Azərbaycanca AzərbaycancaDeutsch Deutsch日本語 日本語Lietuvos Lietuvosසිංහල සිංහලTürkçe TürkçeУкраїнська УкраїнськаUnited State United State
Dəstək
www.wikimedia.az-az.nina.az
  • Vikipediya

Etnobiologiya ing ethnobiology müxtəlif mədəniyyətlərin təbiətə ətraf mühitə bitkilərə və heyvanlara flora və faunaya bi

Etnobiologiya

Etnobiologiya
www.wikimedia.az-az.nina.azhttps://www.wikimedia.az-az.nina.az

Etnobiologiya (ing. ethnobiology) — müxtəlif mədəniyyətlərin təbiətə, ətraf mühitə, bitkilərə və heyvanlara, flora və faunaya (biotaya) münasibətini öyrənən elm sahəsidir. Etnobiologiya insan cəmiyyətlərinin ətraf aləm barədə təsəvvürlərini və onların ən qədim dövrlərdən indiki zamana qədərki dəyişikliklərini, həmçinin insanların onlara əlçatan olan təbii resurslardan istifadə problemlərini araşdırır.

İnsan, biota və ətraf mühit arasındakı qarşılıqlı təsirlər alimlər üçün xüsusi maraq kəsb edir. Etnobiologiya müxtəlif elmi fənləri əhatə edir və "İnsan cəmiyyəti təbiətdən necə istifadə edir və onu necə qavrayır?" sualına cavab axtarır.

Tərif

Etnobotanika üzrə professor Edvard Kastetter etnobiologiya elminin yaranmasını «The Domain of Ethnobiology» adlı məqaləsində belə təsvir etmişdir:

Hələ Kolumbun səyahətlərinin başlanğıcından etibarən insanlar Yeni Dünyanın primitiv tayfalarının təbiətdən, bitkilərdən və heyvanlardan necə istifadə etdikləri haqqında məlumat yığmağa başlamışdılar. Lakin bu məlumatlar pərakəndə xarakter daşıyırdı və əldə edilmiş olan bu məlumatlara birinci sistemli təsvir vermək cəhdi kimi 1870-ci ildə Palmer tərəfindən yazılmış əsəri göstərmək mümkündür.

Etnobotanika üzrə mütəxəssis Aleksandra İppolitovanın fikrincə, etnobiologiya xalq mədəniyyətində heyvan və bitki aləminin təsnifat prinsiplərini, həmçinin müxtəlif xalqların canlı təbiət haqqında təsəvvürlərini onların ənənəvi mədəniyyəti kontekstində təhlil edir. Bu elmin əhəmiyyəti ondan ibarətdir ki, ətraf dünyanın elmi bilik və elmi yanaşma əsasında öyrənilməsindən çox-çox əvvəl bəşəriyyət gündəlik təcrübə və mifoloji təsəvvürlər əsasında formalaşmış öz dünyagörüşünə əsaslanaraq təbiətlə qarşılıqlı əlaqədə olmuş və onun sayəsində sağ qalmışdır.

Elmin inkişafı

1875-ci ildə Pauer "Aboriginal Botany" ("Aborigenlərin botanika elmi") adlı məqalə yazmışdır. Bu əsərdə o, yerli tayfaların floradan dərman, qida, parça və bəzək əldə etmək məqsədilə necə istifadə etdiklərini təsvir edirdi. Palmer və Pauerin əsərləri aborigen mədəniyyətinə, xüsusilə də onların biotaya münasibətinə marağın artmasına səbəb oldu. ABŞ-nin qərbində aparılan tədqiqatlarda yerli primitiv icmaların nümayəndələri bitki və heyvan aləmindən istifadə məqsədləri və metodları barədə məlumat verirdilər. Arxeoloji tapıntılar (geyim əşyaları, məişət ləvazimatları, qədim və orta əsrlərdə insanların məişəti haqqında dəlillər) da aborigen tayfalarının müxtəlif təbii mühitlərdəki həyat fəaliyyətinə marağı artırdı.

