fbpx
Wikipedia

Zeynəddin Qaraca bəy Zülqədər

Oktyabr 30, 2021

Vikipediyada bu təxəllüslü müxtəlif şəxslər haqqında məqalələr var, bax: Zülqədər.

Zeynəddin Əhməd Qaraca bəy Həsən bəy oğlu Zülqədər — Zülqədər bəyliyinin banisi, hökmdar, (1334–1353)

Zeynəddin Qaraca bəy Zülqədər
Zeynəddin Əhməd Qaraca bəy Həsən bəy oğlu Zülqədər
Vəfat tarixi
Vəfat yeri Qahirə
Uşağı

Həyatı

Zeynəddin Əhməd Qaraca bəy Həsən bəy oğlu 1334–1353-cü illərdə Zülqədəroğulları bəyliyinin başçısı olmuşdu. Elxanlı dövləti hökmdarı Əbu Səid Bahadur xanın buraxdığı boşluqdan istifadə edən Qaraca bəy məmlüklərin Hələb valisi ilə birləşərək Əlbistanı ələ keçirdi. Bəylik qurduqdan sonra ilk savaşını Ərətna bəyliyinə qarşıbaşladı. Təfsilatı ilə qeyd etsək XIII yüzilin sonlarında Hələb və Antəb arasındaki bölgələrə yerləşən Bozoq türkmənləri burada bəzən məmlüklərlə birlikdə quzeyə, şimala doğru yailan səfərlərə qatılır, bəzən də yalnız başlarına Çuxurovadaki ermənilər üzərinə basqın edirdilər. Elxanlı hakimiyəti altında olan Anadolu içlərinə qədər gələn bu türkmənlərin başında Həsən bəy oğlu Zeynəddin Qaraca bəy dururdu. Zeynəddin Qaraca bəyin ətrafında toplanan türkmənlər Antəbdən Əlbistana qədər uzanan bölgələri əllərinə keçirmişdilər. Bunların məmlüklərin davamlı hücumları ilə sarsılmış olan kiçik erməni knyazlığının zəif düşməsindən də faydalanaraq beş min atlı ilə Çuxurovaya girdikləri və bu knyazlığın şərq bölgələrini xaraba qoyaraq zəngin gənimətlərlə Maraşa geri döndükləri bilinməkdədir (1335).

Eyni tarixdə Elxanlı hökmdarı Əbu Səid Bahadır xan ölmüş və Anadoludaki türkmən bəyləri üçün bir hərəkət yolu açılmışdı. Bu fürsətdən faydalanan və Qaraca bəy kimi bir türkmən bəyi olan Taraqlı Xəlil bəy Əmir Ərətnanın əlindən Əlbistan yörəsini almağa müvəffəq oldu. O, eyni zamanda məmlüklərin Hələb valisinə hədiyyə olaraq yüz at göndərib, onun vasitəsiylə Sultan Məhəmməd Nasırdən şəhərin hakimiyyət mənşurunu (fərmanını) da əldə etdi. Özünə rəqib olaraq diğər bir türkmən bəyinin ortaya çıxışı, bölgədəki bütün türkmənləri idarəsi altına toplamaq istəyən Qaraca bəyi əndişələndirməyə başladı. Zülqədəroğlu Qaraca bəy, ertəsi il oğlu Xəlil bəyi göndərərək Taraqlı Xəlil bəyi məğlubiyyətə uğratdı və Əlbistanı ələ keçirdi (1337). Savaşda yaralanmış olan Taraqlı Xəlil bəy isə məmlüklərin Hələb valisi Altın Buğanın yanına gedərək ona tabe oldu və ondan yardım istədi. Hələb valisi Qaraca bəyə qarşı Taraqlı Xəlil bəyi dəstəkləyirdi. Buna görə Qaraca bəy Qahirəyə gedərək Sultan Məlik Nasir Məhəmməddən Əlbistan naibliyinin mənşurunu (icazəsini) aldı və bölgədəki türkmənlərin rəisi olaraq qəbul edildi. Beləcə 1337-ci ildə məmlüklərin himayəsi altında Maraş və Əlbistan bölgələrində iki əsrə qədər davam edəcək olan bir bəyliyin təməli atılmış oldu. Qaraca bəy ölkəsinə dönərkən Qahirədə onun şərəfinə möhtəşəm bir ziyafət düzəldi və o zamanin adətinə görə məiyyətini təşkil edən türkmənlərin hər birinə qiymətli hədiyyələrlə birər xələt verildi.

