Ronald Reyqan idman şərhçisi, kinoaktyor, Kaliforniya ştatının qubernatoru olduqdan sonra Amerika Birləşmiş Ştatlarının prezidenti seçilmişdir. Kino karyerası ərzində 54 filmdə çəkilmişdir.
1980-cı ilin noyabrında keçirilən prezident seçkiləri demokratlar partiyasına uğur gətirmədi. Təşəbbüs respublikaçıların əlinə keçdi. Ölkədə sağa doğru dönüş baş verdi. Sağ respublikaçılar dairəsinə mənsub olan, məşhur aktyor, gözəl natiq, hələ 1964-cü ildə Qolduoteri müdafiə etdiyi zaman çıxışları ilə yadda qalan, ABŞ tarixində ən populyar prezident kimi tanınan Ronald Reyqan bu vəzifəyə seçildi. Reyqanın fəaliyyətində özünə məxsus cəhətlərdən biri onun bütün məsələlərə dövrə uyğun şəkildə yanaşmağı bacarması idi. Reyqanın dövründə ABŞ-da universal dövlət yaradılmış oldu. Bütün bunlara görə o tarixə böyük kommuniator kimi daxil oldu.Xalq onu «böyük ünsiyyət ustası» adlandırırdı.
1980-ci il seçkilərində qələbə çalmış Reyqan Ağ Evə iqtisadi problemlərdən narahat və İranla bir il sürən girov böhranına görə özünü alçalmış hiss edən Amerikaya inam və qürurunu qaytarmaq istəyi ilə gəlmişdi. 1981-ci ildə inauqurasiya çıxışında prezident Reyqan federal hökumətin rolunun dəyişməsi də daxil olmaqla, ölkəni yeni istiqamətdə idarə edəcəyini bəyan etdi.
Yeni prezident tez bir zamanda vergiləri ixtisar etməyə və hökumət xərclərini azaltmağa başladı. 1982-ci ildə böyük tənəzzüldən sonra iqtisadi artım müşahidə olundu. Sonralar həmin iqtisadi siyasət "reyqanomika" adı altında məşhurlaşmışdır. Prezident Ronald Reyqan hökuməti iri kapitalın mənafeyinə xidmət edərək inflyasiyanı cilovlamaq və iqtisadiyyatı yenidən qurmaq, ABŞ-ın dünya bazarında rəqabət mövqeyini gücləndirmək siyasəti yeritməyə başladı. Proqram milli gəlirin iri kapitalın və əhalinin varlı təbəqələrinin xeyrinə sonrakı yenidən bölgüsünə və burada fəhlə sinfinin payının azalmasına gətirib çıxardı. Sosial xərclər azaldıldı. Eyni zamanda hərbi təxsisatlar getdikcə artırıldı. ABŞ üçün istehsalın və kapitalın, o cümlədən bank işinin, yüksək dərəcədə təmərküzləşməsi maliyyə oliqarxiyasının təzyiq göstərməsi ilə səciyyələndirdi. 200 iri korporasiya ölkənin sənaye istehsalının təxminən yarısına nəzarət edir. 80-ci illərdə Cənub və Cənub-Qərb ştatlarının sənaye cəhətdən coşğun inkişafı ilə əlaqədar olaraq inhisarçı kapitalın Texas və Kaliforniya qruplarının xüsusi çəkisi artmışdı. Eyni zamanda onların və maliyyə burjuaziyasının köhnə qrupları arasında iqtisadiyyatın və siyasətə nəzarət uğrunda mübarizə kəskinləşmişdi.
1981-ci il martın 30-da psixi xəstə Con Hinkli Ronald Reyqana qarşı sui-qəsdə cəhd etdi. Onun atdığı altı güllədən biri Reyqanın ağciyərində ilişsə də həkimlər onu xilas edə bildilər. Hadisə nəticəsində biri ağır olmaqla daha üç nəfər yaralanmışdı.
