fbpx
Wikipedia

Otuz altı stratagema

Çin heroqlifləri
Otuz altı stratagema
Ənənəvi 三十六計
Bəsit 三十六计
Pinyin sān-shí-liù jì
36 kələk (hiylə)

Tayvanda çap olunmuş “Otuz altı stratagem” kitabının üz qabığı.

Otuz altı stratagema (çin. ənən. 三十六計, çin. sadə. 三十六计, pinyin: sān-shí-liù jì) — Qədim Çinə aid hərbi traktat.

Çjuqe Lyanq - çinli sərkərdə, “Otuz altı stratagem”in müəlliflərindən biri.
Sun Dzı - Çinli hərb nəzəriyyəçisi, strateq, “Otuz altı stratagem”in müəlliflərindən biri.

Mədəniyyət • Din • Fəlsəfə • Mifologiyası
Dao • Daosizm • Leqizm • Tao Te Çinq • Konfutsiçilik • Kon Fu Dzı • Lao-tszı • Moizm • Mo-tszı • İn və Yan • Li • 36 stratagem • Citkundo • Kunq-fu • Tay çi çuan  • Uşu • Vin Çun • Dim Mak • Şaolin
Üç hökmdar və beş imperator
Sya sülaləsi
Şan sülaləsi
Çjou sülaləsi
Şərqi Çjou Yaz-Payız
Döyüşən çarlıqlar
Tsin sülaləsi
Çu sülaləsi — qarışıq dövr
Han sülaləsi
Qərbi Han
Sin sülaləsi, Van Man
Şərqi Han
Üç çarlıq
Vey
Şu U
Qərbi Çzin
16 barbar Şərqi Çzin
Cənub və Şimal sülalələri
Suy sülaləsi
Tan sülaləsi
Beş sülalə və on çarlıq
Şimali Sun
Çzin
Çin Respublikası

Stratagema (yun. στρατήγημα — hərbi hiylə, kələk ) — hərbi, mülki, siyasi, iqtisadi və şəxsi məqsədlərə çatmaq üçün orijinal yolun hiyləgər planı. Qədim Yunan dövrünə aid olsa da, Avropada geniş istifadəsi Qədim Roma yazıçısı Sekst Yuliya Frontinaya məxsus lat. “Strategemata” kitabından sonra olmuşdur. Hal-hazırda stratagema 36 qədim Çin hərbi kələyi ilə də xarakterizə olunur. “Stratagem mübaliğə ilə dedikdə insan beynində gizlənmiş və vaxtı çatan zaman dərhal istifadə oluna bilən xəncərdir. Kim stratagemadan vaxtında istifadə etməyi bacarırsa təşəbbüsü əlində saxlaya bilir”. Stratagema — hər hansı bir (gizli) məqsədə çatmaq üçün, hansısa bir müşkül məsələni həll etmək üçün müvafiq obyektin psixologiyasını, vəziyyətini, şəraitini nəzərə almaqla düşünülmüş alqoritmdir. Bu alqoritm Çin tarixində və mədəniyyətində üç min illik bir tarixə malikdir. Heroqliflə 計 (“tzi”) kimi göstərilir. Digər mənaları: “ölç”, "hesabla", "plan", "texnika", "texnologiya", "oyun", “hiylə”.

Tarixi

Otuz altı stratagema
Ənənəvi çincə: 三十六計
Sadələşdirilmiş çincə: 三十六计

İlk məlumat “Van Tzintzenin bioqrafiyası”nın - VII cildində verilməkdədir.(王敬則傳).. Van, Cənubi Tzi sülaləsinin birinci imperatoru Qao-di dövründə (479—502 illər) mövcud olmuş sərkərdə olmuşdur. İmperator Min Di hakimiyyətə gəldikdən sonra bir neçə yüksək vəzifəli şəxsləri edam etdirdiyinə görə Van öz həyatı üçün qorxaraq üsyan qaldırır. Biləndə ki, taxt sahibi Syao Baotszyuan saraydan qaçıb, Van qeyd edirdi: “36 Tanyun traktına görə qaçmaq - ən yaxşıdır. Hər ikiniz, həm ata və həm də oğul təxirə salınmadan qaçmağa ehtiyacınız var” (檀公三十六策,走是上計,汝父子唯應急走耳). Cəmi 400 il, e. 220 -ci ilinə qədər hakimiyyətdə olmuş Xan sülaləsi tərəfindən e.ə 206 cı ildə, Çin torpaqları birləşdirilərək imperiyanın əsası qoyulur. Çin tarixinin intibah dövrü başlamış olur. Konfutsi fəlsəfəsi meydana çıxır, kağız icad edilir. İlk lüğət, hərbi traktatlar meydana çıxır. Bütün bunlara görə Çin imperiyası Xan sülaləsinin formalaşdırdığı hərbi təlim və stratagemlərə borcludur. Xan sülaləsi Çinin qüdrətini artırmaq və tamlığını qorumaq üçün üsyan qaldıran dövlət və əyalətləri güc vasitəsilə itaətində saxlayırdı. Bəzən gücün nail ola bilmədiyini kələklə əldə edirdi. Dama şirnikdirib nərdivanı götürmək kələyi bu məqsədlər üçün düşünülmüş stratagem sayılır. Xan sülaləsinin ordu sərkərdəsi, Xan Sin iki üsyanı yatırtmaq üçün səfərə çıxır. Bu zaman onunyolunu üçüncü bir dövlətin ordusu kəsmiş olur. Xan Sin Vey çayına çatanda qarşı sahildə iki yüz minlik ordunun onu gözlədiyini görür. Qarşısında üç yolun olduğunu görən Xan Sin fikirləşir ki, hücuma keçsə çayı üzüb keçmək məcburiyyətində qalan ordu əlverişsiz mövqe tuta bilər və məhv olar. Geri dönərsə əmri yerinə yetirmədiyinə görə imperatorun qəzəbinə gələ bilər. Bu da onun məhvi demək idi. Oturub qarşı tərəfin hücum edəcəyini gözləmək sadəlövlük olduğunu anlayan Xan Sin gecə ilə çayın yuxarı başında qum kisələrindən bən tikməyi əmr edir. Gecəni yatıb səhər ayılan Xan Sin suyun səviyyəsinin düşdüyünü görüb, hücuma keçir. Döyüş qızğın anında orduya geri çəkilmək əmri verir. Qarşı tərəf Xan Sinin məğlub edildiyini güman edib onları qovmağa başlayırlar. Rəqib ordusunun yarısının çayı keçdiyini görən Xan Sin pusquda duran əsgərlərə bəndi dağıtmaq əmrini verir. Suyun səviyyəsinin artması rəqib ordusunuy yarısını batırmış olur. Bu kələklə Xan Sin üç şeyə birdən nail olmuş olur.

  • Rəqib ordusunun sayını iki yüz mindən yüz minə salmış olur;
  • Ərazi üstünlüyü əldə edərək, sərbəst hərəkət etmək imkanı qazanır;
  • Hücum mövqeyini müdafiə ilə əvəz etmiş olur.

Beləliklə dama cəlb edib, sonrada nərdivanı götürməklə Xan Sin rəqibi əlverişsiz şəraitə salaraq özü böyük itki vermədən onu darmadağın etmiş olur.

Bir çox stratagemlər hələ e.ə. 315 cı ildə təqribən Sun Dzın ölümündən 150 il sonra Sun Bin tərəfindən xatırlanmaqdadır. Otuz altı stratagem dünya tarixini dəyişmiş bir külliyyatdır. Belə ki, bütün tarixi hadisələr bu traktatların məhsuludur.

  • Afinalılar Yunanıstanı ram etmişdirlərsə, Böyük İsgəndərin başçılığı altında makedoniyalılar tərəfindən fəth edilmişdir.
  • Qədim Misir dövləti, Fars imperiyası öz qüdrətini artırdığı bir zamanda, Roma imperiyasının əsirinə çevrilmişdir.
  • Ellinizmin meydana çıxması
  • Hindistanda dünyaya gəlmiş şahzadə Sidhatha-Hautama Budda adını qəbul edərək buddizmi yaratmışdır.
  • Xristyanlığın daha sonra islamın yaranması
  • Çində Lao Tszin, Sun Tszı, Konfutsi kimi dahilərin dünyaya gəlməsi, on bir sülalənın bir birini əvəzləməsi, Böyük Çin sədhinin tikilməsi, İpək yolunun çəkilməsi.

Bu baxımdan otuz altı stratagemin əsil yaranma tarixi e.ə. VI əsrdən başlayaraq, eramızın 500 -cü ilinə qədər davam etmişdir İlk dəfə 1600 cü ildə naməlum müəllif tərəfindən külliyyat şəklinə salınaraq "Müharibə sənəti: 36 stratagem" adı altında yazıya alınmışdır.

Fəlsəfəsi

Çin imperiyası tarixi özündə qarşıdurma və çəkişmələrlə zəngin olmuş iki dövrü birləşdirir:

  1. Yaz və payız dövrü (e.ə. 476-477 ci illər) - stabil feodal sisteminin sona yetdiyi dövr;
  2. Feodal çəkişmələri dövrü (e.ə. 471-221) — Çində mövcud olmuş 46 feodal dövlətin aparmış olduqları müharibələr nəticəsində bir-birilərinin torpaqlarını zəbt etdikləri dövr.

Bu mühit məhz filosof Lao-tszı “Dao de Tszin” traktatlarını qələmə almağı məcbur etmişdir.

Varlıq və yoxluq bir-birilərini doğurur,
Çətinlik və asan yaratmışlar bir-birini
Uzun və qısa mütənasibidir bir-birinə,
Hündür və qısa qarşılıqlı yaranmışlar,
Sonrakı və əvvəlki tamamıdır, bir-birinin
Bunun üçün kamil (daonu duyan)
İş görərkən hay-küysüz,
Elmdən faydalanıb, söz güləşdirmədən,
Hiss etdirmədən, belə onları dəyişərək,
Heç nədən, yaradıb nəsə
Güc tətbiq etmədən, hərəkətə gətirər,
Uğurla bitirsə belə, öyünməz yenə.

Lao-tszı

Lao-tszı hesab edirki təbiət qanunauyğunluqlarını dərk etmək və mənimsəməklə, onlardan çəkinməməklə, təbiətdə olan enerji və qüvvəni düzgün istiqamətə yönəltməklə insan öz məqsədlərinə az qüvvə və ya cüzi məsrəflə, asandlıqla nail olar və əldə olunan nəticələr daha uzunmüddətli, dayanıqlı ola bilər. İnsan hadisələrin təbii gedişinə qarışmamalıdır. İşə qarışmamaq, yaxud «hərəkətsizlik» (uvey– gerçəkliyə seyirçi münasibət) dao–nun insana münasibətdə əsas tələblərindən biridir. Bu, «təbiiliyə əməl edilməsi» deməkdir. Bu, adamların həm sosial, həm də fərdi fəaliyyətinə, həm də onların idraki fəaliyyət sahəsinə də aid edilir. Otuz altı stratagemin müdrikliyi Dao fəsəfi fikirinə söykənir.

Otuz altı stratagemin söykəndiyi sütunlardan biri də Leqizm təlimidir. Leqizmin diqqət mərkəzində – dövləti idarəetmə problemidir. Leqistlər hesab edirdilər ki, siyasət əxlaqla bir araya sığan deyil və idarəetmənin başlıca vasitəsi – mükafat və cəzadır, özü də sonuncu daha çox olmalıdır. Leqistlər hamının qanun qarşısında bərabər olduğu müstəbid dövlət nəzəriyyəsi işləyib hazırlamışdılar. Yeganə istisna – qanunların yaradıcısı olan hökmdardır. Leqizmin ən görkəmli nümayəndələri – Şan Yan, Quan Çjun, Tszı Çan, Li Kuy, Şen Buxay və Xay Feydir. E.ə. III əsrdən başlayaraq leqizmin konfutsiçiliyə qarışması prosesi başlanır, nəticədə artıq Xan dövründə müstəqil varlığını dayandırır.

Otuz altı stratagem traktatı

Otuz altı stratagem 36 idiom (cəmi 138 çin yazısından) və ona verilmiş kiçik izahatdan ibarətdir. Stratagemə izahatlar Çinin İtszin və Leqizm təlimləri əsasında verilmişdir. Əsas mətn “六六三十六,數中有術,術中有數。陰陽變理,機在其中。機不可設,設則不中。” (Altı dəfə altı otuz altıya bərabərdir. Hesabda — ödəniş, ödənişdə — hesab. İn və Yan bir-birini əvəzləyir, kələk bundadır. Olacağı bilmək olmur, əvvəlcədən qələbəni proqnozlaşdırmaq mümkün deyil.) ifadəsinini nəzərdə tutur. Ənənəvi 36 stratagem 6 yarım qrupa bölünür. lakin bu cür bölüm şərtidir.

I. Daha güclünün (qalibin) strategemləri (勝戰計)

1. İmperatoru aldadıb dənizdə üzdürmək (瞞天過海 (pinyin: mán tiān guò hǎi)

İşarəsi Pinyin İzahı
mán aldatmaq
tiān Göy = İmperator
guò üzüb keçmək
hǎi Dənızi

Kim ki, çalışır hər şeyi qabaqcadan görsün, onda sayıqlığını itirir. Günbəgün gördüyün şübhəli deyil. Aydın gün qaranlıq gecədən daha yaxşı gizlədir. Hər şeyi aşkarlamaq hər şeyi gizlətmək deməkdir.

  • məqsəd: Gizlədilməsi çətin olduqda belə həqiqi məqsədi, istəyi, yolu gizlətmək.
  • tətbiqi: Gizlədilməsi vacib olan, önə çəkilərək, diqqəti əsas dərəcəlidən ikinci dərəcəliyə cəlb etmək. Sayıqlığı yuxuya vermək üçün adi, gözlənilən hadisəni ya artıq beyində olan obyekt effektindən istifadə eilir. (“imperatoru aldatmaq”)
  • vacib olan: Qabaqcadan duyulan və gözlənilən, detallara diqqət.
  • lazım olan: Zaman və hövsələ.

2. Çjaonu qurtarmaq üçün, Veyı yıxmaq (圍魏救趙 pinyin: Wéi Wèi jiù Zhào)

Çjaonu qurtarmaq üçün, Veyı yıxmaq.


Düşmənləri birlikdə görməkdən, Onları bölmək daha yaxşıdır. Hardan çəkilirlərsə, oradan hücum et. Haradan müqavimət göstərilirsə, oradan hücum etmə.
İşarəsi Pinyin İzahı
wéi yıxmaq
Wèi Vey
jiù xilas etmək
Zhào Çjao

  • məqsəd: Obyektin əsas qüvvəsi ilə əsas istiqamətdə birbaşa münaqışədən qaçmaq. Onun diqqətini subyektə sərf etməyən resurs və istiqamətlərə cəlb etmək. Bununla da obyektin əsas qüvvəsini səpələnməsinə nail olmaq. (“Çjao səltənətini xilas etmək”)
  • tətbiqi: Birbaşa və ya dolayı yollarla obyektin zəif yerlərindən vurmaqla onu hücumdan müdafiəyə keçməsinə nail olmaq. (“Vey səltənətinin paytaxtını dağıtmaq”)
  • vacib olan: Obyektin zəif yerlərini düzgün tapmaq, gözlənilmədiyi itkilərə məruz qoymaq, yetərincə qüvvəyə malik olmaq.
  • lazım olan: Obyektin vəziyyəti haqqında yaxşı bilgilərə malik olmaq. Zərbə üçün resursların yetərliliyi.

3. Özgə xəncərlə öldürmək (借刀殺人 pinyin: jiè dāo shā rén)

 
 
Siz
Rəqib
 
Dost
 
Özgə xəncərlə öldürmək.


