fbpx
Wikipedia

Quba rayonu

Avqust 03, 2021

Bu məqalə Quba rayonu haqqındadır. şəhər üçün Quba səhifəsinə baxın.

Quba rayonu — Azərbaycan Respublikasında inzibati – ərazi vahidi. Böyük Qafqaz dağlarının şimal-şərqində yerləşir. Rayon ərazisində 16 tibb müəssisəsi, 194 mədəniyyət ocağı fəaliyyət göstərir.

Rayon
Quba

41°22′12″ şm. e. 48°30′00″ ş. u.

Ölkə
İnzibati mərkəz Quba
İcra başçısı Ziyəddin Əliyev
Tarixi və coğrafiyası
Yaradılıb 8 avqust 1930
Sahəsi 2 610 km²
Hündürlük
 1.990 m
Saat qurşağı UTC+04:00
Əhalisi
Əhalisi 171 700 (2019) nəfər
Rəqəmsal identifikatorlar
ISO kodu AZ-QBA
Telefon kodu +994 23
Poçt indeksi AZ 4000
Avtomobil nömrəsi 40
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarixi

Yaşı ilk orta əsrlərə gedib çıxan Qubanın tarixi haqqında qədim alban və ərəb mənbələrində, Avropanın müxtəlif coğrafiyaşünaslarının əsərlərində bu və ya digər şəkildə bəhs olunmuşdur. Belə ki, Peyğəmbərimizin Məkkə şəhəri ətrafında tikdiyi ilk məscidin adı Quba adlanır.

XI əsrdə Azərbaycan hakimi Anuşirəvanın tikdirdiyi qalanın adı "Bade-Firuzqubat" idi, XII əsrə aid ərəb mənbələrində Quba "Kuba" kimi göstərilirdi, XIII əsrdə ərəb alimi Həməvinin coğrafiya lüğətində Azərbaycan şəhərləri arasında "Kubba" da vardır, XVI əsrin səfəvi qaynaqlarında isə Quba "Qübbə" kimi verilmişdir.Bəzi mənbələrdə Qudyalçayın adı ilə bağlı olub Quda adlanır.[Mənbə göstərin]

Quba şəhərinin ilk təməl daşı XIV əsrdə qoyulmuşdur.

XVIII əsrin ortalarında Quba xanlığı yaradılmış, onun mərkəzi əvvəl Xudat, sonra isə Quba şəhəri olmuşdur. Hüseynəli xanın oğlu Fətəli xanın (1758–1789) dövründə Quba xanlığının mövqeyi artmışdır. 1806-cı ildə Quba xanlığı Rusiyaya birləşdirildi və əyalətə çevrildi. Yenidən təşkil olunmuş Quba qəzası 1840-cı ildə Dərbənd quberniyasına, 1860-cı ildə isə Bakı quberniyasına daxil edildi. 1930-cu ildə Quba Azərbaycanın inzibati rayonlarından birinə çevrildi.

Quba xanlığı

Quba xanlığı – XVIII əsrin ortalarında yaranmış, Azərbaycan xanlıqlarından biri. Quba xanlığı Azərbaycanın şimal-qərbində yerləşirdi. 18-ci əsrin birinci yarısında indiki Quba, Şabran, Qusar, Xaçmaz, Xızı və Siyəzən rayonlarının ərazisin Quba xanlığı şəklində birləşdirilmişdir. Əvvəlcə bu xanlığın mərkəzi Xudat şəhəri idi, lakin az sonra Quba xanı Hüseynəli Qubanı öz xanlığının mərkəzinə çevirdi və öz iqamətgahını Qubaya köçürdü. Quba xanlığının hökmdarlarından ən məşhuru olmuş Fətəli xan çalışırdı ki, Azərbaycanın pərakəndə xanlıqlarını özünün rəhbərliyi altında birləşdirsin. O, Dərbənddən Lənkarana qədər bütün şimal-şərqi Azərbaycanı özünə tabe etmişdir. Həmin dövrdə yəhudilər Qubaya, Qudyalçayın sol sahilində məskunlaşmağa dəvət edilmişdir. Əvvələr Yəhudi Slobodası adlanan bu yaşayış məntəqəsi 1926-cı ildən Qırmızı Qəsəbə adlanır.

