Siyasi risk — bir ölkədəki siyasi, iqtisadi və sosial vəziyyətin dəyişməsi nəticəsində şəxslərin, şirkətlərin və ya investorların maliyyə maraqlarına mənfi təsir göstərə biləcək təhlükələrə deyilir. Bu risk növü əsasən investisiyaların, ticarət müqavilələrinin, əmlakın və ya biznes əməliyyatlarının siyasi qərarlar və ya qeyri-sabitlikdən necə təsirləndiyini əhatə edir.
“Siyasi risk” termini zamanla bir çox fərqli mənalar kəsb etmişdir. Bununla belə, geniş mənada, siyasi risk, ümumi olaraq siyasi qərarlar adlanan şeylər nəticəsində bizneslərin və hökumətlərin üzləşə biləcəyi fəsadlara aiddir — və ya “müəyyən bir iqtisadi fəaliyyətin gözlənilən nəticəsini və dəyərini dəyişdirən hər hansı siyasi dəyişikliklər, biznes məqsədlərinə nail olmaq ehtimalı."
Azərbaycanda siyasi risklər əsasən aşağı səviyyədə qiymətləndirilir. Ölkədəki siyasi sabitlik və hökumətin investisiyalara dəstək siyasəti xarici sərmayədarların diqqətini çəkir. Lakin regional münaqişələr, enerji bazarındakı dəyişikliklər və qonşu ölkələrdə baş verən hadisələr potensial risklər kimi qeyd edilə bilər.
Nümunələri
| ]2000-ci illərin əvvəllərində Venesuela hökuməti neft şirkətlərini milliləşdirdi və xarici investorların əmlakını müsadirə etdi. ABŞ və Çinin ticarət müharibəsi, həmçinin Rusiyaya tətbiq olunan beynəlxalq sanksiyalar bir çox şirkətin fəaliyyətinə təsir etdi. Argentina və Zimbabve kimi ölkələrdə valyutanın sabitliyinin itirilməsi və kapitalın çıxarılmasına tətbiq olunan məhdudiyyətlər investorlar üçün ciddi risklər yaratdı.
Haqqında
| ]Müəyyən bir ölkədə siyasi riskin aşağı səviyyəsi yüksək siyasi azadlıq dərəcəsinə mütləq uyğun gəlmir. Doğrudan da, ən stabil dövlətlərdən bəziləri həm də ən avtoritar dövlətlərdir. Siyasi riskin uzunmüddətli qiymətləndirilməsində siyasi repressiv mühitin yalnız yuxarıdan-aşağı nəzarətin mövcud olduğu və vətəndaşların xarici dünya ilə sərbəst fikir və mal mübadiləsinin qarşısının alındığı müddətcə sabit olması təhlükəsi nəzərə alınmalıdır.
Siyasi riskin həm makro, həm də mikro səviyyələri var. Siyasi riskin makro səviyyəsi müəyyən bir yerdəki bütün xarici aktorlar üçün oxşar təsirlərə malikdir. Onlar ölkə riski təhlilinə daxil edilsə də, ölkə riski yalnız milli səviyyəli riskləri nəzərə aldığından və maliyyə və iqtisadi riskləri də əhatə etdiyindən siyasi riskin makro səviyyəsini ölkə riski ilə eyniləşdirmək düzgün olmazdı. Riskin mikro səviyyəsi sənaye, firma və ya layihə riskinə diqqət yetirir.
Siyasi risk sığortası vəsaitlərin çevrilməməsi, müsadirə və zorakı münaqişə nəticəsində itkilər kimi siyasi risklərdən qorunmaq üçün həyata keçirilə bilər. Bir ölkədə siyasi risklə bağlı iddialar siyasi məhdudiyyətlərlə azalır, siyasi rəhbərlik dəyişdikcə isə artır.