Düşmənlə hər şey aydındır, Amma dosta əminlik yoxdur. Dostunu düşmənini aradan götürülməsində istifadə et. Amma özün güc tətbiq etmə.
İşarəsi Pinyin İzahı
jiè borc almaq
dāo xəncər
shā öldürmək
rén insan

  • məqsəd: Öz məqsədini həyata keçirmək üçün üçüncü şəxsdən istifadə et. Alibi (bəhanə) əldə etmək və sənin yaxşı adının saxlanılması üçün mövcud vəziyyətdən və digər adamlardan istifadə etmək.
  • tətbiqi: Şaiyələrin yayılması və içərilərində çaxnaşma yaradacaq təhriklərlə əsas tərəflə üçüncü tərəfin ziddiyyətlərinə nail olmaqla “Özgə xəncərlə ikibaşlı oyun”.
  • vacib olan: Alibi (bəhanə) ilə təmin olunmaq.
  • lazım olan: Əsas obyekt və vasitəçinin vəziyyəti haqqında yaxşı bilgilərə malik olmaq.

4. Düşmənin əldən düşməsini gözləmək (以逸待勞 pinyin:yǐ yì dài láo)

İşarəsi Pinyin İzahı
以 逸 yǐ yì səbr ilə
dài gözləmək
láo əldən düşmək
Düşmən gücünün tükənməsi, aşkar qarşıdurma ilə əlaqəli deyil.
  • məqsəd:Obyekti şirnikdirərək onun əldən düşənə qədər imkanlarını xərcləməsinə nail olmaqla, öz imkan və gücünü qorumaq.
  • tətbiqi: Daha qüvvətli obyektə qarşı köməkçi stratagemləri tövsiyələr zəncirinin bir hissəsi kimi istifadə etməli. Onun tamamilə taqətdən düşməsi və bezdirilməsinə gətirib çıxarmamalıdır. E.ə. 342 ci ildə Sun Bin düşmənin qüvvətli olduğunu nəzərə alaraq geri çəkilir. lakin bu zaman o, geridə 100000, sonra 50000 və sonunda 30000 əsgər qoyaraq özü isə xəlvətdə pusquda durur. Onu qovan düşmən hesab edir ki, rəqibin ordusu fərarilik edir və yüngül silahlarla onları qovmaqda davam edirlər. Pusquda səbr ilə gözləyən Sun Bin vaxtı çatanda hücuma keçərək düşmən ordusunu məhv edir.
  • vacib olan:Obyektin uğursuzluğunun və çətinliyinin səbəblərini məxfi saxlamağa səy göstərmək.
  • lazım olan:Zaman, soyuqqanlılıq, dözümlülük, səbr

5. Yanğın zamanı qarət (趁火打劫 pinyin: chèn huǒ dǎ jié)

 
 
Siz
 
Rəqib
Yanğın zamanı qarət.


Düşmən böyük itki vermişsə, fürsətdən istifadə edib — xeyrini güd.
İşarəsi Pinyin İzahı
chèn fürsətdən istifadə
huǒ yanğın
zərbə vurmaq
jié qarət

  • məqsəd: Obyektin çətin vəziyyətindən istifadə edərək xeyir götürmək. “Düşmən çaxnaşmaya düşmüşsə, onun üzərində zəfər çalmaq vaxtıdır.”
  • tətbiqi: Vəziyyətə tez qarışaraq məqsədə çatmaq. Bəzən bu zaman gırülən hərəkətin izahatını düşünmək məqsədə uğundur. Uğursuzluğa düçar olduqda “quzgun” kimi davranış özünə təhlükəli ola bilər. Çin aforizmindəki kimi: 成王敗寇 “uğurlu olduqda hökmdar, uğursuz olduqda quldur.”
  • vacib olan: Dəqiq hərəkət planı, cəldlik, daxili mənəfi qadağaların olmaması.
  • lazım olan: Obyektin çətliyinin həcmi haqqında dəqiq bilgi.

6. Şərqdə hayküy qoparıb, qərbə hücum etmək (聲東擊西 pinyin: shēng dōng jī xī)

 
 
Siz
Şərq
 
Qərb
 
Şərqdə hayküy qoparıb, qərbə hücum etmək .


Rəqibin ruhu və başı qarışıqdırsa, qəfləti hücum anıdır.
İşarəsi Pinyin İzahı
shēng səs, küy, qışqırıq
dōng şərqdə
hücum
西 西 qərbdə

  • məqsəd: Vurulacaq zərbənin istiqamət və məqsədini gizlətmək.
  • tətbiqi: Obyektin fikiri aldadıcı hərəkətlərlə, sülhsüvər mənzərə yaratmaqla daşındırmaq, başının altına yastıq qoymaq. Obyekti müxtəlif istiqamətlərdə xaotik və ya cəld hərəkətlərlə dolaşdırmaq. Obyektin gözlənilən yerdən qüvvələrini gözlənilməyən istiqamətlərə dəyişməyinə nail olmaq.
  • vacib olan: Təmkinlik (şəxsi təmaslarda aktyorluq məharəti), bəzən sürət və təzyiq, ətraflı diqqət.
  • lazım olan: Obyektin psixoloji vəziyyətini yaxşı bilmək.

II. Bərabər güclər stratagemləri (敵戰計)

7. Boş şeydən iş çıxartmaq (無中生有 pinyin: wú zhōng shēng yǒu)

İşarəsi Pinyin İzahı
(heçnə) yoxdur
中 生 zhōng shēng çıxartmaq, yaratmaq
yǒu (nəsə) olmaq, vardır
Aldatma məharəti ondadır ki, əvvəlcə aldatmaq, sonra isə aldatmamaq. Əgər yalan olmayan yalandırsa — bu əsil yalandır. Əvvəl kiçik bir yalan, sonra boyük, daha sonra isə hücuma keçmək.
  • məqsəd: Kiçik məsrəflə (imkanla, zəhmətlə) həqiqi nəticəyə çatmaq.
  • tətbiqi: Tipik informasiya müharibəsi və ya psixoloji müharibə taktikası. Məqsəd obyekti güclü və ya zəif düçmən obrazına inandırmaqdır. Yorulmadan səhv və yalan həyəcan təbili çalmaq. Diffamasiya, şaiyələr yaymaqla “milçəkdən fil düzəltmək”.
  • vacib olan: Artistlik, qətiyyətlilik, inandırıcıllıq, ardıcılliq
  • lazım olan: Obyektin mövcud durumu haqqında dürüst məlumat.

8. (Gözdən pərdə asmaq — taxta körpünü təmir etmək,) Gizlin Çençana hücum etmək ((明修棧道,) 暗渡陳倉 pinyin: (míng xiū zhàn dào,) àn dù Chéncāng)

İşarəsi Pinyin İzahı
àn gizlin
hücuma keçmək, ustunə yürümək
chén yer adının I hecası
cāng yer adının II hecası
Özünü hücuma keçən kimi göstər. Rəqib səndən üstün olduğunu güman etsin. Cavab tədbiri görmə, onun süstlüyündən istifadə et.
  • məqsəd: Qəflətən hücum etməklə daha qüvvətli olanın qarşısında üstünlük əldə etmək, sonra geri çəkilərək öz resurslarını qorumaq.
  • tətbiqi: Qüvvətli obyekti əlverişsiz bir şəraitdə yaxalamaq. Düşmən çavab hərəkətinə başlayan zaman cəld tərpənərək. digər bir güznəlilməz yerdən və anda təkrar hücuma keçməklə qəflətən effektinə malik olmaq
  • vacib olan: Ehtiyat və ardıcılliqla düşmənin dezinformasiyalaşdırmaq.
  • lazım olan: Məxvilik, hərtərəfli diqqət, aldadıcı hərəkətlərin məntiqliliyi, obyektin mövcud durumu haqqında dürüst məlumat.

9. Qarşı sahildəki yanğını müşahidə etmək (隔岸觀火 pinyin: gé àn guān huǒ)

 
 
Siz
 
II
rəqib
 
I
rəqib
Qarşı sahildəki yanğını müşahidə etmək.


Qoy düşmən düşərgəsində nifaq artsın, ixtişaşlar çoxalsın. Bundan uzaq duraraq, fəlakəti gözləmək. Qarşılıqlı fitnə və nifrət,
İşarəsi Pinyin İzahı
qarşıdakı
àn sahil
guān müşahidə etmək, baxmaq
huǒ yanğın

Düşmənin oz-ozünü məhv etməsinin əlamətidir.

  • məqsəd: Neytrallıq saxlamaqla hadisələrin sənin xeyrinə tərəf inkişaf etməsinə, eyni zamanda bir və bir neçə rəqibin aradan götürülməsi və ya neytrallaşmasına nail olmaq.
  • tətbiqi: Oz resurslarını qorumaq, vəziyyətdən hansı məqsəd güddüyünü biruzə verməmək. Çin aforizmi: 鷸蚌相爭漁人得利 (pinyin yù-bàng xiāngzhēng, yúrén dé lì) “Qarabatdaq ilbizə hücum eəndə, qalib balıqçı olur”. Stratagemanın digər adı belədir: 坐山觀虎鬥 (pinyin: zuò shān guān hǔ dòu) “Dağ başında oturub, pələnglərin savaşmasını seyr etmək”.
  • vacib olan: Subyektin obyektə kömək etmək qabiliyyətində olmadığına inandırmaqdır.
  • lazım olan: Zaman və səbr.

10. Təbəssüm arxasında xəncəri gizlətmək (笑裡藏刀 pinyin: xiào lǐ cáng dāo)

 
Siz
 
 
Rəqib
Təbəssüm arxasında xəncəri gizlətmək.


Rəqibinin etimadını qazanaraq, onu sakitləşdir. Bundan sonra öz gizlin planı həyata keçir. Hər şeyi tam hazırladıqdan sonra, tərəddüd etmədən hücum et. Düşmənə göz açmağa imkan vermə.
İşarəsi Pinyin İzahı
笑 里 xiào lǐ təbəssüm(də)
cáng gizlətmək
dāo Messer

  • məqsəd: Qəfləti hücum üçün düşməni yuxuya vermək ya arxayıynlaşdırmaq.
  • tətbiqi: Stratagemin mahiyyəti ondadır ki, aqressiv və düşmən niyyət az hallarda məqsədyönlü sayıla bilər, digər hallarda az effektli vä qısa müddətli effektə malikdir. Ancaq zəif düşmənə tətbiqdə fayda verə bilər. Qüvvələr nisbəti bərabər və ya çox olan hallarda maksimal effekt əldə etmək üçün rəqib dostməramlı davranışlarla, hədiyyə və güzəştlərlə yuxuya verilir. Bundan sonra an yetişən zaman zərbə endirilir. Stratagemin alternativ adı — 口蜜腹劍 (pinyin kǒu mì fù jiàn) “Ağzına bal, qarnına (ruhuna) xəncər”.
  • vacib olan: Artistlik, inandırıcılıq.
  • Lazım olan: Ölçüb-biçmək hissiyatı.

11. Şaftalını qurtarmaq üçün gavalını qurban vermək (李代桃僵 pinyin: lǐ dài táo jiāng)

İşarəsi Pinyin İzahı
vurmaq
cǎo ot
jīng qorxutmaq
shé ilan
Əgər şərait qurban tələb edirsə, zəif mövqeyi qurban verməklə, güclü mövqeyi daha da gücləndirmək.
  • məqsəd: Əgər şərait qurban tələb edirsə, azı verib çoxu saxlamaq.
  • tətbiqi: Özünü toparlamaq, kiçik qurban verməklə təhlükədən qaçmaq ya mövcud əsas potensiyalı qorumaq məqsədilə.
  • vacib olan: Hər hansı qarşıdurmanın qurbansız ötüşməyəcəyini dərk etmək. (Təcrübəli general stratagemi)
  • Lazım olan: Obyektin mövcud durumu haqqında, psixoloji durum haqqında dürüst məlumat.

12. Asandlıqla (yüngülcə) qoyunu götürmək

İşarəsi Pinyin İzahı
shùn eyni istiqamətdə
shǒu əl
qiān özünə götürmək
yáng qoyun, keçi
Rəqibin kiçicik səhvindən mütləq istifadə etmək lazımdır. Hətta kiçicik qəniməti belə heç vəclə əldən buraxmamaq. Rəqibin kiçicik zəifliyi, sənin kiçicik üstünlüyümdür.
  • məqsəd: Rəqibi zəiflətmək üçün zərrə boyda belə olan imkandan yararlanmaq.
  • tətbiqi: Özünü qüvvətləndirib, düşməni zəiflətmək üçün bütün mövcud imkanları istifadə etmək.
  • vacib olan: Ümumi mənzərəni və mümkün perespektivləri görə bilmək, yaxşı reaksiya, bacarıq və ixtiraçılıq qabiliyyəti. (Məharətli general stratagemi)
  • Lazım olan: Obyektin mövcud durumu haqqında dürüst məlumat.

E.ə. 770 ci ildə Sun Çenin rəhbərliyi altında müttəfiq çarlıqların əhatəsində olduğundan, müdafiə məqsədilə “Veyiə hücu medib, Çjano qurtarmaq ” stratagemindən yararlanaraq, Çen çarlığının paytaxtına hücum çəkir. Beləliklə o, müttəfiqlərin öz paytaxtlarını qorumaq üçün geri çəkilməsinə nail olur. Geri dönən Sun ordusu kiçik Tay dövlətini istila etmək qərarına gəlir. Bunu anlayan Tay dövləti Çen çarlığına ona yardım etməsi üçün müraciət edir. Çen ordusunun yaxınlaşdığını görən Sun hücumu dayandırıb geri paytaxtına dönür. Tay dövləti bundan fərəhlənərək şəhər qapılarını Çenin üzünə taybatay açır. Bunun gözəl fürsət olduğunu anlayan Çen Tayı fəth edir.

III. Hücum edənin strategemləri (攻戰計)

13. Ota vurub ilanı qorxutmaq (打草驚蛇 pinyin: dá cǎo jīng shé)

İşarəsi Pinyin İzahı
vurmaq
cǎo ot
jīng qorxutmaq
shé ilan
Rəqibinin vəziyyətini düzgün qymətləndir, böyük həmlədən öncə kiçik həmlələrlə zəif və qüvvətli cəhətlərini aşkar et ki, qüvvə itkisini azalda biləsən.
  • məqsəd: Əgər şərait qurban tələb edirsə, azı verib çoxu saxlamaq.
  • tətbiqi: Özünü toparlamaq, kiçik qurban verməklə təhlükədən qaçmaq ya mövcud əsas potensiyalı qorumaq məqsədilə.
  • vacib olan: Hər hansı qarşıdurmanın qurbansız ötüşməyəcəyini dərk etmək. (Təcrübəli general stratagemi)
  • Lazım olan: Obyektin mövcud durumu haqqında, psixoloji durum haqqında dürüst məlumat.

14. Canı geri almaq üçün meyidi borc (girov) almaq (借屍還魂 pinyin: jiè shī huán hún)


İşarəsi Pinyin İzahı
jiè borc almaq (girov)
shī cəsəd
huán geri almaq
hún can
Özün üçün hərəkət etdikdə, səndən istifadə edilməsinə imkan vermə. Heçnə edə bilmədiyin halda, bir şeydən istifadə etməyə cəhd et. Sənə xidmət edə biləcək başqasının istifadə edə bilməyəcəyi şeyi sən et.
  • Adət ənənə, texnalogiya, unudulmuş və ya imtina edilmiş metod və ideaalogiyalardan öz xeyrin üçün istifadəsindən çəkinmə.

15. Pələngi dağdan düzə salmaq (調虎離山 pinyin: diào hǔ lí shān)

 
 
Sun Tse
+
Şanlyau
 
 
Lyu Syun
Pələngi dağdan düzə salmaq.


Rəqibin yorulacaq anı gözlə. Bunun üçün onu tələyə salmaq üçün kimdənsə istifadə et.
İşarəsi Pinyin İzahı
調 diào dəyişmək
pələng
tərk etmək
shān dağ

  • Heç vaxt üstün olan rəqibinə hücum etmə. Bunun əvəzində onu uduş mövqeyindən, güc mənbəyindən uzaqlaşdır.

