fbpx
Wikipedia

Pyotr Xuzanqay

Pyotr Petroviç Xuzanqay (çuvaş Петӗр (Пётр Петрович) Хусанкай, 22 yanvar 1907-ci il, Sikterme kəndi, Kazan quberniyası (Tatarıstanın hazırki Əlki rayonu) - 4 mart 1970-ci il, Çeboksarı) - Çuvaş, SSRİ şairi, Çuvaşıstanın xalq şairi (1950).

Pyotr Petroviç Xuzanqay
çuvaş Петӗр (Пётр Петрович) Хусанкай
Doğum tarixi 22 yanvar 1907(1907-01-22)
Doğum yeri Sikterme kəndi, Kazan quberniyası
Vəfat tarixi 4 mart 1970(1970-03-04) (63 yaşında)
Vəfat yeri
Vətəndaşlığı
Milliyyəti çuvaş
Uşağı
Fəaliyyəti yazıçı, şair, tərcüməçi
Mükafatları

Həyatı

Pyotr Xuzanqay 1907-ci ildə sadə kəndli ailəsində anadan olmuşdur. İkinci dərəcəli kənd məktəbini bitirmişdir. Ardınca Xuzanqay Çuvaşıstan Pedaqoji Kollecində və Kazandakı Şərq Pedaqoji İnstitutunda təhsil almışdır. 1957-ci ildə o, SSRİ Yazıçılar İttifaqı Ali Ədəbiyyat Kurslarını bitirmişdir.

Xuzanqay "Suntal" jurnalının redaktor katibi, tərcüməçi və ədəbi məsləhətçi, mərkəzi Çuvaş qəzeti "Kommunar"ın (Moskva) səyyar müxbiri vəzifələrində çalışmışdır. Pyotr Xuzanqay yaradıcılığını geniş ictimai və dövlət fəaliyyətləri ilə birləşdirirdi. RSFSR Ali Sovetinin, Çuvaşıstan ASSR Ali Sovetinin deputatı olmuşdur. Xuzanqay Çuvaşıstan Muxtar Sovet Sosialist Respublikası Yazıçılar Birliyi idarə heyətinin sədri vəzifəsində çalışıb. O, RSFSR və SSRİ Yazıçılar İttifaqı idarə heyətinin üzvü idi.

Böyük Vətən müharibəsi illərində sıravi əsgər və bölmə qəzetlərinin əməkdaşı kimi cəbhədə xidmətdə olmuşdur. Pyotr Xuzanqay cəbhədə ağır yaralanmışdır.

Yaradıcılığı

Müasir Çuvaş poeziyasının böyüməsi və çiçəklənməsi Pyotr Xuzanqayın adı ilə əlaqələndirilir. Ədəbiyyatı doğma xalqının keçmişinə, bu gününə və gələcəyinə dair dərin düşüncələrlə dolu çoxsaylı əsərlərlə zənginləşdirmişdir. P.Xuzanqayın "Tavan çörşiv" ("Vətən"), "Tanya" şeirləri, "Aptraman tavrash" ("Aptraman qəbiləsi") şeirləri və romanı çuvaş uşaqlarına yaxşı məlumdur.

Pyotr Xuzanqay aktiv tərcümə işi ilə də məşğul olmuşdur. Belə ki, o, rus və xarici klassiklərin bir çox əsərinin çuvaş dilinə tərcümələrini etmişdir. Çuvaş oxucuları Aleksandr Puşkin, Mixail Lermontov, Maksim Qorki, Vladimir Mayakovski, Vilyam Şekspir, Taras Şevçenko və digərlərinin əsərlərini Xuzanqayın tərcüməsi sayəsində tanıyırlar. O, həmçinin Konstantin İvanovMişşi Sespel də daxil olmaqla çuvaş şairlərinin əsərlərini rus dilinə tərcümə etmişdir.

P.Xuzanqay Çuvaş yazıçılarının yaradıcılığına həsr olunmuş ədəbi-tənqidi əsərlərin müəllifi kimi də tanınır. Xuzanqayın şeir dairəsi çox genişdir. Rusiya, Ukrayna, Belarus, Latviya, Gürcüstan, Bolqarıstan, Kuba, Çexoslovakiya, Polşa haqqında şeirlər onun yaradıcılığında əhəmiyyətli yer tutur.

