Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Taras Qriqoryeviç Şevçenko (ukr. Тара́с Григо́рович Шевче́нко; 9 mart 1814[…] – 10 mart 1861[…], Sankt-Peterburq) —Ukrayna şairi, yazıçısı, rəssamı.
| Taras Şevçenko | |
|---|---|
| ukr. Тарас Григорович Шевченко | |
 | |
| Doğum adı | Тарас Григорьев сын Шевченко |
| Təxəllüsü | Т. Ш., К. Дармограй, Кобзарь Дармограй |
| Doğum tarixi | 9 mart 1814[…] |
| Vəfat tarixi | 10 mart 1861[…](47 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | Assitin |
| Təhsili |
|
| Fəaliyyəti | rəssam, şair, antropoloq, incəsənət xadimi, yazıçı, dramaturq, etnoqraf, nasir, filosof |
| Fəaliyyət illəri | 1832-ci ildən |
| Əsərlərinin dili | ukrayn dili, rus dili |
| İstiqamət | romantizm |
 | |
 Taras Şevçenko Vikimənbədə | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Ukrayna şairi, rəssam, mütəfəkkir, inqilabçı-demokrat, Ukrayna ədəbiyyatı və təsviri sənətində tənqidi realizmin və inqilabi-demokratik cərəyanın banisi, T. Şevçenko 9 mart 1814-cü ildə təhkimli kəndli ailəsində doğulmuşdur. İlk təhsilini kənd keşişindən almış, 1831-ci ildə sahibi ilə Peterburq şəhərinə gəlmişdir.
İlk kitabı "Kovzar" 1840-cı ildə nəşr olunmuşdur. "Kor qadın", (1842), "Muzdur qadın", (1845), "Marina" (1848) və s. romanlarında, "Taras gecəsi" (1838) tarixi poemasında Şevçenko milli azadlıq mübarizəsinə toxunmuşdur.
Əsərləri Ukrayna ədəbiyyatında siyasi lirika və satira janrlarının inkişafında mühüm rol oynamışdır. 1847-ci ildə xəyanət nəticəsində həbs edilmiş, Orsk qalasına sürgün edilmişdir. 10 il (1847–1857) sürgündə qalan Şevçenko yalnız I Nikolayın ölümündən sonra azad edilmişdir. Sürgün illərində rus dilində avtobioqrafik səciyyəli "Çalğıçı" (1854–1855), "Bədbəxt", "Kapitan arvadı", "Əkizlər", "Rəssam" (1856) və s. realist povestlərini yazmışdır.
Ukrayna ədəbiyyatının inkişafında Şevçenkonun müstəsna xidmətləri olmuşdur. Əsərləri dünya xalqları dillərinə tərcümə edilmişdir.
Taras Şevçenko rəssam kimi də məşhurdur. O, 1838–1845-ci illərdə Peterburq Rəssamlıq Akademiyasında oxumuş, K. P. Brullovdan dərs almışdır.
Realist meyillər Şevçenkonun erkən yaradıcılığında meydana gəlmiş, sürgündə yaratdığı rəsmlərində kəskin ifşaedici qüvvə kəsb etmişdir.
Sürgündən qayıtdıqdan sonra Şevçenko çoxlu qravyüralar yaratmış, 1860-cı ildə mis üzərində qravürlərinə görə akademik adı almışdır. Şevçenkonun "Çimən Virsaviya" (1860) əsəri R. Mustafayev adına Azərbaycan Dövlət İncəsənət Muzeyində saxlanılır.
1861-ci ilin mayında Şevçenkonun vəsiyyətinə görə Kaver yaxınlığında, Dnepr sahilindəki Çerneçyada dəfn edilmişdir.
Xatirəsi
SSRİ-də Şevçenko adına Respublika Mükafatı təsis edilmişdir.
Bakıda adına küçə və məktəb vardır.
Azərbaycanda səfərdə olan Ukrayna prezidenti Viktor Yuşşenko iyunun 30-da həmkarı İlham Əliyevlə birgə Bakının Azadlıq prospektində görkəmli həmvətəni, şair Taras Şevçenkonun abidəsinin açılışında iştirak edib.
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Bell A. Taras Hryhorovych Shevchenko // Encyclopædia Britannica (brit. ing.). Encyclopædia Britannica, Inc., 1768.
- Onlayn ensiklopediyalar.
- http://izbornyk.org.ua/shevchenko/docum02.htm.