Qaraca bəy Əlbistan mərkəz olmaq üzərə bəyliyini qurduqdan sonra, Anadoluda Elxanlı hakimiyətinin yıxılmasından da istifadə edərək ətrafdakı diğər şəhərlərin fəthinə başladı. Dərhal quzeyə, şimala doğru göndərilən Zülqədər türkmənləri Ərətna bəyin əlindəki yerlərə basqınlara başladı. Ancaq məmlük sultanının etirazı üzərinə bu basqınlar durduruldu. Bununla bərabər Qaraca bəy, əmirlərindən bir qismini, Əratnanın qüvvələri tərəfindən mühafizə edilən Darəndə qalası üzərinə göndərdi. Qaraca bəyə bağlı türkmənlər Darəndə qalası mühafızəçilərini qılıncdan keçirərək qalanı zəpt etdilər. Beləcə Darəndə zülqədərlilərin əlinə keçdi (1338).

Qaraca bəy Darəndəni dərhal Sam valisinin adamlarına təslim etdi və bu hərəkəti ilə məmlük sultaninin təqdir və sevgisini qazandı.

Darəndənin fəthindən sonra Qaraca bəyin Əmir Əratna ilə arası dəydi. Əratna bəy, çoxsayli bir ordu ilə zülqədərlilərin ərazisinə hücum etdi. Zeynəddin Qaraca bəy torpaqlarına hücum edən Əratna bəy ordusunu məğlubiyyətə uğradaraq bölgədən uzaqlaşdırdı. 1339-cu ildə baş vərən müharibədə Qaraca bəy həm raqibinin oğlunu əsir aldı, həm də zəngin qənimət ələ keçirdi. Bu savaşdan bir sürə sonra Sultan Nasirin aracılığı ilə iki tərəf arasında sülh yarandı.

Zülqədərogulları bəyliyi ilə Əratnalılar arasında baş tutan bu andlaşmağa rəğmən Qaraca bəy əmrindəki türkmənlər Orta Anadoluya basqınlar etməkdən geri durmurdular. Qaraca bəy Əratna ölkəsinə basqınlar edərkən türkmən əmirlərindən biri olan Daşgun (Danuşgu)oğlu da onun bəyliyini tanımayaraq davamlı surətdə Zülqədərli elini rahatsız edirdilər. Bu durum üzərinə Qaraca bəy Daşgunoğlunu və ona itaət etməyən diğər türkmən bəylərini məğlub etdi. Qaraca bəy dostu və hamisi olan Şam valisi Təngizin Misirə çağırılaraq öncə İskendəriyyədə həbs və sonra öldürülməsi üzərinə Məmlük dövləti ilə münasəbətini kəsdi və bu hadisənin ardından məmlük sultani Məlik Nasirin ölümünü eşidib Misirdə baş vərən qarışıqlıqdan da faydalanaraq müstəqilliyini elan etdi (1341).

Qaraca bəy Məmlük sultanlığına qarşı müstəqilliyini elan etdikdən sonra Əratnaoğulları ilə ittifaq bağlayaraq Hələbi ələ keçirmək üzərə hazırlıqlara başladı. Bu sırada Məmlük sultanlığı içərisində taxt qovgaları başlamışdı. Misir atabəyi olan Əmir Qoşun, Məlik Mənsuru öldürərək bəş yasındaki Məlik Əşrəfi taxta çıxarmış, beləcə özü dövlətə hakim olmuşdu. Ancaq bu duruma qarşı çıxan Hələb valisi Daşdəmir (TaşƏmir Teymur) üsyan edərək Əlbistana gəlmiş və Qaraca bəy ilə birləşmişdi. O tərəfdən Misirdə üsyançılar çox keçmədən Əmir Qoşunu qətledərək Məlik Əhməd Nasırı sultan elan etdilər. Hökmdara naib təyin edilən Daşdəmir (TaşƏmir Teymur) ilə bərabər Qaraca bəy də Qahirəyə getdi. Ancaq az sonra dostu Daşdəmir (TaşƏmir Teymur) tutuqlanınca eyni aqıbətə duçar olmamaq üçün dərhal Maraşa dönən Qaraca bəy məmlüklərə üsyan edərək Hələbi təhdid etməyə başladı.

