Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Dekorativ — tətbiqi sənət
bu sənətə el arasında "xalq sənəti" də deyirlər. Bu sənətin xalçaçılıq, (kəlağayı), qobelen, dulusçuluq (keramika), toxuma və , zərgərlik, bədii şüşə, (ağac, metal, , sümük üzərində oyma) və digər növləri vardır.
Dekorativ -tətbiqi sənət, həmçinin bədii sənətin müxtəlif növlərini əhatə edir. Onların arasında və zərgərlik, , ağac, daş və sümük üzərində oyma naxış, xalçaçılıq, , ornamental toxuculuq və basmanaxış, toxuma və bədii tikmələr və bir çox digərlərini göstərə bilərik.
Xalçaçılıq
Azərbaycan xalçaçılıq sənəti — bədii yaradıcılığın xalqın mənəvi həyatı və məişəti ilə sıx bağlı çoxəsrlik ənənələri olan ən maraqlı sənətdən biridir. Azərbaycanda Qarabağ, Qazax, Gəncə, Təbriz, Şirvan, Abşeron və Quba kimi böyük xalçaçılıq məktəbləri olub.
Batik
Qədim sənət növü olub, kəlağayı mənasını verir. Kəlağayı — ipək sapdan toxunmuş dördkünc formalı qadın baş örtüyüdür. Azərbaycanın qərb zonasında buna "çarqat" da deyilir. Kəlağayı istehsalı Azərbaycanda qədimdən məlumdur.
Şəki və Basqal kəlağayıları sırasında "Şah buta", "Saya buta" , "Xırda buta" çeşidlərindən daha çox istifadə olunub . "Heyratı", "Soğanı", "İstiotu ", "Albuxarı", "Abi", "Yeləni" adlı əlvan kəlağayılar böyük şöhrət qazanmışdı.
Qobelen
Hiss və duyğuların sənətidir, düşüncə tərzidir. Qobelen dünyada geniş yayılmış, Azərbaycanda isə qədim xalq mədəniyyətinə aid süjetli xalça sənətidir. Qobelenin hazırlanma texnikasının əsasını öncədən çəkilmiş eskiz, fikir, ideya təşkil edir.
Toxuma və bədii tikmə
Bədii tikmə üçün yerli ipək və yun saplardan və yerli istifadə olunub. XIX-XX əsrin əvvəllərində bədii tikmələr üçün əsas rol oynayan material yerli istehsal olan , darai və idi.
Boyama üçün bitki mənşəli boyayıcılardan istifadə olunur. Azərbaycan bədii tikmələrində ən çox işlədilən bitki motivləri qızılgül, nərgiz, qərənfil, lalə, zanbaq, meyvə ağaclarının yarpaqları — nar, heyva, alça çiçəkləri, eləcə də sünbül və müxtəlif formalı yarpaqlardı. Bədii tikmələrdə əsasən quşların təsvirinə üstünlük verirlər. Bədii tikmə növündən ən geniş yayılmış forması .
Bədii şüşə haqqında məlumat
Dekorativ əşyaların, vitrajların interyerdə öz əksini tapmasıdır. Təsviri sənətin qədim nümunələri arasında Mingəçevirdən, Şamaxıdan tapılmış müxtəlif tipli və formalı bədii şüşə məmulatı nümunələri Azərbaycanda şüşə istehsalının da mövcud olduğunu göstərir.Bədii şüşədə rəng,forma və dekor çox önəmlidir.Bədii şüşənin digər şüşələrdən fərqi onun daha dayanıqlı,daha bəzəkli olmasıdır.
Bədii oyma
Ağac, metal, , sümük üzərində oyma. — sənətin ən qədim və ən geniş yayılmış növlərindən biridi. , ağac, sümük və başqa materiallar üzərində işlənir. Azərbaycanın ən qədim yaşayış məskənlərindən olan (Qobustan, Gəmiqaya və s.) daş üzərində oymaları bədii oyma sənətinin ilkin nümunələri kimi göstərmək olar.
Mənbə
- [[1]]
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Dekorativ tetbiqi senetbu senete el arasinda xalq seneti de deyirler Bu senetin xalcaciliq kelagayi qobelen dulusculuq keramika toxuma ve zergerlik bedii suse agac metal sumuk uzerinde oyma ve diger novleri vardir Dekorativ tetbiqi senet hemcinin bedii senetin muxtelif novlerini ehate edir Onlarin arasinda ve zergerlik agac das ve sumuk uzerinde oyma naxis xalcaciliq ornamental toxuculuq ve basmanaxis toxuma ve bedii tikmeler ve bir cox digerlerini gostere bilerik Xalcaciliqqedim toxunmus xalca Azerbaycan xalcaciliq seneti bedii yaradiciligin xalqin menevi heyati ve meiseti ile six bagli coxesrlik eneneleri olan en maraqli senetden biridir Azerbaycanda Qarabag Qazax Gence Tebriz Sirvan Abseron ve Quba kimi boyuk xalcaciliq mektebleri olub BatikKelagayi Qedim senet novu olub kelagayi menasini verir Kelagayi ipek sapdan toxunmus dordkunc formali qadin bas ortuyudur Azerbaycanin qerb zonasinda buna carqat da deyilir Kelagayi istehsali Azerbaycanda qedimden melumdur Seki ve Basqal kelagayilari sirasinda Sah buta Saya buta Xirda buta cesidlerinden daha cox istifade olunub Heyrati Sogani Istiotu Albuxari Abi Yeleni adli elvan kelagayilar boyuk sohret qazanmisdi QobelenHiss ve duygularin senetidir dusunce terzidir Qobelen dunyada genis yayilmis Azerbaycanda ise qedim xalq medeniyyetine aid sujetli xalca senetidir Qobelenin hazirlanma texnikasinin esasini onceden cekilmis eskiz fikir ideya teskil edir Toxuma ve bedii tikmeBedii tikme ucun yerli ipek ve yun saplardan ve yerli istifade olunub XIX XX esrin evvellerinde bedii tikmeler ucun esas rol oynayan material yerli istehsal olan darai ve idi Boyama ucun bitki menseli boyayicilardan istifade olunur Azerbaycan bedii tikmelerinde en cox isledilen bitki motivleri qizilgul nergiz qerenfil lale zanbaq meyve agaclarinin yarpaqlari nar heyva alca cicekleri elece de sunbul ve muxtelif formali yarpaqlardi Bedii tikmelerde esasen quslarin tesvirine ustunluk verirler Bedii tikme novunden en genis yayilmis formasi Bedii suse haqqinda melumatDekorativ esyalarin vitrajlarin interyerde oz eksini tapmasidir Tesviri senetin qedim numuneleri arasinda Mingecevirden Samaxidan tapilmis muxtelif tipli ve formali bedii suse memulati numuneleri Azerbaycanda suse istehsalinin da movcud oldugunu gosterir Bedii susede reng forma ve dekor cox onemlidir Bedii susenin diger suselerden ferqi onun daha dayaniqli daha bezekli olmasidir Bedii oymaBedii Oyma Agac metal sumuk uzerinde oyma senetin en qedim ve en genis yayilmis novlerinden biridi agac sumuk ve basqa materiallar uzerinde islenir Azerbaycanin en qedim yasayis meskenlerinden olan Qobustan Gemiqaya ve s das uzerinde oymalari bedii oyma senetinin ilkin numuneleri kimi gostermek olar Menbe 1