Azərbaycanca AzərbaycancaDeutsch Deutsch日本語 日本語Lietuvos Lietuvosසිංහල සිංහලTürkçe TürkçeУкраїнська УкраїнськаUnited State United State
Dəstək
www.wikimedia.az-az.nina.az

Vikipediya azad ensiklopediya Mobil telefon nəsillərinin siyahısıAnaloq1G Rəqəmsal 2 5G 3G 3 9G 3 95G 4G 5G 6GMobil tele

6G

6G
Vikipediya, azad ensiklopediya
Mobil telefon nəsillərinin siyahısı
Analoq
Rəqəmsal
Mobil telekommunikasiya
  • r

6G — 6-cı nəsil naqilsiz mobil şəbəkə texnologiyası.

6G telekommunikasiya sahəsində mobil məlumat şəbəkələrini dəstəkləyən simsiz rabitə texnologiyaları üçün inkişaf edən altıncı nəsil standartıdır. Mütəxəssislər güman edirlər ki, bu standart 5G-dən əhəmiyyətli dərəcədə daha sürətli olacaq. 6G şəbəkəsi özündən əvvəlkilər kimi, xidmət sahəsinin mobil hücrələr adlanan kiçik coğrafi ərazilərə bölünən genişzolaqlı mobil şəbəkə olacaq. Bir neçə şirkət (, , Apple, , , Huawei, , , LG, Nokia, , Samsung, Vi, Xiaomi), tədqiqat institutları (, ) və ölkələr (ABŞ, Avropa İttifaqı ölkələri, Rusiya, Çin, Hindistan, Yaponiya, Cənubi Koreya, Sinqapur və Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri) 6G şəbəkəsinə maraq göstərirlər.

6G şəbəkəsi özündən əvvəlki texnologiyalara nisbətən daha fərqli olacaq. Belə ki, hər yerdə mövcud olan ani kommunikasiya, geniş yayılmış intellekt və əşyaların interneti (IoT) kimi cari mobil hücrə istifadə edən nümunələrdən daha çox tətbiqləri dəstəkləyəcəyi gözlənilir. Mobil şəbəkə operatorlarının 6G üçün çevik və mərkəzləşdirilməmiş (desentralizasiya) biznes modelini qəbul edəcəyi gözlənilir. 6G ilə yerli spektrin lisenziyalaşdırılması, spektr və infrastrukturun paylaşılması, , süni intellekt, qısa paket rabitəsi və blokçeyn texnologiyaları ilə dəstəklənən ağıllı avtomatlaşdırılmış idarəetmə gözlənilir.

2023-cü ildən etibarən, 6G texnologiyası üçün ümumi qəbul olunmuş hər hansı bir dövlət və ya qeyri-dövlət standartı mövcud deyil və lakin inkişaf etmə mərhələsindədir.

Terahertz və millimetr dalğalarının inkişafı

| ]

Bəzi fərziyyələrə görə, 6G texnologiyasında (30 ilə 300 GHz) və (300 ila 3000 GHz) istifadə edilə bilər. Bununla belə, bu tezliklərin dalğa yayılması 1G, , 3G və 4G-də istifadə edilən radio dalğalarından daha həssas olan 5G və Wi-Fi-da (təxminən 2-30 GHz) istifadə edilən mikrodalğalı tezliklərə nisbətən maneələrə qarşı daha həssasdır.

"Next G Alyansı" 2020-ci ilin oktyabrında (ATIS) tərəfindən yaradıldı. Bu ittifaq , , , , T-Mobile, Microsoft, Samsung və başqa böyük şirkətlərdən ibarətdir. Alyansın məqsədi növbəti 10 il ərzində 6G və Şimali Amerikanın mobil texnologiyası liderliyini irəli aparmaqdır."

2022-ci ilin yanvarında Çinin (Purple Mountain Observatory of China) iddia etdi ki, tədqiqat qrupu laboratoriya şəraitində ilk dəfə terahertz tezlik diapazonunda saniyədə 206,25 giqabit (Gbit/s) məlumat sürətinə çatıb ki, bu da 6G mobil rabitənin əsasını təşkil edir.

