Paleproterozoy — 2,500–1,600 milyon il əvvələri əhatə etmiş dövr. Proterozoy eonunun 3 alt bölməsindən (dövründən) birincisi. Paleproterozoy həmçinin yer tarixinin ən uzun erasıdır. Bu həmçinin qitələrin ilk sabitləşdiyi dövrdür.
Paleontoloji dəlillər bu dövrdə Yerin 20 saat ərzində fırlandığını göstərərək və 1.8 milyard il əvvəl sürətinin ildə cəmi 450 gün olduğu fikrini yaratdı.
Atmosfer
Atmosferdəki oksigenin artmasından əvvəl, demək olar ki, mövcud həyat formaları anaerob orqanizmlər idi, yəni maddələr mübadiləsi oksigen tələb etməyən hüceyrə tənəffüs formasına əsaslanırdı. Böyük miqdarda sərbəst oksigen əksər anaerob orqanizmlər üçün zəhərlidir. Nəticədə, Yerdəki anaerob canlı formalarının əksəriyyəti, atmosferdəki sərbəst oksigen səviyyəsinin Oksigen fəlakəti adlanan bir böhranla yüksəlməsi nəticəsində öldü. Yaşayan yeganə həyat quruluşları ya oksigenin zəhərli təsirlərinə qarşı davamlı olanlar, ya da oksigensiz mühitdə yaşayanlar idi. Bu hadisə atmosferdəki sərbəst oksigenin qəfil artması və həssas həyat formalarının sonradan məhv olması ilə Yer kürəsinin tarixində ilk və ən əhəmiyyətli kütləvi qırğınlardan biri hesab olunur.
Nüvəlilərin yaranması
Tac formalı eukaryotların (eukaryotların onlardan yarandığı təxmin edilir) Paleoproterozoy dövründə yarandığı düşünülür. Eukaryotların inkişaf etdiyi dəqiq dövrlə bağlı bəzi mübahisələr mövcud olsa da, indiki anlayış onu bu dövrdə bir yerə qoyur.
Geologiya
Bu dövrdə ən erkən qlobal miqyaslı konvergent sərhədlər inkişat etdi.
Bu qlobal miqyaslı kontinental toqquşmaların 2.0–1.8 milyard il əvvəl baş verdiyi və nəticədə Kolumbiya və ya Nuna adlı Proterozoy superqitələrinin yarandığı təxmin edilir.
İstinadlar
- Pannella, Giorgio. "Paleontological evidence on the Earth's rotational history since early precambrian". . 16 (2). 1972: 212. Bibcode:1972Ap&SS..16..212P. doi:10.1007/BF00642735.
- Margulis, Lynn; Sagan, Dorion. Microcosmos: Four Billion Years of Microbial Evolution (ingilis). University of California Press. 1997-05-29. ISBN . 2020-03-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-04-20.
- Hedges, S Blair; Chen, Hsiong; Kumar, Sudhir; Wang, Daniel YC; Thompson, Amanda S; Watanabe, Hidemi. "A genomic timescale for the origin of eukaryotes". BMC Evolutionary Biology. 1. 2001-09-12: 4. doi:10.1186/1471-2148-1-4. ISSN 1471-2148. PMC 56995. PMID 11580860.
- Hedges, S Blair; Blair, Jaime E; Venturi, Maria L; Shoe, Jason L. "A molecular timescale of eukaryote evolution and the rise of complex multicellular life". BMC Evolutionary Biology. 4. 2004-01-28: 2. doi:10.1186/1471-2148-4-2. ISSN 1471-2148. PMC 341452. PMID 15005799.
- Rodríguez-Trelles, Francisco; Tarrío, Rosa; Ayala, Francisco J. "A methodological bias toward overestimation of molecular evolutionary time scales". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 99 (12). 2002-06-11: 8112–8115. Bibcode:2002PNAS...99.8112R. doi:10.1073/pnas.122231299. ISSN 0027-8424. PMC 123029. PMID 12060757.