Etnobiologiyanın elm kimi inkişafında dörd mərhələ fərqləndirilir:

  1. Birinci mərhələ XIX əsrdə başlamışdır. Bu dövrdə elm hələ rəsmi ad daşımırdı. Buna baxmayaraq, mütəxəssislər onun praktik əhəmiyyətini dərk etməyə və təsvir etməyə başlamışdılar.
  2. İkinci mərhələ 1960-cı illərdə baş vermişdir və koqnitiv (idrak), linqvistik antropologiya çərçivəsində inkişaf etmişdir.
  3. Üçüncü mərhələ ekologiya elminin tezislərindən istifadə etməklə biliklərin praktikaya inteqrasiyasını özündə birləşdirir.
  4. Dördüncü mərhələ yerli xalqların öz ənənələrinin dərk edilməsinə diqqət yetirir və onların öz müqəddəratını təyinetmə hüquqlarının əhəmiyyətini vurğulayır.

Bölmələr

Hazırda etnobiologiya formalaşmış elm sahəsi və bioloji, kulturoloji və linqvistik yanaşmaları birləşdirən inkişaf etmiş metodoloji aparata malik elmi bilik sahəsi kimi çıxış edir.

Etnobiologiya bir neçə bölməni əhatə edir:

  • Etnozoologiya — insanların digər heyvanlarla münasibətlərini, həmçinin ovçuluq, balıqçılıq və maldarlıq kimi insan fəaliyyətinin müxtəlif sahələrini öyrənir.
  • Etnobotanika — insanların bitki aləminə münasibətini, bitkilərdən qida, dərman, texnologiya məqsədilə istifadəsini, həmçinin floranın simvolik və mənəvi əhəmiyyətini tədqiq edir.
    • Etnomikologiya — göbələklərin müxtəlif formalarda istifadəsini, onların sosioloji rolunu, inanclarda və ənənəvi tibbdə və qidada tətbiqini öyrənir.
  • Etnoekologiya — insanların bütöv ekosistemləri necə idarə etməsi və onlardan istifadəsi ilə bağlı biliklərin öyrənilməsi, sənədləşdirilməsi və təsviri ilə məşğul olur.
  • Etnoqrafiya, coğrafiya, arxeologiya, farmakologiya, dilçilik, mədəni antropologiya, tibb də etnobiologiyanın tədqiqat sahələrinə daxildir.
  • Mədəniyyətlərarası etnobiologiya — müxtəlif icmaların müqayisəsini apararaq bioloji resurslardan istifadədə fərqləri üzə çıxarmağa çalışır.

Tədqiqat predmeti

Müxtəlif insan cəmiyyətləri canlı təbiətə aid obyekt və hadisələri fərqli şəkildə nəzərdən keçirir və təsnifləşdirirlər. Etnobioloqların vəzifəsi bu təsnifat sisteminin ümumi strukturunu və ya iyerarxiyasını başa düşmək, müxtəlif icmaların həyatın Yer üzündə yaranması və insanın cəmiyyətlə ətraf mühit arasındakı münasibətlərin xarakterini müəyyənləşdirmədəki rolu haqqında təsəvvürlərinin inkişaf prinsiplərini aşkara çıxarmaqdır. Bu təsəvvürlər kulturoloji əhəmiyyət daşıyır, çünki onlar ayrı-ayrı icmaların mənəvi-etik baxışları və intellektual inkişaf səviyyəsi əsasında formalaşır və bu da mövcud bioloji resurslardan istifadənin imkanlarını genişləndirir və ya məhdudlaşdırır.

"Biodiverisitənin aspektləri. II hissə" kitabında folk sistematikasında universal ranqların öyrənilməsinin vacibliyi vurğulanır. Psixoloqlar və antropoloqlar insanların dünyanı necə qavradıqlarını anlamağa çalışır və bu məqsədlə müxtəlif icmaların dünya mənzərəsini əsaslandırma, mifoloji dünyagörüşü, mədəni seçim və s. məsələlərə münasibətini təhlil edirlər. Müxtəlif mədəniyyətlər bioloji müxtəlifliyin quruluşuna fərqli təsnifatlar verirlər:

Müəyyən növləri yaxınlaşdıraraq, onları bir qrupa aid edərək, eyni sözlə adlandıraraq, həmin mədəniyyətin daşıyıcıları şüurda müəyyən canlılar qruplaşmasının mövcudluğunu təsdiq edirlər. Bu xalq təsnifatlarını çoxsaylı informantların sorğusu vasitəsilə aşkar etmək, təsdiqləmək və həm bir-biri ilə, həm də elmi canlılar təsnifatı ilə müqayisə etmək mümkündür.