Han sülaləsinin son dövrlərində (e.ə. 221 - e. 220) imperiya hərbi sərkərdələri əllərində çoxlu hakimiyyət saxladıqlarından tək qonşu ölkələr müstəqilliklərini saxlaya bilmişdilər. Yantszı çayından cənubda iki iki rəqib dövlət: Sun Tse və Lyu Syun formalaşmışdır ki, bu da daimi çəkişmələrə gətirib çıxarırdı. Bu iki dövləti aradan götürməklə bütün cənubi Çinə sahib olmaq olardı. Lyu Syun paytaxtınin möhkəm istehkamları və dağlar əhatəsində olmasıona hücum etməyi mümkünsüz edirdi. Bu baxımdan Sun Tse birbaşa hücumdan vaz keçərək, “pələngi dağdan salmaq” planını cızır. E.ə. 199 cu ildə Sun Tse Lyu Syuna öz emissarını göndərərək, qiymətli bəxşişlərlə yanaşı onun hərbi qüdrətini ağızdolusu birməktubda göndərir. Lyu Syun bundan ziyadəsi ilə məmnun qalır. Məktubda daha sonra Sun Tse üçüncü Şanlyau çarlığından şikayətləndiyini, onun tərəfindən daim basqınlara məruz qaldığını yazır. Şanlyau çarlığının kiçik olmasına baxmayaraq onu təklikdə fəth etməyin mümkühsüzlüyünə inandırmağa çalışan Sun Tse Lyu Sunun Şanlyau çarlığına hücum edəcəyi təqdirdə ona kömək göndərəcəyini vəd edir. Bununla da onların üç şeyi birdən həlletmiş olacaqlarını qey deir.

  1. Lyu Syun ordusu Sin Tse ilə daha da güclənərək Şanlyau çarlığını asandlıqla fəth etmiş olacaq;
  2. Varlı Şanlyau çarlığın Lyu Syun özünəqatmış olacaq;
  3. Sun Tse basqınlardan azad olacaqdır.


Bundan şirnikən Lyu Syun öz sərkərdələri ilə məsləhətləşir. Sərkərdələrin kömək olmazsa, Şanlyau çarlığının fəthinin mümkün olmayacağını, ordu paytaxtı tərk edərsə, Sun Tsenin şəhərə hücum etmək ehtimalını nəzərinə çatdırılmasına baxmayaraq yürüşə hazırlaşmağı qərara alır. Şanlyauya yaxınlaşan Lyu Syun ordusu yorğun olduqlarından hücum etməyib, düşərgə salaraq, vəd edilmiş köməyi gözləyirlər. Kömək gəlmədiyini görən Lyu Syun ordusu Şanlyau qala divarlarından yağan ox yağışı altında çaş-baş qalır. Bunu görən Sun Tse əsgərinə Lyu Syun ordusuna kömək etmək əvəzinə Lyu Syun paytaxtını tutmağı əmr edir. Zəif müdafiə olunan şəhər Sun Tse tərəfindən tutulur. Geri dönən Lyu Syun paytaxtının Sun Tse tərəfindən ələ keçirildiyini görən əldən düşmuş orduya cəhdlərə baxmayaraq paytaxtı geri almaq nəsib olmur və təslim olurlar. Beləliklə pələng öz yuvasına dönə bilmir.

16. Nəyisə tutmaq istəyirsənsə, əvvəl burax (欲擒故縱 pinyin: yù qín gù zòng)

İşarəsi Pinyin İzahı
istəmək
qín titmaq
bilərəkdən
zòng buraxmaq
Sıxışdırılmış rəqib hələ vuruşacaq. Qaçış yolu olan isə döyüşməyəcək. Buna görə də onu hədsiz sıxışdırma. Rəqibin gücü tükənən zaman, Onun döyüşmə əzmi də tükənəcəkdir. Rəqib qoşunu dağılışdıqca, onu silahı qana batırmadan da əldə etmək olar.
  • Küncə qısılmış yırtıcı son hücum şansından istifadəyə məcburdur. Bunun baş verməməsi üçün rəqibi hələ qaçıb qurtarmaq şansına malik olduğuna inandırmaq lazımdır. Sonra anlayanda ki, bu mümkün deyil, o , özü müqavimətsiz təslim olacaqdır.


17. Nefrit almaq üçün kərpic atmaq (拋磚引玉 pinyin: pāo zhuān yǐn yù)

İşarəsi Pinyin İzahı
pāo atmaq
zhuān kərpic
yǐn tutmaq
Nefrit
Bir şeyi ona oxşar bir şeyə dəyişmək, amma dəyərləri müxtəlif olsun ki, boyük gəlir götürülsün
  • məqsəd: Rəqibi atılan kərpiclə qənimət əldə etdiyinə inandırmaq. Əvəzində isə ondan daha qiymətli bir şey qopartmaq.
  • tətbiqi:Tan sülaləsi zamanında Çjao Qu adlı dahi və Çan Tszyan adlı tanınmamış şairlər yaşamışdır. Çan Tszyan Suçjouya gələrək məlumat alır ki, Çjao Qu həmin əyalətdəki hansısa bir məbədə getməyi planlaşdırır. Buna görə Çan Tszyan tələsik Çjao Qudan qabaq məbədə gələrək divara dörd əvəzinə iki misralı bir şer yazır və ümid edir ki, Çjao Qu bu şeri tamamlayacaq və belə də olur.

18. Quldurları tutmaq üçün əvvəlcə başçısını tutmaq lazımdır (擒賊擒王 pinyin: qín zéi qín wáng)

 
 
Siz
 
Rəqib
Quldurları tutmaq üçün əvvəlcə başçısını tutmaq lazımdır.


Möhkəm düyünü açmaq üçün, əvvəlcə başçını ayır, yerdə qalan özü-özünə açılacaq. Düşməni başçsını tutmaqla məhv et. Bu dəniz əjdahasının quruda döyüşməsinə bərabərdir.
İşarəsi Pinyin İzahı
qín tutmaq
zéi rəqib
qín tutmaq
wáng Başçı (sahib)

  • Əgər rəqib ordusu güclüdürsə, amma başçısına aldığı pullara, xurafat və təhdidlərə görə sadiqdir. Bunun üçün də başçını nişana götürmək lazımdır. Ordu başçısı yıxılarsa ya əsr düşərsə ordu ya pərən pərənə düşüb dağılacaq ya da təslim olacaq. Atalar sözü: “İlanın başını əzərlər”

IV. Rəqibi dolaşdırmaq stratagemi (xaos) (混戰計)

19. Başqasının qazanının altından gizlin odun çıxartmaq (釜底抽薪 pinyin: fǔ dǐ chōu xīn)

İşarəsi Pinyin İzahı
qazan
yer (ocaq)
chōu çəkmək
xīn odun
Güclü rəqiblə açıq-aşkar mübarizədən qaç. Onun dayağını yavaş-yavaş zəiflət.
  • Nəyisə məhv etmək üçün ocağı məhv et.

20. Bulanlıq suda balıq tutmaq (混水摸魚 pinyin: hún shuǐ mō yú)

İşarəsi Pinyin İzahı
hún bulanıq
shuǐ su
güdmək (tutmaq)
balıq
Düşmən düşərgəsində gizli iğtişaşlardan istifadə edin. Onun zəifliyindən yararlan.
  • məqsəd: Məqsədə çatmaq üçün aranı qarışdırmaq.
  • tətbiqi: 5. stratagemdən fərqli olaraq təsirə obyektə deyil onun yaxın ətrafı, struktur deyil, amma hərəkət mexanizmi məruz qalmış olur. Sunь-tszı yazır: 亂而取之,實而備之 (luàn ér qǔ zhī, shí ér bèi zhī) “Nifaq toxumu səpərək fəth et; əgər rəqibin firavandırırsa — ehtiyatlı ol”
  • Lazım olan: Obyektin real işi və psixioloji durumu haqqında dürüst biliklər.

21. Çəyirtkə qızıl qabığından çıxır (金蟬脫殼 pinyin: jīn chán tuō kě)

İşarəsi Pinyin İzahı
jīn qızıl
chán çəyirtkə
tuō soyunmaq
qabıq
Hər zaman əmin görün. Mövqeyində qüsurlara yol vermə. Beləliklə müttəfiqlərinizi qorxuya salmayın. Rəqibə də hücum etmək üçün səbəb verməyin
  • məqsəd: Qüvvətli rəqib qarşısında zəifliyini göstərməmək. Onu boş bir şeylə qayğılandırmaq ya məşqul etmək, boş bir şeyin qiymətliliyinə inandırmaq. Cildə girmək.


22. Oğrunu tutmaq üçün qapını bağlamaq (關門捉賊 pinyin: guān mén zhōu zéi)

 
 
Çjao
 
Tszin
Tszin Çjaonun “qapısını bağlayır”.


Rəqibin təkdirsə, öz yerində mühasirəyə alıb məhv et. Əgər rəqibə geri çəkilmək imkanı verərsinizsə, onda onu qovmağa qüvvə sərf etməli olacaqsınız.
İşarəsi Pinyin İzahı
guān bağlamaq
mén qapı
zhuō tutmaq
zéi oğru

  • Rəqibini tutmaq üçün tədbirli olaraq, tələsmədən hərəkət etmək. “Daxil olub, isitməkdən” əvvəl rəqibinin bütün qaçmaq və yardım yollarını kəs.

E.ə. 260 cı ildə Tszin və Çjao çarlıqları arasında həlledici döyüş baş verir. Döyüş öncəsi Çjao öz yaşlı amma, təcrübəli ordu sərkərdəsini gənc lakin təcrübəsi az olan sərkərdə ilə dəyişir. Bunu görən Tszin ordu sərkərdəsi XXII stratagemdən faydalanmağı qərara alır. Tszin ilk olaraq Çjaoya hücum edir və sonra geri çəkilməyə başlayır. Çjao üstünlüyə malik olduğunu his edib Tszini qovmaq qərarına gəlir. Çjao Tszini onun ərazisinin içərilərinə qədər təqib edir, Tszin qoşununun ehtiyat qüvvələri Çjao qoşununun geri yolunu kəsirlər. Çjao sərkərdəsi qırx minlik ordu ilə mühasirəyə düşərək məhv olur.

23. Yaxın qonşunu (düşməni) vurmaq üçün uzaq düşmənlə birləşmək. (遠交近攻 pinyin: yuǎn jiāo jīn gōng)

 
 
Tszin
+
Yaxın
 
 
Uzaq
Yaxın qonşunu vurmaq üçün uzaq düşmənlə birləşmək.


Mövqelər sıxıldıqda, hərəkətlər buxovlanmışsa. Qonşunun (rəqibin) zəifliyindən istifadə edin. Uzaq düşmənlə müharibədən çəkinin.
İşarəsi Pinyin İzahı
yuǎn uzaqla
jiāo dostlaşın
jīn yaxın(ı/a)
gōng vurun (hücum edin)

  • məqsəd: Tədricən genişlənmək üçün müvəqqəti uzaq rəqiblə yaxınlaşmaq.
  • tətbiqi: Qonşu torpaqlarını aneksiya etmək, onun içərilərinə sirayət etmək və ona təzyiq etmək mqsədi ilə tətbiq edilir. Bu cür taktiki dostluq və strateji düşmənçilik çin idiomasında belə göstərilir: 同床異夢 (pinyin: tóng chuáng yì mèng) “Bir yataqda iki yuxu görmək”.

Bir sərkərdə bir çox rəqibləri tərəfindən təhdid edilirsə, uzaq bir düşmənlə yaxınlaşaraq yaxınlıqdakını aradan götürməlidir. Buna mahiyyətcə oxşar ərəb atalar sözü: “Mənim dostumun dostu mənim də dostumdur” mövcuddur. Müasir tarixdən buna misal; Faşist Almaniyası ilə SSRİ arasında Polşanın işğalı məqsədi ilə imzalanmış Molotov-Ribbentrop paktı ola bilər.

  • Lazım olan: Obyektlərin real işi və psixioloji durumu haqqında dürüst biliklər.

Çin mübarizə aparan çarlıqlar dövrünü sona yetirərək, 250 illik mövcud olan yeddi çarlıq arasındakı tarazlıq pozularaq, mərkəzləşmiş imperiya dövründə qədəm qoyur. Tszin çarlığı uzaqla alyans yaradaraq yaxın qonşularını istila edib nəhayətində Çin imperiyasına çevrilir. Uzaqla müttəfiqliyə girməklə onun başının altına yastıq qoymuş, bununla da ona qarşı yarana biləcək alyansın qarşısını almış olur.

24. Qo dövlətindən keçib gedəcəyini elan et, amma onu işğal et (假道伐虢 pinyin: jiǎ dào fá Guó)

İşarəsi Pinyin İzahı
jiǎ borc almaq
dào yol
hücum
Guó Quo dövləti
İki qüvvətli arasında olan zəifi rəqibin özünə tabe etməklə hədələyir. Mən isə zəifə kömək etmək adı altında mövqemi gücləndirirəm.
  • məqsəd: Müttəfiqindən qüvvə alıb ümumi düşmənə hücum etm. Düşmən basıldıqdan sonra həmin qüvvəni aldığına qarşı yönəlt.
  • tətbiqi: Misal 1. E.ə. 658 ci ildə Yin dövləti Yu dövlətindən ərazisindən keçərək Quo dövlətinə hücum etmək üçün izin istəyir. Quo üzərinə iki yürüşdən sonra Yin dövləti Yu dövlətini də ərazisinə qatır.

V. Üstünlük əldə etmə stratagemi (並戰計)

25. Dayaqları oğurlayıb, çürük sütunlarla əvəzləmək (偷梁換柱 pinyin: tōu liáng huàn zhù)

İşarəsi Pinyin İzahı
tōu gizlin
liáng dayaqlar
huàn dəyüşmək
zhù sütunlar
Rəqibi daim istehkamlarını dəyişməyə vadar etmək. Sıralarındakı qarışıq və çaşqınlıqlardan faydalanaraq gücünü tükətmək. Tam çökməsini gözləmək və qalib olmaq
  • məqsəd: Evin fasadını dəyişmədən dayaqlarını yalançı sütunlarla əvəz etməklə çökmə halına gətirmək
  • tətbiqi: Gözdən pərdə asmaq, yalançı aldadıcı reklam. Çin idiomu: 掛羊頭賣狗肉 (pinyin guà yángtóu mài gǒuròu) “Piştaxtaya qoyun başı qoyub, it əti satmaq”.
  • vacib olan: Rəqibin başını forma və xarici görkəmlə aldatmağa nail olmaq.
  • Lazım olan: Obyektin içi və psixoloji durumu haqqında dəqiq məlumat.

26. Tutu göstərib akasiyanı söymək (指桑罵槐 pinyin: zhǐ sāng mà huái)

 
 
Siz
Akasiya
 
Tut
 
Tutu göstərib akasiyanı söymək.


Tabeliyindəkiləri ram etmək üçün, onlarda dərin qorxu yaratmaq, başqalarına ibrət dərsi vermək.
İşarəsi Pinyin İzahı
zhǐ göstərmək
sāng tut ağacı
danlamaq
huái akasiya ağacı

  • məqsəd: Dolayısı yolla digərinə təsir etmək, ya ibrət dərsi vermək.
  • tətbiqi: Akasiya hökmdarın sevimli ağacı, tut isə ipək istehsal edən kəndlilərin çörək ağacı olduğundan əsas məntiq bu iki ağac arasında gizlədilmişdir. Digər bir Çin idiomu: 殺雞儆猴 (pinyin shā jī jǐng hóu) “Meymunu xəbərdar etmək üçün toyuğu öldürmək”. Buna oxşar Azərbaycan atalar sözü: “Qızıma deyim qoy gəlinim eşitsin”.

