fbpx
Wikipedia

Avstriya-Macarıstan kronu

Avstriya-Macarıstan kronu (alm. Österreichisch-ungarische Krone‎, mac. Osztrák-magyar korona) — 18921918-ci illər arasında Avstriya-Macarıstan və həmçinin bu imperiyanın dağılması nəticəsində yaranan ölkələrin pul vahidi. 1⁄100 krona bərabər xırda pul valyutası ölkənin Avstriya hissəsində "heller" (alm. heller‎), Macarıstan hissəsində "filler" (mac. filler) adlanırdı.

Avstriya-Macarıstan kronu
1912-ci ilə aid 100 kron1916-cı ilə aid 1 krona
Kod və simvol
Simvol K, kr, Cor
Dövriyyə ərazisi
Emitent ölkə  Avstriya-Macarıstan İmperiyası
   Lixtenşteyn
Monteneqro knyazlığı
 Avstriya
 Macarıstan
 Çexoslovakiya
Fiume
İtaliya, Polşa, Ukrayna, Rumıniya, Serblər, xorvatlar və slovenlər krallığı ərazilərinin bir hissəsi
Əvəzedici və paralel vahidlər
Kiçik Heller / Filler (1100)
Əvəzedici Yuqoslaviya kronu
Çexoslovakiya kronu
Avstriya kronu
  Fiume kronu
Rumıniya leyi
Polşa markası
  Macarıstan kronu
Dövriyyədə olan sikkə və əsginaslar
Sikkələr 1, 2, 5, 10, 20, 100 kron, 1, 2, 10, 20 heller
Əsginas 1, 2, 10, 20, 25, 50, 100, 200, 1000, 10 000 kron
Tarixi
Dövriyyəyə buraxılma 1892-ci il
Əvvəlki valyuta Avstriya-Macarıstan quldeni
Sikkə və əskinasların buraxılması və istehsalı
Mərkəzi bank Avstriya-Macarıstan bankı
Sikkəxana Avstriya zərbxanası
  Kremnitsa zərbxanası
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Adı

 
İmperatorluğun dillərində 50 kron, 1914-cü il nüsxəsi

Krona (alm. Krone‎, mac. Korona) valyutanın rəsmi adıdır. Banknotların üstündə pulun adı imperiyanın digər dillərində də (çex, polyak, ukrayn, italyan, sloven, xorvat, serb və rumın) göstərilirdi. Bəzən latın dilində olan adı istifadə olunurdu:

Dil Tək şəkildə Cəm şəkildə, adlıq (yiyəlik) halında
Alman dili Krone Kronen
Macar dili Korona Korona
Çex dili Koruna Koruny (Korun)
Polyak dili Korona Korony (Koron)
Ukrayn dili Корона Корони (Корон)
İtalyan dili Corona Corone
Sloven dili Krona Krone (Kron)
Xorvat dili Kruna Krune (Kruna)
Serb dili Круна Круне (Круна)
Rumın dili Coroană Coroane
Latın dili Corona Coronæ

Kronun yeridilməsi

1873-cü ildə Avstriya-Macarıstanda beş illik iqtisadi böhran baş verdi, bunun nəticələrindən biri büdcə kəsiri idi ki, o, bəzən dövlət büdcəsinin 1/4-nə çatırdı. Böhrandan əvvəlki səviyyələrə yalnız 1881-ci ildə çatmaq mümkün oldu. Avstriya-Macarıstanın yaranmasından sonra, demək olar ki bütöv növbəti rüb ərzində sikkə ilə müqayisədə kağız quldenlərində ortalama 18% əlavə qiymət var idi. Qızıl və gümüş sikkələr demək olar ki, dövriyyədə yox idi, onları daha çox toplama üçün istifadə edilməyə üstünlük verilirdi. Hesablamalar əməli olaraq tamamilə kağız quldenləri ilə aparılırdı. 1889-cu ilə qədər büdcəni sabitləşdirmək və onun profisitini təmin etmək mümkün oldu.

2 avqust 1892-ci ildə yeni pul vahidi "krona" təqdim edildi. Əvvəllər mövcud olmuş pul sistemində də "krona" adlı sikkə buraxılırdı, o, 11,1111 q. ağırlığında 900-cu nümunəli qızıl sikkə idi ki, onun zərb edilməsi 1866-cı ildə dayandırıldı. Pul vahidinin adı "corona" sözündən əmələ gəlir.

Pul islahatı zamanı gümüş standartından qızıl standartına (1 kq qızıl = 3280 kron) keçid edildi. 1900-cü ilə qədər Avstriya quldenləri (florinləri) çərçivəsində əvvəllər buraxılmış sikkələr və əskinaslarla paralel dövriyyədə olan sikkələrin buraxılması 1892-ci ildə başlandı, onların nisbəti: 1 qulden = 2 krona, 1 kreytser = 2 heller. 20 sentyabr 1900-cü ildə kronlarda əskinasların buraxılması başlanıldı.

İslahat layihəsi, Avstriya-Macarıstan bankı tərəfindən qulden əskinaslarının 1⁄3-ü gümüş sikkələr və 2⁄3-ü qızıla dəyişilən kron əskinaslarının alınmasını nəzərdə tuturdu. Ancaq 1899-cu ildə qızıla dəyişmə təklifi ləğv edildi. Dörd il sonra, hökumət Avstriya parlamentinə əskinasların qızıla dəyişdirilməsi haqqında qanun layihəsi təqdim etdi. Parlament bu məsələni üç il nəzərindən keçirtmədi və qanun hökumət tərəfindən geri çağrıldı. Nəticədə, məsələ heç vaxt qanunverici üsul ilə həll olunmadı, buna baxmayaraq nisbi maliyyə sabitliyi I Dünya müharibəsinin başlanğıcına qədər krona və normal iqtisadi inkişafa inamı təmin etməyə imkan verdi. 1901-ci ildə əskinasların qızıla dəyişdirilməsi yenə də başlandı.

Dövriyyədən çıxarılması

 
1902-ci ilə aid 1000 kron, üstünə avstriya "DEUTSCHÖSTERREICH" peçatı vurulub

Kronun istifadəsindən imtina edən ilk ölkə Monteneqro oldu ki, onun əvvəl öz valyutası yox idi və ölkədə Avstriya-Macarıstan kronu və digər məzənnələrdən (fransız frankı, türk lirəsi, rus rublualman markası) istifadə olunurdu. 1906-cı ildə Monteneqro öz pul valyutası Monteneqro perperini təqdim etdi. Krona və dövriyyədəki digər valyutaların əvəzlənmə prosesi tədricən aparılırdı. 1906-cı ildə Monteneqro para xırda sikkələri, 1909-cu ildə perper sikkələri, 1912-ci ildə isə banknotların çıxarılışı başladı.

1914-cü il avqustun 1-də Birinci Dünya müharibəsinin başlaması ilə əskinasların qızılla mübadiləsi dayandırıldı və birdə bərpa edilmədi. Hərbi xərclərin artması əlavə emissiyaya əl atmağa məcbur etdi. Birinci Dünya müharibəsi dövründə dövriyyədəki əskinasların sayı 13,17 dəfə artdı. 1914-cü il avqustun 1-dək qızıl tədarükü 75%, Avstriya-Macarıstan dağılanda isə cəmi 1% idi. Yaşayış xərcləri 16,4 dəfə artmışdır. Dövriyyədə qiymətli metallardan hazırlanan sikkələr dövriyyədə müharibədən əvvəl buraxılmayan kağız pullarla əvəz olundu, bura həmçinin yenidən tətbiq olunan 1 və 2 kronluq banknotlar da daxil idilər. Xırda sikkələr daha ucuz ərintilərdən zərb olunmağa başlandı. 1918-ci ildə ən böyük nominallı banknot 10.000 kron buraxıldı (müharibədən əvvəl ən böyük nominallı 1000 kron idi).

