Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Dermatoz — (yun. δέρμα - dəri) müxtəlif dəri xəstəlikləri. Dermatoz həm anadangəlmə, həm də qazanılmış ola bilər.
| Dermatoz | |
|---|---|
| XBT-10 | L98.9 |
| XBT-9-KM | 702, 709.8, 702.8 |
| MeSH | D012871 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
İnsan dəri sistemi dermatozlar kimi tanınan xəstəliklərin geniş spektri, eləcə də bir çox qeyri-patoloji vəziyyətlərə (məs. müəyyən şərtlərdə melanonikiya) malikdir.
Ümumi məlumat
Həkimə müraciətlərin sayı az olsa da, minlərlə dəri xəstəlikləri təsvir edilmişdir. Bu şərtlərin təsnifatı çox vaxt nozoloji çətinliklərlə əlaqələndirilir, çünki əsas səbəblər və patogenetikalar çox vaxt məlum deyil.
Çox vaxt insanlar nevroloji anomaliyalara, endokrin sistemdə pozuntulara və ya zəifləmiş immunitet vaxtı inkişaf edən neyrodermatit kimi zədələnmələrə meyllidirlər.
Növləri
Dermatozun yaş məhdudiyyəti yoxdur və müxtəlif növləri var. Ən çox yayılan dermatit, ekzema və pullu dəmrov xəstəlikləridir. Dermatozun başqa bir forması - qotur xəstəliyidir. Çox vaxt zəifləmiş immunitet səbəbindən baş verir.
Bir çox növ dəri xəstəlikləri daxili orqanların zədələnməsi nəticəsində yaranır. Hər bir dermatoz növü üçün ayrı bir müalicə proqramı lazımdır.
Dermatoza bədənin müxtəlif hissələri təsirlənir. Bundan əlavə, dermatoz ağır stress və ya immunitet sisteminin fəaliyyətinə təsir edən hər hansı bir xəstəlik nəticəsində baş verə bilər.
Dermatozun səbəbləri
- Nevroloji anomaliyalar.
- Endokrin sistemin pozulması.
- Yoluxucu xəstəliklər nəticəsində immunitetin zəifləməsi, mövsümi vitamin çatışmazlığı və s.
- Daxili orqanların pozulması (xroniki sinüzit, diş problemləri (kariyes) və tonzillit).
- Xarici amillərin təsiri (kəsiklər, ponksiyonlar və dərinin digər mexaniki zədələnməsi, onun həddindən artıq istiləşməsi və ya hipotermi, həşərat dişləmələri və s.).
- Əsas şəxsi gigiyena qaydalarına əməl edilməməsi nəticəsində baş verən göbələk infeksiyaları.
- Daxili iltihabi proseslər.
- Metabolik pozuntular.
- Allergiya.
- Genetika (məsələn, ixtioz).
Xəstəliyin simptomları
Xəstəliyin inkişafının bütün mərhələlərində görünür, lakin insanın yaşından asılı olaraq simptomlar çox vaxt fərqlənir.
- Körpə yaşda qaşınma üzdə, qollarda və ya ayaqlarda olur (qaşınma dermatozu).
- Allergik reaksiyalar ən çox uşaq vaxtı baş verir.
- Yeniyetmə dövründə adətən üzdə sızanaqlar əmələ gəlir və seboreik dermatit də müşahidə olunur.
- Yaşlı insanlarda ziyillər əmələ gəlir.
Göbələkli, viruslu, irinli və parazitar dermatozlar yaşdan asılı olmayaraq əmələ gəlir.
Dəri patologiyasının klinik təzahüründən asılı olaraq 2 böyük qrupa bölmək olar:
- dəridə təzahürlərin yüngül olduğu, lakin ümumi simptomların müşahidə edildiyi xəstəliklər (qızdırma, zəiflik və s.).
- qaşınma, yanma, dərinin uyuşması, dəridə səpgilərin görünüşü, yaş ləkələri ilə müşayiət olunan xəstəliklər.
Diaqnozu və müalicəsi
Dermatozun diaqnozu aşağıdakı tədbirləri əhatə edir:
- Dermatoloq tərəfindən səpgini və dəri xəstəliyinin digər təzahürlərinin olması üçün xəstənin hərtərəfli müayinəsi;
- Patogeni müəyyən etmək üçün mikroskop altında səpgilərin və dermatozun digər təzahürlərinin öyrənilməsi;
- Dəri biopsiyası (dəri toxumasının bir parçası əlavə tədqiqat üçün xüsusi bir vasitə ilə alınır);
- Ümumi klinik testlərin aparılması (qan, sidik, biokimya).