- http://litopys.org.ua/shevchenko/shev113.htm.
- Шевченко Тарас Григорьевич // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- encyclopedia.com (ing.). HighBeam Research.
- http://litopys.org.ua/shevchenko/docum08.htm.
Xarici keçidlər
- Taras Şevçenko Bakıda yad edildi
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Taras Qriqoryevic Sevcenko ukr Tara s Grigo rovich Shevche nko 9 mart 1814 10 mart 1861 Sankt Peterburq Ukrayna sairi yazicisi ressami Taras Sevcenkoukr Taras Grigorovich ShevchenkoDogum adi Taras Grigorev syn ShevchenkoTexellusu T Sh K Darmograj Kobzar DarmograjDogum tarixi 9 mart 1814 1814 03 09 Vefat tarixi 10 mart 1861 1861 03 10 47 yasinda Vefat yeri Sankt Peterburq Rusiya imperiyasiVefat sebebi AssitinTehsili Imperator Ressamliq Akademiyasi d 1838 1844 Fealiyyeti ressam sair antropoloq incesenet xadimi yazici dramaturq etnoqraf nasir filosofFealiyyet illeri 1832 ci ildenEserlerinin dili ukrayn dili rus diliIstiqamet romantizmTaras Sevcenko Vikimenbede Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiUkrayna sairi ressam mutefekkir inqilabci demokrat Ukrayna edebiyyati ve tesviri senetinde tenqidi realizmin ve inqilabi demokratik cereyanin banisi T Sevcenko 9 mart 1814 cu ilde tehkimli kendli ailesinde dogulmusdur Ilk tehsilini kend kesisinden almis 1831 ci ilde sahibi ile Peterburq seherine gelmisdir Ilk kitabi Kovzar 1840 ci ilde nesr olunmusdur Kor qadin 1842 Muzdur qadin 1845 Marina 1848 ve s romanlarinda Taras gecesi 1838 tarixi poemasinda Sevcenko milli azadliq mubarizesine toxunmusdur Eserleri Ukrayna edebiyyatinda siyasi lirika ve satira janrlarinin inkisafinda muhum rol oynamisdir 1847 ci ilde xeyanet neticesinde hebs edilmis Orsk qalasina surgun edilmisdir 10 il 1847 1857 surgunde qalan Sevcenko yalniz I Nikolayin olumunden sonra azad edilmisdir Surgun illerinde rus dilinde avtobioqrafik seciyyeli Calgici 1854 1855 Bedbext Kapitan arvadi Ekizler Ressam 1856 ve s realist povestlerini yazmisdir Ukrayna edebiyyatinin inkisafinda Sevcenkonun mustesna xidmetleri olmusdur Eserleri dunya xalqlari dillerine tercume edilmisdir Taras Sevcenko ressam kimi de meshurdur O 1838 1845 ci illerde Peterburq Ressamliq Akademiyasinda oxumus K P Brullovdan ders almisdir Realist meyiller Sevcenkonun erken yaradiciliginda meydana gelmis surgunde yaratdigi resmlerinde keskin ifsaedici quvve kesb etmisdir Surgunden qayitdiqdan sonra Sevcenko coxlu qravyuralar yaratmis 1860 ci ilde mis uzerinde qravurlerine gore akademik adi almisdir Sevcenkonun Cimen Virsaviya 1860 eseri R Mustafayev adina Azerbaycan Dovlet Incesenet Muzeyinde saxlanilir 1861 ci ilin mayinda Sevcenkonun vesiyyetine gore Kaver yaxinliginda Dnepr sahilindeki Cernecyada defn edilmisdir XatiresiSSRI de Sevcenko adina Respublika Mukafati tesis edilmisdir Bakida adina kuce ve mekteb vardir Azerbaycanda seferde olan Ukrayna prezidenti Viktor Yussenko iyunun 30 da hemkari Ilham Eliyevle birge Bakinin Azadliq prospektinde gorkemli hemveteni sair Taras Sevcenkonun abidesinin acilisinda istirak edib IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Bell A Taras Hryhorovych Shevchenko Encyclopaedia Britannica brit ing Encyclopaedia Britannica Inc 1768 Onlayn ensiklopediyalar http izbornyk org ua shevchenko docum02 htm http litopys org ua shevchenko shev113 htm Shevchenko Taras Grigorevich Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 encyclopedia com ing HighBeam Research http litopys org ua shevchenko docum08 htm Xarici kecidlerTaras Sevcenko Bakida yad edildi