Tənqid

Etnobioloqlar müntəzəm olaraq əldə olunmuş məlumatları yerli dildən universal elmi dilə tərcümə etmək problemi ilə üzləşmişdirlər. Müxtəlif mədəniyyətlərə və dillərə mənsub insanlar müşahidə etdikləri hadisələri özlərinə məxsus şəkildə təsvir etmiş və adlandırmış, nəticədə isə orijinal adların və elmi təsnifatların terminlərinin (universal dil hesab edilən) kross-mədəni müqayisəsində çətinliklər yaranmışdır. Bu isə ünsiyyətin dəqiqliyinə nail olmaq və dil düşüncəsinin yaratdığı baryerləri aşmaq üçün xüsusi bir səviyyə və ranq axtarışına gətirib çıxarmışdır.

Başqa bir çətinlik isə bu təsnifatların qiymətləndirilməsi və qarşılaşdırılması zamanı meydana çıxmışdır. Aşkar edilmiş qanunamüvafiqliklərin qeyri-müəyyənliyi və onların doqmatik elmi təsnifatlarla müvafiq gəlməməsi əldə olunmuş nəticələrin səhv şərh edilməsinə səbəb ola bilər. Xalq sistematikasının müəllifinin baxış nöqteyi-nəzərindən düzgün hesab edilən fikir ümumqəbul olunmuş elmi iyerarxik sistemlə ziddiyyət təşkil edə bilər. Beləliklə, xalq təsnifatlarının öyrənilməsinə dair "intellektual yanaşma" tənqid olunmuşdur. Məlum olmuşdur ki, bəzi icmalar üçün canlıların bioloji əlamətləri həmişə əsas meyar kimi çıxış etmir. Xalq və elmi taksonomiya arasında ciddi fərqlər ola bildiyi kimi, eyni cəmiyyət daxilində də müxtəlif fikirlər mövcud ola bilər.

İstinadlar

  1. Introduction to Ethnobiology. Ulysses Paulino Albuquerque, Rômulo Romeu Nóbrega Alves. 2016. doi:10.1007/978-3-319-28155-1.
  2. Edward F. Castetter. The Domain of Ethnobiology // The American Naturalist . 78 (775). 1944-03. 158–170. doi:10.1086/281182. ISSN 1537-5323 0003-0147, 1537-5323 (#bad_issn).
  3. "Что такое этнобиология". zovem.ru. 2019-12-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-12-14.
  4. Michael J. Balick. Transforming Ethnobotany for the New Millennium // Annals of the Missouri Botanical Garden . 83 (1). 1996. 58. doi:10.2307/2399968. ISSN 0026-6493.
  5. EUGENE HUNN. ETHNOBIOLOGY IN FOUR PHASES // Journal of Ethnobiology . 27 (1). 2007-03. 1–10. doi:10.2993/0278-0771(2007)27[1:eifp]2.0.co;2. ISSN 0278-0771.
  6. P. F. Stevens, B. Berlin. Ethnobiological Classification: Principles of Categorization of Plants and Animals in Traditional Societies. // Systematic Biology . 43 (2). 1994-06. 293. doi:10.2307/2413472. ISSN 1063-5157.
  7. "Система социологических понятий в кратком изложении. Для учащихся старших классов и студентов младших курсов" (ingilis). iq.hse.ru. 2019-12-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-12-14.
  8. Коллектив авторов. Аспекты биоразнообразия. Часть 2. Litres. 2018-03-30. ISBN .
  9. Ulysses Paulino Albuquerque, Rômulo Romeu Nóbrega Alves. Introduction to Ethnobiology. Springer. 2016-03-29. ISBN .