İstinadlar
| ]- Matthee, H. (2011). Political risk analysis. In B. Badie, D. Berg-Schlosser, & L. Morlino (Eds.), International encyclopedia of political science. (pp. 2011-2014). Thousand Oaks, CA: SAGE Publications, Inc. DOI:10.4135/9781412959636.n457.
- Sottilotta, C.E. (2013) Political Risk: Concepts, Definitions, Challenges, LUISS School of Government Working Paper Series SOG-WP6/2013 ISSN|2282-4189, http://sog.luiss.it/sites/sog.luiss.it/files/SOG%20Working%20Papers%20Sottilotta%20ISSN_0.pdf Arxiv surəti 21 iyun 2022 tarixindən (Wayback Machine) saytında
- Eurasia Group and PricewaterhouseCoopers , "Integrating Political Risk Into Enterprise Risk Management", [1] Arxiv surəti 21 oktyabr 2007 tarixindən (Wayback Machine) saytında Arxivləşdirilib 2007-10-21 at the Wayback Machine.
- Kennedy, C. "Political Risk Manageqment: A Portfolio Planning Model". Business Horizons. 31 (6). 1988: 21. doi:10.1016/0007-6813(88)90020-1.
- Julian M. Campisi (2016). “Re-considering Political Risk in Developed Economies” Journal of Political Risk 4 (8) (August); http://www.jpolrisk.com/re-considering-political-risk-analysis-in-developed-economies/ Arxiv surəti 23 dekabr 2024 tarixindən (Wayback Machine) saytında
- Ian Bremmer , "How to Calculate Political Risk," Inc. Magazine, April 2007, p. 101
- Ephraim Clark, "Valuing political risk", Journal of International Money, and Finance, Vol. 16, No. 3, 1997, 484-485; Stefan H. Robock, "Political Risk: Identification and Assessment." Columbia Journal of World Business, July–August 1971, pp. 6-20; and Stephen J. Kobrin "Political Risk: A Review and Reconsideration", Journal of International Business Studies, Vol. 10, No. 1 (Spring - Summer, 1979), pp. 67-80.
- Alon, Ilan; McKee, David L. "Towards a Macro-environmental Model of International Franchising". Multinational Business Review. 7 (1). 1999: 76–82.
Ədəbiyyat
| ]- Ian Bremmer and Preston Keat, The Fat Tail: The Power of Political Knowledge for Strategic Investing (Oxford University Press: New York, 2009).
- Ian Bremmer, "Political Risk: Countering the Impact on Your Business Arxivləşdirilib 2014-08-27 at the Wayback Machine", QFinance, November 2009.
- Llewellyn D. Howell, "The Handbook of Country and Political Risk Analysis", Fifth Edition, PRS Group, 2013 [2] Arxivləşdirilib 2018-02-14 at the Wayback Machine
- Nathan Jensen "Measuring Risk: Political Risk Insurance Premiums and Domestic Political Institutions", Washington University,
- Martin Lindeberg and Staffan Mörndal, "Managing Political Risk—A Contextual Approach", [4]
- Theodore H. Moran ed., International Political Risk Management: Exploring New Frontiers (IBRD: Washington, 2001, pg. 213–214)
- Jeffrey D. Simon, "A Theoretical Perspective on Political Risk", Journal of International Business Studies, Vol. 15, No. 3. (Winter, 1984), pp. 123–143.
