fbpx
Wikipedia

Tiflis müqaviləsi (1919)

Tiflis müqaviləsiAzərbaycanla Ermənistan arasında 23 noyabr 1919-cu ildə Tiflisdə imzalanmışdır.

Tiflis müqaviləsi
Hazırlanma tarixi 23 noyabr 1919
İmzalanma yeri Tiflis, Gürcüstan
İmzalayanlar Azərbaycan
Ermənistan

Sazişin imzalanması

Amerika Birləşmiş ŞtatlarıBöyük Britaniyanın Qafqazdakı nümayəndələri Azərbaycan və Ermənistan hökumət başçılarına Paris Sülh Konfransının işinə mane olacaq bölgədəki hərbi vəziyyətin gərginləşməsindən narahatlıqlarını ifadə edir. ABŞ nümayəndəsi olan polkovnik Rey, tərəflər arasındakı mübahisələrin sülh yolu ilə həlli üçün Tiflisdə bir konfrans keçirməyi təklif edir. 20-22 noyabr tarixlərində Tiflisdə Azərbaycan və Ermənistan hökumət başçıları Nəsib bəy YusifbəyliAleksandr Xatisyanın başçılıq etdiyi nümayəndə heyətlərinin görüşləri keçirilir. Müqavilə 23 noyabrda vasitəçilərin - Qafqaz üzrə Ali Komissarın müavini Rey və Gürcüstanın xarici işlər naziri Y. Qeqerçinin iştirakı ilə imzalanmışdır. Müqavilənin imzalanmasının səbəbi Denikin qüvvələrinin hər iki Zaqafqaziya respublikasına hücum təhlükəsi olur.

Müqavilə beş bənddən ibarət idi:

Ermənistan və Azərbaycan hökumətləri davam edən toqquşmaya son qoymağa və bir daha güc tətbiq etməməyə söz verir.

Tərəflər Zangəzurda yol hərəkətinin yaxşılaşdırılması və yolların açılması üçün təsirli tədbirlərin görülməsinə razılıq verir.

Tərəflər sərhəd məsələləri də daxil olmaqla bütün məsələləri sülh yolu ilə həll etmək öhdəliklərini götürür. Sülh müqaviləsi olmadığı təqdirdə hər iki tərəf ABŞ polkovniki Reyi arbitr olaraq görür və qərarlarına əməl etməyə razılaşır.

Noyabrın 26-da Bakıda Azərbaycan-Ermənistan konfransının keçirilməsinə qərar verilir.

Müqavilə imzalandığı gündən qüvvəyə minir. Ölkələrin parlamentlərinin təsdiqindən sonra hüquqi qüvvəyə minir.

Sonrakı hadisələr

Sazişin imzalanmasından dərhal sonra Azərbaycan tərəfi Ermənistanı 300 müsəlmanın ölümü ilə nəticələnən Zəngəzura hücumda günahlandırır. Noyabrın 29-da Ermənistan Zəngəzur yaxınlığında hərbi toqquşmalar faktını təstiqləyir, lakin əməliyyatın yalnız türk qoşunlarına qarşı həyata keçirildiyini bildirir. Dekabrın 8-də Azərbaycan Zəngəzurla bağlı komissiyanın yaradılmasını tələb edərək, əks halda müqavilədən çıxacağını bildirir. Nəticədə noyabrın 26-na planlaşdırılan Azərbaycan-Ermənistan konfransı yalnız 14-21 dekabr tarixlərində baş tutur. Bu konfransda heç bir praktiki qərar qəbul edilmir. 1920-ci ilin aprelində aparılan müzakirələr də müsbət nəticə vermir.

1920-ci ili 28 aprelində Bakıda bolşeviklər hakimiyyəti ələ keçirir.

10 avqust 1920-ci ildə RSFSR ilə Birinci Ermənistan Respublikası arasında müqavilə bağlanılır. Bu müqaviləyə əsasən RSFSR Qızıl Ordusu Ermənistan və Azərbaycan SSR arasında mübahisəli Qarabağ, ZəngəzurNaxçıvan ərazilərini işğal edir.

İstinadlar

  1. "James Cooper Rhea «  Veteran Profiles" (ingilis). mymilitaryhistory.umwblogs.org. İstifadə tarixi: 2018-04-06.

