fbpx
Wikipedia

Şirvan şəhəri

Şirvan (1938-ci ilədək Zubovka, 1938-2008-ci illərdə Əli-Bayramlı) — Azərbaycanda şəhər.

Respublika tabeli şəhər
Şirvan
Gerb
39°55′55″ şm. e. 48°55′13″ ş. u.
Ölkə
Başçı İlqar Abbasov
Tarixi və coğrafiyası
Sahəsi 70 km²
Mərkəzin hündürlüyü 12 ± 1 m
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi 89.755 nəfər
Rəsmi dili azərbaycanca
Rəqəmsal identifikatorlar
Poçt indeksi AZ1800
Nəqliyyat kodu 18
shirvan-ih.gov.az
Şirvan şəhəri
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Şirvan 1938-ci ilədək Zubovka adlanıb, 1938-1954-cü illərdə qəsəbə, 28 iyul 1954-cü ildə rayon tabeli şəhər statusu almışdır. 4 yanvar 1963-cü ildən respublika tabeli şəhərdir. Onun ərazisi 72.7 kv. km, əhalisinin sayı 73,7 min nəfər, əhalinin sıxlığı isə hər 1 kv. km-də 2457 nəfər təşkil edir. Şəhərə həmçinin HacıqəhrəmanlıBayramlı qəsəbələri də aiddir. Şəhər əhalisinin 98,5%-ni azərbaycanlılar, yerdə qalanlarını isə ruslar, ukraynalılar, tatarlar, türklər və digər xalqların nümayəndələri təşkil edir.

Tarixi

Azərbaycanda Şirvan işıq adası, nur şəhəri sayılır. Küçələrin genişliyi, səkilər boyunca sıralanan ağaclar bu aran şəhərinin istisini azaldır. Şəhər ətrafından tapılmış arxeoloji nümunələr isə bu yerlərdə yaşayışın mövcudluğu haqqında fikirləri insanlığın ilkin çağlarına qədər aparıb çıxarır.

Azərbaycanı istila edən rus generalı Valeriyan Zubovun şərəfinə Kür çayının üstündəki Çılpaqlı kəndi Zubovka adlandırılmışdır.

1796-cı ildə general Zubovun başçılığı altında xüsusi hərbi dəstə Azərbaycana daxil oldu. II Yekaterina bu yürüşə çox böyük maraq göstərirdi. General Zubovun ixtiyarına 30 minlik qoşun verilmişdi. Yürüş Peterburqda kilsədən başlandı, keşişlər ali baş komandana və rus-kazak qüvvələrinə xeyir-dua verdilər.

Azərbaycanda müvəffəqiyyətlə irəliləyən general Zubov əlverişli mövqedə yerləşən bu kəndin adını Yekaterinaserd qoydu. İlk tədbir olaraq bura iki min rus kazakı köçürüldü. Onlar hərbi və eləcə də kənd təsərrüfatı alətləri ilə təchiz edilmişdilər. Belə ki, şəraitə görə oraq və kətmənlə məhsul əkib-biçəcək, ya da istəyəndə silaha əl atacaqdılar. Azərbaycana girən rusların nəzərincə Xəzərdən Kür çayına daxil olan gəmilər üçün bura əlverişli liman olacaq idi.. Qəsəbədəki rusların sayı sonrakı illərdə artaraq 3 min nəfərə çatdı. Onlar bura əsasən sənaye müəssəsisələrinin tikintisi üçün köçürdülər.

1938-ci ildə Zubovka adı Əli Bayramov şərəfinə Əli Bayramlı adı ilə əvəz edilir. 2008-ci ildə şəhərin adı tarixi vilayətin adıyla Şirvan adlandırılmışdı. Şirvan şəhəri tarixi boyunca çayın yaxınlığında yerləşməsi və şəhərin əksəriyyətinin nisbətən aşağıda olmasından ötəri daşqınlardan əziyyət çəkirdi.

