Etnik adı olan Kəngər adı, indi qazax, özbək və qaraqalpaq xalqlarının bir qolu olan Qanqlı xalqı üçün erkən orta əsr adlarıdır. Kəngər İttifaqınnı paytaxtı Ulıtau dağlarında yerləşirdi. Oymaqlarından üçü Kəngər (yun.Καγγαρ) olaraq bilinən peçeneqlər, oğuzlar, qarluqlar və kimək-qıpçaqlar tərəfindən məğlub edildikdən sonra bulqarlara hücum edərək Şərqi Avropada Peçeneq dövlətini qurdular (840-990).
Etimologiyası
Orxon abidələrində xatırlanan kəngərlər, İslam dünyasında və qərbdə Kəngər, üç Peçeneq qəbiləsinin ümumi adı (səkkiz) kimi bilinir. Bizans imperatoru imperatoru VII Konstantin Porfiroqenet Kəngərin nəciblik və şücaət ifadə etdiyini bildirdi. Ukraynalı tarixçi Omelyan Pritsak, Kəngərin Toxar dilindən * kânk "daş" sözündən qaynaqlandığını və ehtimal ki, Kəngəri *ârs < *âvrs < *Aoruša (yun.Αορσοι) yunan sözünə dayanan, İran etnonimi As ilə birləşdirdi.
Bəzi şərqşünaslar, Jozef Marquart, Sergey Toltsov, Sergey Klyaştornı, Kangər və Kəngərləri Qanqlılara , Dəşt-i Qıpçaq və Kuman ittifaqının şərq qruplaşması ilə bağlamağa çalışdılar. Axinjanov, qıpçaqların Kanq bölgəsini ələ keçirdikdən sonra sadəcə Qanqlı (sözün əsl mənasında "vaqon") adını götürmələri fikrini irəli sürdü. Buna baxmayaraq, bütün bu əlaqələr, əgər varsa da, aydınlaşdırılmayıb.
Müstəqilliyi
Yeddisunun çinlilər tərəfindən tutulmasından sonra,KəngərlərGöytürk (göytürkcə: 𐱅𐰇𐰼𐰰:𐰜𐰇𐰛 Kök Türük veya 𐱅𐰇𐰼𐰛 Türk) asılılğından azad olub, müstəqil olurlar. Sırdərya sahili şəhərləri öz muxtariyyətlərini qorudular. Cənubi Qazaxıstandakı Oğuz türkləri, İrtış çayı vadisindəki Kiməklər, Muqodjardakı Kumanlar və Şimali Qazaxıstandakı Qıpçaqlar Kəngər İttifaqından vassal asılılığını qəbul etdilər.
VII əsrin sonunda Sırdərya şəhərləri üsyan qaldırdı və Soqdiana ilə ittifaq qurdular. Üsyan uğurlu oldu, lakin müsəlman ərəb orduları Soqdianaya cənubdan hücum etdilər. Üsyan yatırıldı və Kəngərlər Sırdərya şəhərlərinin davamlı muxtariyyətinə razı oldular.
İttifaqın dağılması
VIII əsrin əvvəllərində Oğuz türkləri və Daşkənd dövləti Kəngər İttifaqından ayrıldı. Ərəblər Sığnaq, Cend və digər zəngin Kəngər şəhərlərinə basqın etməyə davam etdilər. Oğuzlar, kiməklər və qarluqlarla ittifaq qurdular və onların birgə hücumu dağılmaqda olan kəngərləri məğlub etdi. Peçeneq adı altında birləşən üç kəngər və beş müttəfiq Türk oymağı, sonra Şərqi Avropada xəzərlərlə həmsərhəd olan dövlətlərini qurdular.
"Kultegin's Memorial Complex". bitig.kz. 20 iyun 2020.
Golden, Peter B. (1992). An Introduction to the History of the Turkic People. Otto Harrassowitz, Wiesbaden.
Ədəbiyyat
Gumilev L.N., History of Hun People, Moscow, 'Science', (In Russian) Ch.11.
