Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Türkiyədə prezident seçkiləri — Türkiyə qurulduğu gündən 12 fərqli Türkiyə vətəndaşını prezidentliyə gətirən iyirmi iki prezident seçkisi olub. Türkiyə Böyük Millət Məclisi tərəfindən Mustafa Kamal Atatürk və İsmət İnönü dörd dəfə, Cəlal Bayar üç dəfə, Cövdət Sunay, Fəxri Qorutürk, Turqut Özal, Süleyman Dəmirəl, Əhməd Necdət Sezər və Abdullah Gül bir dəfə prezident seçilib. Camal Gürsəl 27 may dövlət çevrilişindən sonra keçirilən ümumi seçkilər nəticəsində Türkiyə Böyük Millət Məclisi tərəfindən seçilmişdir, Kənan Evrən 1980-ci il 12 sentyabr çevrilişindən sonrakı 1982-ci il Türkiyə konstitusiya referendumu nəticəsində prezident oldu.
Rəcəb Tayyib Ərdoğan 3 dəfə birbaşa xalq səsverməsi ilə prezident seçilib.
Tarixi
2007-ci il Türkiyə konstitusiya dəyişikliyi referendumuna qədər prezident Türkiyə Böyük Millət Məclisi tərəfindən 7 il müddətinə seçilirdi və maksimum bir müddət bu vəzifədə ola bilərdi. 2017-ci il konstitusiya dəyişikliyi referendumunda edilən dəyişikliklərdən sonra prezident 5 il müddətinə xalq tərəfindən seçilir və bir şəxs 2 dəfə prezident seçilə bilər. Bununla belə, Parlament prezidentin ikinci müddətində yeni seçkilərin keçirilməsinə qərar verərsə, prezident daha bir müddət də bu vəzifəni icra edə bilər.
Şərtləri
Prezident millət vəkili seçilmək hüququnu qazanan, yaşı 40-dan yuxarı və universitet məzunu olan Türkiyə vətəndaşı olmalıdır. Birbaşa xalq tərəfindən seçilir. Prezidentin səlahiyyət müddəti beş ildir. Bir şəxs maksimum iki müddətə prezident seçilə bilər.
Prezident Türkiyə Böyük Millət Məclisində qrupu olan partiyalar, son seçkilərdə etibarlı səslərin 5%-ni almış siyasi partiyalar tərəfindən birlikdə və ya ayrılıqda azı 100 min seçici imzası toplayan şəxslər ola bilər.
Son Prezident seçkilərində ən çox imza toplayan ilk 5 namizəd
| # | Adı | Partiya | Seçki | Topladığı İmza |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Meral Akşenər | İYİ Parti | 2018 | 255.582 |
| 2 | Təməl Karamollaoğlu | Saadet Partisi | 2018 | 167.967 |
| 3 | Doğu Perinçek | Vətən Partiyası | 2018 | 118.575 |
| 4 | Məhərrəm İncə | Məmləkət Partiyası | 2023 | 114.661 |
| 5 | Sinan Oğan | Bitərəf | 2023 | 111.508 |
Cədvəl
| Seçkilər | Tarix | Ümumi üzvlər və ya seçici | Cəmi verilən səslər | Namizədlərin sayı | Qazanan | Alınan səslər | Alınan səslərin nisbəti və seçildiyi tur | Mənbə |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Dolayı seçkilər | ||||||||
| 1-ci seçki. 1923-cü il Türkiyə prezident seçkiləri | 29 oktyabr 1923 | 333 | 158 | 1 | Mustafa Kamal Atatürk | 158 | 100 (1. tur) | |
| 2-ci seçki. 1927-ci il Türkiyə prezident seçkiləri | 1 noyabr 1927 | 316 | 288 | 1 | Mustafa Kamal Atatürk | 288 | 100 (1. tur) | |
