Universal insanensiklopedist, polimat (polymathēs, yun. πολυμαθής) — ensiklopediya, yaxud elm, incəsənət və peşələrə dair izahlı lüğəti (1715-1780) tərtib və nəşr edən fransız maarifçiləri. Ensklopediya XVIII əsrin sonunda Fransa burjua inqlabının ideoloji cəhətdən hazırlanmasında böyük rol oynamış və zəmanəsinin elmi nailiyyətlərinin müntəzəm külliyyatını vermişdir. 1772-ci ilə qədər "Ensiklopediyanın" təşkilatçısı və rəhbəri Deni Didro olmuş və D`Alamber ona yaxından kömək etmişdir. Monteskyö, Jan Jak Russo, Volter, Helvetsi, Holbax və digər mütəfəkkirlər də enisklopedistlərin sırasında olmuşdur. "Ensklopediya"da feodal ideologiyasına qarşı ardıcıl mübarizəni materialistlər aparmışlar. Lakin ensklopedistlərin daha mötədil hissəsi də kilsənin elmin işlərinə qarışmaması uğrunda çıxış etmiş, özünü ictimai tərəqqinin tərəfdarı saymış, istibdadın tənqidini vermiş, insanın silki zülümdən azad olunmasına tərəfdar çıxmışlar.
Ensiklopedist — 1)hərtərəfli məlumatı, təhsili olan adam; 2)tarixdə XVIII əsrin axırlarında Fransada nəşr edilən "Ensiklopediya" ətrafında toplaşmış qabaqcıl mütəfəkkirlər qrupunun nümayəndəsi, yaxud onların fikrinə şərik olan adam.
Ensiklopedistlər — “Ensiklopediya, yaxud Elm, incәsәnәt vә peşәlәrә dair izahlı lüğәt”i tәrtib vә nәşr edәn fransız maarifçilәri. “Ensiklopediya”nın tәşkilatçısı vә rәhbәri D. Didro idi. Burada Holbax, Helvetsi, Volter fәal iştirak edirdilәr. Başlıca müәlliflәri J.J.Russo, Ş.L.Monteskyö, tәbiәtşünaslar J.L.L. Büffon vә L.J.M. Dobanton, iqtisadçılar A.R.J. Türqo vә F. Kene, mühәndis N.A. Bulanje, hәkim P.J. Bartez vә b. idi. Aralarındakı kәskin fikir ayrılığına vә silki fәrqlәrә baxmayaraq, onları sosial dәyişikliklәr, xüsusilә silki strukturun aradan qaldırılması vә әmlakın bәrabәr bölgüsü ideyaları birlәşdirirdi. “Ensiklopediya” 28 cilddәn ibarәt idi (Paris, 1751-72); “Ensiklopediya”nın beş әlavә cildi dә (Amsterdam, 1776-77) nәşr edilmişdi. Didro vә D`Alamberin yazdıqları “Prospekt”dә göstәrilirdi ki, nәşrin mәqsәdi elm vә incәsәnәtә dair biliklәri toplamaqdır. İkinci cildin nәşrindәn sonra “Ensiklopediya” qadağan edildi. Sonradan nәşri davam etdirilsә dә, senzura tәzyiqinә mәruz qaldı. 1759-cu ildәn gizli nәşr olunurdu. Mühafizәkar filosof vә yazıçılar, kilsә xadimlәri vә parlament üzvlәri Ensiklopedistlərlәrә qarşı çıxırdılar. Volterin fikrincә, “Ensiklopediya” bütün fransızları, hәtta avropalıları ensiklopedist etmişdir. Böyük Fransa inqilabı (1789-94) ideyalarının hazırlanmasında Ensiklopedistlər hәlledici rol oynamışlar.
Ədəbiyyat
R.Əliquliyev, S.Şükürlü, S.Kazımova. Elmi fəaliyyətdə istifadə olunan əsas terminlər. Baki, İnformasiya Texnologiyaları, 2009, 201 s.