28 iyul 1954-cü ildə rayonun mərkəzi olan Əli Bayramlıya rayon tabeliyində şəhər statusu verilmişdir. 1950-ci illərin əvvəllərindən başlayaraq bu ərazilərdə aparılan kəşfiyyat-qazma işləri 1955-ci il iyulun 18-də Kürovdağ yatağında 2 saylı qazma quyusunun fontan vurması ilə nəticələndi. O vaxt həmin quyunun hasilatı sutka ərzində 40 ton idi. Neft mədəninin kəşf edilməsi ilə şəhərin iqtisadi əhəmiyyəti artmağa başladı və 1963-cü ildə Şirvan respublika tabeli şəhər statusunu aldı. 1956-1968-ci illərdə indiki Şirvan şəhərində Avropada ilk açıq tipli Dövlət Rayon Elektrik Stansiyası tikilib istifadəyə verildi. 1962-ci ildə Kür çayının üzərində ikinci körpü tikildi.

# Bələdiyyələrin adı Hər bələdiyyə üzrə əhalinin sayı
1 Şirvan şəhər bələdiyyəsi 69861
2 Hacıqəhrəmanlı qəsəbə bələdiyyəsi 2600
3 Cəmi 72461

Coğrafi mövqeyi

Şirvan Kür çayının sol sahilində, Şirvan düzündə, nəqliyyat qovşağında yerləşir və ölkəmizin iri şəhərlərindən sayılır. HacıqəhrəmanlıBayramlı qəsəbələri Şirvan şəhərinin inzibati vahidləridir.

İqlimi

Fəsil Payız Qış Bahar Yay
Ay Sen Okt Noy Dek Yan Fev Mar Apr May İyn İyl Avq ildə
Orta maksimum °C 26 19 13 8 6 7 11 18 23 28 31 30 18
Orta temperatur °C 22 16 12 6 4 4 7 14 19 24 27 26 15
Orta minimum °C 17 11 6 2 -3 -4 3 9 13 18 21 20 10
Dumanlı Günlər 0 0 1 0 9 7 2 0 0 0 0 0 19
Yağıntı mm. 17 37 33 25 23 40 32 33 28 20 5 8 302
Rütubətlilik % 69 77 68 76 78 80 74 70 66 61 57 62 70
Küləyin Sürəti Km/s 8 8 8 8 9 9 9 9 9 8 8 8 9
İşıqlı Vaxt Müddəti saat 13 12 11 10 10 11 12 12 15 16 15 14 13
Çiy nöqtəsi temperaturu °C 16 12 6 2 0 1 3 8 13 16 18 18 113
Aktiv temperatur cəmi °C 369 186 66 0 0 0 0 117 279 417 521 493 2448
Günəş radiasiyası Mj/m2 15 10 7 6 7 10 13 17 20 22 22 19 14

Əhalisi

İl Sayı
1939 3.066
1959 13.427
İl Sayı
1970 33.828
1979 41.583
İl Sayı
1989 58.253
1999 69.500
İl Sayı
2009 77.060
2019 86.500

İqtisadi xarakteristikası

Şəhərdə 17 sənaye müəssisəsi, o cümlədən, Avropada ən böyük açıq tipli Şirvan DRES-i, yağ zavodu, dəmir-beton məmulatları, saxsı boru, süni dəri zavodları və neft-qaz hasil edən müəssisələr fəaliyyət göstərir.

Foto məlumatlar

Şirvan şəhəri 2012 2016-08-30 at the Wayback Machine

İncəsənət

Şirvan şəhərinin musiqi məktəbi indiyə qədər ölkədə musiqi kadrlarının yetişdirilməsində, uşaq və gənclərin musiqi tərbiyəsində, insanlara mədəni xidmət göstərilməsində çox dəyərli işlər görmüşdür. Şirvan uşaq musiqi məktəbi 40 illik fəaliyyəti ərzində yalnız şəhərin deyil, ümumən respublikanın musiqi-mədəni tərəqqisinə xidmət etmişdir.

Təhsil

Son vaxtlar şəhərdə təhsilə xüsusi diqqət ayrılmışdır. Bunun məntiqi nəticəsidir ki, 2008-ci ildə ali məktəblərə qəbul zamanı imtahanlardan maksimum 700 bal toplamış 6 abituriyentdən biri də bu şəhərdəndir. 3 abituriyent isə prezident təqaüdünə layiq görülmüşdür.

İdman

"Energetik Əli-Bayramlı FK" futbol klubu — Şirvanda yaranmışdır. 1 dəfə futbol üzrə Azərbaycan çempionatının elitasında iştirak etmişdir. 1992-ci ildə keçirilən ilk turnirə qatılan "Energetik" 17 xal ilə 24-cü yeri tutmuşdur.

