Həmid bəy Yusifbəyli 1895-ci ildə Gəncə klassik gimnaziyasını bitirdikdən sonra 1898-ci ildə Məktəbi-xeyriyyədə müəllim işləmişdir.
Həmid bəy Yusifbəyli 18 dekabr 1899-cu ildə siyasi fəaliyyətinə görə həbs edilərək Tiflis şəhərinə aparılmışdır. 14 ay Metex həbsxanasında saxlanılmışdır. 1904-cü ilin dekabrınadək Türküstana sürgündə olmuşdur.
1905-ci ildə Gəncədə Türk Sosial-Federalist İnqilabi Komitəsi adlı təşkilatın yaradılmasında iştirak etmişdir. Bu təşkilat Azərbaycana Muxtariyyət və Rusiyanın Federativ şəkildə qurulması ideyalarını ortaya qoyan ilk siyasi qüvvəydi. Məhz bu komitənin əsasında daha sonra Qeyrət Partiyası yaranmışdır. Sənədlərdə Türk Sosial-Federativ İnqilabi Partiyası adlanan təşkilatın rəhbərliyinə Ələkbər bəy Rəfibəyli, Ələkbər bəy Xasməmmədov, Yusif bəy Yusifbəyli və Həmid bəy Yusifbəyli daxil idilər. Bəzi mənbələrdə partiyaya sədrliyin Ələkbər bəy Rəfibəylinin təklifi ilə Həmid bəyə həvalə olunduğu qeyd olunub.
Yusif bəy Yusifbəyli və iki oğlu-Həmid bəy və Nəsib bəy Yusifbəyli Qeyrətdən daha sonra yaradılan Difai Partiyasının sıralarına qatılmış və ən fəal üzvlərindən idilər. Hətta Difai Partiyasının bir iclası Yusif bəy Yusifbəyli Gəncədəki evində, o biri isə Hacıkənddə Ləmsə bulağının yanındakı malikanəsində keçirilmişdir. 1907-ci ildə Həmid bəyin evində Çar hökuməti tərəfindən axtarış aparılır və 24 ədəd siyasi kitab tapılaraq ona xəbərdarlıq edilir.
Həmid bəy 1908-ci ildən 1910-cu ilədək ruhani məktəbində dərs deyib və orada da geniş təbliğat işləri aparıb. 1909-cu ildə o, ruhani məktəbində dərs deyən zaman Nağı bəy Şeyxzamanlının əmisi qızı Səriyyə xanım Şeyxzamanlı ailə qurub və üstündən heç bir il keçmədən o, yenidən həbs olunub.
27 fevral 1931-ci ildə Azərbaycan Dövlət Siyasi İdarəsinin 5 nömrəli orderi ilə 28/II 31-ci ildə dayısı Yusif bəy Xanbudaqovun iştirakı ilə evində axtarış aparılmışdı, heç bir şey tapılmadığına baxmayaraq, iki nəfər qonşusu üzünə durduğuna görə antisovet təbliğatı aparması bəhanəsi ilə həbs edilmişdir.
Həmid bəyin yazılı izahatında "aparın məni edam edin, mənə qarşı sürülən iddianı qəbul etmirəm" demişdir. Bir il DTK-da saxlanıldıqdan sonra azadlığa buraxılır.
Otuzuncu illərdə Azərbaycan Kommunist Partiyasında sıralarında yüksək vəzifələrdə işləyən qohumu Məmməd Cuvarlinskiyə görə, bir müddət ona dəymirlər. 1932-ci ilin sentyabrında Kirovabad Sənaye Politexnikumuna işə düzəlir və bununla bərabər Gəncədə 15 nömrəli məktəbdə dərs deyir.