Dağıstan xanları Quba xanlığı üçün həmişə şimal tərəfdən təhlükə mənbəyi olmuşdur. Rusiya da Qafqaza və Zaqafqaziyaya geosiyasi maraq göstərməyə başlayanda burada öz-üsul idarəsini bərqərar etmək qərarına gələndə Quba xanlığının sərhədlərini qorumaq xeyli çətinləşdi və 19-cu əsrin əvvələrində (1813-cü ildə) Quba xanlığı Rusiya imperiyasının tərkibinə daxil oldu.

Əhalisi

  Əsas məqalələr: Azərbaycan əhalisinin siyahıyaalınması (1999) və Azərbaycan əhalisinin siyahıyaalınması (2009)

AzStat-ın 1 yanvar 2014-cü il tarixinə olan rəsmi məlumata əsasən rayonda 161.434 nəfər əhali yaşayır.

Etnik tərkibi

Etnik
qrup 		27 yanvar-3 fevral, 1999-cu il sa. 13–22 aprel, 2009-cu yıl sa.
Sayı % Sayı %
Cəmi 136 845 100.00 152 452 100.00
Türklər (Azərbaycan) 120 502 88.06 98 774 79.32
Xınalıqlar 2 177 1.43
Qrızlar 778 0.51
Tatlar 1 088 0.80 13 880 9,1
Ləzgilər 9 312 6.80 8 952 5.87
Yəhudilər 2 819 2.06 2 705 1.77
Türklər (Türkiyə) 2 615 1.91 2 159 1.42
Ruslar 321 0.23 135 0.09
Tatarlar 85 0.06 63 0.04
Ukraynalılar 32 0.02 13 0.01
Talışlar … … 10 0.01
Gürcülər 14 0.01 5 0.00
Ermənilər 7 0.01 … …
Digərləri 50 0.04 801 0.53

İnzibati bölgü

İqtisadiyyat

 
Quba rayonu

Quba rayonu Azərbaycanın ən çox inkişaf etmiş kənd təsərrüfatı rayonlarından biridir. Burada yetişdirilən meyvə və tərəvəz məhsulları paytaxt bazarlarına aparılır, yerli konserv sənayesi müəssisələrində emal edilir, həmçinin başqa ölkələrə ixrac olunur. Quba rayonunda yetişdirilən meyvə və tərəvəz növlərinin çox olmasına baxmayaraq "Quba meyvəsi" dedikdə ilk növbədə alma yada düşür. Zəngin floraya malik olan Quba rayonu həm də dərman bitkilərinin geniş spektri ilə təmsil olunmuşdur. Burada yemşan, ardıc, pişikotu, andız, dəvədabanı, effedra və bir sıra başqa dərman bitkiləri yetişdirilir.

Rayonda konserv məhsulu istehsalı ilə məşğul olan "SAF" Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyətində 60 çeşiddə meyvə-tərəvəz şirələri, meyvə konsentratları mürəbbələr istehsal olunur. Müəssisədə 146 nəfər işləyir. İllik məhsul istehsalı həcmi 3,5–4 milyon manat təşkil edir. Xammal bazasını əsasən Azərbaycanda yetişdirilən meyvə-tərəvəz məhsullarıdır. İstehsal olunan məhsulların əsas hissəsi daxili bazarın tələbatını ödəməklə yanaşı ABŞ, Kanada, Almaniya, Rusiya, İsrail və Türkiyə bazarlarına da ixrac olunur. Hacıqabul rayonunun Nəvahi kəndində "SAF" MMC-nin nar emalı ilə məşğul olan filialı yaradılmışdır.

