fbpx
Wikipedia

Fındıq

Fındıq (lat. Corylus) — tozağacıkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

?Fındıq
Corylus

Adi fındıq (Corylus avellana)
Elmi təsnifat
Aləmi:Bitkilər
Şöbə:Örtülütoxumlular
Sinif:İkiləpəlilər
Yarımsinif:Hamamelid
Sıra:Fıstıqçiçəklilər
Fəsilə:Tozağacıkimilər
Cins: Fındıq
Elmi adı
Corylus L.

Vikinövlərdə
sistematika

Şəkil
axtarışı
ITIS  
NCBI  
EOL  
GRIN  
IPNI 
PBDB  

Növləri

Məlum 15 növündən 7 növü daha çox yayılmışdır.

Fındıq özünün yüngül, ətirli və dadlılığına görə yeyinti sənayesində geniş istifadə olunur. Axır 20 ildə dünyada fındıqdan istifadə 2 dəfə artmışdır. Fındıq – tam və xırda, qızardılmış və qovurulmuş halda – konfetlərin, şokoladın, şirniyyatların, tortların, piroqların, bişintilərin hazırlanmasında istifadə olunur.

  • Corylus americana Walter
  • Corylus avellana L.
    • Corylus avellana var. avellana
    • Corylus avellana var. pontica (K.Koch) H.J.P.Winkl.
  • Corylus chinensis Franch.
  • Corylus colchica Albov
  • Corylus colurna L.
  • Corylus × colurnoides C.K.Schneid.
  • Corylus cornuta Marshall
    • Corylus cornuta subsp. californica (A.DC.) A.E.Murray
    • Corylus cornuta subsp. cornuta
  • Corylus fargesii (Franch.) C.K.Schneid.
  • Corylus ferox Wall.
    • Corylus ferox var. tibetica (Batalin) Franch.
  • Corylus heterophylla Fisch. ex Trautv.
    • Corylus heterophylla var. heterophylla
    • Corylus heterophylla var. sutchuenensis Franch.
  • Corylus jacquemontii Decne.
  • Corylus maxima Mill.
  • Corylus potaninii Bobrov
  • Corylus sieboldiana Blume
    • Corylus sieboldiana var. mandshurica (Maxim.) C.K.Schneid.
    • Corylus sieboldiana var. sieboldiana
  • Corylus wangii Hu
  • Corylus wulingensis Q.X.Liu & C.M.Zhang
  • Corylus yunnanensis (Franch.) A.Camus

Tərkibi

Fındıq zülalla, mürəkkəb karbohidratlarla, hüceyrəli və doymamış yağlarla zəngindir; tərkibində isə xolesterin yoxdur. Fındığın səhhətə xeyrinin əsas səbəbi tərkibində çox miqdarda xeyirli və doymamış yağların olmasıdır. Fındıq ləpəsinin tərkibində olan yağın 96%-i insan üçün xeyirli olan doymamış turşulardan – olein və linol turşularından təşkil olunmuşdur.

Əhəmiyyəti

Fındıq insan üçün enerji mənbəyidir – 100 q. fındıq ləpəsində 639 kkal enerji malikdir, həmçinin yüksək faizli zülalla da 16%dan 19%a qədər zəngindir. B qrupunun vitaminləri və E vitamini ürək, əzələ, insanın reproduktiv sisteminin normal fəaliyyətinin ayrılmaz hissəsini təşkil edirlər. E vitaminin əsas özəlliyi onun orqanizmdə kanserogen faktorların əmələ gəlməsinə maneə olması bacarığıdır. Yəni, Е vitamini xərçəngə, ürək xəstəliklərinə və əzələ sisteminə qarşı güclü profilaktik üsullardan biridir. Tərkibində yüksək miqdarda olan kalium və kalsium natriumla birlikdə sümük quruluşunun effektiv inkişafına və yüksək qan təzyiqinin qarşısının alınmasına gətirib çıxardır.

