Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Xəlil Rüfət Paşa (1795 – 4 mart 1856, Konstantinopol) — Osmanlı sultanları II Mahmud və Sultan Əbdülməcid dövrlərində kaptan-ı dərya olan Osmanlı dövlət adamı. Mahmud Cəlaləddin Paşanın atası və ilk türk sosioloqlarından Mehmed Səbahəddin bəyin babasıdır.
| Xəlil Rüfət Paşa | |
|---|---|
| osman. داماد گرجی خلیل پاشا | |
 | |
| Əvvəlki | Pabuccu Əhməd Paşa |
| Sonrakı | Tahir Mehmed Paşa |
| 1843 – 1845 | |
| Əvvəlki | Tahir Mehmed Paşa |
| Sonrakı | |
| 1847 – 1848 | |
| Əvvəlki | |
| Sonrakı | |
| 1854 – 1855 | |
| Əvvəlki | Kıbrıslı Mehmed Paşa |
| Sonrakı | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Fəaliyyəti | diplomat, hərbi qulluqçu |
| Həyat yoldaşları | Saliha Sultan İsmət xanım |
| Uşaqları | Ayşə Sidiqə xanım Sultan Sultanzadə Cavid bəy Sultanzadə Əbdülhəmid bəy Mahmud Cəlaləddin Paşa |
| Rütbəsi | Admiral |
Həyatı
Əslən gürcü olan Xəlil Rüfət Paşa Sultan Əbdülməcid dövrünün sədrəzəmlərindən Qoca Hüsrəv Mehmed Paşanın himayəsində böyüdülən yüzə yaxın uşaqdan biriydi. Möhürdar və xəzinədar olaraq bir müddət sarayda xidmət etmişdir. 1828–1829 Osmanlı-Rusiya müharibəsi əsnasında Rusiyaya elçi olaraq göndərildi. Rusiyadan qayıtdıqdan sonra kaptan-ı dərya oldu və donanmanı yenidən qurdu. 24 may 1834-cü ildə Sultan II Mahmudun qızı Saliha Sultanla evləndi. Bu evlilikdən Ayşə Sidiqə xanım Sultan, Sultanzadə Cavid və Sultanzadə Əbdülhəmid adlı 3 övladı dünyaya gəldi. Saliha Sultanın gənc yaşda vəfatının ardından İsmət xanımla evləndi. Bu evlilikdən isə Mahmud Cəlaləddin adlı bir oğlu dünyaya gəldi.
1836-cı ildə sərdar, 1839-cu ildə ticarət naziri oldu. 1843-cü ildə ikinci dəfə kaptan-ı dərya təyin edildi. 1845-ci ildə Trabzon qubernatoru oldu. 1847-ci ildə üçüncü dəfə kaptan-ı dərya seçildi. 1848–1854-cü illərdə Aydın və Bursa qubernatoru oldu. 1854–1855-ci illərdə dördüncü dəfə kaptan-ı dərya kimi fəaliyyət göstərdi.
1856-cı ildə İstanbulda vəfat etdi və Əyyubsultandakı türbəsinə dəfn edilmişdir.
Mənbə
- Gürcistan Dostluk Derneği web sitesi Halil Rıfat Paşa sayfası 2014-07-14 at the Wayback Machine
- Hatice Aynur, Saliha Sultan'ın düğününü anlatan surnâmeler, 1834: Kısım. İnceleme ve tenkitli metin, Harvard University, Department of Near Eastern Languages and Civilizations, 1995, p. 8.
- Necdet Sevinç, Osmanlı sosyal ve ekonomik düzeni, Üçdal Neşriyat, 1985, p. 344.
- Osman Sak, İrfan Çalışkan, Tarihi, kültürü ve sanatıyla Eyüpsultan Sempozyumu, VII: tebliğler, Eyüp Belediyesi Kültür ve Turizm Müdirlüğü, 2003, p. 159.
- Mehmet Zeki Pakalın, Sicill-i Osmanî zeyli: Kemterî-Mehmed Tahir Bey, Türk Tarih Kurumu, 2008, p. 156.
- Ufuk Gülsoy, Osmanlı Gayrimüslimlerinin askerlik serüveni, Simurg, 2000, p. 43.
- Sinan Kuneralp, Son dönem Osmanlı erkân ve ricali, 1839–1922: prosopografik rehber, İsis, 1999, p. 75.
- Dünden bugüne İstanbul ansiklopedisi: A — Z, Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı, 1995, v.1 p. 266.