16 iyul 1941-ci ildə Həmid bəyi antisovet əhvali-ruhiyyəsində yaşamasını səbəb göstərərək həbs edirlər. 5 il müddətinə Şimali Qazaxıstana sürgün edilməsi barədə qərar çıxarılmasına baxmayaraq, Bakıda həbsxanada saxlanılır. 11 fevral 1942-ci ildə SSRİ-nin Daxili İşlər üzrə Xalq Komissarlığının xüsusi iclasının qərarı ilə Həmid bəyin işinə xitam verilsə də, onu həbsdən buraxmırlar. 1942-ci ilin yayında həbsxanada vəfat edir. Bütün arxiv sənədlərində Həmid bəyi danışdıran müstəntiqlər hamısı ermənilər və ruslar olmuşdur.[Mənbə göstərin]
Kitabxanası
Həmid bəy 1898-ci ildə Gəncədə öz evində Puşkin kitabxanası yaratmışdı. Həmin kitabxana 1899-cu ildə Puşkinin 100 illik yubileyi münasibətilə Gəncə Tatlar Məscidinə köçürülür. Kitabxananın zənginləşməsində Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev, Sultan Məcid Qənizasdə, Kamal bəy Mehmandarov, S.A.Rüstəmbəyli, Ş.S.Şahmalıyev, Hacı Mirzə Rəfiyev, İ.L.Səyad, Y.İ.Sizenskaya və başqaları köməklik göstərmişlər. Qısa bir zamanda kitabların sayı 700-ü ötüb. Oxucuların sayı 1203 nəfər olmuş və onlardan 283 nəfəri azərbaycanlı idi. [Mənbə göstərin] Burada həmçinin Karamzinin "Rus dövlətinin tarixi", Belinskinin, Dobrolyubovun, Uşinskinin, Pirqovun, F.Şillerin və başqalarının əsərləri var idi.
Həmid bəyin yaşadığı evdə də 1950-ci ilə kimi zəngin kitabxana vardı. Orada 2000-dən artıq kitab qorunurdu. Bunların içərisində İsmayıl Qaspıralı rus dilinə tərcümə etdiyi "Qurani-Kərim" də vardı. Həmid bəyin kiçik qardaşı Eyyub bəy Yusifbəyli və bacıları Dilşad xanımın uşaqları Gülnar xanım və Rasim bəy Xasməmmədovlar 1949-cu ildə Sibirdə sürgündə olduqda onlara kömək məqsədi ilə həmin kitabxana Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının Gəncə Elmi Tədqiqat Mərkəzinə satılıb.
Həmid bəyin kitabxanasındakı kitabların əksəriyyəti Elmlər Akademiyanın Gəncədə olan bazası ləğv ediləndən sonra itdi. Az bir hissəsi, yəni 120-dən artıq nüsxə sonralar tapılıb. Gəncədəki Şahsevənlər məscidində yaradılmış "Xəzinə" adlı kitabxanaya verilmişdi.
Ailəsi
Ulu babası — Usub bəy Gəncə xanlığının vəziri. Usuf bəy Cavad xanın vəziri olmuşdur. Usuf bəyin bacısı Şükufə xanım Cavad xanın həyat yoldaşı idi. Nəsib bəyin ulu babası Usuf bəy Cavad xanın dəftərxanasında ilk məktəb açmışdır. Bütün həyatı boyu həmvətənlərinin elmli, təhsilli olması naminə çalışmış və onun əməllərinin şöləsi bütün nəslin yolunu işıqlandırmışdır.
