Radiokarbon tarixləşdirmə üsulu - karbonun radioaktiv izotopu olan radiokarbonun xüsusiyyətlərini istifadə edərək obyektin yaşının müəyyən edən, izotop yaş təyinində işlədilən üsul. Bu üsul 1940-cı ilin sonlarında Uillard Libbi tərəfindən kəşf edilib və az bir müddətdə arxeoloqlar üçün standart alətə çevrilib.
Şimali Ronaldseydəki çimərlikdə qoyunlar. Qışda bu qoyunlar otdan daha yüksək δ 13C qiyməti olan dəniz yosunu yeyirlər; bu qoyunlardan olan nümunələrin δ 13C qiyməti -13‰-dir və bu qiymət otla qidalanan qoyunlarınkından yüksəkdir.
İlk dəfə Libbi (Libby, 1949) tərəfindən nisbətən cavan obyektlərin yaşını təyin etmək üçün təklif olunmuşdur. Karbonun C14 izotopunun parçalanmasına əsaslanır. C14 atmosferin üst təbəqələrində kosmik şüaların neytronlarının atmosfer azotun nüvəsinə təsiri nəticəsində yaranır: N14+nC14+p. C14 oksidləşib CO2 formasına keçir və atmosferin aktiv olmayan CO2 ilə qarışır. Atmosfer CO2 ilə okeanın CO2 arasında gedən mübadilə nəticəsində C14 həll olmuş karbonatlar və bikarbonatlarla qarışır. Canlılar atmosferdən aktiv olmayan CO2 ilə birlikdə C14 də mənimsəyir. Bitkilər və heyvanlar məhv olandan sonra, yaxud dəniz dibinə karbonatlar çökəndə atmosferdən artıq C14 mənimsənilmir, əksinə, toplanmış C14 miqdarı radioaktiv parçalanma nəticəsində azalmağa başlayır. Tədqiq olunan obyektlərdəki C14 konsentrasiyasını (miqdarını) onlara uyğun müasir obyektlərdəki miqdarla müqa¬yisə etməklə tədqiq olunan obyektin izotop yaşı təyin edilir. Radiokarbon üsulu nəinki dördüncü dövr geologiyasında, habelə başqa elmi sahələrdə (arxeologiya, botanika və b.) də geniş tətbiq edilir.
Arxeologiya ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Avqust 06, 2021
radiokarbon, tarixləşdirmə, üsulu, karbonun, radioaktiv, izotopu, olan, radiokarbonun, xüsusiyyətlərini, istifadə, edərək, obyektin, yaşının, müəyyən, edən, izotop, yaş, təyinində, işlədilən, üsul, üsul, 1940, ilin, sonlarında, uillard, libbi, tərəfindən, kəşf. Radiokarbon tarixlesdirme usulu karbonun radioaktiv izotopu olan radiokarbonun xususiyyetlerini istifade ederek obyektin yasinin mueyyen eden izotop yas teyininde isledilen usul Bu usul 1940 ci ilin sonlarinda Uillard Libbi terefinden kesf edilib ve az bir muddetde arxeoloqlar ucun standart alete cevrilib Simali Ronaldseydeki cimerlikde qoyunlar Qisda bu qoyunlar otdan daha yuksek d 13C qiymeti olan deniz yosunu yeyirler bu qoyunlardan olan numunelerin d 13C qiymeti 13 dir ve bu qiymet otla qidalanan qoyunlarinkindan yuksekdir 1 Ilk defe Libbi Libby 1949 terefinden nisbeten cavan obyektlerin yasini teyin etmek ucun teklif olunmusdur Karbonun C14 izotopunun parcalanmasina esaslanir C14 atmosferin ust tebeqelerinde kosmik sualarin neytronlarinin atmosfer azotun nuvesine tesiri neticesinde yaranir N14 n C14 p C14 oksidlesib CO2 formasina kecir ve atmosferin aktiv olmayan CO2 ile qarisir Atmosfer CO2 ile okeanin CO2 arasinda geden mubadile neticesinde C14 hell olmus karbonatlar ve bikarbonatlarla qarisir Canlilar atmosferden aktiv olmayan CO2 ile birlikde C14 de menimseyir Bitkiler ve heyvanlar mehv olandan sonra yaxud deniz dibine karbonatlar cokende atmosferden artiq C14 menimsenilmir eksine toplanmis C14 miqdari radioaktiv parcalanma neticesinde azalmaga baslayir Tedqiq olunan obyektlerdeki C14 konsentrasiyasini miqdarini onlara uygun muasir obyektlerdeki miqdarla muqa yise etmekle tedqiq olunan obyektin izotop yasi teyin edilir Radiokarbon usulu neinki dorduncu dovr geologiyasinda habele basqa elmi sahelerde arxeologiya botanika ve b de genis tetbiq edilir Menbe RedakteGeologiya terminlerinin izahli lugeti Baki Nafta Press 2006 679 Istinadlar Redakte Bowman 1995 pp 20 23 Arxeologiya portali Arxeologiya ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Radiokarbon tarixlesdirme usulu amp oldid 5393182, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
