Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kozara Milli Parkı (bosn. Nacionalni park Kozara; serb. Nacionalni park Kozara) — Bosniya və Herseqovinada yerləşən milli park. Milli park 6 aprel 1967-ci ildə İosip Broz Tito tərəfindən meşələri qorumaq üçün qurulmuşdur. Bosniya Serb Respublikasında, Una, Sava, Sana və Vrbas çayları arasında yerləşir. 33,75 km2 sahəlik sıx meşə örtüyünə və təpəli çəmənliklərinə görə "Kraynanın Yaşıl Gözəli" ləqəbini qazanmışdır.
| Kozara Milli Parkı | |
|---|---|
| bosn. Nacionalni park Kozara | |
 Mənzərə | |
BTMB kateqoriyası — II (Milli park) | |
| Sahəsi | 175 km2 ha |
| Mütləq hündürlüyü | 626 m |
| Yaradılma tarixi | 6 aprel 1967 |
| Florası | 865 növ |
| Yerləşməsi | |
| Ölkə |  Bosniya və Herseqovina |
| Vilayət | Bosniya Serb Respublikası |
| Rayon | Bosanska Krayina |
| Yaxın şəhər | Priyedor |
| npkozara.com | |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Milli park məşhur ovçuluq bölgəsidir. Burada marallar, qırqovul, tülkü, çöldonuzu, çöl dovşanı və ördəyin ovlanmasına icazə verilir.
Milli parkın kiçik hissəsi təbiət sevərlər üçün nəzərdə tutulub. Ziyarətçilər yürüyüş, velosiped idmanı, bitki yığmaq ilə məşğul ola bilərlər.
Bu ərazilər İkinci dünya müharibəsi zamanı partizanlar tərəfindən istifadə olunub. Buranın kələ-kötür relyefi nasistlər qarşısında onlara üstünlük qazandırıb.
Tarixi
İkinci dünya müharibəsində azadlıq uğrunda qəhrəmanlıqlara görə bu ərazi məşhurlaşmış və 1947-ci ildən burada milli parkın yaradılması üçün işlərə başlanılmışdır. İkinci dünya müharibəsinin xatirəsinə 6 iyun 1957-ci ildə Kozara dağı meşələri tarixi əhəmiyyətli meşələr elan edilmişdir.
Milli parkın yaradılması işlərinə hazırlıq 1959-cu ilin əvvəllərində başlamışdır. Milli parkın yaradılması Kozara müharibəsi zamanı tarixi abidələri qorumaq, regionun təbiətini qorumaq, istirahət və bayramlar üçün şərait yaratmaq, turizmi inkişaf etdirmək kimi məqsədlər güdürdü. 6 aprel 1967-ci ildə Kozara Milli Parkı yaradılmışdır.
Kozara florası haqqında ilk məlumatı 1842-ci ildə fransız Ami Bou tərəfindən "La Turqui d’Europe" əsərində verilmişdir. Bu kitabında Kozaranın diqqətədəyər bitki örtüyü haqqında məlumat vermişdir. Osmanlı dövründə prussiyalı alim Frans Maurer 1868-ci ildə Bosniyaya səyahət etmiş və Kozara dağlarını keçmişdir. O, 1869 və 1871-ci illərdə burada etdiyi səyahət haqqında gündəliyini nəşr etdirmişdir. Kitabında meşələr və digər məlumatlar haqqında fikirlərini vermişdir.
Kozaranın florasının ətraflı öyrənilməsi ilk dəfə 1903-1927-ci illərdə Qünter Bek Manneqetta tərəfindən həyata keçirilmişdir. Onun "Bosniya və Herseqovinanın florası" haqqında kitabında Kozara dağındakı bir neçə yeri təsvir etmişdir. Ərazinin florası Sarayevodakı Milli muzeydə Təbiət Tarix Departmentinin Botanika Şöbəsi tərəfindən 1952-1962-ci illərdə öyrənilmişdir.
Coğrafiya
Kozara Milli Parkı eyniadlı dağ silsiləsinin mərkəzi hissəsində yerləşir və sahəsi 175 km2-dır. (3907,54 ha) Milli park 7 km uzunluğunda və 3–6 km genişliyindədir.
Milli parkın mərkəzi Mrakovitsadır, Priyedor şəhərindən 24 km, Banya Luka şəhərindən 56 km, Qradişka şəhərindən 43 km uzaqlıqdadır.
Su hövzələri
Kozara Milli Parkı Kozara dağlarının hidroqrafik düyünüdür. Çayların çoxunun mənbəyi Kozara Milli Parkıdır. Dərin çaylar dərin uçurumlar və dərələr əmələ gətirir. Su hövzələri qobu və dərələrdə ensizləşir və bu mənzərə ziyarətçilərdə böyük təsir buraxır. (Jeçyi Kamen şəlaləsi, Qumlin şəlaləsi və s.) Kozara Milli Parkı sıx su şəbəkəsinə malikdir və çayların çoxu daimidir. Şəbəkə çox geniş və radial ağac tiplidir.
