XIX əsr - XX əsrin əvvəlləri etnoqraflarının fərziyyələrinin əksinə olaraq, "ibtidai", arxaik dini və mifoloji sistemlərdə xüsusilə pərəstiş edilən "Günəş kultu" müşahidə edilmir. Onlarda Günəş kiçik bir xarakter və ya hətta cansız bir cisim kimi qəbul edilir. Arxaik günəş mifləri arasında Afrika, Sibir və Avstraliya xalqları arasında yayılmış Günəşin yaranması və artıq günəşlərin məhv edilməsi, Günəşin yoxa çıxması və geri qayıtması haqqında miflər var. Vyaçeslav İvanovun təklif etdiyi kimi, Günəş və Ay haqqında əkiz miflər və “səmavi toy”un motivi də arxaik görünür. Ən qədim versiyalarda (xüsusən də Sibir xalqları arasında) bu cütlükdəki Günəş qadını, Ay isə kişini təmsil edir.
Etnoqraf Artur Hokarta görə, “müqəddəs hökmdar”ın rolunun artdığı mədəniyyətlərdə Günəş kultu ön plana çıxır. Şumer-Akkad mifologiyasında günəş tanrısı Şamaş əhəmiyyətinə görə hələ də ay tanrısından aşağıdır, lakin artıq ən hörmətli tanrılardan birinə çevrilir. Qədim Misir dinində günəş kultları ən mühüm rol oynayır. Misir günəş tanrıları arasında - Ra, Horus, Amon, Khepri - Günəşi səmada gəzdirən skarab tanrısı. Eramızdan əvvəl XIV əsrdə.firon Exnaton radikal dini islahat etməyə cəhd edir və Misirdə Atonun vahid kultunu tətbiq edir (əvvəlcə günəş diskinin təcəssümü).
Günəş kultları Hind-Avropa mifologiyasında mühüm yer tutur, burada onlar at kultu və ilahi əkizlərin obrazı ilə əlaqələndirilir ( Aşvinlər, Dioskurlar ). Hind-Avropa ideyalarına görə, Günəş bir gündə səmadan keçərək at arabası ilə səmada “səyahət edir” (və ya “daşıyır”). Hind-Avropa günəş tanrılarının nümunələri qədim Hindistan Surya, Yunan Apollon və Helios, Roman Soldur . Mərhum Zərdüştiliyin əsas tanrılarından biri olan Mitra günəş mənşəlidir.
Müxtəlif tədqiqatçılar slavyan tanrıları Dajboq, Xorsu Günəş kultu ilə əlaqələndirirlər; Xristianlıqdan əvvəlki slavyan mifologiyası haqqında məlumatın olmaması bu konstruksiyaları birmənalı şəkildə təsdiq və ya təkzib etməyə imkan vermir.
İnkişaf etmiş günəş kultları Cənubi və Mezoamerikada ( Huitzilopochtli, Inti ) mövcud idi.
Yaponşinto panteonunda ən ali tanrı günəş ilahəsi Amaterasudur .
Azərbaycan tarixçisi Aydın Məmmədov yazır ki, Azərbaycan xalqının da islamdan əvvəlki mənəvi mədəniyyətində Günəş kultu ilə bağlı inanclar və ayinlər xüsusi yer tutur. Günəş kultu qədim zamanlarda insanların günəş işığına və istiliyə təbii ehtiyacı nəticəsində yaranıb və insanların şüurunda, onların mifolojiləşmiş təfəkküründə möhkəm kök salıb. Azərbaycanda gün işığı kultu özünün çiçəklənmə dövrünü Tunc dövründə yaşamışdır. Bir çox tədqiqatçıların fikrincə, Azərbaycan ərazisində məşhur dolmenlər və kromlexlər də Günəş kultu ilə əlaqədardır .
18-19 - cu əsrlər mifoloji məktəbinin etnoqrafları Günəş miflərinə şişirdilmiş əhəmiyyət vermiş, müxtəlif kult qəhrəmanlarını və mifoloji personajları Günəşin təcəssümü kimi elan etdi, əslində onunla heç bir əlaqəsi yoxdur.
İstinadlar
"Тематическая классификация и распределение фольклорно-мифологических мотивов по ареалам". newstar.rinet.ru. 2021-10-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-06.
"Нил и Eгипетская цивилизация / Александр Морэ". calameo.com. İstifadə tarixi: 2021-10-06.
Мамедов. Культ Солнца в древней системе верований азербайджанцев (PDF) (İrs-Наследие). 2017. 32–37.
