Antverpen (nid. , fr. Anvers) — Belçikanın şimalında şəhər. Atverpen əyalətinin inzibati mərkəzi. İri nəqliyyat qovşağı. Şelda çayı və Albert kanalı sahilindədir. AES var. Əhalisi 461 min (2006). Ən böyük dəniz limanlarından biri olan Antverpendə 173 millətin nümayəndəsi yaşayır. Avropada yük dövriyyəsinə görə (2002-ci ildə 132 mln. t) 2-ci (Rotterdamdan sonra), konteyner daşınmalarına görə 3-cü (Rotterdam və Hamburqdan sonra) yerdədir. Yüklərin yarısını kömür, filiz, gübrə, 1/3-ni neft və neft məhsulları təşkil edir. Yüklərin 40%-ə yaxını tranzitdir. Beynəlxalq aeroportu var. Antverpen Avropa əhəmiyyətli sənaye, nəqliyyat və ticarət-maliyyə mərkəzidir. Sənayesinin əsasını idxal edilən xammalların emalı təşkil edir. Qərbi Avropanın ən böyük kimya və neft-kimya (“Bayer”, “BASF” şirkətləri), kinofotoplyonka (Mortseldə “Aqfa-Gevard” şirkəti) mərkəzlərindəndir. Neft emalı, gəmiqayırma, əlvan metallurgiya, avtomobil (“Ceneral motors” z-du) və traktor yığma (“Ford traktor” z-du), elektro -texnika və elektronika, almazlı qazıma alətlər istehsalı, ağac emalı, kağız və yeyinti sənayesinin iri milli mərkəzidir. Almaz cilalanmasının, brilyant ticarətinin və onların təkrar ixracının dünya mərkəzidir.
Şəhər | |||||
Antverpen | |||||
---|---|---|---|---|---|
Antwerpen | |||||
| |||||
Ölkə | |||||
Tarixi və coğrafiyası | |||||
İlk məlumat | VII əsr | ||||
Sahəsi |
| ||||
Mərkəzin hündürlüyü | 7 m | ||||
Saat qurşağı | | ||||
Əhalisi | |||||
Əhalisi |
| ||||
Rəsmi dili | |||||
Rəqəmsal identifikatorlar | |||||
Telefon kodu | +32 3 | ||||
Poçt indeksi | 2000, 2018, 2020, 2030, 2040, 2050, 2060, 2100, 2140, 2170, 2180, 2600, 2610, 2660 | ||||
Digər | |||||
antwerpen.be antwerpen.be/FR antwerpen.be/DE antwerpen.be/EN | |||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
Antverpen haqqında ilk yazılı məlumat 726-cı ilə aiddir. Roma məskənlərinin yerində salınmışdır. 1008-ci ildən markqrafların iqamətgahı olmuş və təqribən 1100-ci ildə Brabant hersoqluğuna birləşdirilmişdir. 1291-ci ildə şəhər hüququ almışdır. 1313-cü ildə Qanzanın tərkibində olan Antverpen İngiltərə ilə ticarətdə vasitəçi rolu oynamışdır. 1430-cı ildən Burqundiya hersoqluğunun, 1477-ci ildən isə Habsburqların hakimiyyətinə keçmişdir. 12-ci əsrdən sənətkarlıq və ticarətin mərkəzi kimi inkişaf etmiş, 16-cı əsrin ortalarında dünya əhəmiyyətli ticarət və kredit mərkəzinə, həmçinin Avropanın ən varlı şəhərinə çevrilmişdir. Antverpendə İspaniya, Portuqaliya, Almaniya, İngiltərə, İtaliya və s. tacirlərinin kontorları yerləşirdi. Niderland burjua inqilabı (16-cı əsr) zamanı kəskin siyasi mübarizə meydanına çevrilmişdir. 1576-cı ildə ispan qoşunları Antverpeni talan etmişlər. 1579-cı ildə Utrext uniyasına birləşdirilmişdi. 1585-ci ilin avqustunda ispanlar tərəfindən yenidən zəbt olunmuşdur. İspaniya ağalığı, 1609-cı ildə Şelda çayı mənsəbinin hollandlar tərəfindən mühasirəyə alınması, sonralar isə Vestfal sülhü (1648) şərtləri Antverpenin iqtisadi əhəmiyyətinin itirilməsinə gətirib çıxardı. 1815–30-cu illərdə Niderland Krallığı, 1830-cu ildən Belçika Krallığı tərkibində idi. Belçika Niderlanddan Şelda çayında ticarət aparmaq hüququnu satın aldıqdan sonra (1863) Antverpen yenidən dirçəldi və iri ticarət mərkəzinə çevrildi. Antverpen, həmçinin mühüm hərbi qala idi. Birinci və İkinci dünya müharibələri dövründə şəhər Almaniya tərəfindən işğala məruz qalmışdır. Şelda çayı Antverpeni iki hissəyə bölür; şəhərin hər iki hissəsini çayın altından keçən tunellər birləşdirir.