Ədəbiyyat siyahısı

  • ALEXIADES, M.N. (1996) Selected guidelines for ethnobotanical research: a field manual. The New York Botanical Garden. New York.
  • BALLEE, W (1998) (ed.) Advances in historical ecology. New York: Columbia University Press.
  • Brent Berlin (1992) Ethnobiological Classification - Principles of Categorization of Plants and Animals in Traditional Societies. Princeton University Press, 1992.
  • Edward Franklin Castetter (1944) "The domain of ethnobiology". The American Naturalist. Volume 78. Number 774. Pages 158-170.
  • CONKLIN, H.C. (1954) The relation of Hanunóo culture to the plant world. PhD dissertation, Yale University.
  • COTTON, C.M (1996) Ethnobotany: principles and applications. John Wiley. London.
  • CUNNINGHAM, A.B (2001) Applied ethnobotany: people, wild plant use and conservation. Earthscan. London
  • DODSON, Michael. "Report of the Secretariat on Indigenous traditional knowledge" (PDF). Report to the United Nations Economic and Social Council's Permanent Forum on Indigenous Issues, Sixth Session, New York, 14–25 May. United Nations Economic and Social Council. New York. 2007. İstifadə tarixi: 2007-11-28.
  • Roy Ellen (1993) The Cultural Relations of Classification, an Analysis of Nuaulu Animal Categories from Central Seram. Cambridge: Cambridge University Press.
  • . "Introduction" (PDF). Special Edition of the Journal of the Royal Anthropological Institute. S1-S22. 2006. İstifadə tarixi: 2008-04-21.[daimi ölü keçid]
  • HARRINGTON, J.P (1947) "Ethnobiology". Acta Americana. Number 5. Pages 244-247
  • HAUDRICOURT, Andre-Georges (1973) "Botanical nomenclature and its translation." In M. Teich & R Young (Eds) Changing perspectives in the history of science: Essays in honour of Joseph Needham Heinemann. London. Pages 265-273.
  • Hunn, Eugene. "Ethnobiology in Four Phases". Journal of Ethnobiology. 27 (1). 2007: 1–10. doi:10.2993/0278-0771(2007)27[1:EIFP]2.0.CO;2. ISSN 0278-0771.
  • JOHANNES, R.E (Ed)(1989) Traditional ecological knowledge. IUCN, The World Conservation Union. Cambridge
  • LAIRD, S.A. (Ed) (2002) Biodiversity and traditional knowledge: equitable partnerships in practice. Earthscan. London.
  • LEVI-STRAUSS, Claude (1966). The savage mind. Weidenfeld & Nicolson. London.
  • Gary Martin (ethnobotanist) (1995) Ethnobotany: a methods manual. Chapman & Hall. London.
  • MINNIS, P (Ed) (2000) Ethnobotany: a reader. University of Oklahoma Press. Norman.
  • PLOTKIN, M.J (1995) "The importance of ethnobotany for tropical forest conservation." in R.E. Schultes & Siri von Reis (Eds) Ethnobotany: evolution of a discipline (eds) Chapman & Hall. London. Pages 147-156.
  • PORTERES, R. (1977)."Ethnobotanique." Encyclopaedia Universalis Organum Number 17. Pages 326-330.
  • Darrell A. Posey & W. L. Overal (Eds.), 1990) Ethnobiology: Implications and Applications. Proceedings of the First International Congress of Ethnobiology. Belém: Museu Paraense Emílio Goeldi.
  • Darrell A. Posey (Ed.), (1999) Cultural and Spiritual Values of Biodiversity. London: United Nations Environmental Programme & Intermediate Technology Publications.
  • Richard Evans Schultes & VON REIS, S (1995) (Eds) Ethnobotany: evolution of a discipline (eds) Chapman & Hall. London. Part 6.
  • SILLITOE, Paul (2006) "Ethnobiology and applied anthropology: rapprochement of the academic with the practical". Special Edition of the Journal of the Royal Anthropological Institute S119-S142
  • STEVENSON, M.C. (1914) "Ethnobotany of the Zuni Indians." Bureau of American Ethnology Annual Report. Volume 30. Number 31102, Government Printing Office. Washington, D.C.
  • TUXILL, J & NABHAN, G.P (2001) People, plants and protected area. Earthscan. London.
  • WARREN, D.M; SLIKKERVEER, L; & BROKENSHA, D. (Eds) (1995) The cultural dimension of development: indigenous knowledge systems. Intermediate Technology Publications. London.
  • ZERNER, C (Ed) (2000) People, plants and justice: the politics of nature conservation. Columbia University Press. New York.

