fbpx
Wikipedia

Göytürklərin tarixinin xronologiyası

Bu, Göytürklərin Türk xaqanlığının yaranmasından İkinci Göytürk xaqanlığının sonuna qədər olan tarixinin xronologiyasıdır.

V əsr

İl Tarix Hadisələr
439 Müasir Turfan ətrafında məskunlaşan Aşina kimi tanınan hun tayfalarının 500 ailəsi onları Altay dağlarına köçürən Jujan xaqanlığına tabe edilir.

VI əsr

İl Tarix Hadisələr
534 Aşinalı Bumın xaqan türklərin başçısı olur, daha şərqə, Xuanxe çayına (Sarı çay) doğru köç edirlər.
545 Türklər Qərbi Vey ilə ittifaq qururlar.
546 Bumın xaqan Jujuan xaqanlığında baş verən Telelərin üsyanını yatırır və xidməti üçün bir Jujuan şahzadəsi istəyir. İstəyi geri çevrildikdən sonr müstəqilliyini elan edir
551 Bumın özünü xaqan və türklərin ali hökmdarı elan edir.
Bumın xaqan Qərbi Vey şahzadəsi Çanqla ilə evlənir.
552 Bumın xaqan Jujuan xaqanı Yuyçzülyü Anaxuanı (Dayanan xan) məğlub edir və Anaxuan intihar edir; Bumın Ötükəni fəth etdikdən sonra özünü Türk xaqanlığının İllıq xaqanı elan edir; tezliklə Bumın ölür və yerinə oğlu Qara İssıq xaqan keçir.
553 İssı1 xaqan Jujuan xaqanlığına hücumunu davam etdirir və ölür; onun yerinə qardaşı. Muğan xaqan keçir
554 Muğan xaqan Jujuan xaqanlığını məğlub edir.
557 Buxara döyüşü: Qərbi Göytürk xaqanı İstəmi (Bumınin qardaşı) Sasanilər imperiyası ilə ittifaq bağlayaraq eftalitlərə (Ağ hunlar) hücum edirlər.
563 Qərbi Göytürk xaqanı İstəmi xaqan döyüşdə Ağ hunları məğlub edir.
568 Elçilər Bizans imperatorluğuna gələrək, onlardan Qərbi Göytürk xaqanlığına tabe olan avarları təslim etmələrini xahiş edirlər.
572 Muğan xaqan ölür və onun yerinə qardaşı Taspar xaqan keçir.
580 Taspar xaqan Şimali Çjou şahzadəsi Qianjin ilə evlənir.
581 Göytürk vətəndaş müharibəsi:Taspar xaqan ölür və onun təyin etdiyi varisi Muğan xaqanın oğlu Apa xaqan İssıq xaqanın oğlu İşbara xaqanla döyüşə gedir; Taspar xaqanın oğlu Amrak xaqan taxt iddiasından əl çəkir.
582 İşbara xaqan Çinə hücum edir.
583 Göytürk vətəndaş müharibəsi: Apa xaqan İşbara xaqan tərəfindən məğlub edilir və Qərbi Göytürk xaqanı İstəmi xaqanın oğlu Tardu xaqanın yanına qaçır.
584 Göytürk vətəndaş müharibəsi: Qərbi Göytürk xaqanı Tardu Şərqi Göytürk xaqanı İşbara xaqanı məğlub edir.
585 Şərqi Göytürk xaqanı İşbara xaqan Suy sülaləsi tərəfindən məğlub edilir.
587 Şərqi Göytürk xaqanı Tulan xaqan Bağa xaqanın oğlu Yami xaqanın üzərinə hücum edir və onu Suy xanədanına qaçmağa məcbur edir.
588 Birinci fars-türk müharibəsi: Şərqi Göytürk xaqanı Bağa xaqan Herata hücum edir, lakin məğlub olur, ox zərbəsindən ölür; Onun yerinə İşbara xaqanın oğlu Tulan xaqan keçir.
597 Şərqi Göytürk xaqanı Tulan xaqan Bağa xaqanın oğlu Yami xaqanın üzərinə hücum edir və onu Suy xanədanına qaçmağa məcbur buraxır.
599 Şərqi Göytürk xaqanı Tulan xaan tabeliyində olanlar tərəfindən öldürülür və onun yerinə Bağa xaqanın oğlu Yami xaqan keçir.

Qərbi Göytürk xaqanı Tardu isə özünü bütün türklərin hökmdarı elan edir.

