fbpx
Wikipedia

Zəkəriyazadə Yəhya Əfəndi

Zəkəriyazadə Yəhya Əfəndi (oktyabr 1561 — 27 fevral 1644) — Osmanlı dövlət xadimişair, müdərrisqazı və şeyxülislam.

Həyatı

III Murad dönəmində şeyxülislam olan Bayramzadə Zəkəriya Əfəndinin oğlu olaraq 1561-ci ilin oktyabr ayında İstanbulda dünyaya gəlmişdir. Mükəmməl mədrəsə təhsili aldıqdan sonra 1586-cı ildə atası ilə birlikdə həccə getdi. 1587-ci ildə Atik Əli Paşa, 1590-cı ildə Hasəki Sultan, 1593-cü ildə Şahzadəbaşı, 1594-cü ildə Üsküdar Atik Validə Sultan mədrəsələrində müdərris olaraq fəaliyyət göstərmişdir. 1596-cı ildə Hələb, 1597-ci ildə isə Şam şəhərinin qazısı təyin olundu. Bu vəzifədə ikən Cığalızadə Yusif Sənan Paşanın hamiliyini qəbul edərək Misir qazılığına yüksəlmişdir. 1600-cü ildə İstanbula geri qayıdan Yəhya Əfəndi bir müddət BursaƏdirnədə qazı olaraq çalışdı. Daha sonra 20 may 1604 tarixində İstanbul qazısı seçilsə də, rəqiblərinin apardığı əks-siyasət səbəbilə bu vəzifədə 4 aydan çox qala bilmədi. 1605-ci ilin yanvar ayında əvvəlcə Anadolu, 5 ay sonra isə Rumeli başqazısı seçildi. Ancaq dönəmin güclü vəzirlərindən olan Dərviş Mehmed Paşanın təsiri ilə 1606-cı ildə vəzifəsindən ayrıldı. 3 il sonra - 1609-cu ildə yenidən bu vəzifəyə gətirilsə də, bu vəzifədə 1 il qala bildi. 1617-ci ildə üçüncü dəfə Rumeli başqazısı seçilən Yəhya Əfəndi iki il bu vəzifədə qaldıqdan sonra 21 may 1622 tarixində şeyxülislam seçildi. I Mustafanın taxtdan endirilib, IV Muradın taxta çıxarılmasında şeyxülislam olaraq böyük rol oynadı. Ancaq Sədrəzəm Kəmankeş Əli Paşa tərəfindən 4 oktyabr 1623 tarixində vəzifəsindən uzaqlaşdırıldı.

Siyasi vəziyyət sabitləşdikdən sonra Yəhya Əfəndi 22 may 1625 tarixində yenidən şeyxülislam seçildi və bu vəzifəsini 10 fevral 1632 tarixinə qədər davam etdirdi. Siyasi olaraq olduqca gərgin illər olan bu dönəm IV Muradın hələ uşaq yaşlarında olduğu, dövləti isə dönəmin validə sultanı olan Kösəm Sultan tərəfindən idarə edildiyi illər idi. 7 fevral 1632 tarixində sədrəzəm Hafiz Əhməd Paşa əleyhinə çıxan yeniçəri üsyanı əsnasında üsyançılar padşahdan aralarında sədrəzəm, yeniçəri ağasışeyxülislamın da olduğu 17 nəfər dövlət adamının edam edilməsini tələb edərək Topqapı Sarayının qapılarına dayandı. Sədrəzəmin üsyançılara təslim edilməsi ilə sonlanan üsyanın sonunda Yəhya Əfəndi şeyxülislamlıqdan öz istəyilə ayrıldı.

Şeyx Sənan köşkünə çəkilən Yəhya Əfəndi bu vəzifəyə üçüncü dəfə 7 yanvar 1634 tarixində qayıtdı və ölənə qədər bu vəzifədə qaldı. Şeyxülislamlığı dövründə IV Muradın sevgi və hörmətini qazanan Yəhya Əfəndi gənc sultanla İrəvanBağdad səfərlərinə qatılmış,

Sultan İbrahim dönəmində isə məruz qaldığı təzyiqlər səbəbilə səhhəti korlandı və 27 fevral 1644 tarixində vəfat etdi. Cənazə mərasimi böyük izdihamla qarşılandı. Atasının Sultan Səlim Məscidi yaxınlığındakı mədrəsəsinin həyətində dəfn edilmişdir.