Xarici keçidlər

image Vikianbarda Etnobiologiya ilə əlaqəli mediafayllar var.
  • Biology on-line "Ethnobiology" articles
  • Ethnobiology — Traditional Biological Knowledge in Contemporary Global Context. (Athabasca University Course Resource List) Arxivləşdirilib 2016-03-03 at the Wayback Machine
  • International Society of Ethnobiology
  • Journal of Ethnobiology
  • Journal of Ethnobiology and Ethnomedicine
  • Society of Ethnobiology
  • Tsammalex: A lexical database on plants and animals
  • Languages of hunter-gatherers and their neighbors: contains many flora and fauna names in languages spoken by hunter-gatherers and their neighbors.

wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer

Etnobiologiya ing ethnobiology muxtelif medeniyyetlerin tebiete etraf muhite bitkilere ve heyvanlara flora ve faunaya biotaya munasibetini oyrenen elm sahesidir Etnobiologiya insan cemiyyetlerinin etraf alem barede tesevvurlerini ve onlarin en qedim dovrlerden indiki zamana qederki deyisikliklerini hemcinin insanlarin onlara elcatan olan tebii resurslardan istifade problemlerini arasdirir Insan biota ve etraf muhit arasindaki qarsiliqli tesirler alimler ucun xususi maraq kesb edir Etnobiologiya muxtelif elmi fenleri ehate edir ve Insan cemiyyeti tebietden nece istifade edir ve onu nece qavrayir sualina cavab axtarir TerifEtnobotanika uzre professor Edvard Kastetter etnobiologiya elminin yaranmasini The Domain of Ethnobiology adli meqalesinde bele tesvir etmisdir Hele Kolumbun seyahetlerinin baslangicindan etibaren insanlar Yeni Dunyanin primitiv tayfalarinin tebietden bitkilerden ve heyvanlardan nece istifade etdikleri haqqinda melumat yigmaga baslamisdilar Lakin bu melumatlar perakende xarakter dasiyirdi ve elde edilmis olan bu melumatlara birinci sistemli tesvir vermek cehdi kimi 1870 ci ilde Palmer terefinden yazilmis eseri gostermek mumkundur Etnobotanika uzre mutexessis Aleksandra Ippolitovanin fikrince etnobiologiya xalq medeniyyetinde heyvan ve bitki aleminin tesnifat prinsiplerini hemcinin muxtelif xalqlarin canli tebiet haqqinda tesevvurlerini onlarin enenevi medeniyyeti kontekstinde tehlil edir Bu elmin ehemiyyeti ondan ibaretdir ki etraf dunyanin elmi bilik ve elmi yanasma esasinda oyrenilmesinden cox cox evvel beseriyyet gundelik tecrube ve mifoloji tesevvurler esasinda formalasmis oz dunyagorusune esaslanaraq tebietle qarsiliqli elaqede olmus ve onun sayesinde sag qalmisdir Elmin inkisafi1875 ci ilde Pauer Aboriginal Botany Aborigenlerin botanika elmi adli meqale yazmisdir Bu eserde o yerli tayfalarin floradan derman qida parca ve bezek elde etmek meqsedile nece istifade etdiklerini tesvir edirdi Palmer ve Pauerin eserleri aborigen medeniyyetine xususile de onlarin biotaya munasibetine maragin artmasina sebeb oldu ABS nin qerbinde aparilan tedqiqatlarda yerli primitiv icmalarin numayendeleri bitki ve heyvan aleminden istifade meqsedleri ve metodlari barede melumat verirdiler Arxeoloji tapintilar geyim esyalari meiset levazimatlari qedim ve orta esrlerde insanlarin meiseti haqqinda deliller da aborigen tayfalarinin muxtelif tebii muhitlerdeki heyat fealiyyetine maragi artirdi Etnobiologiyanin elm kimi inkisafinda dord merhele ferqlendirilir Birinci merhele XIX esrde baslamisdir Bu dovrde elm hele resmi ad dasimirdi Buna baxmayaraq mutexessisler onun praktik ehemiyyetini derk etmeye ve tesvir etmeye baslamisdilar Ikinci merhele 1960 ci illerde bas vermisdir ve koqnitiv idrak linqvistik antropologiya cercivesinde inkisaf