fbpx
Wikipedia

III Mehmed

Avqust 01, 2021

III. Mehmed (Osmanlı türkcəsi: محمد ثالث - Mehmed-i sālis) (d. 26 may 1566, Manisa – ö. 21 dekabr 1603, İstanbul) - 13. Osmanlı padşahı və 92. İslam xəlifəsidir. Taxta çıxdığı 1595-ci ildən ölümünə qədər sultanlığını davam etmişdir.

III Mehmed
محمد ثالث
Sələfi III Murad
Xələfi I Əhməd
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi
Doğum yeri Manisa, Osmanlı imperiyası
Vəfat tarixi (37 yaşında)
Vəfat yeri İstanbul, Osmanlı imperiyası
Dəfn yeri Sultan Mehmed türbəsi
Atası III Murad
Anası Safiyə Sultan
Həyat yoldaşları Handan Sultan
Həlimə Sultan
Uşağı
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

Şahzadəlik illəri

Atası Sultan III. Murad, anası isə əsl adı Sofia Baffo olan venesiyalı Safiyə Sultandır. Böyük babası Sultan Süleyman son səfəri olan Zigetvar səfərinə yenicə çıxmış, bu əsnada nəvəsi Şahzadə Muradın bir övladının olduğu xəbəri gəldi. Adı Fateh Sultan Mehmedə nəzərən böyük babası Sultan Süleyman tərəfindən qoyuldu. Şahzadəliyi dövründə İbrahim Cəfər Əfəndi və Pir Mehmed Əzmi Əfəndi kimi dövrün tanınmış alimlərindən dərs almışdır. 29 may 1582-ci ildə Osmanlı tarixində o günədək görülməmiş böyüklükdə bir mərasimlə Cərrah Mehmed Paşa tərəfindən sünnət edildi və bu mərasim 55 gün boyunca davam etdi. Bir il sonra isə , yəni 28 dekabr 1583-cü ildə təyin edildiyi Manisa sancağına doğru yola çıxdı. Hələ Manisa sarayına çatmadan dərhal sarayın qapı ağasının edamını istədi. Saraydan ayrılmadan əvvəl atasına bir kəniz hədiyyə etmiş, bu kənizdən sultanın bir qızı dünyaya gəlmişdir. Bu əsnada İstanbulda atası Sultan Muradın, Manisada isə vəliəhdin eyni anda övladları dünyaya gəldi - Sultan Muradın oğulları Şahzadə Süleyman və Cahangir, Mehmedin oğlu Şahzadə Səlim. Ancaq bu sevinc çox çəkmədi və qısa müddət sonra Sultan Muradın bacısı Əsmahan Sultan doğum əsnasında vəfat etdi (5 avqust).

16 yanvar 1595-ci ildə atası Sultan Murad anidən vəfat etdi. Anası Safiyə Sultan padşahın vəfatını dövlət adamlarından gizlədərək bostançıbaşı Fərhad ağayla oğluna gizli xəbər göndərdi. Cəld sürətlə yola düşən Mehmed 18 yanvarda İstanbula gəldi və yalnız ondan sonra Sultan Muradın vəfat xəbəri paytaxta duyuruldu.

Qardaş qətli məsələsi

Sultan Murad vəfat edəndə, dünyaya gələn 102 övladından 27 qızı və 20 oğlu həyatda idi. Sultan III. Mehmed taxta çıxdığı gecə Topqapı sarayından 19 tabutun çıxması dövrün bir çox tarixşünaslarının qeydlərində rast gəlinir. Bunlar yenicə taxta çıxan sultanın qardaşları idi. Bundan başqa bəzi təsdiqlənməyən qaynaqlarda Sultan III. Mehmedin edam edilən qardaşlarının bir neçə hamilə qadınını və 8 bacısını edam etdirdiyi də qeyd edilir. Bu hadisə Osmanlı tarixinin ən qanlı səhifələrindən biri idi, çünki öldürülənlərin yarıdan çoxu körpə uşaq idi. Bu hadisədən sonra xalqın gənc sultana qarşı nifrət bəsləməsi də rəvayət edilir.