Fındıqdan istifadə qanda xolesterinin artmasının, qan-damar xəstlikərinin yaranmasının qarşısını alır, həmçinin inkişaf edən orqanizm üçün də çox lazımlıdır. Buna görə də fındıq uşaqların, cavanların, əsasən isə yaşlıların qidasının ayrılmaz bir hissəsini təşkil etməlidir. Sadəcə maraqlıdır ki, bir neçə xeyirli məhsulun əlavə edilməsi çox gözəl dadın alınmasına şərait yaradır.

Amerika və Avropada fındıq yağı böyük populyarlıqdan istifadə edirlər – onu hər evdə tapmaq mümkündür. Amerikalılar sendviçin və digər desertlərin hazırlanmasında fındıq yağından geniş istifadə edirlər.

Fındığın tərkibindəki xeyirli maddələr ürək xəstəliklərinin əmələ gələ bilmə ehtimalını azaldır, damarlara xeyirli təsir göstərir, beyin fəaliyyətini yaxşılaşdırır, yorğunluğu aradan qaldırır, güc və gümrahlığı bərpa edir, mədə bağırsaq vəzlərinin fəaliyyətini yaxşılaşdırır və digər növ xəstəlikləri müalicə edir. Qənnadı məhsullarında fındıqdan hazırlanan məhsullarla yalnız sağalmaq yox, hətta tibb tərəfindən müalicəsi olmayan xəstəliklərdən də şəfa tapmaq olar. Diabet xəstələrinin sağalma prosesində fındıq ləpəsi faydalıdır.

Fındığı heç də boş yerə bu növ məmulatların kralı adlandırmırlar. Fındıq qədimdən bəri öz şəfa edici xüsusiyyətləri ilə məşhurdur. Fosfor və kaliumun miqdarına görə onların tayı-bərabəri yoxdur. Meyvəsi ilə yanaşı hətta qabıq və yarpaqları da müalicə əhəmiyyətlidir. Qabığının həlimi və yarpaqlarının şirəsi kapillyar qanaxmanın, damarların daraldılması kimi müalicəvi əhəmiyyətə malikdir. İştahın artırılması üçündə istifadə olunur.

İstinadlar

  1. . 2009-04-30 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-03-15.
  2. . 2015-09-24 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-02-23.

Fındıq:The Plant List saytında takson barədə məlumat. (ing.)

