Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Soğan (lat. Allium) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin nərgizçiçəyikimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
| Soğan | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Soğan | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Qida məhsulu kimi mətbəxdə bişmiş və çiy halda istifadə edilir.
Müalicəvi əhəmiyyəti
Soğanın insan sağlığına çox böyük xeyri varmış. ABŞ-nin Kaliforniya Universitetinin əməkdaşı Dr.M.Lepinsky öz araşdırmaları nəticəsində bu qənaətə gəlmişdir ki, soğan istifadə olunması vacib olan qida məhsulları arasında mühüm yerlərdən birini tutur.
- Soğan qanda şəkərin miqdarını və təzyiqi aşağı salır
- Həzmi asanlaşdırır
- Bağırsağı təmizləyir
- Bədəndəki yaraların yaxşılaşmasını sürətləndirir
- Ürəyin funksiyasını gücləndirir
Bütün bunlarla yanaşı soğanın antibakteriyal təsirindən istifadə edərək epidemik xəstəliklərin qarşısını almaq mümkündür. Bu zaman 300 qram soğanı əzdikdən sonra üzərinə 600 qram şərab əlavə edərək 100 qram balla qarışdırın və hər gün bir qaşıq istifadə edin.
Növləri
- Allium ampeloprasum L.
- Mavi soğan (Allium caeruleum Pall.)
- Adi soğan (Allium cepa L.)
- Uzunerkəkcikli soğan (Allium macrostemon Bunge)
- Sarımsaq (Allium sativum L.)
- Qaya soğanı (Allium saxatile Bieb.)
- Parlaq soğan (Allium splendens Willd. ex Schult. et Schult. fil.)
- Ayı soğanı (Allium ursinum L.)
- Qələbə soğanı (Allium victorialis L.)
Digər növləri
- Allium abramsii
- Allium acuminatum
- Allium aflatunense
- Allium ampeloprasum
- Allium amplectens
- Allium atrorubens
- Allium bolanderi
- Allium burdickii
- Allium burlewii
- Allium calamarophilon
- Allium campanulatum
- Allium canadense
- Allium cernuum
- Allium chinense
- Allium cratericola
- Allium crispum
- Allium cristophii
- Allium denticulatum
- Allium diabolense
- Allium dichlamydeum
- Allium drummondii
- Allium falcifolium
- Allium fimbriatum
- Allium galanthum
- Allium giganteum
- Allium haematochiton
- Allium hickmanii
- Allium hoffmanii
- Allium howellii
- Allium hyalinum
- Allium hypsistum
- Allium jepsonii
- Allium kokanicum
- Allium lacunosum
- Allium lemmonii
- Allium longicuspis
- Allium membranaceum
- Allium moly
- Allium montanum
- Allium monticola
- Allium munzii
- Allium neapolitanum
- Allium nevadense
- Allium nigrum
- Allium obtusum
- Allium parishii
- Allium parryi
- Allium parvum
- Allium platycaule
- Allium praecox
- Allium pskemense
- Allium punctum
- Allium roseum
- Allium rouyi
- Allium sanbornii
- Allium schoenoprasum
- Allium scorodoprasum
- Allium serra
- Allium shevockii
- Allium siskiyouense
- Allium sphaerocephalon
- Allium stellatum
- Allium thunbergii
- Allium textile
- Allium tribracteatum
- Allium tricoccum
- Allium triquetrum
- Allium tuncelianum
- Allium tuolumnense
- Allium unifolium
- Allium validum
- Allium vineale
- Allium yosemitense
Dində
"Quran"da soğan haqqında belə bir ifadə var:
"Ey Musa, biz tək növ yeməyə əsla dözə bilməyəcəyik, yetər artıq bizim üçün Rəbbinə dua et, bizə yetişdirdiyi şeylərdən; tərəvəzindən, sarımsağından, mərciməyindən və soğanından çıxarsın."
— Bəqərə surəsi, 61
İstinadlar
- CHASE M. W., REVEAL J. L., FAY M. F., Reveal J. L., Fay M. F. A subfamilial classification for the expanded asparagalean families Amaryllidaceae, Asparagaceae and Xanthorrhoeaceae (ing.). // Botanical Journal of the Linnean Society / M. F. Fay Wiley-Blackwell, Linnean Society of London, OUP, 2009. Vol. 161, Iss. 2. P. 132–136. ISSN 0024-4074; 1095-8339 doi:10.1111/J.1095-8339.2009.00999.X
- Linney K. Genera plantarum eorumque characteres naturales, secundum numerum figuram, situm, & proportionem omnium fructificationis partium. 5 Stokholm: 1754. S. 143. doi:10.5962/BHL.TITLE.746
- [1][ölü keçid]
- Quranda adı çəkilən bitkilər 2013-07-29 at the Wayback Machine (az.)