27. Ağlını itirməmək üçün özünü dəliliyə vurmaq (假癡不癲 pinyin: jiǎ chī bù diān)

İşarəsi Pinyin İzahı
jiǎ özünü tülkülüyə qoymaq
chī dəlilik
yox
diān dəli olmaq
Özünü elə göstər ki, heç nə bilmir və heç nə etmək istəmirsən, nəinki, çoxbilmiş göstərib, ağılsızlıq edəsən. Sakit olan planlarını ələ verməz.
  • məqsəd: rəqibini sənin səriştəsiz olduğuna inandırmaq və arxayın salmaq, əldə olunan zamandan istifadə edərək mövqeləri gücləndirmək.
  • vacib olan: Tədbirlilik, hissiyyat, artistlik
  • Lazım olan:Obyektin işi və psixoloji durumu haqqında düzgün məlumat

28. Dama cəlb etmək və nərdivanı götürmək (上屋抽梯 pinyin: shàng wū chōu tī)

İşarəsi Pinyin İzahı
shàng açıq
dam
chōu götürmək
nərdivan
1. Öz döyüşçülərini aldadıb, onları asand qələbəyə olacağını vəd et. Onları önə buraxıb, geriyə yollarını kəsməklə, ölümün əsiri et. 2. Düçməninə ərazinə daxil olmağa imkan verib, sonra geriyə yolunu kəsmək.
  • məqsəd:Aldadılmış obyekti gedər-gəlməzə göndərmək.
  • tətbiqi: Adətən riskli və çıxılmaz — 險計 (pinyin xiǎn jì) vəziyyətlərdə istifadə olunur. Çin idiomu: 狗急跳牆 (pinyin gǒu-jí tiào qiáng) “Küncə qısılmış it divarı adlamağa qabildir”. Digər bir misal; düşmənin nəzarətiniz altında olan əraziyə daxil olmasına imkan verib, sonra da onların yolunu kəsmək. Bu zaman əsgərlərinzdə ruh yüksəkliyi yaranır, bu isə düşməni əlverişsiz şəraitə salır.
  • vacib olan: Tədbirlilik və anını duymaq (təcrübəli general stratagemi).
  • Lazım olan: Obyektin işi və psixoloji durumu haqqında düzgün məlumat

29. Quru ağacı güllərlə bəzəmək (樹上開花 pinyin: shù shàng kāi huā)

İşarəsi Pinyin İzahı
shù ağac
shàng asmaq
kāi açılmış
huā güllər
Müttəfiqlərin bir neçə dəstəsini özunə cəlb etmək. Kiçik quvvə böyük nəticə verə bilər. Həqiqətin əksinə olaraq güclü orduya malik olduğunu təlqin etməklə rəqibini duruxdur. Çox vaxt vəhşi guquşunun dimdiyinin qabiliyyəti onun qanadlarını necə çalmasından asılıdır.
  • məqsəd:Öz zəyifliyini, əskikliyini və ya təcrübəsizliyini reallığı bəzəyərək gizlətmək. vizual müqəvva ya ritoriklərlə çiçəklənməni təlqin etmək.
  • tətbiqi: “Xəyali (kabus) çiçəklənmə” stratagemi heç nədən nəsə düzəltmək traktı kimi “informasiya müharibəsinin” bir taktikasıdır. Çətin vəziyyətdə başqasının avtoritetindən - çəkisindən özü üçün istifadə etmək, rəqibi buna inandırmaq üçün istifadə olunur.
  • vacib olan: Bilmək lazımdır ki, bu kələk qısa bir müddətə hesablanmışdır. Ortabab, lakin kifayət qədər güc, məruz qalma dəqiqliyi və düzgün seçilmiş an.
  • Lazım olan: Obyektin işi və psixoloji durumu haqqında düzgün məlumat.

30. Qonaqdan ev sahibinə çevrilmək (反客為主 pinyin: fǎn kè wéi zhǔ)

İşarəsi Pinyin İzahı
fǎn qarşı
qonaq
wéi etmək
zhǔ ev sahibi
Girişi yoxlayıb, sonuna çatana qədər irəliləmək. “Yersiz gəldi, yerli qaç”.
  • məqsəd: Təşəbbüsü ələ alaraq qüvvələr nisbətini subyektin xeyrinə dəyişmək.
  • tətbiqi: Tədricən “qonaqdan” (zəifdən) mövqelərini gücləndirərək, “ev sahibin” (güclünü) zəif salaraq onun yerini tutmaq üçün biçilmiş bir kələkdir. Məsələn kömək adı ilə gələn müttəfiq, təşəbbüsü ələ alaraq ev sahiinə çevrilir.
  • vacib olan: Obyektdən öz həqiqi niyyətlərini mövcud qədər gizli saxlamaq.
  • Lazım olan: Obyektin işi və psixoloji durumu haqqında düzgün məlumat.

VI. Çıxılmaz vəziyyət stratagemləri (敗戰計)

31. Gözəlçə stratagemi (美人計 pinyin: měi rén jì)

İşarəsi Pinyin İzahı
měi gözəl
rén adam
siyahı/səhifə
Əgər ordu qüdrətlidirsə, sərkərdəsinə hücum et. Əgər sərkərdəsi müdrikdirsə, onun hisslərinə təsir et. Hərbi ruh zəifləyərsə, ordunun gücü əriyib gedər.
  • məqsəd: Çətin vəziyyətdə, qüvvətli, inadkar və qətiyyətli rəqibin hisslərini gözəl füsünkar, vazkeçilməz qadın yatağı, (cinsi əlaqə) ilə ələ almaq, başını eşqibazlıq şərbəti ilə dumanlandırmaq, diqqətini dağıtmaq, ehtirasını soyutmaqla onun qətiyyətini sındırmaq.
  • tətbiqi: Stratagem Daosizm fəlsəfi fikiri və Çin klassik əsəri Tao Te Çinqdan (Lao-tszı) başlayaraq Üç krallıq romanına qədər tərənnüm edilən “yumuşaq sərti yumuşaldar” ideyasından götürülmüşdür. Başqa cür “şəkərə bürünmüş mərmi” (糖衣炮彈 pinyin: táng yī pào dàn) adlandırılan bu stratagem insan (qadın/kişi) gözəlliyindən alət kimi obyekti idarə etmək üçün istifadə edilir. Bu zaman obyekt kişidirsə mütləq deyildir ki, gözəl qadın, eləcə də cazibəli kişi xeylağından onun qadınını yoldan çıxartmaq, o da öz növbəsində kişisinə təsir etməsi yetərincə ola bilər.
  • vacib olan: Tələnin yerinin, vaxtının və ovun düzgün seçilməsi. Nəzərə almaq lazımdır ki, uğur xarici təsirdən çox obyektin daxili zəifliyindən asılıdır.
  • Lazım olan: Obyektin işi və psixoloji durumu haqqında düzgün məlumat.

32. Qapıları açıq şəhər(“boş şəhər”) stratagemi (空城計 pinyin: kōng chéng jì)

 
 
Açıq şəhər
Rəqib
 
Qapıları açıq şəhər.


Əgər çox boşdursa — daha da boşalt. Qoy rəqibin öz çətinliyindən çətinlik çıxsın.
İşarəsi Pinyin İzahı
kōng boş
chéng şəhər
siyahı/səhifə

  • məqsəd:Zəif tərəfini gizlətmək üçün bir pusqu ehtimalı yaradaraq obyekti daşındırmaq.
  • tətbiqi: Misal; Çjuqe Lyan beş minlik dəstə ilə Siçen şəhərinə sığınır. Sərkərdə Sima Yi yüzəlli minlik ordu ilə şəhərə hücum eir. Çjuqe Lyan isə bunu görüb şəhərin qapılarını taybatay açıq qoyaraq özü də şəhər divar bürcünə çəkilir. Sima Yi bunun bir tələ olduğunu güman edərək şəhərə girməkdən çəkinir və geri dönür. Bunu görcək Zhuqe Lianq deyir: “Təslim olub ya da qoyub qaçası olsa idik belə uzağa gedə bilməzdik”.
  • vacib olan: Tədbirlilik və anını duymaq (təcrübəli general stratagemi).
  • Lazım olan: Obyektin işi və psixoloji durumu haqqında düzgün məlumat

33. Ədavət toxumu səpmək (qaytarılmış cəsus) stratagemi (反間計 pinyin: fǎn jiàn jì)

İşarəsi Pinyin İzahı
fǎn qarşı
jiān ara
siyahı/səhifə
Tələdən tələ doğar
  • Düşmənin döyüş qabiliyyətini pozmaq, onun tərəfinə gizlin soxulub yaxınları; müttəfiqləri və ailə üzvləri arasında nifah salmaq. Əsayiş nizama düşməyincə ona hücum etmək çətin olacaq. Sun Dzı Müharibə sənəti (孫子兵法 pinyin: Sūnzǐ bīngfǎ) kitabının XII fəsilində ikitərəfli cəsusun əhəmiyyətini "qasığa soxulmuş xəncər" kimi qiymətləndirir.

34. Özü-özünə vurduğu xəsarət stratagemi (苦肉計 pinyin: kǔ ròu jì)

İşarəsi Pinyin İzahı
acı
ròu ət
siyahı/səhifə

Heç kim özü-özünə xəsarət yetirməz. Əgər kimsə xəsarətlidirsə - deməli burada bir oyun yoxdur. Əgər yalan inandırıcı olarsa onda doğru da yalan olar. Onda kələk də baş tutmuş olar.

  • məqsəd: Özünü yaralı göstərmək, təhlükənin sovuşduğunu bilib, rəqibin sayıqlığını zəiflədər.

35. “Fəndlər zənciri” stratagemi (連環計 pinyin: lián huán jì)

İşarəsi Pinyin İzahı
lián birləşdirmək
huán zəncir halqası
siyahı/səhifə
Rəqib ordusu hədsiz çoxsaylıdırsa, ona qarşı durmaq çətindirsə, onu öz-özünü dolaşdırmağa məcbur et. Onda öz qüvvəsi onu məhv edər.
  • Xüsusi hallarda bir neçə stratagemi birlikdə işlətmək lazım gəlir. Bu zaman müxtəlif planlar bir ümumi sxem üzrə işləyirlər. Nəzərə almaq lazımdır ki, bir stratagemin uğursuzluğu zənciri pozar, beləliklə də bütün sxem dağıla bilər.

36. Ən yaxşısı qaçmaq stratagemi (走為上計 pinyin: zǒu wéi shàng)

İşarəsi Pinyin İzahı
zǒu qaçmaq
wéi etmək
shàng
üsul
Qüvvəni qorumaq üçün açıq döyüşdən qaçmaq
  • Məlum olanda ki, seçilmiş kurs uğursuzdur və məğlubiyyətə aparır, dərhal durmaq, geri çəkilərək qüvvələri qoruyaraq onları yenidən səfərbər etmək.

İstinadlar

  1. bioqrafiyanın çin dilindəki mətni
  2. Strategem 1-9  (alm.)
  3. Кайхан Криппендорф, 36 стратегий для победы в эпоху конкуренции, стр. 185.  (rus.)
  4. Кайхан Криппендорф, 36 стратегий для победы в эпоху конкуренции, стр. 55.  (rus.)
  5. Кайхан Криппендорф, 36 стратегий для победы в эпоху конкуренции, стр. 51.  (rus.)
  6. Кайхан Криппендорф, 36 стратегий для победы в эпоху конкуренции, стр. 131.  (rus.)
  7. Mit dieser Taktik gewann zum Beispiel im Jahr 1066 William the Conqueror die Schlacht bei Hastings
  8. Кайхан Криппендорф, 36 стратегий для победы в эпоху конкуренции, стр. 92.  (rus.)
  9. Кайхан Криппендорф, 36 стратегий для победы в эпоху конкуренции, стр. 175.  (rus.)
  10. Кайхан Криппендорф, 36 стратегий для победы в эпоху конкуренции, стр. 191.  (rus.)
  11. Кайхан Криппендорф, 36 стратегий для победы в эпоху конкуренции, стр. 180.  (rus.)
  12. Кайхан Криппендорф, 36 стратегий для победы в эпоху конкуренции, стр. 114.  (rus.)
  13. Strategem 10-18  (alm.)
  14. Кайхан Криппендорф, 36 стратегий для победы в эпоху конкуренции, стр. 196.  (rus.)
  15. Кайхан Криппендорф, 36 стратегий для победы в эпоху конкуренции, стр. 120.  (rus.)
  16. Кайхан Криппендорф, 36 стратегий для победы в эпоху конкуренции, стр. 100.  (rus.)
  17. Кайхан Криппендорф, 36 стратегий для победы в эпоху конкуренции, стр. 88.  (rus.)
  18. Кайхан Криппендорф, 36 стратегий для победы в эпоху конкуренции, стр. 160.  (rus.)
  19. Кайхан Криппендорф, 36 стратегий для победы в эпоху конкуренции, стр. 41.  (rus.)
  20. Кайхан Криппендорф, 36 стратегий для победы в эпоху конкуренции, стр. 22.  (rus.)
  21. Кайхан Криппендорф, 36 стратегий для победы в эпоху конкуренции, стр. 28.  (rus.)
  22. Кайхан Криппендорф, 36 стратегий для победы в эпоху конкуренции, стр. 206.  (rus.)
  23. Strategem 19-27  (alm.)
  24. Кайхан Криппендорф, 36 стратегий для победы в эпоху конкуренции, стр. 71.  (rus.)
  25. Кайхан Криппендорф, 36 стратегий для победы в эпоху конкуренции, стр. 65.  (rus.)
  26. Кайхан Криппендорф, 36 стратегий для победы в эпоху конкуренции, стр. 151.  (rus.)
  27. Кайхан Криппендорф, 36 стратегий для победы в эпоху конкуренции, стр. 75.  (rus.)
  28. Кайхан Криппендорф, 36 стратегий для победы в эпоху конкуренции, стр. 45.  (rus.)
  29. Кайхан Криппендорф, 36 стратегий для победы в эпоху конкуренции, стр. 144.  (rus.)
  30. Кайхан Криппендорф, 36 стратегий для победы в эпоху конкуренции, стр. 79.  (rus.)
  31. Кайхан Криппендорф, 36 стратегий для победы в эпоху конкуренции, стр. 168.  (rus.)
  32. Кайхан Криппендорф, 36 стратегий для победы в эпоху конкуренции, стр. 105.  (rus.)
  33. Strategem 28-36  (alm.)
  34. Кайхан Криппендорф, 36 стратегий для победы в эпоху конкуренции, стр. 33.  (rus.)
  35. Кайхан Криппендорф, 36 стратегий для победы в эпоху конкуренции, стр. 201.  (rus.)
  36. Кайхан Криппендорф, 36 стратегий для победы в эпоху конкуренции, стр. 138.  (rus.)
  37. Кайхан Криппендорф, 36 стратегий для победы в эпоху конкуренции, стр. 84.  (rus.)
  38. Кайхан Криппендорф, 36 стратегий для победы в эпоху конкуренции, стр. 125.  (rus.)
  39. Зенгер Х. фон. Стратагемы. О китайском искусстве жить и выживать. — М.: Эксмо, 2004. — Т. 1-2. — С. 694. (rus.)
  40. The Wiles Of War, 36 Military Strategies From Ancient China, — Beijing: Foreign Languages Press, 1993, стр. 296—302  (ing.)
  41. Кайхан Криппендорф, 36 стратегий для победы в эпоху конкуренции, стр. 61.  (rus.)
  42. Кайхан Криппендорф, 36 стратегий для победы в эпоху конкуренции, стр. 154.  (rus.)
  43. Кайхан Криппендорф, 36 стратегий для победы в эпоху конкуренции, стр. 210.  (rus.)
  44. Кайхан Криппендорф, 36 стратегий для победы в эпоху конкуренции, стр. 96.  (rus.)

Ədəbiyyat

  1. http://www.cob.sjsu.edu/jiang_w/winter2012/ClassMaterials/36stratagems.pdf 2014-02-22 at the Wayback Machine
  2. Die 36 Strategeme / The 36 Stratagems compendium  (alm.)
  3. Strategem 1-9  (alm.)
  4. Strategem 10-18  (alm.)
  5. Strategem 19-27  (alm.)
  6. Strategem 28-36  (alm.)
  7. Кайхан Криппендорф, 36 стратегий для победы в эпоху конкуренции  (rus.)
  8. Mit dieser Taktik gewann zum Beispiel im Jahr 1066 William the Conqueror die Schlacht bei Hastings
  9. Зенгер Х. фон. Стратагемы. О китайском искусстве жить и выживать. — М.: Эксмо, 2004.(rus.)
  10. The Wiles Of War, 36 Military Strategies From Ancient China, — Beijing: Foreign Languages Press, 1993 (ing.)