Məmlüklərlə zülqədərlər arasındaki mücadilə 1343-cü ildə qarşılıqlı savaşa döndü. Bu il içərisində Əratna, Qarabük mövqeyində Çobanlı Şeyx Həsəni məğlub edərək əldə etdiyi qənimətin bir qismini zəfər nişanəsi olaraq Hələb valisi YelBuğaya göndərmişdi. Qənimət Zülqədərli ölkəsindən keçərkən əşyaların böyük bir qismi türkmənlər tərəfindən soyuldu. Bu duruma çox qızan Hələb valisi YelBuğa 1344-cü ildə böyük bir ordu ilə Zülqədərli ərazisinə girdi. Məmlük və Zülqədərli qüvvələri arasında meydana gələn savaşi Qaraca bəy böyük bir müvaffəqiyyətlə qazandı. Hələb qüvvələri 1343-cü ilin martında məğlub olaraq geri döndülər. Bu məğlubiyyətə çox qızan YelBuğa əmrindəki birliklərin hamısını hazırlayaraq zülqədər bəyinə qarşı yeni bir səfərə girişdi. Bu qədər böyük bir orduya qarşı dura bilməyəcəyini anlayan Qaraca bəy Düldül dağına çekildi. Dağın ətəklərində baş vərən ikinci Məmlük-Zülqədərli savaşını da Qaraca bəyin qoşunu qazandı. Bu qələbə Qaraca bəyin nüfuz və qüvvəsini bir qat daha artırdı.

Qaraca bəy bu zəfərin ardından məmlüklərin onun üzərinə daha böyük qüvvələr göndərməsindən əndişə edərək ələ keçirdiyi qənimətlərə əl vurmamış və onlarin hamısını Qahirəyə göndərmişdi. Üstəlik savaşın məsuliyyətini Hələb valisinə yükləyərək özünün günahsız oldugunu bildirdi. Məmlük sultani Məlik Saleh İsmayıl özünə qarşı güçlü bir rəqib halına gəlmiş olan Zülqədəroğlu Qaraca bəyin üzrünü qəbul etməyə məcbur qalmış və ona bəylik (hakimlik) fərmanı göndərmişdi.

Qaraca bəy 1345-ci ildə ermenilər arasında meydana gələn qarışıqlıqdan faydalanaraq Çuxurovanın quzeyində, şimalında olan Gəbən qalasını ələ keçirdi. Bu sırada Bizans imperatoru olan II Konstantin Ermənilərə yardıma gəldi. Qaraca bəy onu da ağır bir məğlubiyyətə uğratdı və ağırlıqlarını yağmaladı.

Qaraca bəy ilə Hələb valisinin arası Gəbən qalasının fəthi üzündən yenidən pozuldu. Hələb valisi Arıktay Gəbən qalasına öz mühafızlərini yerləşdirmek istedi. Hələb valisi ilə Qaraca bəy arasındaki bu qarışıq durumdan faydalanan ermenilər Gəbən qalasını geri aldılar (1346).

Göründüyü kimi Zülqədərli-Məmlük münasibətləri Zülqədərli bəyi ilə Hələb valiləri arasındaki dostluq ilişkilərinə bağlı idi. Hələb valiliyinə Argunşahın təyin edilməsi, Arıktayın pozulmasına səbəb oldugu ilişkiləri yenidən düzəltdi. Beləcə Qaraca bəyin məmlüklərlə münasibətləri yenidən düzəldi. Ancaq Qaraca bəyin arası məmlüklər ilə bir il sonra təkrar pozuldu. Qahirədə Məlik Nasir Həsən 1347-ci ilin sonlarında taxta çıxınca Hələb valiliyində edilən yersiz və zamansız dəyişiklik əlaqələri alt-üst etdi. Zülqədərlilərin arzu etmədiyi Arıqtay 1348-ci ilin martında ikinci dəfə Hələb valiliyinə təyin edildi. Zeynəddin Qaraca bəy, düşmanı olan bu hakimin Hələbə gətirilməsinin əleyhinə bir hərəkət olaraq gördüyündən Məmlük dövlətinə olan tabeçiliyinə son vərdi. Məliküz-zahir ünvanını alaraq özünü müstəqil bir hökmdar elan edən Zeynəddin Qaraca bəy Hələb və ətrafına qarşı basqınlara başladı. Ayrıca Kilikya erməni işxanlarına da xəbər göndərərək Məmlük Sultanlığına ödədikləri vərgini bundan sonra ona göndərilməsini istədi.

