fbpx
Wikipedia

Ortadunay düzənliyi

Ortadunay çökəkliyi, həmcinin Ortadunay düzənliyi, Tiso-Dunay çökəkliyi, Pannon düzənliyi (xorv. Panonska nizina, çex. Panonská pánev, mac. Kárpát-medence, slovak. Panónska panva, alm. Pannonische Tiefebene‎, rum. Câmpia Panonică, ukr. Тисо-Дунайська низовина, serb. Панонска низија, sloven. Panonska nižina, bosn. Panonska nizija) — Düzəlik Dunay çayının orta axarları boyunca, Macarıstan (böyük hissəsi), Slovakiya, Serbiya, Rumıniya, XorvatiyaAvstriya ərazisində yerləşir. Ukraynanın şimal-şərq hissəsində Zakarpat vilayəti ərazisinin bir hissəsi Ortadunay düzənliyində yerləşir. Düzənliyin sahəsi təxmini olaraq 200 min. km² təşkil edir.

İri dağ arası düzənlik, tektonik xüsusiyyəti daşıyır. Karpat, Alp dağları, Dinar dağları və Şərqi Sibir dağları arasında qərarlaşır. Düzənliyin hündürlüyü 100—200 metr arasında dəyişir. Səthi əsasən düzəndir. Təpəli ərazilər olduqca azdır. Ortadunay düzənliyi ərazisində həmcinin cənub hissədə Sava və Drava çaylarının axarı boyunca yerləşən düxənliklərdə vardır. Ortadunay düzənliyində yerləşən ən böyük göl Balatondur.

Düzənlik ərazisi zəngin təbii ehtiyyatlara malikdir. Burada boksit, neft, qaz və qonur kömür çıxarılır. İqlimi mülayim kontinentaldır. Yanvar ayının orta temperaturu −1 °C −2 °C, iyul ayının isə 20-22°С təşkil edir. Bölgədə orta illik temperatur 500–600 mm-dir. Düzənliyin dağlara yaxın ərazilərdə yerləşən bölgələrində isə yağıntının miqdarı 900 mm-dir. Şərqi nisbətən quraqdır. Əsasən qara torpaqdan ibarətdir. Şərq hissəsində topaqların bir hissəsi şorandır. Düzənlik ərazisinin 70-80 % əkinə yönəldilir. Burada üzüm, qarğıdalı və taxıl əkilir. Bağ sahələri belə geniş sahə turur. Əsasən dağ ətəyi bölgələr meşələrlə örtülüdür. Dezənlik sıx məskunlaşılmışdır. Burada bölgə dövlətlərinin iri şəhərləri yerləşir: Budapeşt (Macarıstan), Zaqreb (Xorvatiya), Bratislava (Slovakiya), Timişoara (Rumıniya), Novi Sad (Serbiya).

Pannon dənizi

Ortadunay düzənliyi tarixən mövcud olmuş Pannon dənizinin dibi olmuşdur. Pannon dənizi Pliosen dövrü zamanı mövcud olmuşdur. Tektonik qalxmalar zamamı səthə çıxaraq düzənlik meydana gəlmişdir. Haxırda düzənlikdə mövcud olan bəzi dağlar keçmiş adalardır. Buna misal kimi Sebiyada mövcud olan Fruşka-Qora dağını göstərmək olar.

İstinadlar

  1. Eldridge M. Moores, Rhodes Whitmore Fairbridge (1997). Encyclopedia of European and Asian Regional Geology. Springer. ISBN 978-0-412-74040-4.
  2. Adami Jordan, Peter Jordan, Milan Orožen Adamič (2007). Exonyms and the International Standardisation of Geographical Names: Approaches Towards the Resolution of an Apparent Contradiction. LIT Verlag Berlin-Hamburg-Münster. 240. ISBN 978-3-8258-0035-2.
  3. George Walter Hoffman, Christopher Shane Davies (1983). A Geography of Europe: Problems and Prospects. Wiley. 647. ISBN 978-0-471-89708-8.
  4. George Walter Hoffman, Nels August Bengtson (1953). A Geography of Europe. Ronald Press Co. 757.

