İbtidai icma dövründə insanın özünə yaxın və doğma olan icma-tayfa münasibətlərini onu əhatə edən bütün əşya və hadisələr haqqında idi. Torpaq, səma, bitki və heyvanlar aləmi universal tayfa icması şəklində təsəvvür olunur və bu icmada bütün əşyalar təkcə canlılar kimi yox, həm də şüurlu və mütləq bir biri ilə qohum olan məxluqlar kimi anlaşılırdı. Bu təsəvvürlər mifologiyada ümumiləşirdi. Buna görə də Allah-sənətkar, allah-maldar, allah-döyüşçü, allah-əkinçi və s. mifoloji obrazlar yaranırdı. Mifologiyanın ilkin formaları fetişizm, totemizm, inkişafının daha yüksək pilləsi isə animizm idi.
Xüsusiyyəti və əhəmiyyəti
Din, mifologiya və pəri hekayələrində bir yerlərdə yaşlını gənc edən, xəstəni yaxşılaşdıran, və ya ondan bir qurtum, nəfəs və ya parça dişləyəcək qədər şanslı, müdrik və ya hiyləgər olana rifah və sonsuz həyat verən bir ot, mənbə, daş, sərxoş edici içki və ya cadugər qazanında hazırlanan zəhərləyici bir qarışıq olduğu fantaziyası olduqca məşhurdur. Gilqameş dastanında Urukun görkəmli kralı sonsuz həyatın sirrini tapmaq üçün səfərə çıxar və dənizin dibində sonsuz həyat otunu tapma şansını sahib olar. Onu yerindən sökər amma diqqətsiz bir şəkildə onu ortalıqda buraxar və bir dəniz ilanı onu oğurlayar. Gilqameşin itirdiyi şeyi tapmaq üçün saysız insan çalışmışdır. Sağlamlıq, rifah və sonsuz həyatı bağışlaya bilən sehirli bir maddənin varlığı mövzusunda inanc insanların ölümə meydan oxuması qədər köhnə bir fikri diləkdir. Ölümü həyatın təbii nəticəsi olaraq qəbul etməkdən uzaq, hər yerdə insanlar ölümü cəhalət və pis niyyətin nəticəsi olaraq görmüşlər. İnsanların bir zamanlar ölümsüz olduqları və hələ də olmaları lazım olduğu inancı ölümün dünyaya necə girdiyini izah edən mifoloji əhvalatlarda ehtiva edilməkdədir. Gilqameş dastanındakı kimi bir dəniz ilanın ölümsüzlük otunu oğurlaması motivi dünyanın hər tərəfində təkrarlanmaqdadır. Hamısı bir ilan və ya dəniz canavarının müqəddəs bir ölümsüzlük mənbəs(n)i, həyat ağacı, gənclik mənbəsi, qızıl alma vs. qoruduğu MİTinin varyasyonlarıdır. Bütün bu MİTlərin arxasında tanrıların qısqanc olduğu və ölümsüzlük iksirini insanların çata bilməyəcəyi yerlərdə saxladığı qorxusu yatar. İnsanlar öz haqqı olan ölümsüzlüyü geri qazanmaq üçün tanrıları ayartmak və ya sovuşdurmaq üçün gərək fiziki, gərəksə də ruhi olaraq böyük səy göstərmişlər.
Həyat suları
Misir, hind, yunan, babil və ibrani yaradılış əfsanələrinə görə həyat, hər şeyin özünü daşıyan primitiv maddə olan sudan çıxar. Tufan əfsanələrində həyat sulara (şəkilsiz forma) geri dönər, buradan yeni şəkillərlə yenidən ortaya çıxa bilər. Baptizm mərasimi suyun həyatın qaynağı olduğu və səbəbindən yenidən doğulma və ölümsüzlüyün qaynağı olduğu inancından doğulmuşdur. Bu şəkildə su müqəddəs bir təbi maddə olmaqdadır. Təmizləyər, gəncliyi yeniləyər və bu həyatda və gələcək həyatda ölümsüzlüyü təmin edər. Bu müqəddəs "AB-ı həyat"a (həyat suyu) bir çox ad verilmişdir – soma, haoma, ambrosya, şərab – hər biri insanlara və tanrılara məlumat, güc və ölümsüzlük verə biləcək müqəddəs bir içkidir. Həm aylıq təkrarlanılmasından ötəri, həm də həyatın qaynağı su üzərindəki idarəsindən ötəri ay təkrarlanılmanın son simvoludur.Ayı dəniz suyu, yağış, bitki mənşəli həyat, dişi bərəkət, doğum, ölüm, inisiyasyon və təkrarlamağa əlaqələndirən sembolizm Neolitik çağına qədər enər. Günəş də güclü bir təkrarlama və ölümsüzlük simvoludur. Günəş və ayla əlaqədar mifoloji və dini əlaqələr, insanların bu göy cisimlərinə elin idili maye, bitki, heyvan, mineral və metalları istifadə edərək niyə iksirlər hazırlamaq istədiklərini açıqlayar.
