N. DEDICATION; Accepts Invitation to Ceremony at New Headquarters Site in Manhattan Oct. 24" (PDF). The New York Times (ingilis). 1949-10-11. ISSN 0362-4331. İstifadə tarixi: 2017-12-25.
  46. Associated Press (24 oktyabr 1949). "Dewey Urges UN Power to Enforce Acts" (PDF). Elmira Star-Gazette. səh. 1. İstifadə tarixi: 20 dekabr 2017 – Fultonhistory.com vasitəsilə.[ölü keçid]
  47. "FIRST AVENUE JOB IN U. N. AREA BEGUN; $2,280,000 Renovation Project, to Take 13 Months, Required Two Years of Planning" (PDF). The New York Times (ingilis). 2 avqust 1949. ISSN 0362-4331. İstifadə tarixi: 20 dekabr 2017.
  48. "CITY TO ADD LAND FOR U.N. APPROACH; Board Votes to Take Over Strip for Widening of Street to Speed Development" (PDF). The New York Times (ingilis). 17 dekabr 1948. ISSN 0362-4331. İstifadə tarixi: 20 dekabr 2017.
  49. "Ask Bids This Week on U. N. Overpasses" (PDF). The New York Times (ingilis). 1949-10-05. ISSN 0362-4331. İstifadə tarixi: 2017-12-22.
  50. "U. N. Approach to Be Beautified By Redevelopment of 42d Street; PLANS FOR THE REDEVELOPMENT OF EAST FORTY-SECOND STREET" (PDF). The New York Times (ingilis). 1949-12-22. ISSN 0362-4331. İstifadə tarixi: 2017-12-25.
  51. "U. N. FLAG HOISTED OVER NEW BUILDING; The Banner With Olive Branch Flies Atop Completed Steel Structure on East Side AUSTIN HAILS THE SYMBOL Vermont Marble Already Is in Place on Two Walls -- Acres of Acoustic Ceilings Planned" (PDF). The New York Times (ingilis). 1949-10-06. ISSN 0362-4331. İstifadə tarixi: 2017-12-22.
  52. "U.N. Will Ask World for Furniture Bids; 37 Nations May Yield Skyscraper Proposals" (PDF). The New York Times (ingilis). 1950-03-02. ISSN 0362-4331. İstifadə tarixi: 2017-12-25.
  53. United Press International (25 aprel 1950). "Steel Construction Launched for UN General Assembly" (PDF). Niagara Falls Gazette. səh. 23. İstifadə tarixi: 2017-12-22 – Fultonhistory.com vasitəsilə.
  54. "U. N. STEEL SUPPLY FOR ASSEMBLY SET; But Building Will Not Be Ready for '51 Session -- Delay Seen in Transfer to Manhattan" (PDF). The New York Times (ingilis). 1949-12-23. ISSN 0362-4331. İstifadə tarixi: 2017-12-25.
  55. "RUSH JOB EXTENDS AREA OF U.N. SITE; Section Carrying Acreage Over Roosevelt Drive Speeded Into Place" (PDF). The New York Times (ingilis). 1950-04-23. ISSN 0362-4331. İstifadə tarixi: 2017-12-25.
  56. Barrett, George (1950-07-01). "NORWAY MAKES BID TO EQUIP U.N. ROOM; Offer to Decorate and Furnish Security Council Chamber Is Accepted Informally" (PDF). The New York Times (ingilis). ISSN 0362-4331. İstifadə tarixi: 2017-12-25.
  57. "Moses Wants Acre of Land In U. N. Site for Playground; MOSES WANTS ACRE OF U. N. PROPERTY" (PDF). The New York Times (ingilis). 1949-12-16. ISSN 0362-4331. İstifadə tarixi: 2017-12-26.
  58. "Moses Faces Rebuff on U.N. Playground" (PDF). The New York Times (ingilis). 1949-12-17. ISSN 0362-4331. İstifadə tarixi: 2017-12-26.
  59. "LIE AGREES TO HAVE PLAYGROUND AT U.N.; Area at Corner of East River Headquarters Will Be Set Aside for Children MOSES PERSUASION WINS Peace Body Will Pay Costs-- Assembly Building Now to Be Ready in Mid-1952". The New York Times (ingilis). 1951-04-07. ISSN 0362-4331. 27 dekabr 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-12-26.
  60. Louchheim, Aline B. (1951-10-07). "U. N. Rejects 'Model Playground; Moses' Project Is Accepted Instead; MODEL PLAY AREA REJECTED BY U.N." (PDF). The New York Times (ingilis). ISSN 0362-4331. İstifadə tarixi: 2017-12-26.
  61. Falk, Sam (1950-08-22). "450 of U.n. Staff Occupy New Site; U.n. Employes Commence Work in New Quarters" (PDF). The New York Times (ingilis). ISSN 0362-4331. İstifadə tarixi: 2017-12-25.
  62. Associated Press (8 yanvar 1951). "UN MOVES INTO NEW BUILDING IN NYC TODAY" (PDF). Cortland Standard. səh. 1. İstifadə tarixi: 21 dekabr 2017 – Fultonhistory.com vasitəsilə.
  63. Associated Press (8 yanvar 1951). "U.N. Moves in Officially At 39-Story Headquarters" (PDF). Knickerbocker News. səh. 6A. İstifadə tarixi: 25 dekabr 2017 – Fultonhistory.com vasitəsilə.
  64. "Big Voice Communications Center Serves New UN Home in New York" (PDF). Union Springs News. 30 noyabr 1950. İstifadə tarixi: 21 dekabr 2017 – Fultonhistory.com vasitəsilə.
  65. Rosenthal, A.M. (1951-05-19). "U.N. Vacates Site at Lake Success; Peace Building Back to War Output; U.N. VACATES SITE AT LAKE SUCCESS" (PDF). The New York Times (ingilis). ISSN 0362-4331. İstifadə tarixi: 2017-12-26.
  66. Sullivan, Walter (1951-05-24). "BRITISH DELAY HITS U.N. BUILDING WORK; Failure to Deliver Limestone Holds Up Assembly Hall and May Bar 1952 Session" (PDF). The New York Times (ingilis). ISSN 0362-4331. İstifadə tarixi: 2017-12-26.
  67. "Work Is Under Way on Final U.n. Building" (PDF). The New York Times (ingilis). 1951-02-16. ISSN 0362-4331. İstifadə tarixi: 2017-12-26.
  68. Childers, Erskine (29 sentyabr 1995). "Financing the UN". Global Policy Forum. 6 may 2009 tarixində . İstifadə tarixi: 24 oktyabr 2011.
  69. "21 NATIONS DONATE TO U.N.; Gifts of $500,000 Value Accepted for Building and Decor Here" (PDF). The New York Times (ingilis). 1953-06-28. ISSN 0362-4331. İstifadə tarixi: 2017-12-28.
  70. "New U. N. Library Planned" (PDF). The New York Times (ingilis). 1952-10-30. ISSN 0362-4331. İstifadə tarixi: 2017-12-28.
  71. Bracker, Milton (1952-12-21). "LIBRARY FACILITIES OF U. N. RESTRICTED; $3,000,000 Building Needed but Only Key to Problem Would be Private Gift" (PDF). The New York Times (ingilis). ISSN 0362-4331. İstifadə tarixi: 2017-12-28.
  72. "EVERY LANGUAGE IN U.N.'S LIBRARY; Official Documents of All World's Governments Find Their Way Into It" (PDF). The New York Times (ingilis). 1955-12-04. ISSN 0362-4331. İstifadə tarixi: 2017-12-28.
  73. "Hammarskjold Library Dedicated" (PDF). The New York Times. 17 noyabr 1961. səh. 5. İstifadə tarixi: 9 iyul 2010.
  74. "United Nations Opens Formal Gardens to the Public". The New York Times. 19 sentyabr 1958. 29 dekabr 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 29 dekabr 2018.
  75. Hamilton, Thomas J. (1962-05-07). "Crowded U.N. Seeks More Office Space; U.N. SEEKS SPACE TO EASE CROWDING". The New York Times (ingilis). ISSN 0362-4331. 30 dekabr 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-12-29.
  76. Clines, Francis X. (1965-04-08). "NEWS OF REALTY: U.N. LEASES SPACE; Offices for 2 Agencies Are Taken at 866 U.N. Plaza". The New York Times (ingilis). ISSN 0362-4331. 30 dekabr 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-12-29.
  77. Teltsch, Kathleen (1966-12-06). "Civic Group Urges Expansion of U.N. To Tract on South; U.N. MAY EXPAND TO TRACT ON SOUTH". The New York Times (ingilis). ISSN 0362-4331. 30 dekabr 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-12-29.
  78. Teltsch, Kathleen (1968-04-21). "Towers, Parks and Walkways Are Included in Proposal for U.N. 'Campus'". The New York Times (ingilis). ISSN 0362-4331. 30 dekabr 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-12-29.
  79. Teltsch, Kathleen (1969-11-12). "MASSIVE COMPLEX PROPOSED FOR U.N.; $300-Million Project Would Be Sheathed in Glass Huge $300-Million Complex Is Planned for U.N. Area". The New York Times (ingilis). ISSN 0362-4331. 30 dekabr 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-12-29.
  80. Teltsch, Kathleen (1969-05-09). "NEWS OF REALTY: U.N. RENTS SPACE; Acts to Ease Overcrowding at Its Headquarters". The New York Times (ingilis). ISSN 0362-4331. 30 dekabr 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-12-29.
  81. Hodge, Warren (28 noyabr 2007). "After 10 Years and 3 Plans, U.N. Renovation Is in Sight". The New York Times. 30 noyabr 2012 tarixində . İstifadə tarixi: 25 oktyabr 2011.
  82. Dunlap, David W. (7 yanvar 2016). "Retiring a U.N. Building Not Quite Fit for the World Stage". The New York Times. 22 dekabr 2017 tarixində . İstifadə tarixi: December 20, 2017.
  83. Farley, Maggie (6 may 2008). "'A time of rebirth' at U.N. site". Los Angeles Times. 27 yanvar 2012 tarixində . İstifadə tarixi: 25 oktyabr 2011.
  84. "U.N. Renovation Cost Jumps $400M". CBS News. Associated Press. 11 fevral 2009. 18 may 2013 tarixində . İstifadə tarixi: 25 oktyabr 2011.
  85. . 4 sentyabr 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 avqust 2012.
  86. . 4 sentyabr 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 avqust 2012.
  87. "U.N. may move to Brooklyn temporarily". USA Today. Associated Press. 10 may 2005. 5 mart 2009 tarixində . İstifadə tarixi: 9 iyul 2010.
  88. New York Daily News, Fred A. Bernstein: "United Nations Should Move to World Trade Center Site." November 6, 2001, column archived at Bernstein's website. 2007-11-07 at the Wayback Machine
  89. Kjelstad, Carina (May 16, 2006). "Without Action Now, the UN Capital Master Plan Is Not Going Anywhere Anytime Soon". Global Policy Forum. 21 aprel 2009 tarixində . İstifadə tarixi: 24 oktyabr 2011.
  90. "UN Makeover Sacrifices Hammarskjold Library for Security". New York Times. 3 sentyabr 2015. 15 yanvar 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 25 oktyabr 2016.
  91. "Official language" 2015-10-17 at the Wayback Machine United Nations website
  92. . United Nations. iyul 2006. 15 avqust 2010 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 noyabr 2010.
  93. . United Nations. August 8, 2005. 5 noyabr 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 noyabr 2010.
  94. "Q&A: Oil-for-food scandal". BBC News. 7 sentyabr 2005. 3 dekabr 2013 tarixində . İstifadə tarixi: 27 noyabr 2013.
  95. "United Nations Photo". Unmultimedia.org. 10 sentyabr 2003. 27 aprel 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 30 aprel 2014.
  96. U.S. Mission to the United Nations, 799 United Nations Plaza, New York, NY 10017: Environmental Impact Statement. 2001. səh. 11.
  97. For example, Richard Roth is CNN's UN correspondent, while Ian Williams 2006-08-31 at the Wayback Machine is his counterpart at The Nation and Carola Hoyos 2006-10-09 at the Wayback Machine is the UN correspondent for the Financial Times.
  98. "History". 10 sentyabr 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 26 avqust 2015.
  99. . United Nations. 2001. 25 iyul 2009 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 noyabr 2010.
