Hicaz əmiri Hüseyn ibn Əli əl-Haşimi (Şərif Hüseyn) oğlu Abdulla, ingilislərin dəstəyi ilə 1921-ci ildə Maverai İordaniya Əmirliyinin başçısı oldu. Əvvəlcə Paeke Paşa, sonra isə Qlubb Paşa üçün təşkil etdiyi "Ərəb legionu" Kərkük-Hayfa neft kəmərinin qorunmasını təmin etdi. II Dünya Müharibəsi zamanı əmirlik sərhədindən xaricə də müdaxilə etmişdi. 1946-cı ildə İngiltərə ilə ittifaqdan sonra ölkə müstəqil oldu və 1949-cu ildə ilk İordaniya kralı olaraq tacqoyma mərasimi keçirdi. Suriya və Livanı daxil edəcək bir dövlət qurmağa çalışarkən öldü.
Əmir Abdulla Əfəndi ömrü boyu ingilislərin sadiq bir dostu olaraq qaldı. Sarayında çərkəzləri mühafizəçi olaraq yerləşdirmiş və oğlunun problemsiz hakimiyyətdə qalmasını təmin etmişdi. Haşimi nəslindən olması iddiası bu günə qədər sübut edilməyib.
Qardaşı Faisal ingilis dostları sayəsində İraq Əmiri oldu. Osmanlı İmperiyasınınƏrəbistan yarımadasından çıxarılmasında fəal rol oynayan ingilislər ata Şərif Hüseyni Hicaza, oğulları İraq və İordaniyaya əmir təyin etdi.
1910-cu ildə I Abdulla atasını ingilislərin dəstəyini qazanaraq Məkkənin şərifi olaraq xidmət etməyə inandırdı. Sonrakı illərdə atası və Osmanlı İmperiyası sayəsində Gənc türklər arasında vasitəçi olaraq məclisdə Məkkə millət vəkili təyin olunduğunu açıqladı. 1914-cü ildə atasının ingilis dəstəyini qazanmaq üçün QahirədəHerbert Kitçener ilə görüş qurmaq üçün gizli bir agentə pul verdi. I Abdulla Birinci Dünya müharibəsinə qədər ingilislərlə daim təmasda idi və 1915-ci ildə atasını Misirdəki ingilis baş komandiri ser Henri MkMahona ərəblərin türklərdən müstəqillik əldə etmələri haqqında danışmağa təşviq etdi. 1916-1918-ci illər ərəb üsyanı zamanı I Abdulla cənub cəbhəyə ərəb komandiri təyin edildi. I Abdulla vəzifəsinə 10 iyun 1916-cı ildə Osmanlı birliyinə taif hücümları zamanı başladı. Bu Osmanlı Birliyi 3000 nəfərdən və 75 ağır tüfəngdən ibarət idi. I Abdulla 5000 qəbilə üzvünü onlara yönəltdi, lakin hücum üçün tam silah vermədi. Bunun əvəzinə şəhəri mühasirəyə aldı. İyul ayında Misirdən, Misir ordusunun üzvlərindən ibarət gücləndirici qüvvə onlara dəstək olmağa gəldi. 16 iyulda artilleriya atışları başladı və 22 sentyabr1916-cı ildə Osmanlı Birliyinin təslim olmaqdan başqa çarəsi qalmadı. Daha sonra Mədinənin mühasirəsində iştirak etdi və cənub-şimaldan 4000 nəfərlik bir qüvvə ilə Mədinəni mühasirəyə aldı.1917-ci ilin əvvəlində səhrada bir Osmanlı karvanını pusquya saldı və Osmanlı sultanına göndərilməsi nəzərdə tutulan bədəvilərdən 20 min lirə qızıl müsadirə etdi. 1917-ci ilin avqustunda I Abdulla HicazDəmiryolunda təxribat etmək üçün Fransız komandiri Muhammand Ould Ali Raho ilə sıx əməkdaşlıq etdi. I Abdullanın ingilis komandiri Tomas Edvard Lourens ilə əlaqələri yaxşı deyildi və Lourens zamanının çoxunu Hicazda ərəb cəbhəsi komandiri I Abdullanın qardaşı Feysəl ibn Hüseyn əl-Haşiminə xidmət etmişdi.