Rayon ərazisindəki yolların cəmi uzunluğu 542 km təşkil edir. Rayon ərazisindən 67 km respublika əhəmiyyətli yollar keçir. Respublika əhəmiyyətli yolların 55 km-i II dərəcəli, 12 km-i isə III dərəcəli yollardır. Yerli əhəmiyyətli yolların uzunluğu 475 kilometrdir. Yerli əhəmiyyətli yolların 115,45 km-i asfalt beton, 46,4 km-i qara örtüklü, 234,55 çınqıllı, 78,6 km-i qruntlu yollardır. Yerli əhəmiyyətli yolların 46 km-i III dərəcəli, 225 km-i IV dərəcəli, 247 km-i V dərəcəli, 24 km-i VI dərəcəli yollardır.

Mədəniyyət

 
Quba xalçaçılıq məktəbinə məxsus "Zeyvə" Xalçası

Qubada ən məşhur muzeylərdən biri Xınalıq tarix-etnoqrafiya muzeyi – 2001-ci ildə Azərbaycanın Xınalıq kəndində yaradılmış muzeydir. Xınalıqın köklü və nəcib ailələrindən gələn Xəlilrəhman Cabbarovun rəhbərliyi altında yerli əhalinin köməyi ilə kəndə qurduqları muzeydə çox maraqlı əsərlər nümayiş etdirilir. Xınalığın qədim dövrlərindən qalmış arxeoloji və etnoqrafik materiallar, o cümlədən kilim və xalçalar, gil və mis qablar, müxtəlif ev və məişət əşyaları, daş kitabələr və daha bir çox əşyalar Xınalığa gələnlərə burada vaxtı ilə mövcud olmuş yüksək bir mədəniyyətdən xəbər verir. 160 kvadratmetrlik iki zaldan ibarət olan bu muzey, sanki "Muzey içərisində muzey"dir.

Muzeydə diqqət çəkən ən önəmli bölmə əlyazma kitabların olduğu hissədir. XV əsrdən XX əsrin əvvəllərinə qədər tarixləşən bu kitablar Sovet dövrünün qorxusundan damlarda, qəbirlərdə saxlanılmış və müstəqillik dövründə ortaya çıxarılmış qiymetli əlyazma əsərlərdir. Burada olan kitablardan aydın olur ki, kəndin keçmişi elmlə sıx bağlı olub, vaxtı ilə Xınalığın mühüm bir elmi mərkəz olduğundan xəbər verir. Tarix, dil, məntıq, riyaziyyat, təbabət kimi elmlərə aid olanlar ilə birlikdə Fiqh, kəlam, təfsir, hədis kimi dini elmlərlə əlaqəli yüksək səviyyəli kitabların varlığı bunu sübut edir. Bu qiymətli əsərlərin tədqiq edilərək kataloqunun hazırlanması ve nadir nüsxələrin surətlərinin çıxarılması təcili görülməli işlərdir.

Kənd ağsaqqallarının ata və babalarından eşitdiklərinə görə Osmanlı dövründə bu yerlərə İstanbul, İzmir kimi şəhərlərdən çuvallarla kitab gətirilirmiş.

Azərbaycanın şimal-şərgində yerləşən Quba xalça mərkəzi üç hissəyə-dağlıq, dağətəyi və ovalıq hissələrə bölünür:

Quba xalçalarının bəzəyini həndəsi naxışlardan ibarət ornamentlərin stilizə edilmiş nəbati, bəzən isə heyvan motivləri təşkil edir. Bu məktəbin xalçalarında medalyonlu çeşni üslubu da geniş yayılmışdır. Quba xalçalarının ən parlaq kompozisiyaları "Qədim-Minarə", "Qımıl", "Alpan", "Qollu-çiçi", "Pirəbədil", "Hacıqayıb", "Qırız", "Cek" və s.-dir. Bu zonada toxunan "ÇİÇİ", "SIRT ÇİÇİ", "QIMIL", "CİMİ", "YERFİ" xalçaları dünyanın bir sıra müzeylərinin və şəxsi kolleksiyaların bəzəyidir. Qeyd etmək lazımdır ki,Quba xalçaçılıq məktəbinə məxsus olan dağətəyi və ovalıq xalça istehsalı olan kəndlər Şabran rayonunda yerləşirlər.