  100. Endrst, Elsa B. (dekabr 1992). "So proudly they wave … flags of the United Nations". UN Chronicle. findarticles.com. 19 yanvar 2012 tarixində . İstifadə tarixi: 24 oktyabr 2011. (at the time the article was printed, there were only 179 member states)
  101. Serpentinite from Val d'Aoste http://planet-terre.ens-lyon.fr 2014-01-16 at the Wayback Machine
  102. . United Nations. 19 mart 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 noyabr 2010.
  103. Axworthy, Michael (2010). Iran: Empire of the Mind. Basic Books. səh. 110.
  104. "U. N. Shelves Plan to Adorn Its Hall; Artistic and Political Reasons Bar Use of State Seals". The New York Times. 11 yanvar 1955. 29 dekabr 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 29 dekabr 2018.
  105. "Remarks at inauguration of the renovated Economic and Social Council chamber". United Nations Secretary-General. 2013-04-22. 25 dekabr 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-12-24.
  106. . United Nations. 26 sentyabr 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 noyabr 2010.
  107. Hamilton, Thomas J. (10 oktyabr 1953). "Work Completed on U.N. Buildings" (PDF). The New York Times. səh. 1. İstifadə tarixi: 7 avqust 2011.
  108. "United Nations Disarmament". United Nations. 19 mart 2011 tarixində . İstifadə tarixi: 26 noyabr 2010.
  109. "DGACM". United Nations. 29 noyabr 2010 tarixində . İstifadə tarixi: 26 noyabr 2010.
  110. . United Nations. 11 dekabr 2010 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 noyabr 2010.
  111. "Investigations Hotline". United Nations. December 11, 2010 tarixində . İstifadə tarixi: 26 noyabr 2010.
  112. "MAYOR BLOOMBERG ANNOUNCES HISTORIC AGREEMENT TO CLOSE LAST MAJOR GAP IN THE MANHATTAN GREENWAY AND ENABLE MODERNIZATION OF THE UNITED NATIONS' NEW YORK CITY PRESENCE". Press Release. City of New York. 5 oktyabr 2011. 11 yanvar 2012 tarixində . İstifadə tarixi: 7 sentyabr 2012.
  113. Foderaro, Lisa (30 sentyabr 2011). "Land Deal With U.N. Would Fill a Big Gap in the Waterfront Greenway". news article. The New York Times. 18 may 2013 tarixində . İstifadə tarixi: 7 sentyabr 2012.
  114. Haberman, Clyde (25 fevral 2005). "Act Globally, Get Stuck Locally". The New York Times. Global Policy Forum. 18 aprel 2009 tarixində . İstifadə tarixi: 24 oktyabr 2011.
  115. . United Nations. 18 oktyabr 2010 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 noyabr 2010.
  116. . United Nations. 10 iyul 2010 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 noyabr 2010.
  117. Jewett, Robert; Lawrence, John Shelton (yanvar 2003). Captain America and the Crusade Against Evil: The Dilemma Of Zealous Nationalism. William B. Erdmans Publishing Co. səh. book jacket. ISBN 978-0-8028-6083-5.
  118. "Piece of Berlin Wall, a gift of Germany, unveiled at UN garden". United Nations. 4 aprel 2002. 16 iyun 2013 tarixində . İstifadə tarixi: 26 noyabr 2010.
  119. ""Chagall Window", United Nations Headquarters". United Nations. İstifadə tarixi: 11 iyul 2019.
  120. . United Nations. 28 sentyabr 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 noyabr 2010.
  121. . United Nations. 13 aprel 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 noyabr 2010.
  122. . United Nations. 19 mart 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 noyabr 2010.
  123. "In praise of … Guernica". The Guardian. 26 mart 2009. 28 avqust 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 12 iyul 2017.
  124. Cohen, David (6 fevral 2003). "Hidden Treasures: What's so controversial about Picasso's Guernica?". Slate.com. 26 oktyabr 2011 tarixində . İstifadə tarixi: 25 oktyabr 2011.
  125. Marks, Ed (qış 1998). "Art...at home in the United Nations". UN Chronicle. Findarticles.com. 19 yanvar 2012 tarixində . İstifadə tarixi: 25 oktyabr 2011.
  126. "An 'element of inspiration and calm' at UN Headquarters – art in the life of the United Nations". UN Chronicle. FindArticles.com. dekabr 1990. 3 noyabr 2011 tarixində . İstifadə tarixi: 25 oktyabr 2011.
  127. "Evo Morales pidió cambiar sede de Asamblea General de la ONU". El Espectador (spanish). Bogotá: Comunican S.A. 24 sentyabr 2013. 1 fevral 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 20 yanvar 2017.
  128. Park, Katrin (23 sentyabr 2013). "New York and the United Nations: Time for a divorce". New York Daily News. 1 fevral 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 20 yanvar 2017.
  129. Judge, Anthony (12 aprel 2003). "Merits of Moving the UN HQ to Baghdad". Laetus in Praesens. September 27, 2011 tarixində . İstifadə tarixi: 24 oktyabr 2011.
  130. . WilayahNews.com. 25 aprel 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 yanvar 2011.
  131. "'NYC far & expensive': Russian MP says UN headquarters must be moved from America". RT. Moscow: TV-Novosti. 21 oktyabr 2015. 2 fevral 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 20 yanvar 2017.
  132. "Russian Lawmaker: Move United Nations Headquarters To Neutral Country Like Switzerland". HNGN. 31 avqust 2015. 2 fevral 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 20 yanvar 2017.
  133. "Morales says UN headquarters must move from 'bully' US". Inside Costa Rica. 26 sentyabr 2013. 13 noyabr 2013 tarixində . İstifadə tarixi: 30 aprel 2014.
  134. . Johnson's Russia List. 14 may 2001. 25 may 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 oktyabr 2011.
  135. DeWolf, Christopher (25 oktyabr 2007). . Spacing Montreal. 26 sentyabr 2010 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 noyabr 2010.
  136. Salama, Vivian; AlKhalisi, Zahraa (14 yanvar 2010). . Bloomberg News. 12 mart 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 oktyabr 2011.
  137. Kotkin, Joel; Cristiano, Robert (12 yanvar 2010). "Move The U.N. To Dubai". Forbes. Forbes Media. 2 fevral 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 20 yanvar 2017.
  138. Bird, Eugene (3 noyabr 2014). "The UN can bring peace to Jerusalem by moving its headquarters there". Mondoweiss. 2 fevral 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 20 yanvar 2017.
  139. Castillo, Diego (25 sentyabr 2013). "Evo Morales pide cambiar sede de la ONU, idea es viable pero falta una propuesta". La Nación (spanish). San José: Grupo Nación. 2 fevral 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 20 yanvar 2017.
  140. Saulny, Susan (11 fevral 2003). . New York Times. 17 iyun 2010 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 noyabr 2011.
  141. . UNAUSA. 2010-06-21 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 noyabr 2010.
  142. Thill, Scott (6 dekabr 2009). "8 Reasons Hitchcock's North by Northwest Still Rules". Wired. 15 sentyabr 2011 tarixində . İstifadə tarixi: 25 oktyabr 2011.
  143. "Atomic War! #1 Page 07". 12 aprel 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 11 iyun 2018.

Xarici keçidlər

  • UN Visitors Centre
  • UN: Building an International Headquarters in New York — historical overview, on the UN 60th Anniversary webpage
  • with information on legal status

birləşmiş, millətlər, təşkilatının, baş, qərargahı, baş, qərargahı, york, şəhərində, yerləşən, bina, kompleksi, planı, volles, harrisonun, rəhbərlik, etdiyi, heyət, tərəfindən, hazırlanıb, harrison, abramovits, memarlıq, şirkəti, tərəfindən, inşa, edilib, komp. Birlesmis Milletler Teskilatinin Bas Qerargahi ve ya BMT nin Bas Qerargahi Nyu York seherinde yerlesen BMT ye aid bina kompleksi Plani Volles Harrisonun ing az rehberlik etdiyi heyet terefinden hazirlanib ve Harrison amp Abramovits memarliq sirketi terefinden insa edilib Kompleks 1952 ci ilde insasi basa catdiqdan sonra BMT nin resmi bas qerargahi kimi fealiyyet gosterib Manhettenin Tertl Bey mehellesinde Ist River cayina baxan 17 18 akr 6 9 7 3 hektar erazide yerlesir Qerbinde Birinci Xiyaban cenubunda 42 ci kuce simalinda 42 ci kuce serqinde ise Ist River cayi yerlesir 7 Tertl Bey ifadesi bezen BMT nin Bas Qerargahi ve ya butovlukde BMT ye munasibetde metonimiya kimi islenir 8 Birlesmis Milletler Teskilatinin Bas Qerargahiing Headquarters of the United NationsBMT nin Bas Qerargahinin Ruzvelt adasindan goruntusu Sagda Kraysler Binasi gorunur 2014 cu il Alternativ adlari Headquarters of the United Nationsereb مقر الأمم المتحدة cin 联合国总部大楼 fr Siege des Nations unies rus Shtab kvartira Organizacii Obedinennyh Nacij isp Sede de las Naciones UnidasUmumi melumatlarMemarliq uslubu Beynelxalq uslubYerlesme Nyu York Beynelxalq erazi Unvan 760 BMT Plaza Manhetten Nyu York Nyu York stati 10017 ABSOlke ABS 3 4 Koordinatlar 40 44 58 sm e 73 58 05 q u Temelatma 14 sentyabr 1948Tamamlanib 9 oktyabr 1952Qiymet 65 000 000 Sahibi Birlesmis Milletler TeskilatiHundurlukHundurluk 155 3 metr 510 ft 1 Texniki detallarMertebe sayi 39 1 Dizayn ve konstruksiyaMemar Oskar Nimeyer 5 6 Le Korbuzye 5 6 Memarliq sirketi Harrison amp AbramovitsEsas podratci Fuller Terner Sletteri ve Vols 2 Vikianbarda elaqeli mediafayllarBas Qerargahda Bas Meclis ve Tehlukesizlik Surasi da daxil olmaqla BMT nin esas qurumlari yerlesir Beynelxalq Edalet Mehkemesi ise Haaqadadir BMT nin uc elave komekci regional qerargahi basqa sozle qerargah bolgeleri de var Bunlar 1946 ci ilde Cenevrede Isvecre 1980 ci ilde Vyanada Avstriya ve 1996 ci ilde Nayrobide Keniya acilmisdir 9 10 Bu elave ofisler BMT nin maraqlarini temsil edir diplomatik fealiyyete komek edir ve mueyyen eksterritorial imtiyazlara malikdir lakin esas orqanlarin yerlerini tutmur Nyu Yorkda yerlesse de Birlesmis Milletler Teskilatinin qerargahinin yerlesdiyi torpaq ve tutdugu bina saheleri ABS hokumetinin deyil Birlesmis Milletler Teskilatinin tekbasina nezaretindedir Bu saheler ABS hokumeti ile baglanan muqavileye esasen texniki cehetden eksterritorialdirlar Bununla bele yerli polis yangindan muhafize ve diger xidmetler qarsiliginda Birlesmis Milletler Teskilati yerli dovlet ve federal qanunlari qebul etmeye razilasir 11 BMT nin 15 ixtisaslasmis qurumundan UNESCO kimi hec biri bas qerargahda yerlesmir Lakin BMT Usaq Fondu kimi bezi musteqil komekci orqanlar in qerargahlari buradadir Mundericat 1 Tarixi 1 1 Layihelendirme 1 1 1 Mekan 1 1 2 Dizayn 1 1 3 Teklif olunan alternativler 1 1 4 Evvelki muveqqeti mekanlar 1 2 Tikinti 1 3 Acilis 1 4 Ilk iller 1 5 Yenidenqurma 2 Beynelxalq xarakteri 2 1 Eksterritorialliq ve tehlukesizlik 2 2 Valyuta ve poct 2 3 Radio 3 Strukturu 3 1 Bas Meclis binasi 3 2 Konfrans binasi 3 3 Katiblik binasi 3 4 Daq Hammarseld Kitabxanasi 3 5 Diger binalar 3 6 Teklif edilen bina 4 Incesenet kolleksiyasi 5 Kocurulme teklifleri 