etmisdir Ucuncu merhele ekologiya elminin tezislerinden istifade etmekle biliklerin praktikaya inteqrasiyasini ozunde birlesdirir Dorduncu merhele yerli xalqlarin oz enenelerinin derk edilmesine diqqet yetirir ve onlarin oz muqedderatini teyinetme huquqlarinin ehemiyyetini vurgulayir BolmelerHazirda etnobiologiya formalasmis elm sahesi ve bioloji kulturoloji ve linqvistik yanasmalari birlesdiren inkisaf etmis metodoloji aparata malik elmi bilik sahesi kimi cixis edir Etnobiologiya bir nece bolmeni ehate edir Etnozoologiya insanlarin diger heyvanlarla munasibetlerini hemcinin ovculuq baliqciliq ve maldarliq kimi insan fealiyyetinin muxtelif sahelerini oyrenir Etnobotanika insanlarin bitki alemine munasibetini bitkilerden qida derman texnologiya meqsedile istifadesini hemcinin floranin simvolik ve menevi ehemiyyetini tedqiq edir Etnomikologiya gobeleklerin muxtelif formalarda istifadesini onlarin sosioloji rolunu inanclarda ve enenevi tibbde ve qidada tetbiqini oyrenir Etnoekologiya insanlarin butov ekosistemleri nece idare etmesi ve onlardan istifadesi ile bagli biliklerin oyrenilmesi senedlesdirilmesi ve tesviri ile mesgul olur Etnoqrafiya cografiya arxeologiya farmakologiya dilcilik medeni antropologiya tibb de etnobiologiyanin tedqiqat sahelerine daxildir Medeniyyetlerarasi etnobiologiya muxtelif icmalarin muqayisesini apararaq bioloji resurslardan istifadede ferqleri uze cixarmaga calisir Tedqiqat predmetiMuxtelif insan cemiyyetleri canli tebiete aid obyekt ve hadiseleri ferqli sekilde nezerden kecirir ve tesniflesdirirler Etnobioloqlarin vezifesi bu tesnifat sisteminin umumi strukturunu ve ya iyerarxiyasini basa dusmek muxtelif icmalarin heyatin Yer uzunde yaranmasi ve insanin cemiyyetle etraf muhit arasindaki munasibetlerin xarakterini mueyyenlesdirmedeki rolu haqqinda tesevvurlerinin inkisaf prinsiplerini askara cixarmaqdir Bu tesevvurler kulturoloji ehemiyyet dasiyir cunki onlar ayri ayri icmalarin menevi etik baxislari ve intellektual inkisaf seviyyesi esasinda formalasir ve bu da movcud bioloji resurslardan istifadenin imkanlarini genislendirir ve ya mehdudlasdirir Biodiverisitenin aspektleri II hisse kitabinda folk sistematikasinda universal ranqlarin oyrenilmesinin vacibliyi vurgulanir Psixoloqlar ve antropoloqlar insanlarin dunyani nece qavradiqlarini anlamaga calisir ve bu meqsedle muxtelif icmalarin dunya menzeresini esaslandirma mifoloji dunyagorusu medeni secim ve s meselelere munasibetini tehlil edirler Muxtelif medeniyyetler bioloji muxtelifliyin qurulusuna ferqli tesnifatlar verirler Mueyyen novleri yaxinlasdiraraq onlari bir qrupa aid ederek eyni sozle adlandiraraq hemin medeniyyetin dasiyicilari suurda mueyyen canlilar qruplasmasinin movcudlugunu tesdiq edirler Bu xalq tesnifatlarini coxsayli informantlarin sorgusu vasitesile askar etmek tesdiqlemek ve hem bir biri ile hem de elmi canlilar tesnifati ile muqayise etmek mumkundur TenqidEtnobioloqlar muntezem olaraq elde olunmus melumatlari yerli dilden universal elmi dile tercume etmek problemi ile uzlesmisdirler Muxtelif medeniyyetlere ve dillere mensub insanlar musahide etdikleri hadiseleri ozlerine mexsus sekilde tesvir etmis ve adlandirmis neticede ise orijinal adlarin ve elmi tesnifatlarin terminlerinin universal dil hesab edilen kross medeni muqayisesinde cetinlikler yaranmisdir Bu ise unsiyyetin deqiqliyine nail olmaq ve dil dusuncesinin yaratdigi baryerleri asmaq ucun xususi bir seviyye ve ranq axtarisina getirib cixarmisdir Basqa bir cetinlik ise bu tesnifatlarin