fbpx
Wikipedia

Psillidlər

Psillidlər fəsiləsi-(lat. Psyllidae) Buğumayaqlılar tipinin Bərabərqanadlılar dəstəsinə aid olan fəsilə.

?Psillidlər
Psyllidae
Elmi təsnifat
Aləmi:Heyvanlar
Yarımaləm:Eumetazoylar
Bölmə:İkitərəflisimmetriyalılar
Yarımbölmə:İlkağızlılar
Ranqsız:Ecdysozoa
Tip:Buğumayaqlılar
fəsilə: Psillidlər
Elmi adı
Psyllidae

Şəkil
axtarışı
ITIS  
NCBI  
EOL  
PBDB  

Xarici quruluşu

Çox qamətli bədəni var. Başının eni adətən döş ilə bərabər olub, ondan aydın şəkildə ayrılmışdır. Bığcıqları, bəzi istisnalarla (Pachypsyllidae, Diaphorinae, Calophya) sapşəkilli, nazik, başın enindən xeyli uzundur. Erkəyin anal borucuğunun arxa qurtaracağında çıxıntılar yoxdur. Qabaq qanadların damarlanması əvvəlki fəsilələrə bənzəyir. Bir qayda olaraq, qabaq qanadları zarlıdır. Demək olar ki, fəsilənin bütün nümayəndələri trofik şəkildə ağac və kolluq cinsləri ilə bağlıdır.

Həyat tərzi

Alma yarpaqbiti (balçı) – Psylla mali Schm. respublikanın bütün meyvəçilik rayonlarında geniş yayılmışdır. Uzunluğu 3,0 mm olan, açıq-yaşıl və ya sarımtıl-yaşıl rəngli yaşlı yarpaqbirəciyi 0,4 mm uzunluğunda, narıncı çalarlı sarımtıl yumurta qoyur. Sürfələri azhərəkətli, yastı, başlanğıc yaşında narıncı, sonra isə qəhvəyi rəngdə olur. Açıq-yaşıl nimfalarda enli qanad rüşeymləri vardır. Yumurtalar qabıqların qırışında meyvə ağaclarının şivlərində qışlayır. Yazda tumurcuqlar açılarkən sürfələr doğulur, tumurcuqların içinə girib, cavan, hələ açılmamış yarpaqların şirəsini sorurlar. Sonralar onlar saplağa və çiçək boynuna keçirlər, ancaq qidada olan bütün şəkəri həzm edə bilmirlər, buna görə də ifrazatları şirin olur. Bu ifrazatlar bal şehi adlanır. Buna görə də yarpaqbirəcikləri, həm də ballıcalar da deyilir. Bir çox Y.b. sürətlə çoxaldığından kənd təsərrüfatı bitkilərinə böyük zərər vurur. Ən təhlükəlisi alma (Psylla mali) və armud (P.Pyri) balıcası, kələm Y.b., soğan Y.b.-dir. Əsasən, sürfələri zərərlidir; bitkilərin şirəsini sorduğundan yarpaq və zoğlar quruyur, qönçələr, çiçəklər, saplaqlar tökülür, bitki zəif böyüyür. Mübarizə tədbirləri aqrotexniki və kimyəvi üsullardır.

Yayılması

1500-dək növü məlumdur. MDB-də 145 növü məlumdur. Qafqazda, o sıradan Azərbaycanda 72 növü yayılmışdır. Psylla mali Schmdbg., P. ulmi Frst., P. glyccyrrhizae Beck., P. crataegi Schrnk., P. pruni L., P. pyricola Frst., P. pyri L. daha çox yayılmış növlər kimi tanınır.

Təsnifatı

  • Alma ballıcası (Psylla mali Schm.)
  • P.ulmi Frst.
  • P.glyccyrrhizae Beck.
  • P.crataegi Schrnk.
  • P.pruni L.
  • P.pyricola Frst.
  • Armud ballıcası (P.pyri L.)
  • Zeytun ballıcası (Euphyllura olivina)

Ədəbiyyat

  • Azərbayvcanın heyvanlar aləmi, II cild. Bakı, Elm, 2004

Həmçinin bax

Xarici keçidlər

  • QƏRİb məMMƏdov mahmud xəLİlov
  • Family Psyllidae
  • Семейство Листоблошки Psyllidae