| 3-cü seçki. 1931-ci il Türkiyə prezident seçkiləri | 4 May 1931 | 317 | 289 | 1 | Mustafa Kamal Atatürk | 289 | 100 (1. tur) | |
| 4-cü seçki. 1935-ci il Türkiyə prezident seçkiləri | 1 Mart 1935 | 399 | 386 | 1 | Mustafa Kamal Atatürk | 386 | 100 (1. tur) | |
| 5-ci seçki. 1938-ci il Türkiyə prezident seçkiləri | 11 Noyabr 1938 | 399 | 348 | 1 | İsmət İnönü | 348 | 100 (1. tur) | |
| 6-cı seçki 1939-cu il Türkiyə prezident seçkiləri | 3 Aprel 1939 | 429 | 413 | 1 | İsmət İnönü | 413 | 100 (1. tur) | |
| 7-ci seçki. 1943-cü il Türkiyə prezident seçkiləri | 8 Mart 1943 | 455 | 435 | 1 | İsmət İnönü | 435 | 100 (1. tur) | |
| 8-ci seçki. 1946-cı il Türkiyə prezident seçkiləri | 5 İyun 1946 | 465 | 451 | 3 | İsmət İnönü | 388 | 86 (1. tur) | |
| 9-cu seçki. 1950-ci il Türkiyə prezident seçkiləri | 22 May 1950 | 487 | 453 | 2 | Cəlal Bayar | 387 | 85 (1. tur) | |
| 10-cu seçki. 1954-ci il Türkiyə prezident seçkiləri | 14 May 1954 | 541 | 513 | 2 | Cəlal Bayar | 486 | 95 (1. tur) | |
| 11-ci seçki. 1957-ci il Türkiyə prezident seçkiləri | 1 Noyabr 1957 | 638 | 607 | 1 | Cəlal Bayar | 434 | 71 (1. tur) | |
| 12-ci seçki. 1961-ci il Türkiyə prezident seçkiləri | 26 Oktyabr 1961 | 541 | 513 | 1 | Camal Gürsəl | 486 | 95 (1. tur) | |
| 13-cü seçki. 1966-cı il Türkiyə prezident seçkiləri | 28 Mart 1966 | 636 | 532 | 2 | Cövdət Sunay | 461 | 87 (1. tur) | |
| 14-cü seçki. 1973-cü il Türkiyə prezident seçkiləri | 6 Aprel 1973 | 635 | 557 | 4 | Fəxri Qorutürk | 365 | 66 (15. tur) | |
| 15-ci seçki. 1980-ci il Türkiyə prezident seçkiləri | 22 Mart 1980 | - | - | - | - | - | ||
| 16-cı seçki. 1989-cu il Türkiyə prezident seçkiləri | 31 Oktyabr 1989 | 450 | 285 | 2 | Turqut Özal | 263 | 92 (3. tur) | |
| 17-cı seçki. 1993-cü il Türkiyə prezident seçkiləri | 16 May 1993 | 450 | 431 | 4 | Süleyman Dəmirəl | 244 | 57 (3. tur) | |
| 18-ci seçki. 200-ci il Türkiyə prezident seçkiləri | 5 May 2000 | 550 | 533 | 10 | Əhməd Necdət Sezər | 330 | 62 (3. tur) | |
| 19-cu seçki. 2007-ci il Türkiyə prezident seçkiləri | 28 Avqust 2007 | 550 | 448 | 3 | Abdullah Gül | 339 | 76 (3. tur) | |
| Birbaşa seçkilər | ||||||||
| 20-ci seçki. 2014-ci il Türkiyə prezident seçkiləri | 10 Avqust 2014 | 55.892.858 | 41.026.021 | 3 | Rəcəb Tayyib Ərdoğan | 21.000.143 | 51,8 (1. tur) | |
| 21-ci seçki. 2018-ci il Türkiyə prezident seçkiləri | 24 İyun 2018 | 59.367.469 | 51.197.959 | 6 | Rəcəb Tayyib Ərdoğan | 26.330.823 | 52,6 (1. tur) | |
| 22-ci seçki. 2023-cü il Türkiyə prezident seçkiləri | 28 May 2023 | 64.197.454 | 54.023.601 | 4 | Rəcəb Tayyib Ərdoğan | 27.834.589 | 52,2 (2. tur) | |
Həmçinin bax
İstinadlar
- TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANAYASASI
- (Türkçe) https://www.ntv.com.tr/turkiye/imza-sureci-tamamlandihangi-cumhurbaskani-adayi-kac-imza-topladi,FIx74WIi0k6lRB6rxMwWNA (#bare_url_missing_title).