Memarlıq abidələri

 
Azərbaycanın poçt markası üzərində Qudyalçay körpüsü

Memarlıq abidələrindən Ağbil türbələri (XVI əsr), Alpan kəndində Subaba türbəsi (XVI əsr), Birinci Nügədi kəndində məscid və minarə (XVII–XIX əsrlər), Xınalıq kəndində bürc, Qudyalçay üzərindəki Tağlı körpü və s. mühafizə olunur. Avropanın ən uca dağ kəndi sayılan Xınalıq kəndində IX əsrə aid Atəşpərəstlər məbədi, Ağbil kəndində XVI əsrə aid türbələr, Quba şəhərində XIX əsrə aid Səkinəxanım, Hacı Cəfər və Cümə məscidləri, Gümbəzli hamam vardır. Bundan başqa Rustov və Zıxır kəndində "Ələmu" və "Yeddilər baba" adlı qala və tarixi məscid vardır. Yerfi kəndinin arxasında Kələva baba adlı zirvəyə yaxın bir yerdə qədim tikililər vardır. Bu tikililərin müdafiə xarakteri daşıdığını deyirlər. Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin saytında XI – XII əsrlərə aid yerli əhəmiyyətli müdafiə qüllələri, inventar N4640 kimi göstərilir.

KİV

Quba rayonunda 2 özəl teleşirkət "Qütb" və "Xəyal" (hal hazırda adı "Qafqaz TV" adlanır), eləcə də müstəqil "Şəfəq", "Birlik" qəzetləri fəaliyyət göstərir. Həmçinin Quba şəhərində rəsmi dövlət qəzeti olan Milli Məclisin orqanı "Azərbaycan" və Türkiyə-Azərbaycan qəzeti olan "Zaman" qəzetinin müxbir postu yerləşir. Quba rayonunda Qudyalçay adlı jurnal da dərc olunur.

İqlimi

 
Quba rayonunda meşə

İqlimi düzənlik və dağətəyi hissədə yayı quraq keçən mülayim isti, yüksək dağlıqda soyuq və rütubətlidir. Orta temperatur yanvarda −4 °C-dən l°C-dək, iyulda 2 °C-dən 24 °C-dəkdir. İllik yağıntı 300–1500 mm-dir.

Bələdiyyələr

Rayonda 101 bələdiyyə fəaliyyət göstərir.

Qardaşlaşma

2016-cı ilin oktyabrında qırğız nümayəndə heyətinin Quba şəhərinə gəlişi zamanı Qırğıstanın Çuy vilayətinin Kant şəhərilə qardaşlaşma memorandumu imzalanıb/

Şəkillər

İstinadlar

  1. Z.İ.Əliyevin Quba Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı təyin edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı. president.az, 2. dekabr 2017  (azərb.)
  2. [1]
  3. https://www.stat.gov.az/source/demoqraphy/ap/az/population_2019.zip
  4. ↑ Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Quba rayonu (yenilənmə: 1 yanvar, 2014-cü il) — yoxlanılıb: 26. dekabr 2014
  5. Population statistics of Eastern Europe: Ethnic composition of Azerbaijan by 1999 census
  6. Population statistics of Eastern Europe: Ethnic composition of Azerbaijan by 2009 census
  7. . 2017-02-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-05-07.
  8. 1. noyabr 2007. "The Bridges of Azerbaijan". azermarka.az  (azərb.)
  9. Azərbaycanın Quba və Qırğıstanın Kant şəhər rəhbərləri bir sıra sahələr üzrə sazişlər imzalayacaq. report.az, 16. dekabr 2016  (azərb.)

Xarici keçidlər

  Vikianbarda Quba rayonu ilə əlaqəli mediafayllar var.
   Quba rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.