İstinadlar

  1. Cengiz, Halil Erdogan (1983) Divan Siiri Antolojisi, Ankara: Bilgi Yayinevi say.490-
  2. http://www.tdvia.org/dia/ayrmetin.php?idno=430245

zəkəriyazadə, yəhya, əfəndi, məqalənin, bəzi, məlumatlarının, mənbəsi, göstərilməmişdir, daha, ətraflı, məlumat, üçün, məqalənin, müzakirə, səhifəsinə, baxa, məqaləyə, uyğun, formada, mənbələr, əlavə, edib, vikipediyanı, zənginləşdirə, bilərsiniz, avqust, 2021. Bu meqalenin bezi melumatlarinin menbesi gosterilmemisdir Daha etrafli melumat ucun meqalenin muzakire sehifesine baxa ve meqaleye uygun formada menbeler elave edib Vikipediyani zenginlesdire bilersiniz avqust 2021 Zekeriyazade Yehya Efendi oktyabr 1561 27 fevral 1644 Osmanli dovlet xadimi sair muderris qazi ve seyxulislam 1 Zekeriyazade Yehya Efendi33 Osmanli seyxulislami21 may 1622 4 oktyabr 1623Selefi Xocazade Esad EfendiXelefi Xocasadettinzade Mehmed Esad Efendi35 Osmanli seyxulislami22 may 1625 10 fevral 1632Selefi Xocazade Esad EfendiXelefi Ahizade Huseyn Efendi37 Osmanli seyxulislami7 yanvar 1634 27 fevral 1644Selefi Ahizade Huseyn EfendiXelefi Ebu Seid Mehmed EfendiSexsi melumatlarDogum tarixi oktyabr 1553Dogum yeri Istanbul Osmanli ImperiyasiVefat tarixi 27 fevral 1644 90 yasinda Vefat yeri Istanbul Osmanli ImperiyasiHeyati RedakteIII Murad doneminde seyxulislam olan Bayramzade Zekeriya Efendinin oglu olaraq 1561 ci ilin oktyabr ayinda Istanbulda dunyaya gelmisdir Mukemmel medrese tehsili aldiqdan sonra 1586 ci ilde atasi ile birlikde hecce getdi 1587 ci ilde Atik Eli Pasa 1590 ci ilde Haseki Sultan 1593 cu ilde Sahzadebasi 1594 cu ilde Uskudar Atik Valide Sultan medreselerinde muderris olaraq fealiyyet gostermisdir 1596 ci ilde Heleb 1597 ci ilde ise Sam seherinin qazisi teyin olundu Bu vezifede iken Cigalizade Yusif Senan Pasanin hamiliyini qebul ederek Misir qaziligina yukselmisdir 1600 cu ilde Istanbula geri qayidan Yehya Efendi bir muddet Bursa ve Edirnede qazi olaraq calisdi Daha sonra 20 may 1604 tarixinde Istanbul qazisi secilse de reqiblerinin apardigi eks siyaset sebebile bu vezifede 4 aydan cox qala bilmedi 1605 ci ilin yanvar ayinda evvelce Anadolu 5 ay sonra ise Rumeli basqazisi secildi Ancaq donemin guclu vezirlerinden olan Dervis Mehmed Pasanin tesiri ile 1606 ci ilde vezifesinden ayrildi 3 il sonra 1609 cu ilde yeniden bu vezifeye getirilse de bu vezifede 1 il qala bildi 1617 ci ilde ucuncu defe Rumeli basqazisi secilen Yehya Efendi iki il bu vezifede qaldiqdan sonra 21 may 1622 tarixinde seyxulislam secildi I Mustafanin taxtdan endirilib IV Muradin taxta cixarilmasinda seyxulislam olaraq boyuk rol oynadi Ancaq Sedrezem Kemankes Eli Pasa terefinden 4 oktyabr 1623 tarixinde vezifesinden uzaqlasdirildi 2 Siyasi veziyyet sabitlesdikden sonra Yehya Efendi 22 may 1625 tarixinde yeniden seyxulislam secildi ve bu vezifesini 10 fevral 1632 tarixine qeder davam etdirdi Siyasi olaraq olduqca gergin iller olan bu donem IV Muradin hele usaq yaslarinda oldugu dovleti ise donemin valide sultani olan Kosem Sultan terefinden idare edildiyi iller idi 7 fevral 1632 tarixinde sedrezem Hafiz Ehmed Pasa eleyhine cixan yeniceri usyani esnasinda usyancilar padsahdan aralarinda sedrezem yeniceri agasi ve seyxulislamin da oldugu 17 nefer dovlet adaminin edam edilmesini teleb ederek Topqapi Sarayinin qapilarina dayandi Sedrezemin usyancilara teslim edilmesi ile sonlanan usyanin sonunda Yehya Efendi seyxulislamliqdan oz isteyile ayrildi 2 Seyx Senan koskune cekilen Yehya Efendi bu vezifeye ucuncu defe 7 yanvar 1634 tarixinde qayitdi ve olene qeder bu vezifede qaldi Seyxulislamligi dovrunde IV Muradin sevgi ve hormetini qazanan Yehya Efendi genc sultanla Irevan ve Bagdad seferlerine qatilmis Sultan Ibrahim doneminde ise meruz qaldigi tezyiqler sebebile sehheti korlandi ve 27 fevral 1644 tarixinde vefat etdi Cenaze merasimi boyuk izdihamla qarsilandi Atasinin Sultan Selim Mescidi yaxinligindaki medresesinin heyetinde defn edilmisdir 2 Istinadlar Redakte Cengiz Halil Erdogan 1983 Divan Siiri Antolojisi Ankara Bilgi Yayinevi say 490 1 2 3 http www tdvia org dia ayrmetin php idno 430245Menbe https az wikipedia org w index php title Zekeriyazade Yehya Efendi amp oldid 5515679, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.