fbpx
Wikipedia

Dünyanın yeddi möcüzəsi

Dünyanın yeddi möcüzəsi — Antik dünyada inşa edilən Xeops ehramı, İsgəndəriyyə mayakı, Semiramiadanın (Babilin) asma bağları, Artemis məbədi, Rodos heykəli, Halikarnas mavzoleyi adlı yeddi binaOlimpdə Zevsin Heykəli. Bunlar müxtəlif müəlliflər tərəfindən insanın etdiyi inanılmaz strukturlar olaraq "möcüzə" deyə adlandırıldı. Binaların möcüzə olmalarının səbəbi dövrün texnikalarına və imkanlarına görə böyük səylər tələb etməsidir. Möcüzələr çox antik müəllifin və ziyalısının marağını çəkmiş, bir çoxunun səyahətə çıxmasını təmin etmişdir. Bu strukturları yazan yazarlar binaların xüsusiyyətlərini çox vaxt duyaraq yazmışlar. Məlumatların bir qisimi mübahisəlidir. Bu gün yeni kəşflərə və strukturlara görə yeni "yeddi möcüzə" siyahıları nümayiş olunmuşdur. Bu yazılanlar antik dünyadan bəri bilinən "antik dünyanın yeddi möcüzəsidir". Müasir dünyada yeni möcüzə siyahıları edilmişdir.


Möcüzələrin siyahısı

Xeops ehramı

  Əsas məqalə: Xeops ehramı

E.ə 2500-cü illərdə inşa edilliyi təxmin edilən Xeops ehramı, dünyanın yeddi möcüzəsi arasında indiki dövrə çatan tək əsərdir. Misir fironu Xeopsun üçün mavzoley olaraq inşa edilmişdir. Lakin quldurlar fironun dəfn olduğu otağa girməyi bacarıb, hökmdarın mumiyasını və qiymətli əşyalarını oğurlayıb qaçmışdırlar. Ehramın sahəsi 2.6 milyon kubmetrdir, hündürlüyü isə 146.6 metrdir. Piramida 2.3 milyon əhəng daşından kəsilmiş daş bloklarla tikilib və ümumi çəkisinin isə 6.75 milyon ton olduğu ehtimal edilir. Herodotun verdiyi məlumata görə Xeops ehramı 20 ilə tikilmişdir. Ehram XX əsrə qədər dünyanın ən böyük binası idi.

Semiramidanın (Babilin) asma bağları

Semiramidanın asma bağları qədim Şərqin ən böyük və zəngin şəhəri olan Babildə yerləşirdi. Bu bağların salınmasını e.ə. VII əsrdə padşah II Navuxodonosor sevgili arvadı Midiya şahzadəsi Semiramiadanın vətəni Midiyanın həsrətini çəkməməsi üçün əmr etmişdi. Bağlar tağları 25 metrlik sütunlara söykənən, pillə-pillə qalxıb, əlvan daşlardan hörülmüş əydəmli pilləkənlər bir-biri ilə birləşən dörd yarusdan ibarət idi. Bağların meydançalarına yastı daşlar, qır qarışıqlı, qurğuşun təbəqəli bir qat qamış döşənmişdi ki, su aşağıdakı mərtəbələrə keçməsin. Hər yarusa iri ağacın yetişə biləcəyi qədər qalın torpaq qatı salınmış, şimaldan nadir bitki və kol toxumu, ağac tingləri gətirilmışdi. Beləliklə, II Navuxodonosor arvadına olan sevgisini isbat edir və bu bağlar "Semiramidanın asma bağları” adı ilə məşhurlaşıb, tarixin yaddaşında daşlaşır. Lakin belə bir maraqlı fikir də var ki, Semiramida adını daşıyan bu bağlarda heç vaxt yaşamayıb. Bağlar müasir dövrə gəlib çatmayıb, yerləşdiyi şəhər kimi tarixin tozlu rəflərində yerini almışdır.

 
Hollandiyalı rəssam Maarten van Heemskerck tərəfindən təsvir edilən dünyanın yeddi möcüzəsi rəsm əsərlərinin kolajı