Şirvan Olimpiya İdman Kompleksi (rəsmi adı: "Şirvan Olimpiya İdman Kompleksi" MMC) — Azərbaycan Respublikasının Şirvan şəhərində yerləşən olimpiya idman qurğusu. Azərbaycan Respublikası Gənclər və İdman Nazirliyinin strukturuna daxil olmayan tabeliyindəki təsərrüfat hesablı qurumdur

Qardaşlaşmış şəhərlər

  Manisa, Turkey

Tanınmış şəxsləri

Xarici keçidlər

İstinadlar

  1. [1]
  2. Президиум Верховного Совета Азербайджанского ССР. "Азербайджанская ССР, Административно-территориальное деление на 1 января 1961-го года". Азербайджанское государственное издательство, Баку, 1961, стр. 8
  3. . shirvan.cls.az. 2018-09-15 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-09-14.
  4. Şirvan şəhərinin tarixinə yeni səhifələr yazılır
  5. SSRİ əhalisinin siyahıya alınması (1939)
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4127589"></a>
  6. SSRİ əhalisinin siyahıya alınması (1959)
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4350764"></a>
  7. SSRİ əhalisinin siyahıya alınması (1970)
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4350767"></a>
  8. SSRİ əhalisinin siyahıya alınması (1979)
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q11185939"></a>
  9. SSRİ əhalisinin siyahıya alınması (1989)
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2621042"></a>