1984-cü ildə Ronald Reyqan yenidən prezident seçildi. Amma amerikalılar iqtisadi tərəqqidən bəlkə də daha artıq onun dəst-xəttini bəyənirdilər. Onlar Reyqanın Amerikanın qüdrətini və xaricdə ona inamı bərpa etmək səylərini alqışlayırdılar. Ronald Reyqanın prezidentliyinin birinci dövrünü daha çox daxili siyasət məsələlərinin həllilə bağlayırlarsa, onun ikinci dövr prezidentliyi xarici siyasət meydanında fəaliyyətilə əlaqələndirilir. Reyqanın silahlara nəzarət sahəsində fəaliyyətləri, xüsusilə də 1987-ci ildə Sovet İttifaqı ilə Avropada qısa və orta mənzilli raketlərin ləğvi haqda müqavilə imzalaması əhəmiyyətli hadisə idi.
Ronald Reyqan Sovet İttifaqının rəhbəri Mixail Qorbaçovla dörd zirvə görüşü keçirmişdir. Bu görüşlər Amerika Birləşmiş Ştatları və bir zamanlar prezidentin "Şər imperiyası" adlandırdığı ölkə arasında soyuq müharibənin tədricən sona çatması işinə böyük xidmət göstərdi. 12 iyun1987-ci ildə Berlin şəhərinin 750 illiyində iştirak edən Reyqan Brandenburq qapılarının önündəki çıxışında Sovet rəhbəri Mixail QorbaçovuBerlin divarını sökməyə çağırdı:
Baş katib Qorbaçov, əgər siz sülh istəyirsinizsə, əgər siz Sovet İttifaqının və Şərqi Avropanın çiçəklənməsini istəyirsinizsə, əgər siz liberallaşma istəyirsinizsə, bura, bu qapıya gəlin! Cənab Qorbaçov, bu qapını açın! Cənab Qorbaçov, bu divarı sökün!
Reyqanın dövründə silahlanma daha yüksək mərhələsinə qalxdı. Belə ki, onun dövründə hərbi büdcə ölkənin federal büdcəsinin 23%-indən 27%-nə qalxdı. Hərbi sənaye komplekslərinin (bu komplekslərə hərbçilərin yüksək dairəsi, dövlətin müəyyən quluqçuları, Silah istehsal edən korporasiyalar və hərbiləşdirilmiş elm daxildir) fəaliyyəti gücləndi. Onlardan on ikisi ABŞ-ın Müdafiə nazirliyi olan Pentaqonun sifarişlərini həyata keçirirdi. ABŞ-da ən çox inkişaf edən və böhranlı vəziyyət keçirməyən sahə hərbi sahə idi. Çünki bu sahə hökumətin nəzarəti altında idi. Hərbi xərclər 1979-1980-cı illərdəki 134 milyard dollardan 1988-ci ildə 291 milyard dollara qalxdı. Reyqanın xarici siyasəti Cimmi Karterin siyasətinin, demək olar ki, davamı idi. Reyqan da C.Karter kimi NATO-nun hərbi xərclərinin 3% artırılması və Qərbi Avropada orta mənzilli raketlərin yerləşdirilməsi işini bəyəndi və davam etdirdi. 1983-cü ildə ABŞ Qərbi Avropanın beş ölkəsində 600-ə yaxın orta mənzilli raketlərini yerləşdirməyə başladı. O da Əfqanıstan məsələsi ilə əlaqədar SSRİ ilə münasibətləri gərgin şəkildə saxladı. ABŞ Latın Amerikası ölkələrinə qarşı yenidən Böyük dəyənək siyasətinə qayıtdı. Reyqan hökuməti Latın Amerikası ölkələrinə münasibətdə panamerikan həmrəyliyi prinsipini irəli sürdü. Karib hövzəsində öz mövqelərini möhkəmləndirdi, Nikaraquaya qarşı elan edilməmiş müharibə apardı, Salvadorun mühafizəkar dairələrinə hər cür kömək göstərdi. 1982-ci ildə Malvin (Folklend) adaları üstündə İngiltərənin Argentina ilə müharibəsində İngiltərəni müdafiə etdi. İsrail-Ərəb münaqişələrində İsrailin dayağına çevrildi. 1982-ci ildə Yaxın Şərqin əzab çəkmiş xalqları üçün «Amerika sülh təşəbbüsləri»nin irəli sürdü. 