Atası İltəris xaqan öləndə Bilgə 8, Kültigin isə 7 yaşında idi. Qardaşı ilə birlikdə əmisi Qapağan xaqan tərəfindən böyüdüldü.Qapağan xaqanın bir sıra uğurlar qazanmasında Bilgə xaqan və Kültiginin rolu böyük idi. Qapağan xaqan öləndə türklərin qayda-qanununa zidd hərəkət edərək, oğlunu vəliəhd elan etdi. Lakin daha sonra Kültigin hakimiyyəti ələ keçirməyə nail oldu və o, Qapağan xaqanın oğlunun hakimiyyətini dəstəkləyənləri edam etdirdi.Daha sonra Bilgə xaqan Kültiginin israrı ilə xaqan oldu.Bu zaman Bilgə xaqanın yaşı 32, Kültigininki isə 31 idi.
İltəris xaqanın zamanında Bilgə və Kültigin baş vəzir Tonyukukun ən yaxın köməkçiləri idilər. Hətta onlar hakimiyyətə gəldikdə də Qapağan xaqanın dövründə nüfuzu düşmüş Tonyukuku yenidən baş vəzir etdilər.Və dövləti idarə etməyə yaxından kömək göstərirdi.Bilgə və Kültigin dövlətin ən ağır işlərini görmüş, Çin ordusunu məğlubiyyətə uğratmaqda böyük rol oynamışdılar.50 minlik Çin ordusunu məğlub etdikdən sonra Çin ordusunun generalı Onqu 16 yaşlı Kültigin əsir almışdı.Bu kimi uğurları və davranışları ilə xalq tərəfindən sevilmişdirlər.
Ölümü
731-ci ildə Kültigin Doğuz oğuzlarla döyüşdə həlak oldu.Bilgə xaqan onun şərəfinə böyük abidə ucaltdı.Buradakı yazıda deyilirdi:
Kiçik qardaşım Kültigin vəfat etdi. Yasa batdım. Görən gözüm görməz kimi, bilən ağlım bilməz kimi oldu. Qayğı və həyəcan içində qaldım. Zamanı Tanrı yaşar. İnsan oğlu daima ölmək üçün törəmiş...İki şadın və kiçik qardaşoğlumun, oğlumun, bəylərimin, millətimin halı fəna olacaq deyə düşüncəyə daldım...
Bu abidə, Baykal gölünün cənubunda yerləşən Koşo Çaydam gölü yaxınlığındadır. Mərmər üstündə Göytürk yazısı ilə "Kültigin qoyun ilində 17-ci gündə uçdu" deyə yazılıb.
Qardaşı Bilgə xaqan türk xalqının düşmənləri tərəfindən 734-cü ildə zəhərlənərək öldürüldü. Bilgə xaqanın və Kültiginin etdikləri Orxon abidələrində yazılıb.
Kültigin Abidəsi
Kül Tigin Abidəsi, Kül Tigin'in böyük qardaşı və Göktürklerin xaqanı Bilgə Xağan tərəfindən, 732-ci ildə, qardaşı adına, qardaşının xidmətlərindən ötəri ona duyduğu minnəti göstərmək məqsədiylə, tikilmişdir.Bu kitabədə Bilgə xağan danışır.
Talât Tekin (2006). Orhon Yazıtları. Ankara: , Türk Dil Kurumu Yayınları. səh. 30.
Doğan Avcıoğlu (1997). Türklerin Tarihi. 2. cilt. Tekin Yayınevi. səh. 345.
