fbpx
Wikipedia

Daxili planetlər

İç planetlər (ing. Inner planet) — yüksək sıxlığa və qaya səthə sahib olan Günəş sisteminin ilk dörd planetidir. Təbii peykləri ya çox azdır, ya da heç yoxdur. Bu planetlərin halqaları yoxdur. Daxili planetlər yüksək ərimə nöqtəsinə sahib olan elementlərdən formalaşmışdır. Silikatlar qatı yer qabığını və yarı qatı olan mantiyanı meydana gətirir. Dəmirnikel kimi metallarsa planetlərin nüvəsini meydana gətirir. Daxili planetlərdən Venera, YerMarsın atmosferləri vardır. Daxili planetlərin hamısında göy cismlərinin toqquşması nəticəsində meydana gələn kraterlər, vulkanlar və vadilər kimi relyef formaları vardır.

Daxili planetlər.
Soldan sağa: Merkuri, Venera, YerMars.

Merkuri

  Əsas məqalə: Merkuri

Merkuri Günəşə ən yaxın və ən kiçik planetdir. Təbii peyki yoxdur və meteor kraterlərindən başqa bilinən tək geoloji xüsusiyyəti böyük ehtimalla ilkin dövrlərində keçirdiyi büzülmə səbəbindən formalaşmış qırışıq silsilələrdir. Merkurinin əhəmiyyət verilməyəcək dərəcədə az olan atmosferi Günəş küləkləri səbəbindən səthindən qopan atomlardan meydana gəlir. Ölçüsünə görə böyük olan dəmir nüvəsi və nazik mantiyasının səbəbi hələ də tam olaraq bilinmir. Ehtimallar arasında böyük bir toqquşmanın xarici təbəqələrini parçaladığı ya da Günəşin enerjisi səbəbindən tam olaraq qarışma prosesi ilə böyüyə bilməməsi vardır.

Venera

  Əsas məqalə: Venera

Venera Günəşdən uzaqlığına görə ikinci planetdir və ölçüləri Yerə yaxındır. Yerə oxşayan dəmir nüvənin ətrafında qalın silikat mantiyası və diqqətəlayiq atmosferi vardır. Bundan başqa daxili geoloji aktivliyin olduğu haqqında sübutlar vardır. Geoloji aktivliyin olması haqqındakı sübutlar dəqiq olmasa da, Veneranın maqnit sahəsi olmaması səbəbindən uçub gedən atmosferinin partlayan vulkanlarla yeniləndiyi düşünülür. Venera Yerdən çox qurudur və atmosferi 90 dəfə daha sıxdır. Veneranın təbii peyki yoxdur. İstiliyi 400 °C-dən daha çoxdur. Atmosferindəki qazlar istixana effekti yaradaraq onu ən isti planetə çevirmişdir.

Yer

  Əsas məqalə: Yer

Yer Günəşdən uzaqlığına görə üçüncü planetdir. Daxili planetlərin ən böyüyü və ən yüksək sıxlığa sahib olanıdır. Yer aktiv geoloji fəaliyyətə sahibdir və üzərində həyat olduğu sübut olunan tək planetdir. Sahib olduğu hidrosferin daxili planetlər arasında oxşarı yoxdur. Bundan başqa yer plitələrin tektonikasına sahib olan tək daxili planetdir. Yerin atmosferi digər planetlərin atmosferindən tamamilə fərqlənir. Yer atmosferi 21% oksigenə sahibdir. Ay Yerin təbii peykidir. Yer daxili planetlər içində ən böyük təbii peykə sahib olan planetdir.

Mars

  Əsas məqalə: Mars

Mars Günəşdən uzaqlığına görə dördüncü planetdir. YerVeneradan daha kiçikdir. Böyük hissəsi CO2-dən ibarət olan atmosferi vardır. Olimp vulkanıValles Marineris kanyonu çox yaxın dövrlərədək Marsda geoloji aktivliyin olmasının sübutlarıdır. Olimp vulkanı Günəş sisteminin ən hündür zirvəsi, Valles Marineris kanyonu isə Günəş sisteminin ən böyük və dərin kanyonudur. Marsın iki kiçik təbii peyki vardır. Bu peyklərdən böyüyü Fobos, kiçiyi isə Deymos adlanır. Bu peyklərin Marsın cazibə qüvvəsi tərəfindən tutulmuş asteroidlər olduğu düşünülür.