Avstriya və Əflak səfərləri

Sultan III. Mehmed atası III. Murad dönəmində başlayan Osmanlı-Avstriya müharibəsi davam edən dövrdə taxta çıxmışdı. Taxta oturan kimi dərhal Avstriya və Əflak (indiki Valaxiya) məsələləri ilə məşğul olmağa başlamışdır. 1595 tarixində Avstriya ordusu Esterqon qalasını mühasirəyə almış, ancaq Mehmed Paşa yardım göndərməkdə gecikdiyinə görə qala təslim olmuşdur (2 sentyabr 1595).

Sinan Paşa kiçik bir dəstə ilə Əflak yaxınlarına hücum etmiş, Osmanlı qüvvələri Buxarest və Trqovişeni ələ keçirsə də, Hersoq Mixailin dəstələri ilə döyüşdə məğlub olaraq geri çəkilmişdir. Geri çəkilərkən bataqlığa düşən Osmanlı qüvvələrinin böyük bir qismi şəhid olmuşdur.

Esterqon qalasının itirilməsindən sonra Dunay sahilindəki Vişeqrad şəhəri də itirildi. Bir çox şəhər və qalanın itirilməsi xəbəri paytaxt şəhər İstanbulda əhalinin narazılığına gətirib çıxardı. Əhali və yeniçərilər sultanın da səfərə qatılmasını tələb etdilər.

Əyri qalasının fəthi

Vəziyyətin mənfiyə doğru getdiyini görən Sultan III. Mehmed dövlət adamlarını toplayıb "Cəddimiz, dövlətimizin qurucusu Osman Qazi həzrətlərindən, böyük babamız Qanuni Sultan Süleymana qədər bütün sultanlar əsgərlərinin önündə səfərə çıxmışdır. Babamız Sultan II. Səlimlə cənnət-i məkan atamız Sultan III. Murad bu ənənələri pozdular. Biz belə, ilk öncə səfəri paşalarımıza .tapşırmaqla xəta etdik. Əsgər övladlarımız bizi başlarında görmək istəyir. Qərarımız budur ki, səfərə çıxmaq vaxtıdır. Hazırlıqlar tamamlansın. Kafirlərə həddini bildirmək gərəkdir !" dediyi, ona qarşı çıxan anası Safiyə Sultana "Validə, biz sultan oğlu sultanıq, işlətməyəcəkdiksə, Əyyub Sultanda bu qılıncı niyə qurşandıq? Qərarımız qərardır, səfərə çıxacağıq. Taxt-tac uğruna dövləti fəda edə bilmərik" şəklində cavab verməsi və bundan sonra 20 iyun tarixində hərəkətə keçərək mühasirəyə alınan Əyri qalasını (almanca Eqer qalası) 12 oktyabr 1596 tarixində fəth etdiyi söylənilir.

Xaçova müharibəsi

Əyri qalasının fəthindən sonra Osmanlı birlikləri irəliləyərək 15 oktyabr 1596 günü Xaçovada böyük bir Avropa ordusu ilə qarşılaşdı. Bu ordu Avstriya, Almaniya, Ərdəl, Macarıstan, İtaliya, İspaniya, Fransa, Hollandiya, Belçika, Çexiya, Xorvat, Serb, Slovak və polyak hərbi dəstələrinin birləşməsindən ibarət idi. Bununla da 140 minlik Osmanlı qoşununun qarşısında 300 minlik bir xaçlı ordusu dayanmışdı. Bu xaçlı ordusuna Avstriya hersoqu III. Maksimilyan rəhbərlik edirdi.

