Vikipediya azad ensiklopediya Takşonşəxsi məlumatlarDoğum tarixi 931 0931 Doğum yeri MacarıstanVəfat tarixi təq 972 0972

Vikipediya azad ensiklopediya TaksonSexsi melumatlarDogum tarixi 931 0931 Dogum yeri MacaristanVefat tarixi teq 972 0972 40 41 yasinda Vefat yeri MacaristanAtasi JoltUsaqlari Qeza Boyuk Macar knyazi Vikianbarda elaqeli mediafayllar Takson mac Taksony Taxis Tocsun 931 Macaristan teq 972 Macaristan X esrin ortalarinda Macaristan knyazligini idare etmis boyuk knyazlardan biri Takson Macarlarin Karpat hovzesine kocunden sonraki dovrde Macaristan dovletciliyinin formalasmasinda ve Avropa ile elaqelerinin qurulmasinda muhum rol oynamisdir Heyati ve hakimiyyete gelisi span Takson Boyuk Macar knyazi Jolt mac Zoltan ogludur ve 940 ci illerin evvellerinde Macaristan knyazliginin rehberi olmusdur O macarlarin esas idareetme sistemine uygun olaraq knyaz ailesinden gelirdi ve onun hakimiyyete gelmesi enenevi irsi qaydalara esaslanirdi Menbelere gore Taksonun anasi bolqar menseli aristokrat qadin olmusdur bu da onun Balkan regionu ile yaxin elaqelere malik oldugunu gosterir Takson X esrin ortalarinda ehtimal ki atasi Joltun olumunden sonra boyuk knyaz olmusdur Onun hakimiyyete gelisi dovrunde Macar tayfalari artiq Karpat hovzesinde meskunlasmis ve Avropada taninan siyasi guc halina gelmisdi Takson dovrunde Macarlar indiki Almaniya Italiya ve Balkan olkelerine herbi yurusler etmisdir Onun ordulari 955 ci ilde Lex doyusunde I Otto terefinden meglub edildikden sonra macarlar Avropada evvelki herbi ustunluklerini itirmeye basladilar Lex meglubiyyetinden sonra Takson Serqi Frankiya ve diger Avropa dovletleri ile daha diplomatik siyaset yurutmeye basladi O gelecek Macaristan krallarinin Avropaya inteqrasiyasini temin etmek ucun qerble elaqeleri mohkemlendirmeye calismisdir Xarici kockunlerin qebul edilmesi span Takson dovrunde Avropanin muxtelif bolgelerinden xususen de Almaniyadan ve Balkanlardan Macar torpaqlarina koc eden yeni xalqlar meskunlasmaga basladi Onun xaricden getirdiyi muhacirler Macar tayfalarinin iqtisadi ve medeni inkisafina tohfe vermisdir Taksonun hakimiyyeti dovrunde Macarlar koceri heyat terzinden oturaq heyata kecmeye ve feodal dovlet modelini formalasdirmaga baslamisdilar Onun dovrunde Macarlar xristian dunyasi ile daha six temasda oldular lakin o ozu resmi olaraq xristianligi qebul etmedi O oglu Qezani mac Geza xristianlarla elaqeleri mohkemlendirmek ucun evlendirdi bu da sonraki Macaristan krallarinin xristianlasmasina zemin yaratdi Vefati ve hakimiyyetinin sonu span Taksonun dovru Macaristan dovletciliyinin kecid dovru hesab olunur O 972 ci ilde vefat etmisdir ve yerine oglu Qeza kecmisdir Onun hakimiyyet dovru macarlarin herbi ekspansiya dovrunden siyasi ve diplomatik sabitliye kecid dovru kimi qiymetlendirilir Taksonun siyasi irsi Macaristan kralliginin esasinin qoyulmasi ve xristianligin qebuluna geden yolun acilmasi olmusdur Takson Macaristan dovletciliyinin formalasmasinda muhum rol oynamis Avropada diplomatik elaqeler qurmus ve Macar tayfalarini feodal sisteme inteqrasiya etmeye baslamisdir Onun dovrunde Macaristan yurusleri zeiflemis amma olkenin Avropaya yaxinlasmasi prosesi guclenmisdir Onun siyaseti oglu Qeza ve nevesi Muqeddes Istvan mac Szent Istvan terefinden davam etdirilmis ve neticede Macaristan kralligi resmi olaraq xristian dovleti halina gelmisdir Ailesi span Arpad JoltqiziTakson