Dermatozun müalicəsi 2 qrupa bölünür:
- Ümumi - antihistaminlərin təyin edilməsi
- Yerli.
Dermatozun müalicəsi üçün fizioterapiya, pəhriz terapiyasından istifadə edilə bilər. Həmçinin dermatozda iltihab əleyhinə, qaşınma əleyhinə, antifungal, bərpaedici və antibakterial məlhəmlər, kremlər, gellər, losyonlar, yamalar, məhlullar istifadə olunur. Düzgün istifadə edildikdə, onlar hətta ciddi dəri zədələnmələrinə təsir göstərir. Həmçinin müalicə prosesində həkimlər təsirlənmiş hüceyrələri bərpa edən dərmanlardan istifadə edirlər.
Ədəbiyyatı
- Якобзон, Людвиг Яковлевич. // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907.
- Корсун В. Ф. Если у ребёнка дерматоз. — Минск, 1982.
- Корсун В. Ф. Заболевания кожи человека. — Минск, 1975.
- Л. П. Крысин. Толковый словарь иноязычных слов. — М., 1998. — 847 с.
- Толковый словарь русского языка / Под ред. Д. Н. Ушакова. — М.: Гос. ин-т «Сов. энцикл.»; ОГИЗ; Гос. изд-во иностр. и нац. слов., 1935—1940. (4 т.).
- Новый словарь иностранных слов // by EdwART, 2009.
- Толковый словарь Ефремовой. Ефремова Т. Ф. Новый словарь русского языка. Толково-словообразовательный. — М.: Русский язык, 2000.
- Быстрицкая Е.С. Внутренняя Картина болезни при аллергическом дерматозе
İstinadlar
- Disease Ontology (ing.). 2016.
- Monarch Disease Ontology release 2018-06-29. 2018-06-29 2018.
- King LS. "What Is Disease?". Philosophy of Science. 21 (3). 1954: 193–203. doi:10.1086/287343.
- Bluefarb SM. Dermatology. Upjohn Co. 1984. ISBN .
- Tilles G, Wallach D. "[The history of nosology in dermatology]". Annales de Dermatologie et de Venereologie (fransız). 116 (1). 1989: 9–26. PMID 2653160.
- Lambert WC, Everett MA. "The nosology of parapsoriasis". Journal of the American Academy of Dermatology. 5 (4). October 1981: 373–395. doi:10.1016/S0190-9622(81)70100-2. PMID 7026622.
- Корсун В. Ф. Заболевания кожи человека (Минск). 1975.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Dermatoz yun derma deri muxtelif deri xestelikleri Dermatoz hem anadangelme hem de qazanilmis ola biler DermatozXBT 10 L98 9XBT 9 KM 702 709 8 702 8MeSH D012871 Vikianbarda elaqeli mediafayllar Insan deri sistemi dermatozlar kimi taninan xesteliklerin genis spektri elece de bir cox qeyri patoloji veziyyetlere mes mueyyen sertlerde melanonikiya malikdir Umumi melumatHekime muracietlerin sayi az olsa da minlerle deri xestelikleri tesvir edilmisdir Bu sertlerin tesnifati cox vaxt nozoloji cetinliklerle elaqelendirilir cunki esas sebebler ve patogenetikalar cox vaxt melum deyil Cox vaxt insanlar nevroloji anomaliyalara endokrin sistemde pozuntulara ve ya zeiflemis immunitet vaxti inkisaf eden neyrodermatit kimi zedelenmelere meyllidirler NovleriDermatozun yas mehdudiyyeti yoxdur ve muxtelif novleri var En cox yayilan dermatit ekzema ve pullu demrov xestelikleridir Dermatozun basqa bir formasi qotur xesteliyidir Cox vaxt zeiflemis immunitet sebebinden bas verir Bir cox nov deri xestelikleri daxili orqanlarin zedelenmesi neticesinde yaranir Her bir dermatoz novu ucun ayri bir mualice proqrami lazimdir Dermatoza bedenin muxtelif hisseleri tesirlenir Bundan elave dermatoz agir stress ve ya immunitet sisteminin fealiyyetine tesir eden her hansi bir xestelik neticesinde bas vere biler Dermatozun sebebleriNevroloji anomaliyalar Endokrin sistemin pozulmasi Yoluxucu xestelikler neticesinde immunitetin zeiflemesi movsumi vitamin catismazligi ve s Daxili