6 Ictimai toplantilar 7 Populyar medeniyyetde 8 Hemcinin bax 9 Qeydler 10 Istinadlar 11 Xarici kecidlerTarixi RedakteLayihelendirme Redakte Mekan Redakte Birlesmis Milletler Teskilatinin qerargahi Ist River cayinin yaninda dasinmaz emlak agenti Vilyam Zekendorfdan satin alinmis 17 12 18 akr 13 6 9 ve ya 7 3 ha a erazini tutur 14 O vaxtlar erazi sallaqxanalar ve kiraye binalarla dolu Tertl Beyin bir hissesi idi 12 1910 cu illerde Tertl Beyde indiki BMT qerargahinin yerinde bir qelem fabriki ve qaz sirketi qurulmusdu BMT nin yerlesdiyi hazirki erazinin simalindaki Satn Pleys ve Bikmen Pleysin inkisafi 1920 ci illere tesaduf edirdi 1925 ci ilde erazide yaxta klubu acmaq teklif olundu lakin bunun baha basa geleceyi tesdiqlendi 14 1946 ci ilde Zekendorf erazide Iks Siti ing X City yaratmaq meqsedile torpagi satin aldi 13 Bu kompleks her biri 57 mertebeden ibaret bir ofis binasi ve bir otel ve onlarin arasinda yerlesen eylence kompleksinden ibaret olacaqdi Burada hemcinin daha kicik menziller ve ofis qullelerinin olmasi nezerde tutulurdu 14 Lakin Iks Siti ucun lazim olan 8 5 milyon dollar 2018 ci ilde 72 milyon dollar maliyye vesaiti temin edilmedi ve Nelson Rokfeller Zekendorfun Tertl Beydeki deniz sahilindeki erazisi ucun opsion satin aldi Satis Nelsonun atasi Con Devison Rokfeller terefinden maliyyelesdirildi Rokfeller ailesi Zekendorfun erazisinden Birinci Xiyabanin qarsisinda yerlesen Tudor Siti menzil kompleksinin sahibi idi 13 Kompleks oz novbesinde erazini temizlemek ucun 5 milyon dollar 2018 ci ilde 43 milyon dollar xerclemisdir 12 Dizayn Redakte BMT nin Bas Qerargahinin holland dilinde xeritesi Yasil duzbucaqli Daq Hammarseld Kitabxanasi benovseyi duzbucaqli Katiblik mavi trapesiya Konfrans Binasi boz hisse ise Bas Meclisin Binasidir Birlesmis Milletler Teskilati yeni dunya kapitali ucun musteqil bir seher qurmagi arzulayarken bir cox maneeler teskilati tezlikle planlarini azaltmaga mecbur etdi Nehayet torpaq bos olduguna ve sahibleri taninmis olduqlarina gore Rokfellerin Ist Riverde yerlesen torpaq sahesinde tikintiye qerar verdiler 14 Ist Riverdeki olduqca kicik sahe Rokfeller Merkezi tipli dik saquli kompleksin tikintisini teleb etdiyinden Katibliyin yuksek ofis qullesinde yerlesdirilmesi nezerde tutuldu Fevral ayindan etibaren 1947 ci ilin iyun ayinadek kecirilen goruslerde emekdasliq qrupu en az 45 dizayn ve variasiya teqdim etmisdi Bas Qerargahin dizayninin layihelendirilmesi ucun reqabet teskil etmek evezine BMT layihe uzerinde isleyen bir cox milletlerden olan aparici memarlardan ibaret komandani ise celb etmek qerarina geldi Harrison layihelendirme direktoru secildi Dizayn Meslehetcileri Surasi uzv dovletler terefinden ireli surulmus memarlar layiheciler ve muhendislerden ibaret idi Suranin terkibine Nikolay Bassov SSRI Qaston Brunfaut Belcika Ernest Kormye Kanada Le Korbuzye Fransa Lyan Sicen Cin Sven Markelius Isvec Oskar Nimeyer Braziliya Hovard Robertson Boyuk Britaniya Soyleks Avstraliya ve Xulio Vilamajo Uruqvay daxil idi 14 15 Nimeyer Nyu York seherine catdiqdan qisa muddet sonra Korbuzyenin isteyi ile onunla gorusmusdu Korbuzye ozunun hazirladigi Layihe 23 u tanitmaq ucun cox tebligat aparmis lobbicilik etmisdi bu sebebden de Nimeyerden xahis edirdi ki oz dizaynini teqdim etmesin Evezinde genc memara ona bu layihede yardim etmeyi teklif eledi Nimeyer yigincaqlardan uzaq durmaga basladi Yalniz Volles Harrison ve Maks Abramovitsin memarin istirak etmesi ile bagli coxsayli tekidinden sonra Nimeyer oz layihesini teqdim etmeye razi oldu Nimeyerin hazirladigi Layihe 32 nehayet secilmisdi Korbuzyenin layihesinden ferqli olaraq qebul edilen layihe erazinin merkezinde hem Meclis Zali ve hem de suralarin oldugu bir binani nezerde tuturdu iyerarxik olaraq en muhum bina oldugu ucun Nimeyerin planinda suralar Meclis Zalindan ayri yerlesdirilmisdi suralar cayin sahilinde zal ise katibliyin sag terefinde olacaqdi Bu erazini bolmeyecekdi eksine genis sahe yaradacaqdi 16 BMT nin Bas Katibi Daq Hammarseld Bas Meclis binasinin qarsisinda 1950 ci iller Coxsayli muzakirelerden sonra yigincaqlarin koordinatoru Harrison mueyyen etdi ki Nimeyerin Layihe 32 ve Le Korbuzyenin Layihe 23 proyektlerine esaslanan dizayn son layihe ucun tekmillesdirilsin Le Korbuzyenin layihesi cenubdan beton lovhe kimi gorunen Katibliyin binasi ile erazinin merkezine yaxin yerde olan Meclis Zali ve Sura Palatalarini ozunde ehtiva eden boyuk bir binadan ibaret idi Nimeyerin plani realliqda insa edilene daha yaxin idi ayrica Bas Meclis binasi diger yigincaq otaqlarinin yerlesdiyi uzun alcaq ufuqi blok ve hundur Katiblik qullesi Lakin kompleks tikilerken Nimeyerin Bas Meclisi basqa yerde bu uchisseli qurulusun simalinda yerlesdirildi Bu plana hemcinin ictimai plaza da daxil idi Eslinde BMT nin Bas Qerargahinin cenuba dogru 46 ci kuce ile simala dogru 49 cu kuce arasinda Ucuncu Xiyaban ve ya Leksinqton Xiyabanindan serqe dogru uzanan boyuk bir bulvarin sahilinde olmasi teklif olunmusdu Bu planlar daha sonra Ikinci Xiyabanin serqindeki 47 ci kucenin cenubunda yerlesen kicik bir plaza Daq Hammarseld Plazaya gore ixtisar edildi 14 Volles Harrisonun komekcisi memar Corc Dadli sonralar qeyd edirdi ki Mekanin duzenlik erazisinin Birinci Xiyabandan caya qeder bos qaldigini uzerinde sadece uc strukturun serbest durdugunu dorduncunun ise onlarin arxasinda cayin kenari ile uzandigini gormek heqiqeten nefesimizi kesdi Nimeyer de qeyd edirdi ki binalar dogru yerde olarsa gozel gorunecek Mene ele gelirdi ki Le Karbuzyenin agir bloklari ile Nimeyerin heyretlendirici zerif birlesmis kompozisiyasi arasindaki muqayise her kesin diqqetindedir 17 Daha sonra Karbuzye bir daha Nimeyerin yanina gelerek Meclis Zalini erazinin merkezine yerlesdirmesini istedi Bele bir deyisiklik Nimeyerin boyuk saheli meydanla bagli planlarini mehv ederdi Lakin nehayet deyisikliyi qebul etmek qerarina geldi Men Karbuzyenin oz layihesini gerceklesdirmek istediyini hiss etdim ve o oz isinin ustasi idi Qerarimdan pesman deyilem Onlar birlikde insa edilmis ve bu gun de gorule bilen Layihe 23 32 ni teqdim etmisdiler 18 Dizayn Meslehetcileri Surasinin diger uzvlerinden gelen tekliflerle birge bu layihe 42G layihesine cevrildi Bina sonuncu layiheye bir sira ixtisar ve duzelisler edilmekle qurulmusdur 19 Teklif olunan alternativler Redakte Uzv dovletlerin elifba sirasi ile duzulmus bayraqlari Nyu York seheri secilmezden evvel bir cox seherler BMT Bas Qerargahinin erazisinin ev sahibi olmaq serefine nail olmaq ucun mubarize aparirdi Ist River erazisinin secilmesi bir ilden cox muddete ABS daki bir cox erazilerin uzun muddet oyrenilmesi ve muzakire edilmesinden sonra bas tutmusdur Numayendeler arasindaki guclu bir qrup Isvecrenin Cenevre seherindeki kecmis Milletler Liqasi kompleksine geri qayitmagi destekleyirdi 20 Teklifler olduqca cox ve genis ehateli idi Onlarin arasinda tek yuksek bir binada butun kompleksi ehtiva eden aciq denizde gemi kimi fantastik teklifler de vardi Heveskar memarlar dizaynlar teqdim edir yerli hakimiyyet orqanlari park saheleri teklif edirdiler lakin Nyu York seherinin busterlerinin Qrover Veyln Tomas Uotson ve Nelson Rokfeller de daxil olmaqla mueyyen qrupu guclu insaat koordinatoru Robert Mozes ve Vilyam O Dvayer ile meqbul muveqqeti imkanlari muzakire etmek ucun sey gosterirdiler Birlesmis Milletler Teskilatinin Muveqqeti Erazi Komitesinin onlarin istiraki ile teyin etdiyi gorusler Nyu York erazisinde bir cox yerlerde bas tutan ilkin goruslerle neticelendi Kaliforniyada San Fransisko Prezidio da daxil olmaqla ve Marinde mueyyen eraziler Missuride Sent Luis Massacusetsde Boston Illinoysda Cikaqo Ferfild qrafliq Konnektikut Nyu Yorkda Vestcester ve Flasinq Medouz Oklahomada Tuskahoma Cenubi Dakotada Blek Hilz Miciqanda Detroytda Bell Ayiel Park ve ABS Kanada serhedindeki Nevi Aylend erazileri BMT qerargahi ucun potensial saheler hesab edilmisdir 21 22 BMT Bas Qerargahinin numayende heyetinin kecirildiyi San Fransisko oz olkelerine yaxin yerlesdiyine gore Avstraliya Yeni Zelandiya Cin ve Filippin terefinden desteklendi 21 Birlesmis Milletler Teskilati ve onun numayendelerinin ekseriyyeti qerargah ucun Filadelfiyani nezerde tutmusdular seher de oz novbesinde Feyrmaunt Parki Andorra ve Merkezi Seher de daxil olmaqla secilmis bir nece erazide torpaq teklif elemisdi Teklife gore qerargah denizqiragi yol boyunca Independens Holldan Pennz Lendinqedek olan erazide yerlesecekdi 21 Con Devison Rokfeller Ist River cayinin sahilinde yerlesen erazini satin almaq ucun 8 5 milyon dollar bagislamagi teklif etdikden sonra son neticede Filadelfiya deyil Manhetten secildi 23 Rokfellerin Maunt Plezntdaki Kaykat malikanesi Manhettenden cox tecrid edilmis hesab edildikden sonra Robert Mozes ve Rokfeller Nelson Rokfelleri hemin torpagi satin almaga inandirdilar 24 Evvelki muveqqeti mekanlar Redakte 1945 46 ci illerde Bas Meclisin ilk iclasi Londonda Metodist Sentral Hollda Tehlukesizlik Surasinin ise Kilse Evinde kecirildi Bas Meclisin ucuncu ve altinci sessiyalari 1948 ve 1951 ci illerde Parisde Sayo Sarayinda bas tutub Hazirki kompleksin tikintisine qeder 1946 1952 ci illerde qerargah muveqqeti olaraq Lonq Aylendde Nassoda seherin serqinde Leyk Saksesde yerlesen Sperry sirketinin ofislerinde movcud olmusdur 25 Tehlukesizlik Surasi 1946 ci ilin mart avqust aylarinda oz sessiyalarini hem de o zamanki Hanter Kollecinin indiki Limen Kollecinin erazisi Bronks kampusunda kecirir 26 27 BMT hemcinin o zamanlar 1939 Nyu York Dunya Sergisi ucun Nyu York seher Pavilyonu kimi tikilmis indiki Kuins Muzeyinde de gorusler kecirmisdir Lonq Aylend demiryolu xetti evvelki Dunya Sergisi stansiyasini BMT stansiyasi indiki Mets Villets Point stansiyasi kimi yeniden acmisdi 28 Hetta Bas Meclis evveller buz meydancasi olmus mekanda da iclaslar teskil edib 29 BMT Manhetten qerargahina kocdukden sonra bina yeniden qurulmus 1964 Nyu York Dunya Sergisi ucun pavilyon kimi qisa muddet istifade edilmisdi Daha sonra yeniden insa edilerek 2008 ci iledek buz meydancasi kimi fealiyyet gosterir 2008 ci ilde ise butun binada genis muzey obyektlerinin yaradilmasi ucun uzunmuddetli temir baslanir Tikinti Redakte Seherle baglanan razilasmaya gore binalar yerli yangin tehlukesizliyi ve tikinti standartlarinin yalniz bir qismine cavab verirdi 15 1948 ci ilin aprelinde ABS prezidenti Harri Trumen Konqresden tikintinin maliyyelesdirilmesi ucun 65 milyon dollar faizsiz krediti tesdiq etmesini xahis etdi 30 ABS Numayendeler Palatasi 6 avqust 1948 ci ilde Birlesmis Milletler Teskilatinin krediti 