1915-ci ildə oğlu Ənvər bəy Yusifbəyli dünyaya göz açıb. Orta məktəbi bitirdikdən sonra soyadını məcburiyyət qarşısında dəyişərək, Yusifbəyli etmişdir. 1933-cü ildə Tiflis Rabitə Elektrotexniki İnstitutuna daxil olub. Həmin institutu bitirdikdən sonra təqiblərlə üzləşməmək üçün Rusiyanınİrkutsk şəhərinə üz tutub, 1938–1939-cu illərdə orada böyük mühəndis vəzifəsində işləyib. 1939–1941-ci illərdə Ənvər bəy Tacikistanın Stalinabad şəhərində Rabitə İdarəsində baş mühəndis vəzifəsində çalışmışdır. 1941-ci ildə SSRİ-nin Almaniya ilə başladığı müharibəyə çağırılmış və orada diviziya ilə bərabər əsir düşmüşdür. 1945-ci ildə əsirlikdən sonra həbs edilib. Ənvər bəy 1956-cı ildə bəraət aldı, 1989-cu ildə vəfat etdi. Gəncə şəhərində Yusifbəylilər sərdabəsində dəfn edildi. Ənvər bəy bu barədə öz xatirələrində yazır
Mənə bir neçə ay işgəncələr verdilər və hətta ayaqüstü kabinaya yerləşdirib saatlarla başıma su damcıları buraxırdılar. Sonra məni məhkəməyə aparıb 15 il iş kəsərək siyasi məhbus kimi Sibir həbsxanalarına göndərdilər. Gəncliyimin 10 ili orada keçdi. 1954-cü ildə səhər saat 5-6 radələrində radio ilə eşitdik ki, Lavrenti Beriyanı həbs ediblər. Onun laqerin ortasında heykəli ucalırdı, dustaqlar həmin heykəli yıxmaq istədikdə vışkadan onları gülləbarana tutdular, bir neçə nəfərin meyiti yerdə qaldı. Üstündən bir neçə saat keçdikdən sonra laqerin rəhbərliyi xəbər tutdu ki, həqiqətən də Beriyanı həbs ediblər
Anası Cəmilə xanım Xanbudaqovlar nəslindəndir.
Babası Böyük bəy Xanbudaqov 1840-cı illərdə Şəkidən Borsunlu kəndinə gəlmiş və orada məskunlaşmışdır. Onlar Mirzə Fətəli Axundovun anasının yaxın qohumları idilər.
Dayısı Yusif bəy Xanbudaqov Qori seminariyasını bitirdikdən sonra Gürcüstanda yaşamışdır. 1910-cu illərdə o, Qafqazın Tiflisdəki sərdarı (namesniki) Vorontsov-Daşkovun dəftərxanasının müdiri vəzifəsində işləmişdir. 1918-ci ildə Gəncəyə qayıdıb. 1940-cı ildə vəfat edib.
Mən, görkəmli akademik, fəxrimiz Çingiz Çuvarlının kirvəsiyəm. Yusifbəylilər nəslində Həmid bəylə çox yaxın idim. O, olduqca savadlı və ensiklopedik biliyə malik bir insan idi. Bilmədiyimizi ondan soruşardıq. Həmid bəy Azərbaycan və rus ədəbiyyatını mükəmməl bilirdi. Gəncədə atası Yusif bəylə ilk kitab dükanı açmışdı. O, "Türkan" (Analıq) adlı bir pyes yazmışdı. Həmin dram əsəri Gəncə Dram Teatrının səhnəsində tamaşaya qoyulub uğur qazanmışdı. Əsər 31-ci ildə Həmid bəyin evində yoxlanış aparılan zaman DTK tərəfindən müsadirə edildi və əsərin taleyi barədə məlumat verən olmadı
Qeydlər
Xəlil bəy Xasməmmədovun qardaşı Nağı bəy Xasməmmədovun övladları
Mənbə
Rafat Cuvarlinski, Yusif bəy Yusifbəylinin qızının nəvəsi.