1983-cü ildə cəmisi 100 min əhalisi olan Qrenadaya qoşun çıxartdı. Reyqan hökuməti xarici siyasətində Asiya və Sakit okean regionuna xüsusi diqqət yetirirdi. 1986-cı ilin sonunda ABŞ bu regiona 35,7 milyard dollar sərmayə ayırdı. 1985-ci ilə qədər o, SSRİ-ni «Şər imperiyası» elan edərək onu iqtisadi cəhətdən zəiflətməyi ABŞ-ın əsas məqsədi olduğunu bildirirdi. 1985-ci ildə SSRİ-də hakimiyyətə Mixail Sergeyiviç Qorbaçov gəldikdən sonra ABŞ-la SSRİ arasındakı münasibətlərdə mülayimləşmə baş verdi. Reyqan sosializmi «zibilliyə» atmaq planını həyata keçirməyə başladı. Qorbaçovla Reyqan 1985-ci ildə Cenevrədə, 1986-cı ilin oktyabrında isə İslandiyanın paytaxtı Reykyavikdə görüşdülər. 1987-ci ilin dekabrın 7-8-də M.S.Qorbaçov Vaşinqotonda oldu. Vaşinqtonda «Qısa mənzilli raketlərin məhv edilməsi haqqında» iki dövlət arasında saziş bağlandı. Bu tarixdə nüvə silahlarının ləğv edilməsini nəzərdə tutan ilk saziş idi. Reyqan bu sazişi bağlayarkən etdiyi çıxışlarında göstərdi ki, biz SSRİ ilə saziş bağlayarkən rusların çox sevdiyi bir atalar sözünü işlətmək istəyirəm: «İnan, lakin yoxla». 1988-ci ilin mayında Reyqan Moskvaya gəldi. Danışıqlar mehribanlıq şəraitində keçdi. Reyqan Moskvadan qayıdarkən bildirdi ki, onun sosializm cəmiyyəti haqqında təsəvvürlərində yanlışlıqlar var və sosializmdən də çox şey öyrənmək olar.
Reyqanın 1983-cü ilin oktyabrında Qrenadadakı dövlət çevrilişindən sonra ABŞ-ın müdaxiləsi haqda qərar verməsi çoxları tərəfindən onun administrasiyasının uğuru kimi qiymətləndirildi. Lakin bu müdaxilə Reyqanın xarici siyasətində ən böyük uğursuzluq hesab edilən Livandakı ABŞ hərbi dəniz qüvvələri bazasına hücumdan iki gün sonraya təsadüf etmişdi. Amerika hərbi qüvvələrinin Livandan çıxarılması ilə nəticələnmiş terror aktı zamanı 241 Amerika əsgəri həlak olmuşdu.
Birləşmiş Ştatlar Konqresindəki mühafizəkarlar 1980-ci illərdə Reyqanın Nikaraquada kontras hərbi birləşmələrinə dəstəyini alqışlamışdılar. Lakin 1986-cı ildə Amerikalı girovları azad etmək üçün İrana gizli silah satışından əldə edilən gəlirlərin Mərkəzi Amerikada kontras döyüşçülərinə ötürülməsi ilə əlaqədar İran-Kontras qalmaqalı zamanı Reyqan administrasiyası kəskin tənqidlərlə qarşılaşdı. Qalmaqaldan sonra Ronald Reyqanın populyarlığı azaldı. Bununla belə, 1989-cu ildə Ağ Evi tərk edən zaman Reyqanın reytinqinin yenidən artdığı müşahidə olundu. O, İkinci dünya müharibəsindən sonra müddətini başa vuran prezidentlər arasında amerikalıların ən böyük rəğbətini qazana bilmiş prezident olmuşdur.
Özəl həyatı
26 yanvar 1940 da aktrisa U.Ceyn ilə evləndi.9 il davam edən evlilik boşanmayla nəticələndi.İkinci evliliyi 4 mart 1952 də yenə bir aktrisa Nansi Devis ilə oldu.İki evliliyindən biri ögey olmaqla 5 uşağı oldu.
Son illəri
1994-cü ildə Ronald Reyqan Amerika xalqına yazdığı məktubda Alzheymer xəstəliyindən əziyyət çəkdiyini bildirdi. Sabiq prezident ofisi tərk etdikdən sonra ictimaiyyət qarşısında tez-tez çıxışlar etməsə də, bəzən prezidentlik dövrünə nəzər salaraq vətənə xidmət etdiyinə görə qürur duyduğunu deyirdi.
