Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Özgələşmə (ing. dissosiasiya) — psixi müdafiə mexanizmlərinə aid olan psixi prosesdir. Bu mexanizmin fəaliyyəti nəticəsində insana elə gəlir ki, baş verən hadisələr onunla deyil, digər şəxslə baş verir. Belə "özgələşmə" mövqeyi insanı izafi və dözülməz hisslərdən müdafiə edir.
Bu termini ilk dəfə fransız həkim-psixoloq P.Jane təklif etmişdir. O, müşahidə edirdi ki, ideyalar toplusu şəxsiyyətdən kənarda, əlahiddə və sərbəst şəkildə mövcud ola bilərlər. Lakin hipnozun köməyi ilə şüuru özünə qaytarıla bilər.
Təsviri
Özgələşmə — geniş yayılmış, lakin əksəriyyət insanlar tərəfindən normal şəraitdə istifadə edilməyən müdafiə mexanizmidir. Bu müdafiə mexanizmini öz üzərində tətbiq edən insanlar bu haqda belə danışırlar: "sanki bu mənimlə yox, başqa bir şəxslə baş verirdi". Bəzi hallarda insan o qədər özgələşir ki, sanki özünü kənardan görür, hətta bədənini tərk etdiyini hiss edir.
Adaptiv proses
Normal halda özgələşmə - emosional təmkinlilik və hərəkətlər üzərində nəzarəti tələb edən psixoloji sarsıntı və güclü mənfi hisslərə qarşı reaksiya kimi formalaşır. İnsan həyatında baş verən hadisələrə kənardan baxdıqda, daha ayıq və soyuqqanlı şəkildə dəyərləndirmək imkanı əldə edir.
Müdafiə mexanizmi
Özgələşmə insanları yalnızca çətin və təhlükəli vəziyyətlərdən deyil, həmçinin dözülməz emosional hadisələrdən qoruyur.
İzafi emosional insanlar ən adi emosional hadisələr zamanı belə özgələşə bilərlər. Belə insanlar çətinliklə emosional əlaqə qururlar və kənardan baxanda soyuqqanlı və ya soyuq təbiətli təsəvvürü yaradırlar.
Hadisələrin "ayıq" qiymətləndirilməsini təmin edən "özgələşmə", həmçinin baş verən hadisənin emosional tərəfinin düzgün dərk edilməsinin qarşısını ala bilər. Xüsusilə ağır psixi sarsıntı və ya qəza keçirmiş şəxslər özgələşməyə meylli olurlar.
Psixi sarsıntılarla əlaqəsi
Nensi Mak Vilyam hesab edir ki, özgələşmə çoxşəxslik kimi psixi nasazlıqlardan əziyyət çəkən insanların mərkəzi müdafiə sistemidir. Ümumilikdə Özgələşmə bütün dissosiativ xəstəliklərin kökündə durur.
Ədəbiyyat
- Мак-Вильямс, Нэнси. Психоаналитическая диагностика: Понимание структуры личности в клиническом процессе Arxivləşdirilib 2010-05-02 at the Wayback Machine = Psychoanalytic diagnosis: Understanding personality structure in the clinical process. — Москва: Класс, 1998. — 480 с. — .
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ozgelesme ing dissosiasiya psixi mudafie mexanizmlerine aid olan psixi prosesdir Bu mexanizmin fealiyyeti neticesinde insana ele gelir ki bas veren hadiseler onunla deyil diger sexsle bas verir Bele ozgelesme movqeyi insani izafi ve dozulmez hisslerden mudafie edir Bu termini ilk defe fransiz hekim psixoloq P Jane teklif etmisdir O musahide edirdi ki ideyalar toplusu sexsiyyetden kenarda elahidde ve serbest sekilde movcud ola bilerler Lakin hipnozun komeyi ile suuru ozune qaytarila biler TesviriOzgelesme genis yayilmis lakin ekseriyyet insanlar terefinden normal seraitde istifade edilmeyen mudafie mexanizmidir Bu mudafie mexanizmini oz uzerinde tetbiq eden insanlar bu haqda bele danisirlar sanki bu menimle yox basqa bir sexsle bas verirdi Bezi hallarda insan o qeder ozgelesir ki sanki ozunu kenardan gorur hetta bedenini terk etdiyini hiss edir Adaptiv proses Normal halda ozgelesme emosional temkinlilik ve hereketler uzerinde nezareti teleb eden psixoloji sarsinti ve guclu menfi hisslere qarsi reaksiya kimi formalasir Insan heyatinda bas veren hadiselere kenardan baxdiqda daha ayiq ve soyuqqanli sekilde deyerlendirmek imkani elde edir Mudafie mexanizmi Ozgelesme insanlari yalnizca cetin ve tehlukeli veziyyetlerden deyil hemcinin dozulmez emosional hadiselerden qoruyur Izafi emosional insanlar en adi emosional hadiseler zamani bele ozgelese bilerler Bele insanlar cetinlikle emosional elaqe qururlar ve kenardan baxanda soyuqqanli ve ya soyuq tebietli tesevvuru yaradirlar Hadiselerin ayiq qiymetlendirilmesini temin eden ozgelesme hemcinin bas veren hadisenin emosional terefinin duzgun derk edilmesinin qarsisini ala biler Xususile agir psixi sarsinti ve ya qeza kecirmis sexsler ozgelesmeye meylli olurlar Psixi sarsintilarla elaqesiNensi Mak Vilyam hesab edir ki ozgelesme coxsexslik kimi psixi nasazliqlardan eziyyet ceken insanlarin merkezi mudafie sistemidir Umumilikde Ozgelesme butun dissosiativ xesteliklerin kokunde durur EdebiyyatMak Vilyams Nensi Psihoanaliticheskaya diagnostika Ponimanie struktury lichnosti v klinicheskom processe Arxivlesdirilib 2010 05 02 at the Wayback Machine Psychoanalytic diagnosis Understanding personality structure in the clinical process Moskva Klass 1998 480 s ISBN 5 86375 098 7 Istinadlar