Primitiv Qövm və Qədim Dinlər
Şamanizmin təmsil etdiyi primitiv qövm və qədim dinlərində iksirlər, birliyə psikotik maddələr şəklində təmin edilirdi. Şaman və təqibçilərini yaşadıqları dünyadan da daha gerçək bir ruh aləmiylə əlaqə yaratmalarını təmin edən vizion və vecit halları yaratma bucağında psikotikler, halüsyonojenler və narkotikalar çox əhəmiyyətlidir. Bu vizionlar səfalət, xəstəlik və ölümün içində olmadığı fövqəltəbii bir aləmin var olduğu inancını dəstəkləməkdədir (və bəlkə də çıxarmaqdadır). Ölümsüzlük vizionundan ölümsüzlük axtarışına keçiş kiçik bir addımdır. Vizionu yaradan maddə şəfa ritüellerinde istifadə edilirdi və ya da dərman olaraq verilirdi. Bəzən Vedik ritüellerde soma üçün və Şimal Amerika düzlük Qırmızıdərililərin istifadə etdiyi psikotik maddə "Ata Peyote" üçün edildiyi kimi onlara şəxsən tanrılaşdırıb tapınılırdı. İnsanlar bu tanrıları əllə tuta biləcəklərini və onları yeyib güc və ölümsüzlüklərini özümsəyə biləcəklərinə inanırdılar. Bunun arxasındakı inanc insan yediyi şey olduğu və heyvan, insan və ilahi gücü həzm sistemi ilə özümsəyə biləcəyi fikiri yatmaqdadır. Bu inancın ciddi və ya məcazi olaraq alınması, dəyişik dini axınlarda qurbanların məğlub olması üçün zəmin hazırlamışdır (Dionysis, Atdıq, Eleusis, Xristian). Rg Vidada izah edilən Soma ritüeli bir iksirin hazırlanmasını və istifadəsini izah edən ən köhnə qeydli dini mərasimdir. Somanın nə olduğu mövzusunda fərqli fikirlər ortaya atılmışdır. R. Gordon Wassonun araşdırmaları (1969) somanın mayesi öldürücü bir zəhər olan, amma sulandırıldığında psikotik bir maddə olan Amanıda Muscaria göbələyindən hazırlandığı ehtimalını olduqca inandırıcı etməkdədir. İçkinin səbəb olduğu ölümsüzlük vizionları içkinin özüylə qaynaşmışdır. Bu mövzuda şeirlər də yazılmışdır:
Somayı içdik və ölümsüzləşdik Tanrıların kəşf etdiyi işığa çatdıq Bizə artıq hansı şərlik işlər ki? Və ölümlülərin kini bizə qarşı nə fayda ki? ey Ölümsüz Tanrı
Somanın istifadəsi Vedik dövrün sonuna qədər ortadan qalxdı. Bəzi alimlər bu inkişafı hind-Avropalıların göbələyin çat/yetişdiyi bölgələrdən uzaq yerlərə köçmələrinə ətf etməkdədirlər. Bəlkə də daha inandırıcı bir görüşə görə zamanla ruhanilər sinifin daha çox hakim olduğu təşkilatiləşmiş və daha az coşğulu bir din anlayışı yayılmışdı.