Elə anlar var ki, onlar heç vaxt yaddan çıxmır, Livanda fanatik terrorçular tərəfindən qətlə yetirilmiş əsgərlərimizin ölümü kimi. Belə hadisələri yaşaya bilməyi öyrənməlisən. Amma sizə onu demək istəyirəm ki, hər səhər yuxudan oyananda mənə bu ölkəyə xidmət etmək kimi bir imkan verdiyinə görə tanrıya şükr deyirəm.
Ronald Reyqan 2004-cü il iyunun 5-də 93 yaşında vəfat etmişdir.
Səmayə Mustafayeva. ABŞ və Böyük Britaniyanın ən yeni tarixi (1918-2007), Bakı-2009, ADPU-nun nəşriyyatı. 350 səh.
Xarici keçidlər
Ağ Evin saytında Ronald Reyqanın tərcümeyi-halı
Ronald Reyqan "Prezident kitabxanası"
VikianbardaRonald Reyqan ilə əlaqəli mediafayllar var.
VikisitatdaRonald Reyqan ilə əlaqəli məlumatlar var.
Avqust 05, 2021
ronald, reyqan, ronald, vilson, reyqan, ronald, wilson, reagan, fevral, 1911, tampiko, illinoys, abş, iyun, 2004, anceles, kaliforniya, abş, amerika, birləşmiş, ştatlarının, prezidenti, 1981, 1989, ronald, vilson, reyqanronald, wilson, reaganamerika, birləşmiş. Ronald Vilson Reyqan ing Ronald Wilson Reagan 6 fevral 1911 Tampiko Illinoys ABS 5 iyun 2004 Los Anceles Kaliforniya ABS Amerika Birlesmis Statlarinin 40 ci prezidenti 1981 1989 Ronald Vilson ReyqanRonald Wilson ReaganAmerika Birlesmis Statlarinin 40 ci prezidenti20 yanvar 1981 20 yanvar 1989Vitse prezident Corc H U BusSelefi Cimmi KarterXelefi Corc H U BusSexsi melumatlarPartiya Respublikacilar PartiyasiTehsili Eureka KolleciFealiyyeti AktyorDogum tarixi 6 fevral 1911Dogum yeri Tampiko Illinoys ABSVefat tarixi 5 iyun 2004 93 yasinda Vefat yeri Los Anceles Kaliforniya ABSVefat sebebi agciyer iltihabi Altsheymer xesteliyi 1 Defn yeri Ronald Reagan Presidential Library d Atasi Con Edvard Cek ReyqanAnasi Nell Vilson ReyqanHeyat yoldaslari 1 Ceyn Uayman 1940 1948 2 Nensi ReyqanUsaqlari Maurin ReyqanKristin ReyqanMaykl Reyqan ovladliga goturulub Petti DevisRon ReyqanHerbi xidmetQosun novu ABS Herbi Hava Quvveleri 2 3 Rutbesi esger 3 kicik leytenant d 3 Doyusler Ikinci Dunya muharibesiTeltifleriwhitehouse gov about the Vikianbarda elaqeli mediafayllarRonald Reyqan idman serhcisi kinoaktyor Kaliforniya statinin qubernatoru olduqdan sonra Amerika Birlesmis Statlarinin prezidenti secilmisdir Kino karyerasi erzinde 54 filmde cekilmisdir Adi tarixde 100 en cox oyrenilmis sexsiyyetler siyahisina daxil edilib Mundericat 1 Siyasi karyerasi 1 1 Ikinci prezidentlik dovru 1 2 Iran Kontras qalmaqali 2 Ozel heyati 3 Son illeri 4 Istinadlar 5 Xarici kecidlerSiyasi karyerasi Redakte Esas meqale Reyqan doktrinasi1980 ci ilin noyabrinda kecirilen prezident seckileri demokratlar partiyasina ugur getirmedi Tesebbus respublikacilarin eline kecdi Olkede saga dogru donus bas verdi Sag respublikacilar dairesine mensub olan meshur aktyor gozel natiq hele 1964 cu ilde Qolduoteri mudafie etdiyi zaman cixislari ile yadda qalan ABS tarixinde en populyar prezident kimi taninan Ronald Reyqan bu vezifeye secildi Reyqanin fealiyyetinde ozune mexsus cehetlerden biri onun butun meselelere dovre uygun sekilde yanasmagi bacarmasi idi Reyqanin dovrunde ABS da universal dovlet