Qaraca bəy özəlliklə Argunşahın öldürülməsindən sonra məmlüklərə qarşı olan düşmənçiliyini daha da artırdı (1349). Bu tarixdən sonra Hələb üzərinə daha çox basqınlar etməyə başladı. Onun məqsədi tamamilə müstəqil hala gəlmək idi. Bu tarixdən sonra Qaraca bəy Məmlük dövlətinə qarşı Suriyada qalxan bütün üsyanlara qatıldı. Məmlük sultanlığına qarşı ayaqlanmış olan Hələb valisi Baybuğa ilə birləşərək Dəməşq üzərinə yürüş etdi. Özünə qarşı başladılan üsyanın böyüdüyünü görən məmlük sultani çoxsaylı bir ordunu asi qüvvələr üzərinə göndərdi. Əmir Baybuganın bu güc qarşisinda məğlub olub öldürülməsinə görə Qaraca bəy və diğər asi əmirlər Əlbistana çəkildilər. Qaraca bəy Misir sultani və əmirlərinin israr və təminatlarına rəğmən köçkünləri təslim etmədi. Buna görə Sultan Məlik Saleh lələsi Əmir Argunun başçılığı ilə böyük bir ordunu Əlbistan üzərinə göndərdi. Ayrıca Zülqədərli bəyinin bu davranışına çox qızan məmlük sultani, bu tarixdən sonra Zülqədərli bəyliyinin hakimiyet fərmanını üçoq türkmənlərinin rəisi Ramazan bəyə vərdi.

Durumun təhlükəli bir hal aldığını görən Zeynəddin Qaraca bəy, asi əmirləri dərhal tutduraraq Qahirəyə göndərdi. Bu əmirlər Qahirəyə gələr-gəlməz öldürüldülər. Məmlük sultani Məlik Saleh, Qaraca bəyin də cəzalandırılması gərəkliyini düşünərək, Argunşaha onu hiylə ilə yaxalaması üçün təlimat vərib, tələ olaraq ona təqdim etmək üzrə bir fərmanla xələt göndərdi. Vali Argunşah, Qaraca bəyi, məmlük sərkərdəsinin hüzuruna fərmanını almaq və xələtini geymək üçün Hələbə dəvət etdi. Ancaq Qaraca bəy, ona qarşı düzəldilən bu hiyləni sezərək Hələbə getmədi. Buna görə məmlük sultanı lələsi Argunşahdan Zülqədərlilər üzərinə hərəkət etməsini istədi. Ramazanoğullarından və Suriya əmirlərindən aldığı yardımçı qüvvələrlə Əlbistana yürüş edən Əmir Argun, ona yardım etməsi üçün Sivas valisi Hacı Qutluşaha da məktub göndərdi. Xəbəri alan Qutluşah ordusu ilə Əlbistana gələrək Əmir Argunun qoşununa qatildi. Bu qatılmalarla birlikdə 25.000 nəfərə çatan müttəfik qüvvələr, Zeynəddin Qaracanın ölkəsini yandırıb yıxaraq Əlbistanı xaraba qoyduqdan sonra Düldül dağına qaçan Qaraca bəyi burada mühasirəyə aldılar. Argunşah və müttəfiqlərinə qarşı 20 gün mücadilə edən Qaraca bəy nəticədə məğlub oldu. Bütün ağırlıqları və məiyyəti Əmir Argunun əline keçdi. Özü isə çox çətinliklə qaçmağı bacararaq Ərətnaoğlu Qıyasəddin Məhəmməd bəye sığındı.

Bu durum üzərinə Misir Məmlük sultani, Məhəmməd bəyə xəbər göndərərək Qaraca bəyin ona təslim edilməsini istədi. Məhəmməd bəy isə onu təslim etmək istəmirdi. Bu səbəblə Qaraca bəyə yaxşı davranaraq ona izzət və ikramlarla yanaşdı. Ancaq Əmir Argunun onu təhdid etməsinə görə Qaraca bəyi Hələbə göndərməyə məcbur oldu (22 sentyabr 1353). Qaraca bəy bir müddət burda həbsdə qaldıqdan sonra Qahirəyə aparıldı. Burda Məlik şahla görüşən Qaraca bəy 11 dekabr 1353-cü il tarixində işkəncə ilə öldürüldü və cəsədi üç gün Üveylə qapısından asıldı.