Şimə və İksir
Həm şərq, həm də qərb simyagerler insanları ölümsüz edən iksirlər çıxardıqlarını iddia etmişlər. Amma Çin simyagerler Hind, Grek və qərb simyagerlere müqayisə et fiziki ölümsüzlük axtarışında daha da israrçı bir tutum içində idilər. Qərb düşüncəsinə o cür xas olan bu dünya və kənar dünya arasındakı fərq Çin simyagerler tərəfindən gözə alınmırdı, ayrıca Grek və Hind simyagerler kimi kozmostan xilas olmağı da ümid etmirdilər. Çinlilər üçün maddə və ruh tək bir orqanik bütünün parçaları idi və iksirlərin funksiyası bir cür davamlı yapışqan kimi hərəkət edib bədən və ruhu sonsuza qədər bir bütün olaraq tutub "cövhəri" (şən) qorumaq idi. Çinlilər hər vaxt həyatı uzatmaqla maraqlanardılar, ancaq görünüşə görə ölümsüzlük iksiri fikiri erkən Taoist fəlsəfəsinin hərfi təfsirindən ötəri ilk dəfə dördüncü əsrdə ortaya çıxdı. Əsasında Tao sözü fiziki bədənlərin inkişafı və işini təmin edən həyat gücü mənasını vermişdi. Zamanla Taoist simyagerler bu mücərrəd qanunu içilər və ya məğlub olar bir iksirə çevirdi. Tək problem/sualın Taonun maddi quruluşunu təyin etmək və məğlub olar bir şəklə soxmaq idi. Ümumi görüşə görə xüsusilə dayanıqlılığından ötəri qızıl və rəngindən ötəri zincifre ən/en gözdə namizədlər idi. Dünyanın hər tərəfində insanlar qızılınmükəmməl və yox edilməz xüsusiyyətini özləri daxil mükəmməl olmayan şeylərə peyvənd etməyə çalışmışlar. Bunu bacarmaq üçün qızıl tozunu yemişlər və qızıllı içkilər içmişlər. (Qərb simyagerler Musa üçün simyager demişlər, bunun səbəbi Çıxış 32:20də İsrailoğullarını qızıl buzovu toz halına gətirib suyla qarışdırıb içmələrinə məcbur etmişdir).Zincifrenin iksir üçün ideal maddə olduğu fikiri onun rəngi və kimyəvi quruluşuna söykənməkdə idi. Zincifre qanın rəngi qırmızıdır və civə kükürd qarışığı civə sülfat olduğu üçün metalların ən canlısı saf civəyə çevrilə bilər. Təbii ki, burada əhəmiyyətli bir problem/sualın var, zincifre zəhərlidir, amma ölümsüzlük güclü bir xəyal idi və simyagerler başqaları kimi əziyyəti lazımlı bir əvəz olaraq qəbul etmişlər idi. M. S. 820 və 659 illəri arasında tam altı Çin İmperatoru sonsuza qədər həyata diləyi ilə götürdükləri iksirlərdən zəhərlənildilər. Cozef Needham (1957) doqquzuncu əsrdən sonra Çin simyasının gözdən düşməsinin səbəbi üçün zəhərlənilmənin əhəmiyyətli bir ünsür olduğunu ortaya atmışdır. Simyasal bir iksirin fikiri Orta əsrlərdəda Qərbəİslam vasitəçiliyi ilə gəlmişdir. Ancaq Xristianların maddə və ruh ayrı-seçkiliyi və axirətdə həyat üzərində dayanmaları simyagerlerin bu həyatda ölümsüzlüyü qəbul etmələrini çətinləşdirdi. Yenə də bəzi simyagerler ölümsüzlük iksirini yaratmağa çalışdılar və təcrübələri tibbi nəzəriyyə və tətbiqlərə iştirak etdi, çoxu simyager isə sadə metalları altına çevirəcək daha məhdud və dünyəvi məqsədə yönəldilər. Seçmə bir qrup ruhi simyagerler hər iki məqsədi xor gördülər və ruhu ucaldıb ilahi mənşəsinə aparacaq ruhi iksirlər axtardılar. Ölümsüzlük iksirini axtaran bütün bu simyagerler arasında, bildiyimiz qədəriylə heç biri bacara bilmədi. Ancaq insanoğlunu səfalət, xəstəlik və ölümdən qurtaracaq bir maddənin olduğu fikiri dini, fəlsəfi və elmi düşüncəyə güclü bir dürtü olmuşdur.