Qərbi Göytürk xaqanı Tardu xaqan Suy xanədanına hücum edir

VII əsr

İl Tarix Hadisələr
600 Qərbi Göytürk xaqanı Tardu Suy sülaləsinə hücum edir.
602 Qərbi Göytürk xaqanı Tardu Ordosda Şərqi Göytürk xaqanı Yami xaqana hücum edir.
603 Qərbi Göytürk xaqanı Tardu devrilərək Toqona qaçır; onun yerinə Tardunun nəvəsi Taman xaqan keçir.
605 Şərqi Göytürk xaqanı Yami xaqan Suy sülaləsi adından xitaylara hücum edir.
Qərbi Göytürk xaqanı Taman üsyan səbəbindən Suyların yanına qaçmağa məcbur olur.
610 Qərbi Göytürk xaqanı Taman onun yerinə keçən Tardunun nəvəsi Şekuy xaqan tərəfindən məğlub edilir.
611 Şərqi Göytürk xaqanı Yami xaqanın yerinə oğlu Şibi xaqan keçir.
Taman xaqan Suy sülaləsinə qaçır.
615 Şərqi Göytürk xaqanı Şibi xaqan Suylara hücum edir.
617 Şərqi Göytürk xaqanı Şibi xaqan Suy sülaləsinə qarşı üsyanında Tan imperatoru Qaocjuya kömək edir.
Qərbi Göytürk xaqanı Şekuy xaqanın yerinə qardaşı Tonq Yabqu xaqan keçir.
618 Taman xaqan Şərqi Göytürk xaqanlığının elçiləri tərəfindən öldürülür.
619 Şərqi Göytürk xaqanı Şibi xaqanın yerinə qardaşı Çula xaqan keçir.
620 Şərqi Göytürk xaqanı Çula xaqanın yerinə onun qardaşı İllig xaqan keçir.
622 Şərqi Göytürk xaqanı İllig xaqan Tan sülaləsinə hücum edir.
624 Şərqi Göytürk xaqanı İllig xaqan və onun qardaşı oğlu Tolis xaqan Tanın ərazilərini işğal edir, lakin Li Şimin Tolislə əlaqə saxlayır və onu hücum etməməyə inandıraraq, işğalı dayandırmağa məcbur edir.
625 Şərqi Göytürk xaqanı İllig xaqan Tanın sülaləsinin ərazilərinə basqınlar edir, lakin geri çəkilir.
626 Şərqi Göytürk xaqanı İllig xaqan Tanın sülaləsinin ərazilərini işğal edir və yeni tac taxmış Tan imperatoru Tay Tsunq xərac ödəməyə razı olur.
627 Üçüncü fars-türk müharibəsi: Qərbi Göytürk xaqanı Tonq Yabqu xaqan Sasanilər imperiyasına hücum edərək Dərbənd və Tiflisi tutur.
Qarluqlar Qərbi Göytürk xaqanlığına qarşı üsyan qaldırırlar.
Tanuyğur qoşunları türklərtibetlilərlə döyüşə girir.
628 Seyanto xaqanlığıTatabılar Şərqi Göytürk xaqanlığına qarşı üsyan qaldırırlar.
630 Tanın Şərqi türklərə səfəri: Şərqi Göytürk xaqanı İllig xaqan Tan sülaləsindən Li Cjin tərəfindən məğlub edilir və Li Şici tərəfindən əsir götürülür, lakin azad edilir; Şərqi Göytürk xaqanlığı Tan sülaləsinin vassalı olur.
Syuantzan Qərbi Göytürk xaqanı Tonq Yabqu xaqanın sarayına səfər edir.
Qərbi Göytürk xaqanı Tonq Yabqu xaqan əmisi Bağatur xaqan tərəfindən öldürülür.
Qərbi Göytürk xaqanı Bağatur xaqan Tonq Yabqu xaqan oğlu Si Yabqu xaqan tərəfindən öldürülür.
Qərbi Göytürk xaqanlığı iki tayfa konfederasiyasına; Qərbi Nuşibilər və Şərqi Tululara parçalanır, onlar birlikdə On Oq (On ox) kimi tanınırlar.
632 Qərbi Göytürk xaqanı Si Yabqu xaqan devirilir; onun yerinə Tonq Yabqu xaqanın yaxın qohumu Bağa Şadın oğlu Nişa Tulu xaqan keçir.
634 Qərbi Göytürk xaqanı Nişa Tulu xaqan taxtdan əl çəkir və onun yerinə qardaşı İşbara Teriş keçir.
638 Qərbi Göytürk xaqanı İşbara Teriş xaqan İllig xaqanın oğlu Yükük şadın xeyrinə devrilir.
642 Qərbi Göytürk xaqanı Yükük şad qərbə qaçır və onun yerinə İşbara Terişin nəvəsi İrbis Şekuy xaqan keçir.
649 Qərbi Göytürk xaqanı İrbis Şekuy qərbə qaçır və onun yerinə İstəmi xaqanın nəslindən olan Xallıq İşbara Yabqu xaqan gətirilir.
651 Qərbi Göytürk xaqanı Xallıq İşbara Yabqu Cjimasara hücum edir.
653 İnan Cençu yabqu Qərbi Göytürk xaqanı Xallıq İşbara Yabqu üzərinə hücum edir.
656 Qərbi Göytürk xaqanlığının QarluqTurgiş qüvvələri Şen Yaoin tərəfindən məğlub edilir.
657 İrtış çayı döyüşü: Qərbi Göytürk xaqanı Xallıq İşbara Yabqu xaqan Tan sülaləsindən Su Dinqfanq tərəfindən məğlub edilir.
658 Tanın Qərbi Göytürk xaqanlığını ələ keçirməsi: Qərbi Göytürk xaqanı Xallıq İşbara Yabqu xaqan Tan sülaləsindən Su Dinqfanq tərəfindən məğlub edilir və ömrünün qalan günlərini Çanqanda keçirir;

Qərbi Göytürk xaqanlığı Tana birləşdirilir.

