Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Aşubican Qadınəfəndi (Bolqarıstan – 10 iyun 1870, Konstantinopol, Osmanlı imperiyası) — 30-cu Osmanlı sultanı II Mahmudun xanımlarından biri.
| Aşubican Qadınəfəndi | |
|---|---|
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 10 iyun 1870 |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Həyat yoldaşı | |
| Uşaqları | Aişə Sultan Salehə Sultan Şah Sultan |
| Ailəsi | Osmanlı xanədanı |
Həyatı
Həyatının ilk illəri haqqında yetərli məlumat olmasa da, Sultan Mahmudun taxta çıxdığı 1808-ci ildə beşinci qadınəfəndi olaraq hərəmə alındığı məlumdur. 5 iyul 1809-cu ildə ilk övladı Aişə Sultanı, 16 iyun 1811-ci ildə Salehə Sultanı, 22 may 1812-ci ildə isə Şah Sultanı dünyaya gətirdi. Hər üç qızının doğumu səbəbilə sarayda ziyafət verilmiş, Validə Nəqşidil Sultan tərəfindən hədiyyələr almışdır. Dövrün saray şairlərindən Əndərunlu Vasif ilk qızının doğumuyla bağlı aşağıdakı şeiri yazmışdır.
Şevk'ü Şadi ü meserretle dedim tarihini
Verdi Hak Ayşe Sultanı o şah-ı emcede (H. Cəmadiyələvvəl 1224)
Ancaq qızlarından Aişə Sultan 1810-cu ilin fevralında, Şah Sultan isə 1814-cü ilin sentyabrında hələ uşaq yaşlarında vəfat etdi. Qalan illərində geridə qalan qızı Salehə Sultanın təlim-tərbiyəsi ilə məşğul olan Aşubican Qadınəfəndinin hərəmdəki rütbəsi Sultan Mahmudun özündən öncəki xanımlarının vəfatı ilə yüksəldi və 1832-ci ildə Zərnigar Qadınəfəndinin vəfatıyla ikinci qadınəfəndi oldu. 24 may 1834-cü ildə qızı Salehə Sultanı dövrün kaptan-ı dəryalarından Xəlil Rüfət Paşayla evləndirən Aşubican Qadınəfəndi mərasimin ardından qızının Fındıqlıdakı sarayını tez-tez ziyarət etdi.
2 iyul 1839-cu ildə Sultan Mahmudun vəfatının ardından onun Bəzmialəm Sultandan doğulan oğlu Əbdülməcid taxta çıxarıldı. Mərhum sultanın baş qadınəfəndisi olan Bəzmialəm Sultan isə Validə Sultan elan edildi. Bu hadisənin ardından Topqapı sarayından ayrılan Aşubican Qadınəfəndi qış aylarını Çamlıcadakı köşkdə, yay aylarını isə Beşiktaşdakı sahilsarayında keçirməyə başladı. Çox keçmədən 19 fevral 1843-cü ildə yeganə qızı Salehə Sultan gənc yaşda vəfat etdi və Aşubican Qadınəfəndi qızından geridə qalan yeganə nəvəsi Aişə Sidiqə xanım Sultanı öz himayəsinə aldı. Ögey övladları olan Sultan Əbdülməcid və Sultan Əbdüləziz tərəfindən tez-tez ziyarət edilən Aşubican Qadınəfəndi bu ziyarətlərin ardından saraya təşəkkür məktubları göndərirdi.
10 iyun 1870-ci ildə vəfat edən Aşubican Qadınəfəndinin cənazəsi Sultan Mahmud türbəsinə - mərhum həyat yoldaşı və qızının yanına dəfn olundu.
Övladları
- Aişə Sultan (d. 5 iyul 1809 - ö. fevral 1810) — Nuruosmaniyə məscidində dəfn olunub.
- Salehə Sultan
- Şah Sultan (d. 22 may 1812 - ö. sentyabr 1814) — Nuruosmaniyə məscidində dəfn olunub.
Mənbə
- Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu Mülkün Kadın Sultanları: Vâlide Sultanlar, Hâtunlar, Hasekiler, Kandınefendiler, Sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık.
- Aynur, Hatice (1995). Saliha Sultan'ın düğününü anlatan surnâmeler, 1834: Kısım. İnceleme ve tenkitli metin. Harvard University
İstinadlar
- Uluçay, M. Çağatay (2011). Padişahların kadınları ve kızları. Ötüken.