Erdem,KONUR,"Orhun Yazıtlarında Sosyal ve Siyasi Mesajlar",Edebiyat ve Sanat Akademisi
September 15, 2021
kültigin, köl, tigin, mart, fevral, ötüken, şərqi, göytürk, xaqanlığının, başçısı, olan, bilgə, xaqanla, birlikdə, dövləti, idarə, edən, şəxs, qədim, türkcə, 𐰚𐰇𐰠𐱅𐰃𐰏𐰤, büstü, viii, əsrə, aiddir, orxon, vadisində, tapılmışdır, ikinci, göytürk, xaqanlığının, hərb. Kultigin ve ya Kol Tigin 4 mart 685 27 fevral 731 Otuken Serqi Goyturk xaqanliginin bascisi olan Bilge xaqanla birlikde dovleti idare eden sexs 1 KultiginQedim Turkce 𐰚𐰇𐰠𐱅𐰃𐰏𐰤 Kultiginin bustu VIII esre aiddir Orxon vadisinde tapilmisdir Ikinci Goyturk Xaqanliginin herbi rehberi717 27 fevral 731Hokmdar Bilge xaqanSexsi melumatlarDogum tarixi 4 mart 684Vefat tarixi 27 fevral 731 46 yasinda Vefat yeri OtukenSulale AsinaAtasi Ilteris xaqanAnasi Ilbilge xatunHerbi xidmetDoyusler Bolcu doyusuQapagan xaqanin qardasi oglu Ilteris xaqanin oglu Bilge xaqanin qardasi Istemi xaqanin nevesidir 2 Mundericat 1 Heyati 2 Olumu 3 Kultigin Abidesi 4 Hemcinin bax 5 IstinadlarHeyati RedakteAtasi Ilteris xaqan olende Bilge 8 Kultigin ise 7 yasinda idi Qardasi ile birlikde emisi Qapagan xaqan terefinden boyuduldu Qapagan xaqanin bir sira ugurlar qazanmasinda Bilge xaqan ve Kultiginin rolu boyuk idi Qapagan xaqan olende turklerin qayda qanununa zidd hereket ederek oglunu veliehd elan etdi Lakin daha sonra Kultigin hakimiyyeti ele kecirmeye nail oldu ve o Qapagan xaqanin oglunun hakimiyyetini destekleyenleri edam etdirdi Daha sonra Bilge xaqan Kultiginin israri ile xaqan oldu Bu zaman Bilge xaqanin yasi 32 Kultigininki ise 31 idi Ilteris xaqanin zamaninda Bilge ve Kultigin bas vezir Tonyukukun en yaxin komekcileri idiler Hetta onlar hakimiyyete geldikde de Qapagan xaqanin dovrunde nufuzu dusmus Tonyukuku yeniden bas vezir etdiler Ve dovleti idare etmeye yaxindan komek gosterirdi Bilge ve Kultigin dovletin en agir islerini gormus Cin ordusunu meglubiyyete ugratmaqda boyuk rol oynamisdilar 50 minlik Cin ordusunu meglub etdikden sonra Cin ordusunun generali Onqu 16 yasli Kultigin esir almisdi Bu kimi ugurlari ve davranislari ile xalq terefinden sevilmisdirler Olumu Redakte731 ci ilde Kultigin Doguz oguzlarla doyusde helak oldu Bilge xaqan onun serefine boyuk abide ucaltdi Buradaki yazida deyilirdi Kicik qardasim Kultigin vefat etdi Yasa batdim Goren gozum gormez kimi bilen aglim bilmez kimi oldu Qaygi ve heyecan icinde qaldim Zamani Tanri yasar Insan oglu daima olmek ucun toremis Iki sadin ve kicik qardasoglumun oglumun beylerimin milletimin hali fena olacaq deye dusunceye daldim Bu abide Baykal golunun cenubunda yerlesen Koso Caydam golu yaxinligindadir Mermer ustunde Goyturk yazisi ile Kultigin qoyun ilinde 17 ci gunde ucdu deye yazilib Qardasi Bilge xaqan turk xalqinin dusmenleri terefinden 734 cu ilde zeherlenerek olduruldu Bilge xaqanin ve Kultiginin etdikleri Orxon abidelerinde yazilib Kultigin Abidesi RedakteKul Tigin Abidesi Kul Tigin in boyuk qardasi ve Gokturklerin xaqani Bilge Xagan terefinden 732 ci ilde qardasi adina qardasinin xidmetlerinden oteri ona duydugu minneti gostermek meqsediyle tikilmisdir Bu kitabede Bilge xagan danisir 3 Hemcinin bax RedakteOrxon abideleri Serqi Goyturk xaqanligi Bilge xaqanIstinadlar Redakte Talat Tekin 2006 Orhon Yazitlari Ankara Turk Dil Kurumu Yayinlari seh 30 Dogan Avcioglu 1997 Turklerin Tarihi 2 cilt Tekin Yayinevi seh 345 Erdem KONUR Orhun Yazitlarinda Sosyal ve Siyasi Mesajlar Edebiyat ve Sanat AkademisiMenbe https az wikipedia org w index php title Kultigin amp oldid 5702667, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