Transiordaniyanı yaratması
Qahirə konfransına gələn Herbert Samueli qarşılayan T.E Lavrens, Əmir Abdulla, Geoffrey Salmond ve Vyndham Deedes (1920)
Fransız qüvvələri Dəməşqi ələ keçirdikdən və qardaşı Feysəl ibn Hüseyn əl-Haşimi deportasiya etdikdən sonra Abdulla qüvvələrini Hicazdan Dəməşqə köçürdü. (#empty_citation)Vinston Çörçill Abdullanı 1921-ci il Qahirə Konqresinə dəvət etdi. Çörçill Abdulla qüvvələrinə fransız qüvvələrinin onlardan üstün olduğunu və fransızlara qarşı mümkün hücumda əməkdaşlıq etməli olduqlarını, ancaq bu zaman fransızlarla heç bir problem yaşamaq istəmədiklərini söylədi. Abdulla buna razı oldu və mükafatlandırıldı. Daha sonra İngiltərə Abdullanı qoruyacacağını vəd etdi və nəticədə Abdulla Keçid İordaniyasını qurdu. İngiltərə ilə müstəqillik danışıqlarına başladı və nəhayət özünü 25 may1946-cı ildəMüvəqqəti İordaniya Haşimiyyə Krallığının kralı elan etdi. Yalnız İordaniya adı 1949-cu ildən gəlir. 1946-cı il 5 may İordaniyanın rəsmi müstəqillik günüdür. Qardaşı Feysəl ibn Hüseyn əl-Haşimi daha sonra İraqın kralı oldu.
1921-ci ildə müvəqqəti İordaniya qurmaq üçün Abdullaya Fələstində podpolkovnik Frederik Peakedən kömək almışdı.
II Dünya Müharibəsi dövründə Abdulla müvəqqəti İordaniya daxilində sərt hökmranlıq etmək üçün ingilislərin sadiq bir müttəfiqi oldu və İraqdakı qiyamın yatırılmasına kömək etdi.
Ərəb liderləri arasında Abdullanın qərbə qarşı daha mülayim olduğu görülürdü. Deyə bilərik ki, digər ərəb liderlərinə baxmayaraq, İsrail ilə sülh sazişini sülh şəraitində imzalamaq istədi. Qonşuları: əksər ərəb ölkələri Suriyanın, Livanın və Böyük Britaniyanın mandatı altında Fələstinlə bağlı xəyalına etimad göstərmədilər. Abdullanı "Pişik ölkələrinin müstəqil yoluna maneə" olaraq görürdülər və düşmənlə əməkdaşlıq etdiyindən şübhələnirdilər. Bunun qarşılığı olaraq Abdulla da ərəb ölkələrinin liderlərini etibarsız hesab edirdi.
I Abdulla 1937-ci ildə Fələstin üçün təklif olunan; daxilində kiçik İsrail olan və geri qalan ərazilərin Müvəqqəti İordaniyaya bağışlanacağı Peel Komissiyasını dəstəkləmişdi. Yəhudilər bu komissiyanı həvəssiz qəbul etsələr də, Fələstindəki və digər ərəb ölkələrindəki ərəblər Peel Komissiyasına etiraz etdilər. Nəhayət, Peel Komissiyası qəbul edilmədi. 1946-48-ci illərdə I Abdulla əslində bölünməni ingilis mandatı altında Fələstindən bölünmə zamanı bir pay almaq üçün dəstək vermişdi. I Abdulla İsrail kəşfiyyatı ilə (israilin baş naziri də bu görüşdə iştirak etdi) dəfələrlə görüşmüş, qarşılıqlı olaraq bölünməyə və İngiltərənin müstəqil bölünməsinə razılıq verilmişdi. 17 noyabr1948-ci ildə Mair ilə gizli görüşdə Abdulla bölünmədən, eyni zamanda Fələstindən də pay istəməyə başladı. 1947-ci il gizli Sionist Haşimi danışıqlarının bu fikri tarixçi Avi Şaylam tərəfindən genişləndirildi. Bu bölünmə planı I Abdullanın payına Fələstin Qüds müftisi Məhəmməd Əmin əl-Hüseynidən daha çox verməyə üstünlük verən İngiltərə baş naziri Ernest Bevin tərəfindən dəstək görmüşdü və beləliklə, Fələstin dövlətinin yaranma riski azalmışdı.