Həmçinin bax

Xarici keçidlər

  • Solar System Profile 2007-07-01 at the Wayback Machine
  • NASA's Solar System Simulator
  • NASA/JPL Solar System main page 2016-12-17 at the Wayback Machine
  • Celestia — Open GL ilə hazırlanmış 3D simulyator proqramı.
  • Our Solar System: Facts, Formation and Discovery

İstinadlar

  1. Schenk P., Melosh H.J. (1994), Lobate Thrust Scarps and the Thickness of Mercury's Lithosphere, Abstracts of the 25th Lunar and Planetary Science Conference, 1994LPI….25.1203S
  2. Bill Arnett (2006). . The Nine Planets.
  3. Benz, W., Slattery, W. L., Cameron, A. G. W. (1988), Collisional stripping of Mercury's mantle, Icarus, v. 74, p. 516–528.
  4. Cameron, A. G. W. (1985), The partial volatilization of Mercury, Icarus, v. 64, p. 285–294.
  5. Paul Rincon (1999). (PDF). Johnson Space Center Houston, TX, Institute of Meteoritics, University of New Mexico, Albuquerque, NM.
  6. Mark Alan Bullock (1997) (PDF). The Stability of Climate on Venus 2007-06-14 at the Wayback Machine
  7. Anne E. Egger, M.A./M.S.. . VisionLearning.com.
  8. David Noever (2004). "Modern Martian Marvels: Volcanoes?". NASA Astrobiology Magazine.
  9. Scott S. Sheppard, David Jewitt, and Jan Kleyna (2004). "A Survey for Outer Satellites of Mars: Limits to Completeness". The Astronomical Journal.

