fbpx
Wikipedia

Arami dili

Arami dili - sami dil ailəsinə mənsub dil. Eramızdan əvvəl VI əsrdən Fars İmperiyasında beynəlxalq dil statusunu əldə etdi. Eramızın VII əsrində arami dilinin yerini ərəb dili aldı.

Arami dili
Orijinal adı ארמית (Arāmît)
ܐܪܡܝܐ (Ārāmāyâ)
Ölkələr Türkiyə, Suriya, İraq, İran, Livan, İsrail
Regionlar Yaxın Şərq
Danışanların ümumi sayı 2,2 milyon
Təsnifatı
Kateqoriya Avrasiya dilləri

Afro-Asiya dilləri

Sami dilləri
Qərbi sami dilləri
Yazı latın əlifbası
Dil kodları
QOST 7.75–97 аре 052
ISO 639-1 aii
ISO 639-2 arc
ISO 639-3 arc
Linguasphere 12-AAA
IETF arc
Glottolog aram1259
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Arami dilinin tarixi qədim, orta və yeni arami dövrlərinə ayrılır (alman alimi K. Bayerin təsnifatı).Qədim arami dövrü e.ə. 2-ci minilliyin sonu – 1-ci minilliyin əvvəlindən başlayır. Dövrümüzə qədər gəlib çatan ən qədim nümunələri e.ə. 9–7 əsrlərə aid epiqrafik abidələrdir. Müxtəlif mərhələlərdə Aşşur (e.ə 7 əsr) və Babilistan (e.ə.7–6 əsrlər), Əhəməni (e.ə. 6–4 əsrlər) dövlətlərinin rəsmi dili olmuşdur. EllinRoma mərhələlərinin (e.ə. 3 əsr–eramızın 1 əsri) yazılı Arami dili də qədim arami dövrünə aid edilir. Bu dövrün ən mühüm abidələri Əhdi-ətiqin arami mətnləri və Kumran arami yazılarıdır. Orta arami dövrü eramızın 2-ci əsrindən 1-ci minilliyin sonlarına qədər davam etmişdir. Bu mərhələdə ədəbi Arami dili formalaşmışdır. İslam dininin yayılması ilə ərəb dili tədricən Arami dilini sıxışdırıb aradan çıxarmışdır. Yazılı orta Arami dilində 22 işarədən istifadə edilsə də, kursivlər müxtəlif olmuşdur. Yeni arami dövrü eramızın 2-ci minilliyindən başlayır. Müasir Arami dilində Suriyada (Dəməşqdən şm.-ş.-də yerləşən üç kənddə), Kiçik Asiyanın c.-ş.-ndə, İraqın şm.-nda, İranın şm.-q.-ndə, Ermənistanın ş.-ndə və Azərbaycanda kiçik etnik qruplar danışırlar. Dilçilik baxımından q. [Suriyada 3 dil (dialekt)] və ş. (dillərin sayı məlum deyil) qollarına ayrılır. Tipoloji baxımdan Arami dili qədim mərkəzi sami dillərinə yaxındır. Qədim Arami dilində 27-yə qədər samit fonem olmuşdur və onların sayı tədricən 22-yə enmişdir. Arami dili nominativ quruluşa malikdir (sözlərin ardıcıllığı qədim Arami dilində: “predikat + subyekt +obyekt”; sonrakı mərhələlərdə: “subyekt + predikat + obyekt”). Əhdi-cədidə görə arami dili İsa Məsihin ana dili olmuşdur.

Həmçinin bax

Aramilər

İstinad

  1. Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 1-ci cild: A – Argelander (25 000 nüs.). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2009. səh. 589. ISBN 978-9952-441-02-4.

arami, dili, sami, ailəsinə, mənsub, eramızdan, əvvəl, əsrdən, fars, imperiyasında, beynəlxalq, statusunu, əldə, etdi, eramızın, əsrində, arami, dilinin, yerini, ərəb, dili, aldı, orijinal, adı, ארמית, arāmît, ܐܪܡܝܐ, Ārāmāyâ, ölkələr, türkiyə, suriya, iraq, ir. Arami dili sami dil ailesine mensub dil Eramizdan evvel VI esrden Fars Imperiyasinda beynelxalq dil statusunu elde etdi Eramizin VII esrinde arami dilinin yerini ereb dili aldi Arami diliOrijinal adi ארמית Aramit ܐܪܡܝܐ Aramaya Olkeler Turkiye Suriya Iraq Iran Livan IsrailRegionlar Yaxin SerqDanisanlarin umumi sayi 2 2 milyonTesnifatiKateqoriya Avrasiya dilleriAfro Asiya dilleri Sami dilleriQerbi sami dilleri dd Yazi latin elifbasiDil kodlariQOST 7 75 97 are 052ISO 639 1 aiiISO 639 2 arcISO 639 3 arcLinguasphere 12 AAAIETF arcGlottolog aram1259 Vikianbarda elaqeli mediafayllarArami dilinin tarixi qedim orta ve yeni arami dovrlerine ayrilir alman alimi K Bayerin tesnifati Qedim arami dovru e e 2 ci minilliyin sonu 1 ci minilliyin evvelinden baslayir Dovrumuze qeder gelib catan en qedim numuneleri e e 9 7 esrlere aid epiqrafik abidelerdir Muxtelif merhelelerde Assur e e 7 esr ve Babilistan e e 7 6 esrler Ehemeni e e 6 4 esrler dovletlerinin resmi dili olmusdur Ellin ve Roma merhelelerinin e e 3 esr eramizin 1 esri yazili Arami dili de qedim arami dovrune aid edilir Bu dovrun en muhum abideleri Ehdi etiqin arami metnleri ve Kumran arami yazilaridir Orta arami dovru eramizin 2 ci esrinden 1 ci minilliyin sonlarina qeder davam etmisdir Bu merhelede edebi Arami dili formalasmisdir Islam dininin yayilmasi ile ereb dili tedricen Arami dilini sixisdirib aradan cixarmisdir Yazili orta Arami dilinde 22 isareden istifade edilse de kursivler muxtelif olmusdur Yeni arami dovru eramizin 2 ci minilliyinden baslayir Muasir Arami dilinde Suriyada Demesqden sm s de yerlesen uc kendde Kicik Asiyanin c s nde Iraqin sm nda Iranin sm q nde Ermenistanin s nde ve Azerbaycanda kicik etnik qruplar danisirlar Dilcilik baximindan q Suriyada 3 dil dialekt ve s dillerin sayi melum deyil qollarina ayrilir Tipoloji baximdan Arami dili qedim merkezi sami dillerine yaxindir Qedim Arami dilinde 27 ye qeder samit fonem olmusdur ve onlarin sayi tedricen 22 ye enmisdir Arami dili nominativ qurulusa malikdir sozlerin ardicilligi qedim Arami dilinde predikat subyekt obyekt sonraki merhelelerde subyekt predikat obyekt Ehdi cedide gore arami dili Isa Mesihin ana dili olmusdur 1 Hemcinin bax RedakteAramilerIstinad Redakte Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi 25 cildde 1 ci cild A Argelander 25 000 nus Baki Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi Elmi Merkezi 2009 seh 589 ISBN 978 9952 441 02 4 Menbe https az wikipedia org w index php title Arami dili amp oldid 4542393, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.