2022-ci ilin fevralında çinli tədqiqatçılar milimetr dalğalarını istifadə edərək rekord sürətlə məlumat ötürmək mümkün olduğunu iddia edirlər. Optik burulğanın milimetr dalğaları çox yüksək frekanslı radio dalğalarının elə bir növüdür ki, onların spinləri döngələr sürətlə dəyişir. Araşdırmaçılar 1 terabayt məlumatı 1 km (3,300 fit) məsafəyə bir saniyədə ötürmək bacarığını əldə etdiklərini deyirlər. Radio dalğalarının fırlanma potensialı ilk dəfə 1909-cu ildə ingilis fizik tərəfindən açıqlandı, lakin istifadəsi çətin oldu. Zhang və həmkarları bildiriblər ki, onların nailiyyətləri son bir neçə onillikdə dünya üzrə bir çox tədqiqat qrupunun gərgin əməyi əsasında qurulub. Avropadakı tədqiqatçılar 1990-cı illərdə optik burulğan dalğalarından istifadə edərək ilk rabitə təcrübələrini həyata keçirdilər. Əsas problem ondadır ki, fırlanan dalğaların ölçüsü məsafə ilə artır və zəifləyən siqnal yüksək sürətli məlumat ötürülməsini çətinləşdirir. Çin komandası daha çox məlumat daşımaq üçün dalğaların üç fərqli rejimdə fırlanmasını təmin edən, daha fokuslanmış burulğan şüası yaratmaq üçün unikal ötürücü qurdu. Onlar bölünmə zamanı böyük miqdarda məlumatı daşıyan və deşifrə edə bilən yüksək performanslı qəbuledici cihaz hazırladı.

Əşyaların İnterneti (IoT)

| ]

6G şəbəkələrinin məqsədi gələcəkdə tam ağıllı və avtonom sistemləri birləşdirən IoT (Əşyaların İnterneti) vasitəsilə müştəri xidmətləri və tətbiqlərini inqilabi şəkildə dəyişməkdir. İoT, 6G şəbəkəsinin açar texnologiyadır, müxtəlif sensor cihazlarını və şəbəkələri birləşdirərək insanların, əşyaların və avadanlıqların istənilən vaxt və yerdə əlaqəsini təmin edir. 6G həmçinin Ambient IoT (sıfır-enerjili IoT) qurğuları üçün Backscatter Communication (əksolunma rabitəsi) texnologiyasından da istifadə edəcək.

