fbpx
Wikipedia

Konqo Respublikası

Konqo Respublikası — Qərbi Afrikada dövlət. Konqo - Brazzaville olaraq da adlandırılan və 1969 - 1991-ci illərdə Konqo Xalq Respublikası olaraq mövcudluğunu qoruyan ölkənin sərhəd qonşuları (şimaldan saat istiqamətində) Kamerun, Mərkəzi Afrika Respublikası, Konqo Demokratik Respublikası, Anqola ərazisi olan ancaq ölkənin əsas hissəsindən ayrı olan Cabinda bölgəsi, QabonAtlantik okeanıdır. Paytaxtı Brazzavil şəhəridir.

Konqo Respublikası

République du Congo  (fr.)
Repubilika ya Kongo (Kituba)
Republiki ya Kongó (Lingala)
Konqo
Bayrağı
Gerbi
Şüarı: Unité, Travail, Progrès (fr.)
"Birlik, İş, İrəliləmə"
Himni: Konqolu
Paytaxtı
və ən böyük şəhəri
Brazzavil
Rəsmi dilləriFransızca
Etnik qrupları
Kongo/Kituba, Lingala
İdarəetmə formasıParlamentli respublika
• Prezident
Deni Sassu-Nqesso[25.X.1997 ~]
• Başnazir
Anatol Kolline Makosso
Qurulması
Tarixi 
• Müstəqillik
15 Avqust 1960
• Yaranması
1960
Ərazisi
• Ümumi
342000 (64)
Əhalisi
• 2015 təxmini
4.580 min (123)
• 28.IV.2007 siyahıya alma
3 697 490
• Sıxlıq
13/km2 (33.7/kv. mil) (204)
ÜDM (AQP)2013 təxmini
• Ümumi
20,26 milyard (134)
• Adam başına
4 800 (162)
ÜDM (nominal)2007 təxmini
• Ümumi
10,774 milyard ABŞ dolları (136)
ValyutasıMərkəzi Afrika CFA frankı (XAF)
Saat qurşağıUTC+1
Yolun hərəkət istiqamətisağ
Telefon kodu242
ISO 3166 koduCG
İnternet domeni.cg
Konqo
Konqo Respublikası
Konqo Respublikasının Vilayətləri

Coğrafiyası

Konqo hövzəsinin ən şimal-qərb bölgəsində yerləşən ölkədə Konqo çayı və Ubangi çayı ölkənin şərq və cənub-şərq bölgələrində sərhəd təşkil edir. Paytaxt Brazzaville, Konqo çayının bir göl kimi genişlənməsi Malebo Hovuzu üzərində yerləşir, çayın digər sahilində isə qonşu ölkə Demokratik Konqo Respublikasının paytaxtı Kinşasa yerləşir. Bu vəziyyətləri ilə Brazzaville və Kinşasa dünya bir-birinə ən yaxın paytaxtlar statusu daşıyır.

Ekvator üzərində qitənin orta qərb hissəsində yerləşən ölkə bitki örtüyü və çöl həyatı baxımından zəngin müxtəlifliyə və təbii sahələrə malikdir. Ölkənin cəmi sahib olduğu 5.504  km-lik quru sərhəddən 201  km-i Anqola (Cabinda bölgəsi), 523  km-i Kamerun, 467  km-i Mərkəzi Afrika Respublikası, 2.410  km-i Demokratik Konqo Respublikası, 1.903  km-i Gabon ilə olduğu halda, ölkənin Atlantik Okeanına da 169  km-lik çıxışı var.

Əhalisi

2013-cü ilin məlumatlarına görə ölkədə əhali təxmini sayı 4,492,689 nəfərdir. Ölkədə əhalinin orta yaş həddi 19,2 səviyyəsində olub , əhali sıxlığı 11 nəfər/km² ilə aşağı sıxlıqdadır. Paytaxt Brazzavilin əhalisi 2015-ci ilin məlumatlarına görə 1 820 min nəfərdir.