yaradilmis oldu Butun bunlara gore o tarixe boyuk kommuniator kimi daxil oldu Xalq onu boyuk unsiyyet ustasi adlandirirdi 1980 ci il seckilerinde qelebe calmis Reyqan Ag Eve iqtisadi problemlerden narahat ve Iranla bir il suren girov bohranina gore ozunu alcalmis hiss eden Amerikaya inam ve qururunu qaytarmaq isteyi ile gelmisdi 1981 ci ilde inauqurasiya cixisinda prezident Reyqan federal hokumetin rolunun deyismesi de daxil olmaqla olkeni yeni istiqametde idare edeceyini beyan etdi Yeni prezident tez bir zamanda vergileri ixtisar etmeye ve hokumet xerclerini azaltmaga basladi 1982 ci ilde boyuk tenezzulden sonra iqtisadi artim musahide olundu Sonralar hemin iqtisadi siyaset reyqanomika adi altinda meshurlasmisdir Prezident Ronald Reyqan hokumeti iri kapitalin menafeyine xidmet ederek inflyasiyani cilovlamaq ve iqtisadiyyati yeniden qurmaq ABS in dunya bazarinda reqabet movqeyini guclendirmek siyaseti yeritmeye basladi Proqram milli gelirin iri kapitalin ve ehalinin varli tebeqelerinin xeyrine sonraki yeniden bolgusune ve burada fehle sinfinin payinin azalmasina getirib cixardi Sosial xercler azaldildi Eyni zamanda herbi texsisatlar getdikce artirildi ABS ucun istehsalin ve kapitalin o cumleden bank isinin yuksek derecede temerkuzlesmesi maliyye oliqarxiyasinin tezyiq gostermesi ile seciyyelendirdi 200 iri korporasiya olkenin senaye istehsalinin texminen yarisina nezaret edir 80 ci illerde Cenub ve Cenub Qerb statlarinin senaye cehetden cosgun inkisafi ile elaqedar olaraq inhisarci kapitalin Texas ve Kaliforniya qruplarinin xususi cekisi artmisdi Eyni zamanda onlarin ve maliyye burjuaziyasinin kohne qruplari arasinda iqtisadiyyatin ve siyasete nezaret ugrunda mubarize keskinlesmisdi 1981 ci il martin 30 da psixi xeste Con Hinkli Ronald Reyqana qarsi sui qesde cehd etdi Onun atdigi alti gulleden biri Reyqanin agciyerinde ilisse de hekimler onu xilas ede bildiler Hadise neticesinde biri agir olmaqla daha uc nefer yaralanmisdi Ikinci prezidentlik dovru Redakte Esas meqale Bu divari sokun 1984 cu ilde Ronald Reyqan yeniden prezident secildi Amma amerikalilar iqtisadi tereqqiden belke de daha artiq onun dest xettini beyenirdiler Onlar Reyqanin Amerikanin qudretini ve xaricde ona inami berpa etmek seylerini alqislayirdilar Ronald Reyqanin prezidentliyinin birinci dovrunu daha cox daxili siyaset meselelerinin hellile baglayirlarsa onun ikinci dovr prezidentliyi xarici siyaset meydaninda fealiyyetile elaqelendirilir Reyqanin silahlara nezaret sahesinde fealiyyetleri xususile de 1987 ci ilde Sovet Ittifaqi ile Avropada qisa ve orta menzilli raketlerin legvi haqda muqavile imzalamasi ehemiyyetli hadise idi Ronald Reyqan Sovet Ittifaqinin rehberi Mixail Qorbacovla dord zirve gorusu kecirmisdir Bu gorusler Amerika Birlesmis Statlari ve bir zamanlar prezidentin Ser imperiyasi adlandirdigi olke arasinda soyuq muharibenin tedricen sona catmasi isine boyuk xidmet gosterdi 12 iyun 1987 ci ilde Berlin seherinin 750 illiyinde istirak eden Reyqan Brandenburq qapilarinin onundeki cixisinda Sovet rehberi Mixail Qorbacovu