Avqust 05, 2021
universal, insan, ensiklopedist, polimat, polymathēs, πολυμαθής, ensiklopediya, yaxud, incəsənət, peşələrə, dair, izahlı, lüğəti, 1715, 1780, tərtib, nəşr, edən, fransız, maarifçiləri, ensklopediya, xviii, əsrin, sonunda, fransa, burjua, inqlabının, ideoloji, . Universal insan ensiklopedist polimat polymathes yun polyma8hs ensiklopediya yaxud elm incesenet ve peselere dair izahli lugeti 1715 1780 tertib ve nesr eden fransiz maarifcileri Ensklopediya XVIII esrin sonunda Fransa burjua inqlabinin ideoloji cehetden hazirlanmasinda boyuk rol oynamis ve zemanesinin elmi nailiyyetlerinin muntezem kulliyyatini vermisdir 1772 ci ile qeder Ensiklopediyanin teskilatcisi ve rehberi Deni Didro olmus ve D Alamber ona yaxindan komek etmisdir Monteskyo Jan Jak Russo Volter Helvetsi Holbax ve diger mutefekkirler de enisklopedistlerin sirasinda olmusdur Ensklopediya da feodal ideologiyasina qarsi ardicil mubarizeni materialistler aparmislar Lakin ensklopedistlerin daha motedil hissesi de kilsenin elmin islerine qarismamasi ugrunda cixis etmis ozunu ictimai tereqqinin terefdari saymis istibdadin tenqidini vermis insanin silki zulumden azad olunmasina terefdar cixmislar En meshur Renessans dovrunun ensiklopedistlerinden Leonardo da Vinci Ensiklopedist 1 herterefli melumati tehsili olan adam 2 tarixde XVIII esrin axirlarinda Fransada nesr edilen Ensiklopediya etrafinda toplasmis qabaqcil mutefekkirler qrupunun numayendesi yaxud onlarin fikrine serik olan adam Ensiklopedistler Ensiklopediya yaxud Elm incәsәnәt vә pesәlәrә dair izahli lugәt i tәrtib vә nәsr edәn fransiz maarifcilәri Ensiklopediya nin tәskilatcisi vә rәhbәri D Didro idi Burada Holbax Helvetsi Volter fәal istirak edirdilәr Baslica muәlliflәri J J Russo S L Monteskyo tәbiәtsunaslar J L L Buffon vә L J M Dobanton iqtisadcilar A R J Turqo vә F Kene muhәndis N A Bulanje hәkim P J Bartez vә b idi Aralarindaki kәskin fikir ayriligina vә silki fәrqlәrә baxmayaraq onlari sosial dәyisikliklәr xususilә silki strukturun aradan qaldirilmasi vә әmlakin bәrabәr bolgusu ideyalari birlәsdirirdi Ensiklopediya 28 cilddәn ibarәt idi Paris 1751 72 Ensiklopediya nin bes әlavә cildi dә Amsterdam 1776 77 nәsr edilmisdi Didro vә D Alamberin yazdiqlari Prospekt dә gostәrilirdi ki nәsrin mәqsәdi elm vә incәsәnәtә dair biliklәri toplamaqdir Ikinci cildin nәsrindәn sonra Ensiklopediya qadagan edildi Sonradan nәsri davam etdirilsә dә senzura tәzyiqinә mәruz qaldi 1759 cu ildәn gizli nәsr olunurdu Muhafizәkar filosof vә yazicilar kilsә xadimlәri vә parlament uzvlәri Ensiklopedistlerlәrә qarsi cixirdilar Volterin fikrincә Ensiklopediya butun fransizlari hәtta avropalilari ensiklopedist etmisdir Boyuk Fransa inqilabi 1789 94 ideyalarinin hazirlanmasinda Ensiklopedistler hәlledici rol oynamislar Edebiyyat RedakteR Eliquliyev S Sukurlu S Kazimova Elmi fealiyyetde istifade olunan esas terminler Baki Informasiya Texnologiyalari 2009 201 s Menbe https az wikipedia org w index php title Universal insan amp oldid 5127220, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
