Züleyxa Mir Həbib qızı Seyidməmmədova 22 mart 1919-cu ildə Bakı şəhərində anadan olub. 1934-cü ildə orta məktəbi də Bakıda bitirir. Orta məktəbi bitirdikdən sonra M.Əzizbəyov adına Azərbaycan Sənaye İnstitutunda ali təhsil alan Züleyxa 1935-ci ildən də institutun nəzdində Bakı aeroklubunun filialı olaraq fəaliyyət göstərən birinci tələbə aeroklubunun üzvü olur. Elə həmin ildə institutda Azərbaycan qızları arasında paraşütdən tullanmaq üzrə birinci yeri tutur.
Züleyxa Seyidməmmədova ilk fərdi uçuşunu tələbə aeroklubuna üzv olduğu illərdə edir. 1935-ci ilin oktyabrında ona təyyarədə təkbaşına uçmağa icazə verilir və SSRİ XKS nəzdində Mülki Hava Donanmasının baş idarəsi tərəfindən Təyyarəçi şəhadətnaməsi təqdim olunur. Elə həmin ildə Moskvada keçirilən paraşütçülərin Birinci Ümumittifaq toplanışında Zaqafqaziyanı təmsil edən komanda Tuşinski təyyarə meydanında qrup halında lazımı dairəyə tullanmaq üzrə birinci yeri tutur. 5 nəfərdən ibarət komandanın yeganə qız üzvü Züleyxa Seyidməmmədova idi. 1935-ci ildə Moskvada keçirilən uçuş tullantısında iştirak edən Züleyxa sonra Tuşinski aerodromunda qrup halında tullanmaq üzrə Zaqafqaziya komandasında birinci yeri tutur və Zaqafqaziya İcraiyyə Komitəsinin fəxri fərmanına və qiymətli hidiyyələrinə layiq görülür. Təyyarədən paraşütlə 50 dəfə tullandığına görə isə onu paraşüt idmanı üzrə təlmatçı vəzifəsinə təyin edirlər. Azərbaycanda Sovet hakimiyyəti qurulmasının 15 illiyi ilə əlaqədar 1936-cı il yanvarın 21-də Kremldə Azərbaycanın ən yaxşı nümayəndələrinin təntənəli qəbulu keçirilir. Qəbulda Züleyxa Seyidməmmədova “Şərəf nişanı” ordeni və qızıl saatla təltif olunur. 1938-ci ildə Züleyxa Seyidməmmədova imtahan verərək Moskvada Jukovksi adına Hərbi-Hava Akademiyasına qəbul olunan ilk şturman qız olur.
Moskvadan qayıtdıqdan sonra Züleyxa Seyidməmmədova təhsilini davam etdirməklə yanaşı həm də Bakı aeroklubunda təlimatçı kimi işləməyə başlayır. Artıq aeroklubda bölmə komandiri olan Züleyxa təlimatçılıq etdiyi üç il ərzində 75 təyyarəçi və 80 paraşütçü hazırlayır. Akademiyanın şturman fakultəsində yeganə qadın tələbə olan Züleyxanın əvvəl “Duqlas”larla, sonra isə orta bombardmanlar, uzağa və sürətlə uçan təyyarələrdə səfərə çıxmağa təlimlər almağa başlayır. Ölkənin ən güclü şturmanları Sovet İttifaqı qəhrəmanları Spirin və Belyakovdan hava gəmilərinin bütün sirlərini öyrənir.
