Keçəli albalı (lat. Prunus tomentosa) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin gavalı cinsinə aid bitki növü.
Keçəli albalı | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() | ||||||||||
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Keçəli albalı | ||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
Təbii yayılması
Çin, Koreya, Yaponiya və Monqolustanda yabanı halda bitir. Çindən bitki bütün dünyaya yayılmış, XIX əsrin axırlarında isə Rusiyaya çatmışdır.
Botaniki təsviri
Hündürlüyü 3 m olan, enli yumurtavari dağınıq çətirli koldur. Çoxillik budaqlarının qabığı boz-qonur rəngli olub, qalındır. Budaqları sıx keçə tükcüklüdür. Yarpaqları enli ellipsvari olub, 5 sm uzunluğundadır. Üstdən bozumtul-yaşıldır, payızda qırmızıdan sarı rəngə kimi müxtəlif çalarlarda olur. Çiçək tumurcuqları qısa saplaqlarda və ya budaqların üzərində yerləşir. Çiçəkləri çəhrayı, çiçəkləmənin axırlarında isə ağ rəngdə olur. Çiçəkləri mayın ortalarında və ya axırında yarpaqlarla birlikdə açılır. Meyvələri al qırmızı olub, 1 sm diametrindədir və qısa meyvə saplağına malikdir. Ləti sulu və zərifdir. Çəyirdəyi xırdadır və lətdən ayrılmır. Meyvələri polimorfdur.
Ekologiyası
Çiçəkləri -30C-ə qədər soyuqlara dözür. Quraqlıq dövrlərdə meyvələri xırdalaşır, lakin tökülmür, uzun müddət bitkinin üzərində qalır.
Azərbaycanda yayılması
Böyük Qafqazda təbii halda rast gəlinir. Azərbaycanda Nəbatət bağına introduksiya edilib.
İstifadəsi
Meyvələri karbohidrogen, üzvi turşular, vitaminlərlə zəngindir. Onlarda vitamin C adi albalının sortlarına nisbətən 1,5-2 dəfə, dəmirin miqdarı isə almalarda olduğundan çoxdur. Bağı erkən yazda bəzəməsi və yayda meyvə verməsindən əlavə, sıx, şaxələnmiş salxımları canlı hasar, bordür yaratmaq, yamacları bərkitmək üçün yararlıdır.
İstinadlar
- The Plant List (ing.). 2010.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Keceli albali lat Prunus tomentosa bitkiler aleminin gulcicekliler destesinin gulciceyikimiler fesilesinin gavali cinsine aid bitki novu Keceli albaliElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad Ali bitkilerKlad Coxsporlu bitkilerKlad Borulu bitkilerKlad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad EvdikotlarKlad Bazal evdikotlarKlad SuperrozidlerKlad RozidlerKlad FabidlerDeste GulciceklilerFesile GulciceyikimilerYarimfesile GavalikimilerTriba Cins GavaliNov Keceli albaliBeynelxalq elmi adiPrunus tomentosa Thunb 1784Sekil axtarisiITIS 504627NCBI 105667EOL 632480Tebii yayilmasiCin Koreya Yaponiya ve Monqolustanda yabani halda bitir Cinden bitki butun dunyaya yayilmis XIX esrin axirlarinda ise Rusiyaya catmisdir Botaniki tesviriHundurluyu 3 m olan enli yumurtavari daginiq cetirli koldur Coxillik budaqlarinin qabigi boz qonur rengli olub qalindir Budaqlari six kece tukcukludur Yarpaqlari enli ellipsvari olub 5 sm uzunlugundadir Ustden bozumtul yasildir payizda qirmizidan sari renge kimi muxtelif calarlarda olur Cicek tumurcuqlari qisa saplaqlarda ve ya budaqlarin uzerinde yerlesir Cicekleri cehrayi ciceklemenin axirlarinda ise ag rengde olur Cicekleri mayin ortalarinda ve ya axirinda yarpaqlarla birlikde acilir Meyveleri al qirmizi olub 1 sm diametrindedir ve qisa meyve saplagina malikdir Leti sulu ve zerifdir Ceyirdeyi xirdadir ve letden ayrilmir Meyveleri polimorfdur EkologiyasiCicekleri 30C e qeder soyuqlara dozur Quraqliq dovrlerde meyveleri xirdalasir lakin tokulmur uzun muddet bitkinin uzerinde qalir Azerbaycanda yayilmasiBoyuk Qafqazda tebii halda rast gelinir Azerbaycanda Nebatet bagina introduksiya edilib IstifadesiMeyveleri karbohidrogen uzvi tursular vitaminlerle zengindir Onlarda vitamin C adi albalinin sortlarina nisbeten 1 5 2 defe demirin miqdari ise almalarda oldugundan coxdur Bagi erken yazda bezemesi ve yayda meyve vermesinden elave six saxelenmis salximlari canli hasar bordur yaratmaq yamaclari berkitmek ucun yararlidir IstinadlarThe Plant List ing 2010 Hemcinin bax