Osmanlı cəbhəsində "ordunun mərkəzi ələ keçirilib və padşah qaçıb" dediqodusu yayıldı və buna görə də qorxuya düşən ordu dağılmağa başladı. Bunu görən xaçlı ordusu qalib gəldiyinə inanıb, döyüş meydanına səpələndlər. Bu vaxt Osmanlıların arxa cəbhəsində çalışan odunçular, çadırçılar, dəvəçilər və aşbazlar əllərinə aldıqları balta, odun parçaları, kürək, külüng, hətta qazan-qaşıqla xaçlı ordusunun üzərinə hücum çəkdilər. Gözlənilmədən edilən bu hücum əslində səpələnmiş xaçlı ordusunu zəiflətdi və bundan həvəslənən yeniçəri və sipahilər yenidən döyüşə qayıtdılar. Bu gözlənilməz zəfər tarixdə "Qazan-qaşıq Müharibəsi" olaraq qeydə alınır.

Xaçova müharibəsindən sonra Sultan III. Mehmed İstanbula geri qayıtdı və Avstriya cəbhəsinə Cərrah Mehmed Paşanı təyin etdi. Tata qalasını ələ keçirən Mehmed Paşa Budinin (indiki Budapeşt) şimalında yerləşən Vaç ərazisində düşmən ordusuna məğlub oldu. Bir müddət sonra Avstiya birlikləri 1594-cü ildə fəth olunan Yanıqqalanı (Raab qalası) ələ keçirdi. Avstriya elçiləri ilə sülh danışıqları aparılsa da, bu danışıqlar bir nəticə vermədi.

Kanija qalasının fəthi və Kanija müdafiəsi

Cərrah Mehmed Paşa artıq iki il idi ki, heç bir hərbi uğur qazana bilmirdi. Bu müddət ərzində Osmanlılar bir çox önəmli qalalarını itirmişdi. Cərrah Mehmed Paşanın edam edilməsindən sonra Sədrəzəm Kürəkən İbrahim Paşa ordunun başına keçdi və Belqrada gəldi. Bundan qorxuya düşən Avstriya tərəfi sülh danışıqlarına başladı. Şərtlərə görə Avstriyalılar Əyri və Hatvan qalalarını təslim etməli, qarşılığında isə Esterqon, Noviqrad, Filek və Yanıqqalanı Avstriyaya geri qaytarılmalı idi. Ancaq Osmanlı tərəfinin narazılığı ilə danışıqlar bir nəticə vermədi.

Belqradda qışı keçirdən Sədrəzəm İbrahim Paşa Kanija qalasını mühasirəyə almışdı. Mühasirə davam edərkən qalanın içərisində əsir tutulan Osmanlı əsgərləri canlarını fəda edərək barut anbarını partlatmış və qalanın müdafiəsini zəiflətmişdir. Ancaq yenə də təslim olmayan qalanın köməyinə Flippe Emanuel rəhbərliyində 20.000 nəfərlik bir ordu gəldi. 2 od arasında qalan Osmanlı ordusu qəhrəmanca vuruşdu, düşmən ordusunun geri çəkilməsi ilə 40 günlük mühasirəylə Kanija qalası fəth edildi.

Bəylərbəyliyin mərkəzi Kanija qalasına köçürüldü və Kanija Bəylərbəyi olaraq Tiryaki Həsən Paşa təyin edildi. Sultan III. Mehmed əldə etdiyi bu uğura görə Sədrəzəm İbrahim Paşaya sağ olduğu müddətcə sədrəzəmlikdə qalacağı barədə söz verdi (10 sentyabr 1601). Kanija qalasını geri almaq istəyən Hersoq Ferdinand qalanı böyük bir qoşunla mühasirəyə aldı. Tiryaki Həsən Paşa idarəsindəki kiçik bir dəstə qalanı 2 ay boyunca qəhrəmancasına müdafiə etdi. Qida ehtiyatı və cəbhəxanası azalan Osmanlılar gözlənilmədən hücum edərək özlərindən qatbaqat çox olan xaçlı ordusuna qalib gəldilər (18 noyabr 1601). Bu qalibiyyətdən sonra 1603 tarixində İstolni-Belqrad və Esterqon qalaları da geri alındı.