Berlin divarini sokmeye cagirdi Bas katib Qorbacov eger siz sulh isteyirsinizse eger siz Sovet Ittifaqinin ve Serqi Avropanin ciceklenmesini isteyirsinizse eger siz liberallasma isteyirsinizse bura bu qapiya gelin Cenab Qorbacov bu qapini acin Cenab Qorbacov bu divari sokun Reyqanin dovrunde silahlanma daha yuksek merhelesine qalxdi Bele ki onun dovrunde herbi budce olkenin federal budcesinin 23 inden 27 ne qalxdi Herbi senaye komplekslerinin bu komplekslere herbcilerin yuksek dairesi dovletin mueyyen quluqculari Silah istehsal eden korporasiyalar ve herbilesdirilmis elm daxildir fealiyyeti guclendi Onlardan on ikisi ABS in Mudafie nazirliyi olan Pentaqonun sifarislerini heyata kecirirdi ABS da en cox inkisaf eden ve bohranli veziyyet kecirmeyen sahe herbi sahe idi Cunki bu sahe hokumetin nezareti altinda idi Herbi xercler 1979 1980 ci illerdeki 134 milyard dollardan 1988 ci ilde 291 milyard dollara qalxdi Reyqanin xarici siyaseti Cimmi Karterin siyasetinin demek olar ki davami idi Reyqan da C Karter kimi NATO nun herbi xerclerinin 3 artirilmasi ve Qerbi Avropada orta menzilli raketlerin yerlesdirilmesi isini beyendi ve davam etdirdi 1983 cu ilde ABS Qerbi Avropanin bes olkesinde 600 e yaxin orta menzilli raketlerini yerlesdirmeye basladi O da Efqanistan meselesi ile elaqedar SSRI ile munasibetleri gergin sekilde saxladi ABS Latin Amerikasi olkelerine qarsi yeniden Boyuk deyenek siyasetine qayitdi Reyqan hokumeti Latin Amerikasi olkelerine munasibetde panamerikan hemreyliyi prinsipini ireli surdu Karib hovzesinde oz movqelerini mohkemlendirdi Nikaraquaya qarsi elan edilmemis muharibe apardi Salvadorun muhafizekar dairelerine her cur komek gosterdi 1982 ci ilde Malvin Folklend adalari ustunde Ingilterenin Argentina ile muharibesinde Ingiltereni mudafie etdi Israil Ereb munaqiselerinde Israilin dayagina cevrildi 1982 ci ilde Yaxin Serqin ezab cekmis xalqlari ucun Amerika sulh tesebbusleri nin ireli surdu 1983 cu ilde cemisi 100 min ehalisi olan Qrenadaya qosun cixartdi Reyqan hokumeti xarici siyasetinde Asiya ve Sakit okean regionuna xususi diqqet yetirirdi 1986 ci ilin sonunda ABS bu regiona 35 7 milyard dollar sermaye ayirdi 1985 ci ile qeder o SSRI ni Ser imperiyasi elan ederek onu iqtisadi cehetden zeifletmeyi ABS in esas meqsedi oldugunu bildirirdi 1985 ci ilde SSRI de hakimiyyete Mixail Sergeyivic Qorbacov geldikden sonra ABS la SSRI arasindaki munasibetlerde mulayimlesme bas verdi Reyqan sosializmi zibilliye atmaq planini heyata kecirmeye basladi Qorbacovla Reyqan 1985 ci ilde Cenevrede 1986 ci ilin oktyabrinda ise Islandiyanin paytaxti Reykyavikde gorusduler 1987 ci ilin dekabrin 7 8 de M S Qorbacov Vasinqotonda oldu Vasinqtonda Qisa menzilli raketlerin mehv edilmesi haqqinda iki dovlet arasinda sazis baglandi Bu tarixde nuve silahlarinin legv edilmesini nezerde tutan ilk sazis idi Reyqan bu sazisi baglayarken etdiyi cixislarinda gosterdi ki biz SSRI ile sazis baglayarken ruslarin cox sevdiyi bir atalar sozunu isletmek isteyirem Inan lakin yoxla 1988 ci ilin mayinda Reyqan Moskvaya geldi