660 Qərbi Göytürk xaqanlığının qalan qüvvələri Tibet imperiyasına qoşularaq Qaşqara hücum edirlər.
665 Qərbi Göytürk xaqanlığının qalan qüvvələri Tibet imperiyasına qoşularaq Yutiana (Xotan) hücum edirlər.
677 Qərbi Göytürk xaqanlığının qalan qüvvələri Tibet imperiyasına qoşularaq Qiucinə (Kuça) hücum edirlər.
679 Çanyu protektoratından Aşide Venfu və Aşide Fenci Aşina Nişufu xaqan elan edir və Tan sülaləsinə qarşı üsyana başlayırlar.
680 Pey Xincjan Aşina Nişufu məğlub edir və Aşina Nişufu onun adamları tərəfindən öldürülür.
Aşide Venfu Aşina Funyanı xaqan elan edir və Tan sülaləsinə qarşı üsyan qaldırır.
681 Aşide Venfu and Aşina Funian Pey Xincjana təslim olurlar.
İltəriş xaqan Aşina Funyanın adamları ilə ilə üsyan qaldırır.
682 İltəriş xaqan İkinci Göytürk xaqanlığını elan edir.
İkinci Göytürk xaqanı Qapağan xaqan Tan sülaləsinə hücum edir.
683 İkinci Göytürk xaqanı Qapağan xaqan Tan sülaləsinə hücum edir.
684 İkinci Göytürk xaqanı Qapağan xaqan Tan sülaləsinə hücum edir.
685 İkinci Göytürk xaqanı Qapağan xaqan Tan sülaləsinə hücum edir.
687 İkinci Göytürk xaqanı Qapağan xaqan Tan sülaləsinə hücum edir.
692 İkinci Göytürk xaqanı İltəriş xaqan vəfat edir və onun yerinə qardaşı Qapağan xaqan keçir.
693 İkinci Göytürk xaqanı Qapağan xaqan Tan sülaləsinə hücum edir.
694 İkinci Göytürk xaqanı Qapağan xaqan Tan sülaləsinə hücum edir.
696 İkinci Göytürk xaqan Qapağan xaqan şərqdə xitanları məğlub edir və Tan sülaləsinə basqın edir.
697 İkinci Göytürk xaqanı Qapağan xaqan Tan sülaləsinə hücum edir.
698 İkinci Göytürk xaqanı Qapağan xaqan Tan sülaləsinə hücum edir.

VIII əsr

İl Tarix Hadisələr
702 İkinci Göytürk xaqanı Qapağan xaqan Tan sülaləsi ərazilərinə hücumlar edir.
706 İkinci Göytürk xaqanı Qapağan xaqan Tan sülaləsi ərazilərinə hücumlar edir.
707 İkinci Göytürk xaqanı Qapağan xaqan Tan sülaləsi ərazilərinə hücumlar edir.
711 Bolçu döyüşü: İkinci Göytürk xaqanı Qapağan xaqan Türgiş xaqanlığını məğlub edir.
713 İkinci Göytürk xaqanı Qapağan xaqan Əməvilər xilafətinə qarşı Sogd vilayətinə kömək üçün ordu göndərir, lakin məğlub olur və növbəti il geri çəkilir.
716 22 iyul İkinci Göytürk xaqanı Qapağan xaqan pusquda öldürülür və onun yerinə İltəriş xaqanın oğlu Bilgə xaqan keçir.
720 İkinci Göytürk xaqanı Bilgə xaqan Tan sülaləsi torpaqlarına hücum edir və xərac alır.
726 Orxon çayı yaxınlığında Tonyukuk abidəsi ucaldılır.
731 27 fevral Kültigin vəfat edir.
734 25 noyabr İkinci Göytürk xaqanı Bilgə xaqana sui-qəsd edilir və onun yerinə gələn oğlu Yollıq xaqan elə həmin ildə vəfat edir; onu anası Qutluq Səbaq xatunun himayəsi altında qardaşı Bilgə Qutluq xan əvəz edir.
741 İkinci Göytürk xaqanı Bilgə Qutluq Tenqri xaqan onun şadlarından biri (vali) Pan Kültiğin tərəfindən öldürülür.

Sonra basmıllar tərəfindən məğlub edilir və onun yerinə İltəriş xaqanın oğlu Qutluq Yabqu xaqan keçir.

742 Basmıllar, uyğurlarqarluqlar İkinci Göytürk xaqanlığına qarşı üsyan edir və Qutluq Yabqu xaqan öldürülür; onun yerinə Pan Kültiğin oğlu Ozmış Teqin xan keçir.
744 Uyğurlar İkinci Göytürk xaqanlığını darmadağın edərək Uyğur xaqanlığını qururlar; Ozmış Teqin xan öldürülür.