Ailəsi

Zeynəddin Əhməd Qaraca bəyin Xəlil bəy, Şaban Sülü bəy, Osman bəy, İbrahim bəy, İsa bəy və Davud bəy adlı oğulları vardı.

Mənbə

Həmçinin bax

İstinadlar

Oktyabr 30, 2021
zeynəddin, qaraca, bəy, zülqədər, vikipediyada, təxəllüslü, müxtəlif, şəxslər, haqqında, məqalələr, zülqədər, zeynəddin, əhməd, qaraca, bəy, həsən, bəy, oğlu, zülqədər, zülqədər, bəyliyinin, banisi, hökmdar, 1334, 1353, zeynəddin, əhməd, qaraca, bəy, həsən, bə. Vikipediyada bu texelluslu muxtelif sexsler haqqinda meqaleler var bax Zulqeder Zeyneddin Ehmed Qaraca bey Hesen bey oglu Zulqeder Zulqeder beyliyinin banisi hokmdar 1334 1353 Zeyneddin Qaraca bey ZulqederZeyneddin Ehmed Qaraca bey Hesen bey oglu ZulqederVefat tarixi 11 dekabr 1353Vefat yeri QahireUsagi Xelil bey ZulqederSulu bey Zulqeder Mundericat 1 Heyati 2 Ailesi 3 Menbe 4 Hemcinin bax 5 IstinadlarHeyati RedakteZeyneddin Ehmed Qaraca bey Hesen bey oglu 1334 1353 cu illerde Zulqederogullari beyliyinin bascisi olmusdu Elxanli dovleti hokmdari Ebu Seid Bahadur xanin buraxdigi bosluqdan istifade eden Qaraca bey memluklerin Heleb valisi ile birleserek Elbistani ele kecirdi Beylik qurduqdan sonra ilk savasini Eretna beyliyine qarsibasladi Tefsilati ile qeyd etsek XIII yuzilin sonlarinda Heleb ve Anteb arasindaki bolgelere yerlesen Bozoq turkmenleri burada bezen memluklerle birlikde quzeye simala dogru yailan seferlere qatilir bezen de yalniz baslarina Cuxurovadaki ermeniler uzerine basqin edirdiler Elxanli hakimiyeti altinda olan Anadolu iclerine qeder gelen bu turkmenlerin basinda Hesen bey oglu Zeyneddin Qaraca bey dururdu Zeyneddin Qaraca beyin etrafinda toplanan turkmenler Antebden Elbistana qeder uzanan bolgeleri ellerine kecirmisdiler Bunlarin memluklerin davamli hucumlari ile sarsilmis olan kicik ermeni knyazliginin zeif dusmesinden de faydalanaraq bes min atli ile Cuxurovaya girdikleri ve bu knyazligin serq bolgelerini xaraba qoyaraq zengin genimetlerle Marasa geri dondukleri bilinmekdedir 1335 Eyni tarixde Elxanli hokmdari Ebu Seid Bahadir xan olmus ve Anadoludaki turkmen beyleri ucun bir hereket yolu acilmisdi Bu fursetden faydalanan ve Qaraca bey kimi bir turkmen beyi olan Taraqli Xelil bey Emir Eretnanin elinden Elbistan yoresini almaga muveffeq oldu O eyni zamanda memluklerin Heleb valisine hediyye olaraq yuz at gonderib onun vasitesiyle Sultan Mehemmed Nasirden seherin hakimiyyet mensurunu fermanini da elde etdi Ozune reqib olaraq diger bir turkmen beyinin ortaya cixisi bolgedeki butun turkmenleri idaresi altina toplamaq isteyen Qaraca beyi endiselendirmeye basladi Zulqederoglu Qaraca bey ertesi il oglu Xelil beyi gondererek Taraqli Xelil beyi meglubiyyete ugratdi ve Elbistani ele kecirdi 1337 Savasda yaralanmis olan Taraqli Xelil bey ise memluklerin Heleb valisi Altin Buganin yanina gederek ona tabe oldu ve ondan yardim istedi Heleb valisi Qaraca beye qarsi Taraqli Xelil beyi destekleyirdi Buna gore Qaraca bey Qahireye gederek Sultan Melik Nasir Mehemmedden Elbistan naibliyinin mensurunu icazesini aldi ve bolgedeki turkmenlerin reisi olaraq qebul edildi Belece 1337 ci ilde memluklerin himayesi altinda Maras ve Elbistan