fbpx
Wikipedia

Bolçu döyüşü

Bolçu döyüşü 711-ci ildə Göytürk xaqanlığı ilə Türgişlərin rəhbərlik etdiyi ittifaq qüvvələri arasındakı döyüşdür. Döyüş göytürklərin qələbəsi ilə nəticələnmişdir.

Bolçu döyüşü
Tarix 710-711
Yeri Bolçu (Ulungur gölünün cənub-qərb sahili)
Səbəbi Türgiş-Tan-Qırğız ittifaqının Göytürklərə qarşı hərəkətə keçməsi
Nəticəsi Göytürklərin qələbəsi
Münaqişə tərəfləri
Komandan(lar)

Üç Elik Xaqan
Bars Bəy

Tonyukuk
Kültigin
İnel xaqan

Tərəflərin qüvvəsi

100000 piyada

20000

Döyüşün səbəbi

Qapağan xaqanın hücumlarından təngə gələn Tan sülaləsi ona qarşı bu ağır təzyiqdən qorunmaq üçün müttəfiqlər axtarmalı oldu. Bu məqsədlə qırğızlar və türgişlər ittifaqa dəvət edildi. türgişlər, qırğızlar və Tan sülaləsi göytürklərə qarşı ittifaq hazırlığına keçdi. Bu vəziyyəti casuslar vasitəsi ilə öyrənən Tonyukuk ittifaq qüvvələri hücum etməzdən əvvəl müharibə hazırlıqlarına başladı.

Döyüş

Qırğızların aradan qaldırılması

Tonyukuk əvvəlcə üçtərəfli ittifaqın ən zəif üzvü olan qırğızları aradan qaldırmaq qərarına gəldi. Qırğızlar o dövrdə "Kögmen Meşəsi" deyilən ərazidə yaşayırdılar. Bu meşəyə aparan yeganə yol Az qəbiləsinin ərazisindən keçən Anı çayı boyunca uzanan at yolu idi. Tonyukuk Göytürk ordusunu bu yolda irəliləyə biləcəyini düşündü və vəziyyəti Qapağan xaqana bildirdi. Qapağan xaqan bu təklifi qəbul etdi. Daha sonra Tonyukuk Az qəbiləsindən yol göstərmək üçün bir bələdçi tapdı. Sonra Tonyukukun komandanlığı altında olan Göytürk ordusu bu yolla getməyə başladı və Ak Termil adlanan çaya çatdılar. Göytürk ordusu sürətlə irəliləməyə davam etdi və gecə qırğızlara hücum etdi. Bu hücum Tonyukuk abidəsində belə təsvir edilmişdir:"Qırğızı yuxuda basdıq, yuxusunu nizə ilə açdıq." Əvvəlcə qırğızlar məğlub oldular, lakin qırğız xaqanı əsgərlərini toplayıb əks hücuma keçdi. Ancaq qırğız ordusu məğlub oldu və qırğız xaqanı da öldürüldü. Bundan sonra qırğız xalqı göytürklərə tabe oldu və Göktürk xanlığına bağlandı. Göytürk ordusu Kögmen meşəsinin ətrafından dolanaraq geri gəldi.

Döyüş

İstinadlar

  1. Kültigin abidəsi, şərq üzü, 20-ci sətir.
  2. Tonyukuk abidəsi, şimal üzü, 7-ci sətir.
  3. Tonyukuk abidəsi, qərb üzü, 1-ci sətir.
  4. Ahmet Bican Ercilasun, Başlangıçtan Yirminci Yüzyıla Türk Dili Tarihi, Akçağ, s. 99.
  5. Gumilëv, Lev Nikolayeviç, (2002). Eski Türkler, (çev. Ahsen Batur). İstanbul: Selenge Yayınları, s. 371.
  6. Tonyukuk abidəsi, kuzey yüzü, 3. ve 4. satırlar.