İstinadlar

  1. Bregel, 2003. səh. 14
  2. Barfield, 1989. səh. 132
  3. Xiong, 2009. səh. ciii
  4. Golden, 1992. səh. 127
  5. Golden, 1992. səh. 128
  6. Xiong, 2008. səh. 516
  7. Xiong, 2008. səh. 37
  8. Barfield, 1989. səh. 136
  9. Barfield, 1989. səh. 137
  10. Xiong, 2008. səh. 433
  11. Xiong, 2008. səh. 365
  12. Xiong, 2008. səh. 138
  13. Barfield, 1989. səh. 138
  14. Xiong, 2008. səh. 407
  15. Skaff, 2012. səh. 302
  16. Xiong, 2008. səh. 69
  17. Xiong, 2008. səh. 95
  18. Barfield, 1989. səh. 139
  19. Sinor, 1990. səh. 307
  20. Xiong, 2008. səh. 452
  21. Xiong, 2008. səh. 453
  22. Xiong, 2008. səh. 507
  23. Skaff, 2012. səh. 303
  24. Barfield, 1989. səh. 144
  25. Xiong, 2008. səh. cviii
  26. Golden, 1992. səh. 135
  27. Latourette, 1964. səh. 144
  28. Haywood, 1998. səh. 3.2
  29. Graff, 2002. səh. 186
  30. Xiong, 2008. səh. 579
  31. Golden, 1992. səh. 40
  32. Xiong, 2008. səh. 464
  33. Xiong, 2008. səh. 139
  34. Xiong, 2008. səh. 122
  35. Xiong, 2008. səh. 629
  36. Wang, 2013. səh. 42
  37. Wang, 2013. səh. 43
  38. Xiong, 2009. səh. cix
  39. Xiong, 2008. səh. cix
  40. Xiong, 2008. səh. 434
  41. Bregel, 2003. səh. 17
  42. Bregel, 2003. səh. 16
  43. Sima Guang, Zizhi Tongjian, Vol. 202
  44. Barfield, 1989. səh. 149
  45. Skaff, 2012. səh. 308
  46. Barfield, 1989. səh. 147
  47. Skaff, 2012. səh. 309
  48. Skaff, 2012. səh. 311
  49. Bregel, 2003. səh. 18
  50. Bregel, 2003. səh. 19
  51. Rona-tas, 1999, p. 232
  52. Györffy, 1997, p. 232
  53. Barfield, 1989. səh. 150
  54. Ahmet Taşağıl:Göktürkler, AKDTYK yayınları, ISBN 978-975-16-2460-4, p. 358-9

Ədədbiyyat

  • Andrade, Tonio, The Gunpowder Age: China, Military Innovation, and the Rise of the West in World History, Princeton University Press, 2016, ISBN 978-0-691-13597-7.
  • Asimov, M.S., History of civilizations of Central Asia Volume IV The age of achievement: A.D. 750 to the end of the fifteenth century Part One The historical, social and economic setting, UNESCO Publishing, 1998
  • Barfield, Thomas, The Perilous Frontier: Nomadic Empires and China, Basil Blackwell, 1989
  • Barrett, Timothy Hugh, The Woman Who Discovered Printing, Great Britain: Yale University Press, 2008, ISBN 978-0-300-12728-7 (alk. paper)
  • Beckwith, Christopher I, The Tibetan Empire in Central Asia: A History of the Struggle for Great Power among Tibetans, Turks, Arabs, and Chinese during the Early Middle Ages, Princeton University Press, 1987
  • Biran, Michal, The Empire of the Qara Khitai in Eurasian History: Between China and the Islamic World, Cambridge University Press
  • Bregel, Yuri, An Historical Atlas of Central Asia, Brill, 2003
  • Drompp, Michael Robert, Tang China And The Collapse Of The Uighur Empire: A Documentary History, Brill, 2005
  • Golden, Peter B., An Introduction to the History of the Turkic Peoples: Ethnogenesis and State-Formation in Medieval and Early Modern Eurasia and the Middle East, OTTO HARRASSOWITZ · WIESBADEN, 1992
  • Graff, David A., Medieval Chinese Warfare, 300-900, Warfare and History, London: Routledge, 2002, ISBN 0415239559
  • Graff, David Andrew, The Eurasian Way of War Military Practice in Seventh-Century China and Byzantium, Routledge, 2016, ISBN 978-0-415-46034-7.
  • Haywood, John, Historical Atlas of the Medieval World, AD 600-1492, Barnes & Noble, 1998
  • Latourette, Kenneth Scott, The Chinese, their history and culture, Volumes 1-2, Macmillan, 1964
  • Lorge, Peter A., The Asian Military Revolution: from Gunpowder to the Bomb, Cambridge University Press, 2008, ISBN 978-0-521-60954-8
  • Millward, James, Eurasian Crossroads: A History of Xinjiang, Columbia University Press, 2009
  • Needham, Joseph, Science & Civilisation in China, V:7: The Gunpowder Epic, Cambridge University Press, 1986, ISBN 0-521-30358-3
  • Rong, Xinjiang, Eighteen Lectures on Dunhuang, Brill, 2013
  • Shaban, M. A., The ʿAbbāsid Revolution, Cambridge: Cambridge University Press, 1979, ISBN 0-521-29534-3
  • Sima, Guang, Bóyángbǎn Zīzhìtōngjiàn 54 huánghòu shīzōng 柏楊版資治通鑑54皇后失蹤, Yuǎnliú chūbǎnshìyè gǔfèn yǒuxiàn gōngsī, 2015, ISBN 978-957-32-0876-1
  • Sinor, Denis, The Cambridge History of Early Inner Asia, Cambridge University Press, 1990, ISBN 978-0-521-24304-9
  • Skaff, Jonathan Karam, Sui-Tang China and Its Turko-Mongol Neighbors: Culture, Power, and Connections, 580-800 (Oxford Studies in Early Empires), Oxford University Press, 2012
  • Wang, Zhenping, Tang China in Multi-Polar Asia: A History of Diplomacy and War, University of Hawaii Press, 2013
  • Whiting, Marvin C, Imperial Chinese Military History, Writers Club Press, 2002
  • Wilkinson, Endymion. Chinese History: A New Manual, 4th edition. Cambridge, MA: Harvard University Asia Center distributed by Harvard University Press. 2015. ISBN 9780674088467.
  • Yuan, Shu, Bóyángbǎn Tōngjiàn jìshìběnmò 28 dìèrcìhuànguánshídài 柏楊版通鑑記事本末28第二次宦官時代, Yuǎnliú chūbǎnshìyè gǔfèn yǒuxiàn gōngsī, 2001, ISBN 957-32-4273-7
  • Xiong, Victor Cunrui, Sui-Tang Chang'an: A Study in the Urban History of Late Medieval China (Michigan Monographs in Chinese Studies), U OF M CENTER FOR CHINESE STUDIES, 2000, ISBN 0892641371
  • Xiong, Victor Cunrui, Historical Dictionary of Medieval China, United States of America: Scarecrow Press, Inc., 2009, ISBN 978-0810860537
  • Xue, Zongzheng, Turkic peoples, 中国社会科学出版社, 1992