həmid, bəy, yusifbəyli, məqalənin, bəzi, məlumatlarının, mənbəsi, göstərilməmişdir, daha, ətraflı, məlumat, üçün, məqalənin, müzakirə, səhifəsinə, baxa, məqaləyə, uyğun, formada, mənbələr, əlavə, edib, vikipediyanı, zənginləşdirə, bilərsiniz, avqust, 2021, tür. Bu meqalenin bezi melumatlarinin menbesi gosterilmemisdir Daha etrafli melumat ucun meqalenin muzakire sehifesine baxa ve meqaleye uygun formada menbeler elave edib Vikipediyani zenginlesdire bilersiniz avqust 2021 Hemid bey Yusifbeyli Turk Sosial Federativ Inqilabi Partiyasi ve ya Qeyret Partiyasinin yaradicilarindan biri ve sedri Hemid bey YusifbeyliHemid bey Yusif bey oglu YusifbeyliTurk Sosialist Federativ Inqilabi Partiyasi ve ya Qeyret Partiyasinin sedri1905 1911Sexsi melumatlarDogum tarixi 1878Dogum yeri Gence Yelizavetpol qezasi Yelizavetpol quberniyasi Qafqaz canisinliyi Rusiya imperiyasiMilliyyeti azerbaycanliAtasi Yusif bey YusifbeyliHeyat yoldasi Seriyye xanim SeyxzamanliUsaqlari Enver bey Yusifbeyli Mundericat 1 Heyati 1 1 Kitabxanasi 2 Ailesi 3 Xatirelerde 4 Qeydler 5 Menbe 5 1 Istinadlar 6 Hemcinin baxHeyati RedakteHemid bey Yusifbeyli 1895 ci ilde Gence klassik gimnaziyasini bitirdikden sonra 1898 ci ilde Mektebi xeyriyyede muellim islemisdir Hemid bey Yusifbeyli 18 dekabr 1899 cu ilde siyasi fealiyyetine gore hebs edilerek Tiflis seherine aparilmisdir 14 ay Metex hebsxanasinda saxlanilmisdir 1904 cu ilin dekabrinadek Turkustana surgunde olmusdur 1905 ci ilde Gencede Turk Sosial Federalist Inqilabi Komitesi adli teskilatin yaradilmasinda istirak etmisdir Bu teskilat Azerbaycana Muxtariyyet ve Rusiyanin Federativ sekilde qurulmasi ideyalarini ortaya qoyan ilk siyasi quvveydi Mehz bu komitenin esasinda daha sonra Qeyret Partiyasi yaranmisdir Senedlerde Turk Sosial Federativ Inqilabi Partiyasi adlanan teskilatin rehberliyine Elekber bey Refibeyli Elekber bey Xasmemmedov Yusif bey Yusifbeyli ve Hemid bey Yusifbeyli daxil idiler Bezi menbelerde partiyaya sedrliyin Elekber bey Refibeylinin teklifi ile Hemid beye hevale olundugu qeyd olunub Yusif bey Yusifbeyli ve iki oglu Hemid bey ve Nesib bey Yusifbeyli Qeyretden daha sonra yaradilan Difai Partiyasinin siralarina qatilmis ve en feal uzvlerinden idiler Hetta Difai Partiyasinin bir iclasi Yusif bey Yusifbeyli Gencedeki evinde o biri ise Hacikendde Lemse bulaginin yanindaki malikanesinde kecirilmisdir 1907 ci ilde Hemid beyin evinde Car hokumeti terefinden axtaris aparilir ve 24 eded siyasi kitab tapilaraq ona xeberdarliq edilir Hemid bey 1908 ci ilden 1910 cu iledek ruhani mektebinde ders deyib ve orada da genis tebligat isleri aparib 1909 cu ilde o ruhani mektebinde ders deyen zaman Nagi bey Seyxzamanlinin emisi qizi Seriyye xanim Seyxzamanli aile qurub ve ustunden hec bir il kecmeden o yeniden hebs olunub 1910 cu ilde Qafqaz canisini Vorontsovun hokmu ile Hemid bey Qafqazdan 5 illik muddetine Krima Bagcasaraya surgun edilmis ve orada bir muddet qardasi Nesib bey Yusifbeylinin qayinatasi Ismayil Qaspiralinin evinde yasadiqdan sonra Istanbula muraciet etmisdir 1913 cu ilde Romanovlar sulalesinin 300 illiyi ile elaqedar II Nikolayin Manifestine gore Hemid bey efv olunur ve Istanbuldan Genceye qayidir 1913 cu ilden 1917 ci iledek daimi nezaret altinda