şirvan, şəhəri, adın, digər, istifadə, formaları, üçün, şirvan, şirvan, 1938, ilədək, zubovka, 1938, 2008, illərdə, əli, bayramlı, azərbaycanda, şəhər, respublika, tabeli, şəhərşirvangerb39, ölkə, azərbaycanbaşçı, ilqar, abbasovtarixi, coğrafiyasısahəsi, mərkə. Bu adin diger istifade formalari ucun bax Sirvan Sirvan 1938 ci iledek Zubovka 1938 2008 ci illerde Eli Bayramli Azerbaycanda seher Respublika tabeli seherSirvanGerb39 55 55 sm e 48 55 13 s u Olke AzerbaycanBasci Ilqar AbbasovTarixi ve cografiyasiSahesi 70 1 km Merkezin hundurluyu 12 1 mSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 89 755 neferResmi dili azerbaycancaReqemsal identifikatorlarPoct indeksi AZ1800Neqliyyat kodu 18shirvan ih gov azSirvan seheri Vikianbarda elaqeli mediafayllarSirvan 1938 ci iledek Zubovka adlanib 1938 1954 cu illerde qesebe 28 iyul 1954 cu ilde rayon tabeli seher statusu almisdir 2 4 yanvar 1963 cu ilden respublika tabeli seherdir Onun erazisi 72 7 kv km ehalisinin sayi 73 7 min nefer ehalinin sixligi ise her 1 kv km de 2457 nefer teskil edir Sehere hemcinin Haciqehremanli ve Bayramli qesebeleri de aiddir Seher ehalisinin 98 5 ni azerbaycanlilar yerde qalanlarini ise ruslar ukraynalilar tatarlar turkler ve diger xalqlarin numayendeleri teskil edir Mundericat 1 Tarixi 2 Cografi movqeyi 2 1 Iqlimi 3 Ehalisi 4 Iqtisadi xarakteristikasi 5 Foto melumatlar 6 Incesenet 7 Tehsil 8 Idman 9 Qardaslasmis seherler 10 Taninmis sexsleri 11 Xarici kecidler 12 IstinadlarTarixi RedakteAzerbaycanda Sirvan isiq adasi nur seheri sayilir Kucelerin genisliyi sekiler boyunca siralanan agaclar bu aran seherinin istisini azaldir Seher etrafindan tapilmis arxeoloji numuneler ise bu yerlerde yasayisin movcudlugu haqqinda fikirleri insanligin ilkin caglarina qeder aparib cixarir Azerbaycani istila eden rus generali Valeriyan Zubovun serefine Kur cayinin ustundeki Cilpaqli kendi Zubovka adlandirilmisdir 1796 ci ilde general Zubovun basciligi altinda xususi herbi deste Azerbaycana daxil oldu II Yekaterina bu yuruse cox boyuk maraq gosterirdi General Zubovun ixtiyarina 30 minlik qosun verilmisdi Yurus Peterburqda kilseden baslandi kesisler ali bas komandana ve rus kazak quvvelerine xeyir dua verdiler Azerbaycanda muveffeqiyyetle irelileyen general Zubov elverisli movqede yerlesen bu kendin adini Yekaterinaserd qoydu Ilk tedbir olaraq bura iki min rus kazaki kocuruldu Onlar herbi ve elece de kend teserrufati aletleri ile techiz edilmisdiler Bele ki seraite gore oraq ve ketmenle mehsul ekib bicecek ya da isteyende silaha el atacaqdilar Azerbaycana giren ruslarin nezerince Xezerden Kur cayina daxil olan gemiler ucun bura elverisli liman olacaq idi 3 Qesebedeki ruslarin sayi sonraki illerde artaraq 3 min nefere catdi Onlar bura esasen senaye muessesiselerinin tikintisi ucun kocurduler 1938 ci ilde Zubovka adi Eli Bayramov serefine Eli Bayramli adi ile evez edilir 2008 ci ilde seherin adi tarixi vilayetin adiyla Sirvan adlandirilmisdi Sirvan seheri tarixi boyunca cayin yaxinliginda yerlesmesi ve seherin ekseriyyetinin nisbeten asagida olmasindan oteri dasqinlardan eziyyet cekirdi 28 iyul 1954 cu ilde rayonun merkezi olan Eli Bayramliya rayon tabeliyinde seher statusu verilmisdir 1950 ci illerin evvellerinden baslayaraq bu erazilerde aparilan kesfiyyat qazma isleri 1955 ci il iyulun 18 de Kurovdag yataginda 2 sayli qazma quyusunun fontan vurmasi ile neticelendi O vaxt hemin quyunun hasilati sutka erzinde 40 ton idi Neft medeninin kesf edilmesi ile seherin iqtisadi ehemiyyeti artmaga basladi ve 1963 cu ilde Sirvan respublika tabeli seher statusunu aldi 1956 1968 ci illerde indiki Sirvan seherinde Avropada ilk aciq tipli Dovlet Rayon Elektrik Stansiyasi tikilib istifadeye verildi 1962 ci ilde Kur cayinin uzerinde ikinci korpu tikildi 4 Belediyyelerin adi Her belediyye uzre ehalinin sayi1 Sirvan seher belediyyesi 698612 Haciqehremanli qesebe belediyyesi 26003 Cemi 72461Cografi movqeyi RedakteSirvan Kur cayinin sol sahilinde Sirvan duzunde neqliyyat qovsaginda yerlesir ve olkemizin iri seherlerinden sayilir Haciqehremanli ve Bayramli qesebeleri Sirvan seherinin inzibati vahidleridir Iqlimi Redakte Fesil Payiz Qis Bahar YayAy Sen Okt Noy Dek Yan Fev Mar Apr May Iyn Iyl Avq ildeOrta maksimum C 26 19 13 8 6 7 