göytürklərin, tarixinin, xronologiyası, göytürklərin, türk, xaqanlığının, yaranmasından, ikinci, göytürk, xaqanlığının, sonuna, qədər, olan, tarixinin, xronologiyasıdır, türk, xaqanlığı, mündəricat, əsr, əsr, əsr, viii, əsr, istinadlar, ədədbiyyatv, əsr, redak. Bu Goyturklerin Turk xaqanliginin yaranmasindan Ikinci Goyturk xaqanliginin sonuna qeder olan tarixinin xronologiyasidir Turk xaqanligi Mundericat 1 V esr 2 VI esr 3 VII esr 4 VIII esr 5 Istinadlar 6 EdedbiyyatV esr RedakteIl Tarix Hadiseler439 Muasir Turfan etrafinda meskunlasan Asina kimi taninan hun tayfalarinin 500 ailesi onlari Altay daglarina kocuren Jujan xaqanligina tabe edilir 1 VI esr RedakteIl Tarix Hadiseler534 Asinali Bumin xaqan turklerin bascisi olur daha serqe Xuanxe cayina Sari cay dogru koc edirler 1 545 Turkler Qerbi Vey ile ittifaq qururlar 1 546 Bumin xaqan Jujuan xaqanliginda bas veren Telelerin usyanini yatirir ve xidmeti ucun bir Jujuan sahzadesi isteyir Isteyi geri cevrildikden sonr musteqilliyini elan edir 2 551 Bumin ozunu xaqan ve turklerin ali hokmdari elan edir 1 Bumin xaqan Qerbi Vey sahzadesi Canqla ile evlenir 2 552 Bumin xaqan Jujuan xaqani Yuyczulyu Anaxuani Dayanan xan meglub edir ve Anaxuan intihar edir Bumin Otukeni feth etdikden sonra ozunu Turk xaqanliginin Illiq xaqani elan edir tezlikle Bumin olur ve yerine oglu Qara Issiq xaqan kecir 2 3 553 Issi1 xaqan Jujuan xaqanligina hucumunu davam etdirir ve olur onun yerine qardasi Mugan xaqan kecir 2 554 Mugan xaqan Jujuan xaqanligini meglub edir 2 557 Buxara doyusu Qerbi Goyturk xaqani Istemi Buminin qardasi Sasaniler imperiyasi ile ittifaq baglayaraq eftalitlere Ag hunlar hucum edirler 4 563 Qerbi Goyturk xaqani Istemi xaqan doyusde Ag hunlari meglub edir 1 568 Elciler Bizans imperatorluguna gelerek onlardan Qerbi Goyturk xaqanligina tabe olan avarlari teslim etmelerini xahis edirler 5 572 Mugan xaqan olur ve onun yerine qardasi Taspar xaqan kecir 6 580 Taspar xaqan Simali Cjou sahzadesi Qianjin ile evlenir 6 581 Goyturk vetendas muharibesi Taspar xaqan olur ve onun teyin etdiyi varisi Mugan xaqanin oglu Apa xaqan Issiq xaqanin oglu Isbara xaqanla doyuse gedir Taspar xaqanin oglu Amrak xaqan taxt iddiasindan el cekir 7 582 Isbara xaqan Cine hucum edir 8 583 Goyturk vetendas muharibesi Apa xaqan Isbara xaqan terefinden meglub edilir ve Qerbi Goyturk xaqani Istemi xaqanin oglu Tardu xaqanin yanina qacir 7 584 Goyturk vetendas muharibesi Qerbi Goyturk xaqani Tardu Serqi Goyturk xaqani Isbara xaqani meglub edir 9 585 Serqi Goyturk xaqani Isbara xaqan Suy sulalesi terefinden meglub edilir 10 587 Serqi Goyturk xaqani Tulan xaqan Baga xaqanin oglu Yami xaqanin uzerine hucum edir ve onu Suy xanedanina qacmaga mecbur edir 7 11 588 Birinci fars turk muharibesi Serqi Goyturk xaqani Baga xaqan Herata hucum edir lakin meglub olur ox zerbesinden olur Onun yerine Isbara xaqanin oglu Tulan xaqan kecir 12 1 597 Serqi Goyturk xaqani Tulan xaqan Baga xaqanin oglu Yami xaqanin uzerine hucum edir ve onu Suy xanedanina qacmaga mecbur buraxir 13 599 Serqi Goyturk xaqani Tulan xaan tabeliyinde olanlar terefinden oldurulur ve onun yerine Baga xaqanin oglu Yami xaqan kecir Qerbi Goyturk xaqani Tardu ise ozunu butun turklerin hokmdari elan edir 14 Qerbi Goyturk xaqani Tardu xaqan Suy xanedanina hucum edir 15 VII esr RedakteIl Tarix Hadiseler600 Qerbi Goyturk xaqani Tardu Suy sulalesine hucum edir 15 602 Qerbi Goyturk xaqani Tardu Ordosda Serqi Goyturk xaqani Yami xaqana hucum edir 13 603 Qerbi Goyturk xaqani Tardu devrilerek Toqona qacir 16 onun yerine Tardunun nevesi Taman xaqan kecir 17 605 Serqi Goyturk xaqani Yami xaqan Suy sulalesi adindan xitaylara hucum edir 18 Qerbi Goyturk xaqani Taman usyan sebebinden Suylarin yanina qacmaga mecbur olur 19 610 Qerbi Goyturk xaqani Taman onun yerine kecen