Polovtsiyali qadin 1046 ci ile qeder a Tatoni qebilesinden olan qadinVazulPremislava 1046 ci ilden Bonuzlo ve ya Domoslav Menumorutun heqiqi ve ya uydurulmus bir sexs olmasi muasir alimler terefinden muzakire olunur Xezer Peceneq ve ya Volqa bolqar qadini Kristo yazir ki o Kiyev Rus dovletinin Rurikler sulalesinin uzvudur Istinadlar span McKitterick Rosamond Reuter Timothy Fouracre Paul Abulafia David Allmand C T Luscombe David Edward Jones Michael Riley Smith Jonathan The New Cambridge Medieval History Volume 3 C 900 c 1024 Cambridge University Press 23 mart 1995 ISBN 9780521364478 Google Books vasitesile Anonymus Notary of King Bela The Deeds of the Hungarians ch 55 p 121 Kristo Makk 1996 seh 24 Anonymus Notary of King Bela The Deeds of the Hungarians ch 57 p 127 Gyorffy 2002 seh 180 291 Liudprand of Cremona Retribution ch 5 33 p 194 Korde 1994 seh 659 Engel 2001 seh 15 Spinei 2003 seh 82 Berend Nora At the Gate of Christendom Jews Muslims and Pagans in Medieval Hungary c 1000 c 1300 Cambridge University Press 2006 ISBN 978 0 521 02720 5 Berend Nora Laszlovszky Jozsef Szakacs Bela Zsolt The kingdom of Hungary Berend Nora redaktor Christianization and the Rise of Christian Monarchy Scandinavia Central Europe and Rus c 900 1200 Cambridge University Press 2007 319 368 ISBN 978 0 521 87616 2 Engel Pal The Realm of St Stephen A History of Medieval Hungary 895 1526 I B Tauris Publishers 2001 ISBN 1 86064 061 3 Gyorffy Gyorgy King Saint Stephen of Hungary Atlantic Research and Publications 1994 ISBN 978 0 88033 300 9 Gyorffy Gyorgy A magyarok elodeirol es a honfoglalasrol kortarsak es kronikasok hiradasai On the Forefathers of the Hungarians and their Conquest of the Carpathian Basin Reports by Contemporaries and Chroniclers macar Osiris Kiado 2002 ISBN 963 389 272 4 Korde Zoltan Taksony Kristo Gyula Engel Pal Makk Ferenc redaktorlar Korai magyar torteneti lexikon 9 14 szazad Encyclopedia of the Early Hungarian History 9th 14th centuries macar Akademiai Kiado 1994 seh 659 ISBN 963 05 6722 9 Kristo Gyula Makk Ferenc Az Arpad haz uralkodoi Rulers of the House of Arpad macar I P C Konyvek 1996 ISBN 963 7930 97 3 Edebiyyat span Anonymus Notary of King Bela The Deeds of the Hungarians Edited Translated and Annotated by Martyn Rady and Laszlo Veszpremy 2010 In Rady Martyn Veszpremy Laszlo Bak Janos M 2010 Anonymus and Master Roger CEU Press ISBN 978 963 9776 95 1 Liudprand of Cremona Retribution and King Otto 2007 In The Complete Works of Liudprand of Cremona Translated by Paolo Squatriti The Catholic University of Press ISBN 978 0 8132 1506 8 Madgearu Alexandru The Romanians in the Anonymous Gesta Hungarorum Truth and Fiction Romanian Cultural Institute Center for Transylvanian Studies 2005 ISBN 973 7784 01 4 Spinei Victor The Great Migrations in the East and South East of Europe from the Ninth to the Thirteenth Century Romanian Cultural Institute Center for Transylvanian Studies and Museum of Brăila Istros Publishing House 2003 ISBN 973 85894 5 2 Toth Sandor Laszlo Zaltas Kristo Gyula Engel Pal Makk Ferenc redaktorlar Korai magyar torteneti lexikon 9 14 szazad Encyclopedia of the Early Hungarian History 9th 14th centuries macar Akademiai Kiado 1994 seh 741 ISBN 963 05 6722 9 Kateqoriyalar 931 ci ilde dogulanlarMacaristanda dogulanlar972 ci ilde vefat edenlerMacaristanda vefat edenlerElifba sirasina gore monarxlarX esrde dogulanlarArpadlar