Kronanın qeyri-sabitliyi bütün əmtəə iqtisadiyyatının fəaliyyətinə ağır nəticələr verdi. İstehsalçılar praktiki olaraq pul mədaxilləri ilə maraqlanmağı dayandırdı və fəal şəkildə barter əməliyyatlarına keçməyə başladılar. Həmçinin, olan inamın aşağı düşməsi banklardan əmanətlərin əhəmiyyətli dərəcədə geri götürülməsinə səbəb oldu, çünki əmanətlərə olan maraq kəskin mənfi oldu. Belə şəraitdə normal istehsal aparmaq praktiki olaraq mümkün deyildi. Kronanın təcili şəkildə sabitləşdirilməsinə dair ehtiyac məsələsi müharibənin bitməsindən dərhal sonra gündəmdə idi. Yeni müstəqil olan bütün dövlətlər bu məsələnin həllində iştirak etməli idilər, çünki onların heç birinin öz pul vahidi yox idi.

Avstriya və Macarıstanın birgə idarə etdiyi Avstriya-Macarıstan bankı Avstriya-Macarıstan kronunu emissiyasını davam etdirdi, bu məzənnə Avstriya, Macarıstan, Çexoslovakiya və digər ölkələrin tərkibinə daxil olmuş ərazilərdə ortaq pul vahidi olaraq qalırdı.

Yeni dövlətlərin həll etməli olduğu ən vacib problem məzənnəni sabitləşdirmək və onun daha da dəyərdən düşməsinin qarşısını almaq idi. Vəziyyəti düzəltmək üçün Çexoslovakiya təşəbbüsü öz üzərinə götürdü. İlk öncə oranın hökuməti Avstriya-Macarıstan bankından müharibə istiqrazları üzrə ödənişləri və Avstriya və Macarıstan hökumətlərinə borc verməyi dayandırmağı tələb etdi. Daha sonra, Avstriya-Macarıstan bankı ilə yeni yaranmış dövlətlər arasında danışıqlar aparıldı, emissiyaya nəzarət etmək üçün bütün yeni dövlətlərin öz emissarlarını təyin etmələrinə icazə verilməsi qərara alındı. Bank, öz növbəsində, bütün emissarların xəbəri olmadan kredit verməyəcyini vəd etdi.

Bununla birlikdə, bank tezliklə yeni dövlətlərin hökumətləri ilə bağlanmış müqavilə şərtlərini pozdu, istiqraz ödənişlərini bərpa etdi və Avstriya hökumətinə kreditlər verdi. 1919-cu ildə banka güvənlərini itirən yeni dövlətlər milli kredit və pul sistemləri yaratmağa başladılar.

Ölkə (ərazi) Avstriya-Macarıstan kronunun ləğv edilmə tarixi Avstriya-Macarıstan kronunu əvəz edən məzənnə Kron/yeni məzənnə

nisbəti

Əvəzləmə üsulu
Monteneqro 1912-ci il Monteneqro perperi
1 : 1
1906-cı ildə sikkələrin buraxılması, 1912-ci ildə isə əskinasların buraxılmasına başlanıldı
Serblər, xorvatlar və slovenlər krallığına daxil olan yeni ərazilər (Xorvatiya və s.) Yanvar 1919-cu il Serblər, xorvatlar və slovenlər krallığının kronu (yuqoslav kronu)
1 : 1
Banknotların (1 və 2 kron pul nişanları istisna olmaqla) yapışdırılmış müvafiqlik markasının üstündə və ya markasız bir neçə növ ştempellər ilə ştempelvurulması. 1920-ci ildə krona yuqoslav dinarı ilə əvəz olundu, nisbət 4 tac = 1 dinar idi
Çexoslovakiya Mart 1919-cu il, Slovakiya ərazisində oktyabr 1920-ci il Çexoslovakiya kronu
1 : 1
Müvafiqlik nişanların yapışdırılması (1 və 2 kron banknotlarından savayı). 1919-cu ildə Çexoslovakiya kronlarında əskinasların buraxılmasına başlanıldı. Müvafiqlik nişanların yapışdırıldığı Avstriya-Macarıstan bankının banknotları və müvafiqlik nişanları olmayan 1 və 2 kron əskinasları 1920-ci ildə dövriyyədən çıxarıldı
Avstriya Mart 1919-cu il Avstriya kronu
1 : 1
"DEUTSCHÖSTERREICH" ştampı ilə əskinasların ştempelvurulması. 1922-ci ildə yeni pul nişanlarının buraxılışı başladı. 1925-ci ildə krona Avstriya şillingi ilə əvəzləndi, nisbət 10.000 kron = 1 şillinq idi
Lixtenşteyn Mart 1919-cu il Avstriya kronu
1 : 1
"DEUTSCHÖSTERREICH" ştampı ilə əskinasların ştempelvurulması. 1921-ci ildə Avstriya kronası İsveçrə frankı ilə əvəzləndi
Fiume Aprel 1919-cu il Fiume kronu
1 : 1
"CITTA DI FIUME" və "INSTITUTO CREDITO.CONSIGLIO NAZIONALE.CITTA DI FIUME" ştampları ilə əskinasların ştempelvurulması. 1920-ci il sentyabr ayında Fiumedə İtaliya lirəsi tətbiq olundu (2,5 krona = 1 lirə). Krona əskinaslarının dövriyyədən çıxarılması prosesi 1924-cü il 30 aprel tarixinədək aparılırdı
Rumıniyanın tərkibinə daxil olan ərazi Avqust 1919-cu il Rumıniya leyi
2 : 1
1 dekabr 1918-ci ildən Rumıniya leyinin istifadəsinə başlandı. 1919-cu il 10 iyundan 28 avqustadək Avstriya-Macarıstan bankının "TIMBRU SPECIAL ROMANIA" (1 və 2 kron əskinaslarından başqa) ştempeli ilə əskinaslarının ştempelvurulması həyata keçirildi. Ştamplanmış krona əskinasları və ştampsız 1 və 2 krona əskinasları 1 ley = 2 kron nisbətiylə ley məzənnəsi ilə birlikdə dövriyyədə qalırdılar. Krona əskinaslarının dövriyyədən çıxarılması prosesi 1 sentyabr 1920-ci ildə başlamış və 1921-ci ilin axrına qədər davam etmişdir
Polşanın tərkibinə daxil olan ərazi Yanvar 1920-ci il Polşa markası
100 : 70
Krona pul nişanlarının Polşa markası ilə əvəzlənməsi. 15 yanvar 1920-ci ildə məzənnə müəyyən edilmişdir, mübadilə həmin ilin may ayında bitirilmişdir
Macarıstan Mart 1920-ci il Macarıstan kronu
1 : 1
1919-cu ildə yeni pul nişanlarının çıxarılması, 1920-ci ilin mart ayında Avstriya-Macarıstan bankının əskinaslarının Macarıstanın gerbi və "MAGYARORSZÁG" yazısı olan qırmızı dəyirmi möhür ilə ştempelvurulması (möhürün müxtəlif növləri mövcud idi). 1927-ci ildə krona pengö ilə əvəzləndi, nisbət 12 500 kron = 1 pengö idi

Sikkələr

Avstriya-Macarıstan kronun sikkələri iki növdə hazırlanırdılar: "avstriya" və "macar".

"Avstriya" növlü sikkələr

Sikkələr Vyanada yerləşən zərbxanada zərb olunurdu. 1908-ci ildə 1, 5, 10, 20 və 100 krondan ibarət xatirə sikkələri I Frans İosifin hakimiyyətinin 60 illiyi şərəfinə buraxılmışdır. Bütün yazılar latın dilində idilər.

