fbpx
Wikipedia

Syanbilər


Mədəniyyət • Din • Fəlsəfə • Mifologiyası
Dao • Daosizm • Leqizm • Tao Te Çinq • Konfutsiçilik • Kon Fu Dzı • Lao-tszı • Moizm • Mo-tszı • İn və Yan • Li • 36 stratagem • Citkundo • Kunq-fu • Tay çi çuan  • Uşu • Vin Çun • Dim Mak • Şaolin
Üç hökmdar və beş imperator
Sya sülaləsi
Şan sülaləsi
Çjou sülaləsi
Şərqi Çjou Yaz-Payız
Döyüşən çarlıqlar
Tsin sülaləsi
Çu sülaləsi — qarışıq dövr
Han sülaləsi
Qərbi Han
Sin sülaləsi, Van Man
Şərqi Han
Üç çarlıq
Vey
Şu U
Qərbi Çzin
16 barbar Şərqi Çzin
Cənub və Şimal sülalələri
Suy sülaləsi
Tan sülaləsi
Beş sülalə və on çarlıq
Şimali Sun
Çzin
Çin Respublikası

Syanbilər (Çincə: 鮮卑, pinyin: Xiānbēi, Wade-Giles: Hsien-pi), MonqolustanMancuriya sərhədləri civarında yaşamış köçəri tayfa.

Etnik yapısı konusunda Monqol tezi, Tunguz tezi, Monqol və Türk boylardan yaranan bir konfederasiya olduğuna dair tez de vardır.

Vu-Huan (烏桓 wū huán) konfederasyonu Hunların cənibi-şərqində Sien-Pi'ler Hiung nuların şimal-şərqində oluşturmuşdur. Hun birliyindən qopan bu topluluqlar eski ortaqlarına saldırmışdır. Syanbilərin qalxış dönəmi Hunların yıxılma dönəmine denk gəlməkdedir. 87 ilə 93 illər arasında Hunların iki Şanyuyunu (hökmdarlarını) öldürmüşdilər.

Syanbilərin ən namlı hökmdarları II yüzilin ortalarından 181 ilina qədər taxtda qalmış Tan Şıhuay (檀石槐 tan shíhuái, 136181) olmuşdur. Tan Şıhuay Şimal Hunları məğlub etmeyi bacarmış və torpaqlarını İli çayına qədər genişlətmişdir. Çox dəfə (158 ilində Cənub Hunları ilə birlikdə) Çin səddini aşmışdır. Oğulları və qardaşı oğlanları onun yerini tutamamış və beləcə Sien Pi konfederasyonu 233 ilində dağılmışdır.

Syanbilərin bir bölümü Liaotung (遼東)dan Henana doğru hərəkət etmiş və orada Xan Tsun (Murong Jun (慕容 mùróng huàng, ? – 360) başçılığı altında 352 ilində güney Hunları məğlub etmişdir. Orada qurdukları Yan sülaləsi (Çian Yan və Hou Yan) çox ayaqda duramamış və 370 ilində eyni kendileri kimi qısa ömürlü Çian Çin (前秦) sülaləsini quran tibetli Di tayfasından Fu Jian (苻健)a yenik düşmüşdür. Ancaq 16 il sonra 386 ilində bu bölgədə Tabğaclar (Tuoba) Tuoba Gui (拓跋珪) Şimal Vey sülaləsinı qurmuşdur. Tabgaçlar da Syanbilərin zamanında bir Syanbi boyuydu.

Syanbilərin başlıca qolları

Cənub Syanbi: Duan (段), Murong (慕容), Yuwen (宇文)

Qərb Syanbi: Tuoba (拓跋) => Hanlaşma siyaseti => Yuan (元)

Şimal Syanbi: Muron Tuyuhun (慕容吐谷渾) 'Hunlar' çağında 'Syanbi' tayfalarının başçısı, "Tanşihuai, 10 ayda doğulmuşdur".

Syanbi Sülaləsi

Syanbi Sülaləsi
Dövləti Qurucusu Tarixi
Dai 代 Tuoba Yilu 拓跋猗盧 315376
Çian Yan 前燕 Murong Huang 慕容皝 337370
Hou Yan 後燕 Murong Chui 慕容垂 384409
Batı Çin 西秦 Çifu Guoren 乞伏國仁 385431
Güney Liang 南涼 Tufa Wugu 禿髮烏孤 397414
Güney Yan 南燕 Murong De 慕容徳 400410
Kuzey Vey 北魏 Tuoba Gui 拓跋珪 386534
Doğu Vey 東魏 Yuan Shanjian 元善見 534550
Batı Vey 西魏 Yuan Baoju 元宝炬 535556
Kuzey Çi 北齊 Yuwen Jue 宇文覚 550577
Kuzey Çov 北周 Gao Yang 高洋 557581
Sui 隋 Yan Çian 楊堅 581618