- Cecilia E. Sottilotta, "Political Risk: Concepts, Definitions, Challenges, LUISS School of Government Working Paper series, 2013, [5]
- Guy Leopold Kamga Wafo, "Political Risk and Foreign Direct Investment", Faculty of Economics and Statistics, University of Konstanz, 1998, [6]
- Burak Akçapar, "Jeopolitik Riskler Hem Yukarı Hem Aşağı Yönlü", Harvard Business Review Türkiye, August 2020. [7]
- Condoleezza Rice; Amy Zegart. Political Risk: Facing the Threat of Global Insecurity in the Twenty-First Century. W&N. 2019. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Siyasi risk bir olkedeki siyasi iqtisadi ve sosial veziyyetin deyismesi neticesinde sexslerin sirketlerin ve ya investorlarin maliyye maraqlarina menfi tesir gostere bilecek tehlukelere deyilir Bu risk novu esasen investisiyalarin ticaret muqavilelerinin emlakin ve ya biznes emeliyyatlarinin siyasi qerarlar ve ya qeyri sabitlikden nece tesirlendiyini ehate edir Siyasi risk termini zamanla bir cox ferqli menalar kesb etmisdir Bununla bele genis menada siyasi risk umumi olaraq siyasi qerarlar adlanan seyler neticesinde bizneslerin ve hokumetlerin uzlese bileceyi fesadlara aiddir ve ya mueyyen bir iqtisadi fealiyyetin gozlenilen neticesini ve deyerini deyisdiren her hansi siyasi deyisiklikler biznes meqsedlerine nail olmaq ehtimali Azerbaycanda siyasi riskler esasen asagi seviyyede qiymetlendirilir Olkedeki siyasi sabitlik ve hokumetin investisiyalara destek siyaseti xarici sermayedarlarin diqqetini cekir Lakin regional munaqiseler enerji bazarindaki deyisiklikler ve qonsu olkelerde bas veren hadiseler potensial riskler kimi qeyd edile biler Numuneleri span 2000 ci illerin evvellerinde Venesuela hokumeti neft sirketlerini millilesdirdi ve xarici investorlarin emlakini musadire etdi ABS ve Cinin ticaret muharibesi hemcinin Rusiyaya tetbiq olunan beynelxalq sanksiyalar bir cox sirketin fealiyyetine tesir etdi Argentina ve Zimbabve kimi olkelerde valyutanin sabitliyinin itirilmesi ve kapitalin cixarilmasina tetbiq olunan mehdudiyyetler investorlar ucun ciddi riskler yaratdi Haqqinda span Mueyyen bir olkede siyasi riskin asagi seviyyesi yuksek siyasi azadliq derecesine mutleq uygun gelmir Dogrudan da en stabil dovletlerden bezileri hem de en avtoritar dovletlerdir Siyasi riskin uzunmuddetli qiymetlendirilmesinde siyasi repressiv muhitin yalniz yuxaridan asagi nezaretin movcud oldugu ve vetendaslarin xarici dunya ile serbest fikir ve mal mubadilesinin qarsisinin alindigi muddetce sabit olmasi tehlukesi nezere alinmalidir Siyasi riskin hem makro hem de mikro seviyyeleri var Siyasi riskin makro seviyyesi mueyyen bir yerdeki butun xarici aktorlar ucun oxsar tesirlere malikdir Onlar olke riski tehliline daxil edilse de olke riski yalniz milli seviyyeli riskleri nezere aldigindan ve maliyye ve iqtisadi riskleri de ehate etdiyinden siyasi riskin makro seviyyesini olke riski ile eynilesdirmek duzgun olmazdi Riskin mikro seviyyesi senaye firma ve ya layihe riskine diqqet yetirir Siyasi risk sigortasi vesaitlerin cevrilmemesi musadire ve zoraki munaqise neticesinde itkiler kimi siyasi risklerden qorunmaq ucun heyata kecirile biler Bir olkede siyasi riskle bagli iddialar siyasi mehdudiyyetlerle azalir siyasi rehberlik deyisdikce ise artir Istinadlar span Matthee H 2011 Political risk analysis In B Badie D Berg Schlosser amp L Morlino Eds International encyclopedia of political science pp 2011 2014 Thousand Oaks CA SAGE Publications Inc DOI 10 4135 9781412959636 n457 Sottilotta C E 2013 Political Risk Concepts Definitions Challenges LUISS School of Government Working Paper Series SOG WP6 2013 ISSN 2282 4189 http