Avers Revers Nominal Diametr, mm Kütlə, q Metal Çevrəsi Zərb olunma illəri
    1 heller 17 1,66 Mis/Qalay/Sink (950/40/10) hamar 1892—1903, 1909—1916
    1 heller 17 1,66 Mis/Qalay/Sink (950/40/10) hamar 1916
    2 heller 19 3,33 Mis/Qalay/Sink (950/40/10) hamar 1892—1915
    2 heller 17 2,78 Dəmir hamar 1916—1918
    10 heller 19 3 Nikel nahamar 1892—1895, 1907—1911
    10 heller 19 3 Mis/Sink/Nikel (500/400/100) nahamar 1915, 1916
    10 heller 19 3 Mis/Sink/Nikel (500/400/100) nahamar 1916
    20 heller 21 4 Nikel nahamar 1892—1895, 1907—1909, 1911, 1914
    20 heller 21 3,33 Dəmir nahamar 1916—1918
    1 krona 23 5 Gümüş/Mis (835/165) VIRIBVS VNITIS 1892—1907
    1 krona 23 5 Gümüş/Mis (835/165) VIRIBVS VNITIS 1908
    1 krona 23 5 Gümüş/Mis (835/165) VIRIBVS VNITIS 1912—1916
    2 kronы 27 10 Gümüş/Mis (835/165) VIRIBVS VNITIS 1912, 1913
    5 kron 36 24 Gümüş/Mis (900/100) VIRIBVS VNITIS 1900, 1907
    5 kron 36 24 Gümüş/Mis (900/100) VIRIBVS VNITIS 1908
    5 kron 36 24 Gümüş/Mis (900/100) VIRIBVS VNITIS 1909
    5 kron 36 24 Gümüş/Mis (900/100) VIRIBVS VNITIS 1909
    10 kron 19 3,3875 Qızıl/Mis (900/100) naxış 1892, 1893, 1896, 1897, 1905, 1906
    10 kron 19 3,3875 Qızıl/Mis (900/100) naxış 1908
    10 kron 19 3,3875 Qızıl/Mis (900/100) naxış 1909
    10 kron 19 3,3875 Qızıl/Mis (900/100) naxış 1909—1911
    20 kron 21 6,7751 Qızıl/Mis (900/100) VIRIBVS VNITIS 1892—1905
    20 kron 21 6,7751 Qızıl/Mis (900/100) VIRIBVS VNITIS 1908
    20 kron 21 6,7751 Qızıl/Mis (900/100) VIRIBVS VNITIS 1909
    20 kron 21 6,7751 Qızıl/Mis (900/100) VIRIBVS VNITIS 1909—1914, 1916
    20 kron 21 6,7751 Qızıl/Mis (900/100) VIRIBVS VNITIS 1916
    20 kron 21 6,7751 Qızıl/Mis (900/100) PACE BELLOQVE OMNIA PRO PATRIA CVM POPVLO MEO 1918
    100 kron 37 33,8753 Qızıl/Mis (900/100) VIRIBVS VNITIS 1908
    100 kron 37 33,8753 Qızıl/Mis (900/100) VIRIBVS VNITIS 1909—1914
  1. Birgə səylərlə (lat.)
  2. Vətən uğrunda xalqla müharibə və sülh içində (lat.)

"Macar" növlü sikkələr

Sikkələr Kremnitsa zərbxanasında istehsal olunurdu, yerli zərbxananın işarəsi "KB" ("Körmöcbánya" şəhərin macar dilində adının qısaldılmış forması idi).

1896-cı ildə macar dövlətinin qurulmasının 1000 illiyi şərəfinə 1 kron nominallı xatirə sikkəsi buraxıldı, 1907-ci ildə isə I Frans İosifin taclandırılmasının 40 illiyi şərəfinə 5 və 100 kron nominallı xatirə sikkələri işıq üzü gördülər.

1920-ci ilə aid 10 filler və 1920—1922-ci illərə aid 20 filler sikkələri Kremntisada yox, Budapeştdə zərb olunmuşdur, çünki zərbxananın təchizat avadanlıqları bu şəhərə gətirilmişdir. Sikkələrin görünüşü və xüsusiyyətləri dəyişməz qaldı, o cümlədən Kremntisa zərbxanasının işarəsi "KB" yerində qaldı.

Avers Revers Nominal Diametr, mm Kütlə, q Metal Çevrəsi Zərb olunma illəri
    1 filler 17 1,66 Mis/Qalay/Sink (950/40/10) hamar 1892—1904, 1906, 1914
    2 filler 19 3,33 Mis/Qalay/Sink (950/40/10) hamar 1892—1910, 1914, 1915
    2 filler 17 2,78 Dəmir hamar 1916—1918
    10 filler 19 3 Nikel nahamar 1892—1896, 1906, 1908, 1909, 1914
    10 filler 19 3 Mis/Sink/Nikel (500/400/100) nahamar 1914—1916
    10 filler 19 2,5 Dəmir nahamar 1915, 1916, 1918, 1920
    20 filler 21 4 Nikel nahamar 1892—1894, 1906—1908, 1914
    20 filler 21 3,33 Dəmir hamar 1914—1918, 1920—1922
    1 krona 23 5 Gümüş/Mis (835/165) BIZALMAM AZ ŐSI ERÉNYBEN 1892—1896, 1906
    1 krona 23 5 Gümüş/Mis (835/165) BIZALMAM AZ ŐSI ERÉNYBEN 1896
    1 krona 23 5 Gümüş/Mis (835/165) BIZALMAM AZ ŐSI ERÉNYBEN 1912—1916
    2 krona 27 10 Gümüş/Mis (835/165) BIZALMAM AZ ŐSI ERÉNYBEN 1912—1914
    5 kron 36 24 Gümüş/Mis (900/100) BIZALMAM AZ ŐSI ERÉNYBEN 1900, 1906—1909
    5 kron 36 24 Gümüş/Mis (900/100) BIZALMAM AZ ŐSI ERÉNYBEN 1907
    10 kron 19 3,3875 Qızıl/Mis (900/100) узор 1892—1915
    20 kron 21 6,7751 Qızıl/Mis (900/100) BIZALMAM AZ ŐSI ERÉNYBEN 1892—1913
    20 kron 21 6,7751 Qızıl/Mis (900/100) BIZALMAM AZ ŐSI ERÉNYBEN 1914—1916
    20 kron 21 6,7751 Qızıl/Mis (900/100) HARCBAN ÉS BÉKÉBEN A NEMZETTEL A HAZÁÉRT 1918
    100 kron 37 33,8753 Qızıl/Mis (900/100) BIZALMAM AZ ŐSI ERÉNYBEN 1907
    100 kron 37 33,8753 Qızıl/Mis (900/100) BIZALMAM AZ ŐSI ERÉNYBEN 1907, 1908
  1. Qədim gücə inanıram
  2. Vətən uğrunda xalqla müharibə və sülh içində

Yenidən sikkələnmə

Avstriya zərbxanası Avstriya-Macarıstan sikkələrinin xüsusiyyətlərinə tam uyğun olan krona sikkələrini buraxmağa davam edir. "Avstriya" tipli sikkələr zərb olunur: 10 kron (zərb edilmə ilinin qeydi ilə, 1912), 20 kron (1915), 100 kron (1915).