Flora
Kozara Milli Parkı florasına görə seçilir. Floranın müxtəlifliyinə edafik, fitoklimotik, oroqrafik faktorlar, bölgənin tarixi inkişafı səbəb olmuşdur. Burada 865 bitki və göbələk növü tapılmışdır. Bu növlərin 117-si göbələk, 11-i şibyə, 80-ni yosun, 657-si ali bitkilərdir. Ali bitki növlərinin 17 növü qıjılar, 114 növü ağaclar (77 növ avtokron, 37 növ allokton), 526 növü otlardır. Burada 33 enliyarpaqlı ağac növü, 2 növ iynəyarpaqlı ağac növü, 30 yarpaqtökən kol növü, 1 iynəyarpaqlı kol növü, 2 sarmaşıq növü and 9 sub-kol növü müəyyən edilmişdir.
Ən geniş yayılmış enliyarpaqlı ağac növü fıstıq ağacı, ən geniş yayılmış iynəyarpaqlı ağac növü küknardır. Milli parkda 19 nadir bitki növü qeydə alınmışdır:
- Şimal qatıqotu
- Pirkal
- Ürəkotu
- Telekia
- Avropa meşənovruzu
- Türk zanbağı
- May inciçiçəyi
- Adi canavargiləsi
- Ciyərotu
- Anacamptis morio
- Bigəvər
- Cephalanthera longifolia
- Natamam limodorum
- Lərgə
- Giləmeyvəli qaraçöhrə
- Scabiosa
- Keçiqulağı
- Bağ qərənfili
- Xədicəgülü
Bir çox yeməli bitki və yabanı meşə meyvəsi növü faydalıdır:
Fauna
Milli parkda bir çox heyvan növü yaşayır: Avropa cüyürü, çöldonuzu, tülkü, porsuq, dələ, feret, kiçik tülkü, sincab, çöl dovşanı, kirpi, köstəbək, Avropa siçanı, çöl pişiyi, süleysin və s. Burada kəklik, alabaxta, göyərçin, adi qurqur, bayquş, sağsağan, ispinoz, təpəli başdanqara, cənub bülbülü, ağacdələn kimi quş növləri yaşamaqdadır.
Qalereya
İstinadlar
- GeoNames (ing.). 2005.
- Kozara National Park. "The history of national park" (ingilis). 2016-03-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-05-18.
- Kozara National Park. "Flora of national park" (ingilis). 2016-03-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-05-18.
- Kozara National Park. "Fauna of national park" (ingilis). 2016-03-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-05-18.
Xarici keçidlər
- npkozara.com — Kozara Milli Parkının rəsmi saytı
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kozara Milli Parki bosn Nacionalni park Kozara serb Nacionalni park Kozara Bosniya ve Herseqovinada yerlesen milli park Milli park 6 aprel 1967 ci ilde Iosip Broz Tito terefinden meseleri qorumaq ucun qurulmusdur Bosniya Serb Respublikasinda Una Sava Sana ve Vrbas caylari arasinda yerlesir 33 75 km2 sahelik six mese ortuyune ve tepeli cemenliklerine gore Kraynanin Yasil Gozeli leqebini qazanmisdir Kozara Milli Parkibosn Nacionalni park KozaraMenzereBTMB kateqoriyasi II Milli park Sahesi 175 km2 haMutleq hundurluyu 626 mYaradilma tarixi 6 aprel 1967Florasi 865 novYerlesmesi45 00 30 sm e 16 53 30 s u Olke Bosniya ve HerseqovinaVilayet Bosniya Serb RespublikasiRayon Bosanska KrayinaYaxin seher Priyedornpkozara comKozara Milli Parki Vikianbarda elaqeli mediafayllar Milli park meshur ovculuq bolgesidir Burada marallar qirqovul tulku coldonuzu col dovsani ve ordeyin ovlanmasina icaze verilir Milli parkin kicik hissesi tebiet severler ucun nezerde tutulub Ziyaretciler yuruyus velosiped idmani bitki yigmaq ile mesgul ola bilerler Bu eraziler Ikinci dunya muharibesi zamani partizanlar terefinden istifade olunub Buranin kele kotur relyefi nasistler qarsisinda onlara ustunluk qazandirib TarixiIkinci dunya muharibesinde azadliq ugrunda qehremanliqlara gore bu erazi meshurlasmis ve 1947 ci ilden burada milli parkin yaradilmasi ucun islere baslanilmisdir Ikinci dunya muharibesinin xatiresine 6 iyun 1957 ci ilde Kozara dagi meseleri tarixi ehemiyyetli meseler elan edilmisdir Milli parkin yaradilmasi islerine hazirliq 1959 cu ilin evvellerinde baslamisdir Milli parkin