I Abdulla sui-qəsdi
20 iyul1951-ci ildə Qüdsdəki Əl-Əqsa məscidini ziyarət edərkən Hüseyni qəbiləsindən bir fələstinlidən ölümcül bir güllə aldı. İyulun 16-da Livanın baş naziri Riyad əl-Sulhin Ammanda öldürüldüyü barədə şayiə İsrailə fərqli bir fikir verdi. Abdulla dəfn mərasimində Moşe Sasson ve Reuven Şiloah ile olan görüşmələrində təriflər etmək üçün Qüdsə getmişdi. Abdulla cümə namazı zamanı nəvəsi Şahzadə Hüseynlə birlikdə dua edərkən vuruldu.
Evliliyi və uşaqları
I Abdulla üç dəfə ailə həyatı qurub. 1904-cü ildə İstanbulun İstinye Sarayında Abdulla ilk həyat yoldaşı olan Musbah bint Nasserlə (1884 - 15 Mart 1961) evləndi. Bu evlilikdən onun üç övladı oldu;
Şahzadə Haya (1907-1990). Əbdül-Kərim Cəfər Zeid Dhaoui ilə evləndi.
Kral Talal (26 fevral 1909 - 7 iyul 1972).
Şahzadə Munira (1915-1987). Heç evlənmədi.
1913-cü ildə I Abdulla ikinci həyat yoldaşı olan Suzdil xanımla (16 avqust 1968-ci ildə) İstanbulda evləndi. Bu evlilikdən onun iki övladı oldu.
Damat Nayef bin Abdulla Bəy əfəndi (Taif, 14 Noyabr 1914 - Amman, 12 Oktyabr 1983)
Şahzadə Maqbula (6 fevral 1921 - 1 yanvar 2001). İordaniyanın baş naziri Hüseyn bin Nasirlə evləndi.(dövrü: 1963–1964, 1967)
1949-cu ildə Abdulla üçüncü arvadı, sudanlı Nahda Bint Umanla evləndi. Bu evlilikdən övladları olmadı.
"Amir Abdullah's Bodyguard on Camels with Red, Green and White Standard at Far Left" (ingilis). wdl.org. 2015-10-05 tarixində .
↑ Murphy (2008). David The Arab Revolt 1916–18. London. səh. 13.
Michael T. Thornhill (sentyabr 2004). ‘Abdullah ibn Hussein (1882–1951)’. Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press.
Murphy. David The Arab Revolt 1916–18. Osprey, London: 2008. səh. 34.
↑ MacMunn, Lieut.-General Sir George (1917 iyun). Military Operations. Egypt and Palestine. Almaniya. 226, 227.
MacMunn, Lieut.-General Sir George (1917). Military Operations. Egypt and Palestine. səh. 228.
Murphy (2008). David The Arab Revolt 1916–18. London. səh. 38.
Murphy (2008). David The Arab Revolt 1916–18. London. səh. 45.
Karsh (2002). Efraim The Arab-Israeli Conflict. London: Osprey. səh. 51.
al-Husseini, Hajj (Muhammad) Amin. Sela. The Continuum Political Encyclopedia of the Middle East. 360, 361, 362.