Xarici keçidlər
Mifologiya haqqında Türkçə məlumat
Mitler, əfsanələr və folklora dair
Pəri nağıllarında yaşamlarımızı necə formalaşdırır
Zamanötesi Mitler
Encyclopedia Mythica
Avqust 09, 2021
mifologiya, məqaləni, vikiləşdirmək, lazımdır, lütfən, məqaləni, ümumvikipediya, redaktə, qaydalarına, uyğun, şəkildə, tərtib, edin, dünya, haqqında, ibtidai, icma, cəmiyyəti, insanına, məxsus, fantastik, təsəvvür, mifləri, öyrənən, qustav, moronun, prometey, . Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Mifologiya dunya haqqinda ibtidai icma cemiyyeti insanina mexsus fantastik tesevvur ve mifleri oyrenen elm Qustav Moronun Prometey tablosu Ibtidai icma dovrunde insanin ozune yaxin ve dogma olan icma tayfa munasibetlerini onu ehate eden butun esya ve hadiseler haqqinda idi Torpaq sema bitki ve heyvanlar alemi universal tayfa icmasi seklinde tesevvur olunur ve bu icmada butun esyalar tekce canlilar kimi yox hem de suurlu ve mutleq bir biri ile qohum olan mexluqlar kimi anlasilirdi Bu tesevvurler mifologiyada umumilesirdi Buna gore de Allah senetkar allah maldar allah doyuscu allah ekinci ve s mifoloji obrazlar yaranirdi Mifologiyanin ilkin formalari fetisizm totemizm inkisafinin daha yuksek pillesi ise animizm idi Mundericat 1 Xususiyyeti ve ehemiyyeti 1 1 Heyat sulari 1 2 Primitiv Qovm ve Qedim Dinler 1 3 Sime ve Iksir 2 Xarici kecidlerXususiyyeti ve ehemiyyeti RedakteDin mifologiya ve peri hekayelerinde bir yerlerde yaslini genc eden xesteni yaxsilasdiran ve ya ondan bir qurtum nefes ve ya parca disleyecek qeder sansli mudrik ve ya hiyleger olana rifah ve sonsuz heyat veren bir ot menbe das serxos edici icki ve ya caduger qazaninda hazirlanan zeherleyici bir qarisiq oldugu fantaziyasi olduqca meshurdur Gilqames dastaninda Urukun gorkemli krali sonsuz heyatin sirrini tapmaq ucun sefere cixar ve denizin dibinde sonsuz heyat otunu tapma sansini sahib olar Onu yerinden soker amma diqqetsiz bir sekilde onu ortaliqda buraxar ve bir deniz ilani onu ogurlayar Gilqamesin itirdiyi seyi tapmaq ucun saysiz insan calismisdir Saglamliq rifah ve sonsuz heyati bagislaya bilen sehirli bir maddenin varligi movzusunda inanc insanlarin olume meydan oxumasi qeder kohne bir fikri dilekdir Olumu heyatin tebii neticesi olaraq qebul etmekden uzaq her yerde insanlar olumu cehalet ve pis niyyetin neticesi olaraq gormusler Insanlarin bir zamanlar olumsuz olduqlari ve hele de olmalari lazim oldugu inanci olumun dunyaya nece girdiyini izah eden mifoloji ehvalatlarda ehtiva edilmekdedir Gilqames dastanindaki kimi bir deniz ilanin olumsuzluk otunu ogurlamasi motivi dunyanin her terefinde tekrarlanmaqdadir Hamisi bir ilan ve ya deniz canavarinin muqeddes bir olumsuzluk menbes n i heyat agaci genclik menbesi qizil alma vs qorudugu MITinin varyasyonlaridir Butun bu MITlerin arxasinda tanrilarin qisqanc oldugu ve olumsuzluk iksirini insanlarin cata bilmeyeceyi yerlerde saxladigi qorxusu yatar Insanlar oz haqqi olan olumsuzluyu geri qazanmaq ucun tanrilari ayartmak ve ya sovusdurmaq ucun gerek fiziki gerekse de ruhi olaraq boyuk sey gostermisler Heyat sulari Redakte Misir hind yunan babil ve ibrani yaradilis efsanelerine gore heyat her seyin ozunu dasiyan primitiv madde olan sudan cixar Tufan efsanelerinde heyat sulara sekilsiz forma geri doner buradan yeni sekillerle yeniden ortaya cixa biler