Avqust 03, 2021
quba, rayonu, məqaləni, vikiləşdirmək, lazımdır, lütfən, məqaləni, ümumvikipediya, redaktə, qaydalarına, uyğun, şəkildə, tərtib, edin, məqalə, haqqındadır, şəhər, üçün, quba, səhifəsinə, baxın, azərbaycan, respublikasında, inzibati, ərazi, vahidi, böyük, qafqa. Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqale Quba rayonu haqqindadir seher ucun Quba sehifesine baxin Quba rayonu Azerbaycan Respublikasinda inzibati erazi vahidi Boyuk Qafqaz daglarinin simal serqinde yerlesir Rayon erazisinde 16 tibb muessisesi 194 medeniyyet ocagi fealiyyet gosterir RayonQuba41 22 12 sm e 48 30 00 s u Olke AzerbaycanInzibati merkez QubaIcra bascisi Ziyeddin Eliyev 1 Tarixi ve cografiyasiYaradilib 8 avqust 1930Sahesi 2 610 2 km Hundurluk 1 990 mSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 171 700 2019 3 4 neferReqemsal identifikatorlarISO kodu AZ QBATelefon kodu 994 23Poct indeksi AZ 4000Avtomobil nomresi 40 Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Tarixi 1 1 Quba xanligi 2 Ehalisi 2 1 Etnik terkibi 3 Inzibati bolgu 4 Iqtisadiyyat 5 Medeniyyet 6 Memarliq abideleri 7 KIV 8 Iqlimi 9 Belediyyeler 10 Qardaslasma 11 Sekiller 12 Istinadlar 13 Xarici kecidlerTarixi RedakteYasi ilk orta esrlere gedib cixan Qubanin tarixi haqqinda qedim alban ve ereb menbelerinde Avropanin muxtelif cografiyasunaslarinin eserlerinde bu ve ya diger sekilde behs olunmusdur Bele ki Peygemberimizin Mekke seheri etrafinda tikdiyi ilk mescidin adi Quba adlanir XI esrde Azerbaycan hakimi Anusirevanin tikdirdiyi qalanin adi Bade Firuzqubat idi XII esre aid ereb menbelerinde Quba Kuba kimi gosterilirdi XIII esrde ereb alimi Hemevinin cografiya lugetinde Azerbaycan seherleri arasinda Kubba da vardir XVI esrin sefevi qaynaqlarinda ise Quba Qubbe kimi verilmisdir Bezi menbelerde Qudyalcayin adi ile bagli olub Quda adlanir Menbe gosterin Quba seherinin ilk temel dasi XIV esrde qoyulmusdur XVIII esrin ortalarinda Quba xanligi yaradilmis onun merkezi evvel Xudat sonra ise Quba seheri olmusdur Huseyneli xanin oglu Feteli xanin 1758 1789 dovrunde Quba xanliginin movqeyi artmisdir 1806 ci ilde Quba xanligi Rusiyaya birlesdirildi ve eyalete cevrildi Yeniden teskil olunmus Quba qezasi 1840 ci ilde Derbend quberniyasina 1860 ci ilde ise Baki quberniyasina daxil edildi 1930 cu ilde Quba Azerbaycanin inzibati rayonlarindan birine cevrildi Quba xanligi Redakte Quba xanligi XVIII esrin ortalarinda yaranmis Azerbaycan xanliqlarindan biri Quba xanligi Azerbaycanin simal qerbinde yerlesirdi 18 ci esrin birinci yarisinda indiki Quba Sabran Qusar Xacmaz Xizi ve Siyezen rayonlarinin erazisin Quba xanligi seklinde birlesdirilmisdir Evvelce bu xanligin merkezi Xudat seheri idi lakin az sonra Quba xani Huseyneli Qubani oz xanliginin merkezine cevirdi ve oz iqametgahini Qubaya kocurdu Quba xanliginin hokmdarlarindan en meshuru olmus Feteli xan calisirdi ki Azerbaycanin perakende xanliqlarini ozunun rehberliyi altinda birlesdirsin O Derbendden Lenkarana qeder