Xarici keçidlər

  • 36 Strategeme - Erfolgsstrategien der Moderne 2017-10-13 at the Wayback Machine
  • 36 Strategeme - Chinese en Engelse vertaling
  • .
  • www.strategeme.com
  • 36 Strageme für Kinder in Chinesisch mit englischer Übersetzung aus Taiwan
  • 36 Strageme mit deutscher Umwandlung und Beschreibung

otuz, altı, stratagema, çin, heroqlifləriənənəvi, 三十六計bəsit, 三十六计pinyin, sān, shí, liù, jì36, kələk, hiylə, tayvanda, çap, olunmuş, otuz, altı, stratagem, kitabının, qabığı, baxmüzakirəredaktə, çin, ənən, 三十六計, çin, sadə, 三十六计, pinyin, sān, shí, liù, qədim, çi. Cin heroqlifleriOtuz alti stratagemaEnenevi 三十六計Besit 三十六计Pinyin san shi liu ji36 kelek hiyle Tayvanda cap olunmus Otuz alti stratagem kitabinin uz qabigi baxmuzakireredakteOtuz alti stratagema cin enen 三十六計 cin sade 三十六计 pinyin san shi liu ji Qedim Cine aid herbi traktat Cjuqe Lyanq cinli serkerde Otuz alti stratagem in muelliflerinden biri Sun Dzi Cinli herb nezeriyyecisi strateq Otuz alti stratagem in muelliflerinden biri Cin tarixiMedeniyyet Din Felsefe MifologiyasiDao Daosizm Leqizm Tao Te Cinq Konfutsicilik Kon Fu Dzi Lao tszi Moizm Mo tszi In ve Yan Li 36 stratagem Citkundo Kunq fu Tay ci cuan Usu Vin Cun Dim Mak SaolinUc hokmdar ve bes imperatorSya sulalesiSan sulalesiCjou sulalesi Qerbi CjouSerqi Cjou Yaz PayizDoyusen carliqlarTsin sulalesiCu sulalesi qarisiq dovrHan sulalesi Qerbi HanSin sulalesi Van ManSerqi HanUc carliq Vey Su UCzin Qerbi Czin16 barbar Serqi CzinCenub ve Simal sulaleleriSuy sulalesiTan sulalesi Liao Bes sulale ve on carliq Simali Sun Sun imperiyasi Czin Qerbi Sya Cenubi Sun Yuan sulalesi Min sulalesi Tsin sulalesi Cin Respublikasi Cin Xalq Respublikasi Cin RespublikasibaxmuzakireredakteStratagema yun strathghma herbi hiyle kelek herbi mulki siyasi iqtisadi ve sexsi meqsedlere catmaq ucun orijinal yolun hiyleger plani Qedim Yunan dovrune aid olsa da Avropada genis istifadesi Qedim Roma yazicisi Sekst Yuliya Frontinaya mexsus lat Strategemata kitabindan sonra olmusdur Hal hazirda stratagema 36 qedim Cin herbi keleyi ile de xarakterize olunur Stratagem mubalige ile dedikde insan beyninde gizlenmis ve vaxti catan zaman derhal istifade oluna bilen xencerdir Kim stratagemadan vaxtinda istifade etmeyi bacarirsa tesebbusu elinde saxlaya bilir Stratagema her hansi bir gizli meqsede catmaq ucun hansisa bir muskul meseleni hell etmek ucun muvafiq obyektin psixologiyasini veziyyetini seraitini nezere almaqla dusunulmus alqoritmdir Bu alqoritm Cin tarixinde ve medeniyyetinde uc min illik bir tarixe malikdir Heroqlifle 計 tzi kimi gosterilir Diger menalari olc hesabla plan texnika texnologiya oyun hiyle Mundericat 1 Tarixi 2 Felsefesi 3 Otuz alti stratagem traktati 4 I Daha guclunun qalibin strategemleri 勝戰計 4 1 1 Imperatoru aldadib denizde uzdurmek 瞞天過海 pinyin man tian guo hǎi 2 3 4 1 1 2 Cjaonu qurtarmaq ucun Veyi yixmaq 圍魏救趙 pinyin Wei Wei jiu Zhao 2 4 4 1 2 3 Ozge xencerle oldurmek 借刀殺人 pinyin jie dao sha ren 2 5 4 2 4 Dusmenin elden dusmesini gozlemek 以逸待勞 pinyin yǐ yi dai lao 2 6 4 2 1 5 Yangin zamani qaret 趁火打劫 pinyin chen huǒ dǎ jie 2 8 4 3 6 Serqde haykuy qoparib qerbe hucum etmek 聲東擊西 pinyin sheng dōng ji xi 2 9 5 II Beraber gucler stratagemleri 敵戰計 5 1 7 Bos seyden is cixartmaq 無中生有 pinyin wu zhōng sheng yǒu 2 10 5 1 1 8 Gozden perde asmaq taxta korpunu temir etmek Gizlin Cencana hucum etmek 明修棧道 暗渡陳倉 pinyin ming xiu zhan dao an du Chencang 2 11 5 1 2 9 Qarsi sahildeki yangini musahide etmek 隔岸觀火 pinyin ge an guan huǒ 2 12 5 1 3 10 Tebessum arxasinda xenceri gizletmek 笑裡藏刀 pinyin xiao lǐ cang dao 13 14 5 2 11 Saftalini qurtarmaq ucun gavalini qurban vermek 李代桃僵 pinyin lǐ dai tao jiang 13 15 5 3 12 Asandliqla yungulce qoyunu goturmek 13 16 6 III Hucum edenin strategemleri 攻戰計 6 1 13 Ota vurub ilani qorxutmaq 打草驚蛇 pinyin da cǎo jing she 13 17 6 2 14 Cani geri almaq ucun meyidi borc girov almaq 借屍還魂 pinyin jie shi huan hun 13 18 6 3 15 Pelengi dagdan duze salmaq 調虎離山 pinyin diao hǔ li shan 13 19 6 4 16 Neyise tutmaq isteyirsense evvel burax 欲擒故縱 pinyin yu qin gu zong 13 20 6 4 1 17 Nefrit almaq ucun kerpic atmaq 拋磚引玉 pinyin pao zhuan yǐn yu 13 21 6 4 2 18 Quldurlari tutmaq ucun evvelce bascisini tutmaq lazimdir 擒賊擒王 pinyin qin zei qin wang 13 22 7 IV Reqibi dolasdirmaq stratagemi xaos 混戰計 7 1 19 Basqasinin qazaninin altindan gizlin odun cixartmaq 釜底抽薪 pinyin fǔ dǐ chōu xin 23 24 7 2 20 Bulanliq suda baliq tutmaq 混水摸魚 pinyin hun shuǐ mō yu 23 25 7 3 21 Ceyirtke qizil qabigindan cixir 金蟬脫殼 pinyin jin chan tuō ke 23 26 7 3 1 22 Ogrunu tutmaq ucun qapini baglamaq 關門捉賊 pinyin guan men zhōu zei 23 27 7 3 2 23 Yaxin qonsunu dusmeni vurmaq ucun uzaq dusmenle birlesmek 遠交近攻 pinyin yuǎn jiao jin gōng 23 28 7 3 3 24 Qo dovletinden kecib gedeceyini elan et amma onu isgal et 假道伐虢 pinyin jiǎ dao fa Guo 23 29 8 V Ustunluk elde etme stratagemi 並戰計 8 1 25 Dayaqlari ogurlayib curuk sutunlarla evezlemek 偷梁換柱 pinyin tōu liang huan zhu 23 30 8 2 26 Tutu gosterib akasiyani soymek 指桑罵槐 pinyin zhǐ sang ma huai 23 31 8 3 27 Aglini itirmemek ucun ozunu deliliye vurmaq 假癡不癲 pinyin jiǎ chi bu dian 23 32 8 4 28 Dama celb etmek ve nerdivani goturmek 上屋抽梯 pinyin shang wu chōu ti 33 34 8 5 29 Quru agaci gullerle bezemek 樹上開花 pinyin shu shang kai hua 33 35 8 6 30 Qonaqdan ev sahibine cevrilmek 反客為主 pinyin fǎn ke wei zhǔ 33 36 9 VI Cixilmaz veziyyet stratagemleri 敗戰計 9 1 31 Gozelce stratagemi 美人計 pinyin mei ren ji 33 37 9 2 32 Qapilari aciq seher bos seher stratagemi 空城計 pinyin kōng cheng ji 33 38 9 3 33 Edavet toxumu sepmek qaytarilmis cesus stratagemi 反間計 pinyin fǎn jian ji 33 41 9 4 34 Ozu ozune vurdugu xesaret stratagemi 苦肉計 pinyin kǔ rou ji 33 42 9 5 35 Fendler zenciri stratagemi 連環計 pinyin lian huan ji 33 43 9 6 36 En yaxsisi qacmaq stratagemi 走為上計 pinyin zǒu wei shang 33 44 10 Istinadlar 11 Edebiyyat 12 Xarici kecidlerTarixi RedakteOtuz alti stratagemaEnenevi cince 三十六計Sadelesdirilmis cince 三十六计TransliterasiyaPutunxua pinyin Sanshiliu JiYue kantonca yutpxin saam1 sap6 luk6 gai3Ilk melumat Van Tzintzenin bioqrafiyasi nin VII cildinde verilmekdedir 王敬則傳 1 Van Cenubi Tzi sulalesinin birinci imperatoru Qao di dovrunde 479 502 iller movcud olmus serkerde olmusdur Imperator Min Di hakimiyyete geldikden sonra bir nece yuksek vezifeli sexsleri edam etdirdiyine gore Van oz heyati ucun qorxaraq usyan qaldirir Bilende ki taxt sahibi Syao Baotszyuan saraydan qacib Van qeyd edirdi 36 Tanyun traktina gore qacmaq en yaxsidir Her ikiniz hem ata ve hem de ogul texire salinmadan qacmaga ehtiyaciniz var 檀公三十六策 走是上計 汝父子唯應急走耳 Cemi 400 il e 220 ci iline qeder hakimiyyetde olmus Xan sulalesi terefinden e e 206 ci ilde Cin torpaqlari birlesdirilerek imperiyanin esasi qoyulur Cin tarixinin intibah dovru baslamis olur Konfutsi felsefesi meydana cixir kagiz icad edilir Ilk luget herbi traktatlar meydana cixir Butun bunlara gore Cin imperiyasi Xan sulalesinin formalasdirdigi herbi telim ve stratagemlere borcludur Xan sulalesi Cinin qudretini artirmaq ve tamligini qorumaq ucun usyan qaldiran dovlet ve eyaletleri guc vasitesile itaetinde saxlayirdi Bezen gucun nail ola bilmediyini kelekle elde edirdi Dama sirnikdirib nerdivani goturmek keleyi bu meqsedler ucun dusunulmus stratagem sayilir Xan sulalesinin ordu serkerdesi Xan Sin iki usyani yatirtmaq ucun sefere cixir Bu zaman onunyolunu ucuncu bir dovletin ordusu kesmis olur Xan Sin Vey cayina catanda qarsi sahilde iki yuz minlik ordunun onu gozlediyini gorur Qarsisinda uc yolun oldugunu goren Xan Sin fikirlesir ki hucuma kecse cayi uzub kecmek mecburiyyetinde qalan ordu elverissiz movqe tuta biler ve mehv olar Geri donerse emri yerine yetirmediyine gore imperatorun qezebine gele biler Bu da onun mehvi demek idi Oturub qarsi terefin hucum edeceyini gozlemek sadelovluk oldugunu anlayan Xan Sin gece ile cayin yuxari basinda qum kiselerinden ben tikmeyi emr edir Geceni yatib seher ayilan Xan Sin suyun seviyyesinin dusduyunu gorub hucuma kecir Doyus qizgin aninda orduya geri cekilmek emri verir Qarsi teref Xan Sinin meglub edildiyini guman edib onlari qovmaga baslayirlar Reqib ordusunun yarisinin cayi kecdiyini goren Xan Sin pusquda duran esgerlere bendi dagitmaq emrini verir Suyun seviyyesinin artmasi reqib ordusunuy yarisini batirmis olur Bu kelekle Xan Sin uc seye birden nail olmus olur Reqib ordusunun sayini iki yuz minden yuz mine salmis olur Erazi ustunluyu elde ederek serbest hereket etmek imkani qazanir Hucum movqeyini mudafie ile evez etmis olur Belelikle dama celb edib sonrada nerdivani goturmekle Xan Sin reqibi elverissiz seraite salaraq ozu boyuk itki vermeden onu darmadagin etmis olur Bir cox stratagemler hele e e 315 ci ilde teqriben Sun Dzin olumunden 150 il sonra Sun Bin terefinden xatirlanmaqdadir Otuz alti stratagem dunya tarixini deyismis bir kulliyyatdir Bele ki butun tarixi hadiseler bu traktatlarin mehsuludur Afinalilar Yunanistani ram etmisdirlerse Boyuk Isgenderin basciligi altinda makedoniyalilar terefinden feth edilmisdir Qedim Misir dovleti Fars imperiyasi oz qudretini artirdigi bir zamanda Roma imperiyasinin esirine cevrilmisdir Ellinizmin meydana cixmasi Hindistanda dunyaya gelmis sahzade Sidhatha Hautama Budda adini qebul ederek buddizmi yaratmisdir Xristyanligin daha sonra islamin yaranmasi Cinde Lao Tszin Sun Tszi Konfutsi kimi dahilerin dunyaya gelmesi on bir sulalenin bir birini evezlemesi Boyuk Cin sedhinin tikilmesi Ipek yolunun cekilmesi Bu baximdan otuz alti stratagemin esil yaranma tarixi e e VI esrden baslayaraq eramizin 500 cu iline qeder davam etmisdir Ilk defe 1600 cu ilde namelum muellif terefinden kulliyyat sekline salinaraq Muharibe seneti 36 stratagem adi altinda yaziya alinmisdir Felsefesi RedakteCin imperiyasi tarixi ozunde qarsidurma ve cekismelerle zengin olmus iki dovru birlesdirir Yaz ve payiz dovru e e 476 477 ci iller stabil feodal sisteminin sona yetdiyi dovr Feodal cekismeleri dovru e e 471 221 Cinde movcud olmus 46 feodal dovletin aparmis olduqlari muharibeler neticesinde bir birilerinin torpaqlarini zebt etdikleri dovr Bu muhit mehz filosof Lao tszi Dao de Tszin traktatlarini qeleme almagi mecbur etmisdir Dao de Tszin Varliq ve yoxluq bir birilerini dogurur Cetinlik ve asan yaratmislar bir birini Uzun ve qisa mutenasibidir bir birine Hundur ve qisa qarsiliqli yaranmislar Sonraki ve evvelki tamamidir bir birinin Bunun ucun kamil daonu duyan Is gorerken hay kuysuz Elmden faydalanib soz gulesdirmeden Hiss etdirmeden bele onlari deyiserek Hec neden yaradib nese Guc tetbiq etmeden herekete getirer Ugurla bitirse bele oyunmez yene Lao tszi Lao tszi hesab edirki tebiet qanunauygunluqlarini derk etmek ve menimsemekle onlardan cekinmemekle tebietde olan enerji ve quvveni duzgun istiqamete yoneltmekle insan oz meqsedlerine az quvve ve ya cuzi mesrefle asandliqla nail olar ve elde olunan neticeler daha uzunmuddetli dayaniqli ola biler Insan hadiselerin tebii gedisine qarismamalidir Ise qarismamaq yaxud hereketsizlik uvey gercekliye seyirci munasibet dao nun insana munasibetde esas teleblerinden biridir Bu tebiiliye emel edilmesi demekdir Bu adamlarin hem sosial hem de ferdi fealiyyetine hem de onlarin idraki fealiyyet sahesine de aid edilir Otuz alti stratagemin mudrikliyi Dao fesefi fikirine soykenir Otuz alti stratagemin soykendiyi sutunlardan biri de Leqizm telimidir Leqizmin diqqet merkezinde dovleti idareetme problemidir Leqistler hesab edirdiler ki siyaset exlaqla bir araya sigan deyil ve idareetmenin baslica vasitesi mukafat ve cezadir ozu de sonuncu daha cox olmalidir Leqistler haminin qanun qarsisinda beraber oldugu mustebid dovlet nezeriyyesi isleyib hazirlamisdilar Yegane istisna qanunlarin yaradicisi olan hokmdardir Leqizmin en gorkemli numayendeleri San Yan Quan Cjun Tszi Can Li Kuy Sen Buxay ve Xay Feydir E e