bolgelerinde iki esre qeder davam edecek olan bir beyliyin temeli atilmis oldu Qaraca bey olkesine donerken Qahirede onun serefine mohtesem bir ziyafet duzeldi ve o zamanin adetine gore meiyyetini teskil eden turkmenlerin her birine qiymetli hediyyelerle birer xelet verildi Qaraca bey Elbistan merkez olmaq uzere beyliyini qurduqdan sonra Anadoluda Elxanli hakimiyetinin yixilmasindan da istifade ederek etrafdaki diger seherlerin fethine basladi Derhal quzeye simala dogru gonderilen Zulqeder turkmenleri Eretna beyin elindeki yerlere basqinlara basladi Ancaq memluk sultaninin etirazi uzerine bu basqinlar durduruldu Bununla beraber Qaraca bey emirlerinden bir qismini Eratnanin quvveleri terefinden muhafize edilen Darende qalasi uzerine gonderdi Qaraca beye bagli turkmenler Darende qalasi muhafizecilerini qilincdan kecirerek qalani zept etdiler Belece Darende zulqederlilerin eline kecdi 1338 Qaraca bey Darendeni derhal Sam valisinin adamlarina teslim etdi ve bu hereketi ile memluk sultaninin teqdir ve sevgisini qazandi Darendenin fethinden sonra Qaraca beyin Emir Eratna ile arasi deydi Eratna bey coxsayli bir ordu ile zulqederlilerin erazisine hucum etdi Zeyneddin Qaraca bey torpaqlarina hucum eden Eratna bey ordusunu meglubiyyete ugradaraq bolgeden uzaqlasdirdi 1339 cu ilde bas veren muharibede Qaraca bey hem raqibinin oglunu esir aldi hem de zengin qenimet ele kecirdi Bu savasdan bir sure sonra Sultan Nasirin araciligi ile iki teref arasinda sulh yarandi Zulqederogullari beyliyi ile Eratnalilar arasinda bas tutan bu andlasmaga regmen Qaraca bey emrindeki turkmenler Orta Anadoluya basqinlar etmekden geri durmurdular Qaraca bey Eratna olkesine basqinlar ederken turkmen emirlerinden biri olan Dasgun Danusgu oglu da onun beyliyini tanimayaraq davamli suretde Zulqederli elini rahatsiz edirdiler Bu durum uzerine Qaraca bey Dasgunoglunu ve ona itaet etmeyen diger turkmen beylerini meglub etdi Qaraca bey dostu ve hamisi olan Sam valisi Tengizin Misire cagirilaraq once Iskenderiyyede hebs ve sonra oldurulmesi uzerine Memluk dovleti ile munasebetini kesdi ve bu hadisenin ardindan memluk sultani Melik Nasirin olumunu esidib Misirde bas veren qarisiqliqdan da faydalanaraq musteqilliyini elan etdi 1341 Qaraca bey Memluk sultanligina qarsi musteqilliyini elan etdikden sonra Eratnaogullari ile ittifaq baglayaraq Helebi ele kecirmek uzere hazirliqlara basladi Bu sirada Memluk sultanligi icerisinde taxt qovgalari baslamisdi Misir atabeyi olan Emir Qosun Melik Mensuru oldurerek bes yasindaki Melik Esrefi taxta cixarmis belece ozu dovlete hakim olmusdu Ancaq bu duruma qarsi cixan Heleb valisi Dasdemir TasEmir Teymur usyan ederek Elbistana gelmis ve Qaraca bey ile birlesmisdi O terefden Misirde usyancilar cox kecmeden Emir Qosunu qetlederek Melik Ehmed Nasiri sultan elan etdiler Hokmdara naib teyin edilen Dasdemir TasEmir Teymur ile beraber Qaraca bey de Qahireye getdi Ancaq az sonra dostu Dasdemir TasEmir Teymur tutuqlaninca eyni aqibete ducar olmamaq ucun derhal Marasa donen Qaraca bey memluklere usyan ederek Helebi tehdid etmeye basladi Memluklerle zulqederler arasindaki mucadile 1343 cu ilde