Müharibənin ilk günlərində onların polku paytaxtın müdafiəsinə yollanır. Həmin günlərdə isə Züleyxa Kommunist Partiyasına üzv qəbul olunur. İkinci Dünya müharibəsində qırıcı təyyarəçi və qadınlardan ibarət qırıcı aviasiya polkunun komandir müavini olmuş, 500-dən artıq döyüş uçuşu keçirmişdir. Züleyxa Seyidməmmədova müharibədən qəhrəman aviasiya kapitanı kimi dönür. Rəşid Behbudovun müraciətilə görkəmli bəstəkar Tofiq Quliyev Züleyxa haqqında mahnı bəstələyir. Rəşid Behbudovun Moskvaya qastrol səfəri ərəfəsində hazır olan mahnı elə müğənninin öz istəyilə rus dilində Tofiq Quliyevin müşayiəti ilə lentə alınır. Sonradan isə vala yazılan bu mahnı yüksək tirajla satılır. 1938-ci ildə Züleyxa institutu mühəndis-neftçi ixtisası üzrə bitirir. Anası Mina xanımın narazılığına baxmayaraq, Züleyxa Moskvaya, Jukovski adına Hərbi Hava Akademiyasına məktub göndərir. Oradan “qadınlar şturman fakültəsinə qəbul olunmur” cavabını alır. O, arzusunu həyata keçirmək üçün atasının məsləhəti ilə Mir Cəfər Bağırovun qəbuluna gedir. Hərbi Hava Akademiyasına daxil olmaq üçün bu dəfə Mərkəzi Komitənin adından göndərilən məktuba razılıq gəlir. 1938-ci ilin avqustunda sınaq imtahanları verərək SSRİ aviasiya kadrları hazırlayan təhsil müəssisəsinin şturman fakültəsinə qəbul olunanlar içərisində yeganə qız Z.Seyidməmmədova idi. Akademiyada oxuyarkən 1969-cu il dekabrın 19-da Züleyxa Moskva şəhər sovetinə deputat seçilir və Sov.İKP sıralarına daxil olur.
1946-1952-ci illərdə məsul komsomol və partiya vəzifələrində çalışmışdır. 1952-ci ildə Z.Seyidməmmədova Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin qərarı ilə Azərbaycan SSR ictimai təminat naziri təyin olunur. Züleyxa xanım həm də Sosial təminat naziri postunda çalışan ilk qadın nazir olub. 1975-ci ilə qədər fasiləsiz olaraq nazir vəzifəsində çalışmışdır.
Eyni zamanda o, qiyabi olaraq Moskvada Ali partiya məktəbini (17 aprel 1953-cü il), Qırmızıbayraqlı Leninqrad Hərbi mühəndis Akademiyasını bitirmişdir (28 noyabr 1957-ci il). Böyük Vətən müharibəsində qələbənin 25 illiyi ilə əlaqədar təyyarəçi rəfiqələri və 586-cı aviasiya alayının döyüş fəaliyyəti haqqında xatirələrindən ibarət “Təyyarəçinin qeydləri” (Bakı, 1969-cu il, rus dilində) və “Pensiya təminatında yeniliklər” (Bakı, 1973-cü il) kitabları nəşr olunmuşdur.
Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyində 1963-cu ilin iyununda Moskvada Dünya qadınlarının konqresi zamanı Z.Seyidməmmədovaya Braziliya qadınlarının hədiyyə etdikləri boyunbağı və iki bilərzik, 1964-cü ilin martında Türkmənistan qadınlarının IV qurultayında iştirakı zamanı hədiyyə edilmiş bəzəkli taxtadan metal zəncirli medalyon, həmin ildə Rumıniyada olarkən hədiyyə edilmiş dəstəkləri rumın milli nəqşilə bəzədilmiş taxta qaşıq və çəngəl, 1965-ci ildə Vilnüsdə qadınlar qurultayı zamanı bağışlanmış milli ornamentli toxunma kəmər, 1968-ci ildə Konqodan Bakıya gəlmiş qadınlardan ibarət nümayəndə heyətinin hədiyyəsi—göy rəngli pambıq parçadan şərf, 1972-ci ildə Azərbaycan qadınlarının IV qurultayının iştirakçıları olan vyetnamlı qadınların hədiyyəsi—vurulub salınmış Amerika təyyarəsinin qalıqlarından düzəldilmiş üzük qorunub saxlanılır. Döyüş orden və medalları ilə mükafatlandırılmış Z.Seyidməmmədova ictimai təminat naziri vəzifəsində ikən 1960-cı il martın 8-də Beynəlxalq qadınlar gününün 50 illiyi münasibətilə əməkdə və xüsusi məhsuldar ictimai fəaliyyətdə görkəmli nailiyyətlərinə görə SSRİ Ali Soveti Rəyasət heyətinin qərarı ilə Lenin ordeni və 1967, 1971-ci illərdə “Qırmızı Əmək Bayrağı” ordenləri ilə təltif olunmuşdur.
Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyi. Bakı: "Elm və Təhsil". 2015. səh. 164.
Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyi. Bakı: "Elm və Təhsil". 2015. səh. 169.
Xarici keçidlər
publika.az saytı
Züleyxa Seyidməmmədova — qadin.net saytı
Azərbaycan tarixində iz qoyan qadınlar - SİYAHI 2016-03-11 at the Wayback Machine
Rəna Səfərova. Vətən çağıranda (Züleyxa Seyidməmmədovanın MATM-dakı materialları əsasında). S. 162-174 / Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyi-2015. Bakı, 2015.
Züleyxa Seyidməmmədova: Stalini xilas edən ilk azərbaycanlı qadın pilot
Победа у нас в крови. Зулейха Сеидмамедова
Avqust 03, 2021
züleyxa, seyidməmmədova, məqaləni, vikiləşdirmək, lazımdır, lütfən, məqaləni, ümumvikipediya, redaktə, qaydalarına, uyğun, şəkildə, tərtib, edin, məqalənin, bəzi, məlumatlarının, mənbəsi, göstərilməmişdir, daha, ətraflı, məlumat, üçün, məqalənin, müzakirə, səh. Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqalenin bezi melumatlarinin menbesi gosterilmemisdir Daha etrafli melumat ucun meqalenin muzakire sehifesine baxa ve meqaleye uygun formada menbeler elave edib Vikipediyani zenginlesdire bilersiniz avqust 2021 Zuleyxa Mir Hebib qizi Seyidmemmedova 22 mart 1919 1919 03 22 Baki 10 noyabr 1994 1994 11 10 1 Baki Azerbaycan SSR ictimai teminat naziri 1952 1975 ilk azerbaycanli teyyareci qadinlardan biri II Dunya muharibesinde herbi teyyareci kapitan Zuleyxa SeyidmemmedovaAzerbaycan Respublikasinin Sosial Teminat naziri1952 1975Xelefi Memmed QaziyevSexsi melumatlarTehsili Azerbaycan Dovlet Neft ve Senaye UniversitetiDogum tarixi 22 mart 1919Dogum yeri Baki AXCVefat tarixi 10 noyabr 1994 75 yasinda Vefat yeri Baki AzerbaycanAtasi Mir Hebib SeyidmemmedovHerbi xidmetQosun novu Sovet Herbi Hava Quvveleri d Rutbesi kapitanDoyusler Ikinci Dunya muharibesinde Serq cebhesi d Teltifleri Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Heyati 2 Mukafatlari 3 Filmoqrafiya 4 Istinadlar 5 Xarici kecidlerHeyati RedakteZuleyxa Mir Hebib qizi Seyidmemmedova 22 mart 1919 cu ilde Baki seherinde anadan olub 1934 cu ilde orta mektebi de Bakida bitirir Orta mektebi bitirdikden sonra M Ezizbeyov adina Azerbaycan Senaye Institutunda ali tehsil alan Zuleyxa 1935 ci ilden de institutun nezdinde Baki aeroklubunun filiali olaraq fealiyyet gosteren birinci telebe aeroklubunun uzvu olur Ele hemin ilde institutda Azerbaycan qizlari arasinda parasutden tullanmaq uzre birinci yeri tutur Zuleyxa Seyidmemmedova ilk ferdi ucusunu telebe aeroklubuna uzv oldugu illerde edir 1935 ci ilin oktyabrinda ona teyyarede tekbasina ucmaga icaze verilir ve SSRI XKS nezdinde Mulki Hava Donanmasinin bas idaresi terefinden Teyyareci sehadetnamesi teqdim olunur Ele hemin ilde Moskvada kecirilen parasutculerin Birinci Umumittifaq toplanisinda Zaqafqaziyani temsil eden komanda Tusinski teyyare meydaninda qrup halinda lazimi daireye tullanmaq uzre birinci yeri tutur 5 neferden ibaret komandanin yegane qiz uzvu Zuleyxa Seyidmemmedova idi 