Banknotlar

Krona banknotların buraxılışı 1900-cü ildə başladı. Banknotların bir tərəfinə alman, digər tərəfinə macar dilində mətn yazılmışdır. Əskinasların bu şəkildə tərtibatı Avstriya-Macarıstanda 1880-ci ildən bəri istifadə olunurdu. istisna kimi 1916-cı ilə aid 1 krona və 1914-cü ilə aid 2 kronanı göstərmək olar, onların üstündə iki dildə olan mətin hər iki tərəfə yerləşdirilmişdir, eyni zamanda 1918-ci ilə aid 25 və 200 krona dəyərində pul bir tərəfli əskinaslardan ibarət idilər. "2 yanvar 1913" tarixi qeydi ilə 1918-ci ildə buraxılmış 20 kron banknotları 1913-cü ildə buraxılmış əskinaslardan "II. AUFLAGE" (banknotun "alman" tərəfində) və "II. KIADÁS" (banknotun "macar" tərəfində) yazıları ilə fərqlənirdilər. 1918-ci il nüsxəli 25 və 200 kron dəyərində bir tərəfli əskinaslar müvəqqəti banknotlar kimi buraxılmışdılar və onların üstündə 1919-cu il iyunun 30-dək adi banknotlarla dəyişdirilməli olduğuna dair qeyd var idi. Əslində, belə bir mübadilə baş tutmadı, bu əskinaslar həmin tarixdən sonraki dövriyyədə də istifadə edilməyə davam edildi.

Şəkil Nominal Ölçüsü, mm Tarixi
Avers Revers banknotda qeyd olunan dövriyyəyə buraxılması dövriyyədən çıxarılması
1900—1902-ci illər nəşri
    10 kron 121 × 80 31 mart 1900-cü il 2 sentyabr 1901-ci il 28 fevral 1907-ci il
    20 kron 131 × 87 20 sentyabr 1900-cu il 30 iyun 1910-cu il
    50 kron 150 × 100 2 yanvar 1902-ci il 26 may 1902-ci il 31 dekabr 1916-cı il
    100 kron 160 × 106 20 oktyabr 1902-ci il 31 avqust 1912-ci il
    1000 kron 191 × 127 2 yanvar 1903-cü il bax: Dövriyyədən çıxarılması
1904—1910-cu illər nəşri
    10 kron 140 × 80 2 yanvar 1904-cü il 25 fevral 1905-ci il 31 dekabr 1918-ci il
    20 kron 150 × 89 2 yanvar 1907-ci il 22 iyun 1908-ci il 31 dekabr 1915-ci il
    100 kron 163 × 107 2 yanvar 1910-cu il 22 avqust 1910-cu il 31 may 1915-ci il
1912—1914-cü illər nəşri
    20 kron 150 × 89 2 yanvar 1913-cü il 29 sentyabr 1913-cü il bax: Dövriyyədən çıxarılması
    50 kron 162 × 100 2 yanvar 1914-cü il 18 dekabr 1916-cı il
    100 kron 163 × 107 2 yanvar 1912-ci il 13 dekabr 1912-ci il
Müharibə dövrü nəşri
    1 krona 112 × 67 1 dekabr 1916-cı il 21 dekabr 1916-cı il bax: Dövriyyədən çıxarılması
    2 krona 112 × 67 5 avqust 1914-cü il 16 avqust 1914-cü il 31 iyul 1917-ci il
    2 krona 125 × 85 1 mart 1917-ci il 9 iyul 1917-ci il bax: Dövriyyədən çıxarılması
    10 kron 150 × 80 2 yanvar 1915-ci il 24 iyul 1916-cı il
Müharibədən sonrakı nəşr
    20 kron
(II nəşr)
150 × 89 2 yanvar 1913-cü il 28 oktyabr 1918-ci il bax: Dövriyyədən çıxarılması
    25 kron 135 × 80 27 oktyabr 1918-ci il 30 oktyabr 1918-ci il
    200 kron 168 × 100
    10 000 kron 191 × 127 2 noyabr 1918-ci il 19 dekabr 1918-ci il

Valyuta məzənnələri və qiymətlər

1892—1914
1 kq золота = 3280 kron
1 krona = 1,05 İsveçrə frankı = 1,05 Fransa frankı = 1,05 İtaliya lirəsi = 1,05 Rumıniya leyi (Latın Valyuta Birliyinin məzənnələri)
1 krona = 0,8505 Almaniya markası
100 kron = 39,38 rubl
1 ABŞ dolları = 4,94 kron
1 funt sterlinq = 24,02 kron
1900
"Kronenzeitung" (qəzet) = 4 heller
1913
1,5 kq şəkər = 1 krona
1 tramvay bileti (Vyana) = 19 heller
1914
1 ABŞ dolları = 5,08 kron
1915
1 ABŞ dolları = 6,50 kron
1 krona = 0,7143 Almaniya markası
1916
1 ABŞ dolları = 7,95 kron
1 krona = 0,6896 Almaniya markası
1917
1 krona = 0,6493 Almaniya markası
1918
1 tramvay bileti (Vyana) = 40 heller
"Salzburger Volksbote" (qəzet) = 14 heller (yanvar)
"Illustrierte Kronenzeitung" (qəzet) = 8 heller (noyabr)
1 krona = 0,50 Almaniya markası (noyabr)
"Telegraf" (qəzet) = 10 heller (dekabr)
1919
1 ABŞ dolları = 16,10 kron (yanvar)
"Illustrierte Kronenzeitung" = 10 heller (yanvar — iyun)
"Illustrierte Kronenzeitung" = 12 heller (iyul — dekabr)
100 kron = 11,60 İsveçrə frankı (avqust)
1 krona = 0,3125 Almaniya markası (oktyabr)
4 kron = 1 Yuqoslaviya dinarı = 2 Rumıniya leyi (noyabr)
100 kron = 2,75 İsveçrə frankı (dekabr)

İstinadlar

  1. Травин, Маргания, 2004, Глава 4. Австро-Венгрия: Развод по габсбургскому счёту
  2. СН, 2006—10, статья «[http://www.numizm.ru/html/z/zolota8_kronova8_val7ta.html Золотая кроновая валюта»
  3. Cuhaj, 2009. səh. 89—90
  4. Cuhaj, 2011. səh. 1538—1539
  5. Cuhaj, 2008. səh. 859—860
  6. Rádóczy, 1984. səh. 16
  7. Cuhaj, 2011. səh. 121—122, 1045-1046
  8. Cuhaj, 2008. səh. 86—87
  9. Graichen, 1983. səh. 84—87
  10. Buzdugan, 1977. səh. 358—364
  11. Rádóczy, 1984. səh. 26—38
  12. Cuhaj, 2009. səh. 93
  13. Cuhaj, 2011. səh. 121—123
  14. Graichen, 1983. səh. 36—49
  15. Cuhaj, 2009. səh. 598—599
  16. Cuhaj, 2011. səh. 1045—1046
  17. Rádóczy, 1984. səh. 67—78
  18. "Сайт Австрийского монетного двора, Modern re-strikes". // muenzeoesterreich.at. 2016-03-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2012-02-25. (#parameter_ignored_suggest)
  19. Cuhaj, 2008. səh. 84—91
  20. Rádóczy, 1984. səh. 15

Ədəbiyyat

  • Словарь нумизмата. Описание монет. 2006—10.,aşağıdakı mənbələrdən məqalələr daxil olmaqla:
  • Нумизматический словарь. / Зварич В. В. — 4-е изд. — Львов, 1980.
  • Словарь нумизмата: Пер. с нем. / Фенглер Х., Гироу Г., Унгер В. — 2-е изд., перераб. и доп. — М.: Радио и связь, 1993.
  • Современный экономический словарь. — 4-е изд., перераб. и доп. — М.: Инфра-М, 2005.
  • Cuhaj G., Michael T., Miller H. (2009). Standard Catalog of World Coins 1801-1900 (6-е изд). Iola: Krause Publications. ISBN 978-0-89689-940-7.
  • Cuhaj G., Michael T., Miller H. (2011). Standard Catalog of World Coins 1901-2000 (39-е изд). Iola: Krause Publications. ISBN 978-1-4402-1172-8.
  • Cuhaj G.S. (2008). Standard Catalog of World Paper Money. General Issues 1368—1960 (12-е изд). Iola: Krause Publications. ISBN 978-0-89689-730-4.
  • Buzdugan G., Luchian O., Oprescu C.C. (1977). Monede şi banknote româneşti. Bucureşti: Sport - turism.
  • Graichen G. (1983). Die Geldzeichen der Tschechoslowakei. Berlin: Transpress.
  • Rádóczy G. (1984). A legújabb kori magyar pénzek (1892-1981). Budapest: Corvina. ISBN 963-13-1528-2.
  • Травин Д., Маргания О. (2004). Европейская модернизация. В 2 томах. «Philosophy». 1 (3000 nüs.). М.; СПб.: АСТ, Terra Fantastica. ISBN 5-17-027096-8.