daxili, planetlər, planetlər, inner, planet, yüksək, sıxlığa, qaya, səthə, sahib, olan, günəş, sisteminin, dörd, planetidir, təbii, peykləri, çox, azdır, heç, yoxdur, planetlərin, halqaları, yoxdur, yüksək, ərimə, nöqtəsinə, sahib, olan, elementlərdən, formala. Ic planetler ing Inner planet yuksek sixliga ve qaya sethe sahib olan Gunes sisteminin ilk dord planetidir Tebii peykleri ya cox azdir ya da hec yoxdur Bu planetlerin halqalari yoxdur Daxili planetler yuksek erime noqtesine sahib olan elementlerden formalasmisdir Silikatlar qati yer qabigini ve yari qati olan mantiyani meydana getirir Demir ve nikel kimi metallarsa planetlerin nuvesini meydana getirir Daxili planetlerden Venera Yer ve Marsin atmosferleri vardir Daxili planetlerin hamisinda goy cismlerinin toqqusmasi neticesinde meydana gelen kraterler vulkanlar ve vadiler kimi relyef formalari vardir Daxili planetler Soldan saga Merkuri Venera Yer ve Mars Mundericat 1 Merkuri 2 Venera 3 Yer 4 Mars 5 Hemcinin bax 6 Xarici kecidler 7 IstinadlarMerkuri Redakte Esas meqale MerkuriMerkuri Gunese en yaxin ve en kicik planetdir Tebii peyki yoxdur ve meteor kraterlerinden basqa bilinen tek geoloji xususiyyeti boyuk ehtimalla ilkin dovrlerinde kecirdiyi buzulme sebebinden formalasmis qirisiq silsilelerdir 1 Merkurinin ehemiyyet verilmeyecek derecede az olan atmosferi Gunes kulekleri sebebinden sethinden qopan atomlardan meydana gelir 2 Olcusune gore boyuk olan demir nuvesi ve nazik mantiyasinin sebebi hele de tam olaraq bilinmir Ehtimallar arasinda boyuk bir toqqusmanin xarici tebeqelerini parcaladigi ya da Gunesin enerjisi sebebinden tam olaraq qarisma prosesi ile boyuye bilmemesi vardir 3 4 Venera Redakte Esas meqale VeneraVenera Gunesden uzaqligina gore ikinci planetdir ve olculeri Yere yaxindir Yere oxsayan demir nuvenin etrafinda qalin silikat mantiyasi ve diqqetelayiq atmosferi vardir Bundan basqa daxili geoloji aktivliyin oldugu haqqinda subutlar vardir Geoloji aktivliyin olmasi haqqindaki subutlar deqiq olmasa da Veneranin maqnit sahesi olmamasi sebebinden ucub geden atmosferinin partlayan vulkanlarla yenilendiyi dusunulur 5 Venera Yerden cox qurudur ve atmosferi 90 defe daha sixdir Veneranin tebii peyki yoxdur Istiliyi 400 C den daha coxdur Atmosferindeki qazlar istixana effekti yaradaraq onu en isti planete cevirmisdir 6 Yer Redakte Esas meqale YerYer Gunesden uzaqligina gore ucuncu planetdir Daxili planetlerin en boyuyu ve en yuksek sixliga sahib olanidir Yer aktiv geoloji fealiyyete sahibdir ve uzerinde heyat oldugu subut olunan tek planetdir Sahib oldugu hidrosferin daxili planetler arasinda oxsari yoxdur Bundan basqa yer plitelerin tektonikasina sahib olan tek daxili planetdir Yerin atmosferi diger planetlerin atmosferinden tamamile ferqlenir Yer atmosferi 21 oksigene sahibdir 7 Ay Yerin tebii peykidir Yer daxili planetler icinde en boyuk tebii peyke sahib olan planetdir Mars Redakte Esas meqale MarsMars Gunesden uzaqligina gore dorduncu planetdir Yer ve Veneradan daha kicikdir Boyuk hissesi CO2 den ibaret olan atmosferi vardir Olimp vulkani ve Valles Marineris kanyonu cox yaxin dovrleredek Marsda geoloji aktivliyin olmasinin subutlaridir 8 Olimp vulkani Gunes sisteminin en hundur zirvesi Valles Marineris kanyonu ise Gunes sisteminin en boyuk ve derin kanyonudur Marsin iki kicik tebii peyki vardir Bu peyklerden boyuyu Fobos kiciyi ise Deymos adlanir Bu peyklerin Marsin cazibe quvvesi terefinden tutulmus asteroidler oldugu dusunulur 9 Hemcinin bax RedakteGunes sistemi Xarici planetler AyXarici kecidler RedakteSolar System Profile Arxivlesdirilib 2007 07 01 at the Wayback Machine NASA s Solar System Simulator NASA JPL Solar System main page Arxivlesdirilib 2016 12 17 at the Wayback Machine Celestia Open GL ile hazirlanmis 3D simulyator proqrami Our Solar System Facts Formation and DiscoveryIstinadlar Redakte Schenk P Melosh H J 1994 Lobate Thrust Scarps and the Thickness of Mercury s Lithosphere Abstracts of the 25th Lunar and Planetary Science Conference 1994LPI 25 1203S Bill Arnett 2006 Mercury The Nine Planets Benz W Slattery W L Cameron A G W 1988 Collisional stripping of Mercury s mantle Icarus v 74 p 516 528 Cameron A G W 1985 The partial volatilization of Mercury Icarus v 64 p 285 294 Paul Rincon 1999 Climate Change as a Regulator of Tectonics on Venus PDF Johnson Space Center Houston TX Institute of Meteoritics University of New Mexico Albuquerque NM Mark Alan Bullock 1997 PDF The Stability of Climate on Venus Arxivlesdirilib 2007 06 14 at the Wayback Machine Anne E Egger M A M S Earth s Atmosphere Composition and Structure VisionLearning com David Noever 2004 Modern Martian Marvels Volcanoes NASA Astrobiology Magazine Scott S Sheppard David Jewitt and Jan Kleyna 2004 A Survey for Outer Satellites of Mars Limits to Completeness The Astronomical Journal Menbe https az wikipedia org w index php title Daxili planetler amp oldid 6030831, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.