1935 ci ilde Moskvada kecirilen ucus tullantisinda istirak eden Zuleyxa sonra Tusinski aerodromunda qrup halinda tullanmaq uzre Zaqafqaziya komandasinda birinci yeri tutur ve Zaqafqaziya Icraiyye Komitesinin fexri fermanina ve qiymetli hidiyyelerine layiq gorulur Teyyareden parasutle 50 defe tullandigina gore ise onu parasut idmani uzre telmatci vezifesine teyin edirler Azerbaycanda Sovet hakimiyyeti qurulmasinin 15 illiyi ile elaqedar 1936 ci il yanvarin 21 de Kremlde Azerbaycanin en yaxsi numayendelerinin tenteneli qebulu kecirilir Qebulda Zuleyxa Seyidmemmedova Seref nisani ordeni ve qizil saatla teltif olunur 1938 ci ilde Zuleyxa Seyidmemmedova imtahan vererek Moskvada Jukovksi adina Herbi Hava Akademiyasina qebul olunan ilk sturman qiz olur Moskvadan qayitdiqdan sonra Zuleyxa Seyidmemmedova tehsilini davam etdirmekle yanasi hem de Baki aeroklubunda telimatci kimi islemeye baslayir Artiq aeroklubda bolme komandiri olan Zuleyxa telimatciliq etdiyi uc il erzinde 75 teyyareci ve 80 parasutcu hazirlayir Akademiyanin sturman fakultesinde yegane qadin telebe olan Zuleyxanin evvel Duqlas larla sonra ise orta bombardmanlar uzaga ve suretle ucan teyyarelerde sefere cixmaga telimler almaga baslayir Olkenin en guclu sturmanlari Sovet Ittifaqi qehremanlari Spirin ve Belyakovdan hava gemilerinin butun sirlerini oyrenir Muharibenin ilk gunlerinde onlarin polku paytaxtin mudafiesine yollanir Hemin gunlerde ise Zuleyxa Kommunist Partiyasina uzv qebul olunur Ikinci Dunya muharibesinde qirici teyyareci ve qadinlardan ibaret qirici aviasiya polkunun komandir muavini olmus 500 den artiq doyus ucusu kecirmisdir Zuleyxa Seyidmemmedova muharibeden qehreman aviasiya kapitani kimi donur Resid Behbudovun muracietile gorkemli bestekar Tofiq Quliyev Zuleyxa haqqinda mahni besteleyir Resid Behbudovun Moskvaya qastrol seferi erefesinde hazir olan mahni ele mugenninin oz isteyile rus dilinde Tofiq Quliyevin musayieti ile lente alinir Sonradan ise vala yazilan bu mahni yuksek tirajla satilir 1938 ci ilde Zuleyxa institutu muhendis neftci ixtisasi uzre bitirir Anasi Mina xanimin naraziligina baxmayaraq Zuleyxa Moskvaya Jukovski adina Herbi Hava Akademiyasina mektub gonderir Oradan qadinlar sturman fakultesine qebul olunmur cavabini alir O arzusunu heyata kecirmek ucun atasinin mesleheti ile Mir Cefer Bagirovun qebuluna gedir Herbi Hava Akademiyasina daxil olmaq ucun bu defe Merkezi Komitenin adindan gonderilen mektuba raziliq gelir 1938 ci ilin avqustunda sinaq imtahanlari vererek SSRI aviasiya kadrlari hazirlayan tehsil muessisesinin sturman fakultesine qebul olunanlar icerisinde yegane qiz Z Seyidmemmedova idi 2 Akademiyada oxuyarken 1969 cu il dekabrin 19 da Zuleyxa Moskva seher sovetine deputat secilir ve Sov IKP siralarina daxil olur 1946 1952 ci illerde mesul komsomol ve partiya vezifelerinde calismisdir 1952 ci ilde Z Seyidmemmedova Azerbaycan SSR Ali Soveti Reyaset Heyetinin qerari ile Azerbaycan SSR ictimai teminat naziri teyin olunur Zuleyxa xanim hem de