Baptizm merasimi suyun heyatin qaynagi oldugu ve sebebinden yeniden dogulma ve olumsuzluyun qaynagi oldugu inancindan dogulmusdur Bu sekilde su muqeddes bir tebi madde olmaqdadir Temizleyer gencliyi yenileyer ve bu heyatda ve gelecek heyatda olumsuzluyu temin eder Bu muqeddes AB i heyat a heyat suyu bir cox ad verilmisdir soma haoma ambrosya serab her biri insanlara ve tanrilara melumat guc ve olumsuzluk vere bilecek muqeddes bir ickidir Hem ayliq tekrarlanilmasindan oteri hem de heyatin qaynagi su uzerindeki idaresinden oteri ay tekrarlanilmanin son simvoludur Ayi deniz suyu yagis bitki menseli heyat disi bereket dogum olum inisiyasyon ve tekrarlamaga elaqelendiren sembolizm Neolitik cagina qeder ener Gunes de guclu bir tekrarlama ve olumsuzluk simvoludur Gunes ve ayla elaqedar mifoloji ve dini elaqeler insanlarin bu goy cisimlerine elin idili maye bitki heyvan mineral ve metallari istifade ederek niye iksirler hazirlamaq istediklerini aciqlayar Primitiv Qovm ve Qedim Dinler Redakte Samanizmin temsil etdiyi primitiv qovm ve qedim dinlerinde iksirler birliye psikotik maddeler seklinde temin edilirdi Saman ve teqibcilerini yasadiqlari dunyadan da daha gercek bir ruh alemiyle elaqe yaratmalarini temin eden vizion ve vecit hallari yaratma bucaginda psikotikler halusyonojenler ve narkotikalar cox ehemiyyetlidir Bu vizionlar sefalet xestelik ve olumun icinde olmadigi fovqeltebii bir alemin var oldugu inancini desteklemekdedir ve belke de cixarmaqdadir Olumsuzluk vizionundan olumsuzluk axtarisina kecis kicik bir addimdir Vizionu yaradan madde sefa rituellerinde istifade edilirdi ve ya da derman olaraq verilirdi Bezen Vedik rituellerde soma ucun ve Simal Amerika duzluk Qirmiziderililerin istifade etdiyi psikotik madde Ata Peyote ucun edildiyi kimi onlara sexsen tanrilasdirib tapinilirdi Insanlar bu tanrilari elle tuta bileceklerini ve onlari yeyib guc ve olumsuzluklerini ozumseye bileceklerine inanirdilar Bunun arxasindaki inanc insan yediyi sey oldugu ve heyvan insan ve ilahi gucu hezm sistemi ile ozumseye bileceyi fikiri yatmaqdadir Bu inancin ciddi ve ya mecazi olaraq alinmasi deyisik dini axinlarda qurbanlarin meglub olmasi ucun zemin hazirlamisdir Dionysis Atdiq Eleusis Xristian Rg Vidada izah edilen Soma ritueli bir iksirin hazirlanmasini ve istifadesini izah eden en kohne qeydli dini merasimdir Somanin ne oldugu movzusunda ferqli fikirler ortaya atilmisdir R Gordon Wassonun arasdirmalari 1969 somanin mayesi oldurucu bir zeher olan amma sulandirildiginda psikotik bir madde olan Amanida Muscaria gobeleyinden hazirlandigi ehtimalini olduqca inandirici etmekdedir Ickinin sebeb oldugu olumsuzluk vizionlari ickinin ozuyle qaynasmisdir Bu movzuda seirler de yazilmisdir Somayi icdik ve olumsuzlesdik Tanrilarin kesf etdiyi isiga catdiq Bize artiq hansi serlik isler ki Ve olumlulerin kini bize qarsi ne fayda ki ey Olumsuz Tanri Somanin istifadesi Vedik dovrun sonuna qeder ortadan qalxdi Bezi alimler bu inkisafi hind Avropalilarin gobeleyin cat yetisdiyi bolgelerden uzaq yerlere kocmelerine etf etmekdedirler Belke de daha inandirici bir goruse gore zamanla ruhaniler sinifin daha cox hakim oldugu teskilatilesmis ve daha az cosgulu bir din anlayisi yayilmisdi Sime ve Iksir Redakte Hem serq hem de qerb simyagerler insanlari olumsuz eden iksirler cixardiqlarini iddia