- Peirce, Leslie (1993). The Imperial Harem: Women and Sovereignty in the Ottoman Empire. Oxford University Press. p. 108.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Asubican Qadinefendi Bolqaristan 10 iyun 1870 Konstantinopol Osmanli imperiyasi 30 cu Osmanli sultani II Mahmudun xanimlarindan biri Asubican QadinefendiSexsi melumatlarDogum yeri BolqaristanVefat tarixi 10 iyun 1870 1870 06 10 Vefat yeri Konstantinopol Osmanli imperiyasiDefn yeri Sultan Mahmud turbesiHeyat yoldasi II MahmudUsaqlari Aise Sultan Salehe Sultan Sah SultanAilesi Osmanli xanedaniHeyatiHeyatinin ilk illeri haqqinda yeterli melumat olmasa da Sultan Mahmudun taxta cixdigi 1808 ci ilde besinci qadinefendi olaraq hereme alindigi melumdur 5 iyul 1809 cu ilde ilk ovladi Aise Sultani 16 iyun 1811 ci ilde Salehe Sultani 22 may 1812 ci ilde ise Sah Sultani dunyaya getirdi Her uc qizinin dogumu sebebile sarayda ziyafet verilmis Valide Neqsidil Sultan terefinden hediyyeler almisdir Dovrun saray sairlerinden Enderunlu Vasif ilk qizinin dogumuyla bagli asagidaki seiri yazmisdir Sevk u Sadi u meserretle dedim tarihini Verdi Hak Ayse Sultani o sah i emcede H Cemadiyelevvel 1224 Ancaq qizlarindan Aise Sultan 1810 cu ilin fevralinda Sah Sultan ise 1814 cu ilin sentyabrinda hele usaq yaslarinda vefat etdi Qalan illerinde geride qalan qizi Salehe Sultanin telim terbiyesi ile mesgul olan Asubican Qadinefendinin heremdeki rutbesi Sultan Mahmudun ozunden onceki xanimlarinin vefati ile yukseldi ve 1832 ci ilde Zernigar Qadinefendinin vefatiyla ikinci qadinefendi oldu 24 may 1834 cu ilde qizi Salehe Sultani dovrun kaptan i deryalarindan Xelil Rufet Pasayla evlendiren Asubican Qadinefendi merasimin ardindan qizinin Findiqlidaki sarayini tez tez ziyaret etdi Heyat yoldasi qizi ve ozunun defn olundugu Sultan Mahmud turbesi Istanbul 2 iyul 1839 cu ilde Sultan Mahmudun vefatinin ardindan onun Bezmialem Sultandan dogulan oglu Ebdulmecid taxta cixarildi Merhum sultanin bas qadinefendisi olan Bezmialem Sultan ise Valide Sultan elan edildi Bu hadisenin ardindan Topqapi sarayindan ayrilan Asubican Qadinefendi qis aylarini Camlicadaki koskde yay aylarini ise Besiktasdaki sahilsarayinda kecirmeye basladi Cox kecmeden 19 fevral 1843 cu ilde yegane qizi Salehe Sultan genc yasda vefat etdi ve Asubican Qadinefendi qizindan geride qalan yegane nevesi Aise Sidiqe xanim Sultani oz himayesine aldi Ogey ovladlari olan Sultan Ebdulmecid ve Sultan Ebduleziz terefinden tez tez ziyaret edilen Asubican Qadinefendi bu ziyaretlerin ardindan saraya tesekkur mektublari gonderirdi 10 iyun 1870 ci ilde vefat eden Asubican Qadinefendinin cenazesi Sultan Mahmud turbesine merhum heyat yoldasi ve qizinin yanina defn olundu OvladlariAise Sultan d 5 iyul 1809 o fevral 1810 Nuruosmaniye mescidinde defn olunub Salehe Sultan Sah Sultan d 22 may 1812 o sentyabr 1814 Nuruosmaniye mescidinde defn olunub MenbeSakaoglu Necdet 2008 Bu Mulkun Kadin Sultanlari Valide Sultanlar Hatunlar Hasekiler Kandinefendiler Sultanefendiler Oglak Yayincilik ISBN 978 6 051 71079 2 Aynur Hatice 1995 Saliha Sultan in dugununu anlatan surnameler 1834 Kisim Inceleme ve tenkitli metin Harvard UniversityIstinadlarUlucay M Cagatay 2011 Padisahlarin kadinlari ve kizlari Otuken ISBN 978 9 754 37840 5 Peirce Leslie 1993 The Imperial Harem Women and Sovereignty in the Ottoman Empire Oxford University Press p 108 ISBN 0 19 508677 5