Xarici keçidlər

  • Magyar Bankjegykatalógus (Macar banknotları kataloqu) (mac.) (ing.)
  • Papirpenz.hu (macar banknotları) (mac.)

avstriya, macarıstan, kronu, österreichisch, ungarische, krone, osztrák, magyar, korona, 1892, 1918, illər, arasında, avstriya, macarıstan, həmçinin, imperiyanın, dağılması, nəticəsində, yaranan, ölkələrin, vahidi, krona, bərabər, xırda, valyutası, ölkənin, av. Avstriya Macaristan kronu alm Osterreichisch ungarische Krone mac Osztrak magyar korona 1892 1918 ci iller arasinda Avstriya Macaristan ve hemcinin bu imperiyanin dagilmasi neticesinde yaranan olkelerin pul vahidi 1 100 krona beraber xirda pul valyutasi olkenin Avstriya hissesinde heller alm heller Macaristan hissesinde filler mac filler adlanirdi Avstriya Macaristan kronu1912 ci ile aid 100 kron1916 ci ile aid 1 kronaKod ve simvolSimvol K kr CorDovriyye erazisiEmitent olke Avstriya Macaristan Imperiyasi Lixtensteyn Monteneqro knyazligi Avstriya Macaristan Cexoslovakiya FiumeItaliya Polsa Ukrayna Ruminiya Serbler xorvatlar ve slovenler kralligi erazilerinin bir hissesiEvezedici ve paralel vahidlerKicik Heller Filler 1 100 Evezedici Yuqoslaviya kronuCexoslovakiya kronuAvstriya kronu Fiume kronuRuminiya leyiPolsa markasi Macaristan kronuDovriyyede olan sikke ve esginaslarSikkeler 1 2 5 10 20 100 kron 1 2 10 20 hellerEsginas 1 2 10 20 25 50 100 200 1000 10 000 kronTarixiDovriyyeye buraxilma 1892 ci ilEvvelki valyuta Avstriya Macaristan quldeniSikke ve eskinaslarin buraxilmasi ve istehsaliMerkezi bank Avstriya Macaristan bankiSikkexana Avstriya zerbxanasi Kremnitsa zerbxanasi Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Adi 2 Kronun yeridilmesi 3 Dovriyyeden cixarilmasi 4 Sikkeler 4 1 Avstriya novlu sikkeler 4 2 Macar novlu sikkeler 4 2 1 Yeniden sikkelenme 5 Banknotlar 6 Valyuta mezenneleri ve qiymetler 7 Istinadlar 8 Edebiyyat 9 Xarici kecidlerAdi Redakte Imperatorlugun dillerinde 50 kron 1914 cu il nusxesi Krona alm Krone mac Korona valyutanin resmi adidir Banknotlarin ustunde pulun adi imperiyanin diger dillerinde de cex polyak ukrayn italyan sloven xorvat serb ve rumin gosterilirdi Bezen latin dilinde olan adi istifade olunurdu Dil Tek sekilde Cem sekilde adliq yiyelik halindaAlman dili Krone KronenMacar dili Korona KoronaCex dili Koruna Koruny Korun Polyak dili Korona Korony Koron Ukrayn dili Korona Koroni Koron Italyan dili Corona CoroneSloven dili Krona Krone Kron Xorvat dili Kruna Krune Kruna Serb dili Kruna Krune Kruna Rumin dili Coroană CoroaneLatin dili Corona CoronaeKronun yeridilmesi Redakte1873 cu ilde Avstriya Macaristanda bes illik iqtisadi bohran bas verdi bunun neticelerinden biri budce kesiri idi ki o bezen dovlet budcesinin 1 4 ne catirdi Bohrandan evvelki seviyyelere yalniz 1881 ci ilde catmaq mumkun oldu Avstriya Macaristanin yaranmasindan sonra demek olar ki butov novbeti rub erzinde sikke ile muqayisede kagiz quldenlerinde ortalama 18 elave qiymet var idi Qizil ve gumus sikkeler demek olar ki dovriyyede yox idi onlari daha cox toplama ucun istifade edilmeye ustunluk verilirdi Hesablamalar emeli olaraq tamamile kagiz quldenleri ile aparilirdi 1889 cu ile qeder budceni sabitlesdirmek ve onun profisitini temin etmek mumkun oldu 1 2 avqust 1892 ci ilde yeni pul vahidi krona teqdim edildi 2 Evveller movcud olmus pul sisteminde de krona adli sikke buraxilirdi o 11 1111 q agirliginda 900 cu numuneli qizil sikke idi ki onun zerb edilmesi 1866 ci ilde dayandirildi 3 Pul vahidinin adi corona sozunden emele gelir Pul islahati zamani gumus standartindan qizil standartina 1 kq qizil 3280 kron kecid edildi 1900 cu ile qeder Avstriya quldenleri florinleri cercivesinde evveller buraxilmis sikkeler ve eskinaslarla paralel dovriyyede olan sikkelerin buraxilmasi 1892 ci ilde baslandi onlarin nisbeti 1 qulden 2 krona 1 kreytser 2 heller 20 sentyabr 1900 cu ilde kronlarda eskinaslarin buraxilmasi baslanildi Islahat layihesi Avstriya Macaristan banki terefinden qulden eskinaslarinin 1 3 u gumus sikkeler ve 2 3 u qizila deyisilen kron eskinaslarinin alinmasini nezerde tuturdu Ancaq 1899 cu ilde qizila deyisme teklifi legv edildi Dord il sonra hokumet Avstriya parlamentine eskinaslarin qizila deyisdirilmesi haqqinda qanun layihesi teqdim etdi Parlament bu meseleni uc il nezerinden kecirtmedi ve qanun hokumet terefinden geri cagrildi Neticede mesele hec vaxt qanunverici usul ile hell olunmadi buna baxmayaraq nisbi maliyye sabitliyi I Dunya muharibesinin baslangicina qeder krona ve normal iqtisadi inkisafa inami temin etmeye imkan verdi 1 1901 ci ilde eskinaslarin qizila deyisdirilmesi yene de baslandi Dovriyyeden cixarilmasi Redakte 1902 ci ile aid 1000 kron ustune avstriya DEUTSCHOSTERREICH pecati vurulub Kronun istifadesinden imtina eden ilk olke Monteneqro oldu ki onun evvel oz valyutasi yox idi ve olkede Avstriya Macaristan kronu ve diger mezennelerden fransiz franki turk liresi rus rublu ve alman markasi istifade olunurdu 1906 ci ilde Monteneqro oz pul valyutasi Monteneqro perperini teqdim etdi Krona ve dovriyyedeki diger valyutalarin evezlenme prosesi tedricen aparilirdi 1906 ci ilde Monteneqro para xirda sikkeleri 1909 cu ilde perper sikkeleri 1912 ci ilde ise banknotlarin cixarilisi basladi 4 5 1914 cu il avqustun 1 de Birinci Dunya muharibesinin baslamasi ile eskinaslarin qizilla mubadilesi dayandirildi