1951 ci ilin iyulundan 1952 ci ilin iyulunadek on iki ay erzinde ayliq odenislerle odemesi sertile krediti tesdiq etdi 65 milyon dollardan 25 milyonu Yenidenqurma Maliyye Korporasiyasindan derhal elde edildi 31 Lakin casusluqda ittiham olunan ve 1949 cu ilin martinda muhakime olunmus BMT emekdasi Valentin A Qubitcev ve KQB casusu Cudit Kaplenin isi ile elaqedar ilk olaraq tam kreditin verilmesinden imtina edildi Palata Birlesmis Milletler Teskilatinin qerargahinin bu iki sexsin diplomatik immunitetini temin edeceyinden narahat oldugu ucun 65 milyon dollari vermek istemirdi BMT muveqqeti olaraq Yenidenqurma Maliyye Korporasiyasinin verdiyi 25 milyon dollardan istifade etdi 32 Mehkeme isinin neticesinde BMT emekdaslarinin toxunulmazligi mehdudlasdirildi 33 Pula qenaet etmek meqsedile BMT qerargah tamamlandiqdan sonra sokulmesi nezerde tutulmus Manhetten erazisindeki movcud binani saxlamaq qerarina geldi 34 1950 ci iledek BMT ianeler qebul edilmesini qadagan eden siyaseti esas getirerek bas qerargahin tikintisine ayrilmis xususi ianeleri qebul etmekden imtina etdi 35 Ilk binalarin temelqoyma merasimi 14 sentyabr 1948 ci ilde kecirilmisdir Fuller Terner Sletteri ve Vols Manhetten ve Kuinsden muqavile baglayan sirketlerin konsorsiumu Katiblik binasi hemcinin qalan binalarin ozulunun tikintisi ucun secilmisdi 2 Oktyabr ayinda Harrison BMT nin 58 uzvu ve ABS in 48 statindan binanin konfrans zallarinin interyer dizayninin hazirlanmasinda istirak etmelerini xahis etdi Bele guman edilirdi ki eger kifayet qeder cox dovlet oz otaqlarini dizayn ederse BMT xerclerini azalda bilecek 36 Ilk evvel qerargahin 1950 ci ilde Katiblik binasina ilk sakinler in kocmesi ile 1951 ci ilde tamamlanmasi nezerde tutulmusdu Bununla bele noyabr ayinda Nyu York seherinin tikinti koordinatoru Robert Mozes tikinti islerinin planda gosterilenden iki ay geride qaldigini bildirdi Hemin vaxta qeder qerargah erazisinin 60 i qazilmisdi 37 Ele hemin ay Birlesmis Milletler Teskilatinin Bas Meclisi yekdillikle qerargahin tikintisindeki roluna gore milli dovlet ve seher hokumetlerine resmi sekilde tesekkur edir 38 Katiblik binasi ucun 23 8 milyon dollarliq muqavilenin deyeri 1949 cu ilin yanvarinda odenilmisdi 39 1949 cu il aprelin 18 de butun din adamlari ucun dua mekani elan edildi O zamana qeder BMT dua otagi movzusundan yan kecirdi cunki imkansiz olmasa da muxelif dinlere uygunlasdirilacaq dua otagi yaratmaq cetin idi 40 Bu beyanatdan iki gun sonra isciler Katiblik binasi ucun ilk polad direkleri ucaltdilar Katiblik binasinda isleyen konsorsiumun binada 13 min ton poladdan istifade edileceyini ve polad isinin guclu bir kulek destek sisteminden meydana geleceyini aciqladi cunki 72 ile 287 fut 22 ile 87 metr struktur olduqca dar idi Ilk direyin qurulmasini musahide eden cox sayda izleyiciye numayis etdirilmesi ucun ilk direkde Birlesmis Milletler Teskilatinin bayragi ucaldilmisdi 41 Katiblik binasi 1 yanvar 1951 ci ilden gec olmayaraq tamamlanmali ve eger Fuller Terner Sletteri ve Vols konsorsiumu son tarixi uzadarsa BMT ye gecikdirilmis her gun ucun minimum 2 500 dollar debbe pulu odemeli idi 42 Tikinti xerclerini azaltmaq meqsedile kompleksin layihecileri Katiblik binasinin mertebelerinin sayini 42 den 39 a endirmisdiler 43 Bas qerargahin guse dasinin ilk olaraq 10 aprel 1949 cu ilde qoyulmasi nezerde tutulmusdu Lakin hemin ilin martinda Trumenin merasimde istirak etmeyeceyini oyrenen Bas katib Truqve Li merasimi texire saldi 44 Yeddi ay sonra oktyabrin 11 de Trumen oktyabrin 24 de kecirilmesi planlasdirilan guse dasinin qoyulma merasiminde istirak etmek barede deveti qebul edir 45 Merasimde Nyu Yorkun qubernatoru Tomas Edmund Dyui qerargahin guse dasini qoyur 46 1949 cu ilin iyununda BMT resmileri American Bridge Company ye mektub yazaraq 10 000 11 000 ton polad almaq niyyetinde olduqlarini ifade edirler Poladdan kompleksin qalan hissesinin elece de qerargahin serq hissesinde FDR magistralinin tikintisi ucun istifade edilecekdi Insaatin suretlendirilmis cedveline uygun olaraq polad sentyabr ayina qeder catdirilmali idi 42 Layiheye Birinci Xiyabanda 2 28 milyon dollarliq dord zolaqli tunel de daxil idi bu tunelin tikintisi ile BMT nin sessiyalari dovrunde tixacin qarsisini almaq ucun alternativ yol temin edilecekdi Tunelin tikintisine 1 avqust 1949 cu ilde baslandi Murekkeb oldugundan tunelin iki il erzinde tikintisi planlasdirilmisdi 47 Qerargahin duz qerbinde yerlesen Tudor Sitiye mexsus torpaq sahesinin bir qismi de elde edilmisdi ki BMT Bas Qerargahinin etrafindaki iki kuce genislendirile bilsin Genislendirilmis kucelerin tikintini suretlendireceyi gozlenilirdi 48 FDR magistralinin uzerinden biri BMT Bas Qerargahinin simalina digeri ise cenubuna dogru iki rampanin qurulmasini nezerde tutan muqavilenin deyeri 1949 cu ilin oktyabrinda odenildi 49 BMT qerargahina aparan esas dehlizin 42 ci kucenin yeniden qurulmasi uzre muqavilenin deyeri ise hemin ilin dekabr ayinda odenildi 50 Sonuncu polad lovhesi tamamlandiqdan sonra 1949 cu ilin oktyabrinda Katiblik binasinda tikintinin basa catmasi qeyd edildi Bu hadiseni qeyd etmek meqsedile yenice tamamlanmis polad lovhenin dam ortuyunde BMT bayragi qaldirildi Katiblik binasinin mebellerle techizati suretlendirilmisdi odur ki bina 1951 ci ilin yanvarinda acila bilerdi 51 1950 ci ilin fevralinda BMT Katiblik binasi ucun 2 milyon dollar deyerinde mebel teklif etmek ucun 37 olkeden sirketleri devet etdi 52 Bir ay sonra BMT fiziki sexsler huquqi sexsler ve ya teskilatlardan olan butun ianeleri de qebul edeceyini aciqladi Bu BMT nin butun ianeleri redd etmeyi nezerde tutan evvelki siyasetinden geri cekilmesi menasina gelirdi 35 Insa edilmeli olan sonuncu struktur hissenin Birlesmis Milletler Teskilatinin Bas Meclisinin tikintisi haqqinda 1 7 milyon dollarliq polad muqavilesinin deyeri 1950 ci ilin aprelinde odenildi 53 Bu zaman polad istehsalinin gecikmesine de sebeb olmus polad iscilerinin tetili sebebinden binanin 1952 ci iledek tamamlanacagi gozlenilmirdi 54 Aprelde platformanin ilk hisseleri FDR magistralinin uzerinden eraziye qaldirildi 55 1950 ci ilin iyununda Norvec kompleksin Tehlukesizlik Surasi palatasini dekorasiya edib techiz etmeyi teklif etdi ve BMT qeyri resmi olaraq Norvecin teklifini qebul edir 56 1949 cu ilin dekabrinda Robert Mozes BMT qerargahinda oyun meydancasinin qurulmasini teklif etse de 57 bu plan ilk evvel redd edildi 58 Sonradan BMT 1951 ci ilin aprelinde oz movqeyini deyisdi ve Li qerargah erazisinin simal serqinde 100 140 fut 30 43 m sahesi olan oyun meydancasinin tikintisine razi oldu 59 Bununla bele BMT bu erazide qeyri adi model meydanca nin tikintisi teklifini redd etdi ve bunun evezine Nyu York seherinde movcud diger meydancalara oxsar oyun erazisinin tikintisini secdi 60 Acilis Redakte BMT nin ilk 450 emekdasi Katiblik binasinda 22 avqust 1950 ci ilde islemeye baslayir 61 BMT resmi olaraq Katiblik binasina 8 yanvar 1951 ci ilde kocur Hemin vaxta qeder binada 3 300 emekdas fealiyyet gosterirdi 62 Bu zaman Katiblik binasinin cox hissesi bitmemisdi ve BMT fealiyyetinin boyuk hissesini hele de Leyk Saksesde kecirirdi 63 Kompleks daxilinde elaqeni asanlasdirmaq ucun merkezlesdirilmis telefon rabitesi sistemi qurulmusdur 64 May ayinda BMT Leyk Saksesdeki qerargahini tamamile terk edir 65 Binani eheng dasi ile temin eden Britaniya eheng dasi karxanasinda siddetli qar yagdigindan Bas Meclis binasi ucun eheng dasi catismazligi yaranmis ve binanin insasi texire salinmisdi 66 Binanin karkasinin qurulmasina 1952 ci ilin fevralinda baslandi 67 10 oktyabr 1952 ci ilde Manhetten qerargahinin tamamlandigi beyan edildi 1 Hesabatlara gore tikinti xercleri ucun 65 milyon dollarliq budceden istifade edilmisdi 68 1953 cu ilde iyirmi bir dovlet BMT qerargahini mebelle techiz etmis ve ya dekor etmek ile bagli teklifler ireli surmusdu 69 1952 ci ilde BMT qerargahi ucun yeni bir kitabxana binasi teklif edildi 70 Movcud BMT kitabxanasi evveller Nyu York Seher Icra Hakimiyyetinin NYCHA sahibi olan 6 mertebeli bir strukturu cox az idi Movcud BMT kitabxanasi evveller Nyu York Seher Emlak Idaresinin tabeliyinde 6 mertebeli kicik bir yer idi Bu binada yalniz 170 000 kitab saxlanila bilerdi halbuki BMT oz kitabxanasinda en az 350 000 400 000 kitab yerlesdirmek niyyetinde idi Yeni tikilinin deyeri 3 milyon dollar olacaqdi 71 1955 ci iledek kitab kolleksiyasi Katiblik binasinda saxlanildi Nyu York Tayms a gore burada dunyanin her dilinde 250 000 cild kitab vardi 72 Harrison amp Abramovits terefinden dizayn edilen kitabxana 1961 ci ilin noyabrindan Daq Hammarseldin serefine resmi olaraq Daq Hammarseld Kitabxanasi adlanir 73 Ilk iller Redakte Birlesmis Milletler Teskilatinin Bas qerargahinda olan baglar evvelce ictimaiyyete bagli elan edilmisdi 1958 ci ilden ise ictimaiyyetin istifadesine verildi 74 1962 ci iledek BMT nin fealiyyeti o qeder artmisdi ki artiq qerargah teskilatin butun tedbirlerine ev sahibliyi ede bilmirdi Neticede BMT yaxinliqdaki ofis sahesini icareye goturmek niyyetinin oldugunu aciqladi 75 Uc il sonra BMT Usaq Fondu UNICEF ve BMT nin Inkisaf proqrami UNDP 2 BMT Plazada yerlesen icareye goturulmus ofise kocdu 76 Ist River Tertl Bey Fondu teklif etdi ki BMT 41 ci ve 42 ci kucelerin kesismesinde Robert Mozes oyun meydancasi ve Kuins Midtaun tunelinin ventilyasiya binasinda Bas qerargahin cenubunda yerlesen 3 akr 1 2 ha erazini satin alsin 77 BMT nin Bas Qerargahinin etrafindaki erazinin tekmillesdirilmesi uzre bu radikal teklif 1968 ci ilde ireli suruldu Reallasacagi teqdirde bu teklif 43 cu ve 45 ci kucelerde Birinci Xiyabanin baglanmasina 43 cu ve 45 ci kuceler arasinda iki 44 mertebeli goydelende yeni bir qonaq merkezinin tikintisine ve yeni qonaq merkezinin ictimai park vasitesile movcud qerargahla elaqelendirilmesine sebeb olacaqdi 78 Plan Nyu York seher hokumetine 1969 cu ilde teqdim olunsa da icra edilmedi 79 BMT nin heyeti artmaqda davam edirdi 1969 cu iledek Nyu York qerargahinda teskilatin 3 500 emekdasi calismaqda idi BMT 485 Leksinqton Prospektinde ve qerargahdan uc mehelle qerbde yerlesen Krausler Ist kompleksinde elave obyekt icareye goturdu Teskilat hemcinin 41 ci ve 42 ci kuceler arasinda yeni bir saxlama binasi qurmaq niyyetini de elan etdi BMT nin qeyd edilen mulklerinden hec biri qerargaha verilmis ekterritorialliq statusunu almadi 80 Yenidenqurma Redakte 28 iyul 2007 ci ilde BMT nin selahiyyetli sexsleri kompleksin yenidenqurma islerinin payizda baslayacagini ve bunun 1 milyard dollara basa geleceyini aciqladi Isvec firmasi Skanska AB Konfrans