Kadyrbaev A.Sh. Chinese sources of Mongolian epoch about foreign political relations of Kazakhstan Türkic nomads (Kypchaks-Kangly) with peoples of Central Asia and Far East//Society and state in China. Moscow, 1982, (In Russian)
Zuev Yu.A., Early Turks: Essays on history and ideology, Almaty, Daik-Press, 2002, (In Russian), ISBN-9985-4-4152-9
Xarici keçidlər
Hüseyn Əliyev (11-03-2021). "Kəngərli türk tayfalarındandır" (azərb.). Mədəniyyət.- 2009.- 22 aprel.- S. 5. 2021-02-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-02-27.
Avqust 12, 2021
kəngər, ittifaqı, Қaңғар, oдағy, qangar, otağı, yeddisu, ərazisindən, başqa, bütün, müasir, qazaxıstan, ərazisini, əhatə, edən, türk, dövləti, kəngər, otağıkəngər, ittifaqı659, 750qərbi, göytürk, xaqanlığının, süqutundan, sonra, 750paytaxtıulıtau, dağlarında, . Kenger Ittifaqi qaz Қangar Odagy Qangar Otagi Yeddisu erazisinden basqa butun muasir Qazaxistan erazisini ehate eden Turk dovleti Kenger OtagiKenger ittifaqi659 750Qerbi Goyturk xaqanliginin suqutundan sonra Kenger Ittifaqi 659 750PaytaxtiUlitau daglarinda yerlesirResmi dilleriQedim turk diliDiniTenqricilikIdareetme formasiQurultayXan Tarixi Yaranmasi659 Suqutu750Erazisi Umumi5 000 000 km2 1 900 000 kv mil Selefi XelefiGoyturk xaqanligi Qerbi Goyturk xaqanligiKimek xaqanligiOguz Yabqu dovletiTurk tarixiXIV esre qederGoyturk xaqanligi 552 744 Qerbi Goyturk Serqi GoyturkAvar xaqanligi 564 804Xezer xaqanligi 618 1048Boyuk Bolqar xanligi 632 668 Dunay Bolqariyasi Idil BolqariyasiTurkes xaqanligi 699 766Uygur xaqanligi 744 840Qaraxanlilar dovleti 840 1212 Qerbi Qaraxanlilar Serqi QaraxanlilarPeceneq xaqanligi860 1091 Kimek xaqanligi743 1035Dest i Qipcaq1067 1239 Oguz dovleti750 1055Sato sulaleleri 923 979 Sonraki Tan Sonraki Tszin Sonraki Xan Simali Xan Qezneviler dovleti 963 1186Boyuk Selcuq Imperiyasi 1037 1194Xarezmsahlar dovleti 1077 1231Rum sultanligi 1092 1307Dehli sultanligi 1206 1526 Muezziler sulalesi Xelecler sulalesi Tugluqogullari sulalesiMemluk dovleti 1250 1517 Behri sulalesiDiger turk sulaleleri AnadoludaArtuqlu sulalesiSaltuklu sulalesiAzerbaycandaEhmedili sulalesiEldenizler sulalesiMisirdeTuluniler sulalesiAgsidler sulalesiFarsdaSalqurlular sulalesiLevantdaBoriler sulelesiZengiler sulelesiSablon baxmuzakireredakteEtnik adi olan Kenger adi indi qazax ozbek ve qaraqalpaq xalqlarinin 1 bir qolu olan Qanqli xalqi ucun erken orta esr adlaridir Kenger Ittifaqinni paytaxti Ulitau daglarinda yerlesirdi Oymaqlarindan ucu Kenger yun Kaggar olaraq bilinen peceneqler oguzlar qarluqlar ve kimek qipcaqlar terefinden meglub edildikden sonra bulqarlara hucum ederek Serqi Avropada Peceneq dovletini qurdular 840 990 Mundericat 1 Etimologiyasi 2 Musteqilliyi 3 Ittifaqin dagilmasi 4 Hemcinin bax 5 Istinadlar 6 Edebiyyat 7 Xarici kecidlerEtimologiyasi RedakteOrxon abidelerinde xatirlanan kengerler Islam dunyasinda ve qerbde Kenger uc Peceneq qebilesinin umumi adi sekkiz kimi bilinir 2 Bizans imperatoru imperatoru VII Konstantin Porfiroqenet Kengerin neciblik ve sucaet ifade etdiyini bildirdi 