ve birde berpa edilmedi 6 Herbi xerclerin artmasi elave emissiyaya el atmaga mecbur etdi Birinci Dunya muharibesi dovrunde dovriyyedeki eskinaslarin sayi 13 17 defe artdi 1914 cu il avqustun 1 dek qizil tedaruku 75 Avstriya Macaristan dagilanda ise cemi 1 idi Yasayis xercleri 16 4 defe artmisdir Dovriyyede qiymetli metallardan hazirlanan sikkeler dovriyyede muharibeden evvel buraxilmayan kagiz pullarla evez olundu bura hemcinin yeniden tetbiq olunan 1 ve 2 kronluq banknotlar da daxil idiler Xirda sikkeler daha ucuz erintilerden zerb olunmaga baslandi 1918 ci ilde en boyuk nominalli banknot 10 000 kron buraxildi muharibeden evvel en boyuk nominalli 1000 kron idi 7 8 Kronanin qeyri sabitliyi butun emtee iqtisadiyyatinin fealiyyetine agir neticeler verdi Istehsalcilar praktiki olaraq pul medaxilleri ile maraqlanmagi dayandirdi ve feal sekilde barter emeliyyatlarina kecmeye basladilar Hemcinin olan inamin asagi dusmesi banklardan emanetlerin ehemiyyetli derecede geri goturulmesine sebeb oldu cunki emanetlere olan maraq keskin menfi oldu Bele seraitde normal istehsal aparmaq praktiki olaraq mumkun deyildi Kronanin tecili sekilde sabitlesdirilmesine dair ehtiyac meselesi muharibenin bitmesinden derhal sonra gundemde idi Yeni musteqil olan butun dovletler bu meselenin hellinde istirak etmeli idiler cunki onlarin hec birinin oz pul vahidi yox idi Avstriya ve Macaristanin birge idare etdiyi Avstriya Macaristan banki Avstriya Macaristan kronunu emissiyasini davam etdirdi bu mezenne Avstriya Macaristan Cexoslovakiya ve diger olkelerin terkibine daxil olmus erazilerde ortaq pul vahidi olaraq qalirdi Yeni dovletlerin hell etmeli oldugu en vacib problem mezenneni sabitlesdirmek ve onun daha da deyerden dusmesinin qarsisini almaq idi Veziyyeti duzeltmek ucun Cexoslovakiya tesebbusu oz uzerine goturdu Ilk once oranin hokumeti Avstriya Macaristan bankindan muharibe istiqrazlari uzre odenisleri ve Avstriya ve Macaristan hokumetlerine borc vermeyi dayandirmagi teleb etdi Daha sonra Avstriya Macaristan banki ile yeni yaranmis dovletler arasinda danisiqlar aparildi emissiyaya nezaret etmek ucun butun yeni dovletlerin oz emissarlarini teyin etmelerine icaze verilmesi qerara alindi Bank oz novbesinde butun emissarlarin xeberi olmadan kredit vermeyecyini ved etdi Bununla birlikde bank tezlikle yeni dovletlerin hokumetleri ile baglanmis muqavile sertlerini pozdu istiqraz odenislerini berpa etdi ve Avstriya hokumetine kreditler verdi 1919 cu ilde banka guvenlerini itiren yeni dovletler milli kredit ve pul sistemleri yaratmaga basladilar 1 Olke erazi Avstriya Macaristan kronunun legv edilme tarixi Avstriya Macaristan kronunu evez eden mezenne Kron yeni mezenne nisbeti Evezleme usuluMonteneqro 1912 ci il Monteneqro perperi 1 1 1906 ci ilde sikkelerin buraxilmasi 1912 ci ilde ise eskinaslarin buraxilmasina baslanildiSerbler xorvatlar ve slovenler kralligina daxil olan yeni eraziler Xorvatiya ve s Yanvar 1919 cu il Serbler xorvatlar ve slovenler kralliginin kronu yuqoslav kronu 1 1 Banknotlarin 1 ve 2 kron pul nisanlari istisna olmaqla yapisdirilmis muvafiqlik markasinin ustunde ve ya markasiz bir nece nov stempeller ile stempelvurulmasi 1920 ci ilde krona yuqoslav dinari ile evez olundu nisbet 4 tac 1 dinar idiCexoslovakiya Mart 1919 cu il Slovakiya erazisinde oktyabr 1920 ci il Cexoslovakiya kronu 1 1 Muvafiqlik nisanlarin yapisdirilmasi 1 ve 2 kron banknotlarindan savayi 1919 cu ilde Cexoslovakiya kronlarinda eskinaslarin buraxilmasina baslanildi Muvafiqlik nisanlarin yapisdirildigi Avstriya Macaristan bankinin banknotlari ve muvafiqlik nisanlari olmayan 1 ve 2 kron eskinaslari 1920 ci ilde dovriyyeden cixarildi 9 Avstriya Mart 1919 cu il Avstriya kronu 1 1 DEUTSCHOSTERREICH stampi ile eskinaslarin stempelvurulmasi 1922 ci ilde yeni pul nisanlarinin buraxilisi basladi 1925 ci ilde krona Avstriya sillingi ile evezlendi nisbet 10 000 kron 1 sillinq idiLixtensteyn Mart 1919 cu il Avstriya kronu 1 1 DEUTSCHOSTERREICH stampi ile eskinaslarin stempelvurulmasi 1921 ci ilde Avstriya kronasi Isvecre franki ile evezlendiFiume Aprel 1919 cu il Fiume kronu 1 1 CITTA DI FIUME ve INSTITUTO CREDITO CONSIGLIO NAZIONALE CITTA DI FIUME stamplari ile eskinaslarin stempelvurulmasi 1920 ci il sentyabr ayinda Fiumede Italiya liresi tetbiq olundu 2 5 krona 1 lire Krona eskinaslarinin dovriyyeden cixarilmasi prosesi 1924 cu il 30 aprel tarixinedek aparilirdiRuminiyanin terkibine daxil olan erazi Avqust 1919 cu il Ruminiya leyi 2 1 1 dekabr 1918 ci ilden Ruminiya leyinin istifadesine baslandi 1919 cu il 10 iyundan 28 avqustadek Avstriya Macaristan bankinin TIMBRU SPECIAL ROMANIA 1 ve 2 kron eskinaslarindan basqa stempeli ile eskinaslarinin stempelvurulmasi heyata kecirildi Stamplanmis krona eskinaslari ve stampsiz 1 ve 2 krona eskinaslari 1 ley 2 kron nisbetiyle ley mezennesi ile birlikde dovriyyede qalirdilar Krona eskinaslarinin dovriyyeden cixarilmasi prosesi 1 sentyabr 1920 ci ilde baslamis ve 1921 ci ilin axrina qeder davam etmisdir 10 Polsanin terkibine daxil olan erazi Yanvar 1920 ci il Polsa markasi 100 70 Krona pul nisanlarinin Polsa markasi ile evezlenmesi 15 yanvar 1920 ci ilde mezenne mueyyen edilmisdir mubadile hemin ilin may ayinda bitirilmisdirMacaristan Mart 1920 ci il Macaristan kronu 1 1 1919 cu ilde yeni pul nisanlarinin cixarilmasi 1920 