Avqust 10, 2021
abdulla, fevral, 1882, 1882, məkkə, hicaz, vilayəti, iyul, 1951, 1951, qüds, iordaniya, kralı, abdulla, hüseyniordaniya, kralı25, 1946, iyul, 1951şəxsi, məlumatlardoğum, tarixi, fevral, 1882, 1882, doğum, yeri, məkkə, hicaz, vilayəti, osmanlı, imperiyasıvəfat,. I Abdulla 2 fevral 1882 1882 02 02 Mekke Hicaz vilayeti 20 iyul 1951 1951 07 20 1 2 3 Quds Iordaniya krali I AbdullaAbdulla ibn HuseynIordaniya Krali25 may 1946 20 iyul 1951Sexsi melumatlarDogum tarixi 2 fevral 1882 1882 02 02 Dogum yeri Mekke Hicaz vilayeti Osmanli imperiyasiVefat tarixi 20 iyul 1951 1951 07 20 1 2 3 69 yasinda Vefat yeri QudsDefn yeri Raqadan d Atasi Huseyn ibn Eli el HasimiHerbi xidmetRutbesi Feldmarsal Vikianbarda elaqeli mediafayllarHicaz emiri Huseyn ibn Eli el Hasimi Serif Huseyn oglu Abdulla ingilislerin desteyi ile 1921 ci ilde Maverai Iordaniya Emirliyinin bascisi oldu 4 Evvelce Paeke Pasa sonra ise Qlubb Pasa ucun teskil etdiyi Ereb legionu Kerkuk Hayfa neft kemerinin qorunmasini temin etdi II Dunya Muharibesi zamani emirlik serhedinden xarice de mudaxile etmisdi 1946 ci ilde Ingiltere ile ittifaqdan sonra olke musteqil oldu ve 1949 cu ilde ilk Iordaniya krali olaraq tacqoyma merasimi kecirdi Suriya ve Livani daxil edecek bir dovlet qurmaga calisarken oldu Emir Abdulla Efendi omru boyu ingilislerin sadiq bir dostu olaraq qaldi Sarayinda cerkezleri muhafizeci olaraq yerlesdirmis ve oglunun problemsiz hakimiyyetde qalmasini temin etmisdi Hasimi neslinden olmasi iddiasi bu gune qeder subut edilmeyib Qardasi Faisal ingilis dostlari sayesinde Iraq Emiri oldu Osmanli Imperiyasinin Erebistan yarimadasindan cixarilmasinda feal rol oynayan ingilisler ata Serif Huseyni Hicaza ogullari Iraq ve Iordaniyaya emir teyin etdi I Abdulla 1951 ci ilde Cume namazindan cixarken Qudsde bir felestinli terefinden olduruldu Mundericat 1 Ilk siyasi karyerasi 2 Transiordaniyani yaratmasi 3 Yayilmaci Anlayisi 4 I Abdulla sui qesdi 5 Evliliyi ve usaqlari 5 1 Vezifeleri 5 2 Mukafatlari 6 Hemcinin bax 7 IstinadlarIlk siyasi karyerasi Redakte1910 cu ilde I Abdulla atasini ingilislerin desteyini qazanaraq Mekkenin serifi olaraq xidmet etmeye inandirdi Sonraki illerde atasi ve Osmanli Imperiyasi sayesinde Genc turkler arasinda vasiteci olaraq meclisde Mekke millet vekili teyin olundugunu aciqladi 1914 cu ilde atasinin ingilis desteyini qazanmaq ucun Qahirede Herbert Kitcener ile gorus qurmaq ucun gizli bir agente pul verdi 5 I Abdulla Birinci Dunya muharibesine qeder ingilislerle daim temasda idi ve 1915 ci ilde atasini Misirdeki ingilis bas komandiri ser Henri MkMahona ereblerin turklerden musteqillik elde etmeleri haqqinda danismaga tesviq etdi 6 1916 1918 ci iller ereb usyani zamani I Abdulla cenub cebheye ereb komandiri teyin edildi I Abdulla vezifesine 10 iyun 1916 ci ilde Osmanli birliyine taif hucumlari zamani basladi 7 Bu Osmanli Birliyi 3000 neferden ve 75 agir tufengden ibaret idi I Abdulla 5000 qebile uzvunu onlara yoneltdi lakin hucum ucun tam silah vermedi Bunun evezine seheri muhasireye aldi Iyul ayinda Misirden Misir ordusunun uzvlerinden ibaret guclendirici quvve onlara destek olmaga geldi 16 iyulda artilleriya atislari basladi ve 22 sentyabr 1916 ci ilde Osmanli Birliyinin teslim olmaqdan basqa caresi qalmadi 8 Daha sonra Medinenin muhasiresinde istirak etdi ve cenub simaldan 4000 neferlik bir quvve ile Medineni muhasireye aldi 9 1917 ci ilin evvelinde sehrada bir Osmanli karvanini