Səfəvilərlə münasibət

Səfəvilər 1590-cı ildə imzalanan və 13 il davam edən İstanbul sülh müqaviləsini pozmuşdular. Şah I. Abbas Osmanlıların Avstriyalılarla müharibədə olmasından istifadə edərək itirdiyi torpaqları geri qaytarmağa çalışdı. 25 avqust 1603 tarixində rəsmən müharibə elan edən Səfəvilər ilk öncə Təbriz və İrəvanı ələ keçirdi.

Memarlıq

Memarlıq işləri ilə maraqlanan Sultan III. Mehmed süd anası Həlimə Xatunun adına Gölmərmərə adlanan yerdə Həlimə Xatun Məscidi və külliyəsi, eləcə də anası Safiyə Validə Sultan adına Yeni Validə Məscidi və külliyəsi tikdirmişdir. Bundan başqa bir çox məscidi və tikilini təmir etdirən Sultan III. Mehmed Yeni Məscidin (Validə Sultan Məscidi) də təməlini atmışdır.

Vəfatı

Bir gün ovdan qayıdarkən qarşısına çıxan bir dərviş sultana "56 gün ömrün qalıb, qafil olma sultanım !" deməsi sultanı dərindən sarsmışdır. 37 yaşlı gənc sultan yeyib içməkdən kəsilmiş və 21 dekabr 1603 tarixində, yəni dərvişin dediyi gün ürək çatışmamazlığından (infarkt) vəfat etmişdir. Bəzi qaynaqlarda ölüm səbəbi olaraq oğlu şahzadə Mahmudu haqsız yerə edam etməsi və bu səbəbdən vicdan əzabı çəkməsi göstərilir.

Ailəsi

Hərəmxanası

Oğlan uşaqları

Qız uşaqları

QEYD. Hərəmində bundan başqa 10 adı bilinməyən qız övladı olduğu bilinir.

İstinadlar

  1. Bostanzade Yahya Efendi, Tuhfet ül-ahbâb, Milliyet Yayınları, s. 111
  2. Hamit Bozarslan, Türkiye Tarihi, İletişim Yayınları, s. 52.
  3. Reşad Ekrem Koçu, Tarihimizde Garip Vakalar, Varlık Yayınları, s. 142.
  4. Metin And, On Altıncı Yüzyılda İstanbul, Yapı Kredi Yayınları, s. 101.
  5. Metin Hasırcı, Büyük Osmanlı tarihi Böl:1 Kıs.5
  6. Mustafa Müftüoğlu, Yalan söyleyen tarih utansın, 1. cilt Say. 64
  7. Midhat Sertoğlu, Osmanlı tarih lügatı, Say, 255
  8. Federico Seneca, Il Doge Leonardo Donà: la sua vita e la sua prepara-zione politica prima del dogado, Editrice Antenore, Padova 1959, s.286
  9. Bu Mülkün Sultanları, Yazan: Necdet Sakaoğlu Sayfa:198
  10. Zeynep Aycibin, Kâtip Çelebi, Fezleke: Tahlil ve Metin, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Mimar Sinan Üniversitesi, 2007, Sayfa: 452
  11. ↑ . 2006-05-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2006-05-02.
  12. Baki Tezcan, Searching for Osman, s. 331, dn. 37

Xarici keçidlər

III Mehmed
Doğum: 6 May 1566 Vəfat: 21 Dekabr 1603
Hakimiyyət titulları
Sələfləri 
III Murad 		 
Osmanlı İmperiyası (دولت عالیه عثمانی) Sultanı
16 yanvar 1595-21 Dekabr 1603 		Xələfləri 
I Əhməd
Sünni İslam titulları
Sələfləri 
III Murad 		 
İslam Xəlifəsi (خلافة إسلامية) 		Xələfləri 
I Əhməd