yaradilmasi Kozara muharibesi zamani tarixi abideleri qorumaq regionun tebietini qorumaq istirahet ve bayramlar ucun serait yaratmaq turizmi inkisaf etdirmek kimi meqsedler gudurdu 6 aprel 1967 ci ilde Kozara Milli Parki yaradilmisdir Kozara florasi haqqinda ilk melumati 1842 ci ilde fransiz Ami Bou terefinden La Turqui d Europe eserinde verilmisdir Bu kitabinda Kozaranin diqqetedeyer bitki ortuyu haqqinda melumat vermisdir Osmanli dovrunde prussiyali alim Frans Maurer 1868 ci ilde Bosniyaya seyahet etmis ve Kozara daglarini kecmisdir O 1869 ve 1871 ci illerde burada etdiyi seyahet haqqinda gundeliyini nesr etdirmisdir Kitabinda meseler ve diger melumatlar haqqinda fikirlerini vermisdir Kozaranin florasinin etrafli oyrenilmesi ilk defe 1903 1927 ci illerde Qunter Bek Manneqetta terefinden heyata kecirilmisdir Onun Bosniya ve Herseqovinanin florasi haqqinda kitabinda Kozara dagindaki bir nece yeri tesvir etmisdir Erazinin florasi Sarayevodaki Milli muzeyde Tebiet Tarix Departmentinin Botanika Sobesi terefinden 1952 1962 ci illerde oyrenilmisdir CografiyaKozara Milli Parki eyniadli dag silsilesinin merkezi hissesinde yerlesir ve sahesi 175 km2 dir 3907 54 ha Milli park 7 km uzunlugunda ve 3 6 km genisliyindedir Milli parkin merkezi Mrakovitsadir Priyedor seherinden 24 km Banya Luka seherinden 56 km Qradiska seherinden 43 km uzaqliqdadir Su hovzeleriKozara Milli Parki Kozara daglarinin hidroqrafik duyunudur Caylarin coxunun menbeyi Kozara Milli Parkidir Derin caylar derin ucurumlar ve dereler emele getirir Su hovzeleri qobu ve derelerde ensizlesir ve bu menzere ziyaretcilerde boyuk tesir buraxir Jecyi Kamen selalesi Qumlin selalesi ve s Kozara Milli Parki six su sebekesine malikdir ve caylarin coxu daimidir Sebeke cox genis ve radial agac tiplidir FloraKozara Milli Parki florasina gore secilir Floranin muxtelifliyine edafik fitoklimotik oroqrafik faktorlar bolgenin tarixi inkisafi sebeb olmusdur Burada 865 bitki ve gobelek novu tapilmisdir Bu novlerin 117 si gobelek 11 i sibye 80 ni yosun 657 si ali bitkilerdir Ali bitki novlerinin 17 novu qijilar 114 novu agaclar 77 nov avtokron 37 nov allokton 526 novu otlardir Burada 33 enliyarpaqli agac novu 2 nov iyneyarpaqli agac novu 30 yarpaqtoken kol novu 1 iyneyarpaqli kol novu 2 sarmasiq novu and 9 sub kol novu mueyyen edilmisdir En genis yayilmis enliyarpaqli agac novu fistiq agaci en genis yayilmis iyneyarpaqli agac novu kuknardir Milli parkda 19 nadir bitki novu qeyde alinmisdir Simal qatiqotu Pirkal Urekotu Telekia Avropa mesenovruzu Turk zanbagi May inciciceyi Adi canavargilesi Ciyerotu Anacamptis morio Bigever Cephalanthera longifolia Natamam limodorum Lerge Gilemeyveli qaracohre Scabiosa Keciqulagi Bag qerenfili Xedicegulu Bir cox yemeli bitki ve yabani mese meyvesi novu faydalidir Armud Alma Albali Goyem Nar Zogal Bag ciyeleyiFaunaMilli parkda bir cox heyvan novu yasayir Avropa cuyuru coldonuzu tulku porsuq dele feret kicik tulku sincab col dovsani kirpi kostebek Avropa sicani col pisiyi suleysin ve s Burada keklik alabaxta goyercin adi qurqur bayqus sagsagan ispinoz tepeli basdanqara cenub bulbulu agacdelen kimi qus novleri yasamaqdadir QalereyaIstinadlarGeoNames ing 2005 Kozara National Park The history of national park ingilis 2016 03 16 tarixinde Istifade tarixi 2015 05 18 Kozara National Park Flora of national park ingilis 2016 03 16 tarixinde Istifade tarixi 2015 05 18 Kozara National Park Fauna of national park ingilis 2016 03 16 tarixinde Istifade tarixi 2015 05 18 Xarici kecidlernpkozara com Kozara Milli Parkinin resmi sayti