- Belkıs Altuniş Gürsoy, Damat Mahmud Celaleddin Paşa, IX. Eyüp Sultan Sempozyumu (13–15 Mayıs 2005) Tebliğ Kitapçığı, Erişim tarihi:22.05.2013 [ölü keçid]
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Xelil Rufet Pasa 1795 4 mart 1856 Konstantinopol Osmanli sultanlari II Mahmud ve Sultan Ebdulmecid dovrlerinde kaptan i derya olan Osmanli dovlet adami Mahmud Celaleddin Pasanin atasi ve ilk turk sosioloqlarindan Mehmed Sebaheddin beyin babasidir Xelil Rufet Pasaosman داماد گرجی خلیل پاشاOsmanli kaptan i deryasiEvvelkiPabuccu Ehmed PasaSonrakiTahir Mehmed Pasa1843 1845EvvelkiTahir Mehmed PasaSonrakiOsmanli kaptan i deryasi1847 1848EvvelkiSonrakiOsmanli kaptan i deryasi1854 1855EvvelkiKibrisli Mehmed PasaSonrakiSexsi melumatlarDogum tarixi 1795Vefat tarixi 4 mart 1856Vefat yeri Konstantinopol Osmanli imperiyasiDefn yeriFealiyyeti diplomat herbi qulluqcuHeyat yoldaslari Saliha Sultan Ismet xanimUsaqlari Ayse Sidiqe xanim Sultan Sultanzade Cavid bey Sultanzade Ebdulhemid bey Mahmud Celaleddin PasaRutbesi AdmiralHeyatiEslen gurcu olan Xelil Rufet Pasa Sultan Ebdulmecid dovrunun sedrezemlerinden Qoca Husrev Mehmed Pasanin himayesinde boyudulen yuze yaxin usaqdan biriydi Mohurdar ve xezinedar olaraq bir muddet sarayda xidmet etmisdir 1828 1829 Osmanli Rusiya muharibesi esnasinda Rusiyaya elci olaraq gonderildi Rusiyadan qayitdiqdan sonra kaptan i derya oldu ve donanmani yeniden qurdu 24 may 1834 cu ilde Sultan II Mahmudun qizi Saliha Sultanla evlendi Bu evlilikden Ayse Sidiqe xanim Sultan Sultanzade Cavid ve Sultanzade Ebdulhemid adli 3 ovladi dunyaya geldi Saliha Sultanin genc yasda vefatinin ardindan Ismet xanimla evlendi Bu evlilikden ise Mahmud Celaleddin adli bir oglu dunyaya geldi 1836 ci ilde serdar 1839 cu ilde ticaret naziri oldu 1843 cu ilde ikinci defe kaptan i derya teyin edildi 1845 ci ilde Trabzon qubernatoru oldu 1847 ci ilde ucuncu defe kaptan i derya secildi 1848 1854 cu illerde Aydin ve Bursa qubernatoru oldu 1854 1855 ci illerde dorduncu defe kaptan i derya kimi fealiyyet gosterdi 1856 ci ilde Istanbulda vefat etdi ve Eyyubsultandaki turbesine defn edilmisdir MenbeGurcistan Dostluk Dernegi web sitesi Halil Rifat Pasa sayfasi 2014 07 14 at the Wayback Machine Hatice Aynur Saliha Sultan in dugununu anlatan surnameler 1834 Kisim Inceleme ve tenkitli metin Harvard University Department of Near Eastern Languages and Civilizations 1995 p 8 Necdet Sevinc Osmanli sosyal ve ekonomik duzeni Ucdal Nesriyat 1985 p 344 Osman Sak Irfan Caliskan Tarihi kulturu ve sanatiyla Eyupsultan Sempozyumu VII tebligler Eyup Belediyesi Kultur ve Turizm Mudirlugu 2003 p 159 Mehmet Zeki Pakalin Sicill i Osmani zeyli Kemteri Mehmed Tahir Bey Turk Tarih Kurumu 2008 p 156 Ufuk Gulsoy Osmanli Gayrimuslimlerinin askerlik seruveni Simurg 2000 p 43 Sinan Kuneralp Son donem Osmanli erkan ve ricali 1839 1922 prosopografik rehber Isis 1999 p 75 Dunden bugune Istanbul ansiklopedisi A Z Turkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfi 1995 v 1 p 266 Belkis Altunis Gursoy Damat Mahmud Celaleddin Pasa IX Eyup Sultan Sempozyumu 13 15 Mayis 2005 Teblig Kitapcigi Erisim tarihi 22 05 2013 olu kecid