Vikipediya azad ensiklopediya Belarusiya florası Belarusiya florası tarixən Belarusiya ərazisində inkişaf etmiş bitki nö

Vikipediya azad ensiklopediya Belarusiya florasi Belarusiya florasi tarixen Belarusiya erazisinde inkisaf etmis bitki novlerinin toplusudur Belarusiya erazisindeki iqlim geomorfoloji ve torpaq hidroloji sertler heterogendir Belarusiyanin muasir bitki ortuyunde texminen 1600 yuksek bitki var Bunlar arasinda likopodiofita at quyrugu Equisetopsida ferns Pteridophyta qymnosperms Gymnospermae anqiosperms Magnoliophyta var Novlerin muxtelifliyine texminen 1000 gobelek 400 yosun daxildir Muasir floranin xususiyyetleri span Belarusiyanin muasir florasi cografi ve genetik olaraq dunyanin muxtelif tebii ve tarixi bolgeleri iqlim zonalari ve qiteleri ile elaqelidir Belarusiya florasinda dag Avropa novleri dag mayo Arnica montana dag cinasi Lathyrus linifolius ayi sogani Allium ursinum Arktik tundra novleri lapar soyud Salix lapponum cirtdan agcaqayin Betula nana var Belarusiyanin bitki ortuyunun xarakterik bir xususiyyeti Qerbi Avropa ve collerin yarpaqli meselerinin numayendeleri olan cox sayda taiqa bitkisidir Buzlaqlararasi dovrlerin qorunan relikt bitkileri dir Cicekli bitkiler ailesi novleri ile zengindir Aileler arasinda en genis nov muxtelifliyi ada Asteraceae keklikotu Cyperaceae soyud Scrophulariaceae kelem Brassicaceae cetir Apiaceae paxlakimiler Fabaceae ile ferqlenir En boyuk cinsler qargidali Carex sahin Hieracium qargidali Veronica soyud Salix Cemen bitkiler ustunluk teskil edir texminen 1400 nov 104 nov meseli bitki 28 agac 59 kol 17 kol ve yari kol var Bir cox agac kol otlu qida ve bezek bitkisi var Belarusiyada texminen 250 nov flora olkenin bitki ortuyunde ustunluk teskil edir Bitki ortuyunun zonalanmasini geomorfoloji torpaq hidroloji ve iqlim seraiti mueyyen edir Belarusiyada onun esas novleri mese cemen bataqliqdir Mese bitkileri span Olke erazisinin 1 3 den coxu meseler altindadir Esasen qumlu duzenliklerde ve bataqliq ovaliqlarda yerlesirler Boyuk meseler nisbeten azdir lakin agacsiz saheler de yoxdur Demek olar ki butun meseler bu ve ya diger derecede kesilmis esasen tebii vasitelerle berpa olunmusdur buna gore Belarusiyada suni sekilde yaradilan meselerin payi nisbeten asagidir Iyneyarpaqli kicik yarpaqli ve genis yarpaqli meseler Belarusiya ucun xarakterikdir Aparici yeri sam Pinus tutur mese sahesinin texminen 60 i agcaqayin Betula texminen 20 En detalli mese novleri ekincilik ucun yararsiz torpaqlarin meselendirilmesi ucun esas bitkilerden biri olan Scotch samidir Pinus sylvestris Genislenmis Avropa ladin Picea abies eyilmis agcaqayin Betula pendula ve tuklu agcaqayin Betula pubescens qara qizilagac Alnus glutinosa ve boz qizilagac Alnus incana adi palid Quercus robur kul Fraxinus veles umumi Carpinus betulus ve s Qarisiq ve temiz stendler emele getirirler Ferqli bolgelerin iqlim torpaq ve oroqrafik xususiyyetleri muxtelif nov meselerin genislenmesinin zonalligini mueyyen edir Simaldan cenuba cenub tayqa tipli Serqi Avropa meseleri tedricen boreal gorunusunu itirir ve Qerbi Avropa tipli birlesmeler terefinden cevrilir Donuzlarin muxtelif novleri Belarusiya erazisinde genislendirilmisdir Bataqliqlarin emele gelmesinin evtrofik prosesleri olan ovaliqlarda xususen Polesie Verkhneberezinskaya ovaliginda qara qizilagac ve tuklu agcaqayin meseleri altinda genis erazilerde yayilmisdir Iqliminin daha soyuq oldugu daha cox ladin meselerinin oldugu simalda palid meseleri azdir Diger zonalarda olmayan boz qizilagac meseleri Belarusiyanin simalina xasdir Belarusiyanin merkezi hissesinin mese bitkileri Serqi Avropa ve Qerbi Avropa tipli genis yarpaqli meselerin iyneyarpaqli meselerinin bir nov kompleks birlesmesidir veles agacinin davamli genislenmesi serhedi simal bolgeleri boyunca uzanir ve cenub bolgelerindedir Cenubda tipik yarpaqli meseler var Bir cox veles palid mesesi var genis yarpaqli sam meseleri var Ladin meseleri en cox adadir bunlar palid veles kul qara qizilagac ve agcaqayin qarisigi olan kompleks fitosenozlardir Qara agcaqayin meseleri evvelki erazilerde butun