Etnik qruplar

Kongoluların 98% -i özünü Bantu etnik qrupuna mənsub oluqlarını bildirlər. Əhalinin 40%-i Bantu qrupunun bir qolu olan Baskongo və Vil Konqo etnik qruplarına mənsub olub, 25%-i Bateke, 12%-i Mbosçi , 11%-i Quyu və 6%-i Bavili etnik qrupuna daxildir. Ölkənin şimal-şərqindəki meşəlik və bataqlıq sahələrində yaşayan pigme isə əhalinin yalnız 1%-ini təşkil edir. Ölkədə az sayda Avropalı da yaşayır.

Dil

Konqo Respublikasında Fransanın müstəmləkəsi olması səbəbi ilə müstəqillikdən sonra müstəmləkə dövlətinin miras olaraq buraxdığı Fransız dili ölkənin rəsmi dili olmuşdur. Fransız xaricində Konqo Respublikası konstitusiyasında Lingala və Kituba dilləri ölkə içərisində milli ünsiyyət dilləri olaraq ifadə edilmişdir. Lingala dili ölkənin şimal bölgələrində yaşayana əhalinin yarısı tərəfindən danışılan bir dildir, Kituba dili isə ölkənin cənub bölgələrində yaşayan əhalinin böyük bir əksəriyyəti tərəfindən danışılır. Bu dillər xaricində kiçik xalq birlikləri tərəfindən danışılan ənənəvi KiKongo, Mbosi, Koyo və Teke dilləri mövcuddur.

Din

Ölkə daxilində əhalinin 50% -i Xristian dininə mənsubdur. Fransa müstəmləkəsi olduğu dövrlərdə həyata keçirilən sıx missionerlik fəaliyyətləri nəticəsində yerli dinlərdən Xristian dininə keçən Kongoluların bir çoxu da katolik məzhəbinə bağlı olaraq dinini yaşamaqdadır. Ölkə əhalisinin xristian dininə mənsub icmaların 40% -i katolik məzhəbinə , 10% -i protestant , 2% -i isə XIX əsrdə Almaniyada meydana çıxan xristianlığın bir forması olan Yeni Apostol kilsəsinə mənsubdur. İslam Konqo Respublikasında geniş yayılmayıb, ölkə əhalisinin yalnız 2% -i islami dəyərlərə uyğun həyatını yaşayırlar. Ölkə əhalisinin 48% -lik hissəsi isə Animizm və digər Afrika yerli dinlərinə inanır.

İqtisadiyyat

Ölkə ərazisində olan zəngin yeraltı mədənləri və neft yataqları olmasına baxmayaraq, ölkə daxilində yüksək işsizlik nisbəti yaşanır, idarəetmə, inzibati və nəqliyyat şəbəkəsi sahələrində böyük nöqsanlar müşahidə edilməkdədir. Bu cür zənginliklərə baxmayaraq ölkənin xarici borcu yüksək səviyyədə olub, bir çox qida maddəsi ölkə xaricindən idxal edilir.

Kənd təsərrüfatı fəaliyyəti yox deyiləcək qədər az olan ölkədə, əkilən bir çox məhsul şəxsi istehlak üçündür. Şəxsi istehlak üçün ümumiyyətlə manyok, yam, qarğıdalı, fındıq və plantains əkilir. Ölkədə neftdən başqa qəhvə, kakaoşəkər qamışı kimi kənd təsərrüfatı məhsulları da da az da olsa ixrac edə bilmək üçün becərilir.

Bir çox yeraltı sərvətlərə sahib olan ölkədə yüksək miqdarda kalium, dəmirmis yataqları, qızıl, fosfat, maqneziumboksit var. Ölkənin ixrac və idxal məlumatları bu şəkildədir:

İxracat : $ 12.14 milyard ( 2012 təxmini )

İxrac məhsulları : Neft , qəhvə , kakao , şəkər qamışı

İxracat edilən ölkələr : Çin Xalq Respublikası 38.9% , Amerika Birləşmiş Ştatları 12.9% , Fransa 9.5% , Avstraliya 8.8% , Hollandiya 6.8% , İspaniya 5.3% , Hindistan 5.3% (2012)

İdxalat : $ 5.835 milyard ( 2012 təxmini )

