Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Yapon dilində hollandmənşəli sözlər (オランダ語から日本語への借用, Orandago kara nihongo he no shakuyou) 1609-cu ildə Hiradoda fabrik açıb Yaponiya ilə ticarət etməyə başlamasından sonra peyda olmağa başlamışdır. 1640-cı ildə hollandlar köçürülmüş və Yaponiyanın "sakoku" dövrü boyunca 1854-cü ilə kimi Yaponiyada qalmağa icazə verilən yeganə qərblilər olmuşdurlar.
Hollandlarla yaxın münasibətlər Yaponiyada ranqaku (蘭学) və ya "Holland təlimi"nin yaranmasına səbəb olmuşdur. "Ran" (蘭) yapon dilində "Holland" sözü üçün istifadə olunan "Oranda" sözündən gəlir, "qaku" (学) isə yapon dilində "öyrənmək, bilik" mənasına gələn sözdür. Bu zaman kəsiyində yapon dilinə holland dilindən bir çox termin daxil olmuşdur. 3000-dən çox bu cür istifadə olunmuşdur. Onlardan ancaq təxminən 160-ı hələ də standart yapon dilində istifadə olunur.
Siyahı
| Yapon transliterasiyası (romaci) | Yaponca (kanci və ya kana) | Hollandca | Azərbaycanca | Qeydlər |
|---|---|---|---|---|
| arukari | アルカリ | alkali | Ərəb dilindən holland dilinə. | |
| arukōru | アルコール | alcohol | alkoqol | Ərəb dilindən holland dilinə. |
| asubesuto | アスベスト | asbest | asbest | Yunan dilindən holland dilinə. |
| bīru | ビール, 麦酒 | bier | pivə | |
| bisuketto | ビスケット | beschuit | biskvit | portuqal dilindəki biscoito-dan. |
| bōru | ボール | boor | drill | 1720-ci ildən sonra. |
| buriki | ブリキ | blik | qalay | |
| chifusu | チフス | tyfus | Yunan dilindən holland dilinə. | |
| chinki | チンキ | tinctuur | チンキテュール (chinkityūru) sözünün qısaldılmışı. | |
| dansu | ダンス | dans | rəqs | |
| doitsu | ドイツ | Duits | almanca | |
| dokku | ドック | dok | tərsanə | |
| dontaku | ドンタク | zondag | Bazar günü | |
| doronken | ドロンケン | dronken | ||
| ekisu | エキス | extract | エキストラクト (ekisutorakuto) sözünün qısaldılmışı | |
| erekishiteito | エレキシテイト | elektriciteit | elektrik | Daha sonra 電気 (denki) sözü ilə əvəz olunub |
| エレキテル | elektriciteit | Elektrik təcrübələri üçün istifadə olunmuş XVIII cihazı | ||
| ēteru | エーテル | ether | efir | Yunan dilindən holland dilinə. |
| garasu | ガラス, 硝子 | glas | şüşə | |
| gasu | ガス, 瓦斯 | gas | qaz | |
| giyaman | ギヤマン | diamant | almaz | Yunan dilindən holland dilinə |
| gomu | ゴム | gom, gum | ||
| gorofukuren | ゴロフクレン, 呉絽服連 | grofgrein | ||
| hamu | ハム | ham | donuz əti | |
| handon | 半ドン, ハンドン | from the "zon" in zondag | bayram | Yapon dilində artıq istifadə olunmur. |
| hatoron | ハトロン, パトロン | patroon | ||
| henrūda | ヘンルーダ | wijnruit | Ətirli sədo | |
| hetto | ヘット | vet | ||
| hisuterii | ヒステリー | hysterie | histeriya | |
| hukku | フック | hoek | qarmaq | |
| infuruenza | インフルエンザ | influenza | qrip | 1720-ci ildən sonra. Daha çox ingilismənşəlidir. |
| inki | インキ | inkt | mürəkkəb | |
| kamitsure | カミツレ | kamille | çobanyastığı | Yunan dilindən holland dilinə. 1720-ci ildən sonra. |
| kantera | カンテラ | candela, kandelaar | kandela | |
| kapitan | カピタン, 甲比丹 | kapitein | kapitan | Daha çox portuqal sözündən keçib. |
| karan | カラン | kraan | kran | |
| kari | カリ, カリウム | kali, kalium | kalsium | |
| karuki | カルキ | kalk | əhəng | |
| katēteru | カテーテル | katheter | kateter | Yunan dilindən holland dilinə. |
| kechin | ケチン | ketting | 1720-ci ildən sonra. 鎖 (kusari) sözü ilə əvəz olunub. | |
| kiruku / koruku | キルク / コルク | kurk | ||
| kōhī | コーヒー, 珈琲 | koffie | kofe | Ərəb dilindən holland dilinə |
| kokku | コック | kok | ||
| koppu | コップ | kop | Portuqal dilindəki copo sözündən. | |
| konpasu | コンパス | kompas | kompas | |
| korera | コレラ | cholera | xolera | Yunan dilindən holland dilinə. |
| kureosōto | クレオソート | creosoot | ||