III esrden baslayaraq leqizmin konfutsiciliye qarismasi prosesi baslanir neticede artiq Xan dovrunde musteqil varligini dayandirir Otuz alti stratagem traktati RedakteOtuz alti stratagem 36 idiom cemi 138 cin yazisindan ve ona verilmis kicik izahatdan ibaretdir Stratageme izahatlar Cinin Itszin ve Leqizm telimleri esasinda verilmisdir Esas metn 六六三十六 數中有術 術中有數 陰陽變理 機在其中 機不可設 設則不中 Alti defe alti otuz altiya beraberdir Hesabda odenis odenisde hesab In ve Yan bir birini evezleyir kelek bundadir Olacagi bilmek olmur evvelceden qelebeni proqnozlasdirmaq mumkun deyil ifadesinini nezerde tutur Enenevi 36 stratagem 6 yarim qrupa bolunur lakin bu cur bolum sertidir I Daha guclunun qalibin strategemleri 勝戰計 Redakte1 Imperatoru aldadib denizde uzdurmek 瞞天過海 pinyin man tian guo hǎi 2 3 Redakte Isaresi Pinyin Izahi瞞 瞒 man aldatmaq天 天 tian Goy Imperator過 过 guo uzub kecmek海 海 hǎi DeniziKim ki calisir her seyi qabaqcadan gorsun onda sayiqligini itirir Gunbegun gorduyun subheli deyil Aydin gun qaranliq geceden daha yaxsi gizledir Her seyi askarlamaq her seyi gizletmek demekdir meqsed Gizledilmesi cetin olduqda bele heqiqi meqsedi isteyi yolu gizletmek tetbiqi Gizledilmesi vacib olan one cekilerek diqqeti esas dereceliden ikinci dereceliye celb etmek Sayiqligi yuxuya vermek ucun adi gozlenilen hadiseni ya artiq beyinde olan obyekt effektinden istifade eilir imperatoru aldatmaq vacib olan Qabaqcadan duyulan ve gozlenilen detallara diqqet lazim olan Zaman ve hovsele dd 2 Cjaonu qurtarmaq ucun Veyi yixmaq 圍魏救趙 pinyin Wei Wei jiu Zhao 2 4 Redakte Siz Cjao Vey Cjaonu qurtarmaq ucun Veyi yixmaq Dusmenleri birlikde gormekden Onlari bolmek daha yaxsidir Hardan cekilirlerse oradan hucum et Haradan muqavimet gosterilirse oradan hucum etme Isaresi Pinyin Izahi圍 围 wei yixmaq魏 魏 Wei Vey救 救 jiu xilas etmek趙 赵 Zhao Cjaomeqsed Obyektin esas quvvesi ile esas istiqametde birbasa munaqiseden qacmaq Onun diqqetini subyekte serf etmeyen resurs ve istiqametlere celb etmek Bununla da obyektin esas quvvesini sepelenmesine nail olmaq Cjao seltenetini xilas etmek tetbiqi Birbasa ve ya dolayi yollarla obyektin zeif yerlerinden vurmaqla onu hucumdan mudafieye kecmesine nail olmaq Vey seltenetinin paytaxtini dagitmaq vacib olan Obyektin zeif yerlerini duzgun tapmaq gozlenilmediyi itkilere meruz qoymaq yeterince quvveye malik olmaq lazim olan Obyektin veziyyeti haqqinda yaxsi bilgilere malik olmaq Zerbe ucun resurslarin yeterliliyi dd 3 Ozge xencerle oldurmek 借刀殺人 pinyin jie dao sha ren 2 5 Redakte Siz Reqib Dost Ozge xencerle oldurmek Dusmenle her sey aydindir Amma dosta eminlik yoxdur Dostunu dusmenini aradan goturulmesinde istifade et Amma ozun guc tetbiq etme Isaresi Pinyin Izahi借 借 jie borc almaq刀 刀 dao xencer殺 杀 sha oldurmek人 人 ren insanmeqsed Oz meqsedini heyata kecirmek ucun ucuncu sexsden istifade et Alibi behane elde etmek ve senin yaxsi adinin saxlanilmasi ucun movcud veziyyetden ve diger adamlardan istifade etmek tetbiqi Saiyelerin yayilmasi ve icerilerinde caxnasma yaradacaq tehriklerle esas terefle ucuncu terefin ziddiyyetlerine nail olmaqla Ozge xencerle ikibasli oyun vacib olan Alibi behane ile temin olunmaq lazim olan Esas obyekt ve vasitecinin veziyyeti haqqinda yaxsi bilgilere malik olmaq dd 4 Dusmenin elden dusmesini gozlemek 以逸待勞 pinyin yǐ yi dai lao 2 6 Redakte Isaresi Pinyin Izahi以 逸 以 逸 yǐ yi sebr ile待 待 dai gozlemek勞 劳 lao elden dusmekDusmen gucunun tukenmesi askar qarsidurma ile elaqeli deyil meqsed Obyekti sirnikdirerek onun elden dusene qeder imkanlarini xerclemesine nail olmaqla oz imkan ve gucunu qorumaq tetbiqi Daha quvvetli obyekte qarsi komekci stratagemleri tovsiyeler zencirinin bir hissesi kimi istifade etmeli Onun tamamile taqetden dusmesi ve bezdirilmesine getirib cixarmamalidir E e 342 ci ilde Sun Bin dusmenin quvvetli oldugunu nezere alaraq geri cekilir lakin bu zaman o geride 100000 sonra 50000 ve sonunda 30000 esger qoyaraq ozu ise xelvetde pusquda durur Onu qovan dusmen hesab edir ki reqibin ordusu ferarilik edir ve yungul silahlarla onlari qovmaqda davam edirler Pusquda sebr ile gozleyen Sun Bin vaxti catanda hucuma kecerek dusmen ordusunu mehv edir 7 vacib olan Obyektin ugursuzlugunun ve cetinliyinin sebeblerini mexfi saxlamaga sey gostermek lazim olan Zaman soyuqqanliliq dozumluluk sebr dd 5 Yangin zamani qaret 趁火打劫 pinyin chen huǒ dǎ jie 2 8 Redakte Siz Reqib Yangin zamani qaret Dusmen boyuk itki vermisse fursetden istifade edib xeyrini gud Isaresi Pinyin Izahi趁 趁 chen fursetden istifade火 火 huǒ yangin打 打 dǎ zerbe vurmaq劫 劫 jie qaretmeqsed Obyektin cetin veziyyetinden istifade ederek xeyir goturmek Dusmen caxnasmaya dusmusse onun uzerinde zefer calmaq vaxtidir tetbiqi Veziyyete tez qarisaraq meqsede catmaq Bezen bu zaman girulen hereketin izahatini dusunmek meqsede ugundur Ugursuzluga ducar olduqda quzgun kimi davranis ozune tehlukeli ola biler Cin aforizmindeki kimi 成王敗寇 ugurlu olduqda hokmdar ugursuz olduqda quldur vacib olan Deqiq hereket plani celdlik daxili menefi qadagalarin olmamasi lazim olan Obyektin cetliyinin hecmi haqqinda deqiq bilgi dd 6 Serqde haykuy qoparib qerbe hucum etmek 聲東擊西 pinyin sheng dōng ji xi 2 9 Redakte Siz Serq Qerb Serqde haykuy qoparib qerbe hucum etmek Reqibin ruhu ve basi qarisiqdirsa qefleti hucum anidir Isaresi Pinyin Izahi聲 声 sheng ses kuy qisqiriq東 东 dōng serqde擊 击 ji hucum西 西 xi qerbdemeqsed Vurulacaq zerbenin istiqamet ve meqsedini gizletmek tetbiqi Obyektin fikiri aldadici hereketlerle sulhsuver menzere yaratmaqla dasindirmaq basinin altina yastiq qoymaq Obyekti muxtelif istiqametlerde xaotik ve ya celd hereketlerle dolasdirmaq Obyektin gozlenilen yerden quvvelerini gozlenilmeyen istiqametlere deyismeyine nail olmaq vacib olan Temkinlik sexsi temaslarda aktyorluq mehareti bezen suret ve tezyiq etrafli diqqet lazim olan Obyektin psixoloji veziyyetini yaxsi bilmek dd II Beraber gucler stratagemleri 敵戰計 Redakte7 Bos seyden is cixartmaq 無中生有 pinyin wu zhōng sheng yǒu 2 10 Redakte Isaresi Pinyin Izahi無 无 wu hecne yoxdur中 生 中 生 zhōng sheng cixartmaq yaratmaq有 有 yǒu nese olmaq vardirAldatma mehareti ondadir ki evvelce aldatmaq sonra ise aldatmamaq Eger yalan olmayan yalandirsa bu esil yalandir Evvel kicik bir yalan sonra boyuk daha sonra ise hucuma kecmek meqsed Kicik mesrefle imkanla zehmetle heqiqi neticeye catmaq tetbiqi Tipik informasiya muharibesi ve ya psixoloji muharibe taktikasi Meqsed obyekti guclu ve ya zeif ducmen obrazina inandirmaqdir Yorulmadan sehv ve yalan heyecan tebili calmaq Diffamasiya saiyeler yaymaqla milcekden fil duzeltmek vacib olan Artistlik qetiyyetlilik inandiricilliq ardicilliq lazim olan Obyektin movcud durumu haqqinda durust melumat dd 8 Gozden perde asmaq taxta korpunu temir etmek Gizlin Cencana hucum etmek 明修棧道 暗渡陳倉 pinyin ming xiu zhan dao an du Chencang 2 11 Redakte Isaresi Pinyin Izahi暗 暗 an gizlin渡 渡 du hucuma kecmek ustune yurumek陳 陈 chen yer adinin I hecasi倉 仓 cang yer adinin II hecasiOzunu hucuma kecen kimi goster Reqib senden ustun oldugunu guman etsin Cavab tedbiri gorme onun sustluyunden istifade et meqsed Qefleten hucum etmekle daha quvvetli olanin qarsisinda ustunluk elde etmek sonra geri cekilerek oz resurslarini qorumaq tetbiqi Quvvetli obyekti elverissiz bir seraitde yaxalamaq Dusmen cavab hereketine baslayan zaman celd terpenerek diger bir guznelilmez yerden ve anda tekrar hucuma kecmekle qefleten effektine malik olmaq vacib olan Ehtiyat ve ardicilliqla dusmenin dezinformasiyalasdirmaq lazim olan Mexvilik herterefli diqqet aldadici hereketlerin mentiqliliyi obyektin movcud durumu haqqinda durust melumat dd 9 Qarsi sahildeki yangini musahide etmek 隔岸觀火 pinyin ge an guan huǒ 2 12 Redakte Siz IIreqib Ireqib Qarsi sahildeki yangini musahide etmek Qoy dusmen dusergesinde nifaq artsin ixtisaslar coxalsin Bundan uzaq duraraq felaketi gozlemek Qarsiliqli fitne ve nifret Isaresi Pinyin Izahi隔 隔 ge qarsidaki岸 岸 an sahil觀 观 guan musahide etmek baxmaq火 火 huǒ yanginDusmenin oz ozunu mehv etmesinin elametidir meqsed Neytralliq saxlamaqla hadiselerin senin xeyrine teref inkisaf etmesine eyni zamanda bir ve bir nece reqibin aradan goturulmesi ve ya neytrallasmasina nail olmaq tetbiqi Oz resurslarini qorumaq veziyyetden hansi meqsed gudduyunu biruze vermemek Cin aforizmi 鷸蚌相爭漁人得利 pinyin yu bang xiangzheng yuren de li Qarabatdaq ilbize hucum eende qalib baliqci olur Stratagemanin diger adi beledir 坐山觀虎鬥 pinyin zuo shan guan hǔ dou Dag basinda oturub pelenglerin savasmasini seyr etmek vacib olan Subyektin obyekte komek etmek qabiliyyetinde olmadigina inandirmaqdir lazim olan Zaman ve sebr dd 10 Tebessum arxasinda xenceri gizletmek 笑裡藏刀 pinyin xiao lǐ cang dao 13 14 Redakte Siz Reqib Tebessum arxasinda xenceri gizletmek Reqibinin etimadini qazanaraq onu sakitlesdir Bundan sonra oz gizlin plani heyata kecir Her seyi tam hazirladiqdan sonra tereddud etmeden hucum et Dusmene goz acmaga imkan verme Isaresi Pinyin Izahi笑 裏 笑 里 xiao lǐ tebessum de 藏 藏 cang gizletmek刀 刀 dao Messermeqsed Qefleti hucum ucun dusmeni yuxuya vermek ya arxayiynlasdirmaq tetbiqi Stratagemin mahiyyeti ondadir ki aqressiv ve dusmen niyyet az hallarda meqsedyonlu sayila biler diger hallarda az effektli va qisa muddetli effekte malikdir Ancaq zeif dusmene tetbiqde fayda vere biler Quvveler nisbeti beraber ve ya cox olan hallarda maksimal effekt elde etmek ucun reqib dostmeramli davranislarla hediyye ve guzestlerle yuxuya verilir Bundan sonra an yetisen zaman zerbe endirilir Stratagemin alternativ adi 口蜜腹劍 pinyin kǒu mi fu jian Agzina bal qarnina ruhuna xencer vacib olan Artistlik inandiriciliq Lazim olan Olcub bicmek hissiyati dd 11 Saftalini qurtarmaq ucun gavalini qurban vermek 李代桃僵 pinyin lǐ dai tao jiang 13 15 Redakte Isaresi Pinyin Izahi打 打 dǎ vurmaq草 草 cǎo ot驚 惊 jing qorxutmaq蛇 蛇 she ilanEger serait qurban teleb edirse zeif movqeyi qurban vermekle guclu movqeyi daha da guclendirmek meqsed Eger serait qurban teleb edirse azi verib coxu saxlamaq tetbiqi Ozunu toparlamaq kicik qurban vermekle tehlukeden qacmaq ya movcud esas potensiyali qorumaq meqsedile vacib olan Her hansi qarsidurmanin qurbansiz otusmeyeceyini derk etmek Tecrubeli general stratagemi Lazim olan Obyektin movcud durumu haqqinda psixoloji durum haqqinda durust melumat dd 12 Asandliqla yungulce qoyunu goturmek 13 16 Redakte Isaresi Pinyin Izahi順 顺 shun eyni istiqametde手 手 shǒu el牽 牵 qian ozune goturmek羊 羊 yang qoyun keciReqibin kicicik sehvinden mutleq istifade etmek lazimdir Hetta kicicik qenimeti bele hec vecle elden buraxmamaq Reqibin kicicik zeifliyi senin kicicik ustunluyumdur meqsed Reqibi zeifletmek ucun zerre boyda bele olan imkandan yararlanmaq tetbiqi Ozunu quvvetlendirib dusmeni zeifletmek ucun butun movcud imkanlari istifade etmek vacib olan Umumi menzereni ve mumkun perespektivleri gore bilmek yaxsi reaksiya bacariq ve ixtiraciliq qabiliyyeti Meharetli general stratagemi Lazim olan Obyektin movcud durumu haqqinda durust melumat dd E e 770 ci ilde Sun Cenin rehberliyi altinda muttefiq carliqlarin ehatesinde oldugundan mudafie meqsedile Veyie hucu medib Cjano qurtarmaq stratageminden yararlanaraq Cen carliginin paytaxtina hucum cekir Belelikle o muttefiqlerin oz paytaxtlarini qorumaq ucun geri cekilmesine nail olur Geri donen Sun ordusu kicik Tay dovletini istila etmek qerarina gelir Bunu anlayan Tay dovleti Cen carligina ona yardim etmesi ucun muraciet edir Cen ordusunun yaxinlasdigini goren Sun hucumu dayandirib geri paytaxtina donur Tay dovleti bundan ferehlenerek seher qapilarini Cenin uzune taybatay acir Bunun gozel furset oldugunu anlayan Cen Tayi feth edir III Hucum edenin strategemleri 攻戰計 Redakte13 Ota vurub ilani qorxutmaq 打草驚蛇 pinyin da cǎo jing she 13 17 Redakte Isaresi Pinyin Izahi打 打 dǎ vurmaq草 草 cǎo ot驚 惊 jing qorxutmaq蛇 蛇 she ilanReqibinin