İdxalat məhsulları : Sənaye avadanlıqları, tikinti materialları, qida maddələri

İdxal edilən ölkələr : Fransa 19.2% , Çin Xalq Respublikası 13.3% , Braziliya 9.0% , Amerika Birləşmiş Ştatları 6.1% , Hindistan 5.7% , İtaliya 4.8% , Belçika 4.3% (2012)

İstinadlar


konqo, respublikası, qərbi, afrikada, dövlət, konqo, brazzaville, olaraq, adlandırılan, 1969, 1991, illərdə, konqo, xalq, respublikası, olaraq, mövcudluğunu, qoruyan, ölkənin, sərhəd, qonşuları, şimaldan, saat, istiqamətində, kamerun, mərkəzi, afrika, respubli. Konqo Respublikasi Qerbi Afrikada dovlet Konqo Brazzaville olaraq da adlandirilan ve 1969 1991 ci illerde Konqo Xalq Respublikasi olaraq movcudlugunu qoruyan olkenin serhed qonsulari simaldan saat istiqametinde Kamerun Merkezi Afrika Respublikasi Konqo Demokratik Respublikasi Anqola erazisi olan ancaq olkenin esas hissesinden ayri olan Cabinda bolgesi Qabon ve Atlantik okeanidir Paytaxti Brazzavil seheridir Konqo RespublikasiRepublique du Congo fr Repubilika ya Kongo Kituba Republiki ya Kongo Lingala KonqoBayragi GerbiSuari Unite Travail Progres fr Birlik Is Irelileme Himni Konqolu source source Paytaxtive en boyuk seheriBrazzavilResmi dilleriFransizcaEtnik qruplariKongo Kituba LingalaIdareetme formasiParlamentli respublika PrezidentDeni Sassu Nqesso 25 X 1997 BasnazirAnatol Kolline MakossoQurulmasiTarixi Musteqillik15 Avqust 1960 Yaranmasi1960Erazisi Umumi342000 64 Ehalisi 2015 texmini4 580 min 123 28 IV 2007 siyahiya alma3 697 490 Sixliq13 km2 33 7 kv mil 204 UDM AQP 2013 texmini Umumi20 26 milyard 134 Adam basina4 800 162 UDM nominal 2007 texmini Umumi10 774 milyard ABS dollari 136 ValyutasiMerkezi Afrika CFA franki XAF Saat qursagiUTC 1Yolun hereket istiqametisagTelefon kodu242ISO 3166 koduCGInternet domeni cgKonqo Konqo Respublikasi Konqo Respublikasinin Vilayetleri Mundericat 1 Cografiyasi 2 Ehalisi 2 1 Etnik qruplar 3 Dil 4 Din 5 Iqtisadiyyat 6 IstinadlarCografiyasi RedakteKonqo hovzesinin en simal qerb bolgesinde yerlesen olkede Konqo cayi ve Ubangi cayi olkenin serq ve cenub serq bolgelerinde serhed teskil edir Paytaxt Brazzaville Konqo cayinin bir gol kimi genislenmesi Malebo Hovuzu uzerinde yerlesir cayin diger sahilinde ise qonsu olke Demokratik Konqo Respublikasinin paytaxti Kinsasa yerlesir Bu veziyyetleri ile Brazzaville ve Kinsasa dunya bir birine en yaxin paytaxtlar statusu dasiyir Ekvator uzerinde qitenin orta qerb hissesinde yerlesen olke bitki ortuyu ve col heyati baximindan zengin muxtelifliye ve tebii sahelere malikdir Olkenin cemi sahib oldugu 5 504 km lik quru serhedden 201 km i Anqola Cabinda bolgesi 523 km i Kamerun 467 km i Merkezi Afrika Respublikasi 2 410 km i Demokratik Konqo Respublikasi 1 903 km i Gabon ile oldugu halda olkenin Atlantik Okeanina da 169 km lik cixisi var Ehalisi Redakte2013 cu ilin melumatlarina gore olkede ehali texmini sayi 4 492 689 neferdir Olkede ehalinin orta yas heddi 19 2 seviyyesinde olub ehali sixligi 11 nefer km ile asagi sixliqdadir Paytaxt Brazzavilin ehalisi 2015 ci ilin melumatlarina gore 1 820 min neferdir Etnik qruplar Redakte Kongolularin 98 i ozunu Bantu etnik qrupuna mensub oluqlarini bildirler Ehalinin 40 