Mədəniyyəti
Antverpenin qədim hissəsində qotik kilsə (1352–1616), intibah dövrünə aid ratuşa binası (1561–65, memar K. Floris) və patrisi evləri (16-cı əsr), barokko üslubunda kilsə (1614–21), kral sarayı (1743–45) və s. var. 20-ci əsrdə Antverpendə çoxmərtəbəli “Torengebau” binası (1930–31), aeroport (1931), Kil (1950 –55), Lüxtbal (1955) və s. yaşayış kompleksləri tikilmişdir. Antverpendə Kral İncəsənət Muzeyi (1810-cu ildə əsası qoyulmuşdur), P.P. Rubensin ev-muzeyi (təqr. 1610–18-ci illərdə tikilmişdir), Qotik kilsə (14–16-cı əsrlər) və s. var. İncəsənət akademiyası, flamand rəssamlıq qalereyası, konservatoriya və s. var.
Şəhərdə keçirilmiş beynəlxalq tədbirlər
- 1920-ci ildə 7-ci Yay Olimpiya oyunları burada keçirilmişdir.
İstinadlar
- archINFORM (alm.). 1994.
- https://bestat.statbel.fgov.be/bestat/crosstable.xhtml?view=98d704f1-0a0a-40ee-8945-dd5453eddd7c.
- GeoNames (ing.). 2005.
- https://www.ibz.rrn.fgov.be/fileadmin/user_upload/fr/pop/statistiques/population-bevolking-20230101.pdf.
- Crossroad Bank of Enterprises.
- AzərTAc. "Avropanın almaz şəhəri –Antverpen" (az.). Youtube.com. 02.01.2017. 2022-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-01-02.
- Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 1-ci cild: A – Argelander (25 000 nüs.). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2009. səh. 564 – 565. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Antverpen nid fr Anvers Belcikanin simalinda seher Atverpen eyaletinin inzibati merkezi Iri neqliyyat qovsagi Selda cayi ve Albert kanali sahilindedir AES var Ehalisi 461 min 2006 En boyuk deniz limanlarindan biri olan Antverpende 173 milletin numayendesi yasayir Avropada yuk dovriyyesine gore 2002 ci ilde 132 mln t 2 ci Rotterdamdan sonra konteyner dasinmalarina gore 3 cu Rotterdam ve Hamburqdan sonra yerdedir Yuklerin yarisini komur filiz gubre 1 3 ni neft ve neft mehsullari teskil edir Yuklerin 40 e yaxini tranzitdir Beynelxalq aeroportu var Antverpen Avropa ehemiyyetli senaye neqliyyat ve ticaret maliyye merkezidir Senayesinin esasini idxal edilen xammallarin emali teskil edir Qerbi Avropanin en boyuk kimya ve neft kimya Bayer BASF sirketleri kinofotoplyonka Mortselde Aqfa Gevard sirketi merkezlerindendir Neft emali gemiqayirma elvan metallurgiya avtomobil Ceneral motors z du ve traktor yigma Ford traktor z du elektro texnika ve elektronika almazli qazima aletler istehsali agac emali kagiz ve yeyinti senayesinin iri milli merkezidir Almaz cilalanmasinin brilyant ticaretinin ve onlarin tekrar ixracinin dunya merkezidir SeherAntverpenAntwerpenBayraq d Gerb d 51 13 16 sm e 4 23 59 s u Olke BelcikaTarixi ve cografiyasiIlk melumat VII esrSahesi 204 32 km 2022 Merkezin hundurluyu 7 mSaat qursagi UTC 01 00EhalisiEhalisi 536 079 nef 1 yanvar 2023 Resmi dili niderland diliReqemsal identifikatorlarTelefon kodu 32 3Poct indeksi 2000 2018 2020 2030 2040 2050 2060 2100 2140 2170 2180 2600 2610 2660Digerantwerpen be antwerpen be FR antwerpen be DE antwerpen be ENXeriteni goster gizle