qarsiliqli savasa dondu Bu il icerisinde Eratna Qarabuk movqeyinde Cobanli Seyx Heseni meglub ederek elde etdiyi qenimetin bir qismini zefer nisanesi olaraq Heleb valisi YelBugaya gondermisdi Qenimet Zulqederli olkesinden kecerken esyalarin boyuk bir qismi turkmenler terefinden soyuldu Bu duruma cox qizan Heleb valisi YelBuga 1344 cu ilde boyuk bir ordu ile Zulqederli erazisine girdi Memluk ve Zulqederli quvveleri arasinda meydana gelen savasi Qaraca bey boyuk bir muvaffeqiyyetle qazandi Heleb quvveleri 1343 cu ilin martinda meglub olaraq geri donduler Bu meglubiyyete cox qizan YelBuga emrindeki birliklerin hamisini hazirlayaraq zulqeder beyine qarsi yeni bir sefere girisdi Bu qeder boyuk bir orduya qarsi dura bilmeyeceyini anlayan Qaraca bey Duldul dagina cekildi Dagin eteklerinde bas veren ikinci Memluk Zulqederli savasini da Qaraca beyin qosunu qazandi Bu qelebe Qaraca beyin nufuz ve quvvesini bir qat daha artirdi Qaraca bey bu zeferin ardindan memluklerin onun uzerine daha boyuk quvveler gondermesinden endise ederek ele kecirdiyi qenimetlere el vurmamis ve onlarin hamisini Qahireye gondermisdi Ustelik savasin mesuliyyetini Heleb valisine yukleyerek ozunun gunahsiz oldugunu bildirdi Memluk sultani Melik Saleh Ismayil ozune qarsi guclu bir reqib halina gelmis olan Zulqederoglu Qaraca beyin uzrunu qebul etmeye mecbur qalmis ve ona beylik hakimlik fermani gondermisdi Qaraca bey 1345 ci ilde ermeniler arasinda meydana gelen qarisiqliqdan faydalanaraq Cuxurovanin quzeyinde simalinda olan Geben qalasini ele kecirdi Bu sirada Bizans imperatoru olan II Konstantin Ermenilere yardima geldi Qaraca bey onu da agir bir meglubiyyete ugratdi ve agirliqlarini yagmaladi Qaraca bey ile Heleb valisinin arasi Geben qalasinin fethi uzunden yeniden pozuldu Heleb valisi Ariktay Geben qalasina oz muhafizlerini yerlesdirmek istedi Heleb valisi ile Qaraca bey arasindaki bu qarisiq durumdan faydalanan ermeniler Geben qalasini geri aldilar 1346 Gorunduyu kimi Zulqederli Memluk munasibetleri Zulqederli beyi ile Heleb valileri arasindaki dostluq iliskilerine bagli idi Heleb valiliyine Argunsahin teyin edilmesi Ariktayin pozulmasina sebeb oldugu iliskileri yeniden duzeltdi Belece Qaraca beyin memluklerle munasibetleri yeniden duzeldi Ancaq Qaraca beyin arasi memlukler ile bir il sonra tekrar pozuldu Qahirede Melik Nasir Hesen 1347 ci ilin sonlarinda taxta cixinca Heleb valiliyinde edilen yersiz ve zamansiz deyisiklik elaqeleri alt ust etdi Zulqederlilerin arzu etmediyi Ariqtay 1348 ci ilin martinda ikinci defe Heleb valiliyine teyin edildi Zeyneddin Qaraca bey dusmani olan bu hakimin Helebe getirilmesinin eleyhine bir hereket olaraq gorduyunden Memluk dovletine olan tabeciliyine son verdi Melikuz zahir unvanini alaraq ozunu musteqil bir hokmdar elan eden Zeyneddin Qaraca bey Heleb ve etrafina qarsi basqinlara basladi Ayrica Kilikya ermeni isxanlarina da xeber gondererek Memluk Sultanligina odedikleri vergini bundan sonra ona gonderilmesini istedi Qaraca bey ozellikle Argunsahin oldurulmesinden sonra memluklere qarsi olan dusmenciliyini daha da artirdi 1349 Bu tarixden sonra Heleb uzerine daha cox