saxlanilir 1918 ci ilde Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti qurulandan sonra siyasi fealiyyetini dayandirir 27 fevral 1931 ci ilde Azerbaycan Dovlet Siyasi Idaresinin 5 nomreli orderi ile 28 II 31 ci ilde dayisi Yusif bey Xanbudaqovun istiraki ile evinde axtaris aparilmisdi hec bir sey tapilmadigina baxmayaraq iki nefer qonsusu uzune durduguna gore antisovet tebligati aparmasi behanesi ile hebs edilmisdir Hemid beyin yazili izahatinda aparin meni edam edin mene qarsi surulen iddiani qebul etmirem demisdir Bir il DTK da saxlanildiqdan sonra azadliga buraxilir Otuzuncu illerde Azerbaycan Kommunist Partiyasinda siralarinda yuksek vezifelerde isleyen qohumu Memmed Cuvarlinskiye gore bir muddet ona deymirler 1932 ci ilin sentyabrinda Kirovabad Senaye Politexnikumuna ise duzelir ve bununla beraber Gencede 15 nomreli mektebde ders deyir 16 iyul 1941 ci ilde Hemid beyi antisovet ehvali ruhiyyesinde yasamasini sebeb gostererek hebs edirler 5 il muddetine Simali Qazaxistana surgun edilmesi barede qerar cixarilmasina baxmayaraq Bakida hebsxanada saxlanilir 11 fevral 1942 ci ilde SSRI nin Daxili Isler uzre Xalq Komissarliginin xususi iclasinin qerari ile Hemid beyin isine xitam verilse de onu hebsden buraxmirlar 1942 ci ilin yayinda hebsxanada vefat edir Butun arxiv senedlerinde Hemid beyi danisdiran mustentiqler hamisi ermeniler ve ruslar olmusdur Menbe gosterin Kitabxanasi Redakte Hemid bey 1898 ci ilde Gencede oz evinde Puskin kitabxanasi yaratmisdi Hemin kitabxana 1899 cu ilde Puskinin 100 illik yubileyi munasibetile Gence Tatlar Mescidine kocurulur Kitabxananin zenginlesmesinde Ebdurrehim bey Haqverdiyev Sultan Mecid Qenizasde Kamal bey Mehmandarov S A Rustembeyli S S Sahmaliyev Haci Mirze Refiyev I L Seyad Y I Sizenskaya ve basqalari komeklik gostermisler Qisa bir zamanda kitablarin sayi 700 u otub Oxucularin sayi 1203 nefer olmus ve onlardan 283 neferi azerbaycanli idi Menbe gosterin Burada hemcinin Karamzinin Rus dovletinin tarixi Belinskinin Dobrolyubovun Usinskinin Pirqovun F Sillerin ve basqalarinin eserleri var idi Hemid beyin yasadigi evde de 1950 ci ile kimi zengin kitabxana vardi Orada 2000 den artiq kitab qorunurdu Bunlarin icerisinde Ismayil Qaspirali rus diline tercume etdiyi Qurani Kerim de vardi Hemid beyin kicik qardasi Eyyub bey Yusifbeyli ve bacilari Dilsad xanimin usaqlari Gulnar xanim ve Rasim bey Xasmemmedovlar a 1949 cu ilde Sibirde surgunde olduqda onlara komek meqsedi ile hemin kitabxana Azerbaycan SSR Elmler Akademiyasinin Gence Elmi Tedqiqat Merkezine satilib Hemid beyin kitabxanasindaki kitablarin ekseriyyeti Elmler Akademiyanin Gencede olan bazasi legv edilenden sonra itdi Az bir hissesi yeni 120 den artiq nusxe sonralar tapilib Gencedeki Sahsevenler mescidinde yaradilmis Xezine adli kitabxanaya verilmisdi Ailesi RedakteUlu babasi Usub bey Gence xanliginin veziri Usuf bey Cavad xanin veziri olmusdur Usuf beyin bacisi Sukufe xanim Cavad xanin heyat yoldasi idi Nesib beyin ulu babasi Usuf bey Cavad xanin defterxanasinda ilk mekteb acmisdir Butun heyati boyu hemvetenlerinin elmli tehsilli olmasi namine calismis ve onun emellerinin solesi butun neslin yolunu isiqlandirmisdir 1915 ci ilde oglu Enver bey Yusifbeyli dunyaya goz acib Orta