Tardunun nevesi Sekuy xaqan terefinden meglub edilir 17 611 Serqi Goyturk xaqani Yami xaqanin yerine oglu Sibi xaqan kecir 20 Taman xaqan Suy sulalesine qacir 17 615 Serqi Goyturk xaqani Sibi xaqan Suylara hucum edir 20 617 Serqi Goyturk xaqani Sibi xaqan Suy sulalesine qarsi usyaninda Tan imperatoru Qaocjuya komek edir 21 Qerbi Goyturk xaqani Sekuy xaqanin yerine qardasi Tonq Yabqu xaqan kecir 22 618 Taman xaqan Serqi Goyturk xaqanliginin elcileri terefinden oldurulur 17 619 Serqi Goyturk xaqani Sibi xaqanin yerine qardasi Cula xaqan kecir 17 620 Serqi Goyturk xaqani Cula xaqanin yerine onun qardasi Illig xaqan kecir 17 622 Serqi Goyturk xaqani Illig xaqan Tan sulalesine hucum edir 23 624 Serqi Goyturk xaqani Illig xaqan ve onun qardasi oglu Tolis xaqan Tanin erazilerini isgal edir lakin Li Simin Tolisle elaqe saxlayir ve onu hucum etmemeye inandiraraq isgali dayandirmaga mecbur edir 24 625 Serqi Goyturk xaqani Illig xaqan Tanin sulalesinin erazilerine basqinlar edir lakin geri cekilir 25 626 Serqi Goyturk xaqani Illig xaqan Tanin sulalesinin erazilerini isgal edir ve yeni tac taxmis Tan imperatoru Tay Tsunq xerac odemeye razi olur 25 627 Ucuncu fars turk muharibesi Qerbi Goyturk xaqani Tonq Yabqu xaqan Sasaniler imperiyasina hucum ederek Derbend ve Tiflisi tutur 1 Qarluqlar Qerbi Goyturk xaqanligina qarsi usyan qaldirirlar 26 Tan ve uygur qosunlari turkler ve tibetlilerle doyuse girir 27 28 628 Seyanto xaqanligi ve Tatabilar Serqi Goyturk xaqanligina qarsi usyan qaldirirlar 29 630 Tanin Serqi turklere seferi Serqi Goyturk xaqani Illig xaqan Tan sulalesinden Li Cjin terefinden meglub edilir ve Li Sici terefinden esir goturulur lakin azad edilir Serqi Goyturk xaqanligi Tan sulalesinin vassali olur 30 Syuantzan Qerbi Goyturk xaqani Tonq Yabqu xaqanin sarayina sefer edir 31 Qerbi Goyturk xaqani Tonq Yabqu xaqan emisi Bagatur xaqan terefinden oldurulur 22 Qerbi Goyturk xaqani Bagatur xaqan Tonq Yabqu xaqan oglu Si Yabqu xaqan terefinden oldurulur 32 Qerbi Goyturk xaqanligi iki tayfa konfederasiyasina Qerbi Nusibiler ve Serqi Tululara parcalanir onlar birlikde On Oq On ox kimi taninirlar 26 632 Qerbi Goyturk xaqani Si Yabqu xaqan devirilir onun yerine Tonq Yabqu xaqanin yaxin qohumu Baga Sadin oglu Nisa Tulu xaqan kecir 33 634 Qerbi Goyturk xaqani Nisa Tulu xaqan taxtdan el cekir ve onun yerine qardasi Isbara Teris kecir 34 638 Qerbi Goyturk xaqani Isbara Teris xaqan Illig xaqanin oglu Yukuk sadin xeyrine devrilir 35 642 Qerbi Goyturk xaqani Yukuk sad qerbe qacir ve onun yerine Isbara Terisin nevesi Irbis Sekuy xaqan kecir 35 649 Qerbi Goyturk xaqani Irbis Sekuy qerbe qacir ve onun yerine Istemi xaqanin neslinden olan Xalliq Isbara Yabqu xaqan getirilir 10 651 Qerbi Goyturk xaqani Xalliq Isbara Yabqu Cjimasara hucum edir 36 653 Inan Cencu yabqu Qerbi Goyturk xaqani Xalliq Isbara Yabqu uzerine hucum edir 37 656 Qerbi Goyturk xaqanliginin Qarluq ve Turgis quvveleri Sen Yaoin terefinden meglub edilir 38 657 Irtis cayi doyusu Qerbi Goyturk xaqani Xalliq Isbara Yabqu xaqan Tan sulalesinden Su Dinqfanq terefinden meglub edilir 39 658 Tanin Qerbi Goyturk xaqanligini ele kecirmesi Qerbi Goyturk xaqani Xalliq Isbara Yabqu xaqan Tan sulalesinden Su Dinqfanq terefinden meglub edilir ve omrunun qalan gunlerini Canqanda kecirir Qerbi Goyturk xaqanligi Tana birlesdirilir 40 660 Qerbi Goyturk xaqanliginin qalan quvveleri Tibet imperiyasina qosularaq Qasqara hucum edirler 41 665 Qerbi Goyturk xaqanliginin qalan quvveleri Tibet imperiyasina qosularaq Yutiana Xotan hucum edirler 42 677 Qerbi Goyturk xaqanliginin qalan quvveleri Tibet imperiyasina qosularaq Qiucine Kuca hucum edirler 41 679 Canyu protektoratindan Aside Venfu ve Aside Fenci Asina Nisufu xaqan elan edir ve Tan sulalesine qarsi usyana baslayirlar 43 680 Pey Xincjan Asina Nisufu