erazide yararsiz kend teserrufati torpaqlarinda esasen simal serqde aspen meselerinde ustunluk teskil edir Belarusiya bataqliqlari span Bataqliqlarda bitki ortuyunun tebieti su mineral qidalanmasindan asilidir Belarusiyanin simalindaki ovaliq bataqliqlarinin agacsiz massivlerinde cemen cinqil hipan taxil cinqil birlikleri genislenir Merkezi bolgelerde dasqin cemen aran bataqliqlarinda poli cemen ve cemenlik birlesmeleri ustunluk teskil edir Mesesiz cemen ovaliq bataqliqlari en cox cenubda Pinsk Pripyat bolgesindedir onlar ucun tipik olaraq coxillik covdarli cay sahillerinde ve cemen hipnum su hovzelerinde birlesmelerdir Bezen qamis ustunluk teskil edir Meliorasiya isleri neticesinde qamis cinqil derneklerinin genislenmesi azaldi Belarusiyanin butun bolgelerinde qara qizilagac Alnus glutinosa tuklu agcaqayin Betula pubescens ve bezen soyud Salix biten meselik ovaliq bataqliqlari var Olkenin simalindaki dagliq bataqliqlar Khmyznyachkov padvein sphaqnum bitki birlesmeleri ile xarakterize olunur Sam dayaqlarinin hundurluyu 2 8 m dir guclu qabariq bataqliqlarda sam meseleri daha asagi ve daha nadirdir Ag Andromeda zogal Oxycoccus yabani rozmarin Ledum Bug Empetrum Scheuchzeriaceae sundev Drosera yetisir Cenubda hereket ederken bataqliqdaki bitki birlesmelerinin floristik terkibi deyisir Baltik tipli bataqliqlara xas olan novler yox olur bitki ortuyu Polesiye xas xususiyyetler elde edir Kecid bataqliqlarinin bitki ortuyunun umumi komponenti tuklu agcaqayindir Betula pubescens bezi derneklerde ladin Picea coxlu yabani rozmarin Ledum yabanmersini Vaccinium uliginosum adi mum Myrica gale soyudler Salix tapilir Sfhaqnum yosunlarina Sphagnopsida elave olaraq hipnava yosunlari Hypnaceae genislenir Cemen bitki ortuyu span Belarusiya cemenliklerinin bitki ortuyunde 200 den cox bitki novu vardir Cemen bitkilerinde denli bitkiler timothy ot Phleum pratense kirpi Dactylis glomerata cemen fescue Festuca pratensis tulku Alopecurus supurge Poa ve s genislenmis paxlakimiler ag yonca Trifolium arvense ustunluk teskil edir Qirmizi yonca Trifolium pratense cemenlik derecesi Lathyrus pratensis sican noxudu Vicia cracca buynuzlu rutvika Lotus corniculatus Ahsoka Carex ve bir cox otlar Su basmis ovaliq ve quru cemenliklerin bitki ortuyu mueyyen bir spesifikliye gore mueyyen edilir Su bitkileri span Su bitkileri muxtelifdir Caylarda golmecelerde ve gollerde tez tez su zanbagi Nymphaea qamis Phragmites ve qamislara Scirpus rast gelinir Sakit cayin arx sularinda ordek otu Lemna uzguculuk hovuzu Hydrocharis var Elodea canadensis pondweed Potamogeton ox basi Sagittaria ve diger su bitkileri her yerde boyuyur Su sutununda ve su anbarlarinin dibinde yuzlerle yosun novu var Assosiasiyalar formasiyalar ve su bitkilerinin novlerini meydana getiren bitki icmalarinin nov terkibi muxtelif taksonomik kateqoriyalara aid edilir Belarusiya akvaflorasinda 260 nov yuksek bitkiler ve 2 minden cox yosun novu var Ocaqli cicekli birotaqli bitkileri de ehate eden daha yuksek su bitkileri anatomik ve morfoloji cehetden su muhitinde heyata uygunlasdirilmisdir Bitki ortuyunun yerlesme derinliyi orta hesabla 3 4 e qeder bezen 6 10 m e qeder suyun seffafligindan asilidir Hava su bitkileri zonasinda su anbarinin derinliyi 1 5 2 m qamislar Phragmites gol qamislari Schoenoplectus lacustris Ragoza Typha at quyruqlari Equisetopsida su manna Glyceria aquatica Su quslarinin yarpaqlari olan bitkiler zonasinda derinliyi 2 3 m sari su zanbagi Nuphar ag nilufer Nymphaea alba amfibiya golmecesi cugunduru Persicaria amphibia ve uzen golmece Potamogeton natans boyuyur Temiz suyu olan su obyektlerinde genis yarpaqli golmeceler zonasi 5 m derinliye catir su yosunlari ve yosunlar zonasinda 10 m derinliye qeder meselen Naroch golu yosunlardan sualti cemenlikler emele gelir Istinadlar span Lekarstvennye rasteniya i i ih primenenie Izd 5 5 pererab i dop Nauka i tehnika Mn 1974 592 s s il AN BSSR In t eksperim botaniki im V F Kuprevicha Central European mixed forests PA0412 15 iyun 2006 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 12 oktyabr 2021 Kateqoriya Flora