Avqust 01, 2021
mehmed, mehmed, osmanlı, türkcəsi, محمد, ثالث, mehmed, sālis, 1566, manisa, dekabr, 1603, istanbul, osmanlı, padşahı, islam, xəlifəsidir, taxta, çıxdığı, 1595, ildən, ölümünə, qədər, sultanlığını, davam, etmişdir, محمد, ثالث13, osmanlı, sultanı, padşah, yanvar. III Mehmed Osmanli turkcesi محمد ثالث Mehmed i salis d 26 may 1566 Manisa o 21 dekabr 1603 Istanbul 13 Osmanli padsahi ve 92 Islam xelifesidir Taxta cixdigi 1595 ci ilden olumune qeder sultanligini davam etmisdir III Mehmedمحمد ثالث13 cu Osmanli Sultani Padsah 16 yanvar 1595 21 dekabr 1603Selefi III MuradXelefi I EhmedSexsi melumatlarDogum tarixi 26 may 1566Dogum yeri Manisa Osmanli imperiyasiVefat tarixi 21 dekabr 1603 37 yasinda Vefat yeri Istanbul Osmanli imperiyasiDefn yeri Sultan Mehmed turbesiAtasi III MuradAnasi Safiye SultanHeyat yoldaslari Handan SultanHelime SultanUsagi I EhmedI MustafaSahzade YehyaSahzade MahmudDilruba Sultan Vikianbarda elaqeli mediafayllarMundericat 1 Heyati 1 1 Sahzadelik illeri 1 2 Qardas qetli meselesi 1 3 Avstriya ve Eflak seferleri 1 4 Eyri qalasinin fethi 1 5 Xacova muharibesi 1 6 Kanija qalasinin fethi ve Kanija mudafiesi 2 Sefevilerle munasibet 3 Memarliq 4 Vefati 5 Ailesi 5 1 Heremxanasi 5 2 Oglan usaqlari 5 3 Qiz usaqlari 6 Istinadlar 7 Xarici kecidlerHeyati RedakteSahzadelik illeri Redakte Atasi Sultan III Murad anasi ise esl adi Sofia Baffo olan venesiyali Safiye Sultandir Boyuk babasi Sultan Suleyman son seferi olan Zigetvar seferine yenice cixmis bu esnada nevesi Sahzade Muradin bir ovladinin oldugu xeberi geldi Adi Fateh Sultan Mehmede nezeren boyuk babasi Sultan Suleyman terefinden qoyuldu Sahzadeliyi dovrunde Ibrahim Cefer Efendi ve Pir Mehmed Ezmi Efendi kimi dovrun taninmis alimlerinden ders almisdir 29 may 1582 ci ilde Osmanli tarixinde o gunedek gorulmemis boyuklukde bir merasimle Cerrah Mehmed Pasa terefinden sunnet edildi ve bu merasim 55 gun boyunca davam etdi Bir il sonra ise yeni 28 dekabr 1583 cu ilde teyin edildiyi Manisa sancagina dogru yola cixdi Hele Manisa sarayina catmadan derhal sarayin qapi agasinin edamini istedi Saraydan ayrilmadan evvel atasina bir keniz hediyye etmis bu kenizden sultanin bir qizi dunyaya gelmisdir Bu esnada Istanbulda atasi Sultan Muradin Manisada ise veliehdin eyni anda ovladlari dunyaya geldi Sultan Muradin ogullari Sahzade Suleyman ve Cahangir Mehmedin oglu Sahzade Selim Ancaq bu sevinc cox cekmedi ve qisa muddet sonra Sultan Muradin bacisi Esmahan Sultan dogum esnasinda vefat etdi 5 avqust 16 yanvar 1595 ci ilde atasi Sultan Murad aniden vefat etdi Anasi Safiye Sultan padsahin vefatini dovlet adamlarindan gizlederek bostancibasi Ferhad agayla ogluna gizli xeber gonderdi Celd suretle yola dusen Mehmed 18 yanvarda Istanbula geldi ve yalniz ondan sonra Sultan Muradin vefat xeberi paytaxta duyuruldu Qardas qetli meselesi Redakte Sultan Murad vefat edende dunyaya gelen 102 ovladindan 27 qizi ve 20 oglu heyatda idi Sultan III Mehmed taxta cixdigi gece