Antverpen Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiHet Steen Antverpen haqqinda ilk yazili melumat 726 ci ile aiddir Roma meskenlerinin yerinde salinmisdir 1008 ci ilden markqraflarin iqametgahi olmus ve teqriben 1100 ci ilde Brabant hersoqluguna birlesdirilmisdir 1291 ci ilde seher huququ almisdir 1313 cu ilde Qanzanin terkibinde olan Antverpen Ingiltere ile ticaretde vasiteci rolu oynamisdir 1430 ci ilden Burqundiya hersoqlugunun 1477 ci ilden ise Habsburqlarin hakimiyyetine kecmisdir 12 ci esrden senetkarliq ve ticaretin merkezi kimi inkisaf etmis 16 ci esrin ortalarinda dunya ehemiyyetli ticaret ve kredit merkezine hemcinin Avropanin en varli seherine cevrilmisdir Antverpende Ispaniya Portuqaliya Almaniya Ingiltere Italiya ve s tacirlerinin kontorlari yerlesirdi Niderland burjua inqilabi 16 ci esr zamani keskin siyasi mubarize meydanina cevrilmisdir 1576 ci ilde ispan qosunlari Antverpeni talan etmisler 1579 ci ilde Utrext uniyasina birlesdirilmisdi 1585 ci ilin avqustunda ispanlar terefinden yeniden zebt olunmusdur Ispaniya agaligi 1609 ci ilde Selda cayi mensebinin hollandlar terefinden muhasireye alinmasi sonralar ise Vestfal sulhu 1648 sertleri Antverpenin iqtisadi ehemiyyetinin itirilmesine getirib cixardi 1815 30 cu illerde Niderland Kralligi 1830 cu ilden Belcika Kralligi terkibinde idi Belcika Niderlanddan Selda cayinda ticaret aparmaq huququnu satin aldiqdan sonra 1863 Antverpen yeniden dirceldi ve iri ticaret merkezine cevrildi Antverpen hemcinin muhum herbi qala idi Birinci ve Ikinci dunya muharibeleri dovrunde seher Almaniya terefinden isgala meruz qalmisdir Selda cayi Antverpeni iki hisseye bolur seherin her iki hissesini cayin altindan kecen tuneller birlesdirir MedeniyyetiAntverpenin qedim hissesinde qotik kilse 1352 1616 intibah dovrune aid ratusa binasi 1561 65 memar K Floris ve patrisi evleri 16 ci esr barokko uslubunda kilse 1614 21 kral sarayi 1743 45 ve s var 20 ci esrde Antverpende coxmertebeli Torengebau binasi 1930 31 aeroport 1931 Kil 1950 55 Luxtbal 1955 ve s yasayis kompleksleri tikilmisdir Antverpende Kral Incesenet Muzeyi 1810 cu ilde esasi qoyulmusdur P P Rubensin ev muzeyi teqr 1610 18 ci illerde tikilmisdir Qotik kilse 14 16 ci esrler ve s var Incesenet akademiyasi flamand ressamliq qalereyasi konservatoriya ve s var Seherde kecirilmis beynelxalq tedbirler1920 ci ilde 7 ci Yay Olimpiya oyunlari burada kecirilmisdir IstinadlarVikianbarda Antverpen ile elaqeli mediafayllar var archINFORM alm 1994 https bestat statbel fgov be bestat crosstable xhtml view 98d704f1 0a0a 40ee 8945 dd5453eddd7c GeoNames ing 2005 https www ibz rrn fgov be fileadmin user upload fr pop statistiques population bevolking 20230101 pdf Crossroad Bank of Enterprises AzerTAc Avropanin almaz seheri Antverpen az Youtube com 02 01 2017 2022 03 25 tarixinde Istifade tarixi 2017 01 02 Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi 25 cildde 1 ci cild A Argelander 25 000 nus Baki Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi Elmi Merkezi 2009 seh 564 565 ISBN 978 9952 441 02 4