- Stechmann, Alexandra; Cavalier-Smith, Thomas. "Rooting the eukaryote tree by using a derived gene fusion". Science. 297 (5578). 2002-07-05: 89–91. Bibcode:2002Sci...297...89S. doi:10.1126/science.1071196. ISSN 1095-9203. PMID 12098695.
- Ayala, Francisco José; Rzhetsky, Andrey; Ayala, Francisco J. "Origin of the metazoan phyla: Molecular clocks confirm paleontological estimates". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 95 (2). 1998-01-20: 606–611. doi:10.1073/pnas.95.2.606. ISSN 0027-8424. PMC 18467. PMID 9435239.
- Wang, D Y; Kumar, S; Hedges, S B. "Divergence time estimates for the early history of animal phyla and the origin of plants, animals and fungi". Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences. 266 (1415). 1999-01-22: 163–171. doi:10.1098/rspb.1999.0617. PMC 1689654. PMID 10097391.
- Zhao, Guochun; Cawood, Peter A; Wilde, Simon A; Sun, Min. "Review of global 2.1–1.8 Ga orogens: implications for a pre-Rodinia supercontinent". Earth-Science Reviews. 59 (1–4). 2002: 125–162. Bibcode:2002ESRv...59..125Z. doi:10.1016/S0012-8252(02)00073-9.
- Zhao, Guochun; Sun, M.; Wilde, Simon A.; Li, S.Z. "A Paleo-Mesoproterozoic supercontinent: assembly, growth and breakup". Earth-Science Reviews. 67 (1–2). 2004: 91–123. Bibcode:2004ESRv...67...91Z. doi:10.1016/j.earscirev.2004.02.003. 2019-04-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-04-20.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Geoxronoloji skala milyon il evvelEon Era Dovr 0F a n e r o z o y Kaynozoy Dorduncu dovr 2 58Neogen 23Paleogen 66Mezozoy Tebasir 145Yura 201Trias 252Paleozoy Perm 299Karbon 359Devon 419Silur 444Ordovik 485Kembri 541K e m r i d e n e v v e l Proterozoy Neoproterozoy Ediakar 635Kriogen 720Toni 1000Mezoproterozoy Steni 1200Ektaz 1400Kalim 1600Paleoproterozoy Stater 1800Orozir 2050Rias 2300Sider 2500Arxey Neoarxey 2800Mezoarxey 3200Paleoarxey 3600Eoarxey 4000Katarxey 4600Menbe Paleproterozoy 2 500 1 600 milyon il evveleri ehate etmis dovr Proterozoy eonunun 3 alt bolmesinden dovrunden birincisi Paleproterozoy hemcinin yer tarixinin en uzun erasidir Bu hemcinin qitelerin ilk sabitlesdiyi dovrdur Paleontoloji deliller bu dovrde Yerin 20 saat erzinde firlandigini gostererek ve 1 8 milyard il evvel suretinin ilde cemi 450 gun oldugu fikrini yaratdi AtmosferAtmosferdeki oksigenin artmasindan evvel demek olar ki movcud heyat formalari anaerob orqanizmler idi yeni maddeler mubadilesi oksigen teleb etmeyen huceyre teneffus formasina esaslanirdi Boyuk miqdarda serbest oksigen ekser anaerob orqanizmler ucun zeherlidir Neticede Yerdeki anaerob canli formalarinin ekseriyyeti atmosferdeki serbest oksigen seviyyesinin Oksigen felaketi adlanan bir bohranla yukselmesi neticesinde oldu Yasayan yegane heyat quruluslari ya oksigenin zeherli tesirlerine qarsi davamli olanlar ya da oksigensiz muhitde yasayanlar idi Bu hadise atmosferdeki serbest oksigenin qefil artmasi ve hessas heyat formalarinin sonradan mehv olmasi ile Yer kuresinin tarixinde ilk ve en