i Bantu qrupunun bir qolu olan Baskongo ve Vil Konqo etnik qruplarina mensub olub 25 i Bateke 12 i Mbosci 11 i Quyu ve 6 i Bavili etnik qrupuna daxildir Olkenin simal serqindeki meselik ve bataqliq sahelerinde yasayan pigme ise ehalinin yalniz 1 ini teskil edir Olkede az sayda Avropali da yasayir Dil RedakteKonqo Respublikasinda Fransanin mustemlekesi olmasi sebebi ile musteqillikden sonra mustemleke dovletinin miras olaraq buraxdigi Fransiz dili olkenin resmi dili olmusdur Fransiz xaricinde Konqo Respublikasi konstitusiyasinda Lingala ve Kituba dilleri olke icerisinde milli unsiyyet dilleri olaraq ifade edilmisdir Lingala dili olkenin simal bolgelerinde yasayana ehalinin yarisi terefinden danisilan bir dildir Kituba dili ise olkenin cenub bolgelerinde yasayan ehalinin boyuk bir ekseriyyeti terefinden danisilir Bu diller xaricinde kicik xalq birlikleri terefinden danisilan enenevi KiKongo Mbosi Koyo ve Teke dilleri movcuddur Din RedakteOlke daxilinde ehalinin 50 i Xristian dinine mensubdur Fransa mustemlekesi oldugu dovrlerde heyata kecirilen six missionerlik fealiyyetleri neticesinde yerli dinlerden Xristian dinine kecen Kongolularin bir coxu da katolik mezhebine bagli olaraq dinini yasamaqdadir Olke ehalisinin xristian dinine mensub icmalarin 40 i katolik mezhebine 10 i protestant 2 i ise XIX esrde Almaniyada meydana cixan xristianligin bir formasi olan Yeni Apostol kilsesine mensubdur Islam Konqo Respublikasinda genis yayilmayib olke ehalisinin yalniz 2 i islami deyerlere uygun heyatini yasayirlar Olke ehalisinin 48 lik hissesi ise Animizmve diger Afrika yerli dinlerine inanir Iqtisadiyyat RedakteOlke erazisinde olan zengin yeralti medenleri ve neft yataqlari olmasina baxmayaraq olke daxilinde yuksek issizlik nisbeti yasanir idareetme inzibati ve neqliyyat sebekesi sahelerinde boyuk noqsanlar musahide edilmekdedir Bu cur zenginliklere baxmayaraq olkenin xarici borcu yuksek seviyyede olub bir cox qida maddesi olke xaricinden idxal edilir Kend teserrufati fealiyyeti yox deyilecek qeder az olan olkede ekilen bir cox mehsul sexsi istehlak ucundur Sexsi istehlak ucun umumiyyetle manyok yam qargidali findiq ve plantains ekilir Olkede neftden basqa qehve kakao ve seker qamisi kimi kend teserrufati mehsullari da da az da olsa ixrac ede bilmek ucun becerilir Bir cox yeralti servetlere sahib olan olkede yuksek miqdarda kalium demir ve mis yataqlari qizil fosfat maqnezium ve boksit var Olkenin ixrac ve idxal melumatlari bu sekildedir Ixracat 12 14 milyard 2012 texmini Ixrac mehsullari Neft qehve kakao seker qamisiIxracat edilen olkeler Cin Xalq Respublikasi 38 9 Amerika Birlesmis Statlari 12 9 Fransa 9 5 Avstraliya 8 8 Hollandiya 6 8 Ispaniya 5 3 Hindistan 5 3 2012 Idxalat 5 835 milyard 2012 texmini Idxalat mehsullari Senaye avadanliqlari tikinti materiallari qida maddeleriIdxal edilen olkeler Fransa 19 2 Cin Xalq Respublikasi 13 3 Braziliya 9 0 Amerika Birlesmis Statlari 6 1 Hindistan 5 7 Italiya 4 8 Belcika 4 3 2012 Istinadlar Redakte Konqo Respublikasi ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Konqo Respublikasi amp oldid 6067723, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.