İstinadlar

| ]
  1. Fisher, Tim. "6G: What It Is & When to Expect It". Lifewire. 17 noyabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 aprel 2022.
  2. Khan, Danish. "Airtel, Vi push for work on 6G tech". The Economic Times. yanvar 2022. 20 oktyabr 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 oktyabr 2022.
  3. "Indian Telecom Jio partners with University of Oulu over development of 6G technology". indianexpress. 21 yanvar 2022. 31 oktyabr 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 avqust 2023.
  4. "Opinion: Think 5G is exciting? Just wait for 6G". CNN. 10 fevral 2020. 17 noyabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 avqust 2023.
  5. Kharpal, Arjun. "China starts development of 6G, having just turned on its 5G mobile network". CNBC. 7 noyabr 2019. 17 noyabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 avqust 2023.
  6. Andy Boxall; Tyler Lacoma. "What is 6G, how fast will it be, and when is it coming?". DigitalTrends. 21 yanvar 2021. 17 noyabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 fevral 2021.
  7. Li, Jane. "Forget about 5G, China has kicked off its development of 6G". Quartz. 7 noyabr 2019. 12 noyabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 avqust 2023.
  8. "India to get 6G by 2023 end or 2024, India's communications minister says while the country still waits for 5G rollout". Business Insider. 28 dekabr 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 dekabr 2021.
  9. "DoT to seek TRAI comment on use of 95GHz-3THz airwaves". TeleGeography. 11 noyabr 2022. 16 noyabr 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 noyabr 2022.
  10. Dohler, M.; Mahmoodi, T.; Lema, M. A.; Condoluci, M.; Sardis, F.; Antonakoglou, K.; Aghvami, H. Internet of skills, where robotics meets AI, 5G and the Tactile Internet // 2017 European Conference on Networks and Communications (EuCNC). 2017. 1–5. doi:10.1109/EuCNC.2017.7980645. ISBN . 7 aprel 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 avqust 2023.
  11. Saad, W.; Bennis, M.; Chen, M. "A Vision of 6G Wireless Systems: Applications, Trends, Technologies, and Open Research Problems". IEEE Network. 34 (3). 2020: 134–142. doi:10.1109/MNET.001.1900287. ISSN 1558-156X. 7 aprel 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 avqust 2023.
  12. Yang, H.; Alphones, A.; Xiong, Z.; Niyato, D.; Zhao, J.; Wu, K. "Artificial-Intelligence-Enabled Intelligent 6G Networks". IEEE Network. 34 (6). 2020: 272–280. arXiv:1912.05744. doi:10.1109/MNET.011.2000195. ISSN 1558-156X. 12 iyul 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 avqust 2023.
  13. Xiao, Y.; Shi, G.; Li, Y.; Saad, W.; Poor, H. V. "Toward Self-Learning Edge Intelligence in 6G". IEEE Communications Magazine. 58 (12). 2020: 34–40. arXiv:2010.00176. doi:10.1109/MCOM.001.2000388. ISSN 1558-1896. 7 aprel 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 avqust 2023.
  14. Guo, W. "Explainable Artificial Intelligence for 6G: Improving Trust between Human and Machine". IEEE Communications Magazine. 58 (6). 2020: 39–45. doi:10.1109/MCOM.001.2000050. hdl:1826/15857. 28 aprel 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 avqust 2023.
  15. Wolfe, Marcella. "ATIS Launches Next G Alliance to Advance North American Leadership in 6G". . 13 oktyabr 2020. 22 fevral 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 fevral 2021.
  16. Kumar, Nitesh. "6G|What Is 6G?|6G In India|Which Country Has 6G Network?|6G Application". techbyte.co.in. 21 yanvar 2022. 23 yanvar 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 yanvar 2022.
  17. Chen, Stephen. "Race to 6G: Chinese researchers declare data streaming record with whirling radio waves". South China Morning Post. 10 fevral 2022. 1 iyul 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 avqust 2023.
  18. https://doi.org/10.1109/JIOT.2021.3103320
  19. https://doi.org/10.1109/ACCESS.2024.3405487
  20. https://en.wikipedia.org/wiki/6G#cite_note-42

Xarici keçidlər

| ]
  • Sharma, Ankush. "6G Companies: Telecom Players Kickstart Research Activities". GreyB (ingilis). 9 noyabr 2020. İstifadə tarixi: 2 iyun 2021.

wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer

Vikipediya azad ensiklopediya Mobil telefon nesillerinin siyahisiAnaloq1G Reqemsal 2 5G 3G 3 9G 3 95G 4G 5G 6GMobil telekommunikasiyabr 6G 6 ci nesil naqilsiz mobil sebeke texnologiyasi 6G telekommunikasiya sahesinde mobil melumat sebekelerini destekleyen simsiz rabite texnologiyalari ucun inkisaf eden altinci nesil standartidir Mutexessisler guman edirler ki bu standart 5G den ehemiyyetli derecede daha suretli olacaq 6G sebekesi ozunden evvelkiler kimi xidmet sahesinin mobil hucreler adlanan kicik cografi erazilere bolunen geniszolaqli mobil sebeke olacaq Bir nece sirket Apple Huawei LG Nokia Samsung Vi Xiaomi tedqiqat institutlari ve olkeler ABS Avropa Ittifaqi olkeleri Rusiya Cin Hindistan Yaponiya Cenubi Koreya Sinqapur ve Birlesmis Ereb Emirlikleri 6G sebekesine maraq gosterirler 6G sebekesi ozunden evvelki texnologiyalara nisbeten daha ferqli olacaq Bele ki her yerde movcud olan ani kommunikasiya genis yayilmis intellekt ve esyalarin interneti IoT kimi cari mobil hucre istifade eden numunelerden daha cox tetbiqleri destekleyeceyi gozlenilir Mobil sebeke operatorlarinin 6G ucun cevik ve merkezlesdirilmemis desentralizasiya biznes modelini qebul edeceyi gozlenilir 6G ile yerli spektrin lisenziyalasdirilmasi spektr ve infrastrukturun paylasilmasi suni intellekt qisa paket rabitesi ve blokceyn texnologiyalari ile desteklenen agilli avtomatlasdirilmis idareetme gozlenilir 2023 cu ilden etibaren 6G texnologiyasi ucun umumi qebul olunmus her hansi bir dovlet ve ya qeyri dovlet standarti movcud deyil ve lakin inkisaf etme merhelesindedir Terahertz ve millimetr dalgalarinin inkisafi span Bezi ferziyyelere gore 6G texnologiyasinda 30 ile 300 GHz ve 300 ila 3000 GHz istifade edile biler Bununla bele bu tezliklerin dalga yayilmasi 1G 3G ve 4G de istifade edilen radio dalgalarindan daha hessas olan 5G ve Wi Fi da texminen 2 30 GHz istifade edilen mikrodalgali tezliklere nisbeten maneelere qarsi daha hessasdir Next G Alyansi 2020 ci ilin oktyabrinda ATIS terefinden yaradildi Bu ittifaq AT amp T T Mobile Microsoft Samsung ve basqa boyuk sirketlerden ibaretdir Alyansin meqsedi novbeti 10 il erzinde 6G ve Simali Amerikanin mobil texnologiyasi liderliyini ireli aparmaqdir 2022 ci ilin yanvarinda Cinin Purple Mountain Observatory of China iddia etdi ki tedqiqat qrupu laboratoriya seraitinde ilk defe terahertz tezlik diapazonunda saniyede 206 25 giqabit Gbit s melumat suretine catib ki bu da 6G mobil rabitenin esasini teskil edir 2022 ci ilin fevralinda cinli tedqiqatcilar milimetr dalgalarini istifade ederek rekord suretle melumat oturmek mumkun oldugunu iddia edirler Optik burulganin milimetr dalgalari cox yuksek frekansli radio dalgalarinin ele bir novudur ki onlarin spinleri dongeler suretle deyisir Arasdirmacilar 1 terabayt melumati 1 km 3 300 fit mesafeye bir saniyede oturmek bacarigini elde etdiklerini deyirler Radio dalgalarinin firlanma potensiali ilk defe 1909 cu ilde ingilis fizik terefinden aciqlandi lakin istifadesi cetin oldu Zhang ve hemkarlari bildiribler ki onlarin nailiyyetleri son bir nece onillikde dunya uzre bir cox tedqiqat qrupunun gergin emeyi esasinda qurulub Avropadaki tedqiqatcilar 1990 ci illerde optik burulgan dalgalarindan istifade ederek ilk rabite tecrubelerini heyata kecirdiler Esas problem ondadir ki firlanan dalgalarin olcusu mesafe ile artir ve zeifleyen siqnal yuksek suretli melumat oturulmesini cetinlesdirir Cin komandasi daha cox melumat dasimaq ucun dalgalarin uc ferqli rejimde firlanmasini temin eden daha fokuslanmis burulgan suasi yaratmaq ucun unikal oturucu qurdu Onlar bolunme zamani boyuk miqdarda melumati dasiyan ve desifre ede bilen yuksek performansli qebuledici cihaz hazirladi Esyalarin Interneti IoT span 6G sebekelerinin meqsedi gelecekde tam agilli ve avtonom sistemleri birlesdiren IoT Esyalarin Interneti vasitesile musteri xidmetleri ve tetbiqlerini inqilabi sekilde deyismekdir IoT 6G sebekesinin acar texnologiyadir muxtelif sensor cihazlarini ve sebekeleri birlesdirerek insanlarin esyalarin ve avadanliqlarin istenilen vaxt ve yerde elaqesini temin edir 6G hemcinin Ambient IoT sifir enerjili IoT qurgulari ucun Backscatter Communication eksolunma rabitesi texnologiyasindan da istifade edecek Istinadlar span Fisher Tim 6G What It Is amp When to Expect It Lifewire 17 noyabr 2020 