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sogan lat Allium bitkiler aleminin qulancarcicekliler destesinin nergizciceyikimiler fesilesine aid bitki cinsi SoganElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad BirlepelilerDeste QulancarciceklilerFesile NergizciceyikimilerYarimfesile AllioideaeTriba Cins SoganBeynelxalq elmi adiAllium L 1753 Sekil axtarisiITIS 42634NCBI 4678EOL 17858 Qida mehsulu kimi metbexde bismis ve ciy halda istifade edilir Mualicevi ehemiyyetiSoganin insan sagligina cox boyuk xeyri varmis ABS nin Kaliforniya Universitetinin emekdasi Dr M Lepinsky oz arasdirmalari neticesinde bu qenaete gelmisdir ki sogan istifade olunmasi vacib olan qida mehsullari arasinda muhum yerlerden birini tutur Goy soganSogan qanda sekerin miqdarini ve tezyiqi asagi salir Hezmi asanlasdirir Bagirsagi temizleyir Bedendeki yaralarin yaxsilasmasini suretlendirir Ureyin funksiyasini guclendirir Butun bunlarla yanasi soganin antibakteriyal tesirinden istifade ederek epidemik xesteliklerin qarsisini almaq mumkundur Bu zaman 300 qram sogani ezdikden sonra uzerine 600 qram serab elave ederek 100 qram balla qarisdirin ve her gun bir qasiq istifade edin NovleriAllium ampeloprasum L Mavi sogan Allium caeruleum Pall Adi sogan Allium cepa L Uzunerkekcikli sogan Allium macrostemon Bunge Sarimsaq Allium sativum L Qaya sogani Allium saxatile Bieb Parlaq sogan Allium splendens Willd ex Schult et Schult fil Ayi sogani Allium ursinum L Qelebe sogani Allium victorialis L Diger novleri Allium abramsii Allium acuminatum Allium aflatunense Allium ampeloprasum Allium amplectens Allium atrorubens Allium bolanderi Allium burdickii Allium burlewii Allium calamarophilon Allium campanulatum Allium canadense Allium cernuum Allium chinense Allium cratericola Allium crispum Allium cristophii Allium denticulatum Allium diabolense Allium dichlamydeum Allium drummondii Allium falcifolium Allium fimbriatum Allium galanthum Allium giganteum Allium haematochiton Allium hickmanii Allium hoffmanii Allium howellii Allium hyalinum Allium hypsistum Allium jepsonii Allium kokanicum Allium lacunosum Allium lemmonii Allium longicuspis Allium membranaceum Allium moly Allium montanum Allium monticola Allium munzii Allium neapolitanum Allium nevadense Allium nigrum Allium obtusum Allium parishii Allium parryi Allium parvum Allium platycaule Allium praecox Allium pskemense Allium punctum Allium roseum Allium rouyi Allium sanbornii Allium schoenoprasum Allium scorodoprasum Allium serra Allium shevockii Allium siskiyouense Allium sphaerocephalon Allium stellatum Allium thunbergii Allium textile Allium tribracteatum Allium tricoccum Allium triquetrum Allium tuncelianum Allium tuolumnense Allium unifolium Allium validum Allium vineale Allium yosemitenseDinde Quran da sogan haqqinda bele bir ifade var Ey Musa biz tek nov yemeye esla doze bilmeyeceyik yeter artiq bizim ucun Rebbine dua et bize yetisdirdiyi seylerden terevezinden sarimsagindan mercimeyinden ve soganindan cixarsin Beqere suresi 61IstinadlarCHASE M W REVEAL J L FAY M F Reveal J L Fay M F A subfamilial classification for the expanded asparagalean families Amaryllidaceae Asparagaceae and Xanthorrhoeaceae ing Botanical Journal of the Linnean Society M F Fay Wiley Blackwell Linnean Society of London OUP 2009 Vol 161 Iss 2 P 132 136 ISSN 0024 4074 1095 8339 doi 10 1111 J 1095 8339 2009 00999 X Linney K Genera plantarum eorumque characteres naturales secundum numerum figuram situm amp proportionem omnium fructificationis partium 5 Stokholm 1754 S 143 doi 10 5962 BHL TITLE 746 1 olu kecid Quranda adi cekilen bitkiler 2013 07 29 at the Wayback Machine az Hemcinin bax