Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
İlkinləşdirmə vektoru — kriptoqrafiyada, xüsusilə simmetrik açar şifrələməsində istifadə olunan təsadüfi və ya qeyri-müəyyən dəyər. IV şifrələmə prosesinin təhlükəsizliyini artırmaq və eyni açarla müxtəlif şifrələmə nəticələri əldə etmək üçün vacib bir elementdir.
Mahiyyəti
Şifrələmə alqoritmlərində, xüsusilə blok şifrələməsində, ilkinləşdirmə vektoru məlumatın şifrələnməsi prosesinə əlavə olunur. IV, eyni açar istifadə edildikdə belə, fərqli şifrələmə nəticələri yaradır və bu yolla məlumatın təhlükəsizliyini təmin edir. İlkinləşdirmə vektorunun təsadüfi və ya unikal olması şifrələmə sisteminin etibarlılığını artırır. Əgər IV təkrarlanarsa və ya təxmin edilə bilən bir dəyər olarsa, bu, şifrələnmiş məlumatın təhlilini və ya təkrarlanmasını asanlaşdıra bilər. Buna görə də IV hər dəfə dəyişməli və şifrələmə prosesində yüksək səviyyədə təsadüfilik təmin edilməlidir.
Tarix
İlkinləşdirmə vektorunun konsepti 1970-ci illərdə, şifrələmə alqoritmlarının inkişafı ilə ortaya çıxmışdır. Xüsusilə DES (Data Encryption Standard) kimi erkən simmetrik şifrələmə alqoritmlərində IV istifadə edilməyə başlanmışdır. O dövrdə IV-nin əsas məqsədi, eyni açarın müxtəlif məlumatlar üzərində təkrarlanan şifrələmə nəticələrini fərqləndirmək idi. Bu yanaşma, məlumatların təhlükəsizliyini artırmaq üçün vacib bir addım hesab olunurdu.
İstinadlar
- Editor, CSRC Content. "Initialization Vector (IV) - Glossary | CSRC". csrc.nist.gov. 2024-12-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-01-24.
- "Initialization Vector - an overview | ScienceDirect Topics". www.sciencedirect.com. 2022-07-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-01-24.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ilkinlesdirme vektoru kriptoqrafiyada xususile simmetrik acar sifrelemesinde istifade olunan tesadufi ve ya qeyri mueyyen deyer IV sifreleme prosesinin tehlukesizliyini artirmaq ve eyni acarla muxtelif sifreleme neticeleri elde etmek ucun vacib bir elementdir MahiyyetiSifreleme alqoritmlerinde xususile blok sifrelemesinde ilkinlesdirme vektoru melumatin sifrelenmesi prosesine elave olunur IV eyni acar istifade edildikde bele ferqli sifreleme neticeleri yaradir ve bu yolla melumatin tehlukesizliyini temin edir Ilkinlesdirme vektorunun tesadufi ve ya unikal olmasi sifreleme sisteminin etibarliligini artirir Eger IV tekrarlanarsa ve ya texmin edile bilen bir deyer olarsa bu sifrelenmis melumatin tehlilini ve ya tekrarlanmasini asanlasdira biler Buna gore de IV her defe deyismeli ve sifreleme prosesinde yuksek seviyyede tesadufilik temin edilmelidir TarixIlkinlesdirme vektorunun konsepti 1970 ci illerde sifreleme alqoritmlarinin inkisafi ile ortaya cixmisdir Xususile DES Data Encryption Standard kimi erken simmetrik sifreleme alqoritmlerinde IV istifade edilmeye baslanmisdir O dovrde IV nin esas meqsedi eyni acarin muxtelif melumatlar uzerinde tekrarlanan sifreleme neticelerini ferqlendirmek idi Bu yanasma melumatlarin tehlukesizliyini artirmaq ucun vacib bir addim hesab olunurdu IstinadlarEditor CSRC Content Initialization Vector IV Glossary CSRC csrc nist gov 2024 12 04 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2025 01 24 Initialization Vector an overview ScienceDirect Topics www sciencedirect com 2022 07 07 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2025 01 24