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 3 aprel 2022 Khan Danish Airtel Vi push for work on 6G tech The Economic Times yanvar 2022 20 oktyabr 2022 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 20 oktyabr 2022 Indian Telecom Jio partners with University of Oulu over development of 6G technology indianexpress 21 yanvar 2022 31 oktyabr 2022 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 21 avqust 2023 Opinion Think 5G is exciting Just wait for 6G CNN 10 fevral 2020 17 noyabr 2020 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 21 avqust 2023 Kharpal Arjun China starts development of 6G having just turned on its 5G mobile network CNBC 7 noyabr 2019 17 noyabr 2020 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 21 avqust 2023 Andy Boxall Tyler Lacoma What is 6G how fast will it be and when is it coming DigitalTrends 21 yanvar 2021 17 noyabr 2020 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 18 fevral 2021 Li Jane Forget about 5G China has kicked off its development of 6G Quartz 7 noyabr 2019 12 noyabr 2020 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 21 avqust 2023 India to get 6G by 2023 end or 2024 India s communications minister says while the country still waits for 5G rollout Business Insider 28 dekabr 2021 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 28 dekabr 2021 DoT to seek TRAI comment on use of 95GHz 3THz airwaves TeleGeography 11 noyabr 2022 16 noyabr 2022 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 16 noyabr 2022 Dohler M Mahmoodi T Lema M A Condoluci M Sardis F Antonakoglou K Aghvami H Internet of skills where robotics meets AI 5G and the Tactile Internet 2017 European Conference on Networks and Communications EuCNC 2017 1 5 doi 10 1109 EuCNC 2017 7980645 ISBN 978 1 5386 3873 6 7 aprel 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 21 avqust 2023 Saad W Bennis M Chen M A Vision of 6G Wireless Systems Applications Trends Technologies and Open Research Problems IEEE Network 34 3 2020 134 142 doi 10 1109 MNET 001 1900287 ISSN 1558 156X 7 aprel 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 21 avqust 2023 Yang H Alphones A Xiong Z Niyato D Zhao J Wu K Artificial Intelligence Enabled Intelligent 6G Networks IEEE Network 34 6 2020 272 280 arXiv 1912 05744 doi 10 1109 MNET 011 2000195 ISSN 1558 156X 12 iyul 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 21 avqust 2023 Xiao Y Shi G Li Y Saad W Poor H V Toward Self Learning Edge Intelligence in 6G IEEE Communications Magazine 58 12 2020 34 40 arXiv 2010 00176 doi 10 1109 MCOM 001 2000388 ISSN 1558 1896 7 aprel 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 21 avqust 2023 Guo W Explainable Artificial Intelligence for 6G Improving Trust between Human and Machine IEEE Communications Magazine 58 6 2020 39 45 doi 10 1109 MCOM 001 2000050 hdl 1826 15857 28 aprel 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 21 avqust 2023 Wolfe Marcella ATIS Launches Next G Alliance to Advance North American Leadership in 6G 13 oktyabr 2020 22 fevral 2021 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 18 fevral 2021 Kumar Nitesh 6G What Is 6G 6G In India Which Country Has 6G Network 6G Application techbyte co in 21 yanvar 2022 23 yanvar 2022 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 21 yanvar 2022 Chen Stephen Race to 6G Chinese researchers declare data streaming record with whirling radio waves South China Morning Post 10 fevral 2022 1 iyul 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 23 avqust 2023 https doi org 10 1109 JIOT 2021 3103320 https doi org 10 1109 ACCESS 2024 3405487 https en wikipedia org wiki 6G cite note 42 Xarici kecidler span Sharma Ankush 6G Companies Telecom Players Kickstart Research Activities GreyB ingilis 9 noyabr 2020 Istifade tarixi 2 iyun 2021 Mobil telefonlarMobil sebekeler protokollarRouminq SIM kart WAPNesillerAnaloq 1G Reqemsal 3G 4G 5G 6GUmumiGSM Telefoniya ucus rejimi Mesajlasma SMS MMSMobil cihazlarIstehsalcilar Peyk telefonu SmartfonSlate Agilli saatAndroid cihazlari rutinq iPhoneMobile ozel proqramlarProqramlarBankciliq OdenisOyun Ani mesajlasmaMedeniyyetSelfi Txt spkEtraf muhit ve saglamliqHeddinden artiq istifadede psixi saglamliqQanunFotoqrafiya ve huquq Telefon dinleme Kateqoriya Kateqoriyalar Texnologiya nezeriyyeleriEsyalarin internetiSimsiz kommunikasiya sistemleri

Nəşr tarixi:
Yuxarı