Bas Meclis ve Katiblik binalari da daxil olmaqla kompleksi esasli temir etdirmek ucun kecirilen tenderi qazandi Kompleksin acildigi 1950 ci ilden etibaren ilk defe kecirilecek yenidenqurma islerinin 7 ile tamamlanmasi nezerde tutulmusdu Tamamlama islerinden sonra kompleksde enerjiden daha semereli istifade edileceyi ve tehlukesizliyin gucleneceyi gozlenilirdi 81 Yenidenqurma islerinin getdiyi dovrde BMT nin kritik tedbirleri ne ev sahibliyi etmesi ucun muveqqeti olaraq 140 milyon dollarliq North Lawn Building tikildi 82 Isler 5 may 2008 ci ilde baslasa da layihe bir qeder texire salindi 83 2009 cu iledek islerin xerci 1 2 milyard dollardan 1 6 milyarda qeder yukseldi bezi ehtimallara gore xercler 3 milyard dollara yuksele bilerdi 84 Resmiler yenilenmis binalarin LEED Gumus reytinqine catacagini umid edirdiler Bezi gecikmelere ve tikinti xerclerindeki artimlara baxmayaraq butun BMT qerargahinda temir isleri suretle gedirdi 2012 ci iledek Katiblik Binasinin yeni suse fasadinin qurasdirilmasi basa catdi Yeni suse divar orijinal fasad gorunusunu saxlayir lakin daha cox enerjiye qenaet edirdi Katiblik binasinin yenilenmesi basa catdi ve BMT emekdaslari 2012 ci ilin iyul ayinda yeni binaya kocduler 85 86 Yenidenqurma dovrunde alternativ eraziler muveqqeti mekanlar kimi nezere alinmisdi 2005 ci ilde selahiyyetli sexsler kohne Leyk Saksesin yerinde yeni bir muveqqeti mekan qurulmasini arasdirdi Bruklin de muveqqeti mekan kimi teklif edilmisdi 87 Muveqqeti qeragah ucun diger alternativ erazi ve ya yeni daimi mekan ise Dunya Ticaret Merkezi idi 88 Yene de bu planlar hem Birlesmis Statlar hem de BMT ve Nyu York hokumetleri terefinden muqavimetle qarsilasdi ve redd edildi 89 2015 ci ilin sentyabrinadek yenileme isleri tamamlanmaq uzre idi xercler ise 2 15 milyard dollaradek yukselmisdi 90 North Lawn Building in dagidilmasina 2016 ci ilin yanvarinda baslandi Bina aciq plaza ile evez edildi ve materiallarinin ekseriyyeti tekrar emal edildi 82 Beynelxalq xarakteri RedakteBMT ereb cin ingilis fransiz rus ve ispan dillerini ozunun alti resmi dili kimi mueyyen edir Bu dillerden her hansi birinde danisan numayendelerin cixislari diger dillere sinxron tercume edilir ve bu meqsedle istirakcilar qulaqliqla temin edilirler Numayendenin qeyri resmi dilde cixis emesine icaze verilir lakin o ya tercumecinin istirakini ya da resmi dile tercume edilmis ifadelerinin yazili suretini temin etmelidir 91 Ingilis ve fransiz dilleri BMT Katibliyinde gundelik unsiyyet zamani cox istifade edildiyinden hem de Bas qerargahda isarelerin ekseriyyeti bu dillerde oldugundan Katibliyin islek dilleri hesab olunur Eksterritorialliq ve tehlukesizlik Redakte Kitabxana Katiblik ve Bas Meclis binalarinin Birinci Xiyabandan goruntusu BMT nin Bas qerargahinin erazisi eksterritorialliq statusuna malikdir 92 Bu da BMT qaydalarinin Nyu York seher qanunvericiiyini ustelediyi zamanlarda huquq icra mexanizmine tesir edir Lakin eksterritorialliq burada cinayet toreden sexslere immunitet vermir Bundan elave BMT nin Bas qerargahi ABS qanunlarinin tesiri altinda ve yurisdiksiyasinda qalir Buna baxmayaraq BMT emekdaslarinin bezi numayendelerinin diplomatik immuniteti oldugundan Bas katib terefinden diplomatik immunitetden imtina edilmediyi teqdirde onlar yerli mehkemeler terefinden teqib edile bilmezler 2005 ci ilde Bas katib Kofi Annan Neft Qida Proqrami ile elaqedar Benon Sevan Aleksandr Yakovlev ve Vladimir Kuznetsovun immunitetinden imtina etmisdi 93 Onlarin hamisi Nyu York cenub bolgesi ABS daire mehkemesinde ittiham edilmisdiler Benon Sevan daha sonra Birlesmis Statlardan Kipre qacmis Aleksandr Yakovlev ve Vladimir Kuznetsov ise mehkeme qerarinin verilmesini gozlemek qerarina gelmisdiler 94 Birlesmis Milletler Teskilatinin Tehlukesizlik iscileri umumilikde BMT qerargahinda tehlukesizlik ucun mesuliyyet dasiyirlar Onlar silah ve qandal ile techiz olunmusdur ve formalari oxsar oldugundan bezen NYPD iscileri ile sehv salinirlar 95 NYPD nin 17 ci bolmesi kompleksin yaxinliginda ve etrafindaki eraziye nezaret edir lakin yalniz Bas katibin telebi ile resmi suretde BMT nin qerargahina daxil ola biler 96 Kompleksden xeber hazirlayan jurnalistler eksterritorialliq xususiyyetlerini nezere alaraq olduqlari yeri bildirmek ucun Nyu York seheri evezine BMT ifadesini isledirler 97 Valyuta ve poct Redakte Birlesmis Milletler Teskilatinin qerargahinda islek valyuta ABS dollaridir BMT nin poct markalari ABS dollari nominasiyalarinda verilir ABS poct tarifleri tetbiq edilmelidir 98 Kompleksin unvani asagidaki kimidir Nyu York NY 10017 ABS Tehlukesizlik sebebi ile bu unvana gonderilen butun poctlar sterilize olunur buna gore de deqradasiyaya meruz qalan maddeler kuryer vasitesile gonderile biler 99 Birlesmis Milletler Teskilatinin Poct Idaresi binadan gonderilen mohurlenmis poctda istifade edilmeli olan mohurleri buraxir Radio Redakte Mukafat meqsedleri ucun heveskar radio operatorlari DXCC kimi bezi mukafat proqramlarinda BMT qerargahini ayri bir sexs hesab edirler Rabite ucun BMT teskilatlarinin beynelxalq seviyyede taninmis ITU prefiksi var 4U Bununla yanasi yalniz BMT nin Nyu Yorkdaki qerargahi ve ITU ile qurulan elaqeler ayrica sexsler hesab edilirler Dunya Banki kimi BMT nin diger teskilatlarinda ise olduqlari dovlet ve ya olkede sayilirlar BMT Heyetinin berpasi Surasi 4U1UN heveskar radiostansiyasini isledir ve bezen 4U prefiksi ile xususi cagiris isarelerinden istifade edir ve BMT miqyasinda kecirilen muxtelif tedbirleri xatirladir Strukturu RedakteKompleksde muhum ehemiyyetli binalarin bir necesi yerlesir Katiblik binasi qerargahin tesvirlerinde esas yeri tutsa da bura hemcinin Bas Meclis binasi Bas Meclis ve Katiblik binalari arasinda yerlesen ve yalniz FDR magistrali ve ya Ist Riverden gorunen Daq Hammarseld Kitabxanasi eyni zamanda Konfrans Zali ve Qonaq Merkezi de daxildir Kompleksde BMT nin uzvu olan 193 dovletin bayragi bundan elave BMT nin bayragi dalgalanir Bayraqlar ingilis elifba sirasi ile duzulub 100 Bas Meclis binasi Redakte BMT Bas Meclisinin zali BMT nin Bas Meclisinin yerlesdiyi Bas Meclis binasinda 1 800 neferlik tutumu olan Bas Meclis Zali yerlesir 165 fut 50 m uzunlugu 115 fut 35 m eni olmaqla zal kompleksin en boyuk otagidir 15 Zalda fransiz ressam Fernan Lejenin muellifi oldugu iki divar resmi var Palatanin qarsisinda Bas Meclisin prezidenti Bas katibin eylesdiyi yasil mermer masa 101 ve spikerlerin cixis etmesi ucun kursu movcuddur 15 Kursunun arxasinda fonda BMT nin qizili rengde simvolu gorunur 102 Kursunun bir terefinde palatanin on hissesini ehate eden ve tavana yaxin yerlesen yarimdairevi panel divar movcuddur Panel divarlarin qarsisinda qonaqlar ucun oturacaqlar ve divarda serhcilere prosesi izlemeye imkan veren pencereler movcuddur Zalin hundurluyu 75 futdur 23 m Zala girisde Iran sairi Sedi Sirazinin Gulustan eserinden bir tesvir yerlesir 103 Ilkin layihelerde kursuden arxada Bas Meclis binasinin arxa divarinin 1952 ci ilde BMT nin uzvu olmus altmis olkenin mohuru ile bezedilmesi nezerde tutulmusdu Elli dord olkenin mohuru vurulsa da sonradan 1955 ci ilde bu layiheden imtina edildi cunki Bas katib Daq Hammarseld dusunurdu ki gorulen isler zalin meqsedleri ile bir araya sigmir 104 Uzvlerin artmasi ile yerlerin sayinin da artmasi zerureti yarandigindan Bas Meclis zali sonuncu defe 1980 ci ilde deyisdirildi 192 numayende heyetinin her birinin zalda ucu masada uc elave oturacaq ise onlarin arxasinda olmaqla alti oturacagi var 15 Binanin ikinci mertebesinde Iqtisadi ve Sosial Suranin Isvecin hediyyesi olan palatasi yerlesir Palata Sven Markelius terefinden dizayn edilmis ve 2013 cu ilde yenilenmisdir 105 Yeniliklerden biri Enn Edhomun muellifi oldugu Dialoqlar adlanan perde desti idi Konfrans binasi Redakte Konfrans binasi Bas Meclis ve Katiblik binalarinin arasinda Ist River cayi ile uzbeuz yerlesir Binada Norvecin hediyyesi olan ve Norvec memari Arnsteyn Arneberq terefinden dizayn edilmis Tehlukesizlik Surasinin palatasi movcuddur Otagin qarsisinda Norvec ressami Per Kroqun muellifi oldugu kullerinden dogan simurq tesvirinin canlandirildigi yagli boya resmi asilib 106 Katiblik binasi Redakte 39 mertebeli Katiblik binasi 1952 ci ilde tamamlanmisdir 107 Burada Bas katib BMT nin huquq musaviri ve terksilah meseleleri uzre ofisler 108 elece de Bas Meclis ve Konfrans Idareciliyi uzre Departament yerlesir 109 Daq Hammarseld Kitabxanasi Redakte Daq Hammarseld Kitabxanasi Kitabxananin esasi Birlesmis Milletler Teskilati ile birlikde 1946 ci ilde qurulmusdur Evveller BMT Kitabxanasi daha sonra BMT Beynelxalq Kitabxanasi adlandirilmisdir 1950 ci illerin sonunda Fond Fordu yeni kitabxana binasinin tikintisi ucun BMT ye qrant vermisdir Daq Hammarseld yeni binanin maliyyelesdirilmesinin temin edilmesinde ehemiyyetli rol oynamisdir 16 noyabr 1961 ci ilde Kitabxana Daq Hammarseldin xatiresine adlandirilmisdir 73 Bina Fond Fordunun hediyyesi olub qerargahin cenub qerbinde Katiblik binasinin yaxinliginda yerlesir Kitabxanada 400 000 kitab 9 800 qezet ve periodik basliq 80 000 xerite ve Milletler Liqasinin senedlerinin 8 600 tirajini ve 6 500 elaqedar kitab ve pamfleti ozunde ehtiva eden Vudro Vilson Kolleksiyasi saxlanilir Kitabxananin Iqtisadi ve Sosial Meseleler Kolleksiyasi DC 2 binasinda saxlanilir 110 Diger binalar Redakte Kompleksden basqa qerargaha teskilatin agentlikleri ve proqramlari ucun ofis kimi xidmet gosteren iki boyuk ofis binasi da daxildir DC 1 ve DC 2 kimi taninan bu binalar muvafiq olaraq 1 ve 2 BMT Plazalarinda yerlesirler DC 1 1976 ci ilde tikilmisdir Kohne bank sobesi daxilinde 46 ci kucede evvelceden akkredite olunmus diplomatlar jurnalistler ve digerlerinin giris elde ede bildikleri identifikasiya sobesi de var BMT Usaq Fondu 3 BMT Plaza ve UNITAR in binalari 807 BMT Plaza da qerargahin terkib hissesidir Bundan elave BMT ucun Kilse Merkezi 777 BMT Plaza Birlesmis Metodist Kilsesi terefinden bir nece qeyri hokumet teskilatinin ofislerinin yerlesdiyi dinlerarasi bir mekan kimi xususi binadir Daxili Nezaret Xidmetleri Idaresi OIOS 380 Medison prospektinde yerlesir 111 Teklif edilen bina Redakte 2011 ci ilin oktyabrinda seher ve stat resmileri yeni muqavile teklif etdiler buna esasen hazirki Robert Mozes oyun meydancasinin yerinde movcud kampusa bitisik BMT nin yeni ofis binasi qurulacaqdi 112 Evezinde BMT ye Ist River boyunca Ist River Qrinveyi tamamlayacaq meydan ve sahilyani piyada ve velosiped yolu tikmeye imkan verecekdi 113 Yerli hokumet planin muddealari ile razilassa da layihenin icrasi ucun BMT nin raziligi