veziyyetini duzgun qymetlendir boyuk hemleden once kicik hemlelerle zeif ve quvvetli cehetlerini askar et ki quvve itkisini azalda bilesen meqsed Eger serait qurban teleb edirse azi verib coxu saxlamaq tetbiqi Ozunu toparlamaq kicik qurban vermekle tehlukeden qacmaq ya movcud esas potensiyali qorumaq meqsedile vacib olan Her hansi qarsidurmanin qurbansiz otusmeyeceyini derk etmek Tecrubeli general stratagemi Lazim olan Obyektin movcud durumu haqqinda psixoloji durum haqqinda durust melumat dd 14 Cani geri almaq ucun meyidi borc girov almaq 借屍還魂 pinyin jie shi huan hun 13 18 Redakte Isaresi Pinyin Izahi借 借 jie borc almaq girov 屍 尸 shi cesed還 还 huan geri almaq魂 魂 hun canOzun ucun hereket etdikde senden istifade edilmesine imkan verme Hecne ede bilmediyin halda bir seyden istifade etmeye cehd et Sene xidmet ede bilecek basqasinin istifade ede bilmeyeceyi seyi sen et Adet enene texnalogiya unudulmus ve ya imtina edilmis metod ve ideaalogiyalardan oz xeyrin ucun istifadesinden cekinme dd 15 Pelengi dagdan duze salmaq 調虎離山 pinyin diao hǔ li shan 13 19 Redakte Sun Tse Sanlyau Lyu SyunPelengi dagdan duze salmaq Reqibin yorulacaq ani gozle Bunun ucun onu teleye salmaq ucun kimdense istifade et Isaresi Pinyin Izahi調 调 diao deyismek虎 虎 hǔ peleng離 离 li terk etmek山 山 shan dagHec vaxt ustun olan reqibine hucum etme Bunun evezinde onu udus movqeyinden guc menbeyinden uzaqlasdir dd Han sulalesinin son dovrlerinde e e 221 e 220 imperiya herbi serkerdeleri ellerinde coxlu hakimiyyet saxladiqlarindan tek qonsu olkeler musteqilliklerini saxlaya bilmisdiler Yantszi cayindan cenubda iki iki reqib dovlet Sun Tse ve Lyu Syun formalasmisdir ki bu da daimi cekismelere getirib cixarirdi Bu iki dovleti aradan goturmekle butun cenubi Cine sahib olmaq olardi Lyu Syun paytaxtinin mohkem istehkamlari ve daglar ehatesinde olmasiona hucum etmeyi mumkunsuz edirdi Bu baximdan Sun Tse birbasa hucumdan vaz kecerek pelengi dagdan salmaq planini cizir E e 199 cu ilde Sun Tse Lyu Syuna oz emissarini gondererek qiymetli bexsislerle yanasi onun herbi qudretini agizdolusu birmektubda gonderir Lyu Syun bundan ziyadesi ile memnun qalir Mektubda daha sonra Sun Tse ucuncu Sanlyau carligindan sikayetlendiyini onun terefinden daim basqinlara meruz qaldigini yazir Sanlyau carliginin kicik olmasina baxmayaraq onu teklikde feth etmeyin mumkuhsuzluyune inandirmaga calisan Sun Tse Lyu Sunun Sanlyau carligina hucum edeceyi teqdirde ona komek gondereceyini ved edir Bununla da onlarin uc seyi birden helletmis olacaqlarini qey deir Lyu Syun ordusu Sin Tse ile daha da guclenerek Sanlyau carligini asandliqla feth etmis olacaq Varli Sanlyau carligin Lyu Syun ozuneqatmis olacaq Sun Tse basqinlardan azad olacaqdir Bundan sirniken Lyu Syun oz serkerdeleri ile meslehetlesir Serkerdelerin komek olmazsa Sanlyau carliginin fethinin mumkun olmayacagini ordu paytaxti terk ederse Sun Tsenin sehere hucum etmek ehtimalini nezerine catdirilmasina baxmayaraq yuruse hazirlasmagi qerara alir Sanlyauya yaxinlasan Lyu Syun ordusu yorgun olduqlarindan hucum etmeyib duserge salaraq ved edilmis komeyi gozleyirler Komek gelmediyini goren Lyu Syun ordusu Sanlyau qala divarlarindan yagan ox yagisi altinda cas bas qalir Bunu goren Sun Tse esgerine Lyu Syun ordusuna komek etmek evezine Lyu Syun paytaxtini tutmagi emr edir Zeif mudafie olunan seher Sun Tse terefinden tutulur Geri donen Lyu Syun paytaxtinin Sun Tse terefinden ele kecirildiyini goren elden dusmus orduya cehdlere baxmayaraq paytaxti geri almaq nesib olmur ve teslim olurlar Belelikle peleng oz yuvasina done bilmir 16 Neyise tutmaq isteyirsense evvel burax 欲擒故縱 pinyin yu qin gu zong 13 20 Redakte Isaresi Pinyin Izahi欲 欲 yu istemek擒 擒 qin titmaq故 故 gu bilerekden縱 纵 zong buraxmaqSixisdirilmis reqib hele vurusacaq Qacis yolu olan ise doyusmeyecek Buna gore de onu hedsiz sixisdirma Reqibin gucu tukenen zaman Onun doyusme ezmi de tukenecekdir Reqib qosunu dagilisdiqca onu silahi qana batirmadan da elde etmek olar Kunce qisilmis yirtici son hucum sansindan istifadeye mecburdur Bunun bas vermemesi ucun reqibi hele qacib qurtarmaq sansina malik olduguna inandirmaq lazimdir Sonra anlayanda ki bu mumkun deyil o ozu muqavimetsiz teslim olacaqdir dd 17 Nefrit almaq ucun kerpic atmaq 拋磚引玉 pinyin pao zhuan yǐn yu 13 21 Redakte Isaresi Pinyin Izahi拋 抛 pao atmaq磚 砖 zhuan kerpic引 引 yǐn tutmaq玉 玉 yu NefritBir seyi ona oxsar bir seye deyismek amma deyerleri muxtelif olsun ki boyuk gelir goturulsun meqsed Reqibi atilan kerpicle qenimet elde etdiyine inandirmaq Evezinde ise ondan daha qiymetli bir sey qopartmaq tetbiqi Tan sulalesi zamaninda Cjao Qu adli dahi ve Can Tszyan adli taninmamis sairler yasamisdir Can Tszyan Sucjouya gelerek melumat alir ki Cjao Qu hemin eyaletdeki hansisa bir mebede getmeyi planlasdirir Buna gore Can Tszyan telesik Cjao Qudan qabaq mebede gelerek divara dord evezine iki misrali bir ser yazir ve umid edir ki Cjao Qu bu seri tamamlayacaq ve bele de olur dd 18 Quldurlari tutmaq ucun evvelce bascisini tutmaq lazimdir 擒賊擒王 pinyin qin zei qin wang 13 22 Redakte Siz Reqib Quldurlari tutmaq ucun evvelce bascisini tutmaq lazimdir Mohkem duyunu acmaq ucun evvelce bascini ayir yerde qalan ozu ozune acilacaq Dusmeni bascsini tutmaqla mehv et Bu deniz ejdahasinin quruda doyusmesine beraberdir Isaresi Pinyin Izahi擒 擒 qin tutmaq賊 贼 zei reqib擒 擒 qin tutmaq王 王 wang Basci sahib Eger reqib ordusu gucludurse amma bascisina aldigi pullara xurafat ve tehdidlere gore sadiqdir Bunun ucun de bascini nisana goturmek lazimdir Ordu bascisi yixilarsa ya esr duserse ordu ya peren perene dusub dagilacaq ya da teslim olacaq Atalar sozu Ilanin basini ezerler dd IV Reqibi dolasdirmaq stratagemi xaos 混戰計 Redakte19 Basqasinin qazaninin altindan gizlin odun cixartmaq 釜底抽薪 pinyin fǔ dǐ chōu xin 23 24 Redakte Isaresi Pinyin Izahi釜 釜 fǔ qazan底 底 dǐ yer ocaq 抽 抽 chōu cekmek薪 薪 xin odunGuclu reqible aciq askar mubarizeden qac Onun dayagini yavas yavas zeiflet Neyise mehv etmek ucun ocagi mehv et dd 20 Bulanliq suda baliq tutmaq 混水摸魚 pinyin hun shuǐ mō yu 23 25 Redakte Isaresi Pinyin Izahi混 混 hun bulaniq水 水 shuǐ su摸 摸 mō gudmek tutmaq 魚 鱼 yu baliqDusmen dusergesinde gizli igtisaslardan istifade edin Onun zeifliyinden yararlan meqsed Meqsede catmaq ucun arani qarisdirmaq tetbiqi 5 stratagemden ferqli olaraq tesire obyekte deyil onun yaxin etrafi struktur deyil amma hereket mexanizmi meruz qalmis olur Sun tszi yazir 亂而取之 實而備之 luan er qǔ zhi shi er bei zhi Nifaq toxumu seperek feth et eger reqibin firavandirirsa ehtiyatli ol Lazim olan Obyektin real isi ve psixioloji durumu haqqinda durust bilikler dd 21 Ceyirtke qizil qabigindan cixir 金蟬脫殼 pinyin jin chan tuō ke 23 26 Redakte Isaresi Pinyin Izahi金 金 jin qizil蟬 蝉 chan ceyirtke脱 脱 tuō soyunmaq殼 壳 ke qabiqHer zaman emin gorun Movqeyinde qusurlara yol verme Belelikle muttefiqlerinizi qorxuya salmayin Reqibe de hucum etmek ucun sebeb vermeyin meqsed Quvvetli reqib qarsisinda zeifliyini gostermemek Onu bos bir seyle qaygilandirmaq ya mesqul etmek bos bir seyin qiymetliliyine inandirmaq Cilde girmek dd 22 Ogrunu tutmaq ucun qapini baglamaq 關門捉賊 pinyin guan men zhōu zei 23 27 Redakte Cjao Tszin Tszin Cjaonun qapisini baglayir Reqibin tekdirse oz yerinde muhasireye alib mehv et Eger reqibe geri cekilmek imkani verersinizse onda onu qovmaga quvve serf etmeli olacaqsiniz Isaresi Pinyin Izahi關 关 guan baglamaq門 门 men qapi捉 捉 zhuō tutmaq賊 贼 zei ogruReqibini tutmaq ucun tedbirli olaraq telesmeden hereket etmek Daxil olub isitmekden evvel reqibinin butun qacmaq ve yardim yollarini kes dd E e 260 ci ilde Tszin ve Cjao carliqlari arasinda helledici doyus bas verir Doyus oncesi Cjao oz yasli amma tecrubeli ordu serkerdesini genc lakin tecrubesi az olan serkerde ile deyisir Bunu goren Tszin ordu serkerdesi XXII stratagemden faydalanmagi qerara alir Tszin ilk olaraq Cjaoya hucum edir ve sonra geri cekilmeye baslayir Cjao ustunluye malik oldugunu his edib Tszini qovmaq qerarina gelir Cjao Tszini onun erazisinin icerilerine qeder teqib edir Tszin qosununun ehtiyat quvveleri Cjao qosununun geri yolunu kesirler Cjao serkerdesi qirx minlik ordu ile muhasireye duserek mehv olur 23 Yaxin qonsunu dusmeni vurmaq ucun uzaq dusmenle birlesmek 遠交近攻 pinyin yuǎn jiao jin gōng 23 28 Redakte Tszin Yaxin UzaqYaxin qonsunu vurmaq ucun uzaq dusmenle birlesmek Movqeler sixildiqda hereketler buxovlanmissa Qonsunun reqibin zeifliyinden istifade edin Uzaq dusmenle muharibeden cekinin Isaresi Pinyin Izahi遠 远 yuǎn uzaqla交 交 jiao dostlasin近 近 jin yaxin i a 攻 攻 gōng vurun hucum edin meqsed Tedricen genislenmek ucun muveqqeti uzaq reqible yaxinlasmaq tetbiqi Qonsu torpaqlarini aneksiya etmek onun icerilerine sirayet etmek ve ona tezyiq etmek mqsedi ile tetbiq edilir Bu cur taktiki dostluq ve strateji dusmencilik cin idiomasinda bele gosterilir 同床異夢 pinyin tong chuang yi meng Bir yataqda iki yuxu gormek dd Bir serkerde bir cox reqibleri terefinden tehdid edilirse uzaq bir dusmenle yaxinlasaraq yaxinliqdakini aradan goturmelidir Buna mahiyyetce oxsar ereb atalar sozu Menim dostumun dostu menim de dostumdur movcuddur Muasir tarixden buna misal Fasist Almaniyasi ile SSRI arasinda Polsanin isgali meqsedi ile imzalanmis Molotov Ribbentrop pakti ola biler Lazim olan Obyektlerin real isi ve psixioloji durumu haqqinda durust bilikler dd Cin mubarize aparan carliqlar dovrunu sona yetirerek 250 illik movcud olan yeddi carliq arasindaki tarazliq pozularaq merkezlesmis imperiya dovrunde qedem qoyur Tszin carligi uzaqla alyans yaradaraq yaxin qonsularini istila edib nehayetinde Cin imperiyasina cevrilir Uzaqla muttefiqliye girmekle onun basinin altina yastiq qoymus bununla da ona qarsi yarana bilecek alyansin qarsisini almis olur 24 Qo dovletinden kecib gedeceyini elan et amma onu isgal et 假道伐虢 pinyin jiǎ dao fa Guo 23 29 Redakte Isaresi Pinyin Izahi假 假 jiǎ borc almaq道 道 dao yol伐 伐 fa hucum虢 虢 Guo Quo dovletiIki quvvetli arasinda olan zeifi reqibin ozune tabe etmekle hedeleyir Men ise zeife komek etmek adi altinda movqemi guclendirirem meqsed Muttefiqinden quvve alib umumi dusmene hucum etm Dusmen basildiqdan sonra hemin quvveni aldigina qarsi yonelt tetbiqi Misal 1 E e 658 ci ilde Yin dovleti Yu dovletinden erazisinden kecerek Quo dovletine hucum etmek ucun izin isteyir Quo uzerine iki yurusden sonra Yin dovleti Yu dovletini de erazisine qatir dd V Ustunluk elde etme stratagemi 並戰計 Redakte25 Dayaqlari ogurlayib curuk sutunlarla evezlemek 偷梁換柱 pinyin tōu liang huan zhu 23 30 Redakte Isaresi Pinyin Izahi偷 偷 tōu gizlin梁 梁 liang dayaqlar換 换 huan deyusmek柱 柱 zhu sutunlarReqibi daim istehkamlarini deyismeye vadar etmek Siralarindaki qarisiq ve casqinliqlardan faydalanaraq gucunu tuketmek Tam cokmesini gozlemek ve qalib olmaq meqsed Evin fasadini deyismeden dayaqlarini yalanci sutunlarla evez etmekle cokme halina getirmek tetbiqi Gozden perde asmaq yalanci aldadici reklam Cin idiomu 掛羊頭賣狗肉 pinyin gua yangtou mai gǒurou Pistaxtaya qoyun basi qoyub it eti satmaq vacib olan Reqibin basini forma ve xarici gorkemle aldatmaga nail olmaq Lazim olan Obyektin ici ve psixoloji durumu haqqinda deqiq melumat dd 26 Tutu gosterib akasiyani soymek 指桑罵槐 pinyin zhǐ sang ma huai 23 31 Redakte Siz Akasiya Tut Tutu gosterib akasiyani soymek Tabeliyindekileri ram etmek ucun onlarda derin qorxu yaratmaq basqalarina ibret dersi vermek Isaresi Pinyin Izahi指 指 zhǐ gostermek桑 桑 sang tut agaci罵 骂 ma danlamaq槐 槐 huai akasiya agacimeqsed Dolayisi yolla digerine tesir etmek ya ibret dersi vermek tetbiqi Akasiya hokmdarin sevimli agaci tut ise ipek istehsal eden kendlilerin corek agaci oldugundan esas mentiq bu iki agac arasinda gizledilmisdir Diger bir Cin idiomu 殺雞儆猴 pinyin sha ji jǐng hou Meymunu xeberdar etmek ucun toyugu oldurmek Buna oxsar Azerbaycan