ci ilin mart ayinda Avstriya Macaristan bankinin eskinaslarinin Macaristanin gerbi ve MAGYARORSZAG yazisi olan qirmizi deyirmi mohur ile stempelvurulmasi mohurun muxtelif novleri movcud idi 1927 ci ilde krona pengo ile evezlendi nisbet 12 500 kron 1 pengo 11 idiSikkeler RedakteAvstriya Macaristan kronun sikkeleri iki novde hazirlanirdilar avstriya ve macar Avstriya novlu sikkeler Redakte Sikkeler Vyanada yerlesen zerbxanada zerb olunurdu 1908 ci ilde 1 5 10 20 ve 100 krondan ibaret xatire sikkeleri I Frans Iosifin hakimiyyetinin 60 illiyi serefine buraxilmisdir 12 13 14 Butun yazilar latin dilinde idiler Avers Revers Nominal Diametr mm Kutle q Metal Cevresi Zerb olunma illeri 1 heller 17 1 66 Mis Qalay Sink 950 40 10 hamar 1892 1903 1909 1916 1 heller 17 1 66 Mis Qalay Sink 950 40 10 hamar 1916 2 heller 19 3 33 Mis Qalay Sink 950 40 10 hamar 1892 1915 2 heller 17 2 78 Demir hamar 1916 1918 10 heller 19 3 Nikel nahamar 1892 1895 1907 1911 10 heller 19 3 Mis Sink Nikel 500 400 100 nahamar 1915 1916 10 heller 19 3 Mis Sink Nikel 500 400 100 nahamar 1916 20 heller 21 4 Nikel nahamar 1892 1895 1907 1909 1911 1914 20 heller 21 3 33 Demir nahamar 1916 1918 1 krona 23 5 Gumus Mis 835 165 VIRIBVS VNITIS a 1 1892 1907 1 krona 23 5 Gumus Mis 835 165 VIRIBVS VNITIS 1908 1 krona 23 5 Gumus Mis 835 165 VIRIBVS VNITIS 1912 1916 2 krony 27 10 Gumus Mis 835 165 VIRIBVS VNITIS 1912 1913 5 kron 36 24 Gumus Mis 900 100 VIRIBVS VNITIS 1900 1907 5 kron 36 24 Gumus Mis 900 100 VIRIBVS VNITIS 1908 5 kron 36 24 Gumus Mis 900 100 VIRIBVS VNITIS 1909 5 kron 36 24 Gumus Mis 900 100 VIRIBVS VNITIS 1909 10 kron 19 3 3875 Qizil Mis 900 100 naxis 1892 1893 1896 1897 1905 1906 10 kron 19 3 3875 Qizil Mis 900 100 naxis 1908 10 kron 19 3 3875 Qizil Mis 900 100 naxis 1909 10 kron 19 3 3875 Qizil Mis 900 100 naxis 1909 1911 20 kron 21 6 7751 Qizil Mis 900 100 VIRIBVS VNITIS 1892 1905 20 kron 21 6 7751 Qizil Mis 900 100 VIRIBVS VNITIS 1908 20 kron 21 6 7751 Qizil Mis 900 100 VIRIBVS VNITIS 1909 20 kron 21 6 7751 Qizil Mis 900 100 VIRIBVS VNITIS 1909 1914 1916 20 kron 21 6 7751 Qizil Mis 900 100 VIRIBVS VNITIS 1916 20 kron 21 6 7751 Qizil Mis 900 100 PACE BELLOQVE OMNIA PRO PATRIA CVM POPVLO MEO a 2 1918 100 kron 37 33 8753 Qizil Mis 900 100 VIRIBVS VNITIS 1908 100 kron 37 33 8753 Qizil Mis 900 100 VIRIBVS VNITIS 1909 1914 Birge seylerle lat Veten ugrunda xalqla muharibe ve sulh icinde lat Macar novlu sikkeler Redakte Sikkeler Kremnitsa zerbxanasinda istehsal olunurdu yerli zerbxananin isaresi KB Kormocbanya seherin macar dilinde adinin qisaldilmis formasi idi 1896 ci ilde macar dovletinin qurulmasinin 1000 illiyi serefine 1 kron nominalli xatire sikkesi buraxildi 1907 ci ilde ise I Frans Iosifin taclandirilmasinin 40 illiyi serefine 5 ve 100 kron nominalli xatire sikkeleri isiq uzu gorduler 1920 ci ile aid 10 filler ve 1920 1922 ci illere aid 20 filler sikkeleri Kremntisada yox Budapestde zerb olunmusdur cunki zerbxananin techizat avadanliqlari bu sehere getirilmisdir Sikkelerin gorunusu ve xususiyyetleri deyismez qaldi o cumleden Kremntisa zerbxanasinin isaresi KB yerinde qaldi 15 16 17 Avers Revers Nominal Diametr mm Kutle q Metal Cevresi Zerb olunma illeri 1 filler 17 1 66 Mis Qalay Sink 950 40 10 hamar 1892 1904 1906 1914 2 filler 19 3 33 Mis Qalay Sink 950 40 10 hamar 1892 1910 1914 1915 2 filler 17 2 78 Demir hamar 1916 1918 10 filler 19 3 Nikel nahamar 1892 1896 1906 1908 1909 1914 10 filler 19 3 Mis Sink Nikel 500 400 100 nahamar 1914 1916 10 filler 19 2 5 Demir nahamar 1915 1916 1918 1920 20 filler 21 4 Nikel nahamar 1892 1894 1906 1908 1914 20 filler 21 3 33 Demir hamar 1914 1918 1920 1922 1 krona 23 5 Gumus Mis 835 165 BIZALMAM AZ OSI ERENYBEN b 1 1892 1896 1906 1 krona 23 5 Gumus Mis 835 165 BIZALMAM AZ OSI ERENYBEN 1896 1 krona 23 5 Gumus Mis 835 165 BIZALMAM AZ OSI ERENYBEN 1912 1916 2 krona 27 10 Gumus Mis 835 165 BIZALMAM AZ OSI ERENYBEN 1912 1914 5 kron 36 24 Gumus Mis 900 100 BIZALMAM AZ OSI ERENYBEN 1900 1906 1909 5 kron 36 24 Gumus Mis 900 100 BIZALMAM AZ OSI ERENYBEN 1907 10 kron 19 3 3875 Qizil Mis 900 100 uzor 1892 1915 20 kron 21 6 7751 Qizil Mis 900 100 BIZALMAM AZ OSI ERENYBEN 1892 1913 20 kron 21 6 7751 Qizil Mis 900 100 BIZALMAM AZ OSI ERENYBEN 1914 1916 20 kron 21 6 7751 Qizil Mis 900 100 HARCBAN ES BEKEBEN A NEMZETTEL A HAZAERT b 2 1918 100 kron 37 33 8753 Qizil Mis 900 100 BIZALMAM AZ OSI ERENYBEN 1907 100 kron 37 33 8753 Qizil Mis 900 100 BIZALMAM AZ OSI ERENYBEN 1907 1908 Qedim guce inaniram Veten ugrunda xalqla muharibe ve sulh icinde Yeniden sikkelenme Redakte Avstriya zerbxanasi Avstriya Macaristan sikkelerinin xususiyyetlerine tam uygun olan krona sikkelerini buraxmaga davam edir Avstriya tipli sikkeler zerb olunur 10 kron zerb edilme ilinin qeydi ile 1912 20 kron 1915 100 kron 1915 18 Banknotlar RedakteKrona banknotlarin buraxilisi 1900 cu ilde basladi Banknotlarin bir terefine alman diger terefine macar dilinde metn yazilmisdir Eskinaslarin bu sekilde tertibati Avstriya Macaristanda 1880 ci ilden beri istifade olunurdu istisna kimi 1916 ci ile aid 1 krona ve 1914 cu ile aid 2 kronani gostermek olar onlarin ustunde iki dilde olan metin her iki terefe yerlesdirilmisdir eyni zamanda 1918 ci ile aid 25 ve 200 krona deyerinde pul bir terefli eskinaslardan ibaret idiler 2 yanvar 1913 tarixi qeydi ile 1918 ci