Topqapi sarayindan 19 tabutun cixmasi dovrun bir cox tarixsunaslarinin qeydlerinde rast gelinir 1 2 3 4 Bunlar yenice taxta cixan sultanin qardaslari idi Bundan basqa bezi tesdiqlenmeyen qaynaqlarda Sultan III Mehmedin edam edilen qardaslarinin bir nece hamile qadinini ve 8 bacisini edam etdirdiyi de qeyd edilir Bu hadise Osmanli tarixinin en qanli sehifelerinden biri idi cunki oldurulenlerin yaridan coxu korpe usaq idi Bu hadiseden sonra xalqin genc sultana qarsi nifret beslemesi de revayet edilir Avstriya ve Eflak seferleri Redakte Sultan III Mehmed atasi III Murad doneminde baslayan Osmanli Avstriya muharibesi davam eden dovrde taxta cixmisdi Taxta oturan kimi derhal Avstriya ve Eflak indiki Valaxiya meseleleri ile mesgul olmaga baslamisdir 1595 tarixinde Avstriya ordusu Esterqon qalasini muhasireye almis ancaq Mehmed Pasa yardim gondermekde gecikdiyine gore qala teslim olmusdur 2 sentyabr 1595 Sinan Pasa kicik bir deste ile Eflak yaxinlarina hucum etmis Osmanli quvveleri Buxarest ve Trqoviseni ele kecirse de Hersoq Mixailin desteleri ile doyusde meglub olaraq geri cekilmisdir Geri cekilerken bataqliga dusen Osmanli quvvelerinin boyuk bir qismi sehid olmusdur Esterqon qalasinin itirilmesinden sonra Dunay sahilindeki Viseqrad seheri de itirildi Bir cox seher ve qalanin itirilmesi xeberi paytaxt seher Istanbulda ehalinin naraziligina getirib cixardi Ehali ve yeniceriler sultanin da sefere qatilmasini teleb etdiler Eyri qalasinin fethi Redakte Veziyyetin menfiye dogru getdiyini goren Sultan III Mehmed dovlet adamlarini toplayib Ceddimiz dovletimizin qurucusu Osman Qazi hezretlerinden boyuk babamiz Qanuni Sultan Suleymana qeder butun sultanlar esgerlerinin onunde sefere cixmisdir Babamiz Sultan II Selimle cennet i mekan atamiz Sultan III Murad bu eneneleri pozdular Biz bele ilk once seferi pasalarimiza tapsirmaqla xeta etdik Esger ovladlarimiz bizi baslarinda gormek isteyir Qerarimiz budur ki sefere cixmaq vaxtidir Hazirliqlar tamamlansin Kafirlere heddini bildirmek gerekdir dediyi ona qarsi cixan anasi Safiye Sultana Valide biz sultan oglu sultaniq isletmeyecekdikse Eyyub Sultanda bu qilinci niye qursandiq Qerarimiz qerardir sefere cixacagiq Taxt tac ugruna dovleti feda ede bilmerik seklinde cavab vermesi ve bundan sonra 20 iyun tarixinde herekete kecerek muhasireye alinan Eyri qalasini almanca Eqer qalasi 12 oktyabr 1596 tarixinde feth etdiyi soylenilir Xacova muharibesi Redakte Eyri qalasinin fethinden sonra Osmanli birlikleri irelileyerek 15 oktyabr 1596 gunu Xacovada boyuk bir Avropa ordusu ile qarsilasdi Bu ordu Avstriya Almaniya Erdel Macaristan Italiya Ispaniya Fransa Hollandiya Belcika Cexiya Xorvat Serb Slovak ve polyak herbi destelerinin birlesmesinden ibaret idi Bununla da 140 minlik Osmanli qosununun qarsisinda 300 minlik bir xacli ordusu dayanmisdi Bu xacli ordusuna Avstriya hersoqu III Maksimilyan rehberlik edirdi Osmanli cebhesinde ordunun merkezi ele kecirilib ve padsah qacib dediqodusu yayildi