Olimpdə Zevsin heykəli

Zevs heykəli e.ə 430-cu illərdə qədim yunanların baş ilahı Zevsin şərəfinə Olimpiyadakı Zevs məbədi üçün heykəltəraş Fidi tərəfindən hazırlanmışdı. Antik müəlliflərin məlumatına görə, Zevs qızıl və fil sümüyü ilə bəzədilmiş taxtda əyləşmişdi. Onun gövdəsinin yuxarı hissəsi çılpaq, aşağı hissəsi isə zəngin paltara bürünmüşdü. Zevsin bədəni və başı ağacdan düzəldilmiş və üzəri fil sümüyü ilə örtülmüşdü. Zevsin bir əlində Nika — qələbə ilahəsinin heykəli, o biri əlində isə Zevsin müqəddəs quşu — qartalın təsviri ilə bəzədilmiş jezl — hökmdarlıq əsası var idi. Zevsin başını qızıldan düzəldilmiş zeytun yarpaqları çələngi bəzəyirdi. Zevs məbədinin içində olan heykəl, məbədə çətinliklə sığırdı, hətta oturaq vəziyyətdə təsvir edilən Zevs, ayağa qalxsa məbədin tavanı yıxılacaqmış kimi dayanırdı. Heykəlin oturdulduğu döşəmə 6.5 metr genişliyində və 1 metr hündürlükdə, heykəlin özü isə 12 metr hündürlükdə idi. Üzərində, yunan tanrılarının və sfinks kimi mistik heyvan fiqurları təsvir edilirdi. Heykəlin dərisi fil dişindən, saqqalı, saçları və paltarı qızıldan idi.

391-ci ildə Roma imperatoru Dominisian (284–305) tərəfindən olimpiadaların qadağan edilməsi ilə Zevs məbədinə olan maraq azaldı. Zəngin bir yunan tərəfindən o zamanlar Konstantinopol deyilən İstanbula gətirilən heykəl, 462-ci ildə baş verən böyük bir yanğında tamamilə yox olmuşdur. Daha sonra 1829-da Olimp dağında heykələ aid bəzi parçalar tapılmış və Fransaya aparılmış və Parisdəki Luvr Muzeyində sərgilənməyə başlanmışdır.

Artemida məbədi

  Əsas məqalə: Artemida məbədi

Anadolunun qədim şəhəri Efesdə yerləşən məbədin təməlləri e.ə VII əsrə kimi gedib çatır. Məbəd bilinənin əksinə yunan mifologiyasında ay, ov və vəhşi təbiət ilahəsi Artemidanın şərəfinə yox, Efesin bəzən Diana da deyilən bərəkət və doğruluq tanrısı olan Artemidanın şərəfinə tikilmişdi. Bu qədim məbəddə tamamilə yupiterdən düşən bir meteorit olduğu təxmin olunan müqəddəs bir daş vardı. Lidiya kralı Krez , m.ö 550-ci ildə də Efesi ve Anadoludakı digər yunan şəhərlərini fəth etdi. Bu döyüş zamanı məbəd dağıdıldı. Krez memar əvvəlkilərin hamısını kölgədə qoyan yeni bir məbəd tikdirdi. Yeni məbəd əvvəlkindən 4 mərtəbə, 90 metrə yüksəklikdə ve 45 metrə enlikdə böyük idi. Məbədin damı yüzdən çox daş sütunla dəstəklənirdi. Amma bu məbəd də e.ə 356-cı ildə Herostratus adlı biri tərəfindən törədilən yanğın nəticəsində yanıb dağılır. Bundan qısa zaman sonra yeni bir məbəd tikilir. Romalı tarixçi Pliniyə görə yeni məbəd 130 metrə uzunluqda və 68 metrə enlikdə idi. Tavanı, yüksəkliyi 18 metrə olan 127 ədət sütun dəstəkləyirdi. İnşaat 120 il davam etmişdi. Yeni məbəd, yunan məbədləri içərisində o zamana qədər tikilən ən böyük tikinti idi. Məbədin başqa xüsussiyyəti onun tamamilə mərmərdən tikilməsi idi. Lakin bu məbəd də, 262-ci ilqotların basqınları zamanı şəhərlə birlikdə dağıdılır. Bundan bir əsr sonra Roma imperatoru I Konstantin Efesi bərpa etsə də, xristian olduğu üçün məbədi bərpa etdirmir. Məbədin qalıntılarının böyük hissəsi digər inşaatlarda istifadə olundu.

Hazırda məbədin qalan hissələrinin çoxu Britaniya Müzeyində olsa da, Türkiyədəki Efes antik şəhərində onun bir iki qalıntısı sərgilənir.

Rodoslu Koloss

  Əsas məqalə: Rodoslu Koloss

İsgəndəriyyə mayakı

Halikarnas mavzoleyi

  Əsas məqalə: Halikarnas mavzoleyi

İstinadlar

  1. Doğuhan Murat Yücel — Dünyanın yedi harikası
  2. Xeops ehramı: Piramidanı neçə nəfər tikib? – Tarixi sirr açılır
  3. 7 möcüzədən biri – Babilin asma bağlarının hekayəsi

Xarici keçidlər

  • Oktay Talıstanlı. Qədim Şərqin möcüzələri. Bakı: "Adiloğlu", 2007.