meglub edir ve Asina Nisufu onun adamlari terefinden oldurulur 43 Aside Venfu Asina Funyani xaqan elan edir ve Tan sulalesine qarsi usyan qaldirir 43 681 Aside Venfu and Asina Funian Pey Xincjana teslim olurlar 43 Ilteris xaqan Asina Funyanin adamlari ile ile usyan qaldirir 44 682 Ilteris xaqan Ikinci Goyturk xaqanligini elan edir 44 Ikinci Goyturk xaqani Qapagan xaqan Tan sulalesine hucum edir 45 683 Ikinci Goyturk xaqani Qapagan xaqan Tan sulalesine hucum edir 45 684 Ikinci Goyturk xaqani Qapagan xaqan Tan sulalesine hucum edir 45 685 Ikinci Goyturk xaqani Qapagan xaqan Tan sulalesine hucum edir 45 687 Ikinci Goyturk xaqani Qapagan xaqan Tan sulalesine hucum edir 45 692 Ikinci Goyturk xaqani Ilteris xaqan vefat edir ve onun yerine qardasi Qapagan xaqan kecir 44 693 Ikinci Goyturk xaqani Qapagan xaqan Tan sulalesine hucum edir 46 694 Ikinci Goyturk xaqani Qapagan xaqan Tan sulalesine hucum edir 47 696 Ikinci Goyturk xaqan Qapagan xaqan serqde xitanlari meglub edir ve Tan sulalesine basqin edir 46 697 Ikinci Goyturk xaqani Qapagan xaqan Tan sulalesine hucum edir 47 698 Ikinci Goyturk xaqani Qapagan xaqan Tan sulalesine hucum edir 46 VIII esr RedakteIl Tarix Hadiseler702 Ikinci Goyturk xaqani Qapagan xaqan Tan sulalesi erazilerine hucumlar edir 46 706 Ikinci Goyturk xaqani Qapagan xaqan Tan sulalesi erazilerine hucumlar edir 46 707 Ikinci Goyturk xaqani Qapagan xaqan Tan sulalesi erazilerine hucumlar edir 48 711 Bolcu doyusu Ikinci Goyturk xaqani Qapagan xaqan Turgis xaqanligini meglub edir 49 713 Ikinci Goyturk xaqani Qapagan xaqan Emeviler xilafetine qarsi Sogd vilayetine komek ucun ordu gonderir lakin meglub olur ve novbeti il geri cekilir 50 716 22 iyul Ikinci Goyturk xaqani Qapagan xaqan pusquda oldurulur ve onun yerine Ilteris xaqanin oglu Bilge xaqan kecir 44 720 Ikinci Goyturk xaqani Bilge xaqan Tan sulalesi torpaqlarina hucum edir ve xerac alir 44 726 Orxon cayi yaxinliginda Tonyukuk abidesi ucaldilir 51 731 27 fevral Kultigin vefat edir 52 734 25 noyabr Ikinci Goyturk xaqani Bilge xaqana sui qesd edilir ve onun yerine gelen oglu Yolliq xaqan ele hemin ilde vefat edir onu anasi Qutluq Sebaq xatunun himayesi altinda qardasi Bilge Qutluq xan evez edir 44 741 Ikinci Goyturk xaqani Bilge Qutluq Tenqri xaqan onun sadlarindan biri vali Pan Kultigin terefinden oldurulur Sonra basmillar terefinden meglub edilir ve onun yerine Ilteris xaqanin oglu Qutluq Yabqu xaqan kecir 53 742 Basmillar uygurlar ve qarluqlar Ikinci Goyturk xaqanligina qarsi usyan edir ve Qutluq Yabqu xaqan oldurulur onun yerine Pan Kultigin oglu Ozmis Teqin xan kecir 54 744 Uygurlar Ikinci Goyturk xaqanligini darmadagin ederek Uygur xaqanligini qururlar Ozmis Teqin xan oldurulur 53 Istinadlar Redakte 1 2 3 4 5 6 7 Bregel 2003 seh 14 1 2 3 4 5 Barfield 1989 seh 132 Xiong 2009 seh ciii Golden 1992 seh 127 Golden 1992 seh 128 1 2 Xiong 2008 seh 516 1 2 3 Xiong 2008 seh 37 Barfield 1989 seh 136 Barfield 1989 seh 137 1 2 Xiong 2008 seh 433 Xiong 2008 seh 365 Xiong 2008 seh 138 1 2 Barfield 1989 seh 138 Xiong 2008 seh 407 1 2 Skaff 2012 seh 302 Xiong 2008 seh 69 1 2 3 4 5 6 Xiong 2008 seh 95 Barfield 1989 seh 139 Sinor 1990 seh 307 1 2 Xiong 2008 seh 452 Xiong 2008 seh 453 1 2 Xiong 2008 seh 507 Skaff 2012 seh 303 Barfield 1989 seh 144 1 2 Xiong 2008 seh cviii 1 2 Golden 1992 seh 135 Latourette 1964 seh 144 Haywood 1998 seh 3 2 Graff 2002 seh 186 Xiong 2008 seh 579 Golden 1992 seh 40 Xiong 2008 seh 464 Xiong 2008 seh 139 Xiong 2008 seh 122 1 2 Xiong 2008 seh 629 Wang 2013 seh 42 Wang 2013 seh 43 Xiong 2009 seh cix Xiong 2008 seh cix Xiong 2008 seh 434 1 2 Bregel 2003 seh 17 Bregel 2003 seh 16 1 2 3 4 Sima Guang Zizhi Tongjian Vol 202 1 2 3 4 5 6 Barfield 1989 seh 149 1 2 3 4 5 Skaff 2012 seh 308 1 2 3 4 5 Barfield 1989 seh 147 1 2 Skaff 2012 seh 309 Skaff 2012 