ve buna gore de qorxuya dusen ordu dagilmaga basladi Bunu goren xacli ordusu qalib geldiyine inanib doyus meydanina sepelendler Bu vaxt Osmanlilarin arxa cebhesinde calisan oduncular cadircilar deveciler ve asbazlar ellerine aldiqlari balta odun parcalari kurek kulung hetta qazan qasiqla xacli ordusunun uzerine hucum cekdiler Gozlenilmeden edilen bu hucum eslinde sepelenmis xacli ordusunu zeifletdi ve bundan heveslenen yeniceri ve sipahiler yeniden doyuse qayitdilar Bu gozlenilmez zefer tarixde Qazan qasiq Muharibesi olaraq qeyde alinir 5 6 7 Xacova muharibesinden sonra Sultan III Mehmed Istanbula geri qayitdi ve Avstriya cebhesine Cerrah Mehmed Pasani teyin etdi Tata qalasini ele keciren Mehmed Pasa Budinin indiki Budapest simalinda yerlesen Vac erazisinde dusmen ordusuna meglub oldu Bir muddet sonra Avstiya birlikleri 1594 cu ilde feth olunan Yaniqqalani Raab qalasi ele kecirdi Avstriya elcileri ile sulh danisiqlari aparilsa da bu danisiqlar bir netice vermedi Kanija qalasinin fethi ve Kanija mudafiesi Redakte Cerrah Mehmed Pasa artiq iki il idi ki hec bir herbi ugur qazana bilmirdi Bu muddet erzinde Osmanlilar bir cox onemli qalalarini itirmisdi Cerrah Mehmed Pasanin edam edilmesinden sonra Sedrezem Kureken Ibrahim Pasa ordunun basina kecdi ve Belqrada geldi Bundan qorxuya dusen Avstriya terefi sulh danisiqlarina basladi Sertlere gore Avstriyalilar Eyri ve Hatvan qalalarini teslim etmeli qarsiliginda ise Esterqon Noviqrad Filek ve Yaniqqalani Avstriyaya geri qaytarilmali idi Ancaq Osmanli terefinin naraziligi ile danisiqlar bir netice vermedi Belqradda qisi kecirden Sedrezem Ibrahim Pasa Kanija qalasini muhasireye almisdi Muhasire davam ederken qalanin icerisinde esir tutulan Osmanli esgerleri canlarini feda ederek barut anbarini partlatmis ve qalanin mudafiesini zeifletmisdir Ancaq yene de teslim olmayan qalanin komeyine Flippe Emanuel rehberliyinde 20 000 neferlik bir ordu geldi 2 od arasinda qalan Osmanli ordusu qehremanca vurusdu dusmen ordusunun geri cekilmesi ile 40 gunluk muhasireyle Kanija qalasi feth edildi Beylerbeyliyin merkezi Kanija qalasina kocuruldu ve Kanija Beylerbeyi olaraq Tiryaki Hesen Pasa teyin edildi Sultan III Mehmed elde etdiyi bu ugura gore Sedrezem Ibrahim Pasaya sag oldugu muddetce sedrezemlikde qalacagi barede soz verdi 10 sentyabr 1601 Kanija qalasini geri almaq isteyen Hersoq Ferdinand qalani boyuk bir qosunla muhasireye aldi Tiryaki Hesen Pasa idaresindeki kicik bir deste qalani 2 ay boyunca qehremancasina mudafie etdi Qida ehtiyati ve cebhexanasi azalan Osmanlilar gozlenilmeden hucum ederek ozlerinden qatbaqat cox olan xacli ordusuna qalib geldiler 18 noyabr 1601 Bu qalibiyyetden sonra 1603 tarixinde Istolni Belqrad ve Esterqon qalalari da geri alindi Sefevilerle munasibet RedakteSefeviler 1590 ci ilde imzalanan ve 13 il davam eden Istanbul sulh muqavilesini pozmusdular Sah I Abbas Osmanlilarin Avstriyalilarla muharibede olmasindan istifade ederek itirdiyi torpaqlari geri