dünyanın, yeddi, möcüzəsi, antik, dünyada, inşa, edilən, xeops, ehramı, isgəndəriyyə, mayakı, semiramiadanın, babilin, asma, bağları, artemis, məbədi, rodos, heykəli, halikarnas, mavzoleyi, adlı, yeddi, bina, olimpdə, zevsin, heykəli, bunlar, müxtəlif, müəllif. Dunyanin yeddi mocuzesi Antik dunyada insa edilen Xeops ehrami Isgenderiyye mayaki Semiramiadanin Babilin asma baglari Artemis mebedi Rodos heykeli Halikarnas mavzoleyi adli yeddi bina ve Olimpde Zevsin Heykeli 1 Bunlar muxtelif muellifler terefinden insanin etdiyi inanilmaz strukturlar olaraq mocuze deye adlandirildi Binalarin mocuze olmalarinin sebebi dovrun texnikalarina ve imkanlarina gore boyuk seyler teleb etmesidir Mocuzeler cox antik muellifin ve ziyalisinin maragini cekmis bir coxunun seyahete cixmasini temin etmisdir Bu strukturlari yazan yazarlar binalarin xususiyyetlerini cox vaxt duyaraq yazmislar Melumatlarin bir qisimi mubahiselidir Bu gun yeni kesflere ve strukturlara gore yeni yeddi mocuze siyahilari numayis olunmusdur Bu yazilanlar antik dunyadan beri bilinen antik dunyanin yeddi mocuzesidir Muasir dunyada yeni mocuze siyahilari edilmisdir Mundericat 1 Mocuzelerin siyahisi 2 Xeops ehrami 3 Semiramidanin Babilin asma baglari 4 Olimpde Zevsin heykeli 5 Artemida mebedi 6 Rodoslu Koloss 7 Isgenderiyye mayaki 8 Halikarnas mavzoleyi 9 Istinadlar 10 Xarici kecidlerMocuzelerin siyahisi RedakteMocuze Yer SekilXeops ehrami Cize Misir Semiramidanin Babilin asma baglari El Hilleh Iraq Olimpde Zevsin heykeli Olimpiya Yunanistan Artemida mebedi Izmir Turkiye Rodos Heykeli Rodos Yunanistan Isgenderiyye mayaki Isgenderiyye Misir Halikarnas Yunanistan mavzoleyi Bodrum Turkiye Xeops ehrami Redakte Esas meqale Xeops ehramiE e 2500 cu illerde insa edilliyi texmin edilen Xeops ehrami dunyanin yeddi mocuzesi arasinda indiki dovre catan tek eserdir Misir fironu Xeopsun ucun mavzoley olaraq insa edilmisdir Lakin quldurlar fironun defn oldugu otaga girmeyi bacarib hokmdarin mumiyasini ve qiymetli esyalarini ogurlayib qacmisdirlar Ehramin sahesi 2 6 milyon kubmetrdir hundurluyu ise 146 6 metrdir Piramida 2 3 milyon eheng dasindan kesilmis das bloklarla tikilib ve umumi cekisinin ise 6 75 milyon ton oldugu ehtimal edilir Herodotun verdiyi melumata gore Xeops ehrami 20 ile tikilmisdir Ehram XX esre qeder dunyanin en boyuk binasi idi 2 Semiramidanin Babilin asma baglari Redakte Esas meqale Semiramidanin asma baglariSemiramidanin asma baglari qedim Serqin en boyuk ve zengin seheri olan Babilde yerlesirdi Bu baglarin salinmasini e e VII esrde padsah II Navuxodonosor sevgili arvadi Midiya sahzadesi Semiramiadanin veteni Midiyanin hesretini cekmemesi ucun emr etmisdi Baglar taglari 25 metrlik sutunlara soykenen pille pille qalxib elvan daslardan horulmus eydemli pillekenler bir biri ile birlesen dord yarusdan ibaret idi Baglarin meydancalarina yasti daslar qir qarisiqli qurgusun tebeqeli bir qat qamis dosenmisdi ki su asagidaki mertebelere kecmesin Her yarusa iri agacin yetise bileceyi qeder qalin torpaq qati salinmis simaldan nadir bitki ve kol toxumu agac tingleri getirilmisdi Belelikle II Navuxodonosor arvadina olan sevgisini isbat edir ve bu baglar Semiramidanin asma baglari adi ile meshurlasib tarixin yaddasinda daslasir Lakin bele bir maraqli fikir de var ki Semiramida adini dasiyan bu baglarda hec vaxt yasamayib Baglar muasir dovre gelib catmayib yerlesdiyi seher kimi tarixin tozlu reflerinde yerini almisdir 3 Hollandiyali ressam Maarten van Heemskerck terefinden tesvir edilen dunyanin yeddi mocuzesi resm eserlerinin kolajiOlimpde Zevsin heykeli Redakte Esas meqale Olimpde Zevsin heykeliZevs heykeli e e 430 cu illerde qedim