qiymetlendirilmesi ve qarsilasdirilmasi zamani meydana cixmisdir Askar edilmis qanunamuvafiqliklerin qeyri mueyyenliyi ve onlarin doqmatik elmi tesnifatlarla muvafiq gelmemesi elde olunmus neticelerin sehv serh edilmesine sebeb ola biler Xalq sistematikasinin muellifinin baxis noqteyi nezerinden duzgun hesab edilen fikir umumqebul olunmus elmi iyerarxik sistemle ziddiyyet teskil ede biler Belelikle xalq tesnifatlarinin oyrenilmesine dair intellektual yanasma tenqid olunmusdur Melum olmusdur ki bezi icmalar ucun canlilarin bioloji elametleri hemise esas meyar kimi cixis etmir Xalq ve elmi taksonomiya arasinda ciddi ferqler ola bildiyi kimi eyni cemiyyet daxilinde de muxtelif fikirler movcud ola biler IstinadlarIntroduction to Ethnobiology Ulysses Paulino Albuquerque Romulo Romeu Nobrega Alves 2016 doi 10 1007 978 3 319 28155 1 Edward F Castetter The Domain of Ethnobiology The American Naturalist 78 775 1944 03 158 170 doi 10 1086 281182 ISSN 1537 5323 0003 0147 1537 5323 bad issn Chto takoe etnobiologiya zovem ru 2019 12 14 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 12 14 Michael J Balick Transforming Ethnobotany for the New Millennium Annals of the Missouri Botanical Garden 83 1 1996 58 doi 10 2307 2399968 ISSN 0026 6493 EUGENE HUNN ETHNOBIOLOGY IN FOUR PHASES Journal of Ethnobiology 27 1 2007 03 1 10 doi 10 2993 0278 0771 2007 27 1 eifp 2 0 co 2 ISSN 0278 0771 P F Stevens B Berlin Ethnobiological Classification Principles of Categorization of Plants and Animals in Traditional Societies Systematic Biology 43 2 1994 06 293 doi 10 2307 2413472 ISSN 1063 5157 Sistema sociologicheskih ponyatij v kratkom izlozhenii Dlya uchashihsya starshih klassov i studentov mladshih kursov ingilis iq hse ru 2019 12 14 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 12 14 Kollektiv avtorov Aspekty bioraznoobraziya Chast 2 Litres 2018 03 30 ISBN 978 5 04 099113 6 Ulysses Paulino Albuquerque Romulo Romeu Nobrega Alves Introduction to Ethnobiology Springer 2016 03 29 ISBN 978 3 319 28155 1 Edebiyyat siyahisiALEXIADES M N 1996 Selected guidelines for ethnobotanical research a field manual The New York Botanical Garden New York BALLEE W 1998 ed Advances in historical ecology New York Columbia University Press Brent Berlin 1992 Ethnobiological Classification Principles of Categorization of Plants and Animals in Traditional Societies Princeton University Press 1992 Edward Franklin Castetter 1944 The domain of ethnobiology The American Naturalist Volume 78 Number 774 Pages 158 170 CONKLIN H C 1954 The relation of Hanunoo culture to the plant world PhD dissertation Yale University COTTON C M 1996 Ethnobotany principles and applications John Wiley London CUNNINGHAM A B 2001 Applied ethnobotany people wild plant use and conservation Earthscan London DODSON Michael Report of the Secretariat on Indigenous traditional knowledge PDF Report to the United Nations Economic and Social Council s Permanent Forum on Indigenous Issues Sixth Session New York 14 25 May United Nations Economic and Social Council New York 2007 Istifade tarixi 2007 11 28 Roy Ellen 1993 The Cultural Relations of Classification an Analysis of Nuaulu Animal Categories from Central Seram Cambridge Cambridge University Press Introduction PDF Special Edition of the Journal of the Royal Anthropological Institute S1 S22 2006 Istifade tarixi 2008 04 21 daimi olu kecid HARRINGTON J P 1947 Ethnobiology Acta Americana Number 5 Pages 244 247 HAUDRICOURT Andre Georges 1973 Botanical nomenclature