- 6. Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk
- 1980 CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİM SÜRECİ
- Turgut Özal’ın Cumhurbaşkanı Seçilmesi
- "103 üncü Birleşim"
- "Ve Sezer, 330 oyla 10'uncu Cumhurbaşkanı"
- "11. Cumhurbaşkanı ve ettiği yemin"
- "Recep Tayyip Erdoğan". Biyografi.info. 2020-02-23 tarixində arxivləşdirilib. (türk.)
- Cumhurbaşkanı Seçimi ve 27. Dönem Milletvekili Genel Seçimi Sonuçları
- "Son Dakika... Erdoğan seçim kararını açıkladı: 14 Mayıs". Cumhuriyet (türk). 2023-03-10. 2023-03-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-10.
Xarici keçidlər
- Cumhurbaşkanlığı Seçimlerinin Sonuçları, Toplumsal Ekonomik Siyasal Araştırmalar Vakfı
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Turkiyede prezident seckileri Turkiye quruldugu gunden 12 ferqli Turkiye vetendasini prezidentliye getiren iyirmi iki prezident seckisi olub Turkiye Boyuk Millet Meclisi terefinden Mustafa Kamal Ataturk ve Ismet Inonu dord defe Celal Bayar uc defe Covdet Sunay Fexri Qoruturk Turqut Ozal Suleyman Demirel Ehmed Necdet Sezer ve Abdullah Gul bir defe prezident secilib Camal Gursel 27 may dovlet cevrilisinden sonra kecirilen umumi seckiler neticesinde Turkiye Boyuk Millet Meclisi terefinden secilmisdir Kenan Evren 1980 ci il 12 sentyabr cevrilisinden sonraki 1982 ci il Turkiye konstitusiya referendumu neticesinde prezident oldu Turkiyenin ilk prezidenti Mustafa Kamal AtaturkTurkiyenin hazirki prezidenti Receb Tayyib Erdogan Receb Tayyib Erdogan 3 defe birbasa xalq sesvermesi ile prezident secilib Tarixi2007 ci il Turkiye konstitusiya deyisikliyi referendumuna qeder prezident Turkiye Boyuk Millet Meclisi terefinden 7 il muddetine secilirdi ve maksimum bir muddet bu vezifede ola bilerdi 2017 ci il konstitusiya deyisikliyi referendumunda edilen deyisikliklerden sonra prezident 5 il muddetine xalq terefinden secilir ve bir sexs 2 defe prezident secile biler Bununla bele Parlament prezidentin ikinci muddetinde yeni seckilerin kecirilmesine qerar vererse prezident daha bir muddet de bu vezifeni icra ede biler SertleriPrezident millet vekili secilmek huququnu qazanan yasi 40 dan yuxari ve universitet mezunu olan Turkiye vetendasi olmalidir Birbasa xalq terefinden secilir Prezidentin selahiyyet muddeti bes ildir Bir sexs maksimum iki muddete prezident secile biler Prezident Turkiye Boyuk Millet Meclisinde qrupu olan partiyalar son seckilerde etibarli seslerin 5 ni almis siyasi partiyalar terefinden birlikde ve ya ayriliqda azi 100 min secici imzasi toplayan sexsler ola biler Son Prezident seckilerinde en cox imza toplayan ilk 5 namized Adi Partiya Secki Topladigi Imza1 Meral Aksener IYI Parti 2018 255 5822 Temel Karamollaoglu Saadet Partisi 2018 167 9673 Dogu Perincek Veten Partiyasi 2018 118 5754 Meherrem Ince Memleket Partiyasi 2023 114 6615 Sinan Ogan Biteref 2023 111 508CedvelSeckiler Tarix Umumi uzvler ve ya secici Cemi verilen sesler Namizedlerin sayi Qazanan Alinan sesler Alinan seslerin nisbeti ve secildiyi tur MenbeDolayi seckiler1 ci secki 1923 cu il Turkiye prezident seckileri 29 oktyabr 1923 333 158 1 Mustafa Kamal Ataturk 158 100 1 tur 2 ci secki 1927 ci il