yunanlarin bas ilahi Zevsin serefine Olimpiyadaki Zevs mebedi ucun heykelteras Fidi terefinden hazirlanmisdi Antik muelliflerin melumatina gore Zevs qizil ve fil sumuyu ile bezedilmis taxtda eylesmisdi Onun govdesinin yuxari hissesi cilpaq asagi hissesi ise zengin paltara burunmusdu Zevsin bedeni ve basi agacdan duzeldilmis ve uzeri fil sumuyu ile ortulmusdu Zevsin bir elinde Nika qelebe ilahesinin heykeli o biri elinde ise Zevsin muqeddes qusu qartalin tesviri ile bezedilmis jezl hokmdarliq esasi var idi Zevsin basini qizildan duzeldilmis zeytun yarpaqlari celengi bezeyirdi Zevs mebedinin icinde olan heykel mebede cetinlikle sigirdi hetta oturaq veziyyetde tesvir edilen Zevs ayaga qalxsa mebedin tavani yixilacaqmis kimi dayanirdi Heykelin oturduldugu doseme 6 5 metr genisliyinde ve 1 metr hundurlukde heykelin ozu ise 12 metr hundurlukde idi Uzerinde yunan tanrilarinin ve sfinks kimi mistik heyvan fiqurlari tesvir edilirdi Heykelin derisi fil disinden saqqali saclari ve paltari qizildan idi 391 ci ilde Roma imperatoru Dominisian 284 305 terefinden olimpiadalarin qadagan edilmesi ile Zevs mebedine olan maraq azaldi Zengin bir yunan terefinden o zamanlar Konstantinopol deyilen Istanbula getirilen heykel 462 ci ilde bas veren boyuk bir yanginda tamamile yox olmusdur Daha sonra 1829 da Olimp daginda heykele aid bezi parcalar tapilmis ve Fransaya aparilmis ve Parisdeki Luvr Muzeyinde sergilenmeye baslanmisdir Artemida mebedi Redakte Esas meqale Artemida mebediAnadolunun qedim seheri Efesde yerlesen mebedin temelleri e e VII esre kimi gedib catir Mebed bilinenin eksine yunan mifologiyasinda ay ov ve vehsi tebiet ilahesi Artemidanin serefine yox Efesin bezen Diana da deyilen bereket ve dogruluq tanrisi olan Artemidanin serefine tikilmisdi Bu qedim mebedde tamamile yupiterden dusen bir meteorit oldugu texmin olunan muqeddes bir das vardi Lidiya krali Krez m o 550 ci ilde de Efesi ve Anadoludaki diger yunan seherlerini feth etdi Bu doyus zamani mebed dagidildi Krez memar evvelkilerin hamisini kolgede qoyan yeni bir mebed tikdirdi Yeni mebed evvelkinden 4 mertebe 90 metre yukseklikde ve 45 metre enlikde boyuk idi Mebedin dami yuzden cox das sutunla desteklenirdi Amma bu mebed de e e 356 ci ilde Herostratus adli biri terefinden toredilen yangin neticesinde yanib dagilir Bundan qisa zaman sonra yeni bir mebed tikilir Romali tarixci Pliniye gore yeni mebed 130 metre uzunluqda ve 68 metre enlikde idi Tavani yuksekliyi 18 metre olan 127 edet sutun destekleyirdi Insaat 120 il davam etmisdi Yeni mebed yunan mebedleri icerisinde o zamana qeder tikilen en boyuk tikinti idi Mebedin basqa xusussiyyeti onun tamamile mermerden tikilmesi idi Lakin bu mebed de 262 ci ilde qotlarin basqinlari zamani seherle birlikde dagidilir Bundan bir esr sonra Roma imperatoru I Konstantin Efesi berpa etse de xristian oldugu ucun mebedi berpa etdirmir Mebedin qalintilarinin boyuk hissesi diger insaatlarda istifade olundu Hazirda mebedin qalan hisselerinin coxu Britaniya Muzeyinde olsa da Turkiyedeki Efes antik seherinde onun bir iki qalintisi sergilenir Rodoslu Koloss Redakte Esas meqale Rodoslu KolossIsgenderiyye mayaki Redakte Esas meqale Isgenderiyye mayakiHalikarnas mavzoleyi Redakte Esas meqale Halikarnas mavzoleyiIstinadlar Redakte Doguhan Murat Yucel Dunyanin yedi harikasi Xeops ehrami Piramidani nece nefer tikib Tarixi sirr acilir 7 mocuzeden biri Babilin asma baglarinin hekayesiXarici kecidler RedakteOktay Talistanli Qedim Serqin mocuzeleri Baki Adiloglu 2007 Memarliq ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Dunyanin yeddi mocuzesi amp oldid 6160779, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.