butun simal serqi Azerbaycani ozune tabe etmisdir Hemin dovrde yehudiler Qubaya Qudyalcayin sol sahilinde meskunlasmaga devet edilmisdir Evveler Yehudi Slobodasi adlanan bu yasayis menteqesi 1926 ci ilden Qirmizi Qesebe adlanir Dagistan xanlari Quba xanligi ucun hemise simal terefden tehluke menbeyi olmusdur Rusiya da Qafqaza ve Zaqafqaziyaya geosiyasi maraq gostermeye baslayanda burada oz usul idaresini berqerar etmek qerarina gelende Quba xanliginin serhedlerini qorumaq xeyli cetinlesdi ve 19 cu esrin evvelerinde 1813 cu ilde Quba xanligi Rusiya imperiyasinin terkibine daxil oldu Ehalisi Redakte Esas meqaleler Azerbaycan ehalisinin siyahiyaalinmasi 1999 ve Azerbaycan ehalisinin siyahiyaalinmasi 2009 AzStat in 1 yanvar 2014 cu il tarixine olan resmi melumata esasen rayonda 161 434 nefer ehali yasayir 4 Etnik terkibi Redakte Etnikqrup 27 yanvar 3 fevral 1999 cu il sa 5 13 22 aprel 2009 cu yil sa 4 6 Sayi Sayi Cemi 136 845 100 00 152 452 100 00Turkler Azerbaycan 120 502 88 06 98 774 79 32Xinaliqlar 2 177 1 43Qrizlar 778 0 51Tatlar 1 088 0 80 13 880 9 1Lezgiler 9 312 6 80 8 952 5 87Yehudiler 2 819 2 06 2 705 1 77Turkler Turkiye 2 615 1 91 2 159 1 42Ruslar 321 0 23 135 0 09Tatarlar 85 0 06 63 0 04Ukraynalilar 32 0 02 13 0 01Talislar 10 0 01Gurculer 14 0 01 5 0 00Ermeniler 7 0 01 Digerleri 50 0 04 801 0 53Inzibati bolgu RedakteIqtisadiyyat Redakte Quba rayonu Quba rayonu Azerbaycanin en cox inkisaf etmis kend teserrufati rayonlarindan biridir Burada yetisdirilen meyve ve terevez mehsullari paytaxt bazarlarina aparilir yerli konserv senayesi muessiselerinde emal edilir hemcinin basqa olkelere ixrac olunur Quba rayonunda yetisdirilen meyve ve terevez novlerinin cox olmasina baxmayaraq Quba meyvesi dedikde ilk novbede alma yada dusur Zengin floraya malik olan Quba rayonu hem de derman bitkilerinin genis spektri ile temsil olunmusdur Burada yemsan ardic pisikotu andiz devedabani effedra ve bir sira basqa derman bitkileri yetisdirilir Rayonda konserv mehsulu istehsali ile mesgul olan SAF Mehdud Mesuliyyetli Cemiyyetinde 60 cesidde meyve terevez sireleri meyve konsentratlari murebbeler istehsal olunur Muessisede 146 nefer isleyir Illik mehsul istehsali hecmi 3 5 4 milyon manat teskil edir Xammal bazasini esasen Azerbaycanda yetisdirilen meyve terevez mehsullaridir Istehsal olunan mehsullarin esas hissesi daxili bazarin telebatini odemekle yanasi ABS Kanada Almaniya Rusiya Israil ve Turkiye bazarlarina da ixrac olunur Haciqabul rayonunun Nevahi kendinde SAF MMC nin nar emali ile mesgul olan filiali yaradilmisdir Rayon erazisindeki yollarin cemi uzunlugu 542 km teskil edir Rayon erazisinden 67 km respublika ehemiyyetli yollar kecir Respublika ehemiyyetli yollarin 55 km i II dereceli 12 km i ise III dereceli yollardir Yerli ehemiyyetli yollarin uzunlugu 475 kilometrdir Yerli ehemiyyetli yollarin 115 45 km i asfalt beton 46 4 km i qara ortuklu 234 55 cinqilli 78 6 km i qruntlu yollardir Yerli ehemiyyetli yollarin 46 km i III dereceli 225 