| madorosu | マドロス | matroos | matros | |
| masuto | マスト | mast | dorağacı | |
| mesu | メス | mes | 1720-ci ildən sonra. | |
| moruhine | モルヒネ | morfine | morfin | 1720-ci ildən sonra |
| morumotto | モルモット | marmot | ||
| nisu | ニス | vernis | lak | |
| oburāto | オブラート | oblaat | Bəzən alman dilindən yapon dilinə keçdiyi göstərilir. | |
| orugōru | オルゴール | (orgel) muziekdoos | (orqan) musiqi qutusu | |
| penki | ペンキ | pek, pik | ev rəsmi | |
| pesuto | ペスト | pest | qara ölüm | 1720-ci ildən sonra |
| pinto | ピント | punt | fokus | |
| pisutoru | ピストル | pistool | ||
| ponpu | ポンプ | pomp | nasos | 1720-ci ildən sonra. |
| ponzu | ポン酢 | pons | ||
| randoseru | ランドセル | ransel | arxa çantası | Alman dilindən holland dilinə. |
| ranpu | ランプ, 洋灯 | lamp | lampa | Yunan dilindən holland dilinə. |
| retoruto | レトルト | retort | ||
| renzu | レンズ | lens | linza | |
| safuran | サフラン | saffraan | zəfəran | |
| saten | サテン | satijn | atlas | |
| seimi | セイミ, 舎密 | chemie | kimya | 化学 (kagaku) sözü ilə əvəz olunub. |
| shian | シアン | cyaan | ||
| shiroppu | シロップ | siroop | sirop | |
| sukoppu | スコップ | schop | İngilis dilindəki scoop sözü ilə birlikdə. | |
| supoito | スポイト | spuit | şprits | İngilis dilindəki spout sözü ilə birlikdə. |
| tarumomētoru | タルモメートル | thermometer | termometr | Fransız dilindən holland dilinə. 1720-ci ildən sonra. 体温計 (taionkei) sözü ilə əvəz olunub. |
| teresukoppu | テレスコップ | telescoop | teleskop | İtalyan və latın dilindən holland dilinə. 1720-ci ildən sonra. 望遠鏡 (bōenkyō) sözü ilə əvəz olunub. |
| yojiumu | ヨジウム | jodium | yod | |
| zukku | ズック | doek | kətan |
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Language contact in Japan: a socio-linguistic history by Leo Loveday, p.54-55". 2021-11-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-07-01.
- "Sanseido dual dictionary". 2010-07-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-07-01.
- "Dutch-Japanese Relations 2011-09-28 at the Wayback Machine," Consulate General at Osaka-Kobe
- "Gleeson Introduction to written Japanese, katakana p.36". 2022-09-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-07-01.
- 1998, NHK日本語発音アクセント辞典 (NHK Japanese Pronunciation Accent Dictionary) (in Japanese), Tōkyō: NHK, ISBN
Xarici keçidlər
- Holland dilindən yapon dilinə keçən sözlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yapon dilinde hollandmenseli sozler オランダ語から日本語への借用 Orandago kara nihongo he no shakuyou 1609 cu ilde Hiradoda fabrik acib Yaponiya ile ticaret etmeye baslamasindan sonra peyda olmaga baslamisdir 1640 ci ilde hollandlar kocurulmus ve Yaponiyanin sakoku dovru boyunca 1854 cu ile kimi Yaponiyada qalmaga icaze verilen yegane qerbliler olmusdurlar terefinden resm eseri Holland gemisinin gelisi Filip Frans fon Zibold yapon heyat yoldasi Kusumoto Otaki ve korpe qizi Holland gemisinin yaxinlasmasini teresukoppu teleskop ile musahide edir Hollandlarla yaxin munasibetler Yaponiyada ranqaku 蘭学 ve ya Holland telimi nin yaranmasina sebeb olmusdur Ran 蘭 yapon dilinde Holland sozu ucun istifade olunan Oranda sozunden gelir qaku 学 ise yapon dilinde oyrenmek bilik menasina gelen sozdur Bu zaman kesiyinde yapon diline holland dilinden bir cox termin daxil olmusdur 3000 den cox bu cur istifade olunmusdur Onlardan ancaq texminen 160 i hele de standart yapon dilinde istifade olunur SiyahiYapon transliterasiyasi romaci Yaponca kanci ve ya kana Hollandca Azerbaycanca Qeydlerarukari アルカリ alkali Ereb dilinden holland diline arukōru アルコール alcohol alkoqol Ereb dilinden holland diline asubesuto アスベスト asbest asbest Yunan dilinden holland