Tənqid və ona həsr olunmuş əsərlər

Pyotr Xuzanqayın "Tavan çěrshıv" ("Vətən"), "Tanya" şeirləri (Zoya Kosmodemyanskaya haqqında, 1942, İosif Stalinə həsr edilən bütün istinadların silinməsi ilə əlaqəli 1956-cı ildən sonra düzəliş edilərək yenidən çap edilmişdir) "Aptraman Tövrəş" ("Aptraman qəbiləsi") və "Tillinin mahnıları" şeirləri müharibə mövzusuna həsr edilmişdir.

Qenadiy Şanar ğzünün diplom işini Çuvaşiyanın xalq şairi Pyotr Xuzanqayın yaradıcılıq fəaliyyətinin öyrənilməsinə həsr etmişdir. Əsər "Çuvaş ədəbi klassikləri və varisləri" adlanır.

Ailəsi

  • Həyat yoldaşı — Kuzmina Vera Kuzminiçna, (1923), SSRİ Xalq artisti
  • Oğlu — Atner Xuzanqay (1948). çuvaş filoloqu, ədəbiyyat tənqidçisi, publisist, çuvaş milli hərəkatının nümayəndəsi
  • Qızı — Salambi Xuzanqay Sankt Peterburqda yaşayır.

İstinadlar

  1. Хузангай Пётр Петрович // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохорова 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
  2. Ку псевдоним Петĕр Хусанкай çуралса ÿснĕ Сиктĕрме ялĕ Сувар хулашĕнчен тата хальхи Сувар (Кузнечиха) ялĕнчен аякрах мар вырнаçнипе çыхăннă
  3. Отдел языкознания ГНУ «Чувашский государственный институт гуманитарных наук»[ölü keçid]

Xarici keçidlər

  • Хузангай, Пётр Петрович[ölü keçid] — Литературная энциклопедия
  • Халăхăн мухтавлă ывăлĕ
  • Чăваш халăх поэчĕ Петĕр Хусанкай çуралнăранпа 100 çул çитнĕ май Александр Степанов шкул ачин сочинени.
  • Хусанкай Пётр Петрович[ölü keçid] - Литература энциклопедийĕ
  • Атнерпе амӑшне Тутарстанра хапӑл пулнӑ
  • Хусанкая чăн чăвашла чыслама мăшăрĕпе ывăлĕ хутшăннă