km i IV dereceli 247 km i V dereceli 24 km i VI dereceli yollardir 7 Medeniyyet Redakte Quba xalcaciliq mektebine mexsus Zeyve Xalcasi Qubada en meshur muzeylerden biri Xinaliq tarix etnoqrafiya muzeyi 2001 ci ilde Azerbaycanin Xinaliq kendinde yaradilmis muzeydir Xinaliqin koklu ve necib ailelerinden gelen Xelilrehman Cabbarovun rehberliyi altinda yerli ehalinin komeyi ile kende qurduqlari muzeyde cox maraqli eserler numayis etdirilir Xinaligin qedim dovrlerinden qalmis arxeoloji ve etnoqrafik materiallar o cumleden kilim ve xalcalar gil ve mis qablar muxtelif ev ve meiset esyalari das kitabeler ve daha bir cox esyalar Xinaliga gelenlere burada vaxti ile movcud olmus yuksek bir medeniyyetden xeber verir 160 kvadratmetrlik iki zaldan ibaret olan bu muzey sanki Muzey icerisinde muzey dir Muzeyde diqqet ceken en onemli bolme elyazma kitablarin oldugu hissedir XV esrden XX esrin evvellerine qeder tarixlesen bu kitablar Sovet dovrunun qorxusundan damlarda qebirlerde saxlanilmis ve musteqillik dovrunde ortaya cixarilmis qiymetli elyazma eserlerdir Burada olan kitablardan aydin olur ki kendin kecmisi elmle six bagli olub vaxti ile Xinaligin muhum bir elmi merkez oldugundan xeber verir Tarix dil mentiq riyaziyyat tebabet kimi elmlere aid olanlar ile birlikde Fiqh kelam tefsir hedis kimi dini elmlerle elaqeli yuksek seviyyeli kitablarin varligi bunu subut edir Bu qiymetli eserlerin tedqiq edilerek kataloqunun hazirlanmasi ve nadir nusxelerin suretlerinin cixarilmasi tecili gorulmeli islerdir Kend agsaqqallarinin ata ve babalarindan esitdiklerine gore Osmanli dovrunde bu yerlere Istanbul Izmir kimi seherlerden cuvallarla kitab getirilirmis Azerbaycanin simal serginde yerlesen Quba xalca merkezi uc hisseye dagliq dageteyi ve ovaliq hisselere bolunur Dagliq hisseye Qonaqkend Xasi Cimi Afurca Yerfi Buduq Qiriz Cek Salmasoyud kendlerinde merkezlesmis menteqeleri aid etmek olar Dageteyi hissede xalca istehsali Emirxanli Elixanli Xelfeler Piremsan Bilici Sahnezerli Pirebedil Zeyve Zohrami Sumaqobaq Cici Xirdagul cici Sirt cici Dere cici mektebleri Ovaliq hissede ise Sabran aran zonasinda Cay Qaraqasli Haci Qaraqasli Susenli Qaraqasli Deveci Mollakamalli ve s kendlerde merkezlesib Bu mektebe hemcinin de Derbend erazisinde toxunan xalcalar da daxildir Quba xalcalarinin bezeyini hendesi naxislardan ibaret ornamentlerin stilize edilmis nebati bezen ise heyvan motivleri teskil edir Bu mektebin xalcalarinda medalyonlu cesni uslubu da genis yayilmisdir Quba xalcalarinin en parlaq kompozisiyalari Qedim Minare Qimil Alpan Qollu cici Pirebedil Haciqayib Qiriz Cek ve s dir Bu zonada toxunan CICI SIRT CICI QIMIL CIMI YERFI xalcalari dunyanin bir sira muzeylerinin ve sexsi kolleksiyalarin bezeyidir Qeyd etmek lazimdir ki Quba xalcaciliq mektebine mexsus olan dageteyi ve ovaliq xalca istehsali olan kendler Sabran rayonunda yerlesirler Memarliq abideleri Redakte Azerbaycanin poct markasi uzerinde Qudyalcay korpusu 8 Memarliq abidelerinden Agbil turbeleri