etmisler Amma Cin simyagerler Hind Grek ve qerb simyagerlere muqayise et fiziki olumsuzluk axtarisinda daha da israrci bir tutum icinde idiler Qerb dusuncesine o cur xas olan bu dunya ve kenar dunya arasindaki ferq Cin simyagerler terefinden goze alinmirdi ayrica Grek ve Hind simyagerler kimi kozmostan xilas olmagi da umid etmirdiler Cinliler ucun madde ve ruh tek bir orqanik butunun parcalari idi ve iksirlerin funksiyasi bir cur davamli yapisqan kimi hereket edib beden ve ruhu sonsuza qeder bir butun olaraq tutub covheri sen qorumaq idi Cinliler her vaxt heyati uzatmaqla maraqlanardilar ancaq gorunuse gore olumsuzluk iksiri fikiri erken Taoist felsefesinin herfi tefsirinden oteri ilk defe dorduncu esrde ortaya cixdi Esasinda Tao sozu fiziki bedenlerin inkisafi ve isini temin eden heyat gucu menasini vermisdi Zamanla Taoist simyagerler bu mucerred qanunu iciler ve ya meglub olar bir iksire cevirdi Tek problem sualin Taonun maddi qurulusunu teyin etmek ve meglub olar bir sekle soxmaq idi Umumi goruse gore xususile dayaniqliligindan oteri qizil ve renginden oteri zincifre en en gozde namizedler idi Dunyanin her terefinde insanlar qizilinmukemmel ve yox edilmez xususiyyetini ozleri daxil mukemmel olmayan seylere peyvend etmeye calismislar Bunu bacarmaq ucun qizil tozunu yemisler ve qizilli ickiler icmisler Qerb simyagerler Musa ucun simyager demisler bunun sebebi Cixis 32 20de Israilogullarini qizil buzovu toz halina getirib suyla qarisdirib icmelerine mecbur etmisdir Zincifrenin iksir ucun ideal madde oldugu fikiri onun rengi ve kimyevi qurulusuna soykenmekde idi Zincifre qanin rengi qirmizidir ve cive kukurd qarisigi cive sulfat oldugu ucun metallarin en canlisi saf civeye cevrile biler Tebii ki burada ehemiyyetli bir problem sualin var zincifre zeherlidir amma olumsuzluk guclu bir xeyal idi ve simyagerler basqalari kimi eziyyeti lazimli bir evez olaraq qebul etmisler idi M S 820 ve 659 illeri arasinda tam alti Cin Imperatoru sonsuza qeder heyata dileyi ile goturdukleri iksirlerden zeherlenildiler Cozef Needham 1957 doqquzuncu esrden sonra Cin simyasinin gozden dusmesinin sebebi ucun zeherlenilmenin ehemiyyetli bir unsur oldugunu ortaya atmisdir Simyasal bir iksirin fikiri Orta esrlerdeda Qerbe Islam vasiteciliyi ile gelmisdir Ancaq Xristianlarin madde ve ruh ayri seckiliyi ve axiretde heyat uzerinde dayanmalari simyagerlerin bu heyatda olumsuzluyu qebul etmelerini cetinlesdirdi Yene de bezi simyagerler olumsuzluk iksirini yaratmaga calisdilar ve tecrubeleri tibbi nezeriyye ve tetbiqlere istirak etdi coxu simyager ise sade metallari altina cevirecek daha mehdud ve dunyevi meqsede yoneldiler Secme bir qrup ruhi simyagerler her iki meqsedi xor gorduler ve ruhu ucaldib ilahi mensesine aparacaq ruhi iksirler axtardilar Olumsuzluk iksirini axtaran butun bu simyagerler arasinda bildiyimiz qederiyle hec biri bacara bilmedi Ancaq insanoglunu sefalet xestelik ve olumden qurtaracaq bir maddenin oldugu fikiri dini felsefi ve elmi dusunceye guclu bir durtu olmusdur Xarici kecidler RedakteMifologiya haqqinda Turkce melumat Mitler efsaneler ve folklora dair Peri nagillarinda yasamlarimizi nece formalasdirir Zamanotesi Mitler Encyclopedia MythicaMenbe https az wikipedia org w index php title Mifologiya amp oldid 5929779, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