ortadunay, düzənliyi, ortadunay, çökəkliyi, həmcinin, tiso, dunay, çökəkliyi, pannon, düzənliyi, xorv, panonska, nizina, çex, panonská, pánev, kárpát, medence, slovak, panónska, panva, pannonische, tiefebene, câmpia, panonică, Тисо, Дунайська, низовина, serb, . Ortadunay cokekliyi 1 2 3 4 hemcinin Ortadunay duzenliyi Tiso Dunay cokekliyi Pannon duzenliyi xorv Panonska nizina cex Panonska panev mac Karpat medence slovak Panonska panva alm Pannonische Tiefebene rum Campia Panonică ukr Tiso Dunajska nizovina serb Panonska niziјa sloven Panonska nizina bosn Panonska nizija Duzelik Dunay cayinin orta axarlari boyunca Macaristan boyuk hissesi Slovakiya Serbiya Ruminiya Xorvatiya ve Avstriya erazisinde yerlesir Ukraynanin simal serq hissesinde Zakarpat vilayeti erazisinin bir hissesi Ortadunay duzenliyinde yerlesir Duzenliyin sahesi texmini olaraq 200 min km teskil edir Iri dag arasi duzenlik tektonik xususiyyeti dasiyir Karpat Alp daglari Dinar daglari ve Serqi Sibir daglari arasinda qerarlasir Duzenliyin hundurluyu 100 200 metr arasinda deyisir Sethi esasen duzendir Tepeli eraziler olduqca azdir Ortadunay duzenliyi erazisinde hemcinin cenub hissede Sava ve Drava caylarinin axari boyunca yerlesen duxenliklerde vardir Ortadunay duzenliyinde yerlesen en boyuk gol Balatondur Duzenlik erazisi zengin tebii ehtiyyatlara malikdir Burada boksit neft qaz ve qonur komur cixarilir Iqlimi mulayim kontinentaldir Yanvar ayinin orta temperaturu 1 C 2 C iyul ayinin ise 20 22 S teskil edir Bolgede orta illik temperatur 500 600 mm dir Duzenliyin daglara yaxin erazilerde yerlesen bolgelerinde ise yagintinin miqdari 900 mm dir Serqi nisbeten quraqdir Esasen qara torpaqdan ibaretdir Serq hissesinde topaqlarin bir hissesi sorandir Duzenlik erazisinin 70 80 ekine yoneldilir Burada uzum qargidali ve taxil ekilir Bag saheleri bele genis sahe turur Esasen dag eteyi bolgeler meselerle ortuludur Dezenlik six meskunlasilmisdir Burada bolge dovletlerinin iri seherleri yerlesir Budapest Macaristan Zaqreb Xorvatiya Bratislava Slovakiya Timisoara Ruminiya Novi Sad Serbiya Pannon denizi RedakteOrtadunay duzenliyi tarixen movcud olmus Pannon denizinin dibi olmusdur Pannon denizi Pliosen dovru zamani movcud olmusdur Tektonik qalxmalar zamami sethe cixaraq duzenlik meydana gelmisdir Haxirda duzenlikde movcud olan bezi daglar kecmis adalardir Buna misal kimi Sebiyada movcud olan Fruska Qora dagini gostermek olar Istinadlar Redakte Eldridge M Moores Rhodes Whitmore Fairbridge 1997 Encyclopedia of European and Asian Regional Geology Springer ISBN 978 0 412 74040 4 Adami Jordan Peter Jordan Milan Orozen Adamic 2007 Exonyms and the International Standardisation of Geographical Names Approaches Towards the Resolution of an Apparent Contradiction LIT Verlag Berlin Hamburg Munster 240 ISBN 978 3 8258 0035 2 George Walter Hoffman Christopher Shane Davies 1983 A Geography of Europe Problems and Prospects Wiley 647 ISBN 978 0 471 89708 8 George Walter Hoffman Nels August Bengtson 1953 A Geography of Europe Ronald Press Co 757 Menbe https az wikipedia org w index php title Ortadunay duzenliyi amp oldid 4771312, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.