mektebi bitirdikden sonra soyadini mecburiyyet qarsisinda deyiserek Yusifbeyli etmisdir 1933 cu ilde Tiflis Rabite Elektrotexniki Institutuna daxil olub Hemin institutu bitirdikden sonra teqiblerle uzlesmemek ucun Rusiyanin Irkutsk seherine uz tutub 1938 1939 cu illerde orada boyuk muhendis vezifesinde isleyib 1939 1941 ci illerde Enver bey Tacikistanin Stalinabad seherinde Rabite Idaresinde bas muhendis vezifesinde calismisdir 1941 ci ilde SSRI nin Almaniya ile basladigi muharibeye cagirilmis ve orada diviziya ile beraber esir dusmusdur 1945 ci ilde esirlikden sonra hebs edilib Enver bey 1956 ci ilde beraet aldi 1989 cu ilde vefat etdi Gence seherinde Yusifbeyliler serdabesinde defn edildi Enver bey bu barede oz xatirelerinde yazir Mene bir nece ay isgenceler verdiler ve hetta ayaqustu kabinaya yerlesdirib saatlarla basima su damcilari buraxirdilar Sonra meni mehkemeye aparib 15 il is keserek siyasi mehbus kimi Sibir hebsxanalarina gonderdiler Gencliyimin 10 ili orada kecdi 1954 cu ilde seher saat 5 6 radelerinde radio ile esitdik ki Lavrenti Beriyani hebs edibler Onun laqerin ortasinda heykeli ucalirdi dustaqlar hemin heykeli yixmaq istedikde viskadan onlari gullebarana tutdular bir nece neferin meyiti yerde qaldi Ustunden bir nece saat kecdikden sonra laqerin rehberliyi xeber tutdu ki heqiqeten de Beriyani hebs edibler Anasi Cemile xanim Xanbudaqovlar neslindendir Babasi Boyuk bey Xanbudaqov 1840 ci illerde Sekiden Borsunlu kendine gelmis ve orada meskunlasmisdir Onlar Mirze Feteli Axundovun anasinin yaxin qohumlari idiler Dayisi Yusif bey Xanbudaqov Qori seminariyasini bitirdikden sonra Gurcustanda yasamisdir 1910 cu illerde o Qafqazin Tiflisdeki serdari namesniki Vorontsov Daskovun defterxanasinin mudiri vezifesinde islemisdir 1918 ci ilde Genceye qayidib 1940 ci ilde vefat edib Dayisi oglu Eyyub Xanbudaqov 1920 ci illerde Azerbaycan Fovqelade Komissiyasinin sedri olub Sonralar o Azerbaycan Kommunist bolsevikler Partiyasinin Merkezi Komitesinin katibi isleyib 1937 ci il oktyabr ayinin 12 den 13 ne kecen gece Ehmed Cavadla beraber gullelenmisdir Bacisi ovadinin qayni Mehemmed Cuvarlinski Azerbaycan Kommunist bolsevikler Partiyasinda muxtelif vezifelerde hemcinin Azerbaycan SSR Xalq Maarifi Komissari olaraq calismisdir Xatirelerde RedakteCavad bey Refibeylinin xatirelerinden Men gorkemli akademik fexrimiz Cingiz Cuvarlinin kirvesiyem Yusifbeyliler neslinde Hemid beyle cox yaxin idim O olduqca savadli ve ensiklopedik biliye malik bir insan idi Bilmediyimizi ondan sorusardiq Hemid bey Azerbaycan ve rus edebiyyatini mukemmel bilirdi Gencede atasi Yusif beyle ilk kitab dukani acmisdi O Turkan Analiq adli bir pyes yazmisdi Hemin dram eseri Gence Dram Teatrinin sehnesinde tamasaya qoyulub ugur qazanmisdi Eser 31 ci ilde Hemid beyin evinde yoxlanis aparilan zaman DTK terefinden musadire edildi ve eserin taleyi barede melumat veren olmadi Qeydler Redakte Xelil bey Xasmemmedovun qardasi Nagi bey Xasmemmedovun ovladlariMenbe RedakteRafat Cuvarlinski Yusif bey Yusifbeylinin qizinin nevesi Istinadlar RedakteHemcinin bax RedakteYusifbeylilerMenbe https az wikipedia org w index php title Hemid bey Yusifbeyli amp oldid 6010214, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