May 17, 2023
günəş, mifləri, günəşin, mifologizasiyası, üzündəki, həyata, təsiri, adətən, mifləri, ilə, sıx, bağlıdır, günəş, tanrısı, qədim, misir, dinində, tanrı, trundholmdakı, günəş, arabası, əsr, əsrin, əvvəlləri, etnoqraflarının, fərziyyələrinin, əksinə, olaraq, ibti. Gunes mifleri Gunesin mifologizasiyasi ve yer uzundeki heyata tesiri adeten ay mifleri ile six baglidir Ra gunes tanrisi qedim Misir dininde ali tanri Trundholmdaki gunes arabasi XIX esr XX esrin evvelleri etnoqraflarinin ferziyyelerinin eksine olaraq ibtidai arxaik dini ve mifoloji sistemlerde xususile perestis edilen Gunes kultu musahide edilmir Onlarda Gunes kicik bir xarakter ve ya hetta cansiz bir cisim kimi qebul edilir Arxaik gunes mifleri arasinda Afrika Sibir ve Avstraliya xalqlari arasinda yayilmis Gunesin yaranmasi ve artiq guneslerin mehv edilmesi Gunesin yoxa cixmasi ve geri qayitmasi haqqinda mifler var Vyaceslav Ivanovun teklif etdiyi kimi Gunes ve Ay haqqinda ekiz mifler ve semavi toy un motivi de arxaik gorunur En qedim versiyalarda xususen de Sibir xalqlari arasinda bu cutlukdeki Gunes qadini Ay ise kisini temsil edir 1 Etnoqraf Artur Hokarta gore muqeddes hokmdar in rolunun artdigi medeniyyetlerde Gunes kultu on plana cixir Sumer Akkad mifologiyasinda gunes tanrisi Samas ehemiyyetine gore hele de ay tanrisindan asagidir lakin artiq en hormetli tanrilardan birine cevrilir Qedim Misir dininde gunes kultlari en muhum rol oynayir Misir gunes tanrilari arasinda Ra Horus Amon Khepri Gunesi semada gezdiren skarab tanrisi Eramizdan evvel XIV esrde firon Exnaton radikal dini islahat etmeye cehd edir ve Misirde Atonun vahid kultunu tetbiq edir evvelce gunes diskinin tecessumu 2 Gunes kultlari Hind Avropa mifologiyasinda muhum yer tutur burada onlar at kultu ve ilahi ekizlerin obrazi ile elaqelendirilir Asvinler Dioskurlar Hind Avropa ideyalarina gore Gunes bir gunde semadan kecerek at arabasi ile semada seyahet edir ve ya dasiyir Hind Avropa gunes tanrilarinin numuneleri qedim Hindistan Surya Yunan Apollon ve Helios Roman Soldur Merhum Zerdustiliyin esas tanrilarindan biri olan Mitra gunes menselidir Muxtelif tedqiqatcilar slavyan tanrilari Dajboq Xorsu Gunes kultu ile elaqelendirirler Xristianliqdan evvelki slavyan mifologiyasi haqqinda melumatin olmamasi bu konstruksiyalari birmenali sekilde tesdiq ve ya tekzib etmeye imkan vermir Inkisaf etmis gunes kultlari Cenubi ve Mezoamerikada Huitzilopochtli Inti movcud idi Yapon sinto panteonunda en ali tanri gunes ilahesi Amaterasudur Azerbaycan tarixcisi Aydin Memmedov yazir ki Azerbaycan xalqinin da islamdan evvelki menevi medeniyyetinde Gunes kultu ile bagli inanclar ve ayinler xususi yer tutur Gunes kultu qedim zamanlarda insanlarin gunes isigina ve istiliye tebii ehtiyaci neticesinde yaranib ve insanlarin suurunda onlarin mifolojilesmis tefekkurunde mohkem kok salib Azerbaycanda gun isigi kultu ozunun ciceklenme dovrunu Tunc dovrunde yasamisdir Bir cox tedqiqatcilarin fikrince Azerbaycan erazisinde meshur dolmenler ve kromlexler de Gunes kultu ile elaqedardir 3 18 19 cu esrler mifoloji mektebinin etnoqraflari Gunes miflerine sisirdilmis ehemiyyet vermis muxtelif kult qehremanlarini ve mifoloji personajlari Gunesin tecessumu kimi elan etdi eslinde onunla hec bir elaqesi yoxdur Istinadlar Redakte Tematicheskaya klassifikaciya i raspredelenie folklorno mifologicheskih motivov po arealam newstar rinet ru 2021 10 06 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 10 06 Nil i Egipetskaya civilizaciya Aleksandr More calameo com Istifade tarixi 2021 10 06 Mamedov 2017Edebiyyat RedakteIvanov V V 2 https web archive org web 20060425175349 http myfhology narod ru stella myth solar myth html bare url missing title Eliade Solnce i poklonenie Solncu Izbrannye sochineniya 2200 nus M Ladomir Per s angl 1999 127 153 ISBN 5 86218 346 9 Olkott Mify o solnce M Centrpoligraf Per s angl 2013 ISBN 978 5 9524 5070 7 Mamedov Kult Solnca v drevnej sisteme verovanij azerbajdzhancev PDF Irs Nasledie 2017 32 37 Menbe https az wikipedia org w index php title Gunes mifleri amp oldid 6715831, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