İstinadlar

  1. Wolfgang-Ekkehard Scharlipp Die frühen Türken in Zentralasien, (Orta Asya'nın eski Türkleri) Darmstadt 1992, S. 10

Həmçinin bax

Xarici keçidlər

syanbilər, çin, tariximədəniyyət, fəlsəfə, mifologiyasıdao, daosizm, leqizm, çinq, konfutsiçilik, dzı, tszı, moizm, tszı, stratagem, citkundo, kunq, çuan, uşu, çun, şaolinüç, hökmdar, beş, imperatorsya, sülaləsişan, sülaləsiçjou, sülaləsi, qərbi, çjouşərqi, çj. Cin tarixiMedeniyyet Din Felsefe MifologiyasiDao Daosizm Leqizm Tao Te Cinq Konfutsicilik Kon Fu Dzi Lao tszi Moizm Mo tszi In ve Yan Li 36 stratagem Citkundo Kunq fu Tay ci cuan Usu Vin Cun Dim Mak SaolinUc hokmdar ve bes imperatorSya sulalesiSan sulalesiCjou sulalesi Qerbi CjouSerqi Cjou Yaz PayizDoyusen carliqlarTsin sulalesiCu sulalesi qarisiq dovrHan sulalesi Qerbi HanSin sulalesi Van ManSerqi HanUc carliq Vey Su UCzin Qerbi Czin16 barbar Serqi CzinCenub ve Simal sulaleleriSuy sulalesiTan sulalesi Liao Bes sulale ve on carliq Simali Sun Sun imperiyasi Czin Qerbi Sya Cenubi Sun Yuan sulalesi Min sulalesi Tsin sulalesi Cin Respublikasi Cin Xalq Respublikasi Cin RespublikasibaxmuzakireredakteSyanbiler Cince 鮮卑 pinyin Xianbei Wade Giles Hsien pi Monqolustan ve Mancuriya serhedleri civarinda yasamis koceri tayfa Etnik yapisi konusunda Monqol tezi Tunguz tezi Monqol ve Turk boylardan yaranan bir konfederasiya olduguna dair tez de vardir 1 Vu Huan 烏桓 wu huan konfederasyonu Hunlarin cenibi serqinde Sien Pi ler Hiung nularin simal serqinde olusturmusdur Hun birliyinden qopan bu topluluqlar eski ortaqlarina saldirmisdir Syanbilerin qalxis donemi Hunlarin yixilma donemine denk gelmekdedir 87 ile 93 iller arasinda Hunlarin iki Sanyuyunu hokmdarlarini oldurmusdiler Syanbilerin en namli hokmdarlari II yuzilin ortalarindan 181 ilina qeder taxtda qalmis Tan Sihuay 檀石槐 tan shihuai 136 181 olmusdur Tan Sihuay Simal Hunlari meglub etmeyi bacarmis ve torpaqlarini Ili cayina qeder genisletmisdir Cox defe 158 ilinde Cenub Hunlari ile birlikde Cin seddini asmisdir Ogullari ve qardasi oglanlari onun yerini tutamamis ve belece Sien Pi konfederasyonu 233 ilinde dagilmisdir Syanbilerin bir bolumu Liaotung 遼東 dan Henana dogru hereket etmis ve orada Xan Tsun Murong Jun 慕容皝 murong huang 360 basciligi altinda 352 ilinde guney Hunlari meglub etmisdir Orada qurduklari Yan sulalesi Cian Yan ve Hou Yan cox ayaqda duramamis ve 370 ilinde eyni kendileri kimi qisa omurlu Cian Cin 前秦 sulalesini quran tibetli Di tayfasindan Fu Jian 苻健 a yenik dusmusdur Ancaq 16 il sonra 386 ilinde bu bolgede Tabgaclar Tuoba Tuoba Gui 拓跋珪 Simal Vey sulalesini qurmusdur Tabgaclar da Syanbilerin zamaninda bir Syanbi boyuydu Mundericat 1 Syanbilerin baslica qollari 2 Syanbi Sulalesi 3 Istinadlar 4 Hemcinin bax 5 Xarici kecidler Syanbilerin baslica qollari Redakte Cenub Syanbi Duan 段 Murong 慕容 Yuwen 宇文 Qerb Syanbi Tuoba 拓跋 gt Hanlasma siyaseti gt Yuan 元 Simal Syanbi Muron Tuyuhun 慕容吐谷渾 Hunlar caginda Syanbi tayfalarinin bascisi Tansihuai 10 ayda dogulmusdur Syanbi Sulalesi Redakte Syanbi SulalesiDovleti Qurucusu TarixiDai 代 Tuoba Yilu 拓跋猗盧 315 376Cian Yan 前燕 Murong Huang 慕容皝 337 370Hou Yan 後燕 Murong Chui 慕容垂 384 409Bati Cin 西秦 Cifu Guoren 乞伏國仁 385 431Guney Liang 南涼 Tufa Wugu 禿髮烏孤 397 414Guney Yan 南燕 Murong De 慕容徳 400 410Kuzey Vey 北魏 Tuoba Gui 拓跋珪 386 534Dogu Vey 東魏 Yuan Shanjian 元善見 534 550Bati Vey 西魏 Yuan Baoju 元宝炬 535 556Kuzey Ci 北齊 Yuwen Jue 宇文覚 550 577Kuzey Cov 北周 Gao Yang 高洋 557 581Sui 隋 Yan Cian 楊堅 581 618Istinadlar Redakte Wolfgang Ekkehard Scharlipp Die fruhen Turken in Zentralasien Orta Asya nin eski Turkleri Darmstadt 1992 S 10Hemcinin bax RedakteXarici kecidler RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title Syanbiler amp oldid 3631262, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.