bolçu, döyüşü, ildə, göytürk, xaqanlığı, ilə, türgişlərin, rəhbərlik, etdiyi, ittifaq, qüvvələri, arasındakı, döyüşdür, döyüş, göytürklərin, qələbəsi, ilə, nəticələnmişdir, tarix, 711yeri, bolçu, ulungur, gölünün, cənub, qərb, sahili, səbəbi, türgiş, qırğız, i. Bolcu doyusu 711 ci ilde Goyturk xaqanligi ile Turgislerin rehberlik etdiyi ittifaq quvveleri arasindaki doyusdur Doyus goyturklerin qelebesi ile neticelenmisdir Bolcu doyusuTarix 710 711Yeri Bolcu Ulungur golunun cenub qerb sahili Sebebi Turgis Tan Qirgiz ittifaqinin Goyturklere qarsi herekete kecmesiNeticesi Goyturklerin qelebesiMunaqise terefleriTurgislerTanQirgizlar Ikinci Goyturk xaqanligiKomandan lar Uc Elik XaqanBars Bey 1 TonyukukKultiginInel xaqan 2 Tereflerin quvvesi100000 piyada 3 4 20000 5 Mundericat 1 Doyusun sebebi 2 Doyus 2 1 Qirgizlarin aradan qaldirilmasi 2 2 Doyus 3 IstinadlarDoyusun sebebi RedakteQapagan xaqanin hucumlarindan tenge gelen Tan sulalesi ona qarsi bu agir tezyiqden qorunmaq ucun muttefiqler axtarmali oldu Bu meqsedle qirgizlar ve turgisler ittifaqa devet edildi turgisler qirgizlar ve Tan sulalesi goyturklere qarsi ittifaq hazirligina kecdi Bu veziyyeti casuslar vasitesi ile oyrenen Tonyukuk ittifaq quvveleri hucum etmezden evvel muharibe hazirliqlarina basladi Doyus RedakteQirgizlarin aradan qaldirilmasi Redakte Tonyukuk evvelce ucterefli ittifaqin en zeif uzvu olan qirgizlari aradan qaldirmaq qerarina geldi Qirgizlar o dovrde Kogmen Mesesi deyilen erazide yasayirdilar Bu meseye aparan yegane yol Az qebilesinin erazisinden kecen Ani cayi boyunca uzanan at yolu idi Tonyukuk Goyturk ordusunu bu yolda irelileye bileceyini dusundu ve veziyyeti Qapagan xaqana bildirdi Qapagan xaqan bu teklifi qebul etdi Daha sonra Tonyukuk Az qebilesinden yol gostermek ucun bir beledci tapdi Sonra Tonyukukun komandanligi altinda olan Goyturk ordusu bu yolla getmeye basladi ve Ak Termil adlanan caya catdilar Goyturk ordusu suretle irelilemeye davam etdi ve gece qirgizlara hucum etdi Bu hucum Tonyukuk abidesinde bele tesvir edilmisdir Qirgizi yuxuda basdiq yuxusunu nize ile acdiq 6 Evvelce qirgizlar meglub oldular lakin qirgiz xaqani esgerlerini toplayib eks hucuma kecdi Ancaq qirgiz ordusu meglub oldu ve qirgiz xaqani da olduruldu Bundan sonra qirgiz xalqi goyturklere tabe oldu ve Gokturk xanligina baglandi Goyturk ordusu Kogmen mesesinin etrafindan dolanaraq geri geldi Doyus RedakteIstinadlar Redakte Kultigin abidesi serq uzu 20 ci setir Tonyukuk abidesi simal uzu 7 ci setir Tonyukuk abidesi qerb uzu 1 ci setir Ahmet Bican Ercilasun Baslangictan Yirminci Yuzyila Turk Dili Tarihi Akcag s 99 Gumilev Lev Nikolayevic 2002 Eski Turkler cev Ahsen Batur Istanbul Selenge Yayinlari s 371 Tonyukuk abidesi kuzey yuzu 3 ve 4 satirlar Menbe https az wikipedia org w index php title Bolcu doyusu amp oldid 5547202, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.