ehemiyyetli kutlevi qirginlardan biri hesab olunur Nuvelilerin yaranmasiTac formali eukaryotlarin eukaryotlarin onlardan yarandigi texmin edilir Paleoproterozoy dovrunde yarandigi dusunulur Eukaryotlarin inkisaf etdiyi deqiq dovrle bagli bezi mubahiseler movcud olsa da indiki anlayis onu bu dovrde bir yere qoyur GeologiyaBu dovrde en erken qlobal miqyasli konvergent serhedler inkisat etdi Bu qlobal miqyasli kontinental toqqusmalarin 2 0 1 8 milyard il evvel bas verdiyi ve neticede Kolumbiya ve ya Nuna adli Proterozoy superqitelerinin yarandigi texmin edilir IstinadlarPannella Giorgio Paleontological evidence on the Earth s rotational history since early precambrian 16 2 1972 212 Bibcode 1972Ap amp SS 16 212P doi 10 1007 BF00642735 Margulis Lynn Sagan Dorion Microcosmos Four Billion Years of Microbial Evolution ingilis University of California Press 1997 05 29 ISBN 9780520210646 2020 03 07 tarixinde Istifade tarixi 2020 04 20 Hedges S Blair Chen Hsiong Kumar Sudhir Wang Daniel YC Thompson Amanda S Watanabe Hidemi A genomic timescale for the origin of eukaryotes BMC Evolutionary Biology 1 2001 09 12 4 doi 10 1186 1471 2148 1 4 ISSN 1471 2148 PMC 56995 PMID 11580860 Hedges S Blair Blair Jaime E Venturi Maria L Shoe Jason L A molecular timescale of eukaryote evolution and the rise of complex multicellular life BMC Evolutionary Biology 4 2004 01 28 2 doi 10 1186 1471 2148 4 2 ISSN 1471 2148 PMC 341452 PMID 15005799 Rodriguez Trelles Francisco Tarrio Rosa Ayala Francisco J A methodological bias toward overestimation of molecular evolutionary time scales Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America 99 12 2002 06 11 8112 8115 Bibcode 2002PNAS 99 8112R doi 10 1073 pnas 122231299 ISSN 0027 8424 PMC 123029 PMID 12060757 Stechmann Alexandra Cavalier Smith Thomas Rooting the eukaryote tree by using a derived gene fusion Science 297 5578 2002 07 05 89 91 Bibcode 2002Sci 297 89S doi 10 1126 science 1071196 ISSN 1095 9203 PMID 12098695 Ayala Francisco Jose Rzhetsky Andrey Ayala Francisco J Origin of the metazoan phyla Molecular clocks confirm paleontological estimates Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America 95 2 1998 01 20 606 611 doi 10 1073 pnas 95 2 606 ISSN 0027 8424 PMC 18467 PMID 9435239 Wang D Y Kumar S Hedges S B Divergence time estimates for the early history of animal phyla and the origin of plants animals and fungi Proceedings of the Royal Society B Biological Sciences 266 1415 1999 01 22 163 171 doi 10 1098 rspb 1999 0617 PMC 1689654 PMID 10097391 Zhao Guochun Cawood Peter A Wilde Simon A Sun Min Review of global 2 1 1 8 Ga orogens implications for a pre Rodinia supercontinent Earth Science Reviews 59 1 4 2002 125 162 Bibcode 2002ESRv 59 125Z doi 10 1016 S0012 8252 02 00073 9 Zhao Guochun Sun M Wilde Simon A Li S Z A Paleo Mesoproterozoic supercontinent assembly growth and breakup Earth Science Reviews 67 1 2 2004 91 123 Bibcode 2004ESRv 67 91Z doi 10 1016 j earscirev 2004 02 003 2019 04 09 tarixinde Istifade tarixi 2020 04 20