teleb olunurdu Layihe mezmun olaraq 2000 ci ilde beyan edilmis lakin icra edilmemis teklife oxsar idi 114 Incesenet kolleksiyasi Redakte Usaqlarin bagisladigi sikkelerden hazirlanan Yapon Sulh Zengi BMT nin Bas Qerargahinin qarsisinda sergilenen Zulme yox heykeli Kompleksde baglar movcuddur hansi ki yalniz 1958 ci ilde ictimaiyyete aciq elan edilmisdir 74 Kompleks ozunun baglari elece de heyetindeki memarliq numuneleri ile diqqet cekir Ikonik heykeller sirasina Luksemburq hokumetinden hediyye olan 115 Duyunlenmis silah ve ya Zulme yox adlanan lulesinde duyun tesvir edilmis Colt Python revolverinin heykeli hemcinin Sovet Ittifaqinin hediyyesi olan Qilinclari kotanla doyecleyek adli heykel daxildir 116 Sonuncu heykel Yesaya 2 4 de yer alan qilinclari kotanla doyeclemek ifadesinin tecessumudur Dusunulenlerin eksine sitat BMT binalarinin hec birinde hekk olunmayib 117 Eslinde Birinci Xiyabanin qarsisindaki Ralf Banc parkinda Isa divari nda hekk edilib BMT binasinin heyetinde hemcinin Berlin divarinin bir hissesi saxlanilir 118 Kompleksin heyetinde sergilenen diger gorkemli incesenet eserlerine Mark Saqalin Daq Hammarseldin vefatini xatirladan Sulh adli vitraj pencere eseri 119 yaz gece gunduz beraberliyi ve Bas Meclisin her sessiyasinin acilisinda seslendirilen Yapon Sulh Zengi 120 1974 cu ilde hazirlanmis Cin fil disi oymasi 1989 cu ilde fil disi ticareti qadagan olunmazdan evvel 121 ve Norman Rokvellin Qizil Qayda resmini eks etdiren Venesiya mozaikasi 122 daxildir Jaklin de la Baume Durrbaxin muellifi oldugu Pablo Pikassonun Gernika eserinin tam olcude qobelen varianti Tehlukesizlik Surasinin zalina girisde divarda yerlesdirilib 123 124 1952 ci ilde Fernan Lejenin iki divar resmi Bas Meclis Zalina qurasdirildi Eserlerin hec biri simvolik xarakter dasimayib sadece dekorasiya meqsedle istifade edilmisdir Onlardan birinin cizgi film personaji Baqz Banniye benzediyi deyilir bir diger esere ise ABS Prezidenti Harri Trumen Cirpilmis yumurtalar adini vermisdir 125 Braziliyali ressam Kandidu Portinarinin muellifi oldugu Guerra e Paz Muharibe ve Sulh adlanan iki boyuk divar resmi numayende heyetleri zalinda yerlesir Eserler ABS in BMT Assosiasiyasindan hediyyedir ve Portinari hemin eserleri ABS da hazirlamaq niyyetinde idi Lakin kommunist eqidesine gore ona viza verilmesinden imtina edilmis ve ressam eserini Rio de Janeyroda cekmek qerarina gelmisdi Daha sonra onlar qerargahda toplanmisdi 1957 ci ilde eserler tamamlandiqdan sonra onsuz da sedevri yaratmaga baslayarken xeste olan Portinari hekimlerin ona imtina etmesini tovsiye etdiyi piqmentlerden zeherlendi 126 Kocurulme teklifleri Redakte Bas Qerargahdaki BMT loqosu Teskilatin ehemiyyeti nezere alinaraq bezen qerargahin kocurulmesi ile bagli teklifler edilib Qerargahin hazirki yeri ile bagli sikayet edenler sirasina ABS dan viza elde etmeyin cetin oldugunu dusunen diplomatlar 127 yuksek vezifeli sexslerin sefer etmesine gore etraf yollarin baglanmasi zamani yaranan narahatciliqdan ve eyni zamanda seherde qiymetlerin yuksek olmasindan sikayet eden yerli sakinler daxildir 128 2001 ci ilde ABS da kecirilmis telefon sorgusunda melum olmusdu ki respondentlerin 67 i BMT nin Bas Qerargahinin olkeden kocurulmesinin terefdaridir 129 ABS i tenqid eden Rusiya ve Iran kimi dovletler BMT nin hazirki yerinin deyisdirilmesi meselesinde ABS hokumetinin dusmen olkeler uzerinde ustunluk elde etmek meqsedile diger dovletlerden olan siyasetcilere secici yanasaraq Bas Meclisin isini manipulyasiya ede bileceyini mubahiselendirir ve bunu xususile vurgulayirlar 130 131 132 Snouden qlobal nezaret ifsasindan sonra BMT nin Bas Qerargahinin yerinin deyisdirilmesi meselesi yeniden muzakire olunmaga basladi bu defe tehlukesizlik sebebi ile 133 BMT nin Bas Qerargahinin yerleseceyi yeni seherler arasinda Sankt Peterburq 134 Monreal 135 Dubay 136 137 Quds 138 ve Nayrobi 128 de var Kocurulme meselesi ile bagli tenqidciler qeyd edirler ki bu fikir olduqca baha basa gelecek ve ABS in teskilatdan cixmasi netice etibarile de agentliyin maliyye menbeyinin ekseriyyetinin itirilmesi ile neticelene biler Tenqidciler hemcinin bildirirler ki teklifler adi beyanatlardan o terefe kece bilmeyibler 139 Ictimai toplantilar RedakteBirbasa Birinci Xiyabanda irimiqyasli protestler numayisler ve diger serbest toplasma novleri kecirilmeyib Bezi toplantilar Ralf Banc parkinda bas tutub lakin onlarin her biri kicik numayisler olub Nyu York Polis Departamentinin numayiscilere icaze verdiyi qerargaha en yaxin erazi 47 ci kucedeki qonaqlarin girisinden bir yuksek seviyyeli diplomatlarin istifade etdiyi girisden dord ve umumi heyetin girisinden bes mehelle uzaqda yerlesen Daq Hammarseld Plaza ve Birinci Xiyabandir 140 Yalniz diplomatlarin ve alimlerin istirak etdiyi toplantilar istisna olmaqla BMT de muntezem olaraq tedbirler keciren bir nece teskilat var ABS in BMT Assosiasiyasi qeyri hokumet teskilati konfrans otaqlarinin birinde enenevi olaraq uzvluk gunu tedbiri kecirir ABS in BMT Assosiasiyasi Milli Kollegiya Konfransi Assosiasiyasi ve Beynelxalq Model BMT Assosiasiyasinin sponsorlugu ile Model Birlesmis Milletler Teskilati oz sessiyalarinin bir qismini Bas Meclis Zalinda kecirir Eyni zamanda Seton Holl Universitetinin Diplomatiya Mektebi bas qerargahda ozunun BMT yay tedrisi proqramini kecirir 141 Populyar medeniyyetde Redakte Alfred Hickokun Simal qerbden simala filminde BMT nin Bas Qerargahinin goruntusu Beynelxalq siyasetdeki roluna gore BMT nin Bas Qerargahi tez tez kinofilmlerde numayis etdirilir Eslinde BMT Qerargahinin yerlesdiyi erazide yalniz iki film erseye getirilib efsanevi Hollivud ssenaristi rejissoru produseri Ivan Torsun Suse divar 1953 ve rejissor Sidni Pollakin Tercumeci 2005 filmi BMT nin Bas Qerargahinda film cekmek ucun icaze ala bilmeyen rejissor Alfred Hickok 1959 cu il istehsali olan Simal qerbden simala filminde Keri Qranti gizlince lente almisdi Qerargahdaki sehnelerden basqa diger bir sehnede Qrantin binanin damindan asagi baxaraq plaza boyunca getdiyi gorunur Bu bir resmden istifade edilerek yaradilmisdi 142 1976 ci il istehsali Cehrayi Panter yene zerbe alir komediya filminde Dreyfus Qiyamet gunu masini ile binani buxarlandirir Heyretamiz reys in Amerika versiyasinin 21 ci movsumunde sonuncu yol maneesi de bu binanin qapilari arxasinda bas vermisdi ve yaris zamani esitdikleri ferqli salam ve elvida deyen dovlet bayraqlari olan komandalar var idi 1952 ci ilin noyabrinda derc edilen Atom muharibesi nin birinci sayinda 1960 ci ilde Nyu York seherine BMT nin Bas Qerargahina Sovet Ittifaqi atom bombasi atir Seherin bombardmani zamani Empayr Steyt Bildinq ve Kraysler Bildinqin dagilmasi numayis etdirilir 143 Binani 2008 ci il istehsali Grand Theft Auto IV oyununda da gormek mumkundur lakin burada Sivilizasiya Komitesi Binasi adlanir Bina hemcinin The Crew oyununda Nyu York erazisinde gorunur Hemcinin bax RedakteBeynelxalq Edalet Mehkemesi Milletler Sarayi BMT nin Cenevre ofisi BMT nin Nayrobi ofisi BMT nin Vyana ofisiQeydler Redakte Menbelerde sahe ferqli gosterilir 17 akr 6 9 ha ve ya 18 akr 7 3 ha Istinadlar Redakte 1 2 3 Hamilton Thomas J 10 oktyabr 1952 Work Completed on U N Buildings The New York Times Istifade tarixi 20 avqust 2011 1 2 4 Companies Join Forces To Construct U N s Home PDF The New York Times ingilis 19 dekabr 1948 ISSN 0362 4331 Istifade tarixi 20 dekabr 2017 archINFORM 1994 lt a href https wikidata org wiki Track P5383 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P5604 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q265049 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P5573 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P5508 gt lt a gt Google Maps 2005 lt a href https wikidata org wiki Track Q12013 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P3749 gt lt a gt 1 2 Emporis Building Directory lt a href https wikidata org wiki Track P8563 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P455 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q52701206 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P2270 gt lt a gt 1 2 http architectuul com architecture united nations headquarters United Nations Visitors Centre United Nations 24 sentyabr 2010 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 24 oktyabr 2011 Turtle Bay blog Foreign Policy foreignpolicy com Istifade tarixi 24 oktyabr 2011 http www unon org Welcome to the United Nations Office at Vienna United Nations Istifade tarixi 24 oktyabr 2011 referring to the office at Vienna as the third United Nations Headquarters Kelsen Hans 1950 The law of the United Nations a critical analysis of its fundamental problems The Lawbook Exchange Ltd seh 350 ISBN 1 58477 077 5 1 2 3 Jackson Kenneth T 2010 The Encyclopedia of New York City 2nd ed New Haven Yale University Press 1349 1350 accessdate missing url 1 2 3 Boland Ed Jr 8 iyun 2003 F Y I The New York Times Istifade tarixi 9 iyul 2010 1 2 3 4 5 6 Gray Christopher 2010 04 25 The U N One Among Many Ideas for the Site The New York Times Istifade tarixi 2017 12 26 1 2 3 4 5 Fact Sheet United Nations Headquarters United Nations 18 noyabr 2010 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 6 yanvar 2011 Oscar Niemeyer and the United Nations Headquarters 1947 1949 United Nations December 2014 5 noyabr 2014 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi November 4 2014 Philippou S Curves of Irreverence YALE Niemeyer A Vida e um Sopro Fabiano Maciel Dudley George A A Workshop for Peace Designing the United Nations Headquarters Cambridge MA and London England MIT Press and the Architectural History Foundation 1994 p 314 Dudley provides an accurate and detailed account of the Design meetings as well as discussing the evolution of the final design Phipps Linda S Constructing the United Nations Headquarters Modern Architecture as Public Diplomacy Ph D thesis Harvard University 1998 Chapters 1 and 2 1 2 3 Atwater Elton April 1976 Philadelphia s Quest to Become the Permanent Headquarters of the United Nations The Pennsylvania Magazine of History and Biography Pennsylvania The Historical Society of Pennsylvania University of Pennsylvania Press 27 mart 2019 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 mart 2019 Mires Charlene April 2 2013 Detroit s Quixotic Bid to Host the United Nations Foreign Policy 27 mart 2019 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi March 26 2019 Historical Society of Philadelphia 23 noyabr 2018 When the United Nations Almost Chose Philly For Its HQ Hidden City