seh 311 Bregel 2003 seh 18 Bregel 2003 seh 19 Rona tas 1999 p 232 Gyorffy 1997 p 232 1 2 Barfield 1989 seh 150 Ahmet Tasagil Gokturkler AKDTYK yayinlari ISBN 978 975 16 2460 4 p 358 9Ededbiyyat RedakteAndrade Tonio The Gunpowder Age China Military Innovation and the Rise of the West in World History Princeton University Press 2016 ISBN 978 0 691 13597 7 Asimov M S History of civilizations of Central Asia Volume IV The age of achievement A D 750 to the end of the fifteenth century Part One The historical social and economic setting UNESCO Publishing 1998 Barfield Thomas The Perilous Frontier Nomadic Empires and China Basil Blackwell 1989 Barrett Timothy Hugh The Woman Who Discovered Printing Great Britain Yale University Press 2008 ISBN 978 0 300 12728 7 alk paper Beckwith Christopher I The Tibetan Empire in Central Asia A History of the Struggle for Great Power among Tibetans Turks Arabs and Chinese during the Early Middle Ages Princeton University Press 1987 Biran Michal The Empire of the Qara Khitai in Eurasian History Between China and the Islamic World Cambridge University Press Bregel Yuri An Historical Atlas of Central Asia Brill 2003 Drompp Michael Robert Tang China And The Collapse Of The Uighur Empire A Documentary History Brill 2005 Golden Peter B An Introduction to the History of the Turkic Peoples Ethnogenesis and State Formation in Medieval and Early Modern Eurasia and the Middle East OTTO HARRASSOWITZ WIESBADEN 1992 Graff David A Medieval Chinese Warfare 300 900 Warfare and History London Routledge 2002 ISBN 0415239559 Graff David Andrew The Eurasian Way of War Military Practice in Seventh Century China and Byzantium Routledge 2016 ISBN 978 0 415 46034 7 Haywood John Historical Atlas of the Medieval World AD 600 1492 Barnes amp Noble 1998 Latourette Kenneth Scott The Chinese their history and culture Volumes 1 2 Macmillan 1964 Lorge Peter A The Asian Military Revolution from Gunpowder to the Bomb Cambridge University Press 2008 ISBN 978 0 521 60954 8 Millward James Eurasian Crossroads A History of Xinjiang Columbia University Press 2009 Needham Joseph Science amp Civilisation in China V 7 The Gunpowder Epic Cambridge University Press 1986 ISBN 0 521 30358 3 Rong Xinjiang Eighteen Lectures on Dunhuang Brill 2013 Shaban M A The ʿAbbasid Revolution Cambridge Cambridge University Press 1979 ISBN 0 521 29534 3 Sima Guang Boyangbǎn Zizhitōngjian 54 huanghou shizōng 柏楊版資治通鑑54皇后失蹤 Yuǎnliu chubǎnshiye gǔfen yǒuxian gōngsi 2015 ISBN 978 957 32 0876 1 Sinor Denis The Cambridge History of Early Inner Asia Cambridge University Press 1990 ISBN 978 0 521 24304 9 Skaff Jonathan Karam Sui Tang China and Its Turko Mongol Neighbors Culture Power and Connections 580 800 Oxford Studies in Early Empires Oxford University Press 2012 Wang Zhenping Tang China in Multi Polar Asia A History of Diplomacy and War University of Hawaii Press 2013 Whiting Marvin C Imperial Chinese Military History Writers Club Press 2002 Wilkinson Endymion Chinese History A New Manual 4th edition Cambridge MA Harvard University Asia Center distributed by Harvard University Press 2015 ISBN 9780674088467 Yuan Shu Boyangbǎn Tōngjian jishibenmo 28 diercihuanguanshidai 柏楊版通鑑記事本末28第二次宦官時代 Yuǎnliu chubǎnshiye gǔfen yǒuxian gōngsi 2001 ISBN 957 32 4273 7 Xiong Victor Cunrui Sui Tang Chang an A Study in the Urban History of Late Medieval China Michigan Monographs in Chinese Studies U OF M CENTER FOR CHINESE STUDIES 2000 ISBN 0892641371 Xiong Victor Cunrui Historical Dictionary of Medieval China United States of America Scarecrow Press Inc 2009 ISBN 978 0810860537 Xue Zongzheng Turkic peoples 中国社会科学出版社 1992 Menbe https az wikipedia org w index php title Goyturklerin tarixinin xronologiyasi amp oldid 6395364, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.