İstinadlar

  1. Azərbayvcanın heyvanlar aləmi, II cild. Bakı, Elm, 2004
  2. QƏRİb məMMƏdov mahmud xəLİlov

psillidlər, fəsiləsi, psyllidae, buğumayaqlılar, tipinin, bərabərqanadlılar, dəstəsinə, olan, fəsilə, psyllidaeelmi, təsnifataləmi, heyvanlaryarımaləm, eumetazoylarbölmə, ikitərəflisimmetriyalılaryarımbölmə, ilkağızlılarranqsız, ecdysozoatip, buğumayaqlılarfəs. Psillidler fesilesi lat Psyllidae Bugumayaqlilar tipinin Beraberqanadlilar destesine aid olan fesile PsillidlerPsyllidaeElmi tesnifatAlemi HeyvanlarYarimalem EumetazoylarBolme IkitereflisimmetriyalilarYarimbolme IlkagizlilarRanqsiz EcdysozoaTip Bugumayaqlilarfesile PsillidlerElmi adiPsyllidaeSekilaxtarisiITIS 109187NCBI 30092EOL 630PBDB 187147 Mundericat 1 Xarici qurulusu 2 Heyat terzi 3 Yayilmasi 4 Tesnifati 5 Edebiyyat 6 Hemcinin bax 7 Xarici kecidler 8 IstinadlarXarici qurulusu RedakteCox qametli bedeni var Basinin eni adeten dos ile beraber olub ondan aydin sekilde ayrilmisdir Bigciqlari bezi istisnalarla Pachypsyllidae Diaphorinae Calophya sapsekilli nazik basin eninden xeyli uzundur Erkeyin anal borucugunun arxa qurtaracaginda cixintilar yoxdur Qabaq qanadlarin damarlanmasi evvelki fesilelere benzeyir Bir qayda olaraq qabaq qanadlari zarlidir Demek olar ki fesilenin butun numayendeleri trofik sekilde agac ve kolluq cinsleri ile baglidir 1 Heyat terzi RedakteAlma yarpaqbiti balci Psylla mali Schm respublikanin butun meyvecilik rayonlarinda genis yayilmisdir Uzunlugu 3 0 mm olan aciq yasil ve ya sarimtil yasil rengli yasli yarpaqbireciyi 0 4 mm uzunlugunda narinci calarli sarimtil yumurta qoyur Surfeleri azhereketli yasti baslangic yasinda narinci sonra ise qehveyi rengde olur Aciq yasil nimfalarda enli qanad ruseymleri vardir Yumurtalar qabiqlarin qirisinda meyve agaclarinin sivlerinde qislayir Yazda tumurcuqlar acilarken surfeler dogulur tumurcuqlarin icine girib cavan hele acilmamis yarpaqlarin siresini sorurlar Sonralar onlar saplaga ve cicek boynuna kecirler ancaq qidada olan butun sekeri hezm ede bilmirler buna gore de ifrazatlari sirin olur Bu ifrazatlar bal sehi adlanir Buna gore de yarpaqbirecikleri hem de ballicalar da deyilir Bir cox Y b suretle coxaldigindan kend teserrufati bitkilerine boyuk zerer vurur En tehlukelisi alma Psylla mali ve armud P Pyri balicasi kelem Y b sogan Y b dir Esasen surfeleri zererlidir bitkilerin siresini sordugundan yarpaq ve zoglar quruyur qonceler cicekler saplaqlar tokulur bitki zeif boyuyur Mubarize tedbirleri aqrotexniki ve kimyevi usullardir 2 Yayilmasi Redakte1500 dek novu melumdur MDB de 145 novu melumdur Qafqazda o siradan Azerbaycanda 72 novu yayilmisdir Psylla mali Schmdbg P ulmi Frst P glyccyrrhizae Beck P crataegi Schrnk P pruni L P pyricola Frst P pyri L daha cox yayilmis novler kimi taninir 1 Tesnifati RedakteAlma ballicasi Psylla mali Schm P ulmi Frst P glyccyrrhizae Beck P crataegi Schrnk P pruni L P pyricola Frst Armud ballicasi P pyri L Zeytun ballicasi Euphyllura olivina Edebiyyat RedakteAzerbayvcanin heyvanlar alemi II cild Baki Elm 2004Hemcinin bax RedakteLividler Afalaridler Karsidaridler TriozidlerXarici kecidler RedakteQERIb meMMEdov mahmud xeLIlov Family Psyllidae Semejstvo Listobloshki PsyllidaeIstinadlar Redakte 1 2 Azerbayvcanin heyvanlar alemi II cild Baki Elm 2004 QERIb meMMEdov mahmud xeLIlovMenbe https az wikipedia org w index php title Psillidler amp oldid 5327218, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.