orqanlarin pozulmasi xroniki sinuzit dis problemleri kariyes ve tonzillit Xarici amillerin tesiri kesikler ponksiyonlar ve derinin diger mexaniki zedelenmesi onun heddinden artiq istilesmesi ve ya hipotermi heserat dislemeleri ve s Esas sexsi gigiyena qaydalarina emel edilmemesi neticesinde bas veren gobelek infeksiyalari Daxili iltihabi prosesler Metabolik pozuntular Allergiya Genetika meselen ixtioz Xesteliyin simptomlariXesteliyin inkisafinin butun merhelelerinde gorunur lakin insanin yasindan asili olaraq simptomlar cox vaxt ferqlenir Korpe yasda qasinma uzde qollarda ve ya ayaqlarda olur qasinma dermatozu Allergik reaksiyalar en cox usaq vaxti bas verir Yeniyetme dovrunde adeten uzde sizanaqlar emele gelir ve seboreik dermatit de musahide olunur Yasli insanlarda ziyiller emele gelir Gobelekli viruslu irinli ve parazitar dermatozlar yasdan asili olmayaraq emele gelir Deri patologiyasinin klinik tezahurunden asili olaraq 2 boyuk qrupa bolmek olar deride tezahurlerin yungul oldugu lakin umumi simptomlarin musahide edildiyi xestelikler qizdirma zeiflik ve s qasinma yanma derinin uyusmasi deride sepgilerin gorunusu yas lekeleri ile musayiet olunan xestelikler Diaqnozu ve mualicesiDermatozun diaqnozu asagidaki tedbirleri ehate edir Dermatoloq terefinden sepgini ve deri xesteliyinin diger tezahurlerinin olmasi ucun xestenin herterefli muayinesi Patogeni mueyyen etmek ucun mikroskop altinda sepgilerin ve dermatozun diger tezahurlerinin oyrenilmesi Deri biopsiyasi deri toxumasinin bir parcasi elave tedqiqat ucun xususi bir vasite ile alinir Umumi klinik testlerin aparilmasi qan sidik biokimya Dermatozun mualicesi 2 qrupa bolunur Umumi antihistaminlerin teyin edilmesi Yerli Dermatozun mualicesi ucun fizioterapiya pehriz terapiyasindan istifade edile biler Hemcinin dermatozda iltihab eleyhine qasinma eleyhine antifungal berpaedici ve antibakterial melhemler kremler geller losyonlar yamalar mehlullar istifade olunur Duzgun istifade edildikde onlar hetta ciddi deri zedelenmelerine tesir gosterir Hemcinin mualice prosesinde hekimler tesirlenmis huceyreleri berpa eden dermanlardan istifade edirler EdebiyyatiYakobzon Lyudvig Yakovlevich Dermatit Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona V 86 tomah 82 t i 4 dop SPb 1890 1907 Korsun V F Esli u rebyonka dermatoz Minsk 1982 Korsun V F Zabolevaniya kozhi cheloveka Minsk 1975 L P Krysin Tolkovyj slovar inoyazychnyh slov M 1998 847 s Tolkovyj slovar russkogo yazyka Pod red D N Ushakova M Gos in t Sov encikl OGIZ Gos izd vo inostr i nac slov 1935 1940 4 t Novyj slovar inostrannyh slov by EdwART 2009 Tolkovyj slovar Efremovoj Efremova T F Novyj slovar russkogo yazyka Tolkovo slovoobrazovatelnyj M Russkij yazyk 2000 Bystrickaya E S Vnutrennyaya Kartina bolezni pri allergicheskom dermatozeIstinadlarDisease Ontology ing 2016 Monarch Disease Ontology release 2018 06 29 2018 06 29 2018 King LS What Is Disease Philosophy of Science 21 3 1954 193 203 doi 10 1086 287343 Bluefarb SM Dermatology Upjohn Co 1984 ISBN 0 89501 004 6 Tilles G Wallach D The history of nosology in dermatology Annales de Dermatologie et de Venereologie fransiz 116 1 1989 9 26 PMID 2653160 Lambert WC Everett MA The nosology of parapsoriasis Journal of the American Academy of Dermatology 5 4 October 1981 373 395 doi 10 1016 S0190 9622 81 70100 2 PMID 7026622 Korsun V F Zabolevaniya kozhi cheloveka Minsk 1975 Xarici kecidler