Sosial teminat naziri postunda calisan ilk qadin nazir olub 1975 ci ile qeder fasilesiz olaraq nazir vezifesinde calismisdir 3 Eyni zamanda o qiyabi olaraq Moskvada Ali partiya mektebini 17 aprel 1953 cu il Qirmizibayraqli Leninqrad Herbi muhendis Akademiyasini bitirmisdir 28 noyabr 1957 ci il Boyuk Veten muharibesinde qelebenin 25 illiyi ile elaqedar teyyareci refiqeleri ve 586 ci aviasiya alayinin doyus fealiyyeti haqqinda xatirelerinden ibaret Teyyarecinin qeydleri Baki 1969 cu il rus dilinde ve Pensiya teminatinda yenilikler Baki 1973 cu il kitablari nesr olunmusdur Milli Azerbaycan Tarixi Muzeyinde 1963 cu ilin iyununda Moskvada Dunya qadinlarinin konqresi zamani Z Seyidmemmedovaya Braziliya qadinlarinin hediyye etdikleri boyunbagi ve iki bilerzik 1964 cu ilin martinda Turkmenistan qadinlarinin IV qurultayinda istiraki zamani hediyye edilmis bezekli taxtadan metal zencirli medalyon hemin ilde Ruminiyada olarken hediyye edilmis destekleri rumin milli neqsile bezedilmis taxta qasiq ve cengel 1965 ci ilde Vilnusde qadinlar qurultayi zamani bagislanmis milli ornamentli toxunma kemer 1968 ci ilde Konqodan Bakiya gelmis qadinlardan ibaret numayende heyetinin hediyyesi goy rengli pambiq parcadan serf 1972 ci ilde Azerbaycan qadinlarinin IV qurultayinin istirakcilari olan vyetnamli qadinlarin hediyyesi vurulub salinmis Amerika teyyaresinin qaliqlarindan duzeldilmis uzuk qorunub saxlanilir Doyus orden ve medallari ile mukafatlandirilmis Z Seyidmemmedova ictimai teminat naziri vezifesinde iken 1960 ci il martin 8 de Beynelxalq qadinlar gununun 50 illiyi munasibetile emekde ve xususi mehsuldar ictimai fealiyyetde gorkemli nailiyyetlerine gore SSRI Ali Soveti Reyaset heyetinin qerari ile Lenin ordeni ve 1967 1971 ci illerde Qirmizi Emek Bayragi ordenleri ile teltif olunmusdur 1975 ci ilden Azerbaycanin Xarici Olkelerle Dostluq ve Medeni Elaqeler Cemiyyeti Reyaset Heyeti sedrinin muavini islemisdir Azerbaycan SSR Ali Sovetinin 2 6 7 8 ci cagiris deputati olmusdur Mukafatlari Redakte Lenin ordeni II dereceli Veten Muharibesi ordeni 2 defe Qirmizi Emek Bayragi ordeni 2 defe Seref Nisani ordeniFilmoqrafiya RedakteQanadlara yiyelenerek film 1974 Istinadlar Redakte 1 2 Wikipedia 2001 lt a href https wikidata org wiki Track Q328 gt lt a gt Milli Azerbaycan Tarixi Muzeyi Baki Elm ve Tehsil 2015 seh 164 Milli Azerbaycan Tarixi Muzeyi Baki Elm ve Tehsil 2015 seh 169 Xarici kecidler Redaktepublika az sayti Zuleyxa Seyidmemmedova qadin net sayti Azerbaycan tarixinde iz qoyan qadinlar SIYAHI Arxivlesdirilib 2016 03 11 at the Wayback Machine Rena Seferova Veten cagiranda Zuleyxa Seyidmemmedovanin MATM daki materiallari esasinda S 162 174 Milli Azerbaycan Tarixi Muzeyi 2015 Baki 2015 Zuleyxa Seyidmemmedova Stalini xilas eden ilk azerbaycanli qadin pilot Pobeda u nas v krovi Zulejha SeidmamedovaMenbe https az wikipedia org w index php title Zuleyxa Seyidmemmedova amp oldid 6001431, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
.svg.html){kind=link}