Philadelphia March 27 2019 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 mart 2019 Harr John Ensor Harr amp Johnson Peter J 1988 Estate offered as site for the UN headquarters The Rockefeller Century Three Generations of America s Greatest Family New York Charles Scribner s Sons 432 33 Lake Success A Reluctant Host to the United Nations Newsday New York 23 may 2006 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi March 22 2009 About Lehman College Lehman College 9 oktyabr 2007 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 22 mart 2009 The Story of United Nations Headquarters PDF United Nations Istifade tarixi 8 sentyabr 2009 olu kecid United Nations Station Arrt s Arrchives 14 avqust 2004 16 oktyabr 2011 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 24 oktyabr 2011 The History of Ice Skating in New York City Parks New York City Department of Parks and Recreation 24 noyabr 2010 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2010 Truman Asks Loan for U n Buildings PDF The New York Times ingilis 8 aprel 1948 ISSN 0362 4331 Istifade tarixi 20 dekabr 2017 HOUSE PASSES BILL FOR U N SITE LOAN Vote Is 164 to 27 Home for Stalin s Agents Foe Says Joy at Lake Success HOUSE PASSES BILL FOR U N SITE LOAN PDF The New York Times ingilis 6 avqust 1948 ISSN 0362 4331 Istifade tarixi 20 dekabr 2017 Spy Charge May Adversely Affect Bills PDF Buffalo Courier Express March 7 1949 seh 2 Istifade tarixi 20 dekabr 2017 Fultonhistory com vasitesile Spencer Melvin J 1950 International Law Jurisdictional Immunity of United Nations Employees The Gubitchev Case Michigan Law Review 49 1 101 110 doi 10 2307 1284159 JSTOR 1284159 U N MAY CONVERT A BUILDING ON SITE Rising Costs Cause the Capital Planners to Consider Using Manhattan Structure PDF The New York Times ingilis 1948 ISSN 0362 4331 Istifade tarixi 20 dekabr 2017 1 2 Barrett George 1950 03 04 U N ACCEPTS GIFTs FOR NEW BUILDINGS Private Donations Will Be Used to Complete and Furnish East River Headquarters PDF The New York Times ingilis ISSN 0362 4331 Istifade tarixi 2017 12 25 U N TO ASK NATIONS TO DO DECORATING 58 Countries and 48 States to Be Called On for Aid at East Side Capital PDF The New York Times ingilis 11 oktyabr 1948 ISSN 0362 4331 Istifade tarixi 20 dekabr 2017 WORK ON U N SITE BEHIND SCHEDULE Moses Blames Metropolitan Difficulties for 2 Month Lag City Doing All It Can PDF The New York Times ingilis 25 noyabr 1948 ISSN 0362 4331 Istifade tarixi 21 dekabr 2017 ASSEMBLY HAILS U N SITE PROGRESS Without a Dissent It Votes Formal Thanks to U S and to City and State PDF The New York Times ingilis 19 noyabr 1948 ISSN 0362 4331 Istifade tarixi 21 dekabr 2017 Hamilton Thomas J 28 yanvar 1949 U N Lets 23 809 573 Contract For Its Permanent Headquarters PDF The New York Times ingilis ISSN 0362 4331 Istifade tarixi 21 dekabr 2017 Barrett George 18 aprel 1949 U N to Establish Prayer Chamber Of All Faiths in New Headquarters PDF The New York Times ingilis ISSN 0362 4331 Istifade tarixi 21 dekabr 2017 Spectators Watch and Wonder As Beam Is Raised on East Side Sidewalk Superintendents Only Witnesses of Beginning of Framework for World Peace Capital Building PDF The New York Times ingilis 20 aprel 1949 ISSN 0362 4331 Istifade tarixi 21 dekabr 2017 1 2 U N to Make 2 250 000 Steel Contract Soon To Start Second Unit of East River Project PDF The New York Times ingilis 1949 06 20 ISSN 0362 4331 Istifade tarixi 2017 12 22 Pett Saul 23 oktyabr 1949 U N Has Trimmed Its Housing Plan To Fit Its Pocketbook PDF Utica Observer Dispatch seh 5B Istifade tarixi 25 dekabr 2017 Fultonhistory com Associated Press vasitesile CORNERSTONE FETE POSTPONED BY U N Lie Puts Off Indefinitely the Plan Set for April 10 Here as Truman Drops Trip PDF The New York Times ingilis 25 mart 1949 ISSN 0362 4331 Istifade tarixi 20 dekabr 2017 TRUMAN TO SPEAK AT U N DEDICATION Accepts Invitation to Ceremony at New Headquarters Site in Manhattan Oct 24 PDF The New York Times ingilis 1949 10 11 ISSN 0362 4331 Istifade tarixi 2017 12 25 Associated Press 24 oktyabr 1949 Dewey Urges UN Power to Enforce Acts PDF Elmira Star Gazette seh 1 Istifade tarixi 20 dekabr 2017 Fultonhistory com vasitesile olu kecid FIRST AVENUE JOB IN U N AREA BEGUN 2 280 000 Renovation Project to Take 13 Months Required Two Years of Planning PDF The New York Times ingilis 2 avqust 1949 ISSN 0362 4331 Istifade tarixi 20 dekabr 2017 CITY TO ADD LAND FOR U N APPROACH Board Votes to Take Over Strip for Widening of Street to Speed Development PDF The New York Times ingilis 17 dekabr 1948 ISSN 0362 4331 Istifade tarixi 20 dekabr 2017 Ask Bids This Week on U N Overpasses PDF The New York Times ingilis 1949 10 05 ISSN 0362 4331 Istifade tarixi 2017 12 22 U N Approach to Be Beautified By Redevelopment of 42d Street PLANS FOR THE REDEVELOPMENT OF EAST FORTY SECOND STREET PDF The New York Times ingilis 1949 12 22 ISSN 0362 4331 Istifade tarixi 2017 12 25 U N FLAG HOISTED OVER NEW BUILDING The Banner With Olive Branch Flies Atop Completed Steel Structure on East Side AUSTIN HAILS THE SYMBOL Vermont Marble Already Is in Place on Two Walls Acres of Acoustic Ceilings Planned PDF The New York Times ingilis 1949 10 06 ISSN 0362 4331 Istifade tarixi 2017 12 22 U N Will Ask World for Furniture Bids 37 Nations May Yield Skyscraper Proposals PDF The New York Times ingilis 1950 03 02 ISSN 0362 4331 Istifade tarixi 2017 12 25 United Press International 25 aprel 1950 Steel Construction Launched for UN General Assembly PDF Niagara Falls Gazette seh 23 Istifade tarixi 2017 12 22 Fultonhistory com vasitesile U N STEEL SUPPLY FOR ASSEMBLY SET But Building Will Not Be Ready for 51 Session Delay Seen in Transfer to Manhattan PDF The New York Times ingilis 1949 12 23 ISSN 0362 4331 Istifade tarixi 2017 12 25 RUSH JOB EXTENDS AREA OF U N SITE Section Carrying Acreage Over Roosevelt Drive Speeded Into Place PDF The New York Times ingilis 1950 04 23 ISSN 0362 4331 Istifade tarixi 2017 12 25 Barrett George 1950 07 01 NORWAY MAKES BID TO EQUIP U N ROOM Offer to Decorate and Furnish Security Council Chamber Is Accepted Informally PDF The New York Times ingilis ISSN 0362 4331 Istifade tarixi 2017 12 25 Moses Wants Acre of Land In U N Site for Playground MOSES WANTS ACRE OF U N PROPERTY PDF The New York Times ingilis 1949 12 16 ISSN 0362 4331 Istifade tarixi 2017 12 26 Moses Faces Rebuff on U N Playground PDF The New York Times ingilis 1949 12 17 ISSN 0362 4331 Istifade tarixi 2017 12 26 LIE AGREES TO HAVE PLAYGROUND AT U N Area at Corner of East River Headquarters Will Be Set Aside for Children MOSES PERSUASION WINS Peace Body Will Pay Costs Assembly Building Now to Be Ready in Mid 1952 The New York Times ingilis 1951 04 07 ISSN 0362 4331 27 dekabr 2017 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 12 26 Louchheim Aline B 1951 10 07 U N Rejects Model Playground Moses Project Is Accepted Instead MODEL PLAY AREA REJECTED BY U N PDF The New York Times ingilis ISSN 0362 4331 Istifade tarixi 2017 12 26 Falk Sam 1950 08 22 450 of U n Staff Occupy New Site U n Employes Commence Work in New Quarters PDF The New York Times ingilis ISSN 0362 4331 Istifade tarixi 2017 12 25 Associated Press 8 yanvar 1951 UN MOVES INTO NEW BUILDING IN NYC TODAY PDF Cortland Standard seh 1 Istifade tarixi 21 dekabr 2017 Fultonhistory com vasitesile Associated Press 8 yanvar 1951 U N Moves in Officially At 39 Story Headquarters PDF Knickerbocker News seh 6A Istifade tarixi 25 dekabr 2017 Fultonhistory com vasitesile Big Voice Communications Center Serves New UN Home in New York PDF Union Springs News 30 noyabr 1950 Istifade tarixi 21 dekabr 2017 Fultonhistory com vasitesile Rosenthal A M 1951 05 19 U N Vacates Site at Lake Success Peace Building Back to War Output U N VACATES SITE AT LAKE SUCCESS PDF The New York Times ingilis ISSN 0362 4331 Istifade tarixi 2017 12 26 Sullivan Walter 1951 05 24 BRITISH DELAY HITS U N BUILDING WORK Failure to Deliver Limestone Holds Up Assembly Hall and May Bar 1952 Session PDF The New York Times ingilis ISSN 0362 4331 Istifade tarixi 2017 12 26 Work Is Under Way on Final U n Building PDF The New York Times ingilis 1951 02 16 ISSN 0362 4331 Istifade tarixi 2017 12 26 Childers Erskine 29 sentyabr 1995 Financing the UN Global Policy Forum 6 may 2009 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 24 oktyabr 2011 21 NATIONS DONATE TO U N Gifts of 500 000 Value Accepted for Building and Decor Here PDF The New York Times ingilis 1953 06 28 ISSN 0362 4331 Istifade tarixi 2017 12 28 New U N Library Planned PDF The New York Times ingilis 1952 10 30 ISSN 0362 4331 Istifade tarixi 2017 12 28 Bracker Milton 1952 12 21 LIBRARY FACILITIES OF U N RESTRICTED 3 000 000 Building Needed but Only Key to Problem Would be Private Gift PDF The New York Times ingilis ISSN 0362 4331 Istifade tarixi 2017 12 28 EVERY LANGUAGE IN U N S LIBRARY Official Documents of All World s Governments Find Their Way Into It PDF The New York Times ingilis 1955 12 04 ISSN 0362 4331 Istifade tarixi 2017 12 28 1 2 Hammarskjold Library Dedicated PDF The New York Times 17 noyabr 1961 seh 5 Istifade tarixi 9 iyul 2010 1 2 United Nations Opens Formal Gardens to the Public The New York Times 19 sentyabr 1958 29 dekabr 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 29 dekabr 2018 Hamilton Thomas J 1962 05 07 Crowded U N Seeks More Office Space U N SEEKS SPACE TO EASE CROWDING The New York Times ingilis ISSN 0362 4331 30 dekabr 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 12 29 Clines Francis X 1965 04 08 NEWS OF REALTY U N LEASES SPACE Offices for 2 Agencies Are Taken at 866 U N Plaza The New York Times ingilis ISSN 0362 4331 30 dekabr 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 12 29 Teltsch Kathleen 1966 12 06 Civic Group Urges Expansion of U N To Tract on South U N MAY EXPAND TO TRACT ON SOUTH The New York Times ingilis ISSN 0362 4331 30 dekabr 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 12 29 Teltsch Kathleen 1968 04 21 Towers Parks and Walkways Are Included in Proposal for U N Campus The New York Times ingilis ISSN 0362 4331 30 dekabr 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 12 29 Teltsch Kathleen 1969 11 12 MASSIVE COMPLEX PROPOSED FOR U N 300 Million Project Would Be Sheathed in Glass Huge 300 Million Complex Is Planned for U N Area The New York Times ingilis ISSN 0362 4331 30 dekabr 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 12 29 Teltsch Kathleen 1969 05 09 NEWS OF REALTY U N RENTS SPACE Acts to