atalar sozu Qizima deyim qoy gelinim esitsin dd 27 Aglini itirmemek ucun ozunu deliliye vurmaq 假癡不癲 pinyin jiǎ chi bu dian 23 32 Redakte Isaresi Pinyin Izahi假 假 jiǎ ozunu tulkuluye qoymaq癡 痴 chi delilik不 不 bu yox癲 癫 dian deli olmaqOzunu ele goster ki hec ne bilmir ve hec ne etmek istemirsen neinki coxbilmis gosterib agilsizliq edesen Sakit olan planlarini ele vermez meqsed reqibini senin seristesiz olduguna inandirmaq ve arxayin salmaq elde olunan zamandan istifade ederek movqeleri guclendirmek vacib olan Tedbirlilik hissiyyat artistlik Lazim olan Obyektin isi ve psixoloji durumu haqqinda duzgun melumat dd 28 Dama celb etmek ve nerdivani goturmek 上屋抽梯 pinyin shang wu chōu ti 33 34 Redakte Isaresi Pinyin Izahi上 上 shang aciq屋 屋 wu dam抽 抽 chōu goturmek梯 梯 ti nerdivan1 Oz doyusculerini aldadib onlari asand qelebeye olacagini ved et Onlari one buraxib geriye yollarini kesmekle olumun esiri et 2 Ducmenine erazine daxil olmaga imkan verib sonra geriye yolunu kesmek meqsed Aldadilmis obyekti geder gelmeze gondermek tetbiqi Adeten riskli ve cixilmaz 險計 pinyin xiǎn ji veziyyetlerde istifade olunur Cin idiomu 狗急跳牆 pinyin gǒu ji tiao qiang Kunce qisilmis it divari adlamaga qabildir Diger bir misal dusmenin nezaretiniz altinda olan eraziye daxil olmasina imkan verib sonra da onlarin yolunu kesmek Bu zaman esgerlerinzde ruh yuksekliyi yaranir bu ise dusmeni elverissiz seraite salir vacib olan Tedbirlilik ve anini duymaq tecrubeli general stratagemi Lazim olan Obyektin isi ve psixoloji durumu haqqinda duzgun melumat dd 29 Quru agaci gullerle bezemek 樹上開花 pinyin shu shang kai hua 33 35 Redakte Isaresi Pinyin Izahi樹 树 shu agac上 上 shang asmaq開 开 kai acilmis花 花 hua gullerMuttefiqlerin bir nece destesini ozune celb etmek Kicik quvve boyuk netice vere biler Heqiqetin eksine olaraq guclu orduya malik oldugunu telqin etmekle reqibini duruxdur Cox vaxt vehsi guqusunun dimdiyinin qabiliyyeti onun qanadlarini nece calmasindan asilidir meqsed Oz zeyifliyini eskikliyini ve ya tecrubesizliyini realligi bezeyerek gizletmek vizual muqevva ya ritoriklerle ciceklenmeni telqin etmek tetbiqi Xeyali kabus ciceklenme stratagemi hec neden nese duzeltmek trakti kimi informasiya muharibesinin bir taktikasidir Cetin veziyyetde basqasinin avtoritetinden cekisinden ozu ucun istifade etmek reqibi buna inandirmaq ucun istifade olunur vacib olan Bilmek lazimdir ki bu kelek qisa bir muddete hesablanmisdir Ortabab lakin kifayet qeder guc meruz qalma deqiqliyi ve duzgun secilmis an Lazim olan Obyektin isi ve psixoloji durumu haqqinda duzgun melumat dd 30 Qonaqdan ev sahibine cevrilmek 反客為主 pinyin fǎn ke wei zhǔ 33 36 Redakte Isaresi Pinyin Izahi反 反 fǎn qarsi客 客 ke qonaq為 为 wei etmek主 主 zhǔ ev sahibiGirisi yoxlayib sonuna catana qeder irelilemek Yersiz geldi yerli qac meqsed Tesebbusu ele alaraq quvveler nisbetini subyektin xeyrine deyismek tetbiqi Tedricen qonaqdan zeifden movqelerini guclendirerek ev sahibin guclunu zeif salaraq onun yerini tutmaq ucun bicilmis bir kelekdir Meselen komek adi ile gelen muttefiq tesebbusu ele alaraq ev sahiine cevrilir vacib olan Obyektden oz heqiqi niyyetlerini movcud qeder gizli saxlamaq Lazim olan Obyektin isi ve psixoloji durumu haqqinda duzgun melumat dd VI Cixilmaz veziyyet stratagemleri 敗戰計 Redakte31 Gozelce stratagemi 美人計 pinyin mei ren ji 33 37 Redakte Isaresi Pinyin Izahi美 美 mei gozel人 人 ren adam計 计 ji siyahi sehifeEger ordu qudretlidirse serkerdesine hucum et Eger serkerdesi mudrikdirse onun hisslerine tesir et Herbi ruh zeifleyerse ordunun gucu eriyib geder meqsed Cetin veziyyetde quvvetli inadkar ve qetiyyetli reqibin hisslerini gozel fusunkar vazkecilmez qadin yatagi cinsi elaqe ile ele almaq basini esqibazliq serbeti ile dumanlandirmaq diqqetini dagitmaq ehtirasini soyutmaqla onun qetiyyetini sindirmaq tetbiqi Stratagem Daosizm felsefi fikiri ve Cin klassik eseri Tao Te Cinqdan Lao tszi baslayaraq Uc kralliq romanina qeder terennum edilen yumusaq serti yumusaldar ideyasindan goturulmusdur Basqa cur sekere burunmus mermi 糖衣炮彈 pinyin tang yi pao dan adlandirilan bu stratagem insan qadin kisi gozelliyinden alet kimi obyekti idare etmek ucun istifade edilir Bu zaman obyekt kisidirse mutleq deyildir ki gozel qadin elece de cazibeli kisi xeylagindan onun qadinini yoldan cixartmaq o da oz novbesinde kisisine tesir etmesi yeterince ola biler vacib olan Telenin yerinin vaxtinin ve ovun duzgun secilmesi Nezere almaq lazimdir ki ugur xarici tesirden cox obyektin daxili zeifliyinden asilidir Lazim olan Obyektin isi ve psixoloji durumu haqqinda duzgun melumat dd 32 Qapilari aciq seher bos seher stratagemi 空城計 pinyin kōng cheng ji 33 38 Redakte Aciq seher Reqib Qapilari aciq seher Eger cox bosdursa daha da bosalt Qoy reqibin oz cetinliyinden cetinlik cixsin Isaresi Pinyin Izahi空 空 kōng bos城 城 cheng seher計 计 ji siyahi sehifemeqsed Zeif terefini gizletmek ucun bir pusqu ehtimali yaradaraq obyekti dasindirmaq tetbiqi Misal Cjuqe Lyan bes minlik deste ile Sicen seherine siginir Serkerde Sima Yi yuzelli minlik ordu ile sehere hucum eir Cjuqe Lyan ise bunu gorub seherin qapilarini taybatay aciq qoyaraq ozu de seher divar burcune cekilir Sima Yi bunun bir tele oldugunu guman ederek sehere girmekden cekinir ve geri donur Bunu gorcek Zhuqe Lianq deyir Teslim olub ya da qoyub qacasi olsa idik bele uzaga gede bilmezdik 39 40 vacib olan Tedbirlilik ve anini duymaq tecrubeli general stratagemi Lazim olan Obyektin isi ve psixoloji durumu haqqinda duzgun melumat dd 33 Edavet toxumu sepmek qaytarilmis cesus stratagemi 反間計 pinyin fǎn jian ji 33 41 Redakte Isaresi Pinyin Izahi反 反 fǎn qarsi間 间 jian ara計 计 ji siyahi sehifeTeleden tele dogar Dusmenin doyus qabiliyyetini pozmaq onun terefine gizlin soxulub yaxinlari muttefiqleri ve aile uzvleri arasinda nifah salmaq Esayis nizama dusmeyince ona hucum etmek cetin olacaq Sun Dzi Muharibe seneti 孫子兵法 pinyin Sunzǐ bingfǎ kitabinin XII fesilinde ikiterefli cesusun ehemiyyetini qasiga soxulmus xencer kimi qiymetlendirir dd 34 Ozu ozune vurdugu xesaret stratagemi 苦肉計 pinyin kǔ rou ji 33 42 Redakte Isaresi Pinyin Izahi苦 苦 kǔ aci肉 肉 rou et計 计 ji siyahi sehife Hec kim ozu ozune xesaret yetirmez Eger kimse xesaretlidirse demeli burada bir oyun yoxdur Eger yalan inandirici olarsa onda dogru da yalan olar Onda kelek de bas tutmus olar meqsed Ozunu yarali gostermek tehlukenin sovusdugunu bilib reqibin sayiqligini zeifleder dd 35 Fendler zenciri stratagemi 連環計 pinyin lian huan ji 33 43 Redakte Isaresi Pinyin Izahi連 连 lian birlesdirmek環 环 huan zencir halqasi計 计 ji siyahi sehifeReqib ordusu hedsiz coxsaylidirsa ona qarsi durmaq cetindirse onu oz ozunu dolasdirmaga mecbur et Onda oz quvvesi onu mehv eder Xususi hallarda bir nece stratagemi birlikde isletmek lazim gelir Bu zaman muxtelif planlar bir umumi sxem uzre isleyirler Nezere almaq lazimdir ki bir stratagemin ugursuzlugu zenciri pozar belelikle de butun sxem dagila biler dd 36 En yaxsisi qacmaq stratagemi 走為上計 pinyin zǒu wei shang 33 44 Redakte Isaresi Pinyin Izahi走 走 zǒu qacmaq為 为 wei etmek上 上 shang策 策 ce usulQuvveni qorumaq ucun aciq doyusden qacmaq Melum olanda ki secilmis kurs ugursuzdur ve meglubiyyete aparir derhal durmaq geri cekilerek quvveleri qoruyaraq onlari yeniden seferber etmek dd Istinadlar Redakte bioqrafiyanin cin dilindeki metni 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Strategem 1 9 alm Kajhan Krippendorf 36 strategij dlya pobedy v epohu konkurencii str 185 rus Kajhan Krippendorf 36 strategij dlya pobedy v epohu konkurencii str 55 rus Kajhan Krippendorf 36 strategij dlya pobedy v epohu konkurencii str 51 rus Kajhan Krippendorf 36 strategij dlya pobedy v epohu konkurencii str 131 rus Mit dieser Taktik gewann zum Beispiel im Jahr 1066 William the Conqueror die Schlacht bei Hastings Kajhan Krippendorf 36 strategij dlya pobedy v epohu konkurencii str 92 rus Kajhan Krippendorf 36 strategij dlya pobedy v epohu konkurencii str 175 rus Kajhan Krippendorf 36 strategij dlya pobedy v epohu konkurencii str 191 rus Kajhan Krippendorf 36 strategij dlya pobedy v epohu konkurencii str 180 rus Kajhan Krippendorf 36 strategij dlya pobedy v epohu konkurencii str 114 rus 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Strategem 10 18 alm Kajhan Krippendorf 36 strategij dlya pobedy v epohu konkurencii str 196 rus Kajhan Krippendorf 36 strategij dlya pobedy v epohu konkurencii str 120 rus Kajhan Krippendorf 36 strategij dlya pobedy v epohu konkurencii str 100 rus Kajhan Krippendorf 36 strategij dlya pobedy v epohu konkurencii str 88 rus Kajhan Krippendorf 36 strategij dlya pobedy v epohu konkurencii str 160 rus Kajhan Krippendorf 36 strategij dlya pobedy v epohu konkurencii str 41 rus Kajhan Krippendorf 36 strategij dlya pobedy v epohu konkurencii str 22 rus Kajhan Krippendorf 36 strategij dlya pobedy v epohu konkurencii str 28 rus Kajhan Krippendorf 36 strategij dlya pobedy v epohu konkurencii str 206 rus 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Strategem 19 27 alm Kajhan Krippendorf 36 strategij dlya pobedy v epohu konkurencii str 71 rus Kajhan Krippendorf 36 strategij dlya pobedy v epohu konkurencii str 65 rus Kajhan Krippendorf 36 strategij dlya pobedy v epohu konkurencii str 151 rus Kajhan Krippendorf 36 strategij dlya pobedy v epohu konkurencii str 75 rus Kajhan Krippendorf 36 strategij dlya pobedy v epohu konkurencii str 45 rus Kajhan Krippendorf 36 strategij dlya pobedy v epohu konkurencii str 144 rus Kajhan Krippendorf 36 strategij dlya pobedy v epohu konkurencii str 79 rus Kajhan Krippendorf 36 strategij dlya pobedy v epohu konkurencii str 168 rus Kajhan Krippendorf 36 strategij dlya pobedy v epohu konkurencii str 105 rus 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Strategem 28 36 alm Kajhan Krippendorf 36 strategij dlya pobedy v epohu konkurencii str 33 rus Kajhan Krippendorf 36 strategij dlya pobedy v epohu konkurencii str 201 rus Kajhan Krippendorf 36 strategij dlya pobedy v epohu konkurencii str 138 rus Kajhan Krippendorf 36 strategij dlya pobedy v epohu konkurencii str 84 rus Kajhan Krippendorf 36 strategij dlya pobedy v epohu konkurencii str 125 rus Zenger H fon Stratagemy O kitajskom iskusstve zhit i vyzhivat M Eksmo 2004 T 1 2 S 694 rus The Wiles Of War 36 Military Strategies From Ancient China Beijing Foreign Languages Press 1993 str 296 302 ing Kajhan Krippendorf 36 strategij dlya pobedy v epohu konkurencii str 61 rus Kajhan Krippendorf 36 strategij dlya pobedy v epohu konkurencii str 154 rus Kajhan Krippendorf 36 strategij dlya pobedy v epohu konkurencii str 210 rus Kajhan Krippendorf 36 strategij dlya pobedy v epohu konkurencii str 96 rus Edebiyyat Redaktehttp www cob sjsu edu jiang w winter2012 ClassMaterials 36stratagems pdf Arxivlesdirilib 2014 02 22 at the Wayback Machine Die 36 Strategeme The 36 Stratagems compendium alm Strategem 1 9 alm Strategem 10 18 alm Strategem 19 27 alm Strategem 28 36 alm Kajhan Krippendorf 36 strategij dlya pobedy v epohu konkurencii rus Mit dieser Taktik gewann zum Beispiel im Jahr 1066 William the Conqueror die Schlacht bei Hastings Zenger H fon Stratagemy O kitajskom iskusstve zhit i vyzhivat M Eksmo 2004 rus The Wiles Of War 36 Military Strategies From Ancient China Beijing Foreign Languages Press 1993 ing Xarici kecidler Redakte36 Strategeme Erfolgsstrategien der Moderne Arxivlesdirilib 2017 10 13 at the Wayback Machine 36 Strategeme Chinese en Engelse vertaling Chinesischer Text mit englischer und franzosischer Ubersetzung www strategeme com 36 Strageme fur Kinder in Chinesisch mit englischer Ubersetzung aus Taiwan 36 Strageme mit deutscher Umwandlung und BeschreibungMenbe https az wikipedia org w index php title Otuz alti stratagema amp oldid 5958859, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.