11 18 23 28 31 30 18Orta temperatur C 22 16 12 6 4 4 7 14 19 24 27 26 15Orta minimum C 17 11 6 2 3 4 3 9 13 18 21 20 10Dumanli Gunler 0 0 1 0 9 7 2 0 0 0 0 0 19Yaginti mm 17 37 33 25 23 40 32 33 28 20 5 8 302Rutubetlilik 69 77 68 76 78 80 74 70 66 61 57 62 70Kuleyin Sureti Km s 8 8 8 8 9 9 9 9 9 8 8 8 9Isiqli Vaxt Muddeti saat 13 12 11 10 10 11 12 12 15 16 15 14 13Ciy noqtesi temperaturu C 16 12 6 2 0 1 3 8 13 16 18 18 113Aktiv temperatur cemi C 369 186 66 0 0 0 0 117 279 417 521 493 2448Gunes radiasiyasi Mj m2 15 10 7 6 7 10 13 17 20 22 22 19 14Ehalisi Redakte Esas meqaleler Azerbaycan ehalisinin siyahiyaalinmasi 1999 ve Azerbaycan ehalisinin siyahiyaalinmasi 2009 Il Sayi1939 3 066 5 1959 13 427 6 Il Sayi1970 33 828 7 1979 41 583 8 Il Sayi1989 58 253 9 1999 69 500 Il Sayi2009 77 0602019 86 500Iqtisadi xarakteristikasi RedakteSeherde 17 senaye muessisesi o cumleden Avropada en boyuk aciq tipli Sirvan DRES i yag zavodu demir beton memulatlari saxsi boru suni deri zavodlari ve neft qaz hasil eden muessiseler fealiyyet gosterir Foto melumatlar RedakteSirvan seheri 2012 Arxivlesdirilib 2016 08 30 at the Wayback MachineIncesenet RedakteSirvan seherinin musiqi mektebi indiye qeder olkede musiqi kadrlarinin yetisdirilmesinde usaq ve genclerin musiqi terbiyesinde insanlara medeni xidmet gosterilmesinde cox deyerli isler gormusdur Sirvan usaq musiqi mektebi 40 illik fealiyyeti erzinde yalniz seherin deyil umumen respublikanin musiqi medeni tereqqisine xidmet etmisdir Tehsil RedakteSon vaxtlar seherde tehsile xususi diqqet ayrilmisdir Bunun mentiqi neticesidir ki 2008 ci ilde ali mekteblere qebul zamani imtahanlardan maksimum 700 bal toplamis 6 abituriyentden biri de bu seherdendir 3 abituriyent ise prezident teqaudune layiq gorulmusdur Idman Redakte Energetik Eli Bayramli FK futbol klubu Sirvanda yaranmisdir 1 defe futbol uzre Azerbaycan cempionatinin elitasinda istirak etmisdir 1992 ci ilde kecirilen ilk turnire qatilan Energetik 17 xal ile 24 cu yeri tutmusdur Sirvan Olimpiya Idman Kompleksi resmi adi Sirvan Olimpiya Idman Kompleksi MMC Azerbaycan Respublikasinin Sirvan seherinde yerlesen olimpiya idman qurgusu Azerbaycan Respublikasi Gencler ve Idman Nazirliyinin strukturuna daxil olmayan tabeliyindeki teserrufat hesabli qurumdurQardaslasmis seherler Redakte Atirau Qazaxistan Manisa TurkeyTaninmis sexsleri RedakteSirin Sukurov Sovet Ittifaqi qehremani Genceli Qanbayev Enzeli Qanbayev Enver Bariyev 2005 2011 ci illerde Belarus Respublikasinin Fovqelade Hallar naziri Anatoli Kulesov 2009 2012 ci illerde Belarus Respublikasinin Daxili Isler naziri Nofel Quliyev Azerbaycanin Milli Qehremani Refael Hebibov Azerbaycanin Milli Qehremani Elcin Imanov 20 yanvar sehidi Rasim Qaraca azerbaycanli yazici jurnalist Samama Yolcuyeva Emekdar muellim Sevil Xudiyeva Emekdar muellim Eli Besirli Emekdar muellim Feride Memmedova taninmis alim tarix elmleri doktoruXarici kecidler Redaktehttp www azregionaldevelopment az cities 354 399li bayraml305 html olu kecid http www mcdmerkez org ts general azl belediye b 23 htm olu kecid Sirvan seheri poct indeksleri Poct indekslerin axtaris sistemi Azerbaycan olu kecid Istinadlar Redakte 1 Prezidium Verhovnogo Soveta Azerbajdzhanskogo SSR Azerbajdzhanskaya SSR Administrativno territorialnoe delenie na 1 yanvarya 1961 go goda Azerbajdzhanskoe gosudarstvennoe izdatelstvo Baku 1961 str 8 VAHID MERKEZLESDIRILMIS KITABXANA PORTALI shirvan cls az 2018 09 15 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 09 14 Sirvan seherinin tarixine yeni sehifeler yazilir SSRI ehalisinin siyahiya alinmasi 1939 lt a href https wikidata org wiki Track Q4127589 gt lt a gt SSRI ehalisinin siyahiya alinmasi 1959 lt a href https wikidata org wiki Track Q4350764 gt lt a gt SSRI ehalisinin siyahiya alinmasi 1970 lt a href https wikidata org wiki Track Q4350767 gt lt a gt SSRI ehalisinin siyahiya alinmasi 1979 lt a href https wikidata org wiki Track Q11185939 gt lt a gt SSRI ehalisinin siyahiya alinmasi 1989 lt a href https wikidata org wiki Track Q2621042 gt lt a gt Vikianbarda Sirvan seheri ile elaqeli mediafayllar var Sirvan seheri ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Sirvan seheri amp oldid 6036396, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.