pusquya saldi ve Osmanli sultanina gonderilmesi nezerde tutulan bedevilerden 20 min lire qizil musadire etdi 10 1917 ci ilin avqustunda I Abdulla Hicaz Demiryolunda texribat etmek ucun Fransiz komandiri Muhammand Ould Ali Raho ile six emekdasliq etdi 11 I Abdullanin ingilis komandiri Tomas Edvard Lourens ile elaqeleri yaxsi deyildi ve Lourens zamaninin coxunu Hicazda ereb cebhesi komandiri I Abdullanin qardasi Feysel ibn Huseyn el Hasimine xidmet etmisdi 5 Transiordaniyani yaratmasi Redakte Qahire konfransina gelen Herbert Samueli qarsilayan T E Lavrens Emir Abdulla Geoffrey Salmond ve Vyndham Deedes 1920 Fransiz quvveleri Demesqi ele kecirdikden ve qardasi Feysel ibn Huseyn el Hasimi deportasiya etdikden sonra Abdulla quvvelerini Hicazdan Demesqe kocurdu empty citation 8 Vinston Corcill Abdullani 1921 ci il Qahire Konqresine devet etdi Corcill Abdulla quvvelerine fransiz quvvelerinin onlardan ustun oldugunu ve fransizlara qarsi mumkun hucumda emekdasliq etmeli olduqlarini ancaq bu zaman fransizlarla hec bir problem yasamaq istemediklerini soyledi Abdulla buna razi oldu ve mukafatlandirildi Daha sonra Ingiltere Abdullani qoruyacacagini ved etdi ve neticede Abdulla Kecid Iordaniyasini qurdu Ingiltere ile musteqillik danisiqlarina basladi ve nehayet ozunu 25 may 1946 ci ilde Muveqqeti Iordaniya Hasimiyye Kralliginin krali elan etdi Yalniz Iordaniya adi 1949 cu ilden gelir 1946 ci il 5 may Iordaniyanin resmi musteqillik gunudur Qardasi Feysel ibn Huseyn el Hasimi daha sonra Iraqin krali oldu 1921 ci ilde muveqqeti Iordaniya qurmaq ucun Abdullaya Felestinde podpolkovnik Frederik Peakeden komek almisdi 8 II Dunya Muharibesi dovrunde Abdulla muveqqeti Iordaniya daxilinde sert hokmranliq etmek ucun ingilislerin sadiq bir muttefiqi oldu ve Iraqdaki qiyamin yatirilmasina komek etdi 23 illik kralliq dovrunde bas nazirleri Abdulla teyin etdi Yayilmaci Anlayisi Redakte Mustafa Kamal Ataturk ile 1937 Ereb liderleri arasinda Abdullanin qerbe qarsi daha mulayim oldugu gorulurdu Deye bilerik ki diger ereb liderlerine baxmayaraq Israil ile sulh sazisini sulh seraitinde imzalamaq istedi Qonsulari ekser ereb olkeleri Suriyanin Livanin ve Boyuk Britaniyanin mandati altinda Felestinle bagli xeyalina etimad gostermediler Abdullani Pisik olkelerinin musteqil yoluna manee olaraq gorurduler ve dusmenle emekdasliq etdiyinden subhelenirdiler Bunun qarsiligi olaraq Abdulla da ereb olkelerinin liderlerini etibarsiz hesab edirdi I Abdulla 1937 ci ilde Felestin ucun teklif olunan daxilinde kicik Israil olan ve geri qalan erazilerin Muveqqeti Iordaniyaya bagislanacagi Peel Komissiyasini desteklemisdi Yehudiler bu komissiyani hevessiz qebul etseler de Felestindeki ve diger ereb olkelerindeki erebler Peel Komissiyasina etiraz etdiler Nehayet Peel Komissiyasi qebul edilmedi 1946 48 ci illerde I Abdulla eslinde bolunmeni ingilis mandati altinda Felestinden bolunme zamani bir pay almaq ucun destek vermisdi I Abdulla Israil kesfiyyati ile israilin bas naziri de bu gorusde istirak etdi defelerle gorusmus qarsiliqli olaraq bolunmeye ve Ingilterenin musteqil bolunmesine raziliq verilmisdi 17 noyabr 1948 ci ilde Mair ile gizli gorusde Abdulla bolunmeden eyni zamanda Felestinden de pay istemeye basladi 12 1947 ci il gizli Sionist Hasimi danisiqlarinin bu fikri tarixci Avi Saylam terefinden genislendirildi Bu bolunme plani I Abdullanin payina Felestin Quds muftisi Mehemmed Emin el Huseyniden daha cox vermeye