basqinlar etmeye basladi Onun meqsedi tamamile musteqil hala gelmek idi Bu tarixden sonra Qaraca bey Memluk dovletine qarsi Suriyada qalxan butun usyanlara qatildi Memluk sultanligina qarsi ayaqlanmis olan Heleb valisi Baybuga ile birleserek Demesq uzerine yurus etdi Ozune qarsi basladilan usyanin boyuduyunu goren memluk sultani coxsayli bir ordunu asi quvveler uzerine gonderdi Emir Baybuganin bu guc qarsisinda meglub olub oldurulmesine gore Qaraca bey ve diger asi emirler Elbistana cekildiler Qaraca bey Misir sultani ve emirlerinin israr ve teminatlarina regmen kockunleri teslim etmedi Buna gore Sultan Melik Saleh lelesi Emir Argunun basciligi ile boyuk bir ordunu Elbistan uzerine gonderdi Ayrica Zulqederli beyinin bu davranisina cox qizan memluk sultani bu tarixden sonra Zulqederli beyliyinin hakimiyet fermanini ucoq turkmenlerinin reisi Ramazan beye verdi Durumun tehlukeli bir hal aldigini goren Zeyneddin Qaraca bey asi emirleri derhal tutduraraq Qahireye gonderdi Bu emirler Qahireye geler gelmez oldurulduler Memluk sultani Melik Saleh Qaraca beyin de cezalandirilmasi gerekliyini dusunerek Argunsaha onu hiyle ile yaxalamasi ucun telimat verib tele olaraq ona teqdim etmek uzre bir fermanla xelet gonderdi Vali Argunsah Qaraca beyi memluk serkerdesinin huzuruna fermanini almaq ve xeletini geymek ucun Helebe devet etdi Ancaq Qaraca bey ona qarsi duzeldilen bu hiyleni sezerek Helebe getmedi Buna gore memluk sultani lelesi Argunsahdan Zulqederliler uzerine hereket etmesini istedi Ramazanogullarindan ve Suriya emirlerinden aldigi yardimci quvvelerle Elbistana yurus eden Emir Argun ona yardim etmesi ucun Sivas valisi Haci Qutlusaha da mektub gonderdi Xeberi alan Qutlusah ordusu ile Elbistana gelerek Emir Argunun qosununa qatildi Bu qatilmalarla birlikde 25 000 nefere catan muttefik quvveler Zeyneddin Qaracanin olkesini yandirib yixaraq Elbistani xaraba qoyduqdan sonra Duldul dagina qacan Qaraca beyi burada muhasireye aldilar Argunsah ve muttefiqlerine qarsi 20 gun mucadile eden Qaraca bey neticede meglub oldu Butun agirliqlari ve meiyyeti Emir Argunun eline kecdi Ozu ise cox cetinlikle qacmagi bacararaq Eretnaoglu Qiyaseddin Mehemmed beye sigindi Bu durum uzerine Misir Memluk sultani Mehemmed beye xeber gondererek Qaraca beyin ona teslim edilmesini istedi Mehemmed bey ise onu teslim etmek istemirdi Bu sebeble Qaraca beye yaxsi davranaraq ona izzet ve ikramlarla yanasdi Ancaq Emir Argunun onu tehdid etmesine gore Qaraca beyi Helebe gondermeye mecbur oldu 22 sentyabr 1353 Qaraca bey bir muddet burda hebsde qaldiqdan sonra Qahireye aparildi Burda Melik sahla gorusen Qaraca bey 11 dekabr 1353 cu il tarixinde iskence ile olduruldu ve cesedi uc gun Uveyle qapisindan asildi Ailesi RedakteZeyneddin Ehmed Qaraca beyin Xelil bey Saban Sulu bey Osman bey Ibrahim bey Isa bey ve Davud bey adli ogullari vardi Menbe RedakteEnver Cingizoglu Zulqeder eli Baki Serq Qerb 2011 156 seh Hemcinin bax RedakteZulqederogullari beyliyiIstinadlar Redakte Menbe https az wikipedia org w index php title Zeyneddin Qaraca bey Zulqeder amp oldid 5960014, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.