Ease Overcrowding at Its Headquarters The New York Times ingilis ISSN 0362 4331 30 dekabr 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 12 29 Hodge Warren 28 noyabr 2007 After 10 Years and 3 Plans U N Renovation Is in Sight The New York Times 30 noyabr 2012 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 oktyabr 2011 1 2 Dunlap David W 7 yanvar 2016 Retiring a U N Building Not Quite Fit for the World Stage The New York Times 22 dekabr 2017 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi December 20 2017 Farley Maggie 6 may 2008 A time of rebirth at U N site Los Angeles Times 27 yanvar 2012 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 oktyabr 2011 U N Renovation Cost Jumps 400M CBS News Associated Press 11 fevral 2009 18 may 2013 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 oktyabr 2011 United Nations Capital Master Plan Current Status 4 sentyabr 2012 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2 avqust 2012 United Nations Capital Master Plan Timeline 4 sentyabr 2012 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2 avqust 2012 U N may move to Brooklyn temporarily USA Today Associated Press 10 may 2005 5 mart 2009 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 9 iyul 2010 New York Daily News Fred A Bernstein United Nations Should Move to World Trade Center Site November 6 2001 column archived at Bernstein s website Arxivlesdirilib 2007 11 07 at the Wayback Machine Kjelstad Carina May 16 2006 Without Action Now the UN Capital Master Plan Is Not Going Anywhere Anytime Soon Global Policy Forum 21 aprel 2009 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 24 oktyabr 2011 UN Makeover Sacrifices Hammarskjold Library for Security New York Times 3 sentyabr 2015 15 yanvar 2016 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 oktyabr 2016 Official language Arxivlesdirilib 2015 10 17 at the Wayback Machine United Nations website The Story of United Nations Headquarters United Nations iyul 2006 15 avqust 2010 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2010 UN Volcker Report United Nations August 8 2005 5 noyabr 2011 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2010 Q amp A Oil for food scandal BBC News 7 sentyabr 2005 3 dekabr 2013 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 27 noyabr 2013 United Nations Photo Unmultimedia org 10 sentyabr 2003 27 aprel 2015 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 30 aprel 2014 U S Mission to the United Nations 799 United Nations Plaza New York NY 10017 Environmental Impact Statement 2001 seh 11 For example Richard Roth is CNN s UN correspondent while Ian Williams Arxivlesdirilib 2006 08 31 at the Wayback Machine is his counterpart at The Nation and Carola Hoyos Arxivlesdirilib 2006 10 09 at the Wayback Machine is the UN correspondent for the Financial Times History 10 sentyabr 2015 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 avqust 2015 Security Notice United Nations Headquarters United Nations 2001 25 iyul 2009 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2010 Endrst Elsa B dekabr 1992 So proudly they wave flags of the United Nations UN Chronicle findarticles com 19 yanvar 2012 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 24 oktyabr 2011 at the time the article was printed there were only 179 member states Serpentinite from Val d Aoste http planet terre ens lyon fr Arxivlesdirilib 2014 01 16 at the Wayback Machine The General Assembly United Nations 19 mart 2011 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2010 Axworthy Michael 2010 Iran Empire of the Mind Basic Books seh 110 U N Shelves Plan to Adorn Its Hall Artistic and Political Reasons Bar Use of State Seals The New York Times 11 yanvar 1955 29 dekabr 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 29 dekabr 2018 Remarks at inauguration of the renovated Economic and Social Council chamber United Nations Secretary General 2013 04 22 25 dekabr 2017 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 12 24 The Security Council United Nations 26 sentyabr 2013 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2010 Hamilton Thomas J 10 oktyabr 1953 Work Completed on U N Buildings PDF The New York Times seh 1 Istifade tarixi 7 avqust 2011 United Nations Disarmament United Nations 19 mart 2011 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2010 DGACM United Nations 29 noyabr 2010 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2010 Collections United Nations 11 dekabr 2010 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2010 Investigations Hotline United Nations December 11 2010 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2010 MAYOR BLOOMBERG ANNOUNCES HISTORIC AGREEMENT TO CLOSE LAST MAJOR GAP IN THE MANHATTAN GREENWAY AND ENABLE MODERNIZATION OF THE UNITED NATIONS NEW YORK CITY PRESENCE Press Release City of New York 5 oktyabr 2011 11 yanvar 2012 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 7 sentyabr 2012 Foderaro Lisa 30 sentyabr 2011 Land Deal With U N Would Fill a Big Gap in the Waterfront Greenway news article The New York Times 18 may 2013 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 7 sentyabr 2012 Haberman Clyde 25 fevral 2005 Act Globally Get Stuck Locally The New York Times Global Policy Forum 18 aprel 2009 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 24 oktyabr 2011 Luxembourg Mission to the UN United Nations 18 oktyabr 2010 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2010 Swords into Plowshares United Nations 10 iyul 2010 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2010 Jewett Robert Lawrence John Shelton yanvar 2003 Captain America and the Crusade Against Evil The Dilemma Of Zealous Nationalism William B Erdmans Publishing Co seh book jacket ISBN 978 0 8028 6083 5 Piece of Berlin Wall a gift of Germany unveiled at UN garden United Nations 4 aprel 2002 16 iyun 2013 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2010 Chagall Window United Nations Headquarters United Nations Istifade tarixi 11 iyul 2019 Japanese Peace Bell United Nations 28 sentyabr 2013 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2010 Chinese Ivory Carving United Nations 13 aprel 2011 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2010 Norman Rockwell Mosaic United Nations 19 mart 2011 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2010 In praise of Guernica The Guardian 26 mart 2009 28 avqust 2017 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 12 iyul 2017 Cohen David 6 fevral 2003 Hidden Treasures What s so controversial about Picasso s Guernica Slate com 26 oktyabr 2011 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 oktyabr 2011 Marks Ed qis 1998 Art at home in the United Nations UN Chronicle Findarticles com 19 yanvar 2012 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 oktyabr 2011 An element of inspiration and calm at UN Headquarters art in the life of the United Nations UN Chronicle FindArticles com dekabr 1990 3 noyabr 2011 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 oktyabr 2011 Evo Morales pidio cambiar sede de Asamblea General de la ONU El Espectador spanish Bogota Comunican S A 24 sentyabr 2013 1 fevral 2017 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 20 yanvar 2017 1 2 Park Katrin 23 sentyabr 2013 New York and the United Nations Time for a divorce New York Daily News 1 fevral 2017 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 20 yanvar 2017 Judge Anthony 12 aprel 2003 Merits of Moving the UN HQ to Baghdad Laetus in Praesens September 27 2011 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 24 oktyabr 2011 Iran pursues relocation of UN HQs WilayahNews com 25 aprel 2012 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 29 yanvar 2011 NYC far amp expensive Russian MP says UN headquarters must be moved from America RT Moscow TV Novosti 21 oktyabr 2015 2 fevral 2017 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 20 yanvar 2017 Russian Lawmaker Move United Nations Headquarters To Neutral Country Like Switzerland HNGN 31 avqust 2015 2 fevral 2017 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 20 yanvar 2017 Morales says UN headquarters must move from bully US Inside Costa Rica 26 sentyabr 2013 13 noyabr 2013 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 30 aprel 2014 Russia may call for moving U N from New York to St Petersburg Johnson s Russia List 14 may 2001 25 may 2011 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 24 oktyabr 2011 DeWolf Christopher 25 oktyabr 2007 Will the UN move to Montreal and how will it affect the waterfront Spacing Montreal 26 sentyabr 2010 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2010 Salama Vivian AlKhalisi Zahraa 14 yanvar 2010 UN Is Invited to Relocate to Dubai Government Says Bloomberg News 12 mart 2012 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 24 oktyabr 2011 Kotkin Joel Cristiano Robert 12 yanvar 2010 Move The U N To Dubai Forbes Forbes Media 2 fevral 2017 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 20 yanvar 2017 Bird Eugene 3 noyabr 2014 The UN can bring peace to Jerusalem by moving its headquarters there Mondoweiss 2 fevral 2017 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 20 yanvar 2017 Castillo Diego 25 sentyabr 2013 Evo Morales pide cambiar sede de la ONU idea es viable pero falta una propuesta La Nacion spanish San Jose Grupo Nacion 2 fevral 2017 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 20 yanvar 2017 Saulny Susan 11 fevral 2003 Court Bans Peace March in Manhattan New York Times 17 iyun 2010 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2011 Seton Hall Summer Study Program UNA USA UNAUSA 2010 06 21 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2010 Thill Scott 6 dekabr 2009 8 Reasons Hitchcock s North by Northwest Still Rules Wired 15 sentyabr 2011 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 oktyabr 2011 Atomic War 1 Page 07 12 aprel 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 11 iyun 2018 Xarici kecidler Redakte Vikianbarda Birlesmis Milletler Teskilatinin Bas Qerargahi ile elaqeli mediafayllar var UN Visitors Centre UN Building an International Headquarters in New York historical overview on the UN 60th Anniversary webpage Agreement Establishing the UN headquarters with information on legal statusMenbe https az wikipedia org w index php title Birlesmis Milletler Teskilatinin Bas Qerargahi amp oldid 5959726, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.