pyotr, xuzanqay, pyotr, petroviç, xuzanqay, çuvaş, Петӗр, Пётр, Петрович, Хусанкай, yanvar, 1907, sikterme, kəndi, kazan, quberniyası, tatarıstanın, hazırki, əlki, rayonu, mart, 1970, çeboksarı, çuvaş, ssri, şairi, çuvaşıstanın, xalq, şairi, 1950, pyotr, petro. Pyotr Petrovic Xuzanqay cuvas Petӗr Pyotr Petrovich Husankaj 2 22 yanvar 1907 ci il Sikterme kendi Kazan quberniyasi Tataristanin hazirki Elki rayonu 4 mart 1970 ci il Ceboksari Cuvas SSRI sairi Cuvasistanin xalq sairi 1950 Pyotr Petrovic Xuzanqaycuvas Petӗr Pyotr Petrovich HusankajDogum tarixi 22 yanvar 1907 1907 01 22 Dogum yeri Sikterme kendi Kazan quberniyasiVefat tarixi 4 mart 1970 1970 03 04 1 63 yasinda Vefat yeri Ceboksari Cuvasistan MSSR d RSFSR SSRI 1 Vetendasligi Rusiya imperiyasi RSFSR d SSRIMilliyyeti cuvasUsagi Atner XuzanqayFealiyyeti yazici sair tercumeciMukafatlari Mundericat 1 Heyati 2 Yaradiciligi 3 Tenqid ve ona hesr olunmus eserler 4 Ailesi 5 Istinadlar 6 Xarici kecidlerHeyati RedaktePyotr Xuzanqay 1907 ci ilde sade kendli ailesinde anadan olmusdur Ikinci dereceli kend mektebini bitirmisdir Ardinca Xuzanqay Cuvasistan Pedaqoji Kollecinde ve Kazandaki Serq Pedaqoji Institutunda tehsil almisdir 1957 ci ilde o SSRI Yazicilar Ittifaqi Ali Edebiyyat Kurslarini bitirmisdir Xuzanqay Suntal jurnalinin redaktor katibi tercumeci ve edebi meslehetci merkezi Cuvas qezeti Kommunar in Moskva seyyar muxbiri vezifelerinde calismisdir Pyotr Xuzanqay yaradiciligini genis ictimai ve dovlet fealiyyetleri ile birlesdirirdi RSFSR Ali Sovetinin Cuvasistan ASSR Ali Sovetinin deputati olmusdur Xuzanqay Cuvasistan Muxtar Sovet Sosialist Respublikasi Yazicilar Birliyi idare heyetinin sedri vezifesinde calisib O RSFSR ve SSRI Yazicilar Ittifaqi idare heyetinin uzvu idi Boyuk Veten muharibesi illerinde siravi esger ve bolme qezetlerinin emekdasi kimi cebhede xidmetde olmusdur Pyotr Xuzanqay cebhede agir yaralanmisdir Yaradiciligi RedakteMuasir Cuvas poeziyasinin boyumesi ve ciceklenmesi Pyotr Xuzanqayin adi ile elaqelendirilir Edebiyyati dogma xalqinin kecmisine bu gunune ve geleceyine dair derin dusuncelerle dolu coxsayli eserlerle zenginlesdirmisdir P Xuzanqayin Tavan corsiv Veten Tanya seirleri Aptraman tavrash Aptraman qebilesi seirleri ve romani cuvas usaqlarina yaxsi melumdur Pyotr Xuzanqay aktiv tercume isi ile de mesgul olmusdur Bele ki o rus ve xarici klassiklerin bir cox eserinin cuvas diline tercumelerini etmisdir Cuvas oxuculari Aleksandr Puskin Mixail Lermontov Maksim Qorki Vladimir Mayakovski Vilyam Sekspir Taras Sevcenko ve digerlerinin eserlerini Xuzanqayin tercumesi sayesinde taniyirlar O hemcinin Konstantin Ivanov ve Missi Sespel de daxil olmaqla cuvas sairlerinin eserlerini rus diline tercume etmisdir P Xuzanqay Cuvas yazicilarinin yaradiciligina hesr olunmus edebi tenqidi eserlerin muellifi kimi de taninir Xuzanqayin seir dairesi cox genisdir Rusiya Ukrayna Belarus Latviya Gurcustan Bolqaristan Kuba Cexoslovakiya Polsa haqqinda seirler onun yaradiciliginda ehemiyyetli yer tutur Tenqid ve ona hesr olunmus eserler RedaktePyotr Xuzanqayin Tavan cershiv Veten Tanya seirleri Zoya Kosmodemyanskaya haqqinda 1942 Iosif Staline hesr edilen butun istinadlarin silinmesi ile elaqeli 1956 ci ilden sonra duzelis edilerek yeniden cap edilmisdir Aptraman Tovres Aptraman qebilesi ve Tillinin mahnilari seirleri muharibe movzusuna hesr edilmisdir Qenadiy Sanar gzunun diplom isini Cuvasiyanin xalq sairi Pyotr Xuzanqayin yaradiciliq fealiyyetinin oyrenilmesine hesr etmisdir Eser Cuvas edebi klassikleri ve varisleri adlanir Ailesi RedakteHeyat yoldasi Kuzmina Vera Kuzminicna 1923 SSRI Xalq artisti Oglu Atner Xuzanqay 1948 cuvas filoloqu edebiyyat tenqidcisi publisist cuvas milli herekatinin numayendesi 3 Qizi Salambi Xuzanqay Sankt Peterburqda yasayir Istinadlar Redakte 1 2 Huzangaj Pyotr Petrovich Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorova 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Ku psevdonim Petĕr Husankaj curalsa ysnĕ Siktĕrme yalĕ Suvar hulashĕnchen tata halhi Suvar Kuznechiha yalĕnchen ayakrah mar vyrnacnipe cyhănnă Otdel yazykoznaniya GNU Chuvashskij gosudarstvennyj institut gumanitarnyh nauk olu kecid Xarici kecidler RedakteHuzangaj Pyotr Petrovich olu kecid Literaturnaya enciklopediya Halăhăn muhtavlă yvălĕ Chăvash halăh poechĕ Petĕr Husankaj curalnăranpa 100 cul citnĕ maj Aleksandr Stepanov shkul achin sochineni Husankaj Pyotr Petrovich olu kecid Literatura enciklopedijĕ Atnerpe amӑshne Tutarstanra hapӑl pulnӑ Husankaya chăn chăvashla chyslama măshărĕpe yvălĕ hutshănnă Menbe https az wikipedia org w index php title Pyotr Xuzanqay amp oldid 6223587, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.