qaytarmaga calisdi 25 avqust 1603 tarixinde resmen muharibe elan eden Sefeviler ilk once Tebriz ve Irevani ele kecirdi Memarliq RedakteMemarliq isleri ile maraqlanan Sultan III Mehmed sud anasi Helime Xatunun adina Golmermere adlanan yerde Helime Xatun Mescidi ve kulliyesi elece de anasi Safiye Valide Sultan adina Yeni Valide Mescidi ve kulliyesi tikdirmisdir Bundan basqa bir cox mescidi ve tikilini temir etdiren Sultan III Mehmed Yeni Mescidin Valide Sultan Mescidi de temelini atmisdir Vefati RedakteBir gun ovdan qayidarken qarsisina cixan bir dervis sultana 56 gun omrun qalib qafil olma sultanim demesi sultani derinden sarsmisdir 37 yasli genc sultan yeyib icmekden kesilmis ve 21 dekabr 1603 tarixinde yeni dervisin dediyi gun urek catismamazligindan infarkt vefat etmisdir Bezi qaynaqlarda olum sebebi olaraq oglu sahzade Mahmudu haqsiz yere edam etmesi ve bu sebebden vicdan ezabi cekmesi gosterilir Ailesi RedakteHeremxanasi Redakte Helime Sultan I Mustafanin ve sahzade Mahmudun anasidir Handan Sultan I Ehmed ve Sahzade Selim anasidir 8 Oglan usaqlari Redakte Sahzade Mahmud 1584 7 iyun 1603 atasi III Mehmed terefinden bogularaq edam edilmisdir 9 Sahzade Selim 1585 20 aprel 1597 10 11 I Ehmed I MustafaQiz usaqlari Redakte Dilruba Sultan Xedice Sultan 1590 11 Oktyabr 1604 tarixinde Kureken Mustafa Pasa ile evlenmisdir Ayse Sultan 1598 Handan Sultanin 11 28 avqust 1613 tarixinde Kureken Husrev Pasa ile evlenmisdir Sah Sultan 1595 Handan Sultanin 12 Esra Sultan 1597 Handan Sultanin qizi 11 10 fevral 1612 tarixinde Kureken Mahmud Pasa Cagaloglu ile evlenmisdir QEYD Hereminde bundan basqa 10 adi bilinmeyen qiz ovladi oldugu bilinir Istinadlar Redakte Bostanzade Yahya Efendi Tuhfet ul ahbab Milliyet Yayinlari s 111 Hamit Bozarslan Turkiye Tarihi Iletisim Yayinlari s 52 Resad Ekrem Kocu Tarihimizde Garip Vakalar Varlik Yayinlari s 142 Metin And On Altinci Yuzyilda Istanbul Yapi Kredi Yayinlari s 101 Metin Hasirci Buyuk Osmanli tarihi Bol 1 Kis 5 Mustafa Muftuoglu Yalan soyleyen tarih utansin 1 cilt Say 64 Midhat Sertoglu Osmanli tarih lugati Say 255 Federico Seneca Il Doge Leonardo Dona la sua vita e la sua prepara zione politica prima del dogado Editrice Antenore Padova 1959 s 286 Bu Mulkun Sultanlari Yazan Necdet Sakaoglu Sayfa 198 Zeynep Aycibin Katip Celebi Fezleke Tahlil ve Metin Yayinlanmamis Doktora Tezi Mimar Sinan Universitesi 2007 Sayfa 452 1 2 3 4 Arxivlenmis suret 2006 05 02 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2006 05 02 Baki Tezcan Searching for Osman s 331 dn 37Xarici kecidler RedakteIII MehmedOsmanli sulalesiDogum 6 May 1566 Vefat 21 Dekabr 1603Hakimiyyet titullariSelefleri III Murad Osmanli Imperiyasi دولت عالیه عثمانی Sultani16 yanvar 1595 21 Dekabr 1603 Xelefleri I EhmedSunni Islam titullariSelefleri III Murad Islam Xelifesi خلافة إسلامية Xelefleri I EhmedMenbe https az wikipedia org w index php title III Mehmed amp oldid 6012318, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.