Həmçinin bax

Ədəbiyyat

  • Насибзаде Н., Малая внешняя политика (1918—1920) Баку, 1996,
  • И. Мусаев Внешняя политика Азербайджана, часть 3, часть I, Баку, 2003 г.

tiflis, müqaviləsi, 1919, tiflis, müqaviləsi, azərbaycanla, ermənistan, arasında, noyabr, 1919, ildə, tiflisdə, imzalanmışdır, tiflis, müqaviləsihazırlanma, tarixi, noyabr, 1919imzalanma, yeri, tiflis, gürcüstanimzalayanlar, azərbaycan, ermənistan, mündəricat,. Tiflis muqavilesi Azerbaycanla Ermenistan arasinda 23 noyabr 1919 cu ilde Tiflisde imzalanmisdir Tiflis muqavilesiHazirlanma tarixi 23 noyabr 1919Imzalanma yeri Tiflis GurcustanImzalayanlar Azerbaycan Ermenistan Mundericat 1 Sazisin imzalanmasi 2 Sonraki hadiseler 3 Istinadlar 4 Hemcinin bax 5 EdebiyyatSazisin imzalanmasi RedakteAmerika Birlesmis Statlari ve Boyuk Britaniyanin Qafqazdaki numayendeleri Azerbaycan ve Ermenistan hokumet bascilarina Paris Sulh Konfransinin isine mane olacaq bolgedeki herbi veziyyetin gerginlesmesinden narahatliqlarini ifade edir ABS numayendesi olan polkovnik Rey 1 terefler arasindaki mubahiselerin sulh yolu ile helli ucun Tiflisde bir konfrans kecirmeyi teklif edir 20 22 noyabr tarixlerinde Tiflisde Azerbaycan ve Ermenistan hokumet bascilari Nesib bey Yusifbeyli ve Aleksandr Xatisyanin basciliq etdiyi numayende heyetlerinin gorusleri kecirilir Muqavile 23 noyabrda vasitecilerin Qafqaz uzre Ali Komissarin muavini Rey ve Gurcustanin xarici isler naziri Y Qeqercinin istiraki ile imzalanmisdir Muqavilenin imzalanmasinin sebebi Denikin quvvelerinin her iki Zaqafqaziya respublikasina hucum tehlukesi olur Muqavile bes bendden ibaret idi Ermenistan ve Azerbaycan hokumetleri davam eden toqqusmaya son qoymaga ve bir daha guc tetbiq etmemeye soz verir Terefler Zangezurda yol hereketinin yaxsilasdirilmasi ve yollarin acilmasi ucun tesirli tedbirlerin gorulmesine raziliq verir Terefler serhed meseleleri de daxil olmaqla butun meseleleri sulh yolu ile hell etmek ohdeliklerini goturur Sulh muqavilesi olmadigi teqdirde her iki teref ABS polkovniki Reyi arbitr olaraq gorur ve qerarlarina emel etmeye razilasir Noyabrin 26 da Bakida Azerbaycan Ermenistan konfransinin kecirilmesine qerar verilir Muqavile imzalandigi gunden quvveye minir Olkelerin parlamentlerinin tesdiqinden sonra huquqi quvveye minir Sonraki hadiseler RedakteSazisin imzalanmasindan derhal sonra Azerbaycan terefi Ermenistani 300 muselmanin olumu ile neticelenen Zengezura hucumda gunahlandirir Noyabrin 29 da Ermenistan Zengezur yaxinliginda herbi toqqusmalar faktini testiqleyir lakin emeliyyatin yalniz turk qosunlarina qarsi heyata kecirildiyini bildirir Dekabrin 8 de Azerbaycan Zengezurla bagli komissiyanin yaradilmasini teleb ederek eks halda muqavileden cixacagini bildirir Neticede noyabrin 26 na planlasdirilan Azerbaycan Ermenistan konfransi yalniz 14 21 dekabr tarixlerinde bas tutur Bu konfransda hec bir praktiki qerar qebul edilmir 1920 ci ilin aprelinde aparilan muzakireler de musbet netice vermir 1920 ci ili 28 aprelinde Bakida bolsevikler hakimiyyeti ele kecirir 10 avqust 1920 ci ilde RSFSR ile Birinci Ermenistan Respublikasi arasinda muqavile baglanilir Bu muqavileye esasen RSFSR Qizil Ordusu Ermenistan ve Azerbaycan SSR arasinda mubahiseli Qarabag Zengezur ve Naxcivan erazilerini isgal edir Istinadlar Redakte James Cooper Rhea Veteran Profiles ingilis mymilitaryhistory umwblogs org Istifade tarixi 2018 04 06 Hemcinin bax RedakteZengezur ekspedisiyasiEdebiyyat RedakteNasibzade N Malaya vneshnyaya politika 1918 1920 Baku 1996 I Musaev Vneshnyaya politika Azerbajdzhana chast 3 chast I Baku 2003 g Menbe https az wikipedia org w index php title Tiflis muqavilesi 1919 amp oldid 6088742, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.