diline biru ビール 麦酒 bier pivebisuketto ビスケット beschuit biskvit portuqal dilindeki biscoito dan bōru ボール boor drill 1720 ci ilden sonra buriki ブリキ blik qalaychifusu チフス tyfus Yunan dilinden holland diline chinki チンキ tinctuur チンキテュール chinkityuru sozunun qisaldilmisi dansu ダンス dans reqsdoitsu ドイツ Duits almancadokku ドック dok tersanedontaku ドンタク zondag Bazar gunudoronken ドロンケン dronkenekisu エキス extract エキストラクト ekisutorakuto sozunun qisaldilmisierekishiteito エレキシテイト elektriciteit elektrik Daha sonra 電気 denki sozu ile evez olunubエレキテル elektriciteit Elektrik tecrubeleri ucun istifade olunmus XVIII cihazieteru エーテル ether efir Yunan dilinden holland diline garasu ガラス 硝子 glas susegasu ガス 瓦斯 gas qazgiyaman ギヤマン diamant almaz Yunan dilinden holland dilinegomu ゴム gom gumgorofukuren ゴロフクレン 呉絽服連 grofgreinhamu ハム ham donuz etihandon 半ドン ハンドン from the zon in zondag bayram Yapon dilinde artiq istifade olunmur hatoron ハトロン パトロン patroonhenruda ヘンルーダ wijnruit Etirli sedohetto ヘット vethisuterii ヒステリー hysterie histeriyahukku フック hoek qarmaqinfuruenza インフルエンザ influenza qrip 1720 ci ilden sonra Daha cox ingilismenselidir inki インキ inkt murekkebkamitsure カミツレ kamille cobanyastigi Yunan dilinden holland diline 1720 ci ilden sonra kantera カンテラ candela kandelaar kandelakapitan カピタン 甲比丹 kapitein kapitan Daha cox portuqal sozunden kecib karan カラン kraan krankari カリ カリウム kali kalium kalsiumkaruki カルキ kalk ehengkateteru カテーテル katheter kateter Yunan dilinden holland diline kechin ケチン ketting 1720 ci ilden sonra 鎖 kusari sozu ile evez olunub kiruku koruku キルク コルク kurkkōhi コーヒー 珈琲 koffie kofe Ereb dilinden holland dilinekokku コック kokkoppu コップ kop Portuqal dilindeki copo sozunden konpasu コンパス kompas kompaskorera コレラ cholera xolera Yunan dilinden holland diline kureosōto クレオソート creosootmadorosu マドロス matroos matrosmasuto マスト mast doragacimesu メス mes 1720 ci ilden sonra moruhine モルヒネ morfine morfin 1720 ci ilden sonramorumotto モルモット marmotnisu ニス vernis lakoburato オブラート oblaat Bezen alman dilinden yapon diline kecdiyi gosterilir orugōru オルゴール orgel muziekdoos orqan musiqi qutusupenki ペンキ pek pik ev resmipesuto ペスト pest qara olum 1720 ci ilden sonrapinto ピント punt fokuspisutoru ピストル pistoolponpu ポンプ pomp nasos 1720 ci ilden sonra ponzu ポン酢 ponsrandoseru ランドセル ransel arxa cantasi Alman dilinden holland diline ranpu ランプ 洋灯 lamp lampa Yunan dilinden holland diline retoruto レトルト retortrenzu レンズ lens linzasafuran サフラン saffraan zeferansaten サテン satijn atlasseimi セイミ 舎密 chemie kimya 化学 kagaku sozu ile evez olunub shian シアン cyaanshiroppu シロップ siroop siropsukoppu スコップ schop Ingilis dilindeki scoop sozu ile birlikde supoito スポイト spuit sprits Ingilis dilindeki spout sozu ile birlikde tarumometoru タルモメートル thermometer termometr Fransiz dilinden holland diline 1720 ci ilden sonra 体温計 taionkei sozu ile evez olunub teresukoppu テレスコップ telescoop teleskop Italyan ve latin dilinden holland diline 1720 ci ilden sonra 望遠鏡 bōenkyō sozu ile evez olunub yojiumu ヨジウム jodium yodzukku ズック doek ketanHemcinin baxQayrayqoIstinadlar Language contact in Japan a socio linguistic history by Leo Loveday p 54 55 2021 11 08 tarixinde Istifade tarixi 2019 07 01 Sanseido dual dictionary 2010 07 22 tarixinde Istifade tarixi 2019 07 01 Dutch Japanese Relations 2011 09 28 at the Wayback Machine Consulate General at Osaka Kobe Gleeson Introduction to written Japanese katakana p 36 2022 09 19 tarixinde Istifade tarixi 2019 07 01 1998 NHK日本語発音アクセント辞典 NHK Japanese Pronunciation Accent Dictionary in Japanese Tōkyō NHK ISBN 978 4 14 011112 3Xarici kecidlerHolland dilinden yapon diline kecen sozler