Qaspaço (ispan dilində: gazpacho) — İspan mətbəxinə aid, təzə tərəvəzdən püre halında bişirilən yüngül soyuq şorba, ilin isti fəsillərində hazırlanır və yeyilir. Tərkibində heyvan mənşəli ərzaq olmadığına görə vegetarian yeməklərdən hesab olunur.
Qaspaço | |
---|---|
![]() | |
Aid olduğu milli mətbəxlər | |
Mənşəyi | |
Tərkibi | |
Əsas | |
Təfərrüatları | |
Tipi | Soyuq şorba |
Digər mətbəxlərdə | |
Oxşar | Axoblanko, Salmorexo |


Etimologiyası
"Qaspaço" sözünün mənşəyi ilə əlaqədar bir neçə mülahizələr mövcuddur. V əsrə qədər Əndəlus ərəblərin, bədəvilərin və yəhudilərin evi hesab olunurdu. "Qaspaço" sözünün məhz bu dövrdə meydana çıxdığı ehtimal olunur. Digər bir mülahizəyə görə şorbanın adı bədəvi mənşəli "caspa" sözündən yaranıb, "qalıq, artıq qalanlar" deməkdir. Yəni qaspaço hazırlamaq üçün evdə artıq qalanlardan istifadə olunurdu. Başqa bir fərziyəyə görə isə bu ad yəhudi «gazaz» sözündən yaranıb, "tikələrə bölünmüş, doğranmış" deməkdir ki, bu da yeməyin hazırlanması prosesini əks etdirir.
Bəzən isə bu yeməyin adı düzgün olmayaraq "qaspaçço" şəklində yazılır. Yeməyin adında iki "ç" hərfinin işlədilməsi italyan dili üçün xarakterikdir, Portuqaliya dilində isə şorbanın adı "Qaspaşu" (gaspacho) şəklində ifadə olunur.
Tarixi
Eramızın əvvəllərində Əndəlusda sadə adamlar suda sirkə, zeytun yağı, quru çörək, sarımsağı qarışdıraraq yemək hazırlayırdılar. Bu onların əsas yeməyi olduğundan tarla işləri zamanı onlar bir neçə nəfəri ("gazpachero") bu yeməyi hazırlamaq üçün ayırırdılar.
Qaspaçoya pomidor yalnız XIX əsrin əvvəllərindən əlavə olunmuşdur.
Vaxtilə yoxsulların yeməyi hesab olunan qaspaço bu gün artıq ciddi xarakter almış və çox məşhurlaşmışdır. İspaniyanın Sarsuela kral sarayında tarixdə ilk dəfə olaraq 2013-cü ilin iyununda kral və kraliça tərəfindən qəbul zamanı ənənvə olaraq taxta boşqablarda qaspaço şorbası verilmişdir.
İstinadlar
- Oxford English Dictionary, 2nd. ed cites R. Ford Hand-bk. Travellers in Spain I. i. 69 (1845) "Gazpacho..is a cold vegetable soup composed of onions, garlic, cucumbers, pepinos, pimientas, all chopped up very small and mixed with crumbs of bread, and then put into a bowl of oil, vinegar, and fresh water."
- "Рецепт и история гаспачо". 2016-06-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-02-18.
- . 2014-07-14 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-02-18.
Xarici keçidlər
- Гаспачо (Испанская окрошка) 2020-10-19 at the Wayback Machine // Панир.ру — сборник вегетарианских рецептов
- Гаспачо по-андалузски // povarenok.ru
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qaspaco ispan dilinde gazpacho Ispan metbexine aid teze terevezden pure halinda bisirilen yungul soyuq sorba ilin isti fesillerinde hazirlanir ve yeyilir Terkibinde heyvan menseli erzaq olmadigina gore vegetarian yemeklerden hesab olunur QaspacoAid oldugu milli metbexlerIspaniya metbexiMenseyi IspaniyaTerkibiEsas Pomidor d Adi xiyar Biber su Adi sogan Sarimsaq Zeytun yagi corek Sirke Pomidor Saplaqli istiot Limon siresi duzTeferruatlariTipi Soyuq sorbaDiger metbexlerdeOxsar Axoblanko SalmorexoQaspaconun vervis olunmasi formasiHazir qaspaco satisdaEtimologiyasi Qaspaco sozunun menseyi ile elaqedar bir nece mulahizeler movcuddur V esre qeder Endelus ereblerin bedevilerin ve yehudilerin evi hesab olunurdu Qaspaco sozunun mehz bu dovrde meydana cixdigi ehtimal olunur Diger bir mulahizeye gore sorbanin adi bedevi menseli caspa sozunden yaranib qaliq artiq qalanlar demekdir Yeni qaspaco hazirlamaq ucun evde artiq qalanlardan istifade olunurdu Basqa bir ferziyeye gore ise bu ad yehudi gazaz sozunden yaranib tikelere bolunmus dogranmis demekdir ki bu da yemeyin hazirlanmasi prosesini eks etdirir Bezen ise bu yemeyin adi duzgun olmayaraq qaspacco seklinde yazilir Yemeyin adinda iki c herfinin isledilmesi italyan dili ucun xarakterikdir Portuqaliya dilinde ise sorbanin adi Qaspasu gaspacho seklinde ifade olunur TarixiEramizin evvellerinde Endelusda sade adamlar suda sirke zeytun yagi quru corek sarimsagi qarisdiraraq yemek hazirlayirdilar Bu onlarin esas yemeyi oldugundan tarla isleri zamani onlar bir nece neferi gazpachero bu yemeyi hazirlamaq ucun ayirirdilar Qaspacoya pomidor yalniz XIX esrin evvellerinden elave olunmusdur Vaxtile yoxsullarin yemeyi hesab olunan qaspaco bu gun artiq ciddi xarakter almis ve cox meshurlasmisdir Ispaniyanin Sarsuela kral sarayinda tarixde ilk defe olaraq 2013 cu ilin iyununda kral ve kralica terefinden qebul zamani enenve olaraq taxta bosqablarda qaspaco sorbasi verilmisdir IstinadlarOxford English Dictionary 2nd ed cites R Ford Hand bk Travellers in Spain I i 69 1845 Gazpacho is a cold vegetable soup composed of onions garlic cucumbers pepinos pimientas all chopped up very small and mixed with crumbs of bread and then put into a bowl of oil vinegar and fresh water Recept i istoriya gaspacho 2016 06 03 tarixinde Istifade tarixi 2018 02 18 2014 07 14 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 02 18 Xarici kecidlerGaspacho Ispanskaya okroshka 2020 10 19 at the Wayback Machine Panir ru sbornik vegetarianskih receptov Gaspacho po andaluzski povarenok ru