ilde buraxilmis 20 kron banknotlari 1913 cu ilde buraxilmis eskinaslardan II AUFLAGE banknotun alman terefinde ve II KIADAS banknotun macar terefinde yazilari ile ferqlenirdiler 1918 ci il nusxeli 25 ve 200 kron deyerinde bir terefli eskinaslar muveqqeti banknotlar kimi buraxilmisdilar ve onlarin ustunde 1919 cu il iyunun 30 dek adi banknotlarla deyisdirilmeli olduguna dair qeyd var idi Eslinde bele bir mubadile bas tutmadi bu eskinaslar hemin tarixden sonraki dovriyyede de istifade edilmeye davam edildi 19 Sekil Nominal Olcusu mm TarixiAvers Revers banknotda qeyd olunan dovriyyeye buraxilmasi dovriyyeden cixarilmasi1900 1902 ci iller nesri 10 kron 121 80 31 mart 1900 cu il 2 sentyabr 1901 ci il 28 fevral 1907 ci il 20 kron 131 87 20 sentyabr 1900 cu il 30 iyun 1910 cu il 50 kron 150 100 2 yanvar 1902 ci il 26 may 1902 ci il 31 dekabr 1916 ci il 100 kron 160 106 20 oktyabr 1902 ci il 31 avqust 1912 ci il 1000 kron 191 127 2 yanvar 1903 cu il bax Dovriyyeden cixarilmasi1904 1910 cu iller nesri 10 kron 140 80 2 yanvar 1904 cu il 25 fevral 1905 ci il 31 dekabr 1918 ci il 20 kron 150 89 2 yanvar 1907 ci il 22 iyun 1908 ci il 31 dekabr 1915 ci il 100 kron 163 107 2 yanvar 1910 cu il 22 avqust 1910 cu il 31 may 1915 ci il1912 1914 cu iller nesri 20 kron 150 89 2 yanvar 1913 cu il 29 sentyabr 1913 cu il bax Dovriyyeden cixarilmasi 50 kron 162 100 2 yanvar 1914 cu il 18 dekabr 1916 ci il 100 kron 163 107 2 yanvar 1912 ci il 13 dekabr 1912 ci ilMuharibe dovru nesri 1 krona 112 67 1 dekabr 1916 ci il 21 dekabr 1916 ci il bax Dovriyyeden cixarilmasi 2 krona 112 67 5 avqust 1914 cu il 16 avqust 1914 cu il 31 iyul 1917 ci il 2 krona 125 85 1 mart 1917 ci il 9 iyul 1917 ci il bax Dovriyyeden cixarilmasi 10 kron 150 80 2 yanvar 1915 ci il 24 iyul 1916 ci ilMuharibeden sonraki nesr 20 kron II nesr 150 89 2 yanvar 1913 cu il 28 oktyabr 1918 ci il bax Dovriyyeden cixarilmasi 25 kron 135 80 27 oktyabr 1918 ci il 30 oktyabr 1918 ci il 200 kron 168 100 10 000 kron 191 127 2 noyabr 1918 ci il 19 dekabr 1918 ci ilValyuta mezenneleri ve qiymetler Redakte1892 1914 1 kq zolota 3280 kron 1 krona 1 05 Isvecre franki 1 05 Fransa franki 1 05 Italiya liresi 1 05 Ruminiya leyi Latin Valyuta Birliyinin mezenneleri 1 krona 0 8505 Almaniya markasi 100 kron 39 38 rubl 1 ABS dollari 4 94 kron 1 funt sterlinq 24 02 kron 20 1900 Kronenzeitung qezet 4 heller1913 1 5 kq seker 1 krona 1 tramvay bileti Vyana 19 heller1914 1 ABS dollari 5 08 kron1915 1 ABS dollari 6 50 kron 1 krona 0 7143 Almaniya markasi1916 1 ABS dollari 7 95 kron 1 krona 0 6896 Almaniya markasi1917 1 krona 0 6493 Almaniya markasi1918 1 tramvay bileti Vyana 40 heller Salzburger Volksbote qezet 14 heller yanvar Illustrierte Kronenzeitung qezet 8 heller noyabr 1 krona 0 50 Almaniya markasi noyabr Telegraf qezet 10 heller dekabr 1919 1 ABS dollari 16 10 kron yanvar Illustrierte Kronenzeitung 10 heller yanvar iyun Illustrierte Kronenzeitung 12 heller iyul dekabr 100 kron 11 60 Isvecre franki avqust 1 krona 0 3125 Almaniya markasi oktyabr 4 kron 1 Yuqoslaviya dinari 2 Ruminiya leyi noyabr 100 kron 2 75 Isvecre franki dekabr Istinadlar Redakte 1 2 3 Travin Marganiya 2004 Glava 4 Avstro Vengriya Razvod po gabsburgskomu schyotu SN 2006 10 statya http www numizm ru html z zolota8 kronova8 val7ta html Zolotaya kronovaya valyuta Cuhaj 2009 seh 89 90 Cuhaj 2011 seh 1538 1539 Cuhaj 2008 seh 859 860 Radoczy 1984 seh 16 Cuhaj 2011 seh 121 122 1045 1046 Cuhaj 2008 seh 86 87 Graichen 1983 seh 84 87 Buzdugan 1977 seh 358 364 Radoczy 1984 seh 26 38 Cuhaj 2009 seh 93 Cuhaj 2011 seh 121 123 Graichen 1983 seh 36 49 Cuhaj 2009 seh 598 599 Cuhaj 2011 seh 1045 1046 Radoczy 1984 seh 67 78 Sajt Avstrijskogo monetnogo dvora Modern re strikes muenzeoesterreich at 2016 03 04 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2012 02 25 parameter ignored suggest Cuhaj 2008 seh 84 91 Radoczy 1984 seh 15Edebiyyat RedakteSlovar numizmata Opisanie monet 2006 10 asagidaki menbelerden meqaleler daxil olmaqla Numizmaticheskij slovar Zvarich V V 4 e izd Lvov 1980 Slovar numizmata Per s nem Fengler H Girou G Unger V 2 e izd pererab i dop M Radio i svyaz 1993 Sovremennyj ekonomicheskij slovar 4 e izd pererab i dop M Infra M 2005 Cuhaj G Michael T Miller H 2009 Standard Catalog of World Coins 1801 1900 6 e izd Iola Krause Publications ISBN 978 0 89689 940 7 Cuhaj G Michael T Miller H 2011 Standard Catalog of World Coins 1901 2000 39 e izd Iola Krause Publications ISBN 978 1 4402 1172 8 Cuhaj G S 2008 Standard Catalog of World Paper Money General Issues 1368 1960 12 e izd Iola Krause Publications ISBN 978 0 89689 730 4 Buzdugan G Luchian O Oprescu C C 1977 Monede si banknote romanesti Bucuresti Sport turism Graichen G 1983 Die Geldzeichen der Tschechoslowakei Berlin Transpress Radoczy G 1984 A legujabb kori magyar penzek 1892 1981 Budapest Corvina ISBN 963 13 1528 2 Travin D Marganiya O 2004 Evropejskaya modernizaciya V 2 tomah Philosophy 1 3000 nus M SPb AST Terra Fantastica ISBN 5 17 027096 8 Xarici kecidler RedakteMagyar Bankjegykatalogus Macar banknotlari kataloqu mac ing Papirpenz hu macar banknotlari mac Vikianbarda Avstriya Macaristan kronu ile elaqeli mediafayllar var Menbe https az wikipedia org w index php title Avstriya Macaristan kronu amp oldid 5959281, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.