Danisiqlar mehribanliq seraitinde kecdi Reyqan Moskvadan qayidarken bildirdi ki onun sosializm cemiyyeti haqqinda tesevvurlerinde yanlisliqlar var ve sosializmden de cox sey oyrenmek olar 4 Ronald Reyqan Bruklinli kovboy filminde 1938 Reyqanin 1983 cu ilin oktyabrinda Qrenadadaki dovlet cevrilisinden sonra ABS in mudaxilesi haqda qerar vermesi coxlari terefinden onun administrasiyasinin uguru kimi qiymetlendirildi Lakin bu mudaxile Reyqanin xarici siyasetinde en boyuk ugursuzluq hesab edilen Livandaki ABS herbi deniz quvveleri bazasina hucumdan iki gun sonraya tesaduf etmisdi Amerika herbi quvvelerinin Livandan cixarilmasi ile neticelenmis terror akti zamani 241 Amerika esgeri helak olmusdu Iran Kontras qalmaqali Redakte Esas meqale Iran Kontras qalmaqaliBirlesmis Statlar Konqresindeki muhafizekarlar 1980 ci illerde Reyqanin Nikaraquada kontras herbi birlesmelerine desteyini alqislamisdilar Lakin 1986 ci ilde Amerikali girovlari azad etmek ucun Irana gizli silah satisindan elde edilen gelirlerin Merkezi Amerikada kontras doyusculerine oturulmesi ile elaqedar Iran Kontras qalmaqali zamani Reyqan administrasiyasi keskin tenqidlerle qarsilasdi Qalmaqaldan sonra Ronald Reyqanin populyarligi azaldi Bununla bele 1989 cu ilde Ag Evi terk eden zaman Reyqanin reytinqinin yeniden artdigi musahide olundu O Ikinci dunya muharibesinden sonra muddetini basa vuran prezidentler arasinda amerikalilarin en boyuk regbetini qazana bilmis prezident olmusdur Ozel heyati Redakte26 yanvar 1940 da aktrisa U Ceyn ile evlendi 9 il davam eden evlilik bosanmayla neticelendi Ikinci evliliyi 4 mart 1952 de yene bir aktrisa Nansi Devis ile oldu Iki evliliyinden biri ogey olmaqla 5 usagi oldu Son illeri Redakte1994 cu ilde Ronald Reyqan Amerika xalqina yazdigi mektubda Alzheymer xesteliyinden eziyyet cekdiyini bildirdi Sabiq prezident ofisi terk etdikden sonra ictimaiyyet qarsisinda tez tez cixislar etmese de bezen prezidentlik dovrune nezer salaraq vetene xidmet etdiyine gore qurur duydugunu deyirdi Ele anlar var ki onlar hec vaxt yaddan cixmir Livanda fanatik terrorcular terefinden qetle yetirilmis esgerlerimizin olumu kimi Bele hadiseleri yasaya bilmeyi oyrenmelisen Amma size onu demek isteyirem ki her seher yuxudan oyananda mene bu olkeye xidmet etmek kimi bir imkan verdiyine gore tanriya sukr deyirem Ronald Reyqan 2004 cu il iyunun 5 de 93 yasinda vefat etmisdir Istinadlar Redakte https governors library ca gov 33 Reagan html https www politico com story 2012 05 reagan transfers to us army air force 076273 1 2 3 https www reaganlibrary gov sreference military service of ronald reagan Semaye Mustafayeva ABS ve Boyuk Britaniyanin en yeni tarixi 1918 2007 Baki 2009 ADPU nun nesriyyati 350 seh Xarici kecidler RedakteAg Evin saytinda Ronald Reyqanin tercumeyi hali Ronald Reyqan Prezident kitabxanasi Vikianbarda Ronald Reyqan ile elaqeli mediafayllar var Vikisitatda Ronald Reyqan ile elaqeli melumatlar var Menbe https az wikipedia org w index php title Ronald Reyqan amp oldid 6012845, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