and its translation In M Teich amp R Young Eds Changing perspectives in the history of science Essays in honour of Joseph Needham Heinemann London Pages 265 273 Hunn Eugene Ethnobiology in Four Phases Journal of Ethnobiology 27 1 2007 1 10 doi 10 2993 0278 0771 2007 27 1 EIFP 2 0 CO 2 ISSN 0278 0771 JOHANNES R E Ed 1989 Traditional ecological knowledge IUCN The World Conservation Union Cambridge LAIRD S A Ed 2002 Biodiversity and traditional knowledge equitable partnerships in practice Earthscan London LEVI STRAUSS Claude 1966 The savage mind Weidenfeld amp Nicolson London Gary Martin ethnobotanist 1995 Ethnobotany a methods manual Chapman amp Hall London MINNIS P Ed 2000 Ethnobotany a reader University of Oklahoma Press Norman PLOTKIN M J 1995 The importance of ethnobotany for tropical forest conservation in R E Schultes amp Siri von Reis Eds Ethnobotany evolution of a discipline eds Chapman amp Hall London Pages 147 156 PORTERES R 1977 Ethnobotanique Encyclopaedia Universalis Organum Number 17 Pages 326 330 Darrell A Posey amp W L Overal Eds 1990 Ethnobiology Implications and Applications Proceedings of the First International Congress of Ethnobiology Belem Museu Paraense Emilio Goeldi Darrell A Posey Ed 1999 Cultural and Spiritual Values of Biodiversity London United Nations Environmental Programme amp Intermediate Technology Publications Richard Evans Schultes amp VON REIS S 1995 Eds Ethnobotany evolution of a discipline eds Chapman amp Hall London Part 6 SILLITOE Paul 2006 Ethnobiology and applied anthropology rapprochement of the academic with the practical Special Edition of the Journal of the Royal Anthropological Institute S119 S142 STEVENSON M C 1914 Ethnobotany of the Zuni Indians Bureau of American Ethnology Annual Report Volume 30 Number 31102 Government Printing Office Washington D C TUXILL J amp NABHAN G P 2001 People plants and protected area Earthscan London WARREN D M SLIKKERVEER L amp BROKENSHA D Eds 1995 The cultural dimension of development indigenous knowledge systems Intermediate Technology Publications London ZERNER C Ed 2000 People plants and justice the politics of nature conservation Columbia University Press New York Xarici kecidlerVikianbarda Etnobiologiya ile elaqeli mediafayllar var Biology on line Ethnobiology articles Ethnobiology Traditional Biological Knowledge in Contemporary Global Context Athabasca University Course Resource List Arxivlesdirilib 2016 03 03 at the Wayback Machine International Society of Ethnobiology Journal of Ethnobiology Journal of Ethnobiology and Ethnomedicine Society of Ethnobiology Tsammalex A lexical database on plants and animals Languages of hunter gatherers and their neighbors contains many flora and fauna names in languages spoken by hunter gatherers and their neighbors

Nəşr tarixi: September 24, 2025, 15:36 pm
Ən çox oxunan
  • Avqust 18, 2025

    Securinega

  • İyul 25, 2025

    Seyid Hüseyn Xoyi

  • September 13, 2025

    Scorzonerinae

  • September 10, 2025

    Scientific American

  • Avqust 22, 2025

    Sarasinlər

Gündəlik

  • Ensiklopediya

  • Vikipediya

  • Türkman (etnonim)

  • Anadolu

  • İraq

  • Əfqanıstan zəlzələsi (2025)

  • Kainat

  • Aralıq dənizi

  • 1989

  • Azərbaycan

NiNa.Az - Studiya

  • Vikipediya

Bülletendə Qeydiyyat

E-poçt siyahımıza abunə olmaqla siz həmişə bizdən ən son xəbərləri alacaqsınız.
Əlaqədə olmaq
Bizimlə əlaqə
DMCA Sitemap Feeds
© 2019 nina.az - Bütün hüquqlar qorunur.
Müəllif hüququ: Dadaş Mammedov
Yuxarı