Turkiye prezident seckileri 1 noyabr 1927 316 288 1 Mustafa Kamal Ataturk 288 100 1 tur 3 cu secki 1931 ci il Turkiye prezident seckileri 4 May 1931 317 289 1 Mustafa Kamal Ataturk 289 100 1 tur 4 cu secki 1935 ci il Turkiye prezident seckileri 1 Mart 1935 399 386 1 Mustafa Kamal Ataturk 386 100 1 tur 5 ci secki 1938 ci il Turkiye prezident seckileri 11 Noyabr 1938 399 348 1 Ismet Inonu 348 100 1 tur 6 ci secki 1939 cu il Turkiye prezident seckileri 3 Aprel 1939 429 413 1 Ismet Inonu 413 100 1 tur 7 ci secki 1943 cu il Turkiye prezident seckileri 8 Mart 1943 455 435 1 Ismet Inonu 435 100 1 tur 8 ci secki 1946 ci il Turkiye prezident seckileri 5 Iyun 1946 465 451 3 Ismet Inonu 388 86 1 tur 9 cu secki 1950 ci il Turkiye prezident seckileri 22 May 1950 487 453 2 Celal Bayar 387 85 1 tur 10 cu secki 1954 ci il Turkiye prezident seckileri 14 May 1954 541 513 2 Celal Bayar 486 95 1 tur 11 ci secki 1957 ci il Turkiye prezident seckileri 1 Noyabr 1957 638 607 1 Celal Bayar 434 71 1 tur 12 ci secki 1961 ci il Turkiye prezident seckileri 26 Oktyabr 1961 541 513 1 Camal Gursel 486 95 1 tur 13 cu secki 1966 ci il Turkiye prezident seckileri 28 Mart 1966 636 532 2 Covdet Sunay 461 87 1 tur 14 cu secki 1973 cu il Turkiye prezident seckileri 6 Aprel 1973 635 557 4 Fexri Qoruturk 365 66 15 tur 15 ci secki 1980 ci il Turkiye prezident seckileri 22 Mart 1980 16 ci secki 1989 cu il Turkiye prezident seckileri 31 Oktyabr 1989 450 285 2 Turqut Ozal 263 92 3 tur 17 ci secki 1993 cu il Turkiye prezident seckileri 16 May 1993 450 431 4 Suleyman Demirel 244 57 3 tur 18 ci secki 200 ci il Turkiye prezident seckileri 5 May 2000 550 533 10 Ehmed Necdet Sezer 330 62 3 tur 19 cu secki 2007 ci il Turkiye prezident seckileri 28 Avqust 2007 550 448 3 Abdullah Gul 339 76 3 tur Birbasa seckiler20 ci secki 2014 ci il Turkiye prezident seckileri 10 Avqust 2014 55 892 858 41 026 021 3 Receb Tayyib Erdogan 21 000 143 51 8 1 tur 21 ci secki 2018 ci il Turkiye prezident seckileri 24 Iyun 2018 59 367 469 51 197 959 6 Receb Tayyib Erdogan 26 330 823 52 6 1 tur 22 ci secki 2023 cu il Turkiye prezident seckileri 28 May 2023 64 197 454 54 023 601 4 Receb Tayyib Erdogan 27 834 589 52 2 2 tur Hemcinin baxTurkiye Prezidenti Prezident Kabineti Prezident Kompleksi Turkiye prezidentlerinin siyahisiIstinadlarTURKIYE CUMHURIYETI ANAYASASI Turkce https www ntv com tr turkiye imza sureci tamamlandihangi cumhurbaskani adayi kac imza topladi FIx74WIi0k6lRB6rxMwWNA bare url missing title 6 Cumhurbaskani Fahri Koruturk 1980 CUMHURBASKANLIGI SECIM SURECI Turgut Ozal in Cumhurbaskani Secilmesi 103 uncu Birlesim Ve Sezer 330 oyla 10 uncu Cumhurbaskani 11 Cumhurbaskani ve ettigi yemin Recep Tayyip Erdogan Biyografi info 2020 02 23 tarixinde arxivlesdirilib turk Cumhurbaskani Secimi ve 27 Donem Milletvekili Genel Secimi Sonuclari Son Dakika Erdogan secim kararini acikladi 14 Mayis Cumhuriyet turk 2023 03 10 2023 03 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2023 03 10 Xarici kecidlerCumhurbaskanligi Secimlerinin Sonuclari Toplumsal Ekonomik Siyasal Arastirmalar VakfiVikianbarda Turkiyede prezident seckileri ile elaqeli mediafayllar var Turkiye portali