ustunluk veren Ingiltere bas naziri Ernest Bevin terefinden destek gormusdu ve belelikle Felestin dovletinin yaranma riski azalmisdi 13 I Abdulla sui qesdi Redakte20 iyul 1951 ci ilde Qudsdeki El Eqsa mescidini ziyaret ederken Huseyni qebilesinden bir felestinliden olumcul bir gulle aldi Iyulun 16 da Livanin bas naziri Riyad el Sulhin Ammanda oldurulduyu barede sayie Israile ferqli bir fikir verdi Abdulla defn merasiminde Mose Sasson ve Reuven Siloah ile olan gorusmelerinde terifler etmek ucun Qudse getmisdi Abdulla cume namazi zamani nevesi Sahzade Huseynle birlikde dua ederken vuruldu Evliliyi ve usaqlari RedakteI Abdulla uc defe aile heyati qurub 1904 cu ilde Istanbulun Istinye Sarayinda Abdulla ilk heyat yoldasi olan Musbah bint Nasserle 1884 15 Mart 1961 evlendi Bu evlilikden onun uc ovladi oldu Sahzade Haya 1907 1990 Ebdul Kerim Cefer Zeid Dhaoui ile evlendi Kral Talal 26 fevral 1909 7 iyul 1972 Sahzade Munira 1915 1987 Hec evlenmedi 1913 cu ilde I Abdulla ikinci heyat yoldasi olan Suzdil xanimla 16 avqust 1968 ci ilde Istanbulda evlendi Bu evlilikden onun iki ovladi oldu Damat Nayef bin Abdulla Bey efendi Taif 14 Noyabr 1914 Amman 12 Oktyabr 1983 Sahzade Maqbula 6 fevral 1921 1 yanvar 2001 Iordaniyanin bas naziri Huseyn bin Nasirle evlendi dovru 1963 1964 1967 1949 cu ilde Abdulla ucuncu arvadi sudanli Nahda Bint Umanla evlendi Bu evlilikden ovladlari olmadi Vezifeleri Redakte Vezifesi TarixiMuveqqeti Iordaniya Emiri 1921 1951Mekke Emiri 1882 1921Iordaniya Hasimiyye Kralligi 1946 1951Mukafatlari Redakte Mukafat Aldigi Olke TarixiIngilis Cengaveri Nisani Ingiltere 1920Qrand Kordon Nisani Iraq 1922Hasimiyye Nisani Iordaniya 19321 Fasyal Nisanesi Seudiyye Erebistani 1932St Michael and St George GCMG Nisani Ingiltere 1935Hemcinin bax RedakteII Dunya Muharibesi Vinston Corcill Huseyn ibn Eli el Hasimi Herbert Kitcener Tomas Edvard LourensIstinadlar Redakte 1 2 3 Encyclopaedia Britannica lt a href https wikidata org wiki Track Q5375741 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P1417 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P2450 gt lt a gt 1 2 3 Brockhaus Enzyklopadie lt a href https wikidata org wiki Track Q237227 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P5019 gt lt a gt 1 2 3 GeneaStar lt a href https wikidata org wiki Track P8094 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q3100478 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q98769076 gt lt a gt Amir Abdullah s Bodyguard on Camels with Red Green and White Standard at Far Left ingilis wdl org 2015 10 05 tarixinde arxivlesdirilib 1 2 Murphy 2008 David The Arab Revolt 1916 18 London seh 13 Michael T Thornhill sentyabr 2004 Abdullah ibn Hussein 1882 1951 Oxford Dictionary of National Biography Oxford University Press Murphy David The Arab Revolt 1916 18 Osprey London 2008 seh 34 1 2 3 MacMunn Lieut General Sir George 1917 iyun Military Operations Egypt and Palestine Almaniya 226 227 MacMunn Lieut General Sir George 1917 Military Operations Egypt and Palestine seh 228 Murphy 2008 David The Arab Revolt 1916 18 London seh 38 Murphy 2008 David The Arab Revolt 1916 18 London seh 45 Karsh 2002 Efraim The Arab Israeli Conflict London Osprey seh 51 al Husseini Hajj Muhammad Amin Sela The Continuum Political Encyclopedia of the Middle East 360 361 362 Menbe https az wikipedia org w index php title I Abdulla amp oldid 5965284, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