3 Ukraynali tarixci Omelyan Pritsak Kengerin Toxar dilinden kank das sozunden qaynaqlandigini ve ehtimal ki Kengeri ars lt avrs lt Aorusa yun Aorsoi yunan sozune dayanan Iran etnonimi As ile birlesdirdi 4 Bezi serqsunaslar Jozef Marquart Sergey Toltsov Sergey Klyastorni Kanger ve Kengerleri Qanqlilara Dest i Qipcaq ve Kuman ittifaqinin serq qruplasmasi ile baglamaga calisdilar Axinjanov qipcaqlarin Kanq bolgesini ele kecirdikden sonra sadece Qanqli sozun esl menasinda vaqon adini goturmeleri fikrini ireli surdu 5 Buna baxmayaraq butun bu elaqeler eger varsa da aydinlasdirilmayib Musteqilliyi RedakteYeddisunun cinliler terefinden tutulmasindan sonra Kengerler Goyturk goyturkce 𐱅𐰇𐰼𐰰 𐰜𐰇𐰛 Kok Turuk veya 𐱅𐰇𐰼𐰛 Turk 6 asililgindan azad olub musteqil olurlar Sirderya sahili seherleri oz muxtariyyetlerini qorudular Cenubi Qazaxistandaki Oguz turkleri Irtis cayi vadisindeki Kimekler Muqodjardaki Kumanlar ve Simali Qazaxistandaki Qipcaqlar Kenger Ittifaqindan vassal asililigini qebul etdiler VII esrin sonunda Sirderya seherleri usyan qaldirdi ve Soqdiana ile ittifaq qurdular Usyan ugurlu oldu lakin muselman ereb ordulari Soqdianaya cenubdan hucum etdiler Usyan yatirildi ve Kengerler Sirderya seherlerinin davamli muxtariyyetine razi oldular Ittifaqin dagilmasi RedakteVIII esrin evvellerinde Oguz turkleri ve Daskend dovleti Kenger Ittifaqindan ayrildi Erebler Signaq Cend ve diger zengin Kenger seherlerine basqin etmeye davam etdiler Oguzlar kimekler ve qarluqlarla ittifaq qurdular ve onlarin birge hucumu dagilmaqda olan kengerleri meglub etdi 7 Peceneq adi altinda birlesen uc kenger ve bes muttefiq Turk oymagi sonra Serqi Avropada xezerlerle hemserhed olan dovletlerini qurdular Hemcinin bax RedaktePeceneqler Qanqlilar Qazax Juzlari Turkdilli dovletlerIstinadlar Redakte Tolstoi V P Origin of the Karakalpak people KSIE Moscow 1947 p 75 P Golubovsky Pechenegs Torks and Polovetses before Tatar invasion SPb 1884 p 55 in L Gumilev Ancient Turks Ch 20 In Russian Constantine Porphyrogenitus De Administrando Imperio Golden Peter B 1992 An Introduction to the History of the Turkic People Otto Harrassowitz Wiesbaden seh 264 265 Golden 1992 seh 273 Kultegin s Memorial Complex bitig kz 20 iyun 2020 Golden Peter B 1992 An Introduction to the History of the Turkic People Otto Harrassowitz Wiesbaden Edebiyyat RedakteGumilev L N History of Hun People Moscow Science In Russian Ch 11 Kadyrbaev A Sh Chinese sources of Mongolian epoch about foreign political relations of Kazakhstan Turkic nomads Kypchaks Kangly with peoples of Central Asia and Far East Society and state in China Moscow 1982 In Russian Zuev Yu A Early Turks Essays on history and ideology Almaty Daik Press 2002 In Russian ISBN 9985 4 4152 9Xarici kecidler RedakteHuseyn Eliyev 11 03 2021 Kengerli turk tayfalarindandir azerb Medeniyyet 2009 22 aprel S 5 2021 02 27 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 02 27 Menbe https az wikipedia org w index php title Kenger Ittifaqi amp oldid 5838121, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