sog luiss it sites sog luiss it files SOG 20Working 20Papers 20Sottilotta 20ISSN 0 pdf Arxiv sureti 21 iyun 2022 tarixinden Wayback Machine saytinda Eurasia Group and PricewaterhouseCoopers Integrating Political Risk Into Enterprise Risk Management 1 Arxiv sureti 21 oktyabr 2007 tarixinden Wayback Machine saytinda Arxivlesdirilib 2007 10 21 at the Wayback Machine Kennedy C Political Risk Manageqment A Portfolio Planning Model Business Horizons 31 6 1988 21 doi 10 1016 0007 6813 88 90020 1 Julian M Campisi 2016 Re considering Political Risk in Developed Economies Journal of Political Risk 4 8 August http www jpolrisk com re considering political risk analysis in developed economies Arxiv sureti 23 dekabr 2024 tarixinden Wayback Machine saytinda Ian Bremmer How to Calculate Political Risk Inc Magazine April 2007 p 101 Ephraim Clark Valuing political risk Journal of International Money and Finance Vol 16 No 3 1997 484 485 Stefan H Robock Political Risk Identification and Assessment Columbia Journal of World Business July August 1971 pp 6 20 and Stephen J Kobrin Political Risk A Review and Reconsideration Journal of International Business Studies Vol 10 No 1 Spring Summer 1979 pp 67 80 Alon Ilan McKee David L Towards a Macro environmental Model of International Franchising Multinational Business Review 7 1 1999 76 82 Edebiyyat span Ian Bremmer and Preston Keat The Fat Tail The Power of Political Knowledge for Strategic Investing Oxford University Press New York 2009 Ian Bremmer Political Risk Countering the Impact on Your Business Arxivlesdirilib 2014 08 27 at the Wayback Machine QFinance November 2009 Llewellyn D Howell The Handbook of Country and Political Risk Analysis Fifth Edition PRS Group 2013 2 Arxivlesdirilib 2018 02 14 at the Wayback Machine Nathan Jensen Measuring Risk Political Risk Insurance Premiums and Domestic Political Institutions Washington University Martin Lindeberg and Staffan Morndal Managing Political Risk A Contextual Approach 4 Theodore H Moran ed International Political Risk Management Exploring New Frontiers IBRD Washington 2001 pg 213 214 Jeffrey D Simon A Theoretical Perspective on Political Risk Journal of International Business Studies Vol 15 No 3 Winter 1984 pp 123 143 Cecilia E Sottilotta Political Risk Concepts Definitions Challenges LUISS School of Government Working Paper series 2013 5 Guy Leopold Kamga Wafo Political Risk and Foreign Direct Investment Faculty of Economics and Statistics University of Konstanz 1998 6 Burak Akcapar Jeopolitik Riskler Hem Yukari Hem Asagi Yonlu Harvard Business Review Turkiye August 2020 7 Condoleezza Rice Amy Zegart Political Risk Facing the Threat of Global Insecurity in the Twenty First Century W amp N 2019 ISBN 978 1474609838 Maliyye riski ve maliyye riski menecmentiKateqoriyalarKredit riskiIstehlak krediti riski Suveren kredit riski Hesablasma riski Defolt riski Konsentrasiya riski Kredit derivativi SekuritizasiyaBazar riskiEmtee riski mes Qiymetlendirme riski FX riski Faiz riski Likvidlik riski mes Emeliyyat riskiModel riski Olke riski Siyasi riskDigerIcra riski Menfeet riski Sistemli riskModellesdirilmeBlek Soulz modeli Risksiz faiz Sarp emsali Sortino emsali ve genislendirmeler Esas konsepsiyalarAktivin qiymetlendirilmesi Esas kapital Kapitalin strukturu Korporativ maliyye Diversifikasiya Iqtisadi kopuk Gozlenilen gelir Maliyye musaviri muhendislik qanun risk Fundamental analiz Tehluke Investisiya menecmenti Risk Sigorta daxili Riyazi maliyye Menevi zerer Spekulyasiya Stress testi maliyye Sistemli riskMaliyye iqtisadiyyati Investisiya menecmenti Riyazi maliyye Kateqoriya Maliyye riski