Həmçinin bax

fındıq, corylus, tozağacıkimilər, fəsiləsinə, bitki, cinsi, corylusadi, fındıq, corylus, avellana, elmi, təsnifataləmi, bitkilərşöbə, örtülütoxumlularsinif, ikiləpəliləryarımsinif, hamamelidsıra, fıstıqçiçəklilərfəsilə, tozağacıkimilərcins, elmi, adıcorylus, v. Findiq lat Corylus tozagacikimiler fesilesine aid bitki cinsi FindiqCorylusAdi findiq Corylus avellana Elmi tesnifatAlemi BitkilerSobe OrtulutoxumlularSinif IkilepelilerYarimsinif HamamelidSira FistiqciceklilerFesile TozagacikimilerCins FindiqElmi adiCorylus L VikinovlerdesistematikaSekilaxtarisiITIS 19505NCBI 13450EOL 29892GRIN 2962IPNI 13489 1PBDB 55296 Mundericat 1 Novleri 2 Terkibi 3 Ehemiyyeti 4 Istinadlar 5 Hemcinin baxNovleri RedakteMelum 15 novunden 7 novu daha cox yayilmisdir Findiq ozunun yungul etirli ve dadliligina gore yeyinti senayesinde genis istifade olunur Axir 20 ilde dunyada findiqdan istifade 2 defe artmisdir 1 Findiq tam ve xirda qizardilmis ve qovurulmus halda konfetlerin sokoladin sirniyyatlarin tortlarin piroqlarin bisintilerin hazirlanmasinda istifade olunur Corylus americana Walter Corylus avellana L Corylus avellana var avellana Corylus avellana var pontica K Koch H J P Winkl Corylus chinensis Franch Corylus colchica Albov Corylus colurna L Corylus colurnoides C K Schneid Corylus cornuta Marshall Corylus cornuta subsp californica A DC A E Murray Corylus cornuta subsp cornuta Corylus fargesii Franch C K Schneid Corylus ferox Wall Corylus ferox var tibetica Batalin Franch Corylus heterophylla Fisch ex Trautv Corylus heterophylla var heterophylla Corylus heterophylla var sutchuenensis Franch Corylus jacquemontii Decne Corylus maxima Mill Corylus potaninii Bobrov Corylus sieboldiana Blume Corylus sieboldiana var mandshurica Maxim C K Schneid Corylus sieboldiana var sieboldiana Corylus wangii Hu Corylus wulingensis Q X Liu amp C M Zhang Corylus yunnanensis Franch A CamusTerkibi RedakteFindiq zulalla murekkeb karbohidratlarla huceyreli ve doymamis yaglarla zengindir terkibinde ise xolesterin yoxdur Findigin sehhete xeyrinin esas sebebi terkibinde cox miqdarda xeyirli ve doymamis yaglarin olmasidir Findiq lepesinin terkibinde olan yagin 96 i insan ucun xeyirli olan doymamis tursulardan olein ve linol tursularindan teskil olunmusdur Ehemiyyeti RedakteFindiq insan ucun enerji menbeyidir 100 q findiq lepesinde 639 kkal enerji malikdir hemcinin yuksek faizli zulalla da 16 dan 19 a qeder zengindir B qrupunun vitaminleri ve E vitamini urek ezele insanin reproduktiv sisteminin normal fealiyyetinin ayrilmaz hissesini teskil edirler E vitaminin esas ozelliyi onun orqanizmde kanserogen faktorlarin emele gelmesine manee olmasi bacarigidir Yeni E vitamini xercenge urek xesteliklerine ve ezele sistemine qarsi guclu profilaktik usullardan biridir Terkibinde yuksek miqdarda olan kalium ve kalsium natriumla birlikde sumuk qurulusunun effektiv inkisafina ve yuksek qan tezyiqinin qarsisinin alinmasina getirib cixardir Findiqdan istifade qanda xolesterinin artmasinin qan damar xestlikerinin yaranmasinin qarsisini alir hemcinin inkisaf eden orqanizm ucun de cox lazimlidir Buna gore de findiq usaqlarin cavanlarin esasen ise yaslilarin qidasinin ayrilmaz bir hissesini teskil etmelidir Sadece maraqlidir ki bir nece xeyirli mehsulun elave edilmesi cox gozel dadin alinmasina serait yaradir Amerika ve Avropada findiq yagi boyuk populyarliqdan istifade edirler onu her evde tapmaq mumkundur Amerikalilar sendvicin ve diger desertlerin hazirlanmasinda findiq yagindan genis istifade edirler Findigin terkibindeki xeyirli maddeler urek xesteliklerinin emele gele bilme ehtimalini azaldir damarlara xeyirli tesir gosterir beyin fealiyyetini yaxsilasdirir yorgunlugu aradan qaldirir guc ve gumrahligi berpa edir mede bagirsaq vezlerinin fealiyyetini yaxsilasdirir ve diger nov xestelikleri mualice edir Qennadi mehsullarinda findiqdan hazirlanan mehsullarla yalniz sagalmaq yox hetta tibb terefinden mualicesi olmayan xesteliklerden de sefa tapmaq olar Diabet xestelerinin sagalma prosesinde findiq lepesi faydalidir 2 Findigi hec de bos yere bu nov memulatlarin krali adlandirmirlar Findiq qedimden beri oz sefa edici xususiyyetleri ile meshurdur Fosfor ve kaliumun miqdarina gore onlarin tayi beraberi yoxdur Meyvesi ile yanasi hetta qabiq ve yarpaqlari da mualice ehemiyyetlidir Qabiginin helimi ve yarpaqlarinin siresi kapillyar qanaxmanin damarlarin daraldilmasi kimi mualicevi ehemiyyete malikdir Istahin artirilmasi ucunde istifade olunur 1 Istinadlar Redakte 1 2 Qabiqli findiq 2009 04 30 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 03 15 Faydalan ve saglam 2015 09 24 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 02 23 Findiq The Plant List saytinda takson barede melumat ing Hemcinin bax Redakte Vikikitabda Findiqciliq Findiq movzusuna dair metn var Menbe https az wikipedia org w index php title Findiq amp oldid 5728140, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.