XVI esr Alpan kendinde Subaba turbesi XVI esr Birinci Nugedi kendinde mescid ve minare XVII XIX esrler Xinaliq kendinde burc Qudyalcay uzerindeki Tagli korpu ve s muhafize olunur Avropanin en uca dag kendi sayilan Xinaliq kendinde IX esre aid Atesperestler mebedi Agbil kendinde XVI esre aid turbeler Quba seherinde XIX esre aid Sekinexanim Haci Cefer ve Cume mescidleri Gumbezli hamam vardir Bundan basqa Rustov ve Zixir kendinde Elemu ve Yeddiler baba adli qala ve tarixi mescid vardir Yerfi kendinin arxasinda Keleva baba adli zirveye yaxin bir yerde qedim tikililer vardir Bu tikililerin mudafie xarakteri dasidigini deyirler Azerbaycan Respublikasinin Medeniyyet ve Turizm Nazirliyinin saytinda XI XII esrlere aid yerli ehemiyyetli mudafie qulleleri inventar N4640 kimi gosterilir KIV RedakteQuba rayonunda 2 ozel telesirket Qutb ve Xeyal hal hazirda adi Qafqaz TV adlanir elece de musteqil Sefeq Birlik qezetleri fealiyyet gosterir Hemcinin Quba seherinde resmi dovlet qezeti olan Milli Meclisin orqani Azerbaycan ve Turkiye Azerbaycan qezeti olan Zaman qezetinin muxbir postu yerlesir Quba rayonunda Qudyalcay adli jurnal da derc olunur Iqlimi Redakte Quba rayonunda mese Iqlimi duzenlik ve dageteyi hissede yayi quraq kecen mulayim isti yuksek dagliqda soyuq ve rutubetlidir Orta temperatur yanvarda 4 C den l C dek iyulda 2 C den 24 C dekdir Illik yaginti 300 1500 mm dir Belediyyeler RedakteRayonda 101 belediyye fealiyyet gosterir Qardaslasma Redakte2016 ci ilin oktyabrinda qirgiz numayende heyetinin Quba seherine gelisi zamani Qirgistanin Cuy vilayetinin Kant seherile qardaslasma memorandumu imzalanib 9 Sekiller Redakte Sahdag milli parki Qudyalcay Xinaliq yolu Qarli Sam agaclari Bostankes kendinin yaxinligi Rayon erazisinde yerlesen ormanlar Cek kanyonuIstinadlar Redakte Z I Eliyevin Quba Rayon Icra Hakimiyyetinin bascisi teyin edilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin Serencami president az 2 dekabr 2017 azerb 1 https www stat gov az source demoqraphy ap az population 2019 zip 1 2 3 Azerbaycan Respublikasinin Dovlet Statistika Komitesi Quba rayonu yenilenme 1 yanvar 2014 cu il yoxlanilib 26 dekabr 2014 Population statistics of Eastern Europe Ethnic composition of Azerbaijan by 1999 census Population statistics of Eastern Europe Ethnic composition of Azerbaijan by 2009 census Quba Rayonu 2017 02 02 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 05 07 1 noyabr 2007 The Bridges of Azerbaijan azermarka az azerb Azerbaycanin Quba ve Qirgistanin Kant seher rehberleri bir sira saheler uzre sazisler imzalayacaq report az 16 dekabr 2016 azerb Xarici kecidler Redakte Vikianbarda Quba rayonu ile elaqeli mediafayllar var Quba haqqinda Arxivlesdirilib 2010 06 12 at the Wayback Machine 2 Arxivlesdirilib 2008 02 26 at the Wayback Machine Belediyye Informasiya Sistemi Azerbaycan Quba rayonu ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Quba rayonu amp oldid 6044100, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.